plan rozwoju lokalnego
Transkrypt
plan rozwoju lokalnego
Załącznik do uchwały nr Rady Powiatu Wieruszowskiego z dnia czerwca 2008r. PLAN ROZWOJU LOKALNEGO POWIATU WIERUSZOWSKIEGO Wieruszów 2008 Spis treści I. Wstęp …………………………………………………………………………………….. II. PołoŜenie i podział administracyjny …………………………………………………….. III. Środowisko przyrodnicze ……………………………………………………………… IV. Zabytki ujęte w rejestrze SłuŜby Ochrony Zabytków ………………………………… V. Sytuacja demograficzna ……………………………………………………………….. VI. Rynek pracy …………………………………………………………………………... VII. Edukacja ……………………………………………………………………………… VIII. Ochrona zdrowia ……………………………………………………………………. IX. Pomoc społeczna ……………………………………………………………………… X. Bezpieczeństwo publiczna ……………………………………………………………... XI. Infrastruktura …………………………………………………………………………. XII. Gospodarka ………………………………………………………………………….. XIII. Miasto Wieruszów jako centrum powiatu i główny ośrodek administracyjny i gospodarczy …………………………………………………………………………. XIV. I. WSTĘP 2 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Wieruszowskiego na lata 2007 – 2013 jest dokumentem planistycznym Powiatu Wieruszowskiego. Plan niniejszy opracowany został zgodnie z „Zasadami przygotowania planu rozwoju lokalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013”, stanowiącymi znacznik do uchwały nr 424/08 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 9 kwietnia 2008r. Celem tego dokumentu jest wskazanie celów oraz zadań, których realizacja słuŜyć ma rozwojowi Powiatu Wieruszowskiego w sposób spójny z celami rozwoju Województwa Łódzkiego nakreślonymi w Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2020 oraz w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013. Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Wieruszowskiego jest wynikiem współpracy pracowników Starostwa Powiatowego i jednostek organizacyjnych powiatu prowadzonych pod kierunkiem Zarządu Powiatu Wieruszowskiego. Dokument niniejszy powstawał stopniowo, a jego poszczególne elementy jak i całość poddawane były konsultacjom społecznym poprzez ich ogłoszenie na stronie internetowej powiatu wieruszowskiego. Prace nad całością dokumentu podzielone były na dwa podstawowe etapy. W pierwszym etapie wykonano „Diagnozę Powiatu Wieruszowskiego”. Diagnoza opracowana została w Wydziale Rozwoju i Promocji Starostwa Powiatowego w lutym 2007r. Zbiór danych o powiecie jakie zawierała „Diagnoza…” stanowił punkt wyjścia do opracowania analizy SWOT. W kolejnym etapie nakreślono cele rozwoju i zadania słuŜące ich realizacji. Swoje propozycje zgłosili wszyscy kierownicy jednostek organizacyjnych powiatu. Plan Rozwoju Powiatu Wieruszowskiego na lata 2007 – 2013 opiera się na załoŜeniu „zrównowaŜonego rozwoju”. Dobór wskaźników charakteryzujących ten obszar poza wskaźnikami podstawowymi uwzględnia sfery działania samorządu powiatu. Dobór ten ograniczony był moŜliwościami uzyskania wiarygodnych informacji. Diagnoza zawiera dane, które uzyskane zostały w oparciu o w miarę stałą metodologię pomiaru i będą mogły być w oparciu o tą samą metodologię uzyskane i weryfikowane w ciągu kilku następnych lat. Stąd teŜ głównym źródłem podstawowych danych był Bank Danych Regionalnych GUS. Podstawą doboru prezentowanych wskaźników były teŜ załoŜenia koncepcji planowania zrównowaŜonego rozwoju wspólnot samorządowych. Rozwoju postrzeganego jako proces stałego wzrostu jakości Ŝycia - wsparty na wzajemnie zrównowaŜonych czynnikach o charakterze społecznym, gospodarczym i ekologicznym.1 Pojęcie zrównowaŜonego rozwoju jest obecnie bardzo popularne, niestety nie zawsze prawidłowo rozumiane. W modelu planowania zrównowaŜonego rozwoju lokalnego to rozwój gospodarczy zajmuje szczególne miejsce. Ma być siłą napędową procesów rozwojowych w dwóch pozostałych sferach tj. społecznej i ekologicznej. Podstawowym załoŜeniem koncepcji 1 T. Domański, Strategiczne planowanie rozwoju gospodarczego gminy, Warszawa 1999, s. 16 – 18. 3 planowania zrównowaŜonego rozwoju jest bowiem walka z niedostatkiem przez zwiększenie moŜliwości podejmowania pracy zarobkowej z jednoczesnym poszanowaniem wszystkich elementów Ŝycia człowieka. Osłabienie lub hamowanie rozwoju sektora gospodarczego nieuchronnie prowadzi do pogorszenia jakości Ŝycia mieszkańców i degradacji środowiska naturalnego. Lokalny rozwój gospodarczy powinien jednak odbywać się z poszanowaniem społecznych i ekologicznych aspektów Ŝycia człowieka.2 Zaproponowane w Planie cele i zadania przewidziane do realizacji zostały nakreślone z uwzględnieniem ram kompetencyjnych w jakich moŜe zadania swoje realizować powiat, poprzez swoje organy i jednostki organizacyjne. Ramy te określa ustawa o samorządzie powiatu, w art. 4, który stanowi katalog zadań powiatu. II. OBSZAR I CZAS REALIZACJI 2 TamŜe 4 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Wieruszowskiego realizowany będzie na obszarze Powiatu Wieruszowskiego. Plan zawiera zadania do realizacji w okresie 2007 – 2013. Jest to okres zgodny z okresem programowania Unii Europejskiej, a tym samym okresem wdraŜania funduszy strukturalnych w Polsce. Opracowany został jako swego rodzaju lokalny komponent Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 -2013 przyjętego uchwałą Nr 158/07 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 20 lutego 2007 r. (wersja ostateczna obecnie obowiązująca). W dniu 9 kwietnia 2008 r. Zarząd Województwa Łódzkiego przyjął uchwałą nr 429/08 Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 - 2013 (U RPO WŁ) oraz w dniu 23 kwietnia br. uchwałą nr 502/08 zaakceptował zmiany do URPO WŁ oraz zmiany do Wniosku o dofinansowanie projektu w ramach RPO WŁ. W dniu 9 kwietnia 2008 r. Zarząd Województwa Łódzkiego przyjął uchwałą nr 424/08 Zasady przygotowania Planu Rozwoju Lokalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013. Zarówno Regionalny Program Operacyjny jak równieŜ wszystkie programy operacyjne będące podstawą wdraŜania funduszy strukturalnych, a takŜe ich podstawy tj. Narodowy Plan Rozwoju i Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia opracowane zostały na lata 2007 – 2013. Dokumenty te zawierają róŜnego rodzaju wytyczne i determinanty dla Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Wieruszowskiego dlatego teŜ Plan niniejszy równieŜ obejmuje lata 2007 – 2013. Zrezygnowano z dłuŜszej perspektywy czasowej jako, Ŝe nowy kolejny okres programowania będzie oparty na nowych dokumentach i prawdopodobnie kolejny raz mogą ulec zmianie zasady wspierania finansowego projektów ze środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Perspektywa niespełna 6 lat w czasie, których wdraŜany będzie Plan jest dostatecznie długa do realizacji zaplanowanych w nim zadań. Dopuszcza się jednak moŜliwość zastosowania zasady „n+2”, tzn., Ŝe realizacja niektórych zadań moŜe rozpocząć się do roku 2013, a zakończenie ich realizacji w sytuacjach wyjątkowych moŜe nastąpić do roku 2015. III. POŁOśENIE I PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY 5 Rys. 1 Powiat wieruszowski na tle województwa łódzkiego Źródło: Diagnoza Województwa Łódzkiego, Łódź 2005 6 Rys. 2 Powiat wieruszowski z podziałem na gminy 7 Powiat Wieruszowski połoŜony jest w południowo – zachodniej części województwa łódzkiego i zajmuje powierzchnię 577 km2. Jest jednym z 24 powiatów województwa łódzkiego. Graniczy z sześcioma powiatami: od północy z powiatem ostrzeszowskim, od południa z kluczborskim i oleskim, od wschodu z wieluńskim i sieradzkim, od zachodu z kępińskim. W skład powiatu wieruszowskiego wchodzi siedem gmin: Bolesławiec, Czastary, Galewice, Lututów, Łubnice, Sokolniki, Wieruszów. Siedziba powiatu znajduje się w Wieruszowie. Wieruszów jest jedynym miastem na terenie powiatu i siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Powiat Wieruszowski zarówno pod względem obszaru jak i liczby mieszkańców (42 696 osób wg stanu na 31.12.2005r.) naleŜy do powiatów najmniejszych Jednostka miary 2006 PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY, SIEĆ OSADNICZA Powierzchnia ogółem w ha ha ogółem w km2 km2 57 721 577 jed. 94 miejscowości (łącznie z miastami) jed. 165 miejscowości wiejskie jed. 164 ogółem jed. 7 miejskie jed. 0 wiejskie jed. 6 miejsko-wiejskie jed. 1 ogółem jed. 1 w gminach miejsko-wiejskich jed. 1 dzielnice m.st. Warszawy jed. 0 delegatury jed. 0 Sołectwa ogółem Miejscowości Gminy Miasta Jednostki pomocnicze Źródło: Bank Danych Regionalnych, GUS Wyszczególnienie Województwo Powiat -Bolesławiec -Czastary -Galewice -Lututów -Łubnice -Sokolniki -Wieruszów W W W W W W MW Powierzchnia w km2 18 219 577 65 63 135 76 61 80 97 Litery mw - oznacza gminę miejsko-wiejską a litera w - gminę wiejską Źródło: Dane GUS, obliczenia własne 8 VI. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE 1. Klimat, wody powierzchniowe i ukształtowanie terenu Warunki klimatyczne powiatu są typowe dla terenów centralnej Polski. Klimat regionu ma charakter przejściowy z wpływami klimatu oceanicznego zimą i kontynentalnego w lecie, przy czym długotrwałe i silne mrozy występują sporadycznie. Nizinny charakter obszaru umoŜliwia swobodny przepływ mas powietrza – w ciągu roku nad teren obszaru planowania mogą napływać zarówno masy powietrza zwrotnikowego, polarnego jak i arktycznego, z przewagą kierunków równoleŜnikowych. Największą liczbą opadów charakteryzuje się lipiec, najmniejszą zaś październik i listopad. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 8.1oC. Najzimniejszym miesiącem w roku jest styczeń (-1.9oC), a najcieplejszym lipiec (+17oC). PrzewaŜają wiatry zachodnie i południowo – zachodnie. W ciągu roku przypada średnio ok. 150 dni pochmurnych, a więc z zachmurzeniem większym niŜ 8 stopni i 100 dni pogodnych, z zachmurzeniem mniejszym niŜ 2 stopnie. Głównymi rzekami są: Prosna, Niesób, Struga Węglewska, naleŜące do zlewni rzeki Warty. Jedynie Prosna jest rzeką średniej wielkości (14 pod względem długości w Polsce), pozostałe są ciekami małymi. Brak jest zbiorników retencyjnych, jezior lub większych kompleksów stawów, jest to obszar o małej ilości opadów. Przeprowadzona gł. w latach osiemdziesiątych XX wieku regulacja rzeki Prosny, zła gospodarka melioracyjna, niska jakość gleb niezdolnych do większego akumulowania wody, osuszenie bagien i zastoin śródpolnych, znaczne obniŜenie się poziomu wód podziemnych i podskórnych powodują, Ŝe powiat wieruszowski jest obszarem deficytowym w zasoby wodne. Sytuację poprawić mogłyby jedynie sztuczne zbiorniki małej retencji, których brak jest na terenie powiatu oraz właściwa gospodarka melioracyjna nie powodująca nadmiernego osuszania i jałowienia gruntów uprawnych. Rzeki Prosna i Struga Węglewska stwarzają moŜliwość tworzenia zbiorników retencyjnych, brak jest jednak szczegółowych analiz hydro-geologicznych nt. ich wielkości i moŜliwej lokalizacji oraz wpływu na hydrologię obszaru. Obecnie nad rzeką Prosną zlokalizowane są 4 elektrownie wodne i prywatni inwestorzy zamierzają budować kolejne. Rzeki w bardzo ograniczonym stopniu wykorzystywane są na cele sportowe, rekreacyjne i turystyczne. Rzeka Prosna była przez kilkadziesiąt lat miejscem szkolenia kadr kajakowych, istniały liczne kąpieliska i miejsca biwakowe. Obecnie wykorzystanie Prosny znacznie zmalało. TakŜe liczba gatunków Ŝyjących w rzekach tego obszaru znacznie zmalała, czemu winne są zanieczyszczenia oraz niewłaściwa gospodarka wodna i melioracyjna Powierzchnia powiatu charakteryzuje się typowym dla obszarów nizinnych w Polsce płaskim ukształtowaniem terenu. Brak jest obszarów o znacznych róŜnicach wysokości, jak równieŜ ciekawych tworów geologicznych (jaskiń, skał itd.). Znaczny wpływ na krajobraz powiatu ma wyraźnie zarysowana pradolina rzeki Prosny z charakterystyczną szatą roślinną. 