Światłowodowy kabel

46
strefa
instalatora
Mateusz Czerwiec
Dipol S.J.
ul. Ciepłownicza 40, 31-587 Kraków
tel.: (12) 644-57-18, faks: (12) 686-30-17
[email protected] www.dipol.com.pl
Po wielu latach obecności
światłowodów na rynku telekomunikacyjnym przyszedł wreszcie czas, by
światłowody zagościły w domach jednorodzinnych i mieszkaniach. Wymusza to szybki
postęp techniczny elektroniki użytkowej,
która swoje usługi w coraz większym stopniu opiera na połączeniach sieciowych
i aplikacjach online.
Światłowodowy kabel
łatwego dostępu
Co to jest i do czego służy
kabel łatwego dostępu?
O ile w zabudowie jednorodzinnej stosowanie rozwiązania „jedno mieszkanie – jeden
kabel” jest oczywiste, o tyle w zabudowie
wielorodzinnej może stanowić problem
techniczny (w pewnym momencie w pionie
teletechnicznym należałoby ułożyć wiele
kabli o dużym sumarycznym przekroju) i ekonomiczny. Jest inne rozwiązanie – kabel łatwego dostępu.
Kabel łatwego dostępu (w skrócie KLD) to kabel światłowodowy składający się z wielu (np.
12, 24, 36 lub 48) włókien w powłoce 0,9 mm,
umieszczonych w zewnętrznej powłoce LSZH.
W tej zewnętrznej powłoce kabla można wycinać otwory zwane „oknami” i wyprowadzać
przez nie dowolną liczbę pojedynczych włókien. Jest to możliwe dzięki specjalnej konstrukcji osłony, włókien oraz dedykowanym
narzędziom i akcesoriom.
Konstrukcja KLD
i narzędzia dodatkowe
Specjalna powłoka osłaniająca włókna KLD ma
kilka unikatowych rozwiązań. Element wytrzymałościowy stanowią dwa aramidowe pręty
zatopione w powłoce, ułożone naprzeciw siebie. W drugiej osi – na zewnątrz – naniesiono
specjalne wypustki wskazujące miejsce bezpiecznego nacięcia przeznaczonym do tego
nożem (rys. 1.).
Konstrukcja tego specjalnego noża i powłoki
kabla są tak zaprojektowane, aby podczas wycinania okien nie uszkodzić znajdujących się wewnątrz włókien. Pole powierzchni wewnętrznej
tuby jest dwa razy większe niż suma pól przekroju wszystkich włókien w kablu. Gdy nóż nacina okno, włókna swobodnie przesuwają się na
drugą stronę. Przed zbyt głębokimi nacięciami
powłoki chronią aramidowe pręty. Włókna są
więc w 100% bezpieczne.
Montaż KLD w budynku
KLD to kable wewnętrzne. Można je układać
w poziomie lub pionie. Przed montażem i wyborem odpowiedniego typu kabla należy ocenić potrzeby danej lokalizacji. Zwykle KLD jest
kładziony w pionach wraz z pozostałymi kablami, odgałęzienia są natomiast prowadzone już
do właściwych lokalizacji. Należy więc policzyć
liczbę kondygnacji, liczbę lokalizacji, do których
będą prowadzone włókna, liczbę włókien, które
trzeba poprowadzić do każdej z nich, oraz odległości od KLD.
Przy doborze KLD należy kierować się trzema
podstawowymi zasadami:
• lepiej wykorzystać jeden kabel i pozostawić
kilka wolnych włókien, niż użyć kilku mniejszych przewodów,
• dobierać kable o możliwie największej liczbie włókien oraz odliczać liczbę włókien „od
góry” budynku,
• jeśli konstrukcja budynku na to pozwala, powinno się używać jednego kabla dla kilku pionów mieszkalnych.
Warto pamiętać, że od długości KLD zależy
maksymalna długość włókna, jaką można wyprowadzić w kierunku zakończenia toru optycznego, przy czym wynikająca z uwarunkowań
konstrukcyjnych maksymalna odległość, na
której można wyciągnąć pojedyncze włókno,
wynosi 30 m. W przypadku gdy zakończenie
toru optycznego ma się znadować dalej, należy
skorzystać z dodatkowego, pojedynczego kabla
wspawanego w wybranym miejscu.
systemy alarmowe nr 1, styczeń – luty 2014
Montaż kabla jest prosty i nie powinien sprawiać problemu żadnemu instalatorowi. Zapas
kabla powinien wynosić co najmniej dwa zwoje,
co ma zapobiec zsunięciu się włókien wewnątrz
powłoki. Jest to bardzo istotne, ponieważ niejednokrotnie zamocowany kabel pozostaje nieużywany do czasu dalszych prac nad doprowadzeniem włókien do mieszkań. Mocowanie nie
może niszczyć włókien, powinny być zachowane wszelkie minimalne promienie gięcia, a także
należy zaplanować odpowiednią rezerwę włókien dla odgałęzień na ostatniej kondygnacji.
