docnr 7 - Magazyn Seniora
download 
Reklamacja Transkrypt
nr 7 - Magazyn Seniora
W tym numerze między innymi: · Prezenty na zdrowie · Ocalić od zapomnienia · Hobby – krzyżówka seniora czasopismo bezpłatne Bezpieczny senior Nie pomagajmy złodziejom str. 12-13 listopad 2013 nr 7 OD REDAKCJI Witam na łamach naszego magazynu Listopad to miesiąc wspomnień. Zaczyna się świętem Wszystkich Świętych, a chwilę później obchodzimy Narodowe Święto Niepodległości, przywołując znane z lekcji historii fakty walki o niepodległą Ojczyznę. W tym wydaniu też wspominamy – akcję ponad siedmiuset uczniów z Dolnego Śląska, którzy po raz kolejny porządkowali groby przodków na Wschodzie, oraz wizytę w dolnobrzeskiej Izbie Pamięci, gdzie niemi świadkowie (zdjęcia, listy, pamiętniki) opowiadają powojenne losy Brzegu Dolnego i jego mieszkańców. To miejsce stworzyli i dbają o nie ludzie, którzy znają wartość historii i pielęgnują pamięć o przodkach – mamy nadzieję, że zachęceni naszym krótkim artykułem wybiorą się Państwo do Brzegu Dolnego, by zwiedzić tamtejszą Izbę Pamięci. Zapraszamy też na wędrówkę po Dolnym Śląsku – odwiedzimy Bogatynię, w której prezentowali się śpiewający seniorzy, a także Oborniki Śląskie, gdzie świętujemy dziesięciolecie Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Oczywiście dużo dzieje się we Wrocławiu – przed świętami Bożego Narodzenia warto przejrzeć rabaty na Wrocławskiej Karcie Seniora, a niezależnie od okazji czy jej braku – skorzystać z darmowych badań. Polecamy też kącik rozrywki – od dziś znajdziecie u nas krzyżówkę, a od grudnia – konkursy z nagrodami. Przyjemnej lektury! Izabela Siwińska Redaktor naczelna – wydawca SPIS TREŚCI Bezpłatny miesięcznik Właściciel Wydawnictwo Regiony ul. Czecha 9/7 59-850 Świeradów-Zdrój [email protected] www.region-press.eu Redakcja ul. Parkowa 25 51-616 Wrocław tel./fax 71 348 82 48 Redaktor naczelna Izabela Siwińska Reklama [email protected] Dorota Komar tel. kom. 512 282 761 [email protected] Adam Stawiarski tel. kom. 888 188 641 [email protected] DTP Rafał Tlak Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych reklam, ogłoszeń i listów. Zastrzegamy sobie prawo do skrótów i korekt przy publikacji nadesłanych tekstów. Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca. Teksty sponsorowane – (TS). 4 Wrocławska Karta Seniora – skorzystaj z okazji 6 Śpiewający Seniorzy 2013 6 Bezpłatne badania dla wrocławian 8 Bądź na czasie, kontaktuj się z ZUS on-line 8 Ocalić od zapomnienia 9 Jeleniogórskie Senioralia 11 Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia 12-13 Bezpieczny senior. Nie pomagajmy złodziejom 14 Dziesięć lat „Ateny” w Obornikach Śląskich 16 Miejsce przyjazne seniorowi 17 Prezenty na zdrowie 18 Upominki nie do szuflady 19 Podologia – co to takiego? 21 Kulturalny Dolny Śląsk 22 Rozrywka 23 Tradycje i zabytki kultury kulinarnej agazynseniora.pl w.m wwwww.magazynseniora.pl www.magazynseniora.pl 2 nr 7 | listopad 2013 od redakcji AKTUALNOŚCI Przegląd funkcjonowania Tu znajdziesz Regionalny Magazyn Seniora Wrocław systemu emerytalnego R • Uniwersytety Trzeciego Wieku: ul. Dawida, ul. Katedralna •braku Apteki: Św. Macieja, pl. św.zawieszenia Macieja, składjakichkolwiek zmian, ul. Młodych Techników, ul. Powstańców Śl. ki przekazywanej do OFE, powrotu do składki •przekazywanej Przychodnia, do ul. Dobrzyńska OFE w wysokości 7,3 proc., •programowanej Klub Muzyki i Literatury, pl. Kościuszki wypłaty emerytur. • Synexus, ul. Swobodna Pod koniec czerwca ministrowie Włady•sław Dolnośląska Organizacja Turystyczna, Kosiniak-Kamysz i Jacek Rostowski zaul. Świdnicka przekazanie do konsultacji rekomendowali •społecznych Filharmonia, ul. Piłsudskiego trzech propozycji zmian: likwidację obligacyjnej części OFE, dobrowolność udziału w OFE, dobrowolność udziału w OFE Region składką. Wyboru ostatecznego •z dodatkową ROTAS – Biuro Tłumaczeń, ul. Kościuszki 34, rozwiązania Zgorzelec rząd dokona po zakończeniu społecznych. •konsultacji Urząd Miejski w Jeleniej Górze, Więcej informacji na ten temat można znapl. Ratuszowy 58 (przybudówka) na stronie www.mpips.gov.pl. •leźćDom Zdrojowy w Świeradowie-Zdroju, (red) • Wrocławskie Centrum Seniora (pl. Dominikański 6) i współpracujące z nim Przegląd funkcjonowania systemu emerytalkluby seniora nego, pierwszy od startu reformy w 1999 r., • Związek Kombatantów RP, ul. Energetyczna 14 przeprowadziły Ministerstwo Pracy i Polity•ki Społecznej Urząd Miejski Wrocławia: Sukiennice, oraz Ministerstwo Finansów. pl. Nowy Targ, ul.skutki Zapolskiej Przeanalizowano reformy dla bezpie•czeństwa Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Sztabowa 98, i wysokości przyszłych emerytur, a także oraz jejjej filiewpływ na finanse publiczne, • Muzea: Narodowe, pl. Powstańców rynek kapitałowy i wzrost gospodarczy. Warszawy; Miejskie, Rynek-Ratusz – Pałac Królewski, ul. Kazimierza Wielkiego Zespół ekspertów MPiPS i MF przeanali•zował Ośrodek Kultury i Sztuki, Rynek-Ratusz dziewięć rekomendacji zmian, które • Centrum Handlowe Arena,zidentyfikowane ul. Komandorska rozwiązywałyby problemy •w czasie Towarzystwo Miłośników Wrocławia przeglądu. Odrzucono następujące (kamieniczka „Małgosia”) warianty: stopniowego wygaszania kapitało•wejNFZ, ul. Dawida części systemu, całkowitej jej likwidacji, R E K L A Zapraszamy do „Tyrolczyka” – zabytkowego, utrzymanego w stylu tyrolskim domu, położonego u podnóży Karkonoszy. Reklamapiśmie? w naszym Obiekt dysponuje pokojami: 2-, 4- i 5-osobowymi z dostępem do kuchni, stołówki oraz pokoju gościnnego. Każdy pokój jest w pełni wyposażony i posiada oddzielną łazienkę z kabiną prysznicową. Naszym gościom oferujemy smaczne, wiejskie posiłki. Zmotoryzowanym zapewniamy miejsce na samochód. Maluchy do lat 7 mogą liczyć na 50% zniżki. Znajdzie się tutaj również miejsce zadzwoń: dla waszych czworonożnych przyjaciół, tel. kom. 500 391 jeśli chcielibyście zabrać ich ze sobą.067 512 282 761, 503 422 579 EE • • • • • • • • K L A M A ul. Konstytucji 3 Maja, oraz wybrane restauracje i punkty usługowe w mieście Hotel Berliner, Świeradów-Zdrój, ul. Piłsudskiego 8 Legnicka Rada Seniorów Przedwiośnie, ul. Górnicza 22, Kowary Urząd Miasta i Gminy, ul. Rynek 1, Radków Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy, ul. Wł. Grabskiego 26, oraz podległe jednostki Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Wałbrzychu, pl. Grunwaldzki 1, oraz podległe jednostki Zakład Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu, ul. Pretficza 11, oraz podległe jednostki Informacja Turystyczna w Mirsku, Rynek-Ratusz MOK w Głogowie, pl Konstytucji 3 Maja 2 A Prenumerata „Regionalnego Magazynu Seniora” od wydania z miesiąca ……………… roku …………………… do wydania z miesiąca ……………… roku …………………… Magazyn proszę wysyłać na adres: ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… Do niniejszego zamówienia prosimy dołączyć dowód wpłaty i przesłać na adres redakcji: ul. Parkowa 25 51-616 Wrocław Całkowity koszt wysyłki jednego egzemplarza „Regionalnego Magazynu Seniora” wynosi Opłatę za zamawiane wydania należy uiścić z góry na konto: Organizujemy ogniska, grille oraz imprezy okolicznościowe, wedle życzeń naszych klientów. lub napisz: Możliwość zorganizowania szkoleń, wykładów [email protected] lub konferencji do 30 osób. RR M • E 66 1300 0000 2076 7148 1984 0001 Wydawnictwo „Regiony” Izabela Siwińska ul. Czecha 9/7 59-850 Świeradów-Zdrój K L 3zł (dla większej liczby egzemplarzy uzależniony jest od ceny przesyłki pocztowej według wagi paczki) A M A VEKTOR USŁUGI Kompleksowe POGRZEBOWE TELEFONY CAŁODOBOWE: tel. 71 34 97 794, 667 282 014 ul. Grecka 26/28, Wrocław POGRZEB ZA 2900 ZŁ Z KREMACJĄ I TRUMNĄ 7 | sierpień listopad 2013 nr 4 3 SPRAWY SENIORA Wrocławska Karta Seniora – skorzystaj z okazji Przed nami świąteczny miesiąc, w którym będziemy szukać prezentów dla swoich bliskich. Warto pamiętać, że wrocławscy seniorzy mogą skorzystać z rabatów oferowanych przez partnerów programu Wrocławska Karta Seniora. Więcej informacji o programie można znaleźć we Wrocławskim Centrum Seniora przy pl. Dominikańskim 6 we Wrocławiu oraz na stronie internetowej www.seniorzy.wroclaw.pl. Dziś przedstawiamy ofertę firmy handlowej Artwald, która zaprasza seniorów do swoich sklepów firmowych na świąteczne zakupy upo- minków. W ofercie: kartki świąteczne, dyplomy okolicznościowe, tuby, świece, znicze, wkłady, kadzidła, olejki zapachowe, kwiaty, wazony, breloki, lampiony szczęścia, balony, śmieszne gadżety i wystrzałowe konfetti, duży wybór figur drewnianych, szklanych oraz ceramicznych – i wiele więcej. Oryginalne i jedyne w swoim rodzaju rękodzieło. Młoda załoga, przyjazna klientom, profesjonalnie doradzi i obsłuży wszystkich w miłej atmosferze. Nowy wymiar upominków na każdą okazję i dla każdego – a także uśmiech, radość oraz szczęście każdego dnia to to, czego możecie się Państwo spodziewać po odwiedzeniu sklepów firmy Artwald. Bezpłatne badania dla wrocławian Wrocławskie Centrum Zdrowia Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej zaprasza mieszkańców Wrocławia do bezpłatnego uczestnictwa w programach promocji zdrowego stylu życia i aktywności ruchowej finansowanych z budżetu miasta Wrocławia. »Program promocji zdrowego stylu życia i aktywności ruchowej u osób w wieku 55+ Termin realizacji: od 12 listopada 2013 do 13 grudnia 2013. Program realizowany jest w Przychodni „Stabłowice”, ul. Stabłowicka 125. Osoby zainteresowane uczestnictwem w programie prosimy o zgłoszenie się do rejestracji przychodni lub kontakt telefoniczny pod numerem telefonu 71 354 01 19. »Program profilaktyki nietrzymania moczu »Program profilaktyczny dla osób w wieku 45-70 lat obarczonych ryzykiem wystąpienia osteoporozy Termin realizacji: od 12 listopada 2013 do 20 grudnia 2013. Programy realizowane są w Ośrodku Opieki Zdrowotnej i Rehabilitacji „Celmed”, ul. Celtycka 15/17. Osoby zainteresowane uczestnictwem w programach prosimy o zgłoszenie się do rejestracji ośrodka lub kontakt telefoniczny pod numerem telefonu 71 353 73 52. wwww.region-press.eu ww.region -prress.eu g e e ss.eu r . w w w Lokalnie – bliżej Ciebie 4 nr 7 | listopad 2013 Serdecznie zapraszamy do: »CH ARENA – ul. Komandorska 66, stoisko nr 