„Profilaktyka – jest – symbolicznie rzecz ujmując – jak podanie

„Profilaktyka – jest – symbolicznie rzecz ujmując – jak
podanie pomocnej dłoni, czy rozłożenie ochronnego parasola,
a czasem nawet jak szczepionka – bo wzmacnia odporność wobec
trudnych sytuacji życia i wspomaga prawidłowy rozwój. To tylko
tyle, ale i aż tyle”
/J. Szymańska – terapeuta i specjalista d/s profilaktyki/
1. Wprowadzenie;
2. Podstawy prawne programu;
3. Założenia teoretyczne programu;
4. Cele programu;
5. Adresaci działań;
6. Obszary działań profilaktycznych;
7. Treści programu;
8. Zadania do realizacji;
9. Ewaluacja;
10. Załączniki.
Szkolny Program Profilaktyki powstał po 5 latach funkcjonowania poprzedniego programu
w wyniku przeprowadzonej ewaluacji i diagnozy aktualnych problemów obserwowanych w
środowisku szkolnym.
Program ten jest dokumentem otwartym, może ulegać modyfikacjom wynikającym
z
sytuacji wychowawczej szkoły.
Profilaktyka to kompleksowa interwencja kompensująca niedostatki wychowania,
obejmująca równolegle trzy nurty działania:
 wspomaganie dziecka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu
rozwojowi i zdrowemu życiu,
 ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka, które zaburzają prawidłowy rozwój i
dezorganizują zdrowy styl życia,
 inicjowanie i wzmacnianie czynników chroniących, które sprzyjają prawidłowemu
rozwojowi i zdrowemu życiu.
Poziomy działań profilaktycznych:
• Profilaktyka pierwszorzędowa
( inaczej uniwersalna)– jest adresowana do
2
wszystkich uczniów w określonym wieku, bez względu na stopień ryzyka wystąpienia
zachowań problemowych lub zaburzeń psychicznych i dotyczy znanych, w znacznym
stopniu
rozpowszechnionych
zagrożeń,
np.
przemocy
czy
używania
substancji
psychoaktywnych. Jej celem jest przeciwdziałanie pierwszym próbom podejmowania
zachowań ryzykownych. W dużej mierze działania profilaktyczne skupiają się na tworzeniu
wspierającego, przyjaznego klimatu szkoły, który pozytywnie wpływa na zdrowie
psychiczne i poczucie wartości, motywację do osiągnięć uczniów i nauczycieli.
• Profilaktyka drugorzędowa ( inaczej selektywna)– ukierunkowana na grupy
zwiększonego ryzyka, wymaga dobrego rozpoznania w społeczności szkolnej grup uczniów
zachowujących się ryzykownie lub znajdujących się w specyficznej sytuacji społecznej czy
rodzinnej. Zajęcia prowadzone są w szkołach, ale również na terenie poradni
psychologiczno – pedagogicznych, placówek specjalistycznych, itp.
• Profilaktyka trzeciorzędowa ( inaczej wskazująca)– profilaktyka na rzecz
jednostki wysokiego ryzyka, to działania polegające na interwencji, terapii dzieci i
młodzieży, przejawiających symptomy zaburzeń i wymagających specjalistycznego
przygotowania do ich udzielania. Na tym poziomie, w profilaktykę częściej angażują się
różne instytucje zewnętrzne, przygotowane do prowadzenia pomocy psychologicznej lub
medycznej.
Na wszystkich poziomach profilaktyki stosuje się kilka strategii.
Strategie informacyjne, których celem jest dostarczenie adekwatnych informacji na
temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie dokonywania
racjonalnego wyboru.
Strategie edukacyjne,których celem jest pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności
psychologicznych i społecznych (umiejętności nawiązywania kontaktów, radzenia sobie ze
stresem, rozwiązywania konfliktów, opierania się naciskom otoczenia).
Strategie alternatyw, których celem jest pomoc w zaspokojeniu ważnych potrzeb (np.
sukcesu, przynależności) oraz osiągnięciu satysfakcji życiowej przez stwarzanie możliwości
zaangażowania się w pozytywną działalność o charakterze artystycznym, społecznym,
charytatywnym bądź sportowym. Działania alternatywne polegają na stworzeniu
atrakcyjnych alternatyw dla zachowań ryzykownych.
Strategie interwencyjne, których celem jest pomoc osobom mającym trudności w
identyfikowaniu i rozwiązywaniu swoich problemów oraz wspieranie w sytuacjach
kryzysowych.
3
Statut Zespołu Szkół Specjalnych nr 10 w Katowicach;
Konwencja o prawach dziecka (Dz. U. 1991 nr 120 poz. 526);
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. 1997 nr 78 poz. 483 z późn. zm.);
Kodeks postępowania karnego z dnia 6 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555
);
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego. (Dz.U. 1964 nr
43 poz. 296 z późn. zm.);
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. nr 256 poz.
2572 z późn. zm.);
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity Dz. U. 2014
poz. 191);
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. nr 111,
poz. 535 ze zm.);
Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 21 maja 2001 r. w
sprawie ramowego statutu publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U.
nr 61, poz. 624 ze zm);
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26
października 1982 r. (tekst jednolity - Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473; z późn. zm.).
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. z 2005 r. Nr
179, poz. 1485; z późn. zm.).
Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r. (tekst
jednolity - Dz.U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109; z późn. zm.).
Ustawa z dnia 9 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami
używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. 1996 nr 10, poz. 55 ze zm.)
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. nr
180, poz. 1493 ze zm.);
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w
sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w publicznych i niepublicznych szkołach i
placówkach (Dz. U. 2003 nr 6, poz. 69 ze zm.);
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie
podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w
poszczególnych typach szkół (Dz. U. 2012 poz. 977, Dz. U. 2014 poz. 803)
4
Rozporządzenie z 30 kwietnia 2013 r. Ministra Edukacji Narodowej w sprawie
zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno - pedagogicznej (Dz. U. 2013
poz. 532);
Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form
działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej
uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 26 , poz. 226).
Rozporządzenie MENiS z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad
kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w
młodzieżowym ośrodku wychowawczym (Dz.U. 2011 nr 296 poz. 1755 );
Rozporządzenie MENiS z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie warunków
organizowania
kształcenia,
wychowania
i
opieki
dla
dzieci
i
młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i
oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. 5 z 2005 r. Nr 19, poz. 167
z późn. zm. ).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie
warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży
szkolnej, a także zasady jego organizowania i nadzorowania (Dz. U. Nr 12, poz. 67 ze
zm.).