2. Gleby Na zdecydowanej większości obszaru powiatu dominują gleby V i VI klasy bonitacji. PrzewaŜają gleby pseudobielicowe i brunatne. Stosunkowo najlepsze gleby znajdują się z gminach Łubnice i Lututów – III – IV klasa bonitacji. Gospodarowanie na tak słabych glebach, w połączeniu z małym areałem i brakiem specjalizacji nie daje moŜliwości uzyskania satysfakcjonujących dochodów w gospodarstwach rolniczych. W ostatnich latach nastąpiło zwiększenie powierzchni przeznaczanych na zalesienia. 3. Bogactwa naturalne Powiat pozbawiony jest bogactw mineralnych. Sporadycznie tylko i na niewielką skalę wydobywany jest na cele budowlane Ŝwir i piasek. Eksploatowane w przeszłości w dolinie Prosny złoŜa torfu straciły obecnie znaczenie gospodarcze lub uległy dewastacji. 9 4. Lesistość WaŜniejsze dane o leśnictwie w 2006r. ogółem Powierzchnia gruntów leśnych z ogółem publiczne własność W tym Razem Skarbu w zarządzie w zasobie Państwa Lasów Agencji Państwowych Nieruchomości Rolnych w tym lasy Wyszczególnienie Wieruszów Bolesławiec Czastary Galewice Lututów Łubnice Sokolniki Powiat własność gmin Lesistość w% 2 221,21 1 289,13 1 403,20 5 965,80 891,61 663,99 2 474,73 2 199,61 1 266,50 1 370,26 5 843,97 883,76 663,30 2 404,86 1 089,21 1 069,13 1 187,20 4 671,80 364,61 83,99 2 252,73 w ha 1 086,61 1 067,43 1 187,20 4 650,00 364,61 81,19 2 252,73 1 003,51 1 064,43 1 183,20 4 614,00 362,61 80,19 2 249,73 44,00 3,00 2,00 1,00 2,60 1,70 21,80 2,80 - 22,60 19,60 21,80 43,00 11,60 10,90 30,10 14 909,67 14 632,26 10 718,67 10 689,77 10 557,67 50,00 28,90 25,30 Stan na dzień 31.12.2006r. Źródło: Województwo łódzkie 2007, Urząd Statystyczny w Łodzi. Zdecydowana większość lasów stanowi własność państwową zarządzana przez Nadleśnictwo w Przedborowe i Nadleśnictwo w Wieluniu. ZauwaŜalny jest brak ładu przestrzennego w zakresie zalesień. Dopuszcza się zalesienia na obszarach uprawnych bez związku z istniejącymi obszarami leśnymi, co w wielu przypadkach powoduje komplikacje w uprawach rolnych w najbliŜszym sąsiedztwie oraz niekorzystnie wpływa na walory krajobrazu. 5. Stan środowiska naturalnego 5.1. Emisja gazów i pyłów Stan na 31.12.2004r. Obszar Emisja gazów [Mg/rok] Emisja pyłów [Mg/rok] SO2 NO2 CO powiat wieruszowski 81,80 388,53 635,27 374,77 (0,05) (0,77) (2,88) (4,62) województwo łódzkie 159424,10 50026,14 22069,30 8100,00 Liczby podane w nawiasach określają udział procentowy zanieczyszczeń emitowanych w powiecie wieruszowskim w stosunku do całości zanieczyszczeń emitowanych w całym województwie. Źródło: Raport o stanie środowiska w 2004r., WIOŚ Łódź 2005r. 10 Rys. Źródło: Raport o stanie środowiska w 2004r., WIOŚ Łódź 2005r. Rys. Rys. Źródło: Raport o stanie środowiska w 2004r., WIOŚ Łódź 2005r. Rys. 11 Źródło: Raport o stanie środowiska w 2004r., WIOŚ Łódź 2005r. Przedstawione wyŜej dane oparte są na badaniach przeprowadzonych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Łodzi w przedsiębiorstwach na terenie województwa. W skali całego województwa 40% emisji zanieczyszczeń pyłowych i 83% wszystkich gazowych zanieczyszczeń wprowadzanych do środowiska pochodzi z Elektrowni „Bełchatów”. Powiat wieruszowski ma jeden z najwyŜszych w województwie wskaźników emisji pyłów. Źródłem emisji są zakłady Pfleiderer „Prospan” w Wieruszowie. Mimo to wielkość tych zanieczyszczeń jest na tyle niewielka, Ŝe w ogólnej ocenie na obszarze powiatu mamy do czynienia z pierwszą klasą czystości powietrza. 5.2. Stan wód płynących Klasyfikacja wód rzek płynących przez powiat wieruszowski w kontrolowanych przez WOIŚ profilach pomiarowo – kontrolnych 12 Tabela nr Źródło: Raport o stanie środowiska w 2004r., WIOŚ Łódź 2005r. Tabela Ocena składu jakościowego rzek powiatu wieruszowskiego w poszczególnych grupach zanieczyszczeń Nazwa rzeki Prosna Profil pomiarowokontrolny Klasa czystości według grup zanieczyszczeń Organ. Subst. Biogen. Metale Przem. mineral. Biolog. Mikrobiol. Klasyf. ogólna Podbolesławiec IV V V Mirków Niesób Kuźnica Skakawska Zdzierczyzna III II III IV V V Struga V III V Węglewska Źródło: Raport o stanie środowiska w 2004r., WIOŚ Łódź 2005r. IV IV IV IV I II III III III V V V IV IV IV IV I III V V 13 Największe wpływ na zanieczyszczenie wód mają związki organiczne oraz stosowanie środków ochrony roślin i nawozów sztucznych w rolnictwie. Szczególnie istotne znaczenie dla ochrony wód ma budowa kanalizacji sanitarnych. Obecnie niewielka liczba gospodarstw domowych ma dostęp do kanalizacji. Gminy rozpoczęły proces budowy takiej infrastruktury, jednak postęp w tym zakresie jest powolny, determinowany moŜliwościami finansowymi gmin. Zdecydowana większość ścieków jakie przedostają się do gleb i wód pochodzi z gospodarstw domowych. Ścieki te wydostają się z nieszczelnych szamb lub są bezpośrednio odprowadzane na pola, do rowów melioracyjnych i rzek. Sytuacja taka znajduje swoje odzwierciedlenie w/w wynikach badań czystości rzek płynących przez obszar powiatu. Zarówno wody Prosny, jak i Niesobu zaliczane są do IV klasy czystości. Najbardziej zanieczyszczoną rzeką jest Struga Węglewska, której wody zaliczono do V klasy czystości. Decydujący wpływ na taki stan wód mają właśnie ścieki komunalne. We wszystkich rzekach największe zanieczyszczenie występuje w grupie zanieczyszczeń organicznych i mikrobiologicznych (V klasa) – pochodzące głównie ze ścieków komunalnych. Znacznie przekroczone są normy zanieczyszczenia bakteriami coli i ChZT-Cr. Zanieczyszczenia przemysłowe kształtują się na poziomie I – III klasy. 5.3. Formy ochrony środowiska naturalnego Rezerwat „Ryś” Na terenie gminy Sokolniki w 1977r. utworzony został rezerwat leśny o powierzchni 53,39ha. Ochronie tego rezerwatu podlega stary las bukowy, rosnący na północno-wschodniej granicy zasięgu występowania w Polsce. Tutejsze buki osiągają wiek do 150 lat i wysokość do 28 metrów. Oprócz buka na terenie rezerwatu występuje wiele innych rodzimych gatunków drzew, takich jak dąb, olcha, jesion, świerk oraz blisko 200 gatunków roślin zielonych. W niŜej połoŜonych częściach rezerwatu, na czarnych ziemiach wytworzonych z piasków gliniastych rośnie las wilgotny, głównie świerkowo – olchowy. W wyŜszych partiach, na glebach brunatnych rośnie bór świeŜy mieszany i bór mieszany. W rezerwacie występuje kilka gatunków roślin chronionych: bluszcz pospolity, kruszczyk siny, wawrzyn wilczełyko, kopytnik pospolity, kruszyna pospolita, przylaszczka pospolita, przytulia wonna. Rezerwat „Długosz królewski” Rezerwat „Długosz królewski” został utworzony w 1965r. w Węglewicach (gmina Galewice), na mocy zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego. Jego celem jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych miejsc naturalnego występowania paproci – długosz królewski (osmunda regalia). Rezerwat zajmuje 3,26ha, na terenie lasów Nadleśnictwa Przedborów. Jego otulinę stanowia lasy sosnowe. Paproć – długosz królewski jest gatunkiem objętym w Polsce ścisłą ochrona gatunkową. Jest jedynym w Polsce Ŝyjącym przedstawicielem rodziny długoszowatych (osmundaceae) w Europie. Liczne kopalne gatunki tej rośliny znane są ze skamieniałości, odkrywanych w skałach pochodzących z karbonu, czyli sprzed około 300 mln lat. Na terenie rezerwatu Ŝyją inne jeszcze chronione rośliny takie jak: wełnianka pochwowata, wełnianka wąskolistna, modrzewnica zwyczajna, Ŝurawina błotna, borówka bagienna, bagno zwyczajne, mchy z rodzaju torfowiec. Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina Rzeki Prosny” Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina Rzeki Prosny” tylko na terenie województwa łódzkiego zajmuje powierzchnię 22.854 ha i jest drugim co do wielkości obszarem chronionego krajobrazu w województwie. Pozostała część tego Obszaru znajduje się w sąsiednim województwie wielkopolskim. Taka forma ochrony wprowadzona została w 1996r. uchwałą Wojewody Kaliskiego. Obszar ten włączony jest do systemu ECONET, jako korytarz ekologiczny o znaczeniu krajowym. Rzeka Prosna na całej długości (217km) wraz ze swą doliną ma szczególne znaczenie jako naturalny łącznik ekologiczny Wielkoprzestrzennego Systemu Obszarów Chronionych. Na obszarze tym obowiązuje 14 wzmoŜona ochrona środowiska. Wszelka działalność w zakresie gospodarczym, rolnym i turystycznym musi być podporządkowana zasadom ochrony środowiska i prowadzona za zgodą konserwatora przyrody. 5.4. Pomniki przyrody. Gmina Czastary 1. 2. 3. 4. 5. 6. Platan klonolistny w Parcicach, obwód 428cm; Platan klonolistny w Parcicach, obwód 418cm; Dąb szypułkowy w Parcicach, obwód 560cm; Wiąz szypułkowy w Parcicach, obwód 300 cm; Olsza czarna w Czastarach, obwód 253 cm; Dąb czerwony w Czastarach. Gmina Galewice 1. 2. 3. 4. 5. 