100 »DH ASTRA – ul. Horbaczewskiego 4-5, stoisko nr 106 na II piętrze Od 1 do 24 grudnia roku dla posiadaczy Wrocławskiej Karty Seniora rabat 15 proc. na cały asortyment. R E K L A M SANATORIA TRUSKAWIEC, 12 dni DRUSKIENNIKI, 12 dni ODESSA POLSKA od 1190 zł od 590 euro od 1690 zł od 1490 zł WCZASY DLA SENIORA 55+ KRYM HISZPANIA GRECJA TUNEZJA MAROKO CYPR od 1490 zł od 1490 zł od 1549 zł od 1235 zł od 1675 zł od 1399 zł ZNIZKI do 30% DLA SENIORÓW ADRES BIURA: WROCŁAW, ul. PIŁSUDSKIEGO 74/45A (NOT) Infolinia: 801 000 674 tel. 71 341 84 62, fax 71 344 19 30 e-mail: [email protected] www.joannawroc.pl www.centralawczasow.pl A Ferie zimowe nad morzem 15.02 – 01.03.2014 Dźwirzyno k. Kołobrzegu Na zimowy wypoczynek wybierz Akces Medical Spa Kilka chwil i znajdziesz się tuż nad brzegiem morza, szum fal ukołysze Twoje zmysły, krystalicznie czyste powietrze utuli Cię orzeźwiającą mgiełką Bałtyku, a piaszczysta plaża zaprosi na cudowny spacer z widokami malowanymi najpiękniejszymi barwami nadmorskiej przyrody. Magiczna okolica to tylko część naszej oferty. Proponujemy Ci zimowy wypoczynek nad morzem, dzięki któremu odzyskasz dobrą formę, pozbędziesz się swoich dolegliwości, a Twoja uroda rozbłyśnie naturalnym pięknem. W Akces Medical Spa znajdziesz wszystko, aby cudownie się zrelaksować i odpocząć po długim spacerze nad morzem. Do dyspozycji naszych Gości oddajemy wygodne i komfortowe pokoje z łazienkami wyposażone w telewizor, radio, lodówkę, posiadające balkon. Oferujemy dostęp do bezpłatnego Internetu Wi-Fi oraz wszystkie udogodnienia, dzięki którym w naszym Ośrodku poczujesz się jak w domu. Pobyt w cenie od 729 zł/os./tydzień Dzieci do 10 lat – GRATIS!!! W przestronnej jadalni proponujemy Państwu pełne wyżywieni, tj. 3 posiłki dziennie: śniadanie, obiad, kolacja; wszystkie posiłki w formie bufetu. Na terenie Ośrodka znajduje się kawiarnia, sala kominkowa i sala fitness, bilard, solarium, gabinet kosmetyczny i fryzjerski, kiosk z biżuterią oraz kort tenisowy, boisko do koszykówki i siatkówki. W ramach pobytu oferujemy korzystanie ze strefy relaksu: basenu, sauny i jacuzzi. W okresie ferii zapewniamy wiele ciekawych atrakcji dla dzieci. Zapewniamy bogatą ofertę dla Seniorów Ceny już od 560 zł/tydzień Zapraszamy Państwa także na 2-tygodniowe turnusy rehabilitacyjne od 1195 zł i pobyty wypoczynkowe oraz zachęcamy do skorzystania ze specjalnej oferty na zabiegi odnowy biologicznej i SPA, z oferty dla Amazonek w bardzo atrakcyjnych cenach. Najtańszy pobyt roku 2014 04-18.01.2014 Pobyt w cenie od 560 zł/os./tydzień Oferujemy wypoczynek i pobyty z dietą leczniczą, dzięki którym pozbędziesz się zbędnych kilogramów, odzyskasz zdrowie, dobrą formę oraz przede wszystkim wspaniałe samopoczucie. Nasi doświadczeni dietetycy specjalnie dla Ciebie opracują optymalną dietę, która oczyści Twój organizm z toksyn, dostarczy niezbędnych składników odżywczych i pomoże Ci znów cieszyć się pozytywną energią. Pobyty z dietą połączone są z bogatym programem indywidualnie dobranych zabiegów i ćwiczeń. W obiekcie znajduje się doskonale wyposażona baza zabiegowa. Ośrodek oferuje zabiegi z zakresu leczenia reumatyzmu, chorób układu krążenia, oddechowego, narządów ruchu oraz ogólnej odnowy biologicznej, pielęgnacyjne, SPA. Dla Gości chcących poszerzyć swoją wiedzę w zakresie zdrowego żywienia, profilaktyki, zdrowego stylu życia organizujemy spotkania z lekarzem specjalistą na temat Kuracji Życia, diety warzywno-owocowej, przeciwnowotworowej i innych diet oraz wykłady specjalisty ds. żywienia dotyczące roli diety w zdrowym odżywianiu. Dla osób chorych na cukrzycę zapewniamy bezpłatne pomiary poziomu cukru we krwi, pomiary poziomu ciśnienia krwi. Rozrywki dostarczą organizowane przez nas wieczorki taneczne. Obiekt jest ogrodzony i całodobowo monitorowany, co daje poczucie bezpieczeństwa i spokoju. Przywracamy młodość i radość życia! Akces Medical Spa | 78-131 Dźwirzyno | ul. Piastowska 5 tel. 94 358 54 81, 609 520 709 | [email protected] | www.ow-akces.pl SENIORZY W REGIONIE Międzynarodowy charakter festiwalu stanowił prawdziwą mozaikę kulturową, a przede wszystkim był ważnym elementem integracji oraz współpracy transgranicznej. W VIII Międzynarodowym Festiwalu Piosenkarzy Dojrzałych „Śpiewający Seniorzy” wzięło udział ponad 150 wykonawców, zaś łącznie gościliśmy około 350 widzów. Prezentacje sceniczne oceniało jury w składzie: Mirosława Wójcika – gość specjalny, wokalistka, Bożena Mazowiecka – przewodnicząca jury, kierownik Bogatyńskiego Ośrodka Kultury Domu Kultury w Zatonie, Jerzy Bzowski – kapelmistrz Zakładowej Orkiestry Dętej KWB Turów w Bogatyni, Zygmunt Gosk – przewodniczący Rady Osiedla nr 1 w Bogatyni, Andrzej Lipko – wiceprzewodniczący Rady Gminy i Miasta Bogatynia. Dokładną listę laureatów znajdą Państwo na stronie www.bok.art.pl. Podczas obrad jury widzowie obejrzeli recital Mirosławy Wójcickiej oraz program kabaretowy emerytów w wykonaniu członkiń Sekcji Emerytów i Rencistów Związku Nauczycielstwa Polskiego w Bogatyni, którego opiekunem jest Zofia Werżanowska. Organizator: Bogatyński Ośrodek Kultury. Sponsorzy: Urząd Miasta i Gminy Bogatynia, PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział KWB Turów, Rada Osiedla nr 1 w Bogatyni. Składamy serdeczne podziękowania. Zapraszamy za rok! Anna Izydorczyk Śpiewający Seniorzy 2013 Już po raz ósmy w Bogatyni odbył się Międzynarodowy Festiwal Piosenkarzy Dojrzałych. Polecamy relację z tego wydarzenia. Festiwal muzycznie rozpoczęła Zakładowa Orkiestra Dęta z KWB Turów pod batutą Jerzego Bzowskiego. W zmaganiach konkursowych wzięły udział osoby, dla których śpiew to pasja wypełniająca wolne chwile, pozwalająca na wspólne spotkania i czynne uczestnictwo w życiu społeczności lokalnej. Uczestnicy, propagując amatorską działalność artystyczną, podarowali publiczności chwilę zapomnienia, prezentując utwory o tematyce ludowej i folkowej. Usłyszeliśmy kresowe i lwowskie brzmienia czasami gdzieś zasłyszane, częstokroć już zapomniane, a nawet nieznane współczesnemu pokoleniu. Podczas festiwalu – specjalnie dla publiczności – przeprowadzone zostały konkursy, których laureaci otrzymali upominki rzeczowe. 7 listopada 2013 r. w sali widowiskowej Bogatyńskiego Ośrodka Kultury powitaliśmy gości i publiczność Międzynarodowego Festiwalu Piosenkarzy Dojrzałych „Śpiewający Seniorzy”, który odbył się pod honorowym patronatem burmistrza miasta i gminy Bogatynia. Już po raz siódmy mieliśmy przyjemność zaprosić wykonawców z terenu „Małego Trójkąta” – Hradka nad Nysą, Zittau, Bogatyni – oraz dawnego województwa jeleniogórskiego do wykonania wokalnych prezentacji scenicznych. R E K L A M Najstarsze polskie uzdrowisko w Cieplicach z basenami termalnymi www.uzdrowisko-pgu.pl lecznicze wody termalne 60 rodzajów zabiegów trasy narciarskie i turystyczne superoferta last minute promocja jesienno-zimowa Serdecznie zapraszamy na pobyty lecznicze w superofercie tylko w okresie od 1.11.2013 do 31.01.2014 • pobyty z trzema zabiegami/dzień w cenie pobytów z dwoma zabiegami/dzień • pobyty z czterema zabiegami/dzień w cenie pobytów z trzema zabiegami/dzień • 20% rabatu na wszystkie zabiegi lecznicze szczegóły oferty na www.uzdrowisko-cieplice.pl zapraszamy na pobyty świąteczno-noworoczne Superoferta jesienno-zimowa dotyczy wyłącznie rezerwacji zrealizowanych przez Spółkę w okresie od 12.10.2013 r. do 31.01.2014 r. i nie łączy się z innymi rabatami, w tym programem lojalnościowym, dostępnymi w cenniku Spółki na rok 2013 i 2014 oraz ofertami typu „last minute”. 6 nr 7 | listopad 2013 Uzdrowisko Cieplice Sp. z o.o. – Grupa PGU ul. Piotra Ściegiennego 5/7 58-560 Jelenia Góra tel. 75 753 31 43, 75 755 10 03 [email protected] www.uzdrowisko-cieplice.pl A RELAKS I ZDROWIE INTERFERIE w Świnoujściu Ośrodek Sanatoryjno-Wypoczynkowy BARBARKA Terminy: 16.11 – 22.12.2013 7-dniowy pakiet zdrowotny 650 zł 14-dniowy pakiet zdrowotny 1250 zł Zabiegi poza pakietem – 10% rabatu! Odpoczywaj i dbaj o zdrowie • Pełne wyżywienie (śniadanie i kolacja w formie bufetu) • 10 zabiegów leczniczych (pobyt 7 dni ) • 20 zabiegów leczniczych (pobyt 14 dni ) • Wieczory z muzyką przy świecach • Miłe niespodzianki na długie wieczory INTERFERIE w Świnoujściu OSW Barbarka • Rodzinny klimat pełen radości i uśmiechu • Przytulne i wygodne pokoje • Znakomita kuchnia • Niezapomniane podwieczorki z kawą i ciastem • Profesjonalna baza zabiegowa INTERFERIE w Świnoujściu OSW Barbarka ul. Kasprowicza 8 | 72-600 Świnoujście | tel. +91 321 25 31 | fax +91 321 58 73 [email protected] | www.interferie.pl seniorzy w regionie Zachęcamy Państwa do zadawania pytań, na które pracownicy ZUS będą odpowiadać na naszych łamach. Pytania można wysłać pocztą tradycyjną na adres: „Regionalny Magazyn Seniora”, ul. Parkowa 25, pok. 024, 51-616 Wrocław lub e-mail: [email protected] z dopiskiem na kopercie „Pytanie do ZUS”. Bądź na czasie, kontaktuj się z ZUS on-line Dziś nie musisz już stać w długiej kolejce, żeby złożyć wniosek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Jeśli potrafisz posługiwać się komputerem i masz w domu internet – załóż swój własny profil na Platformie Usług Elektronicznych i kontaktuj się z ZUS on-line. Co załatwisz na swoim profilu PUE? • Uzyskasz bieżące informacje o swoim świadczeniu (terminie wysyłania, ewentualnych potrąceniach), ale także informacje o tym, czy istnieją – a jeśli tak, to jakie są – możliwości podniesienia wysokości twojej emerytury • Złożysz wniosek o zmianę swoich danych albo dyspozycję o przekazywanie pieniędzy na określone konto bankowe • Masz dostęp do bieżącego formularza PIT, a także do archiwalnych druków • Przeglądasz informacje o zaświadczeniach lekarskich, w tym o zaświadczeniach wydanych przez lekarza orzecznika ZUS • Zarezerwujesz wizytę w ZUS na dogodną dla ciebie datę i godzinę Jak założyć swój profil? Najpierw należy zarejestrować się na portalu www.pue.zus.pl. Podczas rejestracji otrzymujesz login i wybierasz hasło do własnego profilu PUE. Dla bezpieczeństwa danych, do których dzięki temu profilowi uzyskuje się dostęp, musisz jeszcze potwierdzić swoją tożsamość i dopiero wtedy profil PUE zostaje aktywowany. Jeśli masz już profil zaufany ePUAP lub certyfikat