Uchwała nr 130/2014 Rady Ministrów z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie przyjęcia
Rządowego programu na lata 2014–2016 „Bezpieczna i przyjazna szkoła” (RM-111125-14)
Uchwała Nr 90/2007 Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007r. w sprawie Narodowego
Programu Zdrowia na lata 2007 – 2015
Uchwała nr 76 Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 2014 r. w sprawie ustanowienia
krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie na lata 2014–2020
Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci
i Młodzieży (2004 – 2014)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r. w sprawie Narodowego
Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2011-2015
Uchwała Rady Ministrów z dnia 22.03.2011 r. w sprawie Narodowego Programu
Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011-2015
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie Krajowego
Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2011 - 2016
5
Aby skutecznie przeciwdziałać zachowaniom ryzykownym należy odwoływać się do ich
przyczyn dlatego też niniejszy program profilaktyki
oparty jest na koncepcjach
teoretycznych najczęściej wykorzystywanych w praktyce profilaktycznej takich jak:
Teoria Społecznego Uczenia się Alberta Bandury.
Według tej teorii młodzież sięga po różnego rodzaju używki na skutek modelowania oraz
wzmocnień psychicznych i społecznych, jakie wiążą się już
z pierwszymi próbami
używania danej substancji.
Z powyższego stwierdzenia wynikają ważne wnioski dla profilaktyki.
Przede wszystkim należy:
-stwarzać dzieciom i młodzieży możliwość obserwowania postaw i zachowań, które nie są
związane z używaniem środków psychoaktywnych albo wręcz się im sprzeciwiają.
Modelami takich zachowań powinny stać się osoby ważne dla nastolatków – rodzice,
nauczyciele, cieszący się autorytetem rówieśnicy oraz popularne osoby publiczne „goście
szkoły”
-nagradzać zachowania pożądane, czyli wspierać rozwój zainteresowań młodego człowieka,
-eliminować zachowania niepożądane poprzez egzekwowanie przestrzegania wyraźnie
sprecyzowanych zasad, regulaminów i procedur.
Teoria Zachowań Problemowych Jessor i Jessor.
W myśl tej teorii, zarówno zachowania problemowe (np. picie alkoholu, używanie
narkotyków, zachowania buntownicze)
jak
i zachowania konwencjonalne-zgodne
z normami społecznymi (np. chodzenie do szkoły,przynależność do kółek zainteresowań,
udział w życiu religijnym) pozwalają nastolatkom realizować zadania rozwojowe
i zaspokajać kluczowe potrzeby psychologiczne (np. autonomii, niezależności od rodziców)
a także, radzić sobie w trudnych sytuacjach życiowych. Oparte na tej koncepcji działania
profilaktyczne są zwykle określane jako trening umiejętności życiowych i dotyczą
rozwijania umiejętności, które ułatwiają codzienne życie
i wchodzenie w dorosłość takich
jak: nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów, porozumiewanie się, radzenie sobie ze
stresem, rozwiązywanie konfliktów, asertywność.
6
Teoria Wzmacniania Odporności (Mc Whriter i wsp.,)
Młodzież jest narażona na różne negatywne wpływy środowiskowe jednak oddziaływanie
części z nich można neutralizować poprzez wzmacnianie sił emocjonalnych dziecka oraz
wzmacnianie środowiskowych czynników chroniących. Konkretne działania polegają na
rozwijaniu umiejętności społecznych, takich jak np. empatia, poczucie humoru,
porozumiewanie się, zdolności planowania, krytycznego i twórczego myślenia oraz
poszukiwania pomocy. Inne działania mogą być nastawione na budowanie „wspierających”
relacji z innymi ludźmi, zapewnienie możliwości uczestniczenia w sensownych i znaczących
działaniach oraz budowanie u ucznia przekonania, że inni (rodzice, nauczyciele,
przyjaciele) wierzą, że mu się uda. Najważniejsze czynniki chroniące to bowiem : wsparcie
rodziny lub znaczących osób, poczucie więzi, stabilność rodziny- jasno sprecyzowane
oczekiwania, przewidywalność zachowań poszczególnych członków rodziny, dobry status
ekonomiczny rodziny, religijność, posiadanie przyjaciela.
Procesy odporności na negatywne wpływy środowiska wzmacnia posiadanie przez dziecko
lub młodego człowieka w swoim otoczeniu chociaż jednej osoby dorosłej, która się o nie
troszczy i otacza je opieką. Taką rolę może pełnić nauczyciel, który pomaga odnosić sukces
i sprawia, że szkoła staje się schronieniem przed domowymi problemami.
Teoria motywacji A. H. Maslowa.
W procesie psychospołecznego rozwoju dziecka ważną rolę odgrywa zaspokojenie jego
ukonstytuowanych hierarchicznie potrzeb. Potrzeby te spełniają funkcje regulatorów
działania,
są
źródłem
podejmowania
przez
dziecko
różnych
form
aktywności.
Niezaspokojone potrzeby oraz związane z tym stany frustracji powodują powstawanie
różnych
zaburzeń
w
zachowaniu,
trudności
wychowawczych,
nieprzystosowania
społecznego.
Dzieci niepełnosprawne są szczególnie narażone na deprywację potrzeb. Warunki
rozwoju i wychowania, losy życiowe nasycone szeregiem szczególnie niekorzystnych
zjawisk i sytuacji frustrujących potrzeby psychiczne sprawiają, że u dzieci i młodzieży
z niepełnosprawnością intelektualną istnieją pewne cechy ułatwiające podejmowanie
sytuacji ryzykownych prowadzące często do nieprzystosowania społecznego. Są to między
innymi: obniżona zdolność do myślenia abstrakcyjnego, znacznie obniżony krytycyzm,
zmniejszona kontrola nad popędami i afektami, obniżona koncentracja uwagi, brak
wytrwałości, wzmożona impulsywność, nieadekwatność oceny sytuacji wynikająca
z subiektywizmu, nieadekwatność emocjonalnego reagowania na bodźce sytuacyjne,
7
wysoka sugestywność poddająca się wpływom otoczenia (również negatywnym).
GŁÓWNY CEL PROGRAMU
Wyposażenie dzieci i młodzieży w umiejętności, dzięki którym będą lepiej rozpoznawać
sytuacje niebezpieczne i ryzykowne oraz właściwie - bezpiecznie reagować wobec zagrożeń.
