Podziękowania za uczestnictwa o spotkaniu

SPOTKANIE SIECIUJĄCYCH CENTRA INTEGRACJI SPOŁECZNEJ
18 KWIETNIA 2013
Warsztaty na temat projektu Programu Walki z Ubóstwem przygotowywanego przez
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Grupa Pierwsza – Temat Warsztatu: „Relacja między OPS – a CIS i KIS kooperacja
w określeniu indywidualnej ścieżki integracji, rola CIS i KIS w procesie reintegracji – co
zmienić?”
Pytania:
1. W którym miejscu powinno dojść do współpracy z OPS (inicjatywa CIS, KIS czy OPS?)
2. Jak powinno wyglądać uzgodnienie ścieżki reintegracyjnej, jakie zasady współpracy?
3. Czy KIS może stanowić pełny element reintegracji w przypadku braku CIS?
Przebieg warsztatu – dyskusji:
Ad. 1 Odpowiedź na pierwsze pytanie
W wyniku przeprowadzonej dyskusji zgodzono się z tezą, że współpraca z ośrodkami pomocy społecznej,
a w szczególności z pracownikami socjalnymi z tych ośrodków to podstawa sukcesu w reintegracji
społeczno- zawodowej. Jednakże, jak dowodzą doświadczenia indywidualnych podmiotów zatrudnienia
socjalnego współpraca ta układa się w bardzo zróżnicowany sposób od bardzo dobrych przykładów do
zupełnie skrajnych negatywnych. Wskazano w sposób wyraźny, że przy realizacji wielu projektów EFS
dochodzi w ostatnim okresie do sytuacji konkurowania obu tych instytucji o klientów, co jest
zaprzeczeniem reguł dobrej współpracy.
Główne bariery w partnerskiej współpracy, jakie wskazano to:
1. Nie wystarczająca wiedza pracowników socjalnych z ośrodków pomocy społecznej
(oczywiście nie wszędzie) o narzędziach reintegracji społeczno-zawodowej stosowanych
w CIS i KIS, o sposobach prowadzonych zajęć a także uwarunkowaniach stosowania
minimum 6 miesięcy obligatoryjności uczestnictwa.
2. Lokalne konflikty natury politycznej (upolitycznienie stanowisk jednostek organizacyjnych
pomocy społecznej)
3. Złe relacje międzyludzkie i konflikty osobowe ( liderów jednostek).
4. Traktowanie jednostek zatrudnienia socjalnego ( szczególnie prowadzonych przez NGO) jako
zagrożenia i konkurencji, szczególnie w związku z realizacja przez OPS-y projektów
systemowych (7.1.1)
Agencja Rozwoju i Promocji Spółdzielczości Związku Lustracyjnego Spółdzielni Pracy
30-646 Kraków, ul. Malborska 65 | T: +48 12 655-10-17, F: +48 12 655-10-17 | e-mail: [email protected], www.spoldzielnie.org.pl
Proponowane zmiany:
a) w zakresie współpracy i wykorzystania potencjału KIS
Wprowadzenie dwóch ścieżek skierowań do KIS.
- dotychczasowa za pośrednictwem OPS i kontraktu socjalnego;
- w przypadku KIS poza strukturami OPS skierowanie na podstawie quasi kontraktu
( umowy) zawieranego przez pracownika zatrudnionego w kis
z obowiązkiem
powiadomienia właściwego ops. Ops nie będzie miał obowiązku finansowania takiego
skierowania.
Postulat ten spowodowany jest tym, iż obowiązujące przepisy uzależniają funkcjonowanie
prowadzonego przez podmioty III sektora klubu integracji społecznej od ośrodka pomocy społecznej.
Realizacja wszelkich działań przez kluby musi być uzgadniania z lokalnym samorządem terytorialnym.
Szczególnie ma to wielkie znaczenie w sytuacji, gdy organizacje pozarządowe prowadzące kluby nie są
już skazane na uzyskiwanie środków na prowadzenie działań z zakresu reintegracji społeczno-zawodowej
od władz samorządowych, ale mogą pozyskiwać samodzielnie środki europejskie.