kwalifikowany, czyli podpis elektroniczny, możesz dokonać potwierdzenia tożsamości (uwierzytelnienia) już podczas rejestracji na portalu pue.zus.pl. Pozostali interesanci muszą w tym celu osobiście odwiedzić jednostkę ZUS. Aby móc wysyłać do ZUS i odbierać z ZUS wnioski, pisma i inne dokumenty, trzeba mieć swój podpis elektroniczny. Można w tym celu skorzystać z bezpłatnego profilu zaufanego ePUAP. Wystarczy, że złożysz wniosek o taki profil na www.epuap.gov.pl i potwierdzisz tożsamość w jednostce ZUS przy okazji uwierzytelniania profilu PUE. Katarzyna Serdeczna, ZUS Ocalić od zapomnienia Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów oraz Stowarzyszenie Pierwszych Osadników Ziemi Dolnobrzeskiej zaprosiły dolnośląskich seniorów na seminarium pt. „Ocalić od zapomnienia”, poświęcone osadnictwu na ziemi dolnobrzeskiej, które odbyło się 26 września w Brzegu Dolnym. Wśród uczestników seminarium wymienić należy Ewę Maćków z działu promocji zdrowia Wydziału Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego 8 nr 7 | listopad 2013 Województwa Dolnośląskiego, której pomoc sprawiła, że wizyta kilkudziesięciu seniorów w Brzegu Dolnym przebiegła sprawnie i w dobrej atmosferze. Gości przywitał burmistrz brzegu Dolnego Stanisław Jastrzębski, a następnie wykład na temat historii osadników wygłosił historyk Józef Szumilas, dyrektor Publicznego Gimnazjum w Brzegu Dolnym. Po wykładzie uczestnicy seminarium udali się do Izby Pamięci, która działa przy szkole podstawowej, a zgromadzono w niej wiele unikatowych dokumentów. W kilku niewielkich pomieszczeniach zebrano świadectwa historii mieszkańców Brzegu Dolnego, którzy przyjechali do swojej małej ojczyzny po II wojnie światowej z najróżniejszych zakątków świata, często odległych o tysiące kilometrów, i tu znaleźli swój dom. W tym niezwykłym miejscu poznajemy losy kilkudziesięciu rodzin mieszkających dziś w Brzegu Dolnym, wśród nich jest rodzina wojewody dolnośląskiego Aleksandra Marka Skorupy oraz kuzynów – aktora Cezarego Żaka i kabareciarza Tadeusza Drozdy, których mamy były siostrami. Dolnobrzeska Izba Pamięci może być przykładem dla wszystkich, którzy chcą ocalić od zapomnienia historię swoich ziem. Zachęcamy do odwiedzenia tego wyjątkowego miejsca. Izabela Siwińska SENIORZY W REGIONIE To, że Senioralia zagościły w Jeleniej Górze, a II edycja nabrała szczególnej rangi, jest zasługą Stanisława Dziedzica – przewodniczącego Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów Oddziału Rejonowego w Jeleniej Górze. Uroczystości odbywały się od 1 do 3 października pod honorowym patronatem poseł Zofii Czernow i prezydenta Jeleniej Góry Marcina Zawiły. Korowód, uformowany na placu przy kościele garnizonowym, ruszył w stronę rynku. Czterech konnych jeźdźców (wśród nich Stanisław Dziedzic) prowadziło barwną gromadę seniorów. Regionalne stroje zespołów artystycznych, unoszone przez wiatr baloniki, przyśpiewki intonowane między innymi przez zespoły „Podgórzanie” z Mroczkowic i „Porębianie” ze Szklarskiej Poręby tworzyły dobry nastrój i zachęcały do zabawy. Skoczna muzyka sprawiła, że uczestnicy szli ochoczo, zadowoleni i uśmiechnięci, a liczba obserwatorów z każdą chwilą się zwiększała, dochodząc do kilkuset. Na pl. Ratuszowym wygrywał od ucha do ucha zespół „Bolkowianie”. Prezydent miasta oddał seniorom miasto na trzy dni, przekazując symboliczny klucz przewodniczącemu Stanisławowi Dziedzicowi. Tańce czarownic, wróżów i „cywilów” w ciepłych promieniach jesiennego słońca trwały przez dłuższy czas. Wszyscy mogli posilić się pysznym żurkiem serwowanym w restauracji „Cztery Pory Roku”. O godzinie 13.00 w sali widowiskowej Jeleniogórskiego Centrum Kultury rozpoczął się II Przegląd Zespołowej Twórczości Amatorskiej Seniorów, który trwał dwa dni. W szranki stanęło aż 25 zespołów. Przy pełnej Jeleniogórskie Senioralia widowni prezentowali swój kilku- czy kilkunastoletni dorobek, ale byli też i nowicjusze, którzy pracowali ze sobą kilka lub kilkanaście miesięcy. Wszyscy byli witani serdecznie i gorąco. Ręce bolały od bicia braw, a gardła słuchaczy zostały nadwerężone okrzykami zagrzewającymi do współzawodnictwa i wyrażającymi aplauz. W Galerii „Korytarz” swoje prace z dziedziny blacharstwa artystycznego, przedstawiające elementy ozdobne obiektów zabytkowych, zaprezentował Adam Wolak, członek PZERiI. 3 października 2013 r. w sali koncertowej Filharmonii Dolnośląskiej zebrali się przedstawiciele władz miasta, organizacji pozarządowych i seniorzy. Uroczystego otwarcia koncertu finałowego dokonał przewodniczący Stanisław Dziedzic. Decyzją jury w składzie: Aneta Kolendo, Jacek Grondowy i Paweł Juryś zostały wyróżnione następujące zespoły, którym nagrody wręczyli fundatorzy: poseł Zofia Czernow – „Karkonoszom” z Gruszkowa, prezydent Jeleniej Góry Marcin Zawiła – „Podgórzanom” z Mroczkowic, przewodniczący Stanisław Dziedzic – „Hosadynie od Lubina” z Lubina, poseł Marzena Machałek – „Rybniczankom” z Rybnicy, miejski rzecznik konsumentów Jagoda Reder-Sadowska – „Agatowi” z Jeleniej Góry. Wśród zaproszonych gości była przewodnicząca Zarządu PZERiI Oddziału Okręgowego z Wałbrzycha Anna Maria Mirska i przewodniczący Komisji Rewizyjnej Mieczysław Bąk. Nad oprawą artystyczną, bawiąc jednocześnie i tryskając humorem, czuwał Andrzej Marchowski. Wszyscy obecni zostali poczęstowani lampką szampana, ciastkami oraz kawą i herbatą. Na zakończenie części artystycznej, w podziękowaniu za włożony wysiłek i ogrom wykonanej pracy przewodniczącemu Stanisławowi Dziedzicowi zaśpiewano „Sto lat”. Bal w hotelu „Mercury” był zwieńczeniem tego wspaniałego przedsięwzięcia, a tańce trwające do północy świadczyły o dobrym samopoczuciu i świetnej kondycji seniorów. Zofia Opacka nr 7 | listopad 2013 9 www.gloria.wroc.pl tel. 71 338 19 19 Nasi pracownicy służą Państwu bezpłatną poradą i wsparciem przez 24 godziny na dobę. • Całodobowo wykonujemy przewozy osób zmarłych, udzielamy bezpłatnych informacji i porad • Kompleksowo organizujemy ceremonie pogrzebowe, zajmując się wszystkimi formalnościami • Organizujemy kremację wraz z pożegnaniem • Oferujemy usługi w zakresie ekshumacji na terenie kraju • Prowadzimy sprzedaż pomników urnowych oraz obramowań na groby • NOWOŚĆ! Plany pogrzebowe – ostatnie pożegnanie zgodnie z Twoją wolą • Posiadamy największą flotę karawanów na terenie Wrocławia: nowoczesne ciche Meleksy • Dysponujemy własną chłodnią i salą pożegnań • Organizujemy ceremonie pogrzebowe osób nieposiadających świadczeń ZUS • GWARANTUJEMY NAJNIŻSZE CENY USŁUG I AKCESORIÓW FUNERALNYCH! ul. Zaporoska 85 tel. 71 338 19 19 ul. Dolnobrzeska 4 tel. 71 349 58 84 ul. Włodkowica 35 tel. 71 344 39 46 ul. Trzebnicka 72 tel. 71 794 01 07 ul. św. Antoniego 22 tel. 71 343 77 31 ul. Bogusławskiego 31 tel. 71 336 22 98 pl. Bema 15 (obok Paribas Bank) tel. 71 794 01 12 ul. Legnicka 62 (obok Kauflandu) tel. 519 178 663 lub tel. 71 338 19 19 ul. Krzywoustego 318 (obok Euro Banku) tel. 785 150 182 lub tel. 71 794 01 12 aktualności Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia Pod koniec września we wrocławskim ośrodku TVP odbyła się konferencja prasowa podsumowująca czwartą edycję akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia” realizowanej przez TVP Wrocław i Kuratorium Oświaty we Wrocławiu. W konferencji uczestniczyli: Grażyna Orłowska-Sondej, autorka programu telewizyjnego „Studio Wschód”, w którym zrodziła się akcja „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia”, Beata Pawłowicz, dolnośląska kurator oświaty, marszałek województwa dolnośląskiego Rafał Jurkowlaniec i dyrektor oddziału Telewizji Polskiej we Wrocławiu Ewa Wolniewicz-Dżeljilji. Wśród gości byli też przedstawiciele Związku Sybiraków, a na sali – nauczyciele i uczniowie z dolnośląskich szkół oraz samorządowcy. Tego lata ponad siedmiuset wolontariuszy z Dolnego Śląska wydarło przyrodzie 51 zabytkowych, zarośniętych i zrujnowanych cmentarzy rozsianych po całej Ukrainie. Studenci i uczniowie cofnęli w ten sposób czas, ożywili w nas pamięć o dawnych mieszkańcach Kresów Wschodnich, przypomnieli ich patriotyzm, bohaterstwo i codzienną krzątaninę. Podczas konferencji odczuwało się wzruszenie, nostalgię, zadowolenie, dumę, ale też niezwykłą jakąś więź tajemną łączącą organizatorów, wolontariuszy, opiekunów, samorządowców, kresowiaków oraz wszystkie inne osoby, które uczestniczą w tym szlachetnym przedsięwzięciu. Marszałek Rafał Jurkowlaniec zwrócił uwagę, że ta akcja pozwala dodatkowo budować fan- tastyczny most pomiędzy Polską i współczesną Ukrainą. Pokazujemy naszemu partnerowi, że dbamy o pamięć naszych przodków, ale też potrafimy prowadzić dialog. Dzięki tej akcji mamy wspaniały kontakt z tamtejszymi samorządowcami i nawiązujemy serdeczne więzi z miejscową ludnością. Redaktor Grażyna Orłowska-Sondej wspomniała o początkach 22-letniej już obecności Telewizji Wrocław na kresach i o wspaniałej współpracy i korzystaniu z doświadczenia Związku Sybiraków. Zaczęło się od Wilna, kiedy Litwa zdobywała niepodległość. Wówczas zapalono pierwsze znicze na cmentarzu na Rossie. W 1999 roku ekipa TVP Wrocław została poproszona przez mieszkańców Kołomyi o pomoc w ocaleniu pięciohektarowego XVIII-wiecznego cmentarza, który miał być zlikwidowany. Podjęte działania po czterech latach zakończyły się sukcesem. Powstała wtedy lista kilkudziesięciu cmentarzy wymagających remontu. Cztery lata temu redaktor Grażyna Orłowska-Sondej wraz z kurator Beatą Pawłowicz postanowiły włączyć do akcji społeczność Dolnego Śląska. I w zasadzie tak zrodziła się ta akcja. W pierwszym roku na ratunek cmentarzom ruszyła 93-osobowa ekipa. W bieżącym wolontariusze pracowali na pięćdziesięciu cmentarzach rozsianych po Ukrainie. Często zdarza się, że młodzi ludzie odnawiają mogiły, w których spoczywają ich krewni. Każda grupa podczas pobytu zwiedza naj- ważniejsze dla polskiej historii miejsca. Beata Pawłowicz podkreśliła, że jest to niezwykle spontaniczne dzieło na zasadzie pospolitego ruszenia, akcja o walorach wychowawczych, edukacyjnych, dydaktycznych i historycznych. Akcja, która łączy pokolenia. Uczniowie i studenci wraz z nauczycielami, rodzicami, samorządowcami, strażakami wspólnie robią coś wspaniałego. Przy