CELE SZCZEGÓŁOWE
1. Propagowanie
zdrowego
stylu
życia
zapewniającego
zdrowie
psychiczne
i bezpieczeństwo.
2. Ukazywanie zagrożeń, jakie niosą ze sobą uzależnienia
3. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z napięciem pojawiającym się w trudnych
sytuacjach.
4. Kształtowanie umiejętności współżycia społecznego i rozwiązywania konfliktów.
5. Kształtowanie u uczniów postaw i zachowań społecznie pożądanych i powszechnie
akceptowanych.
6. Wyposażenie uczniów w umiejętność realizowania własnych potrzeb z poszanowaniem
potrzeb drugiego człowieka.
7. Przeciwdziałanie niedostosowaniu społecznemu uczniów poprzez rozwijanie ich
mocnych stron.
8. Kształtowanie umiejętności właściwego organizowania czasu wolnego i wypoczynku.
9. Kształtowanie postawy odpowiedzialnych wyborów.
10. Rozwijanie
kompetencji
w
zakresie
pełnienia
określonych
ról
społecznych
( rola dziecka , ucznia, kolegi, pracownika) .
PRZEWIDYWANE EFEKTY
1. Wzrost świadomości uczniów w odniesieniu do istniejących zagrożeń oraz korzyści
wypływających ze zdrowego stylu życia.
2. Wzrost kompetencji społecznych uczniów.
3. Wzrost umiejętności w zakresie realizowania własnych potrzeb przy jednoczesnym
8
poszanowaniu potrzeb i godności innych osób.
Program adresowany jest do wszystkich uczniów, nauczycieli, rodziców i pracowników
niepedagogicznych szkoły.
Działania skierowane do nauczycieli:
•
dostarczanie wiedzy z zakresu prawa oświatowego, wychowania i profilaktyki
(szkolenia, warsztaty, konferencje metodyczne),
•
monitorowanie potrzeb w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych,
•
udzielanie wsparcia w sytuacjach kryzysowych i konfliktowych,
•
wsparcie pedagoga bądź psychologa w organizacji zajęć z profilaktyki.
Działania skierowane do rodziców:
•
wsparcie w realizacji zadań wychowawczych i opiekuńczych
•
udzielanie pomocy materialnej ( dożywianie uczniów, wyprawka szkolna,
stypendium szkolne)
•
monitorowanie potrzeb i oczekiwań wobec systemu wychowawczo-profilaktycznego
szkoły (ankiety ewaluacyjne, rozmowy indywidualne),
•
pedagogizacja i psychoedukacja,
•
umożliwienie aktywnej działalności i współdecydowania o życiu szkoły.
Działania skierowane do uczniów:
•
informowanie o społecznych i zdrowotnych skutkach uzależnień (psychoedukacja),
•
prowadzenie zajęć nt. zachowań ryzykownych i odpowiedzialności karnej,
•
promowanie sukcesów młodzieży na forum klasy, szkoły, środowiska lokalnego,
•
zajęcia adaptacyjno-integracyjne,
•
kontrakty klasowe, indywidualne,
•
spotkania
z
pedagogiem/psychologiem
szkolnym,
strażnikiem
miejskim,
dzielnicowym.
•
zajęcia z zakresu komunikacji interpersonalnej,
•
zajęcia z zakresu socjoterapii.
•
możliwość udziału w zajęciach pozalekcyjnych organizowanych na terenie szkoły,
•
aktywność w Samorządzie Uczniowskim,
•
działalność w organizacjach, które kreują świadomą pracę na rzecz innych, rozwijają
zainteresowania i wzbogacają rozwój osobowości, takich jak ZHP, wolontariat.
9
•
Wzbogacanie oferty zajęć szkolnych o wycieczki,
festyny,
konkursy, zawody,
festiwale, przeglądy itp.
•
Obowiązek szkolny (zapobieganie absencji uczniów)
•
Zdrowie
•
Bezpieczeństwo
•
Relacje społeczne (w tym zapobieganie przejawom agresji w szkole)
•
Komputer i Internet
•
Zachowania ryzykowne
Treści programu profilaktyki wynikają z podstawy programowej kształcenia
ogólnego i dostosowane sa do możliwości percepcyjnych ucznia na poszczególnych etapach
edukacyjnych.
I ETAP EDUKACYJNY: KLASY I-III
Zdrowe dziecko
-dba o higienę osobistą i czystość odzieży
-podejmuje rozsądne decyzje i nie naraża się na niebezpieczeństwo wynikające z
pogody, wie, o czym mówi osoba zapowiadająca pogodę w radiu i w telewizji,
i stosuje się do podanych informacji o pogodzie, np. ubiera się odpowiednio do
pogody
-dba o prawidłową postawę siedząc w ławce, przy stole itp.;
-wie, że choroby są zagrożeniem dla zdrowia i że można im zapobiegać poprzez:
szczepienia ochronne, właściwe odżywianie się, aktywność fizyczną, przestrzeganie
higieny; właściwie zachowuje się w sytuacji choroby;
-wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych
(np. środków czystości, środków ochrony roślin)niezgodnie z przeznaczeniem;
-wie, jakie znaczenie dla zdrowia ma właściwe odżywianie się oraz aktywność
10
fizyczna;
-zna podstawowe zasady racjonalnego odżywiania się; rozumie konieczność
kontrolowania stanu zdrowia i stosuje się do zaleceń stomatologa i lekarza;
Bezpieczne dziecko
-zna zagrożenia ze strony ludzi; wie, do kogo i w jaki sposób należy się zwrócić
o pomoc, potrafi powiadomić dorosłych o wypadku, zagrożeniu, niebezpieczeństwie;
zna numery telefonów: pogotowia ratunkowego, straży pożarnej, policji oraz
ogólnopolski numer alarmowy 112.;
-wie, gdzie można bezpiecznie organizować zabawy, a gdzie nie można i dlaczego;
-potrafi wybrać bezpieczne miejsce do zabaw i gier ruchowych;
-wie, jak należy bezpiecznie poruszać się na drogach (w tym na rowerze) i korzystać
ze środków komunikacji;
-dba o zdrowie i bezpieczeństwo swoje i innych (w miarę swoich możliwości);
orientuje się w zagrożeniach ze strony roślin i zwierząt, a także w zagrożeniach typu
burza, huragan, śnieżyca, lawina, powódź,pożar
itp.; wie, jak trzeba zachować
się w takich sytuacjach.