6. Dąb szypułkowy w Dąbiu, obwód 480 cm; Wiąz szypułkowy w Dąbiu, obwód 480 cm; Dąb szypułkowy w Węglewicach, obwód 410 cm; Klon zwyczajny w Węglewicach, obwód 360 cm; Dąb szypułkowy w Galewicach, obwód 350 cm; Aleja jesionowo – topolowa przy drodze Galewice – Węglewice; Gmina Lututów 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Cis pospolity w Świątkowicach, obwód 140 i 105 cm (dwa pnie); Dąb szypułkowy w Świątkowicach, obwód 365 cm; Dąb szypułkowy w Świątkowicach, obwód 380 cm; Dąb szypułkowy w Świątkowicach, obwód 310 cm; Dąb szypułkowy w Świątkowicach, obwód 330 cm; Buk zwyczajny w Świątkowicach, obwód 33 cm; Buk zwyczajny w Świątkowicach, obwód 290 cm; Wiąz szypułkowy w śmudzie, obwód 350 cm; Gmina Sokolniki 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Topola biała w Walichnowach, obwód 480 cm; Jesion wyniosły w Walichnowach, obwód 330 cm; Lipy drobnolistne (4 drzewa) w Sokolnikach, obwody 420 cm; Lipa drobnolistna w Walichnowach, obwód 420 cm; Dąb szypułkowy w Walichnowach, obwód 560 cm; Dąb szypułkowy w obwodzie leśnym Uroczysko Lututów, obwód 470 cm; Dąb szypułkowy w obwodzie leśnym Uroczysko Lututów, obwód 400 cm; Dąb szypułkowy w obwodzie leśnym Uroczysko Lututów, obwód 388 cm; Dąb szypułkowy w obwodzie leśnym Uroczysko Lututów, obwód 380 cm; Gmina Wieruszów 1. Dęby szypułkowe (2 drzewa) w Wieruszowie – Podzamczu, obwody 401 i 425 cm; 2. Lipa drobnolistna w Cieszęcinie, obwód 575 cm; 15 3. Aleja dębowa (96 dębów czerwonych) w Kuźnicy Skakawskiej; 4. Lipa srebrzysta w Wieruszowie, obwód 253 cm. V. Zabytki ujęte w rejestrze SłuŜby Ochrony Zabytków Gmina Bolesławiec 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Kościół parafialny p.w. św. Trójcy w Bolesławcu – nr rej. 119/A Młyn wodny w Bolesławcu – nr rej. 128/A (nie istnieje, uległ spaleniu) Ruiny zamku i sztuczny pagórek w Bolesławcu – nr rej. 1/A Kościół cmentarny p.w. św. Małgorzaty w Chotyninie (Piaski) – nr rej. 129/A Kościół parafialny p.w. św. Mikołaja w Chróścinie – nr rej. 121/A Chróścin – Zamek - Cerkiew prawosławna– nr rej. 510/A Chróścin – Zamek - Pałac – nr rej. 477/A Kościół parafialny p.w. św. Bartłomieja w śdŜarach Gmina Czastary 1. Dwór murowany w otoczeniu zabytkowego parku w Parcicach – nr rej. 125/A, K.S.V1/82/50 (pozostały jedynie ruiny dworu i pozostałości parku). Gmina Galewice 1. Kościół parafialny p. w św. Trójcy w Węglewicach – nr rej. 126/A Gmina Lututów 1. Kościół parafialny p.w. św. Piotra i Pawła w Lututowie – nr rej. 302/A 2. Dwór w Świątkowicach – nr rej. 168/Według 3. Park dworski w Świątkowicach – nr rej. 373/A Gmina Łubnice 1. Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia NPM w Łubnicach– nr rej. 133/A Gmina Sokolniki 1. 2. 3. 4. 5. Pałac w Sokolnikach – nr rej. 134/A Dawna oficyna pałacowa w Sokolnikach – nr rej. 135/A Sokolniki - park – nr rej. 136/A Walichnowy - Pałac – nr rej. 130/A Kościół parafialny p.w. św. Anny w Ochędzynie – nr rej. 123/A 16 Gmina Wieruszów 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Kościół parafialny p.w. św. Wojciecha w Cieszęcinie – nr rej. 122/A Kościół cmentarny p. w. św. Rocha w Kuźnicy Skakawskiej – nr rej. 127/A Cmentarz Ŝydowski w Wieruszowie - nr rej. 749/A Klasztor OO. Paulinów w Wieruszowie – nr rej. 132/A Kościół p.w. św. Ducha w Wieruszowie – nr rej. 131/A Układ urbanistyczny i warstwy archeologiczne Wieruszowa – nr rej. 671/A Kościół parafialny p.w. św. Michała Archanioła w Wyszanowie – nr rej. 139/A VI. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA STAN LUDNOŚCI I RUCH NATURALNY Jednostka miary 2006 Ludność wg miejsca zameldowania/zamieszkania i płci ogółem stałe miejsce zameldowania stan na 31 XII ogółem osoba 42 589 męŜczyźni osoba 21 024 kobiety osoba 21 565 faktyczne miejsce zamieszkania stan na 31 XII ogółem osoba 42 269 męŜczyźni osoba 20 872 kobiety osoba 21 397 w miastach stałe miejsce zameldowania stan na 31 XII ogółem osoba 8 833 męŜczyźni osoba 4 220 kobiety osoba 4 613 faktyczne miejsce zamieszkania stan na 31 XII ogółem osoba 8 712 męŜczyźni osoba 4 170 kobiety osoba 4 542 na wsi stałe miejsce zameldowania stan na 31 XII ogółem osoba 33 756 męŜczyźni osoba 16 804 kobiety osoba 16 952 faktyczne miejsce zamieszkania stan na 31 XII ogółem osoba 33 557 męŜczyźni osoba 16 702 kobiety osoba 16 855 17 Ruch naturalny wg płci Urodzenia Ŝywe ogółem osoba 441 męŜczyźni osoba 231 kobiety osoba 210 ogółem osoba 468 męŜczyźni osoba 247 kobiety osoba 221 ogółem osoba 2 męŜczyźni osoba 2 kobiety osoba 0 ogółem osoba -27 męŜczyźni osoba -16 kobiety osoba -11 Zgony ogółem Zgony niemowląt Przyrost naturalny Źródło: Bank Danych Regionalnych, GUS Tabela nr Ludność w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym Wyszczególnienie Powiat wieruszowski w tym miasto Wieruszów Ludność ogółem 1999r. 2006r. 1999r. 2006r. 43145 Ludność w wieku przedprodukcyjnym 11215 Ludność w wieku produkcyjnym 24787 Ludność w wieku poprodukcyjnym 6771 42 269 9 468 26 235 6 566 8627 2262 5392 814 8 712 1 786 5 874 1 052 Źródło: Bank Danych Regionalnych, GUS Tabela nr Prognoza ludności Wyszcze2010 2015 2020 2025 2030 gólnienie dane w tys. na dzień 31.XII Województwo 2527,8 2478,5 2424,8 2360,6 2281,8 Łódzkie Powiat 42,4 42,4 42,6 42,6 42,3 Wieruszowski Źródło: Województwo Łódzkie 2007. Podregiony, powiaty, gminy. Urząd Statystyczny w Łodzi 2007. Tylko 20,7% mieszkańców powiatu to ludność miejska Wieruszowa. Liczba ludności w porównaniu z rokiem 1999 nieznacznie się zmniejszyła. Gęstość zaludnienia wynosi 74 osoby na 1 km2. Struktura demograficzna ludności powiatu nie odbiega od przeciętnej dla innych powiatów. Patrząc jednak w podziale na miasto i obszary wiejskie widoczna jest róŜnica, w której w Wieruszowie większy jest odsetek ludzi młodych, na wsi bardziej zarysowany jest proces starzenia się populacji. Przyrost naturalny w Wieruszowie jest dodatni, na obszarach wiejskich ujemny. Przeprowadzona na potrzeby Diagnozy Województwa Łódzkiego synteza struktury demograficznej obejmująca strukturę wieku i strukturę płci (proporcje grup wieku przedprodukcyjnego i poprodukcyjnego, współczynnik feminizacji) wskazuje, Ŝe w powiecie wieruszowskim mamy do czynienia z jedną najmniej zdeformowanych struktur demograficznych, czyli Ŝe proporcje grup wiekowych i płci są względnie prawidłowe. Prognoza liczby ludności do roku 2030 wskazuje na niewielkie wahania i zmniejszanie się liczby ludności. Są to tendencje typowe dla wszystkich jednostek terytorialnych. Przedstawiona prognoza ludności niesie z sobą względnie dobre dane dla dalszego rozwoju gospodarczego i społecznego. Faktyczny obraz demograficzny zaleŜeć będzie jednak od rozwoju tego obszaru i jego atrakcyjności dla zamieszkania na nim. 18 VII. Rynek pracy3 Sytuacja na lokalnym rynku pracy, mimo spadku poziomu bezrobocia w ciągu ostatnich dwóch lat, jest nadal daleka od poŜądanej, o czym świadczy utrzymująca się od dłuŜszego czasu niekorzystna struktura bezrobocia. Większość bezrobotnych stanowią osoby zamieszkałe na terenach wiejskich. DuŜy odsetek wśród osób zarejestrowanych w urzędzie pracy stanowią osoby młode, długotrwale bezrobotne oraz o niskich kwalifikacjach zawodowych, które mają ograniczone moŜliwości wyjścia z sytuacji bezrobocia i znalezienia zatrudnienia. Tymczasem rynek pracy w coraz mniejszym stopniu potrzebuje pracowników o niskich kwalifikacjach. Coraz większego znaczenia nabywa wiedza i kwalifikacje zawodowe a takŜe dyspozycyjność, inicjatywa, mobilność, gotowość do zmiany zawodu czy przekwalifikowania, umiejętność szybkiego dostosowania się do nowych warunków oraz akceptacji elastycznych form zatrudnienia i motywacyjnych systemów wynagrodzenia. Przytaczane w „Krajowej Strategii Zatrudnienia na lata 2007 – 2013” badania prowadzone przez GUS na obszarze całej Polski pokazują, Ŝe: powaŜną determinantą bezrobocia w Polsce są niedopasowania kwalifikacyjno - zawodowe bezrobotnych do zapotrzebowania zgłaszanego przez pracodawców. Niski poziom kwalifikacji jest teŜ barierą dla pracowników w poszukiwaniu bardziej satysfakcjonującej pracy, a dla przedsiębiorstw barierą w adaptowaniu nowoczesnych rozwiązań technicznych i organizacyjnych. Nawet w czasie wysokiego bezrobocia przedsiębiorstwa miały problem z pozyskaniem do pracy robotników przemysłowych i rzemieślników, pracowników usług osobistych, sprzedawców oraz specjalistów z wyŜszym wykształceniem, obecnie ten problem jest o wiele głębszy. Tempo zmian w gospodarce i nadrabianie dystansu do lepiej rozwiniętych krajów warunkowane jest szybkim wzrostem wydajności pracy, co wymaga zmian kwalifikacji i umiejętności pracowników. Niedopasowania kompetencyjne często wiąŜą się z ogólnie niską jakością kapitału ludzkiego skutkującą niską mobilnością zawodową i przestrzenną i związane są teŜ z niewielkim udziałem w kształceniu ustawicznym. Poziom kwalifikacji jest niski, zwłaszcza wśród osób starszych, co dodatkowo pogłębia ich trudniejszą, z racji wieku, sytuację na rynku pracy. Niemniej we wszystkich grupach wieku obserwuje się osoby, które ze względu na niskie lub niepotrzebne kompetencje mają problemy bądź w znalezieniu pracy, bądź sprostaniu nowym wyzwaniom, jakie niesie rozwój technologiczny ich przedsiębiorstw. Blokuje to ich rozwój zawodowy i mobilność. Podobne wnioski dot. niedostosowania kwalifikacji bezrobotnych do potrzeb przedsiębiorstw wynikają z analizy ofert pracy, jakie przedsiębiorcy złoŜyli w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wieruszowie w latach 2006 – 2007 3 Opracowanie zaczerpnięte częściowo ze sprawozdania za rok 2007r. sporządzonego w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wieruszowie 19 PRACUJĄCY W GŁÓWNYM MIEJSCU PRACY Jednostka miary Pracujący wg płci 2006 ogółem osoba 8 834 męŜczyźni osoba 4 821 kobiety osoba 4 013 PRACUJĄCY ŁĄCZNIE Z ROLNICTWEM INDYWIDUALNYM Pracujący wg sektorów ekonomicznych i płci ogółem ogółem osoba 14 511 męŜczyźni osoba 7 966 kobiety osoba 6 545 ogółem osoba 5 757 męŜczyźni osoba 3 215 kobiety osoba 2 542 sektor rolniczy sektor przemysłowy ogółem osoba 5 888 męŜczyźni osoba 3 731 kobiety osoba 2 157 sektor usługowy razem ogółem osoba 2 866 męŜczyźni osoba 1 020 kobiety osoba 1 846 sektor usługowy - usługi rynkowe ogółem osoba 1 075 męŜczyźni osoba 581 kobiety osoba 494 sektor usługowy - usługi nierynkowe ogółem osoba 1 791 męŜczyźni osoba 439 kobiety osoba 1 352 Źródło: Bank Danych Regionalnych, GUS 1.Poziom bezrobocia 1.1 Stopa bezrobocia Stopa bezrobocia w powiecie wieruszowskim na koniec lutego 2008r, kształtowała się na poziomie 9,3%, a stopa bezrobocia województwa łódzkiego wynosiła 11,8%. Stopa bezrobocia w kraju na koniec stycznia wynosiła 11,7%. W analogicznym okresie roku ubiegłego stopa bezrobocia była wyŜsza i wynosiła: w powiecie wieruszowskim – 11,5%, w województwie łódzkim – 15,1%, w kraju 15,1%. NaleŜy nadmienić, Ŝe Powiat Wieruszowski zalicza się do grupy powiatów o najniŜszej stopie bezrobocia w województwie łódzkim. Zajmuje 4 miejsce po powiatach: Skierniewice – 7,2% i 8,2%, Rawa Mazowiecka – 8,2% oraz Wieluń 8,9%. 20 1.2 Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy na koniec lutego 2008 roku wynosiła 1.764 osób, z czego 59,2% stanowiły kobiety, tj. 1.045 osób. W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego liczba bezrobotnych spadała o 437 osób. Liczba bezrobotnych z prawem do zasiłku wynosi 230 osób, które stanowiły 13,0% ogółu bezrobotnych i była niŜsza o 19 osób w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. 