okazji pielęgnacji grobów powstają też inne inicjatywy, np. letnie szkoły języka polskiego dla kresowej ludności, zbiórka zniczy w szkołach, kwesta na dolnośląskich cmentarzach. Organizatorzy podkreślali że bez wsparcia samorządu terytorialnego akcja miałaby znikome szanse powodzenia. W konferencji uczestniczyli również wspierający akcję samorządowcy: starosta trzebnicki Robert Adach, patronujący odbudowie cmentarza polskich legionistów w Rokitnie, burmistrz Dzierżoniowa Marek Piorun, który w imieniu swojego miasta podpisał umowę partnerską z Podhajcami. Miasta połączyła odbudowa cmentarza żołnierzy polskich w Podhajcach, nad którym opiekę sprawuje młodzież z Dzierżoniowa. Wspaniała jest młodzież uczestnicząca w akcji. W konferencji brało udział jedynie troje przedstawicieli: najmłodsza, trzynastoletnia, niesamowita Basia Szpilka, Zuzia Przyślak i charyzmatyczny szef Rady Młodzieżowej, pomysłodawca wielu inicjatyw i twórca strony internetowej Artur Sułkowski ze Żmigrodu. Co drugi dolnośląski uczeń przekazał złotówkę na ratowanie kresowych mogił. Udało im się uzbierać ponad 150 tys. zł. Pomocy udzielił też dolnośląski samorząd. W ciągu ostatnich trzech lat przekazał na ten cel 270 tys. zł. Z pewnością wielu naszych Czytelników pochodzi z kresów lub ma tam swoje korzenie. Kto wie, może na jednym z licznych zdjęć nagrobków odnajdą Państwo znajome nazwisko…? Adam Stawiarski Więcej informacji i fotografii: www.studiowschod.pl www.facebook.com/pages/Mogiłę-pradziada-ocal-od-zapomnienia/176407845844101 nr 7 | listopad 2013 11 NASZ TEMAT – bezpieczny senior Nie pomagajmy To nie pomyłka. To my pomagamy wszelkiej maści złodziejom, oszustom i naciągaczom, nie zachowując środków ostrożności. Powiedzenie „okazja czyni złodzieja” jest niestety ciągle aktualne. Aby zmniejszyć liczbę poszkodowanych osób, spośród których wielu to seniorzy, policja – wspólnie ze strażą miejską – systematycznie organizuje spotkania z udziałem przedstawicieli banków, poczty, straży pożarnej, na których przypomina o zasadach bezpieczeństwa. Ostatnio we Wrocławiu odbyły się dwa takie spotkania. Spotkania były wrocławskie, ale porady na nich przekazane są uniwersalne. Wrocławskie Centrum Seniora zaprosiło seniorów w czasie Dni Seniora na spotkanie pod nazwą „Bezpieczny Senior”. O zagrożeniach mówili: specjalista NBP Piotr Toczyński, mł. asp. Adam Kucharski z KMP Straży Pożarnej, st. asp. Filip Włosek i Katarzyna Matysiak z Komendy Miejskiej Policji, Grzegorz Muchorowski, zastępca kierownika referatu Prewencji i Komunikacji Społecznej, i specjalista Wiktor Kula – prowadzący spotkanie – ze Straży Miejskiej Wrocławia. Dwa miesiące później odbyła się debata z udziałem przedstawicieli klubów seniora na temat bezpieczeństwa seniorów zorganizowana przez Komisariat Policji Wrocław Stare Miasto w sali parafialnej kościoła pw. Chrystusa Króla. Tu informacje przekazali: Emilia Mieszala-Golonka, naczelniczka Urzędu Pocztowego 44, Mirosław Piliński z NBP, Wiktor Kula, specjalista ze Straży Miejskiej Wrocławia, oraz organizatorzy: podinsp. Karol Siwak zastępca komendanta i asp. Ewelina Rosa. Po co taka częstotliwość? Bo jesteśmy ciągle nieostrożni, a święta niebawem. Jest to czas wzmożonych zakupów. Nieraz jesteśmy zdenerwowani, zmęczeni, przez to mniej czujni. Złodzieje tylko na to czekają. Obserwują nas, nasze zachowania, nasze mieszkania – może niezabezpieczone. Jest nadzieja, że ostrzeżenia przekazane nam na tych spotkaniach zaowocują R 12 E nr 7 | listopad 2013 Wyjeżdżając na dłużej sprawdzamy, czy wyłączony jest gaz, grzejniki elektryczne i zamknięte zawory wody. Najlepiej poprosić kogoś zaufanego o opiekę nad mieszkaniem – żeby zaświecił światło, włączył radio, opróżnił skrzynkę pocztową i zabrał reklamówki kładzione pod drzwiami, czasami celowo, aby sprawdzić obecność mieszkańców. Bardzo ważne jest właściwe zabezpieczenie pieniędzy i kart. Dobrze jest przechowywać pieniądze na koncie w banku. W mieszkaniu trzymamy tylko kwotę na najbliższe wydatki (na przykład na tydzień). Nie dopuszczamy do sytuacji, żeby ktoś obcy zobaczył, gdzie przechowujemy pieniądze i karty płatnicze czy kredytowe. Wychodząc na zakupy, zabieramy przewidywaną do wydania kwotę. Nie zabieramy wszystkich kart płatniczych. Przechowujemy je osobno, a nie w portfelu. Absolutnie nie zapisujemy kodu PIN na karcie i nie przechowujemy go razem z kartą. Panie noszą zamknięte torebki przed sobą lub pod pachą, nigdy z tyłu. Panowie nie noszą portfeli w tylnych kieszeniach spodni. Takie zabezpieczenie jest szcze- bezpiecznym zachowaniem nie tylko przed świętami, ale i w przyszłości. Jak chronić swoją własność? Najważniejsze to być rozsądnym i stosować zasadę ograniczonego zaufania, również względem osób robiących wrażenie sympatycznych i miłych. Nie wpuszczać obcych do mieszkania. Do mieszkania wpuszczamy listonosza tylko znanego i zaufanego. Podczas odbierania pieniędzy dobrze mieć w mieszkaniu kogoś zaufanego. Jeżeli zachodzi potrzeba pilnej wizyty przedstawicieli różnych instytucji i nie mamy możliwości sprawdzenia ich wiarygodności telefonicznie lub osobiście, prosimy kogoś z rodziny lub zaufanego sąsiada o obecność w trakcie spotkania. Nie ufamy osobom oferującym zakup jakiejś rzeczy po atrakcyjnej cenie, oferującej pomoc w sprzątaniu mieszkania czy jakąkolwiek niezamówioną usługę. Wychodząc nawet na chwilę, zamykamy okna i drzwi na klucz, ponieważ zdarza się, że wyjście na chwilę znacznie się przedłuża. K L A M A NASZ TEMAT złodziejom potrzebuje ich dla wnuczka, który… Kasjerka poprosiła, żeby „babcia” – zanim pobierze pieniądze – zadzwoniła do kogoś z rodziny sprawdzić wiarygodność tego „wnuczka”. Dawała nawet do dyspozycji telefon. Odpowiedź była: „nie, bo wnuk pilnie potrzebuje pieniędzy”. Kasjerka, łamiąc przepisy i narażając się na nieprzyjemności, pieniędzy nie wypłaciła. Nie czekała długo na podziękowanie „babci”. Ostatnio pojawiają się oszuści naciągający na dolary. Są to ludzie mówiący „łamaną polszczyzną”. Wybierają starsze osoby, do których zwracają się z prośbą o przechowanie znajdujących się w walizce lub teczce dolarów i pożyczenie zwykle sporej kwoty złotówek niezbędnych na załatwienie pilnej sprawy. Opowiadają jakąś historyjkę uwiarygodniającą tę potrzebę. Umawiają się na spotkanie po jakimś czasie i zadośćuczynienie za przysługę – i znikają. Dolary są oczywiście są fałszywe… R E Do zmotoryzowanych O rzekomych wnukach i dolarach gólnie potrzebne na targowiskach i w środkach komunikacji. Po dokonanej płatności dyskretnie chowamy portfel i kartę. Nową kartę od razu podpisujemy i ustalamy limit wypłaty. Dokonując transakcji kartą, nie możemy tracić jej z pola widzenia. Po transakcji natychmiast kartę odbieramy i chowamy w bezpieczne miejsce. Nie podajemy numeru karty nikomu, w szczególności jeżeli ktoś prosi o to telefonicznie czy pocztą elektroniczną – banki nie stosują takich metod. Sprawdzamy wykonane operacje niezwłocznie po otrzymaniu wyciągu z rachunku bankowego. Karty skradzione lub zgubione natychmiast zgłaszamy w banku do zablokowania. Bądźmy bardzo ostrożni przy podpisywaniu umów dotyczących pożyczek, kredytów czy zakupów ratalnych, a także innych dokumentów. Należy bardzo dokładnie zapoznać się z ich treścią, łącznie z częścią wydrukowaną maleńką czcionką. Jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości, konsultujemy się z zaufaną osobą. Po zaparkowaniu auta zawsze upewniamy się, czy postawiliśmy je na miejscu dozwolonym i sprawdzamy, czy nie zostawiliśmy na widocznym miejscu teczki, sprzętu komputerowego lub innych wartościowych przedmiotów. Przed odejściem od auta sprawdzamy, czy urządzenia zabezpieczające są założone i czy wszystkie drzwi są dobrze zamknięte. Nie zostawiamy auta z kluczykami w stacyjce, nawet jeżeli wychodzimy na chwilę. ••• Zapewne nie zapamiętałem wszystkich przestróg przekazanych przez policję i straż miejską, ale wydaje się, że te przedstawione powyżej są podstawowe i że – mam nadzieję – pomogą ustrzec się przed różnymi nieprzyjemnymi zdarzeniami. Jest tylko jeden warunek: bądźmy ostrożni i nie bagatelizujmy ostrzeżeń. A przedstawionymi powyżej informacjami podzielmy się ze znajomymi. Nieśmiertelnym stał się już temat naciągania „na wnuczka”. Wydaje się, że ostrzeżenia przekazywane od kilku lat, na spotkaniach i w prasie, powinny uczulić nas, seniorów, na oszustów kradnących nawet duże pieniądze, które często są odłożone na lekarstwa, zabiegi rehabilitacyjne czy tak zwaną czarną godzinę. Proceder jest banalnie prosty. Niby wnuczek/wnuczka telefonuje na wybrany z książki telefonicznej numer, podaje się za wnuczka i w sprytny sposób wyciąga informacje rodzinne. Następnie zwierza się z ogromnych nieprzewidzianych kłopotów finansowych i prosi o pożyczenie sporej kwoty pieniędzy. Prosi o przekazanie pieniędzy koledze lub koleżance, bo sam nie może przyjść z ważnego powodu. Kolega, umawiając się, prosi o podanie adresu i informację, jak ma trafić. Później pozostaje już tylko odebrać pieniądze. „Babcia” oczywiście nie sprawdza wiarygodności „wnuczka”. Był taki przypadek, że „babcia”, chcąca pobrać w banku pięć tysięcy złotych, opowiadała kasjerce, że K L W spotkaniach uczestniczył i informacje zanotował Tadeusz Czerniewski A M nr 7 | listopad 2013 A 13 SENIORZY W REGIONIE Dziesięć lat Ateny w Obornikach Śląskich Stowarzyszenie Uniwersytetu Trzeciego Wieku „Atena” w Obornikach Śląskich świętuje w tym roku dziesięciolecie istnienia. Poznajcie historię i przygody SUTW „Atena”. Grupa założycielska stowarzyszenia powstała we wrześniu 2003 roku pod kierunkiem Elżbiety Marcinkowskiej, przy wsparciu Krystyny i Jerzego Wiśniewskich. W grudniu tegoż roku stowarzyszenie zostało zarejestrowane w Starostwie Powiatowym w Trzebnicy i w sądzie. Pierwsze zgromadzenie członków SUTW odbyło się 3 lutego 2004 r. w sali Obornickiego Ośrodka Kultury, gdzie wybrano siedmiu członków zarządu i prezesa – Irenę Małkiewicz. Po trzech latach kadencji, w styczniu 2010 r., walne zgromadzenie członków stowarzyszenia dokonało wyboru nowych władz i do zarządu weszło dziewięć osób. Obecnie SUTW „Atena” liczy około trzystu członków, którzy mogą nieodpłatnie korzystać z pomieszczeń Obornickiego Ośrodka Kultury, za co słuchacze są bardzo wdzięczni. Stowarzyszenie ma swoją nazwę, hymn i logo oraz stronę internetową: www.sutwatena.pl. Słuchacze uczestniczą w wielu różnych zajęciach, udzielają się w środowisku lokalnym, a także promują Oborniki Śląskie. W ciągu dziesięciu lat oborniccy seniorzy zrzeszeni w SUTW „Atena” byli bardzo aktywni. Wyjeżdżali w góry i nad morze, korzystali z proponowanych zajęć i imprez wypoczynkowych. Każdy przeżył jakąś przygodę, brał udział w interesującym zdarzeniu, poznawał różne regiony naszego kraju, zabytki, tradycje, zdobywał wiele nowych doświadczeń. Poprzedni rok akademicki w SUTW „Atena” w Obornikach Śląskich zakończył się 6 czerwca 2013 r. Wszelkie formy działalności zostały zawieszone na okres wakacji, nie przestały jedynie działać dwie sekcje: turystyczno-krajoznawcza pod kierunkiem prezes Ireny Małkiewicz i sportowa – nordic walking pod kierunkiem Wiesławy Faryś. W roku akademickim odbyło się wiele wyjazdów, a pierwszym z nich była wycieczka do sanatorium w Busku-Zdroju. Liczna grupa przebywała tam od 14 do 27 kwietnia. Wspaniałe jedzenie, znakomita rehabilitacja, wycieczki do Sandomierza i Rytwian oraz piękna pogoda sprzyjały dobremu wypoczynkowi. Świadczy o tym wiersz pt. „Buskowianka” autorstwa Lutosławy Bednarek, uczestniczki wycieczki. 