Dziecko w społeczności
-potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi;
-wie, że warto być odważnym, mądrym i pomagać potrzebującym; wie, że nie
-
należy kłamać lub zatajać prawdy;
-współpracuje z innymi w zabawie, w nauce szkolnej i w sytuacjach życiowych;
-przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie
dorosłych, grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy;
-wie,
co
wynika
z
przynależności
do
rodziny,
jakie
są
relacje
między
najbliższymi, wywiązuje się z powinności wobec nich;
-wie, że dzieci niepełnosprawne znajdują się w trudnej sytuacji i pomaga im.
-dobiera właściwe formy komunikowania się w różnych sytuacjach społecznych,
-dba o kulturę wypowiadania się; stosuje formuły grzecznościowe,
-identyfikuje się ze swoją rodziną i jej tradycjami; podejmuje obowiązki domowe
i rzetelnie je wypełnia; rozumie, co to jest sytuacja ekonomiczna rodziny, i wie, że
trzeba do niej dostosować swe oczekiwania;
-wie, jak należy zachowywać się w stosunku do dorosłych i rówieśników (formy
grzecznościowe); rozumie potrzebę utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami w
miejscu zamieszkania; jest chętny do pomocy, respektuje prawo innych do pracy i
wypoczynku;
11
-jest tolerancyjny wobec osób innej narodowości, tradycji kulturowej itp.; wie, że
wszyscy ludzie mają równe prawa;
-zna prawa ucznia i jego obowiązki (w tym zasady bycia dobrym kolegą) i respektuje
je;
-wie, jak ważna jest praca w życiu człowieka;
-bierze udział w zabawach, minigrach i grach terenowych, zawodach sportowych,
respektując reguły i podporządkowując się decyzjom sędziego,
-wie, jak należy zachować się w sytuacjach zwycięstwa i radzi sobie z porażkami
w miarę swoich możliwości;
Dziecko przy komputerze i w sieci
-wie, jak trzeba korzystać z komputera, żeby nie narażać własnego zdrowia;
-wie, że praca przy komputerze męczy wzrok, nadweręża kręgosłup, ogranicza
kontakty społeczne,
-zna zagrożenia wynikające z korzystania z komputera, Internetu i multimediów:
-ma świadomość niebezpieczeństw wynikających z anonimowości kontaktów
i podawania swojego adresu,
-stosuje się do ograniczeń dotyczących korzystania z komputera, Internetu
i multimediów.
II ETAP EDUKACYJNY: KLASY IV-VI
Zdrowe dziecko
-potrafi wymienić czynniki pozytywnie i negatywnie wpływające na jego
samopoczucie w
szkole oraz w domu i proponuje sposoby eliminowania
czynników negatywnych;
-potrafi wyjaśnić znaczenie odpoczynku (w tym snu), odżywiania się i aktywności
ruchowej w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu;
-potrafi wymienić zasady prawidłowego uczenia się i stosuje je w życiu;
-opisuje prawidłowo urządzone miejsce do nauki ucznia szkoły podstawowej;
-potrafi podać przykłady pozytywnego i negatywnego wpływu środowiska na
zdrowie człowieka.
-potrafi podać przykłady negatywnego wpływu wybranych gatunków zwierząt,
roślin, grzybów,bakterii i wirusów na zdrowie człowieka, wymienia zachowania
zapobiegające chorobom przenoszonym i wywoływanym przez nie;
-potrafi wymienić zasady postępowania z produktami spożywczymi od momentu
12
zakupu do spożycia (termin przydatności, przechowywanie, przygotowywanie
posiłków);
-zna zasady zdrowego stylu życia i uzasadnia konieczność ich stosowania.
-potrafi wymienić zasady prawidłowego odżywiania się i stosuje je;
-potrafi podać i stosuje zasady dbałości o własne ciało (higiena skóry, włosów,
zębów, paznokci oraz odzieży);
-potrafi scharakteryzować podstawowe zasady ochrony narządów wzroku i słuchu;
-potrafi wyjaśnić znaczenie ruchu i ćwiczeń fizycznych w utrzymaniu zdrowia;
-zna zasady i metody hartowania organizmu;
-zna zasady aktywnego wypoczynku;
-zna sposoby ochrony przed nadmiernym nasłonecznieniem;
-potrafi dobrać strój i obuwie sportowe do ćwiczeń w zależności od miejsca zajęć
oraz warunków atmosferycznych.
Bezpieczne dziecko
-potrafi podać przykłady właściwego spędzania wolnego czasu, z uwzględnieniem
zasad bezpieczeństwa w czasie gier i zabaw ruchowych oraz poruszania się po
drodze;
-bezpiecznie uczestniczy w ruchu drogowym jako pieszy, pasażer i rowerzysta;
-zna zasady bezpiecznego zachowania się nad wodą i w górach;
-potrafi podać przykłady zachowań i sytuacji, które mogą zagrażać zdrowiu i życiu
człowieka (np. niewybuchy i niewypały, pożar, wypadek drogowy, jazda na łyżwach
lub kąpiel w niedozwolonych miejscach);
-potrafi omówić sposoby postępowania w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia;
-potrafi opisać zasady udzielania pierwszej pomocy w niektórych urazach
(stłuczenia, zwichnięcia, skaleczenia, złamania, ukąszenia, użądlenia), potrafi
wezwać pomoc w
różnych sytuacjach;
-potrafi wymienić podstawowe zasady bezpiecznego zachowania się w domu, w tym
posługiwania się urządzeniami elektrycznymi, korzystania z gazu, wody;
-potrafi wyjaśnić znaczenie symboli umieszczonych np. na opakowaniach środków
czystości i korzysta z produktów zgodnie z ich przeznaczeniem;
Dziecko w społeczności
-współdziała w grupie, np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach
projektowych;
-współpracuje z innymi – planuje, dzieli się zadaniami i wywiązuje się z nich;
-ma nawyk dociekania w kontekście społecznym – zadaje pytania „dlaczego jest tak,
13
jak jest?" i „czy mogłoby być inaczej?" oraz próbuje odpowiedzieć na te pytania;
-potrafi wyjaśnić, w czym wyraża się odmienność i niepowtarzalność każdego
człowieka;
-potrafi podać przykłady różnorodnych potrzeb człowieka oraz sposoby ich
zaspokajania;
-potrafi wyjaśnić znaczenie rodziny w życiu oraz wskazuje przykłady praw
i obowiązków przysługujących poszczególnym członkom rodziny;
-potrafi wyjaśnić, w czym przejawia się uprzejmość i tolerancja;
-potrafi podać przykłady konfliktów między ludźmi i proponuje sposoby ich
rozwiązywania;
-potrafi omówić wybrane prawa dziecka i podaje, gdzie można się zwrócić, gdy są
one łamane.