Obowiązujące
rozwiązanie jest nieraz sporym utrudnieniem, głównie dla organizacji pozarządowych prowadzących
kluby integracji społecznej w małych miejscowościach lub gminach wiejskich, gdzie świadomość
potrzeby podejmowania aktywnych form zapobiegania wykluczeniu społecznemu nie jest jeszcze
wszędzie, nawet wśród pracowników socjalnych, wysoka. Niestety nie ma powszechnego zrozumienia,
że istnieje potrzeba zmian pracy w ośrodku pomocy społecznej, a także zmiany podejścia do pracy
socjalnej i ogólnie polityki społecznej, szczególnie na obszarze takim jakim jest gmina. Pracownicy
jednostek organizacyjnych pomocy społecznej przyzwyczajeni latami tylko do „rozdawnictwa pieniędzy”
i wypełniania druków czy formularzy nie zawsze potrafią zrozumieć, że pozostawienie osób należących
do grup szczególnego ryzyka samym sobie, przyczyni się do ich dalszej marginalizacji, co w efekcie
może doprowadzić do społecznego wykluczenia. Funkcjonowanie KIS-u oznacza dla nich dodatkową
pracę, wypełnianie ankiet, zawieranie kontraktów socjalnych, monitorowanie uczestnictwa w zajęciach
KIS. Na tym tle pracownicy socjalni nie widzą sensu i potrzeby takich działań, a wręcz nieraz zniechęcają
potencjalnych klubowiczów do uczestnictwa w zajęciach KIS – w sytuacji, gdy osoba sama chce
uczestniczyć w zajęciach KIS, a klub taki ma własne środki na jej uczestnictwo, ośrodek pomocy
społecznej nie może odmówić skierowania (to powinna być reguła przepisu prawnego w ustawie
o pomocy społecznej oraz ustawie o zatrudnieniu socjalnym). Postulat zmierza do rozważenia
Agencja Rozwoju i Promocji Spółdzielczości Związku Lustracyjnego Spółdzielni Pracy
30-646 Kraków, ul. Malborska 65 | T: +48 12 655-10-17, F: +48 12 655-10-17 | e-mail: [email protected], www.spoldzielnie.org.pl
wprowadzenia przepisów umożliwiających kierowanie do klubu bez konieczności zawierania kontraktu
socjalnego. Postulat zmierza do honorowania sytuacji, kiedy KIS zawiera quasi kontrakt - umowę na
uczestnictwo w zajęciach, przy zachowaniu także reguły wcześniejszego skojarzenia przeprowadzenia
wywiadu środowiskowego (np. nawet na wniosek KIS) a przepisy prawne spowodują zrównanie takiej
umowy i nadanie jej statusu „kontraktu socjalnego”.
b) w zakresie współpracy i wykorzystania potencjału CIS
Analogicznie wprowadzenie dwóch ścieżek współpracy:
a) Dla klientów ops – sposób dotychczasowy
b) Dla osób nie korzystających z ops odejście od skierowania i opiniowania dokonywanego
przez pracowników ops. Ops również nie ma obowiązku finansowania takiego pobytu w
CIS.
Odpowiedź na drugie pytanie:
Postuluje się wprowadzenie obligatoryjnej, rzeczywistej współpracy OPS-PUP-KIS/CIS z identycznym zapisie o
obowiązku współpracy w ustawach o pomocy społecznej, o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
oraz o zatrudnieniu socjalnym.
Koniecznym jest wprowadzenie do przepisów ustawy o pomocy społecznej ograniczenia stosowania świadczeń
pieniężnych (w założeniach do nowej ustawy są już takie propozycje) przez ośrodki pomocy społecznej
(nie z własnej winy). Propozycja zmierza do połączenia wypłaty zasiłków, dla zdrowych i mogących pracować
osób z ich aktywnością i podjętymi działaniami na rzecz własnej aktywizacji społeczno-zawodowej.
Kolejną propozycją jest wyłączenie zadań (szczególnie w ramach projektów systemowych ) reintegracji społecznozawodowej z listy obowiązków ośrodków pomoc społecznej i powierzenie jej specjalistycznym jednostkom
zatrudnienia socjalnego.
Odpowiedź na trzecie pytanie:
Klub Integracji społecznej jest na tyle elastyczna jednostka zatrudnienia socjalnego, szczególnie w tak małych jak
obecnie
uregulowaniach
prawnych,
iż jedynie
od lego
liderów
zależy czy
może
zastąpić
CIS,
w miejscowościach, szczególnie małych gdzie nie ma szans na powstanie CIS-u.
Sporządził:
Paweł Wiśniewski
Agencja Rozwoju i Promocji Spółdzielczości Związku Lustracyjnego Spółdzielni Pracy
30-646 Kraków, ul. Malborska 65 | T: +48 12 655-10-17, F: +48 12 655-10-17 | e-mail: [email protected], www.spoldzielnie.org.pl