14 nr 7 | listopad 2013 Buskowianka Szemrze woda w Nidzie Ja na hydrołóżku. Gdy mi coś dolega Kuruję się w Busku. Źródełko tam bije Zuzanna się zowie. Z pięknego kielicha Wychyl nim na zdrowie. Zuzanna też jeździ Lubi tańczyć w pubie. Na swoje kanapki Listki mlecza skubie. Jest kościół Alberta I kapliczka Anna. Pomogą ci w zdrowiu Nie tylko krio-sauna. Tu słonko wciąż świeci Czasem piorun błyska. Gdy będzie mi smutno Pojadę do Buska. Lutosława Bednarek W kwietniu odbyła się także wycieczka do Wrocławia zorganizowana przez sekcję wzajemnej pomocy i sekcję kulturalną z pieniędzy uzyskanych od Fundacji Ekologicznej „Zielona Akcja” za udział w warsztatach ekologicznych. Grupa studentów-seniorów podziwiała wystawę dzieł Picassa i jego poprzedników w Muzeum Narodowym oraz bogactwo ogrodu zoologicznego. W maju bardzo duża grupa 46 studentów UTW pojechała na wycieczkę do Trójmiasta. Zwiedzali półwysep Hel oraz Muzeum Rybołówstwa i fokarium w Helu. Popłynęli statkiem po Morzu Bałtyckim. Następnego dnia odbył się wyjazd do Gdańska-Oliwy, gdzie uczestnicy wycieczki obejrzeli bazylikę katedralną i wysłuchali pięknego koncertu organowego. Następnie zwiedzali zabytki Gdańska, odwiedzili Sopot, gdzie spacerowali po molo i po parku oraz podziwiali uroki tego miasta, a także Gdynię, w której zwiedzili Skwer Kościuszki, oglądali okręty wojenne (m.in. „Błyskawicę”), Akwarium Gdyńskie i Morski Instytut Rybacki. Z Gdyni wycieczka wyruszyła do Szymbarku, gdzie jej uczestnicy poznali historię Kaszub oraz zabytki znajdujące się w skansenie. Wyjazd był niezwykle udany. Wszyscy uczestnicy wrócili z wycieczki bardzo zadowoleni. Również w maju członkowie sekcji sportowej – 16 osób – brali udział w I Marszu Nordic Walking Studentów UTW 2013, którego orga- Występ chóru UTW „Atena” w Polskim Radiu Wrocław SENIORZY W REGIONIE Dwadzieścioro słuchaczy UTW „Atena” wzięła też udział w V I I Woj ewó d z k i m R aj d z i e Seniorów po Dolinie Baryczy, zorganizowanym przez Uniwersytet Tr z e c i e g o W i e k u w M i l i c z u . Trasa rajdu była bardzo ciekawa. Wiodła z Milicza, przez Olszyny Niezgodzkie i Rudę Żmigrodzką, do Żmigrodu. Uczestnicy podziwiali piękne krajobrazy Doliny Baryczy. W Żmigrodzie zwiedzili zespół pałacowo-parkowy oraz kościół pw. Świętej Trójcy. Na przełomie czerwca i lipca cały autokar słuchaczy pojechał na wycieczkę Augustów – Kowno – Wilno – Troki. Taką wycieczkę zorganizowano już po raz drugi. Piękne tereny oraz zabytki tych litewskich miast pozostały na długo w pamięci uczestników wyprawy. Jak widać, na Uniwersytecie Trzeciego Wieku „Atena” nie można się nudzić. Każdy słuchacz znalazł coś dla siebie. Mógł godnie odpoczywać, zwiedzać, poznawać nowe otoczenie, zaprzyjaźnić się z wieloma ludźmi, bawić się i rozkoszować się przyrodą… Krystyna Wiśniewska członek zarządu SUTW „Atena” nizatorem było Stowarzyszenie Akademia Złotego Wieku – UTW w Wejherowie. Studenci maszerowali w Trzebnicy, przez Las Bukowy, pola i wąwozy, przy sprzyjającej pogodzie. Na zakończenie wszyscy otrzymali poczęstunek przygotowany przez pracowników starostwa trzebnickiego. Patronat nad marszem w Trzebnicy objął starosta Robert Adach, który też w nim uczestniczył. Marsz potwierdził, że każda impreza preferująca ruch i zdrowy styl życia cieszy się dużym zainteresowaniem studentów UTW. W maju sekcja sportowa wzięła też udział w paradzie z okazji Tak się robi masło w sposób tradycyjny Dni Obornik Śląskich. Podczas kowych, biesiadowanie młodzieży z senioramarszu zdobyła sympatię oborniczan za wemi itp. SUTW „Atena” w Obornikach Śląskich sołość, wytrwałość, propagowanie zdrowego otrzymało z Krakowskiej Akademii Profilaktyki stylu życia i radosne przeżywanie trzeciego certyfikat współtwórców kampanii „Postaw wieku. na rodzinę” oraz nagrodę pieniężną. W czerwcu przedstawicielki sekcji nordic Czerwiec rozpoczął okres wyjazdów walking wzięły udział w zorganizowanym wakacyjnych. Nasi słuchacze wypoczywali z okazji Dnia Dziecka marszu z kijkami na m.in. w Darłówku, Świnoujściu, Ustroniuobornicki „Grzybek”. Marsz stanowił jeden Jaszowcu, Ustce, Ustroniu Morskim, Jarosławcu z elementów cyklu imprez dla dzieci, takich i Ciechocinku. jak biegi przełajowe w trzech grupach wieR E K Restauracja L ul. Żeromskiego 28 50-321 Wrocław Margaret A M A tel. 71 780 49 81 [email protected] www.margaretwroclaw.pl Restauracja Margaret we Wrocławiu zaprasza seniorów na dancingi. W każdy weekend od piątku do niedzieli bawimy się w klimatyzowanym lokalu przy muzyce na żywo! Gościom polecamy najlepsze potrawy do wyboru ze specjalnie przygotowanego menu, a na życzenie serwujemy dania przygotowane według preferencji klientów. Organizujemy imprezy okolicznościowe i bankietowe oraz przyjęcia do 45 osób. Zapewniamy transport. Seniorom polecamy także usługę „jedzenie na telefon”. Do Twojego domu dostarczymy pyszny obiad lub potrawy na spotkanie z rodziną czy przyjaciółmi. W menu przygotowaliśmy doskonałe dania, które zaspokoją największy głód oraz sprostają wymaganiom smakoszy. Zachęcamy do posmakowania bardzo dobrych pierogów, placków ziemniaczanych, dań obiadowych z ziemniakami, kluskami śląskimi, kopytkami lub frytkami, gulaszów, naleśników. Smacznego i do zobaczenia! R E K L A KANCELARIA TŁUMACZEŃ PRZYSIĘGŁYCH I ZWYKŁYCH – tłumaczenie przysięgłe i zwykłe, pisemne i ustne wszystkich języków europejskich – pomoc przy rejestrowaniu i prowadzeniu firmy w Niemczech – zwrot podatku z zagranicy – dochodzenie odszkodowań – pomoc w sprawach urzędowych M A ul. Kościuszki 34, Zgorzelec tel./fax +48 75 72 10 545 ul. Daszyńskiego 23, Bogatynia tel. +48 75 72 10 197 kom. +48 796 122 277 e-mail: [email protected] godziny otwarcia pon-pt. 9.00-17.00 Zgorzelec: pt. 8.00-16.00, sob. 10.00-13.00 www.tlumacz.zgorzelec.info nr 7 | listopad 2013 15 NA ZDROWIE Miejsce przyjazne seniorowi Właściwy poziom opieki medycznej ma zasadnicze znaczenie dla jakości życia osób starszych. Z powodu braku czasu nie poświęcamy odpowiednio dużo uwagi swoim rodzicom czy dziadkom, którzy zmagają się na co dzień z przypadłościami wieku starszego. W domu często nie jesteśmy w stanie pełnić przez całą dobę trudnej roli opiekuna. Idealnym rozwiązaniem są całodobowe świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze dla osób wymagających stałego dozoru, będących w trudnej sytuacji zdrowotnej. Najlepiej powierzyć to zadanie kompetentnym zakładom opieki zdrowotnej. Jednym z nich, działającym od 10 lat, jest szczycący się wysokimi rekomendacjami Ośrodek Opiekuńczo-Rehabilitacyjny SŁONECZNIKI, położony na północny zachód od Wrocławia – w Obornikach Śląskich. Oferuje on pobyty zarówno krótkoterminowe, świąteczne, jak i długoterminowe – całoroczne i wieloletnie – w zakresie opieki, rehabilitacji oraz zajęć terapeutycznych. Oborniki Śląskie to atrakcyjne miejsce dla seniora. Panuje tu wyjątkowy mikroklimat, którego znane walory wykorzystywane były już w połowie R E Każdego dnia w sali dziennego pobytu odbywają się zajęcia terapeutyczne prowadzone przez fizjoterapeutów, terapeutów zajęciowych i wolontariuszy. W pogodne dni pacjenci korzystają z tarasu, ogrodu i odbywają spacery na świeżym powietrzu. Rehabilitacja jest ściśle związana zarówno z metodami leczenia, jak i rehabilitacją społeczną i psychologiczną. Stosowanie rehabilitacji daje wymierne korzyści w postaci skracania czasu pobytu w Ośrodku, leczenia i powrotu do zdrowia. Pielęgniarki Ośrodka świadczą również nieodpłatnie (w ramach kontraktu z NFZ) usługi w zakresie pielęgniarskiej opieki długoterminowej w domu pacjenta, często pomagając, wyręczając rodzinę, służą rodzinie fachową radą w tych trudnych obowiązkach. Usługi świadczone są na terenie powiatów: wrocławskiego i trzebnickiego. Ośrodek posiada status Zakładu Opieki Zdrowotnej. Wszyscy pracownicy Ośrodka dokładają wszelkich starań i wkładają dużo serca w swoją pracę z pacjentami. Ośrodek świadczy usługi w ramach kontraktu z NFZ. Polecamy – to dobre miejsce dla seniora. (TS) XIX wieku. Ośrodek położony jest w zabytkowym kompleksie parkowym, ma również własny piękny ogród. Stworzony jest dla osób ceniących sobie spokój, domową atmosferę i kameralne otoczenie. W bezpośrednim sąsiedztwie Ośrodka znajdują się: lekarska przychodnia specjalistyczna, kościół, market spożywczy, kiosk z gazetami oraz przystanek komunikacji autobusowej łączącej Oborniki Śląskie z Wrocławiem, Trzebnicą, Wołowem i Brzegiem Dolnym. W pobliżu znajduje się dworzec PKP. Ośrodek stworzony jest dla osób ceniących sobie spokój, domową atmosferę i kameralne otoczenie. Warto uświadomić sobie, że usługi pielęgniarskie są niezbędne i niezastąpione w przypadku, kiedy seniorzy mają problemy z podstawowymi czynnościami albo chcieliby polepszyć swój stan zdrowia i samopoczucie. Ośrodek w Obornikach Śląskich posiada zarówno oddział opiekuńczo-pielęgnacyjny, jak i oddział rehabilitacji. Do oddziału opiekuńczo-pielęgnacyjnego przyjmowani są pacjenci wymagający opieki pielęgniarskiej i medycznej. Całą dobę do ich dyspozycji są pielęgniarki, opiekunki, lekarze interniści. Ponadto udzielane są konsultacje lekarzy: neurologa, chirurga, psychiatry, psychologa, a także stomatologa. K L A OŚRODEK OPIEKUŃCZO-REHABILITACYJNY SŁONECZNIKI M A OPIEKA PIELĘGNACJA REHABILITACJA ZAJĘCIA TERAPEUTYCZNE Zapraszamy do zapoznania się z naszą pełną ofertą na www.vitomed.com.pl, ul. Trzebnicka 43, 55-120 Oborniki Śląskie. Bliższe informacje można uzyskać pod nr tel. 71 310 11 94. 