-wie , dlaczego należy przestrzegać ustalonych reguł w trakcie rywalizacji sportowej;
uczestniczy w sportowych rozgrywkach klasowych w roli zawodnika, stosując
zasady „czystej gry”: szacunku dla rywala, respektowania przepisów gry,
podporządkowania się decyzjom sędziego, podziękowania za wspólną grę;
-zna zasady kulturalnego kibicowania.
Dziecko przy komputerze i w sieci
-przestrzega
podstawowych
zasad
bezpiecznej
i
higienicznej
pracy
przy
komputerze, potrafi wyjaśnić zagrożenia wynikające z niewłaściwego korzystania
z komputera.
-przestrzega zasad etycznych i prawnych związanych z korzystaniem z komputera
i Internetu, ocenia możliwe zagrożenia.
Dziecko w kontekście zachowań ryzykownych
-wie jaki jest negatywny wpływ alkoholu, nikotyny i substancji psychoaktywnych na
zdrowie człowieka, podaje propozycje asertywnych zachowań w przypadku presji
otoczenia;
III ETAP EDUKACYJNY: GIMNAZJUM
Zdrowy nastolatek
-potrafi wyjaśnić, czym jest zdrowie; wymienić czynniki, które wpływają pozytywnie
i negatywnie na zdrowie i samopoczucie, oraz wskazać te, na które może mieć
14
wpływ;
-potrafi wymienić zachowania sprzyjające i zagrażające zdrowiu oraz wyjaśnić, na
czym polega i od czego zależy dokonywanie wyborów korzystnych dla zdrowia;
-zna podstawowe zasady higieny;
-potrafi wyjaśnić, dlaczego należy stosować dietę zróżnicowaną i dostosowaną do
potrzeb organizmu (wiek, stan zdrowia, tryb życia i aktywność fizyczna, pora roku
itp.)oraz podaje korzyści z prawidłowego odżywiania się;
-potrafi obliczyć indeks masy ciała oraz przedstawia i analizuje konsekwencje
zdrowotne niewłaściwego odżywiania (otyłość lub niedowaga oraz ich następstwa).
-potrafi wymienić przyczyny i skutki otyłości oraz nieuzasadnionego odchudzania
się i używania sterydów w celu zwiększenia masy mięśni;
-potrafi przedstawić czynniki wpływające na prawidłowy stan i funkcjonowanie
układu oddechowego (aktywność fizyczna poprawiająca wydolność oddechową,
niepalenie
papierosów czynnie i biernie).
-wie, jakie jest znaczenie aktywności fizycznej i prawidłowej diety dla właściwego
funkcjonowania układu krążenia;
-potrafi przedstawić cechy i przebieg fizycznego, psychicznego i społecznego
dojrzewania człowieka;
-potrafi omówić korzyści dla zdrowia z podejmowania różnych form aktywności
fizycznej w kolejnych okresach życia człowieka;
-potrafi wymienić czynniki wywołujące stres oraz podać przykłady pozytywnego
i negatywnego działania stresu;
-zna sposoby redukowania nadmiernego stresu i radzenia sobie z nim w sposób
konstruktywny;
-zna konstruktywne sposoby radzenia sobie z negatywnymi emocjami;
-wie, jakie jest znaczenie dla zdrowia dobrych relacji z innymi ludźmi, w tym z
rodzicami oraz rówieśnikami tej samej i odmiennej płci;
-wie, jaki jest związek pomiędzy prawidłowym wysypianiem się a funkcjonowaniem
organizmu, w szczególności wpływ na procesy uczenia się i zapamiętywania oraz
odporność organizmu.
Bezpieczny nastolatek
-potrafi przedstawić typowe zagrożenia zdrowia i życia podczas powodzi, pożaru itp.;
-potrafi omówić zasady ewakuacji ludności, zwierząt z terenów zagrożonych;
-potrafi wyjaśnić zasady zaopatrzenia ludności ewakuowanej w wodę i żywność;
-potrafi scharakteryzować zagrożenia pożarowe w domu, szkole i najbliższej okolicy;
15
-potrafi wyjaśnić, jak należy gasić zarzewie ognia i odzież palącą się na człowieku;
-potrafi
omówić
zasady
zachowania
się
podczas
wypadków
i
katastrof
komunikacyjnych, technicznych i innych;
-potrafi uzasadnić potrzebę przeciwdziałania panice;
-potrafi uzasadnić znaczenie udzielania pierwszej pomocy;
-potrafi wyjaśnić jak należy udzielać pomocy w wypadku drogowym, podczas
kąpieli, załamania lodu, porażenia prądem;
-potrafi omówić zasady postępowania aseptycznego i bezpiecznego dla ratownika,
wezwać odpowiednią pomoc; rozpoznać stopień zagrożenia osoby poszkodowanej
i wyjaśnić zasady bezpiecznego postępowania w rejonie wypadku;
-potrafi omawić zasady zabezpieczenia miejsca wypadku;
-potrafi omówić sposób wynoszenia poszkodowanego ze strefy zagrożenia;
-potrafi rozpoznać stan przytomności, bada oddech i tętno; wymienia zagrożenia dla
osoby nieprzytomnej;
-potrafi ułożyć osobę nieprzytomną w pozycji bezpiecznej i wykonać samodzielnie
resuscytację krążeniowo-oddechową;
-potrafi udzielić pomocy osobie porażonej prądem;
-potrafi wyjaśnić, dlaczego duży krwotok i wstrząs pourazowy zagrażają życiu;
-potrafi zatamować krwotok za pomocą opatrunku;
-potrafi
udzielić
pomocy
przy
złamaniach
i
zwichnięciach,
zatruciach:
pokarmowych, lekami, gazami, środkami chemicznymi, przy oparzeniu termicznym
i chemicznym;
-potrafi omówić skutki działania niskiej i wysokiej temperatury na organizm ludzki;
Nastolatek w społeczności
-stosuje zasady etykiety językowej – wie, w jaki sposób zwracać się do rozmówcy
w zależności od sytuacji i relacji, łączącej go z osobą, do której mówi (dorosły,
rówieśnik, obcy, bliski), zna formuły grzecznościowe, zna konwencje językowe
zależne od środowiska (np. sposób zwracania się do nauczyciela, lekarza,
profesora wyższej uczelni), ma świadomość konsekwencji używania formuł
niestosownych i obraźliwych;
-sprawnie posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny;
- zna granice stosowania slangu młodzieżowego;
-współdziała w grupie, np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach
projektowych.
