czytaj dalej
Transkrypt
czytaj dalej
Trybunał Konstytucyjny dnia 2 września 2012r. wydał orzeczenie stwierdzające niekonstytucyjność Art. 130 § 21 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.), który odbierał pracownikom prawo do dodatkowego dnia wolnego za święto przypadające w dzień wolny od pracy. Z uzasadnienia Trybunału wynika, że przepis narusza konstytucyjną zasadę równości: „Zgodnie z art. 14 kodeksu pracy oraz art. 66 ust. 2 konstytucji wszyscy pracownicy mają prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy. …………………………………………………… W związku z tym: „Ustawowe ograniczenie dni wolnych od pracy w danym okresie rozliczeniowym powinno w równej mierze dotyczyć wszystkich pracowników i być oparte na racjonalnych, zobiektywizowanych, a także przewidywalnych kryteriach”. Ustawodawca przywrócił Święto Trzech Króli jako dzień ustawowo wolny od pracy – uzasadniając to wielowiekową tradycją, niemniej jednak pozbawił to święto waloru w postaci odebrania niektórym grupom pracowników uprawnień do dodatkowego dnia wolego od pracy, nawet gdy przypadało ono w dzień wolny od pracy naruszając tym samym zasadę równego traktowania. Jak wykazał Trybunał Konstytucyjny – podział dóbr w postaci dnia wolnego od pracy w zamian za święto w stosunku do pracowników, którym przysługuje to prawo – jeżeli święto wypada w zwykłym pięciodniowym rozkładzie czasu pracy, oraz tych pracowników którym to prawo nie przysługuje – jeżeli święto wypada w dzień wolny od pracy zgodnie z pięciodniowym rozkładem czasu pracy jest arbitralnie różniącym kryterium, co za tym idzie narusza ono zasadę równości wobec prawa, oraz jest niesprawiedliwe i krzywdzące dla tej drugiej grupy pracowników. Dlatego też „Art. 130 § 21 Kodeksu Pracy narusza konstytucyjną zasadę równości bezpodstawnie różnicując liczbę dni wolnych od pracy przysługujących pracownikom, w oparciu o nieznajdujące racjonalnego uzasadnienia kryterium zróżnicowania” uzasadnia Trybunał Konstytucyjny. W związku z powyższym po ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym wyroku Trybunału sytuacja wróci do stanu sprzed wprowadzenia nowelizacji. W praktyce oznacza to, że pracodawcy układający grafik pracy będą musieli pamiętać o tym, że jeżeli święto wypada w dzień wolny, np. w sobotę to będą zmuszeni oddać ten dzień w innym terminie. Konsekwencją wyroku TK jest brak spójnej koncepcji interpretacyjnej w doktrynie; z jednej strony nowelizacja kodeksu pracy w zakresie dni wolnych wydaje się zbędna z tego faktu, że TK nie zobowiązał ustawodawcy do zmiany przepisów. Jednak z drugiej strony nie wypowiedział się w kwestii przywrócenia „starych” przepisów, jest to problem natury interpretacyjnej. Komentarz Jak podnoszą analitycy; wyrok TK będzie skutkować stratami nie tylko dla przedsiębiorców, ale i dla budżetu Państwa, w taki sposób, że każdy dzień wolny od pracy obniża przychody firm, a tym samym zmniejsza wpływy do budżetu. …………………………………………… Strata w przeliczeniu wygląda następująco: - każdy dzień wolny od pracy w firmach zatrudniających co najmniej dziewięciu pracowników obniża łącznie przychody o 5,75 mld złotych, a dla Skarbu Państwa jest to strata rzędu 0,3% PKB, czyli 4,7 mld złotych. Ponadto wpływy z tyt. podatku VAT w przypadku branży handlu detalicznego mogą kształtować się niekorzystnie, szacowana strata z tego tytułu to ok. 240 mln zł. Mankamentem orzeczenia jest okres w jakim zapadł wyrok – przywrócenie możliwości odbioru dnia wolnego w dobie kryzysu, spowolnienia gospodarczego i wzmożonej konkurencyjności nie wydaje się najlepszym rozwiązaniem. Obniżenie wymiaru czasu pracy w przypadku przewidywanej stagnacji gospodarczej obniży produkcję, oraz częściowo konsumpcję, firmy będą mniej wytwarzać, cała sytuacja będzie generować straty. Ponadto w Polsce mamy już dostatecznie dużo dni wolnych od pracy, można by nawet pokusić się o stwierdzenie, że jesteśmy wiodącym krajem pod względem dni ustawowo wolnych. Innymi słowy im więcej mamy dni wolnych to w przypadku pracodawców zysk jest mniejszy, natomiast koszty rosną, a konkurencja nie śpi. Ale to jeszcze nie wszystko – wszelkie zmiany w rozkładach czasu pracy i związane z tym koszty również poniesie pracodawca. Biorąc całość pod uwagę sentencja wyroku przynosi pracodawcom negatywne skutki. Pracodawcy stracą podwójnie; nie dość że Trzech Króli jest świętem i jest to dzień wolny to jeszcze muszą „oddać” pracownikom „wolne” za święta przypadające w dni wolne od pracy.