16 nr 7 | listopad 2013 NA ZDROWIE Prezenty na zdrowie Wielkimi krokami zbliżają się do nas święta Bożego Narodzenia. Jest to wspaniały czas spędzany z bliskimi, ale również miłe chwile związane z otrzymywanie i dawaniem prezentów. Każdy z nas chciałby, aby osoba przez nas obdarowana wiedziała, jak bardzo nam na niej zależy i cieszyła się z otrzymanej rzeczy. Dlatego też w okresie przedświątecznym wiele osób zagląda do apteki, aby kupić dla bliskich coś, co pomoże im w utrzymaniu zdrowia i dobrej kondycji. Co warto wybrać z aptecznej półki i o czym należy pamiętać, kupując prezent z pomocą farmaceuty? Toniki wzmacniające Wybrać możemy preparaty z witaminami z grupy B, żelazem i wyciągiem z głogu. Tonik taki ma za zadanie wzmacniać serce i układ krwionośny. Inny rodzaj preparatów opiera się przede wszystkim na działaniu lecytyny oraz wspomnianych już wcześniej witamin z grupy B, odpowiadających przede wszystkim za poprawę pamięci i koncentracji. Najnowszą grupą preparatów są toniki wielowitaminowe, które w swym składzie zawierają większość niezbędnych witamin i minerałów i dzięki temu wpływają na wzmocnienie całego organizmu, a przede wszystkim jego odporności. W okresie świątecznym producenci opisywanych preparatów bardzo często przygotowują zestawy promocyjne, w lepszej cenie oraz z dodatkowym prezentem, na przykład z kubkiem lub biżuterią. Taki zabieg tym bardziej ułatwia nam podjęcie decyzji. Jednak, kupując toniki wzmacniające, pamiętajmy o dwóch bardzo ważnych sprawach – część z nich zawiera w swym składzie alkohol, który niewskazany jest przede wszystkim dla osób starszych i kierowców, poza tym niektóre mogą być słodzone cukrem, a to nie służy diabetykom. Dlatego podczas zakupu warto się w aptece upewnić, że prezentem nie zaszkodzimy zdrowiu obdarowanego. Sprzęt medyczny Bardzo dobrym pomysłem na prezent dla ukochanej osoby jest zakupienie porządnego ciśnieniomierza. W każdej aptece otrzymają Państwo fachową poradę z zakresu doboru i obsługi takiego sprzętu. Na pewno należy wybrać ciśnieniomierz naramienny, ponieważ u osób po 40. roku życia wyniki otrzymane przy pomocy ciśnieniomierza nadgarstkowego nie są miarodajne. Najbardziej niezawodny jest klasyczny ciśnieniomierz lekarski ze stetoskopem, jednak wymaga on znajomości takiej metody pomiaru ciśnienia. Na rynku aptecznym istnieje też wiele modeli półautomatycznych i w pełni automatycznych, które są niezwykle proste w obsłudze. Warto zwrócić uwagę na to, czy aparat posiada pamięć wyników oraz czy wykrywa niemiarowe bicie serca – arytmię. Dla osób starszych lepsze będą również te z dużym wyświetlaczem i jak najbardziej uproszczoną obsługą. W niektórych aptekach do wybranego sprzętu można też dokupić zasilacz, który pozwoli na zaoszczędzenie pieniędzy związanych z wymianą baterii. Jeśli bliska nam osoba ma problemy z układem oddechowym, można zastanowić się również nad zakupem profesjonalnego inhalatora. Obecnie większość sprzętu dostępnego na rynku spełnia wymogi techniczne pod względem rozpylenia substancji czynnej, ale warto zapytać farmaceuty, czy ma zaufanie do danej marki. Poza tym można wybrać sprzęt, który charakteryzuje się niższym poziomem hałasu i niewielkimi rozmiarami, a więc może być również zabierany w podróż. Jeśli inhalator ma być prezentem dla rodziców małego dziecka, to zapytajmy, czy posiada również małą maseczkę. Niektóre z nich mogą mieć nawet specjalny smoczek przydatny w inhalacji niemowląt. Dobrym pomysłem na prezent dla rodziców malutkiego dziecka jest również profesjonalny termometr elektroniczny, który mierzy temperaturę ciała, wykorzystując zjawisko podczerwieni. Czujnik wystarczy przyłożyć do czółka, skroni lub uszka małego dziecka. Pomiar trwa kilka sekund i jest nieinwazyjny, dlatego łatwiejszy do przeprowadzania u maluszków. Niektóre z takich termometrów mają również bardzo przydatną funkcję, dzięki której rodzice mogą sprawdzić temperaturę wody w wanience, mleka lub temperaturę panującą w pomieszczeniu. Kosmetyki Na aptecznej półce można znaleźć tylko kosmetyki specjalistyczne renomowanych firm polskich i zagranicznych, których nie można kupić w drogerii. Zwykle tworzone są one z myślą o różnych rodzajach cer problematycznych, na przykład dla cery naczyniowej, wrażliwej, atopowej, alergicznej, przetłuszczającej się, trądzikowej itp. W okresie świątecznym producenci takich kosmetyków zwykle przygotowują specjalne zestawy, gdzie na przykład można dostać drugi produkt taniej, a czasem nawet za darmo, a zakupienie takiego prezentu w aptece gwarantuje fachową poradę i wybór najlepszego kremu dla wymagającej skóry naszych najbliższych. Mgr Iwona Napierała (TS) Apteka Św. Macieja pl. św. Macieja 9, Wrocław tel. 71 322 09 08 poniedziałek-sobota: 8-21 niedziela i święta: 8-19 365 dni w roku 7 dni w tygodniu www.aptekaswietegomacieja.pl nr 7 | listopad 2013 17 ZDROWIE SENIORA NA ZDROWIE Upominki RWA KULSZOWA nie do do opanowania – ból szuflady Niejedną osobę na myśl o rwie kulszowej przechodzą dreszcze. Nic dziwnego – przewlekły, promieniujący do nogi, unieruchamiający ból, pojawiający się nagle lub powoli narastający dotyka coraz młodszych osób. I choć jest to poważna choroba, na szczęście można dużo zrobić, żeby zmniejszyć lub nawet zlikwidować ból, jednocześnie unikając operacji! dobrane techniki terapeutyczne Zbliża się zima i święta Bożego Narodzenia. Toodpowiednio jeden z najbardziej rozluźnić mięśnie, co powoduje ustądyskowo-korzeniowy, czyli ucisk wypadającego wyczekiwanych przez seniorów momentów w pozwalają roku. Czas, kiedy dzieci i wnuki często już przy 3-5 zabiegu. dysku na nerwy z kręgosłuzasiadają razemwychodzące z nimi do świątecznego stołu. Czas,pienie którybólu zwykle zabiegana Kolejną przyczyną mogą być przypa lędźwiowego poziomie L4/L5, rodzina spędza (na razem, a puste pokoje zapełniają się śmiechem dzieci. kurcze mięśniowe w tzw. grupie kulszowo-goleniowej, czyli w bardzo popularne na Zachodzie rozwiązanie mięśniach od pośladka do – samobieżne krzesełko schodowe. Jest toażbezstopy, się biegnących pieczny fotel poruszający po szynie wzdłuż wzdłuż przebiegu nerwu kulszoschodów. Rodzaj schodów, materiał, z jakiego są wego. W tym przypadku, wykonane, to, czy są wewnątrz, czy na zewnątrz choć efektyponieważ są natychmiabudynku, nie stanowi przeszkód, jest stowe, zarówno praca z mięśniami wiele rozwiązań technicznych do schobyć systematyczna dów zabiegowych, jak musi i kręconych. Wystarczy Tu jednak kontakt z profesjonalnąi długotrwała. firmą, a doświadczony niezwykle ważna jest pracownik dobierze optymalne rozwiązanie. Warto zaznaczyć, żediagnostyka, na tego typuponieważ urządzećwiczenia muszą być nie można otrzymać dofinansowanie z PFRON celowane na konkretny w wysokości do 80 proc. jego wartości. O szczemięsień, tak aby pytać praca góły takiego dofinansowania należy była bardziej w regionalnym ośrodku pomocyefektywna. społecznej, Czy na zdarzyło się kiedyś który dysponuje środkami likwidację barier architektonicznych.Państwu po przewlekłym stresie czy traumatycznym Oprócz nowych urządzeń, na rynku są doprzeżyciu stępne używane krzesełkaodczuwać schodowesilniejszy do monatakprostym. rwy kulszowej, ból w kręgosłutażu na torze Są sprawdzone przez lub nawet w narządach wewnętrzzespół pie techniczny producenta, z wymienionynych? Stres jest czynnikiem najbardziej mi lubWłaśnie. zregenerowanymi podzespołami oraz przeciążającym narząd ruchu, gdyż bardzo mocA bezpłatny miesięcznik | kostenlosen | zdarma měsíční monatlichen łatny bezpłatny zyn bezp ny magazyn Pierwszy lokalny maga Pierwszy lokal nr 0 łatny magazyn bezpłatny Pierwszy lokalny lokalny magazyn bezpłatny Pierwszy monatlichen M | kostenlosen A Pierws Pie zy lokaln rwszy lokalny magaz y magazyn bez yn bezpłatny płatny Mag agic M iczna ma zna měsíční L jówka majów ka | zdarma K nr nr 1 1 miesięcznik E ul. Jutrzenki 80 bezpłatny RR POLMED s e n m o na t lic h e n ní | kostenlomonatlichen r ma m s|í kostenlosen ik | zdaměsíční tny mie si c|znzdarma bezpłatny bezp amiesięcznik L5/S1), powodujący ból na przebiegu Dziecinerwu i wnukikulszowego, zastanawiają się, jaki prezent wzdłuż tylnej powierzchni ucieszyłby dziadków. „Towarzystwo” – odpowie nogi, z towarzyszącymi dręniejeden senior. W naszym społeczeństwie osoby twieniami, osłabieniem siły starsze są często wyalienowane, całe dnie spęmięśniowej, zaburzeniami dzają samotnie. Dzieci są w pracy, wnuki w szkole, czucia. jest jak więcNiezbędna zapewnić dziadkom towarzystwo? Jak wówczas praca z kręgosprawić, żeby senior mógł się spotkać z rówieśnisłupem lędźwiowym, kami, żeby mógł porozmawiać na interesujące mająca rozluźnie- czasy młodości? tematy na czycelu powspominać nie Można mięśni idziadków więzadeł, zapisać co do klubu seniora. umożliwi „powrót” krążMożna porozmawiać z sąsiadami, żeby cyklicznie ka międzykręgowego spotykali się u siebie. Trzeba tylko zastanowić na i zmniejszenie się miejsce nad logistyką. Tak, to nie żart – w podeszłym ucisku na nerw, to a następwieku logistyka wielki problem. Seniorzy mają nie wzmocnienie mięśni, kłopot z pokonaniem schodów, czasem wejście tak aby incydenty ataku na pierwsze piętro jest rwy dla nich przeszkodą nie kulszowej się nie powtarzały. do pokonania. Przy okazji zbliżających się świąt Oczywiście proces jest dłu- dziadków i sprówarto przyjrzeć się ten problemom gotrwały i nie należy oczekiwać bować je rozwiązać. natychmiastowej Jeżeli w domupoprawy. są schody, które uniemożliwiaRównie często do ucisku nerwu ją seniorom swobodne poruszanie siędopo budynchodzi nieco niżej, znp. przez mięśnie, między ku lub wychodzenie niego, można wykorzystać którymi nerw kulszowy przebiega. Wówczas