-zna i stosuje zasady komunikowania się i współpracy w grupie (np. bierze
16
udział w dyskusji, zebraniu, wspólnym działaniu);
-zna i stosuje podstawowe sposoby rozwiązywania konfliktów w grupie
i między grupami;
-wie
i
wyjaśnia
na
przykładach,
jak
można
zachować
dystans
wobec
nieaprobowanych przez siebie zachowań grupy lub jak im się przeciwstawić;
-potrafi wyjaśnić, co oznacza zachowanie asertywne, i podać jego przykłady;
-zna znaczenie podstawowych norm współżycia między ludźmi, w tym wzajemności,
odpowiedzialności i zaufania;
-potrafi wyjaśnić, na czym polega przestrzeganie praw ucznia;
-wie, jak tworzą się podziały w grupie i w społeczeństwie (np. na „swoich”
i „obcych”) i podaje możliwe sposoby przeciwstawiania się przejawom nietolerancji.
-potrafi uzasadnić potrzebę przestrzegania zasad etycznych w życiu publicznym
i podać przykłady skutków ich łamania;
-potrafi uzasadnić potrzebę pomocy humanitarnej i angażuje się (w miarę swoich
możliwości) w działania instytucji (także pozarządowych), które ją prowadzą;
-rozważa, jak jego zachowania mogą wpływać na życie innych ludzi na świecie
(np. oszczędzanie wody i energii, przemyślane zakupy);
-zna znaczenie podstawowych norm współżycia między ludźmi, w tym wzajemności,
odpowiedzialności i zaufania;
-stosuje zasady „czystej gry”: niewykorzystywanie przewagi losowej, umiejętność
właściwego zachowania się w sytuacji zwycięstwa i porażki.
-potrafi wyjaśnić, w jaki sposób może dawać i otrzymywać różnego rodzaju wsparcie
społeczne;
Nastolatek przy komputerze i w sieci
-przestrzega zasad etyki mowy w różnych sytuacjach komunikacyjnych, m.in. zna
konsekwencje stosowania form charakterystycznych dla elektronicznych środków
przekazywania informacji, takich jak: SMS, e-mail, czat, blog (ma świadomość
niebezpieczeństwa oszustwa i manipulacji powodowanych anonimowością
uczestników komunikacji w sieci, łatwego obrażania obcych, ośmieszania
i zawstydzania innych wskutek rozpowszechniania obrazów przedstawiających ich
w sytuacjach kłopotliwych, zna skutki kłamstwa, manipulacji, ironii);
-świadomie, odpowiedzialnie, selektywnie korzysta (jako odbiorca i nadawca)
z elektronicznych środków przekazywania informacji, w tym z Internetu.
-potrafi opisać korzyści i niebezpieczeństwa wynikające z rozwoju informatyki
i
powszechnego
dostępu
do
informacji,
17
wyjaśnia
zagrożenia
związane
z uzależnieniem się od komputera;
-potrafi wymienić zagadnienia etyczne i prawne, związane z ochroną własności
intelektualnej i ochroną danych oraz przejawy przestępczości komputerowej.
Nastolatek w kontekście zachowań ryzykownych
-wie, na czym polega negatywny wpływ na zdrowie człowieka niektórych substancji
psychoaktywnych (tytoń, alkohol), narkotyków i środków dopingujących oraz
nadużywania kofeiny i niektórych leków (zwłaszcza oddziałujących na psychikę);
-wie,dlaczego nie należy bez konsultacji z lekarzem przyjmować środków lub leków
hormonalnych (np. tabletek antykoncepcyjnych, sterydów).
-potrafi omawić szkody zdrowotne i społeczne związane z paleniem tytoniu,
nadużywaniem alkoholu i używaniem innych substancji psychoaktywnych;
-potrafi wyjaśnić, dlaczego i w jaki sposób należy opierać się presji oraz namowom
do używania substancji psychoaktywnych i innych zachowań ryzykownych;
-wie
jaki
jest
związek
pomiędzy
aktywnością
seksualną
a
miłością
i odpowiedzialnością;
-wie jakie jest ryzyko związane z wczesną inicjacją seksualną;
-potrafi omówić dysfunkcje związane z przedmiotowym traktowaniem człowieka
w dziedzinie seksualnej;
-zna podstawowe zasady profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową.
Nastolatek odpowiedzialny i przygotowany do funkcjonowania na rynku pracy
-potrafi identyfikować swoje mocne strony, planuje sposoby ich rozwoju oraz ma
świadomość słabych stron, nad którymi należy pracować;
-potrafi wyjaśnić na przykładach z życia własnej rodziny, miejscowości i całego
kraju, w jaki sposób praca i przedsiębiorczość pomagają w zaspokajaniu potrzeb
ekonomicznych;
-potrafi planować dalszą edukację (w tym wybór szkoły ponadgimnazjalnej),
uwzględniając własne preferencje i predyspozycje;
-potrafi wyszukiwać informacje o możliwościach zatrudnienia na lokalnym,
regionalnym i krajowym rynku pracy (urzędy pracy, ogłoszenia, Internet);
-potrafi sporządzić życiorys i list motywacyjny;
-wie, jakimi zasadami etycznymi powinni się kierować pracownicy i pracodawcy ;
-potrafi wyjaśnić, na czym polega społeczna odpowiedzialność biznesu.
18
Zadania i formy działań w zakresie profilaktyki określone zostały w oparciu o wyniki
przeprowadzonej ewaluacji i dostosowane są do wieku uczniów :
ZADANIA DLA I ETAPU EDUKACYJNEGO :
Promowanie zdrowego stylu życia i odżywiania, ze szczególnym zwróceniem uwagi
na szkodliwość fast foodów.
Tworzenie pozytywnych
i mobbingowi.
relacji
rówieśniczych,
przeciwdziałanie
agresji
Kształtowanie w uczniach odpowiednich postaw wobec ludzi słabszych, młodszych,
ludzi starszych, chorych, niepełnosprawnych.
Kształtowanie w uczniach postaw proekologicznych, dbania o najbliższe środowisko.