1.3 ZróŜnicowanie terytorialne bezrobocia Zdecydowanie dominują bezrobotni zamieszkali na wsi, którzy w końcu grudnia 2007 roku stanowili 75,3% tj.1.317 osób. A ich liczba spadła o 355 osób w porównaniu do analogicznego okresu roku 2006 (XII 2006 – 1.672 osoby). Liczba bezrobotnych zamieszkałych w mieście w końcu grudnia 2007 wynosiła 431 osób, czyli 24,7% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Liczba bezrobotnych w poszczególnych gminach i mieście na koniec grudnia 2007 i koniec lutego 2008r. przedstawiała się następująco : Stan w końcu lutego Wyszczególnienie 2007rok Liczba bezrobotnych Miasto Wieruszów Gmina Wieruszów Gmina Galewice Gmina Lututów Gmina Łubnice Gmina Sokolniki Gmina Czastary Gmina Bolesławiec Ogółem 549 263 312 250 162 240 226 199 2.201 Udział % do ogółu bezrobotnych 24,9 11,9 14,2 11,6 7,4 10,9 10,2 8,9 100 2008 rok Liczba Udział % bezrobotnych do ogółu bezrobotnych 435 24,7 216 12,2 238 13,5 224 12,7 138 7,8 185 10,5 184 10,4 144 8,2 100 1.764 21 2. Struktura bezrobotnych 2.1 Bezrobotni wg wieku W strukturze bezrobotnych najliczniejszą grupę reprezentowały osoby w wieku 25-34 lata, których liczba wynosiła 464 osoby (2005- 561 osób).Udział tej grupy w ogólnej liczbie bezrobotnych wynosił 26,3 % ogółu bezrobotnych. Dość liczną grupa reprezentowali równieŜ bezrobotni w wieku 45–54, którzy stanowili 24,9% ogółu bezrobotnych. 2.2 Bezrobotni wg wykształcenia Pod względem poziomu wykształcenia grupą, która generuje stosunkowo wysoki poziom bezrobocia są osoby posiadające najniŜsze kwalifikacje. 22 2.3 Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy W końcu lutego 2008r. długotrwale bezrobotni stanowili 60,5% (tj. 1.068 osób) ogółu bezrobotnych. Największe trudności ze znalezieniem pracy maja osoby po 45 roku Ŝycia, gdzie długotrwale bezrobotni w tej grupie stanowili 40,7% (tj. 435 osób). Są to przewaŜnie osoby reprezentujące niski poziom wykształcenia, a więc zasadnicze zawodowe, gimnazjalne i poniŜej, nie posiadające doświadczenia zawodowego lub posiadające krótki staŜ nie przekraczający 5 lat. 6. Pośrednictwo pracy Na przestrzeni 2 miesięcy br. tutejszy urząd pracy dysponował 170 ofertami pracy, tj. o 106 ofert więcej niŜ w analogicznym okresie roku ubiegłego ( I- II 2007 – 64 oferty pracy). Z ogółu ofert, które wpłynęły do urzędu dominowały oferty z sektora prywatnego , tj. 125 ofert pracy, które stanowiły 73,5% ogółu wpływających ofert pracy. Z ogółu wpływających ofert pracy najliczniejsza grupę stanowiły oferty pracy niesubsydiowanej, tj. 71,2%, tj. 1212 ofert. Oferty pracy subsydiowanej stanowiły 28,8% ogółu zgłoszonych ofert pracy, tj. 49 ofert. W omawianym okresie na bieŜąco aktualizowany był wykaz wolnych miejsc pracy na stronie internetowej oraz przekazywany do lokalnych mediów. 23 Napływ ofert pracy w okresie I-II 2008 roku przedstawia poniŜsza tabela : I-II 2008 rok Ilość ofert Udział % do ogółu ofert Wyszczególnienie Ogółem ofert Z tego : • Oferty niesubsydiowane • Oferty subsydiowane w tym: -prace interwencyjne -staŜe -przygotowanie zawodowe 170 100 121 71,2 49 28,8 7 31 11 8,2 23,1 8,1 Tabela przedstawia liczbę bezrobotnych w latach 1999-2007 (stan na koniec grudnia) Liczba bezrobotnych 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Ogółem w tym kobiet 2.820 1.497 3.117 1.660 3.477 1.755 3.352 1.720 2.995 1.581 2.597 1.399 2.550 1.405 2.226 1.290 1.748 1.060 VIII. Edukacja Po kilku latach głębokich zmian w sieci szkół, zwłaszcza szkół gminnych ustalił się juŜ względnie stabilny obraz sieci placówek szkolnych. Wprowadzenie gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych oraz likwidacja wielu szkół wiejskich spowodowało daleko idące zmiany na mapie placówek oświatowych w Powiecie Wieruszowskim. Powiat Wieruszowski zarządza 3 szkołami ponadgimnazjalnymi tj. Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika w Wieruszowie, Zespołem Szkół Ponadgimnazjalnych im. Stanisława Staszica w Wieruszowie i Zespołem Szkół Rolniczych im. Wincentego Baranowskiego w Lututowie. Ponadto Powiat prowadzi Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną w Wieruszowie i Publiczną Bibliotekę Powiatową w Wieruszowie. Narodowy Plan Rozwoju i dokumenty opracowane na jego podstawie na szczeblu centralnym i regionalnym duŜą uwagę poświęcają zwłaszcza kształceniu zawodowemu, dostosowaniu kierunków kształcenia do potrzeb rynku pracy i podnoszeniu standardów nauczania, ze szczególnym uwzględnieniem nabywania przez uczniów praktycznych umiejętności oczekiwanych przez modernizujące się zakłady pracy. Dla szkół ponadgimnazjalnych w powiecie wieruszowskim na mocy porozumienia z Powiatową Radą Zatrudnienia i Kuratorium Oświaty ustalono następujące kierunki kształcenia: 24 Kierunki kształcenia w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych im. Stanisława Staszica w Wieruszowie w roku szkolnym 2007/2008 L.p. 1. Typ szkoły Liceum Profilowane Profil, zawód, proponowana liczba miejsc zarządzanie informacją (30 miejsc) technik handlowiec (30 miejsc) technik elektryk (15 miejsc) technik budownictwa (15 miejsc) technik mechanik (15 miejsc) 2. Technikum technik mechatronik (30 miejsc) technik ekonomista (15 miejsc) technik technologii odzieŜy (15 miejsc) 3. 4. 5. Zasadnicza Szkoła Zawodowa wielozawodowe (stolarz, tapicer, mechanik poj. samochodowych i inne zgodnie z potrzebami pracodawców) (30 miejsc) Technikum Uzupełniające dla Dorosłych technik technologii drewna (30 na podbudowie miejsc) zasadniczej szkoły technik handlowiec (30 miejsc) zawodowej Szkoła Policealna technik informatyk (30 miejsc) Kierunki kształcenia w Zespole Szkół Rolniczych im. Wincentego Baranowskiego w Lututowie w roku szkolnym 2007/2008: 1. Technikum: • • • • technik mechanizacji rolnictwa (30 miejsc), technik rolnik (30 miejsc), technik ekonomista (30 miejsc), technik arichtekruty krajobrazu (30 miejsc) - nowość 25 2. Zasadnicza Szkoła Zawodowa: • • • mechanik – operator pojazdów i maszyn rolniczych (30 miejsc), rolnik dla młodzieŜy (30 miejsc), rolnik dla dorosłych (30 miejsc). 3. Szkoła Policealna dla dorosłych: • technik rolnik (30 miejsc). 4. Technikum Uzupełniające: • technik mechanizacji rolnictwa (30 miejsc) , • technik rolnik (30 miejsc) , • technik ekonomista (30 miejsc). • 5. Liceum Ogólnokształcące (30 miejsc), 6. Liceum Profilowane – ekonomiczno-administracyjne (30 miejsc) – nowość. Rozszerzenia przedmiotów nauczanych w LO im. M. Kopernika w Wieruszowie w roku szkolnym 2007/2008: Przedmioty z rozszerzonym programem Lp nauczania ilość miejsc 1. 2. 3. 4. 5. język polski historia matematyka informatyka fizyka biologia chemia fizyka matematyka geografia język niemiecki język angielski 30 30 30 30 30 WciąŜ nie rozwiązanym pozostaje problem otwarcia szkół na potrzeby pozalekcyjne mieszkańców (sport, rekreacja, współpraca z przedsiębiorcami), wykorzystania posiadanej bazy dydaktycznej na zadania pozalekcyjne i pełnienie przez szkoły roli propagatora nowoczesnych rozwiązań technologicznych i dokształcania kadr przedsiębiorstw pod kątem indywidualnych potrzeb pracodawców. Problemem jest brak aktywności szkół i brak systemu 26 finansowania dodatkowej działalności szkół. śadna ze szkół nie wystąpiła w ostatnich latach o dofinansowanie zadań z zakresu dodatkowych szkoleń dla kadr przedsiębiorstw lub gospodarstw rolnych. Jedynym wyjątkiem były szkolenia i kursy na rzecz bezrobotnych, organizowane we współpracy z Powiatowym Urzędem Pacy w Wieruszowie oraz kursy zawodowe opłacane przez uczestników. Poziom wykształcenia w Powiecie Wieruszowskim jest jednym z najniŜszych w województwie. Wpływa na to wiejski charakter tego obszaru, brak duŜego ośrodka miejskiego, w którym mogłyby funkcjonować przynajmniej filie uczelni wyŜszych i duŜa odległość od ośrodków akademickich. Jedynie w Zespole Szkół Rolniczych w Lututowie działała filia Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Niestety kształciła w ostatnich latach tylko w jednym kierunku – rolniczym i z uwagi na małą liczbę studentów działalność uczelni w Lututowie została zawieszona, a szansa na jej wznowienie jest niewielka. Silna konkurencja podobnych ośrodków filialnych działających w Kępnie, Wieluniu i Sieradzu powoduje, Ŝe uczelnie wybierają większe ośrodki, gdzie mogą rekrutować większą liczbę studentów. Wykształcenie ludności w wieku powyŜej 13 lat nieustalone podstawowe nieukończone i baz wykształcenia podstawowe ukończone zasadnicze zawodowe średnie policealne wyŜsze Województwo łódzkie Powiaty grodzkie średnio Powiat wieruszowski Razem w % Wyszczególnienie Wykształcenie: 100,0 9,2 3,1 28,6 21,0 32,3 4,4 1,4 100,0 13,8 3,8 35,3 18,1 24,8 2,4 1,5 100,0 4,9 2,9 22,1 28,2 36,8 5,1 0,0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Narodowego Spisu Powszechnego, 2002. Wychowanie przedszkolne w roku szkolnym 2006/2007 Tabela nr Wyszczególnienie ogółem Placówki w tym przedszkola 4 2 1 1 3 4 3 18 Miejsca w przedszkolach 4 116 Bolesławiec 4 87 Czastary 6 55 Galewice 5 100 Lututów 6 100 Łubnice 5 173 Sokolniki 9 275 Wieruszów 39 906 Powiat Wieruszowski Źródło: Województwo łódzkie 2007, Urząd Statystyczny w Łodzi. ogółem 6 6 8 8 7 6 18 59 Oddziały w tym w przedszkolach 6 4 3 4 4 5 11 37 ogółem 107 122 121 134 135 127 392 1138 Dzieci w tym w przedszkolach 107 91 64 90 83 120 281 836 Szkoły podstawowe w roku szkolnym 2006/2007 Tabela nr Wyszczególnienie Szkoły Pomieszczenia szkolne Oddziały Uczniowie Absolwenci 27 20 Bolesławiec 4 27 Czastary 4 39 Galewice 6 33 Lututów 6 Łubnice 3 25 35 Sokolniki 5 Wieruszów 6 60 239 Powiat Wieruszowski 34 Źródło: Województwo łódzkie 2007, Urząd Statystyczny w Łodzi. 