no, przez długi czas i – co najgorsze – zupełnie nieświadomie i nieprzerwanie, nawet podczas snu, napinamy mięśnie! Nasz organizm nie jest w stanie samodzielnie przerwać błędnego koła: stres –> napięcie mięśniowe –> –> bólnowym –> stressiedziskiem potęgowany bólem –> z zupełnie i akumulatorami. –> objęte coraz większe napięcie –> corazpowtórnego większy ból Są gwarancją, a możliwość Nasz organizm jestjezdnego całością i iintegralną częścią wykorzystania toru innych elementej całości są nasze uczuciaceny i emocje. Dlatego natów pozwala na obniżenie nawet o połowę szestosunku ciało reaguje na naszemodelu. emocje, a nasze emocje w do nowego – naDofinansowanie bodźce pochodzące z ciała. można otrzymać również względu na to, –jaka jestpopularniejszeprzyczyna prona Bez zakup schodołazu coraz mieniującego dodo nogi bólu, wartoosób pracować nad go urządzenia transportu na wózcałym ciałem, tak abyPozwala zniwelować konsekwencje kach inwalidzkich. on na wwiezienie piętrzących się osoby w nas stresów, dawnych urazów lub zwiezienie z wózkiem po schodach. Urządzenie jest mobilne, nie montuje się go do 20 lat, oszczędzał się, myśląc o tym, jakie przynieschodów, więc można je przewieźć w bagażniku sie to konsekwencje… samochodu z budynku do budynku. Marta Kucia Zastosowanie jednego z tych rozwiązań pozwoli osobie starszej, mającej kłopot z poruszaniem się, wyjść z domu lub zaprosićtel.kogoś 668 840 do 957 siebie. Dni spędzane bez dzieci nie będą naznawww.mk-rehabilitacja.pl czone samotnością, a dziadek lub babcia odzyskają radość życia, gdy nic nie będzie ograniczało im swobody poruszania się po własnym domu. ul. Grabiszyńska 208 Zróbmy dziadkom prezent na miarę ich potrzeb! Grenadine Clinic Ewa Wróblewska-Olszewska XI/XII 2012 XI/XII 2012 nr 2 str. 11 str. 11 IV 2013 Dolno lnośląskie Do skie Peślą nd Pe olin nd ino ol o ISSN 0000-0000 | august 2012 sierpień | srpen str. 5 str. 5 HURTOWNIA OPTYCZNA HURT-DETAL OKULARY TYLKO 49,oprawka + szkła + robocizna (sfera od –4 do +6) SOCZEWKI Z ANTYREFLEKSEM TYLKO 99,- soczewki plastikowe (sfera od –4 do +6) ul. Rogowska 46b/1 tel. 71 355 54 43 pracujemy: pon.-pt. 10-18, sob. 9-13 18 nr 4 7 | sierpień listopad 2013 pasem za pasem Zima za Zima Zima přede dveřmi -9 8-9 tr. 8-9 tr str. str. 8-9 Zima přede dveřmider T ü Tür ürr Tü vor der Tür Der steht vor Winter steht Der Winter str. 10 str. 10 światu ić światu zagrozić miał zagroz który miał ym, który Olbrzym, svět ohrozitt svět Olbrz měl ohrozi ktery měl Obr, ktery Gefahrr eine Gefah Obr, der eine Riese, der Der Riese, Der Czech,, do Czech bułki Po do zech Niemczech Po bułki w Niemc tylko w auta tylko mycie auta mycie 0008 0008 KANCELARIA TŁUMACZEŃ TŁUMACZEŃ KANCELARIA I ZWYKŁYCH PRZYSIĘGŁYCH pisemne i ustne wszystkich ZWYKŁYCH – tłumaczenie przysięgłeIi zwykłe, PRZYSIĘGŁYCH 1 11 r.. 1 tr. str. str. 11 ec Zgorzelec 4, Zgorzele 34, ściuszki 34 ul. Kościuszki 54 /fax +48 7755 72 10 545 tel./fax ul. Kościuszki 34, Zgorzelec 72 10 545 75 nia +48223, Bogatyn 3, Bogatynia tel./fax ńskiego ul. Daszyńskiego 8 75 72 10 197 tel. +48 ul. Daszyńskiego 23, Bogatynia 102 197 72122 277 tel. +48 796 4875 +48 +4 kom. wszystkich języków europejskich [email protected] e-mail: [email protected] – tłumaczenie przysięgłe i zwykłe, pisemne i ustne 277 122arcia 796otwarcia kom. +48 w a godz. otw języków europejskich [email protected] e-mail: 0-17.000 9.00-17.00 z zagranicy i prowadzeniu firmy w Niemczech n-pt. 9.00pn-pt. p zwrot podatku przy rejestrowaniu otwarcia –– pomoc godz. 0 -13.000 10.00-13.00 sob. 10.00 6.00,, ssob. Zgorzelec: pt. 8.00-16.00, dochodzenie pn-pt. 9.00-17.00 z zagranicy podatkuodszkodowań –– zwrot ec.inffo umaccz.zgorzele www.tlumacz.zgorzelec.info urzędowych pomoc w sprawach Zgorzelec: pt. 8.00-16.00, sob. 10.00-13.00 odszkodowań –– dochodzenie www.tlumacz.zgorzelec.info – pomoc w sprawach urzędowych 0014 KANCELARIA KANCELARIA TŁUMACZEŃ PRZYS IĘGŁYCHTŁUMA CZEŃ IĘGŁYC I ZWYKŁ YCH –PRZYS tłumaczeni e przysięgłe Kościuszki – języków tłumaczen ZWYKŁ europejskic H iIzwykłe, 34, Zgorzelec pisemne YCH h ul.tel./fax języków ie przysięgłe +48 75 72 i ustne wszystkich Kościuszki i zwykłe, europejskic 10 545 –– zwrot ul. Daszyńskieg pisemne tel./fax +4834, Zgorzelec pomoc h podatku i ustne wszystkich o 23,75 72 10 przy rejestrowa z zagranicy –– dochodzen 545 ul. Daszyńskieg tel. +48 Bogatynia zwrot podatku niu i prowadzen 75 72 10 ie odszkodow o 23, –– pomoc kom. +48 197 z zagranicy Bogatynia dochodzen iu firmy ań w sprawach tel. +48 796 w Niemczech 75 122 277 ie odszkodow urzędowyc kom. +48 72 10 197 – pomoc e-mail: biuro@rotas ań h 796 122 w sprawach 277 .pl godziny urzędowyc e-mail: otwarcia Zgorzelec: biuro@rotas h pon.-pt. pt. ul. .pl 8.00-16.00, godziny9.00-17.00 otwarcia sob. 10.00-13.00 Zgorzelec: www.tlumac pon.-pt. pt. 8.00-16.00, 9.00-17.00 z.zgorzelec.i nfo www.tlumac sob. 10.00-13.00 z.zgorzelec.i nfo a nIiA zEeN rZ aR dA WYyD VY RÁvy ZPrá Zp IN InFO foR rM mA aTI tiO oN EN nen okalne wiad domości Lokalne wiadomości w zasięgu ręki www.region-press.eu www region press eu e-mail: [email protected] mobile: +48 500 391 067, +48 503 422 579 NA ZDROWIE Podologia – co to takiego? Bardzo często nie uświadamiamy sobie, jak ważne dla naszego ogólnego samopoczucia są zadbane stopy! Problemy z nimi związane wpływają na cały układ kostny, z drugiej strony szereg objawów manifestujących się na przykład zmianą koloru płytki paznokciowej może sugerować dolegliwości ogólnoustrojowe, o których dotąd nie mieliśmy pojęcia. Podczas wizyt klientów w moim gabinecie dowiaduję się, że spotkali się z określeniami „podologia” i „podolog” po raz pierwszy i zwykle przypadkiem, tak jak przypadkiem trafili ze swoim problemem do mnie. A to wielka szkoda i warto to zmienić, ponieważ temat dotyczy spraw niezwykle ważnych dla wielu z nas. Podologia jest nową dziedziną medycyny, zajmującą się specjalistyczną pielęgnacją stóp. Podolog zajmuje się między innymi szeroko pojętą profilaktyką i wspomaganiem w procesie leczenia różnego rodzaju wad, zniekształceń i dysfunkcji stopy. Opiekuje się pacjentami z grup ryzyka: chorymi na cukrzyR E ciach wrastających, zawiniętych, zgrubiałych czy grzybiczych; – usuwanie zrogowaciałego naskórka (hiperkeratozy); – dobór odciążeń – ortozy silikonowe; – rekonstrukcja płytki paznokciowej zmienionej chorobowo i wiele innych. W profesjonalnym gabinecie podologicznym można wykonać wiele zabiegów – od wydawałoby się najprostszego skrócenia paznokci (a wiemy doskonale, że nie zawsze dysponujemy właściwymi narzędziami), poprzez usunięcie twardych i dokuczliwych modzeli czy odcisków, po zaleczenie często bolesnych rozpadlin na piętach. Z tymi i innymi kłopotami możemy się udać do gabinetu bez stresu, bez zakłopotania, bo z przyjemnością zauważyłam, że podolodzy to osoby z pasją i z prawdziwym oddaniem wykonują swoją pracę, służąc Państwu pomocą. Ewa Krynicka-Braun specjalista podolog cę, z zaburzeniami krążenia czy z przewlekłą chorobą reumatyczną. Ważnym działaniem specjalisty ds. podologii jest ścisła współpraca z lekarzami rozmaitych specjalności: diabetologiem, flebologiem, dermatologiem, chirurgiem-ortopedą, internistą, a także z fizjoterapeutą czy masażystą. Spektrum działań usług specjalisty ds. podologii to: – analiza zmian patologicznych stóp; – pielęgnacja klasyczna i specjalistyczna stóp (usuwanie modzeli, odcisków); – poradnictwo dotyczące: pielęgnacji stóp i nóg, właściwego doboru preparatów pielęgnacyjnych i terapeutycznych, prawidłowego doboru obuwia; – grzybica paznokci i skóry stóp – pobieranie materiału do badań mykologicznych; – korekcja wrastających paznokci jako alternatywa zabiegów chirurgicznych; – skracanie paznokci oraz zabiegi na paznok- K L A M A Zadzwoń 799 131 887 lub napisz [email protected] SAMOBIEŻNE KRZESEŁKO SCHODOWE * bezpieczne * komfortowe * ciche * ekonomiczne * składane siedzisko i podłokietniki * krótkie terminy dostawy i montażu nr 7 | listopad 2013 19 Program Kuźnia Radków dedykowany jest seniorom chcącym spędzać czas w sposób aktywny w swoim gronie. Oferuje aktywne wyjazdy do serca Gór Stołowych. Wszystkie pobyty odbywają się w prywatnym ośrodku należącym do firmy Chris. Podczas wyjazdów realizowane są różnego rodzaju warsztaty, począwszy od tradycyjnych i znanych form jak gimnastyka czy nordic walking dla seniorów, a kończąc na fotografii, jodze czy szeroko pojętych warsztatach z rękodzieła. Kuźnia Radków ma na celu przede wszystkim integrację w gronie senioralnym, ale również naukę. Zachęcamy seniorów do udziału i podejmowania nowych wyzwań angażujących umysł i ciało. Oferujemy osobom starszym przepis na dzień, czyniąc ich samych reżyserami i wykonawcami każdej chwili spędzonej w Kuźni Radków. Każdy, nawet najbardziej wybredny senior, znajdzie tutaj coś dla siebie. W programach wyjazdów seniorzy znajdą również wiele tajemniczo brzmiących propozycji – gry świata, terenowe memory, sypanie mandali czy golf łuczniczy. Staramy się przekonać osoby starsze do podejmowania nowych ambitnych wyzwań, jak wspinaczka czy kajakarstwo. Zachęcamy do przełamywania swoich barier i ciągłego zdobywania nowych doświadczeń opartych na ambitnej i aktywnej edukacji, wspartej przez pozytywną aurę integracji i dobrej zabawy. Naszym celem jest również wyposażenie seniorów w umiejętności i kompetencje do organizacji swojego czasu wolnego na własną rękę. Po aktywnie spędzonym dniu (zajęcia 4 razy dziennie po 1,5 godziny) czekają na Państwa wieczorne spotkania relaksacyjne i integracyjne. Aby mieć siłę na uczestnictwo we wszystkich aktywnych zajęciach, do dyspozycji mają Państwo posiłki w formie szwedzkiego stołu. Jesteśmy również przygotowani na Państwa dietę, która niejednokrotnie wymaga dyscypliny w spożywanych posiłkach. Dodatkowo mogą Państwo indywidualnie skorzystać z oferty zabiegów masażu i rehabilitacji. Na rekreację i sport nigdy nie jest za późno, a my to Państwu udowodnimy podczas pobytu w naszym ośrodku w sercu Gór Stołowych. Sylwester 2013 Termin: 29.12.2013 (przyjazd na obiad) – 01.01.2014 (wyjazd w porze obiadowej, ostatnim posiłkiem w ramach pobytu jest śniadanie) Cena (w zależności od zakwaterowania): – Pobyt z zakwaterowaniem w pokojach 