Kształtowanie poczucia własnej wartości oraz pozytywnej samooceny.
Na tym etapie istotne jest oparcie działań profilaktycznych na metodach aktywizujących,
dostosowanych do możliwości dzieci ( piosenki, gry zespołowe i dydaktyczne, zajęcia
plastyczne, bajka, film, drama – dzieci zawsze w roli pozytywnej ).
ZADANIA DLA II ETAPU EDUKACYJNEGO:
Promowanie zdrowego stylu życia i odżywiania, ze szczególnym zwróceniem uwagi
na szkodliwość fast foodów.
Zapobieganie wagarom.
Kształcenie umiejętności przeciwstawiania się wpływom kolegów ze środowisk
zdemoralizowanych.
Uświadamianie uczniom negatywnych skutków palenia papierosów i działania
środków psychoaktywnych.
Tworzenie pozytywnych relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie agresji
i mobbingowi.
Kształtowanie postaw akceptowanych społecznie.
ZADANIA DLA GIMNAZJUM:
Promowanie zdrowego stylu życia i odżywiania, ze szczególnym zwróceniem uwagi
na szkodliwość fast foodów.
Upowszechnianie wśród młodzieży znajomości prawa i zasad przestrzegania go.
Kształcenie umiejętności przeciwstawiania się wpływom kolegów ze środowisk
zdemoralizowanych.
Uświadamianie uczniom negatywnych skutków palenia papierosów oraz używania
środków psychoaktywnych.
Tworzenie pozytywnych relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie agresji
i mobbingowi.
Zapobieganie wagarom.
Wdrażanie uczniów do odpowiedzialności za własne czyny.
19
Priorytetem w pracy profilaktycznej na wszystkich etapach edukacyjnych w roku szkolnym
2014/2015 oraz 2015/2016 jest promowanie zdrowego stylu życia i odżywiania, ze
szczególnym zwróceniem uwagi na szkodliwość fast foodów.
I ETAP
Zadanie
Promowanie
zdrowego stylu życia
i odżywiania, ze
szczególnym
zwróceniem uwagi
na szkodliwość fast
foodów.
Tworzenie
pozytywnych relacji
rówieśniczych,
przeciwdziałanie
agresji i mobbingowi.
Sposób realizacji
-
lekcje i pogadanki na temat korzyści ze
zdrowego odżywiania i podejmowania
aktywności fizycznej
wychowawca
nauczyciel w-f
-
realizacja programu Owoce w szkole
-
realizacja programu Szklanka mleka
-
zajęcia kulinarne
-
realizacja programu Apetyt na zdrowie
-
organizacja wycieczek szkolnych,
zawodów sportowych, zajęć
pozalekcyjnych,
wychowawcy
świetlicy
wychowawcy
świetlicy
realizatorzy
programu
koordynator
programu
nauczyciele
-
organizacja Dnia Sportu
-
organizacja kursów udzielania pierwszej nauczyciele
pomocy
odpowiedzialni za
udzielanie
pierwszej pomocy
-
integracja zespołu klasowego podczas
klasowych wyjść, wycieczek i imprez na
terenie szkoły ( np.wigilie klasowe,
śniadania wielkanocne)
zajęcia psychoedukacyjne ukazujące
korzyści z porozumiewania się bez
przemocy
realizacja programu "Bezpieczne
dziecko-przyjaciel Sznupka"
wychowawca
realizacja programu Miejska Dżungla
koordynator
programu
-
-
Kształtowanie
w
uczniach
odpowiednich
postaw wobec ludzi
słabszych,młodszych,
starszych,chorych,
niepełnosprawnych.
Odpowiedzialni
-
20
nauczyciele w-f
psycholog szkolny
wychowawca
Kształtowanie
w
uczniach
postaw
proekologicznych,
dbania o najbliższe
środowisko.
-
rozbudzanie potrzeby działania na rzecz
zdrowego środowiska- prowadzenie
zajęć koła ekologicznego
obchody Dnia Ziemi
realizator zajęć
wyznaczony
nauczyciel
wyznaczony
- udział w akcji Sprzątanie świata
nauczyciel
wszyscy
- wdrażanie do codziennego oszczędzania
pracownicy
wody i energii
koordynator
- realizacja programu Stań po zielonej
programu
stronie mocy
koordynator
- udział w akcji Nakręć się i pomagaj
programu
Kształtowanie
wszyscy
- Motywowanie uczniów do osiągania
poczucia
własnej
nauczyciele
sukcesów.
wartości
oraz
- Stwarzanie uczniom możliwości
pozytywnej
wszyscy
prezentowania umiejętności,
samooceny.
nauczyciele
zainteresowań, hobby na lekcjach, zajęciach
pozalekcyjnych oraz imprezach klasowych i
szkolnych.
-
II ETAP
Zadanie
Promowanie
zdrowego
stylu
życia i odżywiania,
ze
szczególnym
zwróceniem uwagi
na
szkodliwość
fast foodów.
Sposób realizacji
-
lekcje i pogadanki na temat korzyści ze
zdrowego odżywiania i podejmowania
aktywności fizycznej
wychowawca
nauczyciel w-f
-
realizacja programu Owoce w szkole
-
realizacja programu Szklanka mleka
-
zajęcia kulinarne
-
realizacja programu Apetyt na zdrowie
wychowawcy
świetlicy
wychowawcy
świetlicy
realizatorzy
programu
koordynator
programu
-
organizacja wycieczek szkolnych,
zawodów sportowych, zajęć
pozalekcyjnych,
-
Zapobieganie
wagarom.
Odpowiedzialni
-
organizacja Dnia Sportu
nauczyciele
nauczyciele w-f
nauczyciele
organizacja kursów udzielania pierwszej odpowiedzialni za
pomocy
udzielanie
pierwszej pomocy
wychowawcy
systematyczne monitorowanie
pedagog szkolny
frekwencji uczniów ( kontrola
dzienników lekcyjnych,przestrzeganie
przez wychowawców ustalonych zasad
21
usprawiedliwiania nieobecności,
kontrola uczniów opuszczających
zajęcia, rozmowy z uczniami
opuszczającymi zajęcia i ich rodziacmi)
realizacja programu "Bezpieczne
dziecko-przyjaciel Sznupka"
rozmowy o charakterze profilaktycznowychowawczym z uczniami
wychowawca
-
dostarczenie wiedzy dotyczącej wpływu
nikotyny, alkoholu, środków
psychoaktywnych na organizm i chorób
będących następstwem ich używaniarealizacja godzin do dyspozycji
wychowawcy
wychowawca
-
dostarczenie uczniom wiedzy na temat
mechanizmów uzależnień-realizacja
godzin do dyspozycji wychowawcy
wychowawca
-
Konsekwentne egzekwowanie zakazu
palenia papierosów na terenie szkoły
oraz używania używek podczas imprez
szkolnych.
wszyscy
nauczyciele,
organizatorzy
imprez szkolnych.