293 280 447 349 324 392 1 056 3 141 19 20 33 28 18 26 59 203 61 64 102 85 77 68 201 658 Gimnazja w roku szkolnym 2006/2007 Tabela nr Wyszczególnienie Szkoły Pomieszczenia szkolne 11 Bolesławiec 1 6 8 Czastary 1 7 Galewice 1 11 12 11 Lututów 1 9 Łubnice 1 10 9 11 Sokolniki 2 9 27 Wieruszów 2 30 91 80 Powiat 9 Wieruszowski Źródło: Województwo łódzkie 2007, Urząd Statystyczny w Łodzi. Oddziały Uczniowie 163 182 285 230 211 216 641 1 928 Absolwenci 49 51 91 66 62 83 225 627 28 Informacja o naborze do szkół, dla których organem prowadzącym jest powiat wieruszowski w roku szkolnym 2006/2007 Nazwa szkoły Liczba uczniów 2005/ 2006 Liceum Ogólnokształcące w Wieruszowie 357 2006/ 2007 Liczba uczniów klas pierwszych wzrost/ spadek 388 +31 2005/ 2006 149 2006/ 2007 117 Liczba oddziałów ogółem wzrost/ spadek -32 2005/ 2006 14 2006/ 2007 16 Liczba oddziałów klas I Wzrost/ spadek 2005/06 do 2006/07 +2 2005/ 2006 2006/ 2007 6 5 Wzrost/ spadek 2005/06 do 2006/07 -1 1.011 903 -108 367 353 -14 41 35 -6 15 12 -3 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Wieruszowie w tym uczniowie 832 dorośli 179 w tym uczniowie 859 dorośli 44 w tym uczniowie +27 dorośli -135 w tym uczniowie 302 dorośli 65 w tym uczniowie 325 dorośli 28 w tym uczniowie +23 dorośli -37 w tym uczniowie 34 dorośli 7 w tym uczniowie 33 dorośli 2 w tym uczniowie -1 dorośli -5 w tym uczniowie 11 dorośli 4 w tym uczniowie 11 dorośli 1 w tym uczniowie 0 dorośli -3 609 621 +12 196 209 -13 24 24 0 7 8 +1 Zespół Szkół Rolniczych w Lututowie w tym uczniowie 560 dorośli 49 w tym uczniowie 537 dorośli 84 w tym uczniowie -23 dorośli +35 w tym uczniowie 172 dorośli 24 w tym uczniowie 140 dorośli 69 w tym uczniowie -32 dorośli +45 w tym uczniowie 21 dorośli 3 w tym uczniowie 21 dorośli 3 w tym uczniowie 0 dorośli 0 w tym uczniowie 6 dorośli 1 w tym uczniowie 6 dorośli 2 w tym uczniowie 0 dorośli +1 1.977 1.912 -65 712 679 -33 79 75 -4 28 25 -3 w tym uczniowie 1.749 dorośli 228 w tym uczniowie 1.784 dorośli 128 w tym uczniowie +35 dorośli -100 w tym uczniowie 623 dorośli 89 w tym uczniowie 582 dorośli 97 w tym uczniowie -41 dorośli +8 w tym uczniowie 69 dorośli 10 w tym uczniowie 70 dorośli 5 w tym uczniowie +1 dorośli -5 w tym uczniowie 23 dorośli 5 w tym uczniowie 22 dorośli 3 w tym uczniowie -1 dorośli -2 Razem Źródło: Dane Wydziału Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego w Wieruszowie 29 Informacja dotycząca liczby absolwentów gimnazjów oraz przekrój przez nabór do szkół ponadgimnazjalnych w poszczególnych latach Gmina Absolwenci gimnazjów w latach: 2004/ 2005 rok ur. 1989 2005/ 2006 rok ur. 1990 2006/ 2007 rok. ur. 1991 Nabór do klas I w podziale na poszczególne gminy LO Wieruszów 2004/ 2005 2005/ 2006 2006/ 2007 ZSR Lututów 2004/ 2005 2005/ 2006 2006/ 2007 ZSP Wieruszów 2004/ 2005 2005/ 2006 2006/ 2007 Razem nabór do klas pierwszych w szkołach prowadzonych przez powiat Wskaźnik % uczniów z poszczególnych gmin uczęszczających do szkół powiatu wieruszowskiego 2004/ 2005 2004/ 2005 2005/ 2006 2006/ 2007 73% 89% 60% 78% 36% 24% 68% - 101% 54% 48% 79% 55% 46% 37% - 89% 54% 38% 98% 49% 30% 92% - 63% 70% 71% - - - 2005/ 2006 2006/ 2007 Wieruszów 243 216 197 65 92 51 1 112 126 124 177 218 176 Bolesławiec 56 63 65 21 9 14 24 25 21 45 34 35 Czastary 55 56 64 7 3 5 2 1 24 23 19 33 27 24 Galewice 112 111 99 22 22 24 3 2 65 63 71 87 88 97 Lututów 84 65 73 - 30 36 33 3 30 36 36 Łubnice 78 69 74 1 13 3 18 19 19 19 32 22 Sokolniki 63 79 65 9 7 19 8 5 3 26 17 38 43 29 60 Z innych * * * 1 129 127 101 - 129 127 102 powiatów Udział procentowy uczniów z terenu powiatu wieruszowskiego, którzy podjęli naukę w szkołach ponadgimnazjalnych prowadzonych przez powiat wieruszowski, w ogólnej liczbie absolwentów gimnazjów Razem 691 659 637 125 146 117 169 172 140 269 273 295 563 591 552 * informacje oznaczone tym znakiem odnoszą się wyłącznie do uczniów z terenu powiatu wieruszowskiego Źródło: Dane Wydziału Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego w Wieruszowie 30 Prognozowana liczba absolwentów gimnazjów w latach 2006-2021 Gmina 2006r 2007r 2008r 2009r 2010r 2011r 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 216 197 212 191 185 155 176 173 165 162 158 159 166 145 156 160 63 56 111 65 69 79 659 65 64 99 73 74 65 637 53 59 91 63 62 69 609 65 74 107 76 81 63 657 55 50 87 67 63 66 573 63 57 80 61 64 64 544 53 35 88 60 49 66 527 41 52 82 58 62 67 535 44 50 74 43 52 62 490 39 43 58 45 60 47 454 34 58 80 52 56 52 490 38 50 76 55 53 53 484 42 53 60 45 48 49 463 34 39 70 52 48 55 443 40 38 58 41 43 46 422 30 40 68 48 57 46 449 Wieruszów Bolesławiec Czastary Galewice Lututów Łubnice Sokolniki RAZEM Źródło: Dane Wydziału Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego w Wieruszowie 31 Stan zatrudnienia nauczycieli w szkołach ponadgimnazjalnych na dzień 10 września 2006r. Nazwa szkoły Liczba nauczycieli staŜyści kontraktowi mianowani dyplomowani ogółem Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych a w Wieruszowie b 5,00 5,00 27,00 12,00 49,00 0,96 0,94 5,05 0,27 7,22 a 0,00 5,00 24,00 12,00 41,00 b 0,00 1,22 2,84 0,00 4,06 a 2,00 5,00 8,00 9,00 24,00 b a 3,44 7,00 0,94 15,00 0,84 59,00 0,28 33,00 5,53 114,00 b 4,40 3,13 8,73 0,55 16,81 11,40 8,7% 18,13 13,9% 67,73 51,8% 33,55 25,6% 130,81 100% Zespół Szkół Rolniczych w Lututowie Liceum Ogólnokształcące w Wieruszowie Razem RAZEM Stosunek % liczby nauczycieli do ogółu a) liczba nauczycieli PEŁNOZATRUDNIONYCH b) liczba nauczycieli NIEPEŁNOZATRUDNIONYCH w przeliczeniu na pełne etaty 32 Biblioteki Publiczne w 2006r. Wyszczególnienie Województwo łódzkie Powiat Wieruszowski Placówki biblioteczne ogółem w tym biblioteki i filie 637 564 Księgozbiór w tys. woluminów Czytelnicy 9021,1 451570 8207,9 18,2 4029 26 188,6 7179 115,4 16,1 1626 25 WypoŜyczenia w woluminach w tys. na 1 czytelnika Liczba ludności na 1 placówkę biblioteczną Źródło: Województwo Łódzkie 2007. Podregiony, powiaty, gminy. Urząd Statystyczny w Łodzi 2007. Rys. Liczba bibliotek w powiatach w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców w 2003r. Źródło: Diagnoza Województwa Łódzkiego, Łódź 2005r. 33 Powiatowa Biblioteka Publiczna w Wieruszowie Nazwa Czytelnicy Do lat 15 16 – 19 lat 20 - 24 lata 25 – 44 45 – 60 lat biblioteki ogółem lata Powiatowa 303 6 17 144 119 17 Biblioteka Publiczna Źródło: Sprawozdanie z działalności Powiatowej Biblioteki Publicznej w Wieruszowie za rok 2005 PowyŜej 60 lat 0 Nazwa Uczniowie Studenci Pracownicy Robotnicy Rolnicy Inni Pozostali biblioteki umysłowi zatrudnieni Powiatowa 22 220 36 9 1 7 8 Biblioteka Publiczna Źródło: Sprawozdanie z działalności Powiatowej Biblioteki Publicznej w Wieruszowie za rok 2005 Biblioteki szkół prowadzonych przez powiat i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Wieruszowie w 2005r. Wyszczególnienie Czytelnicy WypoŜyczenia Woluminy Woluminy zakupione w 2005r. Biblioteka Liceum 270 783 11 219 Ogólnokształcącego w Wieruszowie Biblioteka Zespołu 862 10 930 11 619 Szkół Ponadgimnazjalnych w Wieruszowie Biblioteka Zespołu 567 3 108 12 356 Szkół Rolniczych w Lututowie Powiatowa Biblioteka 303 4 516 1517 Publiczna w Wieruszowie Źródło: Dane Wydziału Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego w Wieruszowie, Sprawozdanie z działalności Powiatowej Biblioteki Publicznej w Wieruszowie za rok 2005 21 482 97 533 34 IX. Ochrona zdrowia W strukturach Powiatu Wieruszowskiego działał do połowy 2008r. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Wieruszowie świadczący opiekę ambulatoryjną i specjalistyczną. Obecnie jego zadania przejmuje Powiatowe Centrum medyczne Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ze 100-procentowym udziałem powiatu. Spółka ta przejmuje prowadzenie Szpitala Powiatowego. Powiat Wieruszowski z racji posiadanych obiektów wykorzystywanych obecnie lub w niedalekiej przeszłości na cele opieki medycznej posiada moŜliwości oddziaływania takŜe na rynek usług podstawowej opieki medycznej lub upowszechniania niektórych usług specjalistycznych. Problemem jest jednak pogłębiający się brak lekarzy, którzy byliby gotowi podjąć pracę na terenie powiatu, zwiększając dostęp do usług i wpływając na podniesienie ich standardów. Wyszczególnienie Województwo łódzkie Powiat wieruszowski ŁóŜka w szpitalach na 10 tys. ludności 51,4 18,2 Ambulatoryjna zdrowotna zakłady opieki zdrowotnej 1050 11 opieka praktyki lekarskie 429 13 Apteki Liczba ludności na 1 aptekę 871 10 2946 4227 Źródło: Województwo Łódzkie 2007. Podregiony, powiaty, gminy. Urząd Statystyczny w Łodzi 2007. Wykonane świadczenia przez SP ZOZ w Wieruszowie Oddziały szpitalne Wewnętrzny Ginekologia PołoŜnictwo Noworodki Pediatria Oddział Opieki Długoterminowej Zakład Opiekuńczo Leczniczy Hospicjum Domowe Ośrodek Rehabilitacji Dziennej Pielęgniarska Opieka Długoterminowa Liczba łóŜek 2003 2004 36 36 8 8 10 10 14 14 12 12 16 16 2005 36 8 10 14 12 16 Liczba hospitalizowanych 2003 2004 2005 1501 1542 1474 587 572 524 448 468 388 282 276 244 420 507 490 105 134 182 Wykorzystanie łóŜek w % 2003 2004 2005 97,1 85,8 80,0 85,2 72,6 61,0 61,5 69,2 57,0 22,5 21,5 20,0 51,9 53,4 58,4 80,0 95,4 97,4 12 12 12 28 22 22 127,3% kontraktu 122,3% kontraktu 126,8% kontraktu - - - 45 58 58 - - 10 - - 57 102,5% kontraktu - 103,0% kontraktu - 104,0% kontraktu 86,0% kontraktu - - - - 14 14 - 236% kontraktu 113% kontraktu Źródło: Dane SP ZOZ w Wieruszowie, 2006. Wykonane świadczenia przez pracownie diagnostyczne Pracownie 2003r. diagnostyczne Laboratorium 39283 EKG 2394 USG 2113 RTG 6307 Endoskopia 409 Źródło: Dane SP ZOZ w Wieruszowie, 2006. 2004r. 2005r. 38600 1709 1794 6805 469 34731 1637 1790 7340 591 35 Wykonane świadczenia przez poradnie specjalistyczne i pogotowie ratunkowe Poradnie 2003r. 2004r. specjalistyczne/pogotowie Dermatologiczna 1649 2964 Zdrowia Psychicznego 1164 1305 Chirurgiczna 1049 3083 Ortopedyczna 1587 1011 Rehabilitacyjna Neurologiczna 568 Chorób płuc i gruźlicy 1598 1418 Psychologiczna „K” 6376 6873 Pogotowie rat. – zespół 2209 2275 wyjazdowy Pogotowie rat. – 4612 6582 Ambulatorium Pomocy Doraźnej Źródło: Dane SP ZOZ w Wieruszowie, 2006. 2005r. 2989 1050 4126 990 379 853 2343 110 6051 2517 7447 36 XI. Pomoc społeczna Zadania z zakresu pomocy społecznej na szczeblu Powiatu Wieruszowskiego realizują: 1. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wieruszowie. 2. Środowiskowy Dom Samopomocy w Osieku. 3. Dom Pomocy Społecznej w Chróścinie – Zamku. 4. Dom Pomocy Społecznej w Chróścinie – Wsi. 5. Warsztaty Terapii Zajęciowej w Wieruszowie – prowadzone przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci (finansowane w części ze środków wojewody poprzez budŜet powiatu) 6. Dom Wczasów Dziecięcych w Głazie – prowadzony przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci (finansowane w części ze środków wojewody poprzez budŜet powiatu) Środowiskowy Dom Samopomocy w Osieku oraz domy pomocy społecznej przeznaczone są dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Do głównych zadań jednostek powiatu w zakresie pomocy społecznej naleŜą: - opieka nad osobami przebywającymi w domach pomocy społecznej i uczestniczącymi w zajęciach Środowiskowego Domu Samopomocy; - wsparcie osób niepełnosprawnych (udzielanie pomocy m.in. w formie dofinansowania turnusów rehabilitacyjnych, środków ortopedycznych i higienicznych, wsparcie tworzenia miejsc pracy dla niepełnosprawnych lub uruchamiania przez te osoby działalności gospodarczej, a takŜe wspieranie zadań z zakresu przełamywania barier architektonicznych i komunikacyjnych w funkcjonowaniu osób niepełnosprawnych; - wspieranie rodzin w kryzysie, m.in. w formie ośrodka interwencji kryzysowej; - opieka nad rodzinami zastępczymi, wychowankami domów dziecka i innych ośrodków wsparcia; - przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i zawodowemu, - profilaktyka i terapia uzaleŜnień. Zgodnie z danymi ostatniego Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2002r. na terenie powiatu mieszka 3718 osób niepełnosprawnych (11,7% ogółu mieszkańców powiatu). W domach pomocy społecznej prowadzonych przez powiat przebywa ok. 160 mieszkańców. Z usług Środowiskowego Domu Samopomocy w Osieku korzysta 45 osób. Działania jednostek organizacyjnych powiatu w zakresie pomocy społecznej normuje „Strategia rozwiązywania problemów społecznych w Powiecie Wieruszowskim na lata 2006 – 2013” oraz „Powiatowy program działań na rzecz osób niepełnosprawnych”. 