2–osobowych z łazienką oraz internetem: 420 zł – Pobyt z zakwaterowaniem w pokojach 3–4–osobowych z łazienką: 380 zł Uwaga: dzieci do 4 lat – pobyt za darmo Uwaga: dzieci do 12. roku życia – zniżka 20% Cena zawiera: – aktywny program zajęć 5 razy dziennie po 1,5 godziny – zakwaterowanie w pokojach z łazienką – wyżywienie w formie szwedzkiego stołu 3 razy dziennie (pierwszym posiłkiem w dniu przyjazdu jest obiad, ostatnim w dniu wyjazdu jest śniadanie) – bal sylwestrowy – fotorelację – obsługę wykwalifikowanej kadry instruktorskiej – opłatę klimatyczną W programie: – zajęcia integracyjne – joga – zdrowy kręgosłup – relaksacja – rękodzieło – gry świata – gry terenowe – zajęcia wieczorne – spacery – zajęcia niespodzianka Uwaga: osoby chcące wyjeżdżać codziennie na narty. Do ceny należy doliczyć koszt dodatkowego transportu na stok (20 zł przy 15 osobach jadących busem) Informacje i rezerwacja: Koordynator Programu Kuźnia Radków Przemysław Kwiatkowski tel. 888 167 951 e-mail: [email protected] NOWE HORYZONTY DLA SENIORA Kino Nowe Horyzonty, Wrocław, ul. Kazimierza Wielkiego 19a-21 Sala 3, cena biletu dla seniora: 10 zł 20 listopada, godz. 14.00 „BAARIA” Losy trzech pokoleń sycylijskiej rodziny mieszkającej w miasteczku Baaria na Sycylii. Upalna mieścina z jedną główną ulicą jest domem nestora rodu, Cicco, później jego syna Peppino i wnuka Pietro. Burze historii, nieszczęścia i zamęt wywołany przez II wojnę światową czy późniejsza obecność wojsk amerykańskich odciskają piętno na życiu mieszkańców. Spory o ziemię, lokalne konflikty, nieakceptowane romanse – to wszystko sprawia, że życie w Baarii może być proste lub skomplikowane, ale nigdy nudne. Reżyseria: Giuseppe Tornatore. Obsada: Francesco Scianna, Margareth Medč, Lina Sastri, Ángela Molina, Nicole Grimaundo i in. Produkcja: Francja, Włochy 2009. Czas trwania: 170 minut. Dystrybucja: Monolith Agnieszka Kargul. 27 listopada, godz. 14.00 „FRYZJERKA” Kathi, tytułowa fryzjerka, jest pokaźnych rozmiarów idealistką, samotnie wychowuje dorastającą córkę i jest w trakcie rozwodu. W życiu radzi sobie tylko dzięki niezwykłej pogodzie ducha. Mimo przeciwności losu Kathi konsekwentnie dąży do wyznaczonego sobie celu: chce założyć swój zakład fryzjerski. Rok z jej życia ukazany w skrócie nie pozwala tracić nadziei. Z jednej strony uświadamia, że nigdy nie jest tak żle, żeby nie mogło być gorzej, z drugiej pokazuje, że wiara w ludzi – w szczególności w siebie samego – może pomóc odwrócić najtrudniejszą sytuację. Reżyseria: Doris Dőrrie, Obsada: Gariela Maria Schmeide, Natascha Lawiszus, Ill-Young Kim, Christina Große Rolf Zacher i in. Produkcja: Niemcy 2010. Czas trwania: 106 minut. Dystrybucja: Vivarto. KULTURA Broń dawna w nowej odsłonie Z przyjemnością przyjęliśmy zaproszenie na wystawę stałą „Broń dawna” do Muzeum Militariów we Wrocławiu, którą mogliśmy zwiedzić 8 listopada. Wystawa została zmodernizowana dzięki dofinansowaniu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Faktycznie, porównując ją z poprzednią, siermiężną odsłoną, ta robi wrażenie. Z założenia budynek Arsenału Miejskiego, w którym mieści się Muzeum Militariów, prawie w ogóle nie posiada ozdób architektonicznych. Wnętrza, z pozoru surowe, nawiązują do wnętrz niezrachowanych spichlerzy śląskich. Nowy wygląd Muzeum Militariów zaskakuje jasnością osiągniętą dzięki umiejętnie ustawionym światłom oraz przejrzystością stojących gablot. Wewnątrz odkryjemy skarby epoki kamienia łupanego, gdzie narzędzia codziennego użytku służyły do obrony, a także broń z okresu rzymskiego i broń średniowieczną – ozdobne rękawice, hełmy ze skrzydłami – które pełniły funkcję zarówno ozdoby, jak i ochrony. W muzeum znajdziemy również uzbrojenie wschodnie, tak ważne dla Polski ze względu na to, że w pewnym okresie prowadziliśmy wojny tylko ze Wschodem. Smukłość, małe rękojeści i charakterystyka metalu, który „wydaje dźwięki, jakby miał duszę” to podstawowe cechy broni wschodniej. W zbiorze nie mogło zabraknąć oczywiście broni palnej czy wiwatowej, której rozmiary robią wrażenie. Jeżeli ktokolwiek z Państwa będzie miał możliwość obejr zenia w ystaw y z dr. Mariuszem Cieślą, z pewnością wyjdzie z muzeum z głową pełną ciekawych anegdot i faktów, o których trochę już zapomniano, a także bogatszy o wiedzę na temat broni. Trudno zmieścić milion lat w paru gablotach, ale biorąc pod uwagę ciekawe i zróżnicowane eksponaty oraz zmieniony sposób prezentacji broni, Muzeum Militariów we Wrocławiu z pewnością osiągnęło sukces. Małgorzata Sprawka Muzeum Militariów ul. Cieszyńskiego 9 Wrocław nr 7 | listopad 2013 21 TO LUBIĘ rzymski satyr Pinot ... sala w odmiana zamku winorośli ... Paschalne chronia˛ głowy motocyklistów oficer pożarnictwa, policji pek ˛ zżetego ˛ zboża druh Portosa bulwer- nasiona sujace ˛ wyda- pinii, dł. rzenie do 2 cm sukienka przed kolana łysy w glanach graniczy z Gujana˛ francuska marka aut przybliża obraz ruchome schody mediumizm zbiornik na paliwo Michel, piłkarz francuski Robert de ..., aktor tekturo- pokrywa we bieżnie˛ pudła okres wstrzemieźli˛ wości owad z niewielkleszka czami kotlina gra Romdwiema mel, lis taliami pustyni kart szeregowiec z filmu skrzat meski ˛ to krawat przydrożna wierzba dawny konkurent Żuka mieszkaniec płn Iraku boczek płyn w owocach wymarli krewni krów i żubrów odziela licznik od mianownika świety ˛ z Bretanii rodzaj faulu w p. nożnej układ ćwiczeń w karate grane w filmie przeciew ra kłody portfelu potwierna Bułgara dzenie tarcic e˛ auto z Japonii harcerski zjazd rejstruje kadr po kadrze zadanie udostepnił ˛ serwis krzyżówkowy szarada.net R E K L A M A Dworek Prawdzic Niechorze nad morzem od 15.09.2013 do maja 2014 FERIE NAD MORZEM gry i zabawy zespołowe dostęp do kompleksu basenowego pokój zabaw specjalne menu dla dzieci WAKACJE RODZINNE W DWORKU nocleg w stylowych pokojach smaczne domowe posiłki basen, jacuzzi, fitness zabiegi spa 20 m od morza tawerna-grill ul. Szczecińska 15, Niechorze tel. + 48 91 38 63 563 e-mail: [email protected] www.prawdzic.pl 22 nr 7 | listopad 2013 ZAPROSZENIE DLA SENIORA 6-dniowy pobyt 5 noclegów 3 posiłki kompleks basenowy kijki do Nordic Walking dwa zabiegi dziennie słodkie pożegnanie soba o 0 zł/ 8 4 ne jedy Tradycje i zabytki kultury kulinarnej Pod takim hasłem odbyło się VI Forum Muzeów Domowych w Kudowie-Zdroju. Organizatorami wrześniowej konferencji były: Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego, Polsko-Czeskie Towarzystwo Naukowe oraz Wydział Filozoficzno-Przyrodniczy Uniwersytetu Śląskiego w Opawie. Międzynarodowa sieć „muzeów domowych” ma na celu rejestrację, dokumentację, naukowe opracowywanie i popularyzację prywatnych zbiorów pamiątek i zabytków jako specyficznej formy dziedzictwa kulturowego przede wszystkim obszarów wiejskich oraz wykorzystanie tych zbiorów do rozwoju kulturalnego poszczególnych regionów. Nie trzeba chyba dodawać, że właścicielami cennych kolekcji są często seniorzy. W ich prywatnych zbiorach znajdują się przede wszystkim zabytki szeroko rozumianej kultury kulinarnej, m.in. meble, sprzęty gospodarstwa domowego i różnego rodzaju naczynia kuchenne. Na Dolnym Śląsku wzorcowe muzea domowe działają m.in. przy gospodarstwach agroturystycznych „Skowronki” w Radochowie koło Lądka-Zdroju i „Gotwaldówka” w Kątach Bystrzyckich. W odrestaurowanych z wielką pieczołowitością budynkach „Gotwaldówki” – wzniesionych w stylu śląskim (określanym czasem jako frankoński) – zgromadzone są dawne wiejskie sprzęty, urządzenia, meble i naczynia. Dla uczestników Forum Muzeów Domowych pobyt w tym muzeum oraz w „Skowronkach” był nie tylko wspaniałą lekcją etnografii, ale również niezwykle ciekawym spotkaniem z dawnymi smakami ziemi kłodzkiej. Jakie to są smaki? Oczywiście owiane legendą „śląskie niebo”. Potrawa przygotowywana zgodnie z przedwojenną recepturą z Bystrzycy Kłodzkiej jest wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych, prowadzoną przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. „Śląskie niebo” to plastry wędzonego schabu i boczku, polane sosem z suszonych owoców (jabłek, śliwek, moreli i gruszek), podawane z kluskami gotowanymi na parze lub knedlami drożdżowymi w plastrach. Produkt był i jest typową regionalną potrawą, gotowaną najczęściej z okazji świąt i różnych uroczystości rodzinnych. Wśród dawnych smaków ziemi kłodzkiej są także begle, czyli ciastka wypiekane tradycyjnie w okresie Wielkiego Postu, oraz makowe kąski. Jest to tradycyjna potrawa wigilijna przyrządzana z mąki, cukru, mleka, rumu, rodzynek, bułki oraz migdałów. Najbardziej popularnym wypiekiem na ziemi kłodzkiej jest ciasto z kruszonką, którego ge- TO LUBIĘ neza sięga XIX wieku. W okresie wiosenno-letnim placek drożdżowy wzbogaca się owocami, a w porze zimowej dodatkiem jest mak lub ser. W tym miejscu wspomnieć trzeba, że ciasto z kruszonką, makowe kąski i begle również wpisane są na Listę Produktów Tradycyjnych. Przez cały listopad w gospodarstwach agroturystycznych „Gotwaldówka” i „Skowronki” można delektować się smakiem tradycyjnie pieczonej gąski w towarzystwie przepysznej modrej kapusty i szarych klusek. A na deser panie – Renata Czaplińska i jej córka Karina – częstują swoich gości śląskim plackiem z kruszonką lub apfelstrudlem. Barbara Jakimowicz-Klein Śląski placek z kruszonką (Schlesisches Streuselkuchen) Ciasto: 18 dag tłuszczu, 3 jajka, 8 dag cukru, 4 dag drożdży, 50 dag mąki, 250 ml mleka, szczypta soli Kruszonka: 20 dag masła, 20 dag cukru, 25 dag mąki, trochę cynamonu Dodatki: sezonowe owoce, ser lub mak Mąkę i sól przesiać do miski. W garnuszku wymieszać nieco ciepłego mleka i cukru oraz rozkruszone drożdże. Cukier, jajka i rozpuszczony (nie gorący) tłuszcz dodać do mąki, wlać rozpuszczone drożdże i wszystko razem wyrabiać, dodając resztę mleka. Ciasto tak długo podbijać, aż powstaną w nim pęcherze powietrza. Odstawić w ciepłe miejsce do wyrośnięcia. Przygotować kruszonkę (składniki wyrobić rękami), pokruszyć ją na niezbyt grubo rozwałkowane ciasto drożdżowe i jeszcze raz odstawić do wyrośnięcia. Piec przez 20-25 minut w temperaturze 200-250 st. C. Na warstwie ciasta można rozłożyć sezonowe owoce albo masę serową lub makową. Smacznego! nr 7 | listopad 2013 23