-
psycholog/
Interwencje psychologicznopedagogiczne w sytuacjach uzależnienia- pedagog szkolny
informowanie o działających ośrodkach
leczenia uzależnień, wzbudzanie
motywacji do leczenia
Tworzenie
pozytywnych relacji
rówieśniczych,
przeciwdziałanie
agresji
i mobbingowi.
-
Kształtowanie
postaw
akceptowanych
społecznie.
-
integracja zespołu klasowego podczas
klasowych wyjść, wycieczek i imprez na
terenie szkoły ( np.wigilie klasowe,
śniadania wielkanocne)
kontrakty klasowe
zajęcia psychoedukacyjne ukazujące
korzyści z porozumiewania się bez
przemocy
realizacja godzin do dyspozycji
wychowawcy
realizacja programu Miejska Dżungla
Kształcenie
umiejętności
przeciwstawiania się
wpływom kolegów ze
środowisk
zdemoralizowanych.
Uświadamianie
uczniom
negatywnych
skutków palenia
papierosów
i
działania
środków
psychoaktywnych.
-
-
-
Propagowanie kultury jezykaeliminowanie wulgaryzmów
22
wychowawca
psycholog
pedagog
wychowawca
wychowawca
psycholog/
pedagog szkolny
wychowawca
realizator
programu
wszyscy
pracownicy
III ETAP
Zadanie
Promowanie
zdrowego
stylu
życia i odżywiania,
ze
szczególnym
zwróceniem uwagi
na
szkodliwość
fast foodów.
Sposób realizacji
-
lekcje i pogadanki na temat korzyści ze
zdrowego odżywiania i podejmowania
aktywności fizycznej
wychowawca
nauczyciel w-f
-
realizacja programu Owoce w szkole
-
realizacja programu Szklanka mleka
-
zajęcia kulinarne
-
realizacja programu Apetyt na zdrowie
wychowawcy
świetlicy
wychowawcy
świetlicy
realizatorzy
programu
koordynator
programu
-
organizacja wycieczek szkolnych,
zawodów sportowych, zajęć
pozalekcyjnych,
-
Upowszechnianie
wśród młodzieży
znajomości prawa i
zasad przestrzegania
go.
-
Kształcenie
umiejętności
przeciwstawiania się
wpływom kolegów ze
środowisk
zdemoralizowanych.
Uświadamianie
uczniom
negatywnych
skutków palenia
papierosów oraz
używania środków
psychoaktywnych.
Odpowiedzialni
-
-
organizacja Dnia Sportu
nauczyciele
nauczyciele w-f
nauczyciele
organizacja kursów udzielania pierwszej odpowiedzialni za
pomocy
udzielanie
pierwszej pomocy
wychowawca
realizacja godzin do dyspozycji
wychowawcy
wychowawca
kontrakty klasowe
spotkania z funkcjonariuszem
psycholog
policji/strażnikiem miejskim
wyznaczony
gazetka ścienna
nauczyciel
realizacja programu "Bezpieczne
dziecko-przyjaciel Sznupka"
rozmowy o charakterze profilaktycznowychowawczym z uczniami
wychowawca
dostarczenie wiedzy dotyczącej wpływu
nikotyny, alkoholu, środków
psychoaktywnych na organizm i chorób
będących następstwem ich używaniarealizacja godzin do dyspozycji
wychowawcy
wychowawca
wychowawca
psycholog
pedagog
wychowawca
23
-
dostarczenie uczniom wiedzy na temat
mechanizmów uzależnień-realizacja
godzin do dyspozycji wychowawcy
-
Konsekwentne egzekwowanie zakazu
palenia papierosów na terenie szkoły
oraz używania używek podczas imprez
szkolnych.
-
Tworzenie
pozytywnych relacji
rówieśniczych,
przeciwdziałanie
agresji
i mobbingowi.
-
Zapobieganie
wagarom.
-
Wdrażanie uczniów
-
-
do odpowiedzialności za własne
czyny.
-
wszyscy
nauczyciele,
organizatorzy
imprez szkolnych.
psycholog/
Interwencje psychologicznopedagog szkolny
pedagogiczne w sytuacjach uzależnieniainformowanie o działających ośrodkach
leczenia uzależnień, wzbudzanie
motywacji do leczenia
integracja zespołu klasowego podczas
klasowych wyjść, wycieczek i imprez na
terenie szkoły ( np.wigilie klasowe,
śniadania wielkanocne)
kontrakty klasowe
zajęcia psychoedukacyjne ukazujące
korzyści z porozumiewania się bez
przemocy
systematyczne monitorowanie
frekwencji uczniów ( kontrola
dzienników lekcyjnych,przestrzeganie
przez wychowawców ustalonych zasad
usprawiedliwiania nieobecności,
kontrola uczniów opuszczających
zajęcia, rozmowy z uczniami
opuszczającymi zajęcia i ich rodziacmi)
wychowawca
pełnienie przez uczniów różnych ról –
współorganizatora, zawodnika, kibica,
sędziego podczas szkolnych zawodów,
konkursów i imprez,
comiesięczna analiza i ocena
zachowania, wspólne inicjatywy
i zadania podejmowane przez zespół
klasowy
nauczyciele
24
wychowawca
psycholog/
pedagog szkolny
wychowawca
pedagog
wychowawca
Monitorowanie stopnia realizacji programu profilaktyki w bieżącym roku szkolnym
będzie należało do zadań psychologa szkolnego. Corocznie w II półroczu (na przełomie
kwietnia/maja) psycholog przeprowadzać będzie badanie ankietowe, które stanowić będzie
częściową
ewaluację
programu
w
jednym
z
obszarów
prowadzonych
działań
profilaktycznych. Opracowany raport z badań stanowić będzie podstawę do ewentualnych
modyfikacji programu wprowadzanych w kolejnych latach szkolnych. Coroczne raporty
będą także podstawą do sformułowania wniosków, które następnie będą uwzględnione przy
opracowywaniu kolejnego programu profilaktycznego.
25