37 Rodziny w gospodarstwach domowych według typów rodzin Wyszczególnienie Ogółem MałŜeństwa razem bez dzieci Partnerzy z dziećmi razem bez dzieci z dziećmi Matki z dziećmi Ojcowie z dziećmi OGÓŁEM 11.563 9.553 2.596 6.957 104 37 64 1.702 W gospodarstwach domowych: jednorodzinnych 7.616 1.798 5.818 92 30 60 1.346 9.222 dwurodzinnych 2.176 1.802 744 1.058 6 4 331 trzy i więcej rodzinnych 165 135 53 79 25 Źródło: Strategia rozwiązywania problemów społecznych w powiecie wieruszowskim na lata 2006 - 2013 204 168 31 - Rodziny z dziećmi w gospodarstwach domowych według liczby dzieci i typu rodziny Rodziny bez TYP dzieci do lat 24 Ogółem RODZINY pozostających na utrzymaniu Liczba dzieci do lat 24 Przeciętna pozostających na Liczba liczba dzieci dzieci w utrzymaniu do lat 24 rodzinie pozostających 4 i ogółem 4 i na utrzymaniu 3 razem więcej w więcej rodzinie 972 424 12.559 1.896 16.799 1,90 Rodziny według liczby dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu Razem 1 2 OGÓŁEM 8.927 2.217 6.710 2.881 2.433 MałŜeństwa z 6.957 1.136 5.821 2.644 2.214 904 390 11.189 1.736 13.833 dziećmi Partnerzy z 64 56 28 4 3 106 29 122 dziećmi Matki z 1.702 942 760 492 187 55 23 1.147 116 2.549 dziećmi Ojcowie z 204 131 71 44 10 117 15 295 dziećmi Źródło: Strategia rozwiązywania problemów społecznych w powiecie wieruszowskim na lata 2006 - 2013 38 1,95 2,10 1,52 1,63 XII. Bezpieczeństwo publiczne 1. ZagroŜenia poŜarowe, system ratowniczo - gaśniczy4 1.1. W powiecie do najbardziej zagroŜonych poŜarowo obiektów zaliczamy : Pfleiderer „Prospan” S.A. w Wieruszowie, Rozlewania gazu płynnego propan-butan w miejscowości Galewice, Stacje paliw płynnych, Tartaki w Tyblach, Galewicach, Radostowie, Zakłady produkcji Mebli : HM Helvetia Meble, Meblosiek, Stolwit. Powiat wieruszowski naleŜy do jednych z najbardziej zagroŜonych powiatów w woj. łódzkim pod względem poŜarowym jeśli chodzi o obszary leśne. Powierzchnia zajmowana przez lasy to 142,07 km2 co stanowi 24,66 % ogólnej powierzchni powiatu ( w woj. średnia lesistość stanowi 16,7 % ). Największe skupiska lasów występują w gminie Galewice i Czastary . Drzewostany I i II klasy wieku stanowią obecnie 40 % całej powierzchni lesistej powiatu. Tereny zagroŜone powodziami występują wzdłuŜ rzeki Prosny i obejmują gminy Bolesławiec, Wieruszów i Galewice, w których szczególnie zagroŜone są miejscowości: Bolesławiec, Kolonia Osiek, Wieruszów, Brzeziny. W przypadku wylania rzeki bezpośrednio zagroŜonych jest siedem gospodarstw ( około 30 osób ). Na terenie powiatu brak jest budowli hydrologicznych stwarzających zagroŜenie w przypadku uszkodzenia. Z uwagi na nieduŜą wielkość rzek, ukształtowanie terenu w jakim płyną oraz sposób zasiedlania brzegów zagroŜenia powodziowe są nieznaczne i dotyczą ewentualnie zalewania pól i łąk i bardzo niewielu zabudowań. Do obiektów budowlanych na terenie powiatu stwarzających zagroŜenie katastrofami zaliczamy wiadukty kolejowe i drogowe, mosty, kominy. Przez teren powiatu prowadzony jest przewóz materiałów niebezpiecznych po drogach i szlakach kolejowych co stwarza znaczne zagroŜenie dla obszarów w ich sąsiedztwie. Transport ten odbywa się : trasą kolejową Kępno – Wieluń gdzie przewoŜone są takie substancje jak: czteroetylek ołowiu, propan – butan, substancje ropopochodne. droga nr 8 po której przewozi się takie substancje jak: tlenek ołowiu, lont detonacyjny, dwuizocjanin toluenu, substancje ropopochodne, nitrosulfhydrat . PowaŜnym problemem jeśli chodzi o transport drogowy jest brak parkingów przeznaczonych do dłuŜszego postoju pojazdów przewoŜących materiały niebezpieczne. Transport gazu instalacjami przesyłowymi odbywa się na terenie gminy Wieruszów. Łączna długość sieci wysokiego ciśnienia wynosi 10,192 km i przesyła się nią ok. 3 tys. m3/godz. pod ciśnieniem 4 – 6,4 MPa . Długość rozdzielnej sieci gazowej średniego ciśnienia wynosi 16,1 km. Na terenie powiatu nie ma składowiska materiałów niebezpiecznych oraz brak jest obiektów wysokich i wysokościowych kwalifikowanych do kategorii zagroŜenia ZL. Na terenie powiatu występują dwa zakłady o zwiększonym ryzyku wystąpienia powaŜnej awarii przemysłowej, tj.: − Pfleiderer „PROSPAN” S.A. – z uwagi na składowanie duŜej ilości formaliny, − GAL – GAZ Galewice – z uwagi na składowanie duŜej ilości gazu propan – butan. 4 Na podstawie opracowania Komendy Powiatowej PSP w Wieruszowie 39 1.2. Działalność interwencyjna jednostek OSP. Udział jednostek OSP z terenu powiatu w akcjach ratowniczo – gaśniczych w latach 2003 – 2006 Bolesławiec Czastary Galewice 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. Łubnice 1. Gmina Lututów Lp. Jednostka OSP Miejscowe zagroŜenia PoŜary Razem 2003 2004 2005 2006 2003 2004 2005 2006 2003 2004 2005 2006 Bolesławiec 29 12 18 16 9 10 17 17 38 22 35 33 Chróścin Gola Kamionka Mieleszyn śdŜary Czastary Kąty Walich. Krajanka Parcice Przywory Radostów Biadaszki Brzózki Galewice Kaski Niwiska Osiek Osowa Ostrówek Rybka Spóle Węglewice Dzietrzkowice Kol. Dzietrz. Ludwinów Łubnice Wójcin Chojny Dobrosław Dymki Huta Kluski Lututów Łęki Niemojew Piaski Świątkowice 3 1 5 4 30 9 33 7 56 10 14 2 39 1 10 13 1 3 20 8 10 1 12 1 - 4 1 3 1 12 3 2 19 28 4 11 1 24 1 12 9 1 11 6 1 4 5 1 16 2 15 1 1 3 6 18 5 5 8 1 23 3 6 19 12 8 2 1 10 3 1 2 3 8 2 13 1 18 - 8 2 4 3 11 2 2 12 16 3 3 8 11 12 6 6 14 10 2 1 4 1 9 9 2 1 2 4 12 1 1 5 - 7 1 1 5 4 2 19 9 10 - 1 15 1 11 2 4 1 1 15 3 17 8 - 1 5 10 1 2 8 14 3 7 8 - 3 1 5 4 31 9 33 7 58 10 14 2 39 1 10 17 1 3 32 9 11 1 17 1 - 4 1 3 1 19 3 2 20 1 33 4 11 1 28 1 12 11 1 30 6 1 4 5 1 25 2 25 1 1 3 6 1 33 6 5 8 1 34 3 6 21 12 12 3 2 25 6 1 2 3 8 2 30 1 26 - 8 2 4 4 16 2 2 12 29 3 3 9 13 20 6 6 28 13 2 1 4 1 16 17 2 40 Jednostka OSP Miejscowe zagroŜenia PoŜary Razem 2003 2004 2005 2006 2003 2004 2005 2006 2003 2004 2005 2006 Ochędzyn Pichlice Sokolniki Tyble Walichnowy Chobanin Cieszęcin Jutrków Kuźnica Skak. Lubczyna Mirków Pieczyska Podzamcze Teklinów Wieruszów Wyszanów Sokolniki 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. Gmina Wieruszów Lp. 3 5 26 1 3 1 1 12 25 28 10 2 15 2 1 2 8 12 9 3 16 1 2 7 13 2 1 1 9 1 2 6 4 19 5 8 3 1 1 - 18 4 - 1 17 3 2 8 2 21 1 2 3 5 7 3 5 34 4 3 1 1 13 26 28 10 2 33 2 1 2 8 16 9 1 3 33 3 1 2 9 21 4 1 1 30 1 1 2 8 7 24 12 * w tabeli wyróŜniono jednostki OSP naleŜące do KSRG, kolorem czerwonym oznaczono największa ilość wyjazdów w danym roku Z przedstawionego wyŜej zestawienia tabelarycznego wynika, Ŝe do działań ratowniczo–gaśniczych najczęściej wyjeŜdŜają jednostki naleŜące do krajowego systemu ratowniczo – gaśniczego. Oprócz tych jednostek w ostatnich czterech latach do zdarzeń najczęściej wyjeŜdŜają takie jednostki jak: OSP Biadaszki, Węglewice, Podzamcze. Istnieją jednak jeszcze takie jednostki, które w ciągu czterech lat nie uczestniczyły przy Ŝadnym zdarzeniu są to głównie jednostki typu „M” nie posiadające samochodów gaśniczych. 1.3. System ratowniczo – gaśniczy na terenie powiatu Wieruszowskiego. Siły i środki powiatu w poszczególnych gminach Lp. Gmina Liczba jednostek w powiecie 1 OSP w KSRG 1 1 2 2 2 1 2 OSP typu S poza KSRG 4 5 7 7 3 4 2 OSP typu M 1 2 1 7 1 11 32 11 JRG 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Bolesławiec Czastary Galewice Lututów Łubnice Sokolniki Wieruszów RAZEM Razem jednostek OSP 6 6 11 10 5 5 11 54 41 Obecnie na terenie powiatu działa 1 jednostka JRG, 11 jednostek OSP włączonych do KSRG i 43 jednostki OSP nie włączone do KSRG. JRG pozostaje na utrzymaniu państwa poprzez dotację celową w ramach budŜetu powiatu. Jednostki OSP KSRG pozostają na utrzymaniu gmin z częściową partycypacją w kosztach utrzymania ze strony budŜetu państwa. Pozostałe jednostki OSP pozostają na wyłącznym utrzymaniu gmin. Jednostki OSP włączone do KSRG posiadają 2 cięŜkie samochody gaśnicze, 10 średnich, 3 lekkie, 6 ratownictwa technicznego oraz 2 inne. Pozostałe jednostki OSP posiadają 1 cięŜki samochód gaśniczy, 9 średnich, 23 lekkich oraz 2 inne (nietypowe). Łącznie wszystkie jednostki OSP posiadają 58 samochodów, z których 34 ma nadane numery operacyjne i posiada kryptonimy radiowe. Gmina Bolesławiec Czastary Galewice Lututów Łubnice Sokolniki Wieruszów RAZEM Ilość samochodów w jednostkach OSP średni rat. inn Raze cięŜkie lekkie e tech. e m − 1 − − − − 2 3 2 2 5 3 3 2 2 19 3 3 4 7 4 4 1 26 1 − 1 1 1 1 1 6 − 2 − − 1 − 1 4 6 8 10 11 9 7 7 58 Ilość jednostek Średnio samochodów na jednostkę 6 6 11 10 5 5 11 54 1 1,3 0,9 1,1 1,8 1,4 0,6 1,1 2. ZagroŜenia przestępczością Według danych Komendy Powiatowej Policji w Wieruszowie w roku 2007r. na terenie powiatu zanotowano 913 przestępstw (w 2004r. 978 przestępstw), z czego 532 przestępstwa kryminalne, 59 przestępstwa o charakterze gospodarczym, 58 kradzieŜy z włamaniem, 155 kradzieŜy, 11 bójek i pobić i 104 przestępstwa z zakresu ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Wykrywalność przestępstw w Komendzie Powiatowej Policji w Wieruszowie naleŜy do najlepszych w województwie. Sprzyja temu charakter powiatu (brak ośrodków wielkomiejskich), niewielki obszar i stosunkowo niewielka liczba ludności. Dane te świadczą, Ŝe powiat wieruszowski jest obszarem bezpiecznym o bardzo niskiej przestępczości i wysokich wskaźnikach wykrywalności przestępstw. Na terenie powiatu realizowany jest „Powiatowy program przeciwdziałania przestępczości”. 