Trzeba również pamiętać, że włókno można
wyciągać wtedy, gdy kabel nie jest nawinięty na
stelaż, ale wyprostowany. W przeciwnym razie
podczas próby wyciągnięcia włókna z użyciem
siły może dojść do jego uszkodzenia.
Doprowadzanie włókien
do mieszkań
Zamontowany w pionie KLD jest magistralą –
źródłem włókien, które należy doprowadzić
do każdego mieszkania. Na pewnym etapie konieczne będzie spawanie światłowodu. Istnieją
dwie metody postępowania:
• wyciągnięcie odpowiednio długich włókien
z KLD i poprowadzenie ich do mieszkań,
w których następuje spawanie z pigtailami
w odpowiedniej puszce abonenckiej,
• wyciągnięcie włókien na tyle, aby pozostawić jedynie niewielką rezerwę i spawanie ich
przy samym KLD w odpowiedniej puszce.
W mieszkaniu kable zakańczamy odpowiednim gniazdkiem lub puszką.
Pierwsza opcja jest możliwa wówczas, gdy odległość od KLD do mieszkania nie przekracza
30 m, gdyż z okna można wyciągnąć włókno
o takiej maksymalnej długości. Zarówno okno,
jak i gołe włókno muszą być chronione przed
ewentualnym uszkodzeniem. Na kablu należy
zamontować osłonę odgałęzienia, a włókno
umieścić w osłonie. Osłona może być prowadzona pod lub nad tynkiem. Jeśli zdecydujemy
się prowadzić światłowody w ścianach, należy
przemyśleć ich ścieżkę. Późniejsze wykrycie
światłowodu jakimkolwiek detektorem nie będzie możliwe i wówczas będzie potrzebna dokładna dokumentacja.
Jeśli punkty doprowadzenia włókien znajdują
się w odległości większej niż 30 m, wówczas
najlepszym rozwiązaniem jest przygotowanie
gotowych pigtaili, które mogą być wspawane
do włókien przy samym kablu. Wtedy w bezpośrednim sąsiedztwie przewodu należy
umieścić puszkę, w której pozostawimy rezerwę włókna, umieścimy spaw i wyprowadzimy
zakończenia do mieszkania. Gotowe pigtaile
można zwykle zamówić już w powłoce pozwalającej na bezpośrednie prowadzenie ich
do mieszkania, bez konieczności stosowania
dodatkowej osłony.
Podczas prac nad okablowaniem strukturalnym
budynku wielokondygnacyjnego przydatne
okazują się dodatkowe akcesoria dedykowane
do KLD. W przypadku konieczności wycięcia
okna w osłonie w miejscu, gdzie mamy uciąć
włókno, lecz nie chcemy go wyprowadzać, musimy pamiętać, aby takie miejsce zabezpieczyć.
Nie jest wskazane stosowanie taśm izolacyjnych
lub czegokolwiek, co może ścisnąć odsłonięte
częściowo włókna. Zaleca się korzystanie z odpowiednich, sztywnych osłon. Do poszczególnych mieszkań włókna mogą być doprowadzone w dowolnej tubie ochronnej.
1
47
2
3
4
5
Rys. 1. Konstrukcja KLD:
1. Wskaźnik cięcia okna w powłoce kabla
2. Luźna tuba w połowie wypełniona włóknami
3. Pręt aramidowy
4. Powłoka LSZH
5. Włókno światłowodowe w powłoce 900 μm
Zakończenie włókien w mieszkaniu
Włókna powinny być zakończone odpowiednim adapterem umożliwiającym podłączenie
dodatkowych urządzeń. Jednocześnie należy pamiętać o bezpieczeństwie. Zakończenia
włókien powinny być zaślepione, by chronić
użytkowników przed promieniowaniem. Idealnym zakończeniem włókna światłowodowego
są puszki abonenckie niewielkich rozmiarów,
mieszczące 1 lub 2 adaptery simpleks lub dupleks.
Przykładowe rozwiązanie w budynku wielorodzinnym przedstawiono na rys. 2. Tak położony kabel oraz rozprowadzone włókna stanowią
Rys. 2. Tak położony kabel oraz rozprowadzone włókna
stanowią szkieletową sieć budynku mieszkalnego wielorodzinnego
szkieletową sieć budynku mieszkalnego wielorodzinnego. Identyczną zasadę tworzenia
struktury okablowania można przenieść na
pomieszczenia biurowe, użytkowe. KLD może
być stosowany w sieciach pasywnych lub aktywnych. Opisana infrastruktura ma zastosowanie dla obu rodzajów sieci. Należy pamiętać,
że w sieciach aktywnych nie można stosować
splitterów.
KLD spełnia warunki określone w Rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z 6 listopada 2012 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. 
systemy alarmowe nr 1, styczeń – luty 2014