42 XIII. Infrastruktura drogowa Powiat Wieruszowski połoŜony jest pomiędzy Łodzią a Wrocławiem, posiada dogodne warunki komunikacyjne i drogowe. Przebiegają tu waŜne szlaki komunikacyjne, tj. drogi krajowe: nr 8 Kudowa - Wrocław – Warszawa - i nr 14 Walichnowy - Sieradz – Łódź – Łowicz, droga wojewódzka nr 450 Kalisz – Wieruszów – Opatów oraz linia kolejowa Kępno – Herby Nowe. Rys. . NajwaŜniejsze drogowe szlaki komunikacyjne Tabela 7. Wykaz dróg publicznych powiatowych Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Numer 4501E 4502E 4507E 4510E 4511E 4535E 4545E 4546E 4701E 4702E 4703E 4704E 4705E Nazwa Naramice – Rososz Walichnowy – Kąty – Czastary Klatka – Parcice (Opatów) – Wójcin – Łubnice – (Wieluń) Parcice – (Rogówka) Dębina – CzarnoŜyły (Czajków) - Lututów – Świątkowice Dymki – (Wola Rudlicka) Wyszanów – (Wygoda) – (Kuźnica Bobrowska) Wyszanów – (Morawin) – (Bobrowniki) Wyszanów – Osiek Wieruszów – Jutrków – (Torzeniec) Wieruszów – Mirków – Teklinów 43 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 4706E 4707E 4708E 4709E 4710E 4711E 4712E 4713E 4714E 4715E 4716E 4717E 4718E 4719E 4720E 4721E 4722E 4723E 4724E 4725E 4726E 4727E 4728E 4729E 4730E 4731E 4732E 4733E Wieruszów – Osiek – (Grabów) Spóle – (Kraszewice) Biadaszki – Galewice - Wieruszów Węglewice – Osiek – Galewice – Ostrówek - Biadaszki Ostrówek – Augustynów - Lututów Ostrówek – Zdzierczyzna – Podrysie - Swoboda Sokolniki – Zdzierczyzna Węglewice – Galewice Wieruszów:ul. Wieluńska, ul. Bolesławiecka – Bolesławiec - Chróścin Bolesławiec – Czastary – Sokolniki - Galewice Radostów – Łubnice – (Borek) Czastary – (Łyskornia) Kuźnica Skakawska – (Biadaszki) – (Piaski) Sokolniki – Walichnowy Przywory – Czastary Nowy Ochędzyn – Przywory - Mieleszyn Mieleszyn – Mieleszynek (Siemianice) – Gola Wójcin – Gola Wójcin – śdŜary Wójcin- Ludwinów – Dzietrzkowice śdŜary – Kamionka Mieleszynek – śdŜary Wieruszów: ul. Kępińska, ul. Podzamcze, ul. Rynek Wieruszów: ul. Fabryczna Wieruszów: ul. Bolesławiecka, ul. Cmentarna Wieruszów: ul. Waryńskiego, ul. Świerczewskiego, ul. Fabryczna Wieruszów: ul. Warszawska, ul. Kordeckiego * w nawiasach podano nazwy miejscowości leŜących poza granicami powiatu wieruszowskiego Powiat Wieruszowski naleŜy do powiatów o najgęstszej sieci dróg powiatowych w województwie. Wpływ na to ma zapewne równieŜ fakt przekazania powiatowi dróg, które zgodnie z obowiązującymi normami nie spełniają parametrów dróg powiatowych i powinny znaleźć się w zarządzie gmin. Zdecydowana większość dróg powiatowych wymaga mniej lub bardziej pilnej przebudowy. W większości drogi powiatowe budowane były w technologii, która przy obecnym natęŜeniu ruchu i przenoszonych obciąŜeniach okazała się nietrwała, a stan tych dróg jest zły lub bardzo zły. W ostatnich latach powiat wieruszowski był w stanie przebudować i wyremontować tylko nieliczne odcinki dróg i jest to jeden z największych mankamentów w zakresie infrastruktury na terenie powiatu. 44 XIV. GOSPODARKA Przemysł, usługi Podmioty gospodarki narodowej według sekcji. Stan na 31.12.2004 r. Wyszczególnienie Ogółem Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo Przemysł Ogółem Budownictwo Handel i naprawy w tym Hotele i restauracje Transport, składowanie i łączność Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości i firm Bolesławiec 263 13 27 18 109 8 20 10 14 Czastary 247 22 31 26 91 6 28 4 8 Galewice 295 25 38 50 87 5 21 5 28 Lututów 306 25 39 34 109 5 14 14 13 Łubnice 237 20 40 21 63 3 33 9 14 Sokolniki 322 10 35 24 105 17 31 7 32 Wieruszów 1495 23 227 124 580 38 80 33 170 Źródło: Biuletyn Statystyczny Województwa Łódzkiego, Rocznik Statystyczny Woj. Łódzkiego. Obliczenia własne. Według stanu na 3 czerwca 2006r. w powiecie wieruszowskim działały 3262 podmioty zarejestrowane w systemie REGON. W liczbie tej 151 jednostek naleŜało do sektora publicznego, 2 jednostki to fundacje i 109 stowarzyszeń i organizacji społecznych. Ze wszystkich podmiotów zarejestrowanych w REGON 94,5% to podmioty zatrudniające do 9 pracowników, 4,7% zatrudniało od 10 do 49 pracowników, 0,6% od 50 do 249, 0,1% pomiędzy 250 – 999 pracowników. Wśród samych przedsiębiorstw odsetek podmiotów najmniejszych jest jeszcze większy. Niemal połowa podmiotów gospodarki narodowej działa w gminie Wieruszów. Ponadto w gminach mających dostęp do dróg krajowych przypada od 60 do 80 podmiotów na 1000 mieszkańców, w gminie Wieruszów ponad 100, a w gminach Łubnice i Galewice wskaźnik ten jest najniŜszy i wynosi od 40 do 60. Na tle województwa powiat wieruszowski posiada jeden z najniŜszych wskaźników przedsiębiorczości – liczony jako ilość podmiotów gospodarki narodowej w przeliczeniu na 1000 ludności. Wskaźnik ten dla powiatu wynosi 72. 45 Podmioty gospodarki narodowej wg stanu na dzień 30.IX.2007r. Wyszczególnienie Ogółem A Województwo Powiat wieruszowski 240149 3336 99,2 102,1 Osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej razem w tym w przedsiębiorstwa spółdzielnie spółki handlowe liczbach A państwowe razem z bezwzgl. udziałem kapitału zagr. 50630 103,1 56 1024 12240 2458 680 104,0 28 92 14 spółki cywilne 18987 203 A – analogiczny okres roku poprzedniego = 100 Wyszczególnienie Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą Razem w tym przemysł w liczbach A rolnictwo, razem bezwzględnych łowiectwo i leśnictwo 189519 98,2 4663 27090 2656 101,6 134 370 Województwo Powiat wieruszowski A – analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w tym przetwórstwo przemysłowe 26919 366 budownictwo handel i naprawy hotele i restauracje 19227 314 68881 1077 4883 68 transport, gosp. magazynowa i łączność 14441 211 pośrednictwo finansowe 7906 73 obsługa nieruchomości i firm 22468 217 Pozostała dział. 8326 93 Źródło: Biuletyn Statystyczny Województwa Łódzkiego. III kwartał 2007. 46 Przestrzenne rozmieszczenie wskaźnika przedsiębiorczości w województwie łódzkim w 2003r. Źródło: Diagnoza Województwa Łódzkiego, Łódź 2005. Korzystnie przedstawia się tendencja wzrostu wskaźnika przedsiębiorczości w latach 1999 – 2003. Wskaźnik ten wzrósł o ponad 9% i był to największy wzrost w województwie. W ostatnim czasie wskaźnik ten nadal naleŜy do najwyŜszych w województwie, ale niestety jego dynamika maleje (obecnie wynosi ok. 1% rocznie). MoŜe to oznaczać wyczerpanie lokalnych zasobów rozwojowych, ograniczenia wynikające z wielkości siły nabywczej, braku zdecydowanych bodźców rozwojowych jak np. duŜa inwestycja dająca moŜliwość rozwoju w ramach kooperacji mniejszych podmiotów z podmiotem wiodącym. Wpływać na to moŜe równieŜ słabe wsparcie dla przedsiębiorstw powstających i mikroprzedsiębiorstw. 47 Zmiany w poziomie wskaźnika przedsiębiorczości w powiatach województwa łódzkiego w latach 1999 – 2003. Źródło: Diagnoza Województwa Łódzkiego, Łódź 2005. Ogółem w powiecie wieruszowskim na dzień 31.12.2005r. było 8555 pracujących z czego 4587 to męŜczyźni i 3968 to kobiety. Biorąc za podstawę strukturę zatrudnienia w Powiecie Wieruszowskim dominującym sektorem działalności gospodarczej wśród podmiotów zarejestrowanych w systemie REGON jest przetwórstwo przemysłowe. Ta sekcja PKD w całkowitej strukturze zatrudnienia wynosi 62%, co oznacza jedną z najwyŜszych koncentracji zatrudnienia w jednej sekcji w województwie. Ma to swoje odniesienie do wartości produkcji sprzedanej przemysłu w przeliczeniu na 1 mieszkańca, która w powiecie wieruszowskim kształtuje się jako druga wielkość w województwie i wynosiła w 2002r. 16 486zł, przy średniej wojewódzkiej 10 401zł. Zatrudnienie w usługach jest na poziomie 15% jest najniŜsze w województwie, mimo Ŝe województwo równieŜ zajmuje odległą 13 pozycję w kraju. Sektor ten jest słabo rozwinięty. Jest to o tyle istotne, Ŝe sektor usług nowoczesnych, który obejmuje usługi z zakresu pośrednictwa finansowego, ubezpieczeń, obsługi nieruchomości, działalności badawczo – rozwojowej, edukacji oraz ochrony zdrowia z jednej strony wymaga zatrudniania wysoko wykwalifikowanych pracowników (a tym samym moŜe wpływać na zatrzymanie odpływu osób młodych, najlepiej wykształconych z terenu powiatu), a z drugiej strony stanowi wysoki udział w wytwarzaniu wartości dodanej w gospodarce. 48 Struktura zatrudnienia wg sektorów w województwie łódzkim w 2003r. Źródło: Diagnoza Województwa Łódzkiego, Łódź 2005. 49 Przestrzenne rozmieszczenie struktury zatrudnienia w usługach w powiatach województwa łódzkiego w 2003r. Źródło: Diagnoza Województwa Łódzkiego, Łódź 2005. 50 Dominujące działy przetwórstwa przemysłowego wg powiatów w 2004r. Źródło: Diagnoza Województwa Łódzkiego, Łódź 2005. W przetwórstwie przemysłowym na terenie powiatu wieruszowskiego rolę dominującą odgrywają zakłady meblarskie i drzewne, które posiadają 24,7% udziału w tym sektorze. Istotne znaczenie dla funkcjonowania tych zakładów ma dostęp na miejscu do surowców gł. płyt wiórowych, wytwarzanych w Zakładzie Płyt Wiórowych Pfleiderer Prospan s.a. w Wieruszowie. Wielkość produkcji, wartość środków trwałych tego zakładu ma znaczący wpływ na wielkości tych parametrów dla całego powiatu. Zdecydowana większość zakładów takŜe tej branŜy to jednak zakłady małe. Do zakładów duŜych i średnich zaliczyć moŜna następujące zakłady: Stolwit, Stolwit Top Line, Helvetia Meble, Meblosiek, Stagra. Są to jednocześnie najbardziej rozpoznawalne marki, o ugruntowanej pozycji na rynku, nagradzane na targach i wystawach krajowych i międzynarodowych. Inną gałęzią przetwórstwa o silnej pozycji na terenie powiatu jest przetwórstwo mięsa. Działa tu kilka zakładów, których wyroby sprzedawane są na terenie całego kraju (Zakłady Mięsne „Marko Walichnowy”, Przedsiębiorstwo Przetwórstwa Mięsnego „Polesie”) i kilka o znaczeniu regionalnym i lokalnym (Przedsiębiorstwo Przemysłu Mięsnego „Mars”, Zakład Przetwórstwa Mięsnego „Na Koćminie", Ubojnia Zwierząt Rzeźnych „Semba”). Zakłady te stanowią zaplecze przetwórcze dla rozwiniętej na obszarze powiatu hodowli trzody chlewnej. 51 Inne zakłady o ugruntowanej i rozpoznawalnej marce to m.in. : Agrecol (producent nawozów naturalnych) i Wólczanka (jeden z zakładów produkcyjnych tej firmy, wyspecjalizowany w szyciu koszul męskich i bluzek damskich). Przetwórstwo przemysłowe jako dominujący sektor wśród podmiotów zarejestrowanych w REGON przekłada się takŜe na duŜą wartość brutto środków trwałych będących w dyspozycji przedsiębiorstw w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Niepokojący jest jednak fakt niskich nakładów inwestycyjnych na jednego mieszkańca. Wskaźnik ten (494,9zł w 2002r.) był o wiele niŜszy niŜ w sąsiednich powiatach wieluńskim i sieradzkim, w których nie ma tak duŜej koncentracji przetwórstwa i wartości środków trwałych. Efektem tego moŜe być starzenie się fizyczne i technologiczne środków trwałych, co w konsekwencji moŜe niekorzystnie wpływać na konkurencyjność przedsiębiorstw. MoŜe to teŜ być oznaką słabego absorbowania nowoczesnych rozwiązań technicznych do przedsiębiorstw na terenie powiatu. JuŜ dziś przestarzały park maszynowy wpływający na niską wydajność i małą konkurencyjność produktów, a takŜe bardzo niska innowacyjność przedsiębiorstw stanowią powaŜny problem w rozwoju gospodarczym powiatu. Na terenie powiatu wieruszowskiego brak jest stref ekonomicznych, parków technologicznych, klastrów przedsiębiorczości i klastrów innowacyjności. śadna z gmin powiatu wieruszowskiego nie posiada przygotowanych terenów pod inwestycje i nie prowadzi polityki zachęt dla inwestorów. Szczególnie negatywny wpływ na rozwój gospodarczy powiatu niesie za sobą stworzenie Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (ŁSSE) obejmującej obecnie 343,5 ha w 13 podstrefach. Gama ulg podatkowych i innych form pomocy publicznej oferowana inwestorom w tej strefie powoduje trudności w pozyskaniu inwestorów chętnych do inwestowania na terenie powiatu, pozbawionego takiego wsparcia. Rozmieszczenie podstref ŁSSE, jest takie, Ŝe znajdują się one na większości powiatów województwa łódzkiego z pominięciem jego południowo – zachodniej części, w tym powiatu wieruszowskiego. Powoduje to zachwianie równowagi naturalnych mechanizmów rynkowych i „nagradzanie” tych obszarów, które dotąd wykazywały zapóźnienia rozwojowe wynikające w duŜej części takŜe z braku aktywności i gospodarności. Negatywnie na rozwój gospodarczy powiatu wpływa takŜe znaczne oddalenie od duŜych aglomeracji miejskich. Siedziba powiatu – Wieruszów oddalona jest od Łodzi o 130 km, a od Wrocławia o 90 km. Powoduje to utrudnienia w zbywaniu produktów, utrudniony przepływ nowych rozwiązań i wdraŜania wyników prac badawczo – rozwojowych prowadzonych przez jednostki B+R skupionych w duŜej części w duŜych akademickich ośrodkach miejskich. Na rozwój gospodarczy powiatu wpływa takŜe lokalizacja Wieruszowa pomiędzy miastami dwukrotnie większymi pod względem liczby ludności i dysponującymi większym potencjałem gospodarczym tj. Kępnem i Wieluniem oddalonymi od granic powiatu zaledwie o ok. 10 km. Powoduje to odpływ dobrze wykształconej kadry i podniesienie warunków konkurencji dla przedsiębiorstw z terenu powiatu wieruszowskiego. Na terenie powiatu nie działa Ŝadna instytucja wsparcia biznesu, jak równieŜ fundusz poŜyczkowy, fundusz poręczeniowy i fundusz venture capital. Brak takiej instytucji, a takŜe instytucji udzielającej wsparcia przedsiębiorstwom np. w ramach Krajowego Systemu Usług zarządzanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości stanowi barierę w zewnętrznym finansowaniu inwestycji i korzystaniu m.in. ze wsparcia Unii Europejskiej. Spośród organizacji pracodawców działa jedynie Cech Rzemiosł RóŜnych. Oddział Powiatowy w Wieruszowie Regionalnego Związku Pracodawców w Łodzi nie prowadzi aktywnej działalności. Jest to o tyle istotne, Ŝe wśród przedsiębiorstw dominują te najmniejsze mikroprzedsiębiorstwa i duŜa jest dynamika powstawania przedsiębiorstw nowych. Niestety tzw. przeŜywalność przedsiębiorstw jest niska, a większość powstaje w oparciu o bardzo ograniczone zasoby majątkowe i wymagają dostępu do taniego kapitału i wsparcia na etapie organizowania i zdobywania pozycji na rynku. 52 Na przyszły rozwój gospodarczy powiatu i ewentualne inwestycje pozytywny wpływ moŜe mieć dostęp do dobrze wykształconej kadry, zwłaszcza ze średnim wykształceniem technicznym w zawodach poszukiwanych obecnie na rynku: technik mechatronik, technik obróbki metali, technik dziewiarstwa, technik elektryk. Ponadto stale i szybko rośnie liczba mieszkańców z wyŜszym wykształceniem. Zarobki w powiecie wieruszowskim naleŜą do najniŜszych w województwie. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w 2004r. w powiecie wieruszowskim wynosiło 1730,61zł, przy średniej dla województwa 2123,36zł. Oznacza to, w połączeniu z danymi dotyczącymi bezrobocia, Ŝe istnieje podaŜ taniej siły roboczej o dobrych kwalifikacjach i zapleczu edukacyjnym w szkołach ponadgimnazjalnych do ewentualnych szkoleń i przekwalifikowania zawodowego. DuŜy wpływ na rozwój przedsiębiorczości ma dostęp do waŜnych szlaków komunikacyjnych, takich jak droga krajowa nr 8 oraz dostęp do innej infrastruktury technicznej (kanalizacja, wodociągi, sieci energetyczne, gazowe, dostęp do Internetu). Prowadzone na szeroką skalę inwestycje samorządów doprowadziły do stanu, w którym zwodociągowane jest ponad 90% powierzchni powiatu, szybko przybywa sieci kanalizacji sanitarnej (gmina Łubnice jest juŜ skanalizowana w 100%). Sieć energetyczna pokrywa całkowicie obecne zapotrzebowanie. Niestety sieć gazowa dostępna jest tylko w Wieruszowie. Bardzo powaŜną barierą w rozwoju przedsiębiorczości jest ograniczony dostęp do Internetu, w tym zwłaszcza do łączy szerokopasmowych. Większość przedsiębiorstw zlokalizowanych na wsi korzystając z Internetu posługuje się modemem analogowym lub cyfrowym ISDN. Braki w infrastrukturze teleinformatycznej utrudniają przedsiębiorstwom udział np. w elektronicznym rynku B2B (Business to Business), opartym na platformach elektronicznych, skupiających firmy sprzedające i kupujące. Technologia ta wykorzystywana jest obecnie w niewielkim zakresie, tylko na terenie Wierszowa, ale ze znakomitymi rezultatami, głównie w handlu częściami samochodami i komputerowymi oraz transporcie międzynarodowym. Poza tym Internet wykorzystywany jest w wąskim zakresie – do prezentowania informacji o firmie, ofert handlowych, prowadzenia kontaktów handlowych. Słabo absorbowane są nowe zastosowania Internetu, w tym tzw. „sieci z wartością dodaną” i jest to głównie problem wynikający nie tylko z braku dostępu do infrastruktury, ale równieŜ z braków w edukacji i dostępie do nowoczesnej wiedzy w tym temacie. Nie wykorzystane pozostają takŜe moŜliwości rozwoju gospodarczego obszarów wiejskich, gdzie wciąŜ mamy do czynienia z niską aktywnością gospodarczą mieszkańców, niewielkim odsetkiem gospodarstw prowadzących dodatkową pozarolniczą działalność gospodarczą będącą dodatkowym źródłem dochodów w rodzinach rolniczych. W ostatnich latach zarysowują się groźne tendencje marginalizacji gospodarczej obszaru powiatu i malejącej dynamiki rozwoju gospodarczego - pozbawionego dostępu do specjalnych stref ekonomicznych, oddalonego od duŜych aglomeracji miejskich, ośrodków akademickich, odciętego od nowoczesnych rynków i technologii przez brak dostępu do szerokopasmowych łączy internetowych, z bardzo słabym sektorem wsparcia przedsiębiorstw i sektorem usług akumulujących dobrze wykształconą kadrę i oferujących nowoczesne usługi, z niską chłonnością rynku wewnętrznego i niewielką ilością zakładów nowoczesnych, innowacyjnych, obszaru pomijanego przez inwestorów zagranicznych. Czynnikami, które mogą mieć pozytywny wpływ na przyszły rozwój gospodarki są: duŜa aktywność samorządów w zakresie budowy infrastruktury technicznej i podnoszenia poziomu kształcenia, dostęp do funduszy Unii Europejskiej przeznaczonych na rozwój przedsiębiorstw i wysoka aktywność ekonomiczna mieszkańców. Wymienione wyŜej negatywne symptomy rozwoju gospodarczego nie są obecnie na tyle głębokie, aby nie było moŜliwe ich wczesne zahamowanie bez znacznych ujemnych konsekwencji dla gospodarki powiatu w latach następnych. Sytuacja wymaga jednak intensywnych działań zmierzających do wsparcia lokalnej przedsiębiorczości. 53 Rolnictwo Rolnictwo jest w powiecie wieruszowskim dominującą gałęzią gospodarki, w którym w 2002r. pracowało 28,6% wszystkich pracujących. Gleby Powiatu Wieruszowskiego zaliczane są do słabych klas bonitacji tj. V i VI klasy. Gleby słabe stanowią 63% gleb i jest to jeden z najgorszych wskaźników w województwie łódzkim. Grunty orne przewaŜnie naleŜą do tzw. kompleksu gleb Ŝytniego i bardzo słabego. Z waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej przeprowadzonej na podstawie wskaźników warunków jakości i przydatności gleb oraz syntetycznego wskaźnika warunków agroekologicznych (gleby, agroklimat, rzeźba terenu, warunki wodne) wynika, Ŝe powiat wieruszowski w województwie łódzkim posiada jedne z najgorszych warunków dla rolnictwa ( mimo, Ŝe wskaźnik waloryzacji dla całego województwa równieŜ jest niŜszy od średniej krajowej). Wyjątkiem jest tylko obszar gminy Łubnice, gdzie występuje znaczny odsetek gleb III i IV klasy bonitacji. Na terenie powiatu bardzo niewielką powierzchnię stanowią sady i uprawy warzyw. Dominują uprawy roślin nie wymagających dobrych warunków glebowych. Największy odsetek stanowi uprawa Ŝyta. Gospodarstwa rolne są w znacznym stopniu rozdrobnione. Średnia wielkość gospodarstwa wynosi 6,52ha, co przy niskiej wydajności prowadzi do trudnej sytuacji materialnej rodzin rolniczych. UŜytkowanie gruntów. Stan na 31.05.2004r. Wyszczególnienie Województwo łódzkie POWIAT wieruszowski Ogółem UŜytki rolne sady łąki razem grunty orne 1821911 1244084 990941 31931 57622 37916 30315 143 pastwiska Lasy Pozostałe grunty w ha 153653 67559 378357 199470 6051 1407 14742 4964 Źródło: Województwo Łódzkie 2005. Podregiony, powiaty, gminy. Urząd Statystyczny w Łodzi 2005. 54 Gospodarstwa rolne wg grup obszarowych w województwie łódzkim w 2002r. 55 Struktura zasiewów w województwie łódzkim w 2002r. (wg Diagnozy Województwa..) 56 Pogłowie zwierząt gospodarskich w województwie łódzkim w 2002r. Źródło: Diagnoza Województwa Łódzkiego, Łódź 2005. 57 Średnia wielkość stada bydła i trzody chlewnej w województwie łódzkim 2002r. Źródło: Diagnoza Województwa Łódzkiego, Łódź 2005. 58 Produkcja roślinna w powiecie wieruszowskim charakteryzuje się bardzo niską intensywnością. Dominuje produkcja na własne potrzeby, w tym na potrzeby paszowe prowadzonej chodowli. Wśród gospodarstw prowadzących hodowlę dominują gospodarstwa hodujące trzodę chlewną. Powiat zajmuje drugie miejsce w województwie pod względem obsady trzody chlewnej na 100 ha uŜytków rolnych. Wskaźnik ten w 2002r. wynosił dla powiatu 211,6 szt. Przoduje pod tym względem gmina Łubnice, w której najwięcej gospodarstw specjalizuje się w hodowli trzody chlewnej. Na terenie tej gminy zlokalizowane są najnowocześniejsze i największe gospodarstwa hodowlane. Średnia wielkość stada trzody w powiecie wynosiła w 2002r. 24,3 szt., przy średniej dla województwa 18,7. Bardzo duŜa intensywność produkcji zwierzęcej sprawia, Ŝe powiat mimo niskich wskaźników produkcji roślinnej zajmuje bardzo wysokie trzecie miejsce w województwie w łącznym zestawieniu intensywności rolnictwa w 2002r. (punktowy wskaźnik wg Kopcia). Wskaźnik ten dla powiatu wynosił 601,6 pkt. (średnia dla województwa 470,8pkt., średnia dla Polski 417,0 pkt.). W 2002r. na 100 ha uŜytków rolnych przypadało w powiecie ponad 11 ciągników. Mimo, Ŝe wskaźnik ten wskazuje na dobry poziom mechanizacji rolnictwa to wyposaŜenie techniczne gospodarstw w przewaŜającej mierze jest w znacznym stopniu zuŜyte, przestarzałe i oparte na technologiach nie gwarantujących wysokiej wydajności i jakości pracy. ZauwaŜalne są znaczne trudności gospodarstw rolnych w akumulowaniu środków pozwalających na unowocześnianie gospodarstw i ich wyposaŜenia. Sytuację w tym zakresie moŜe poprawić dostępność środków Unii Europejskiej na inwestycje w gospodarstwach rolnych. ZauwaŜalny jest równieŜ słabo zorganizowany rynek zbytu płodów rolnych i niski stopień ich przetworzenia. Do rzadkości naleŜą gospodarstwa, w których następuje konfekcjonowanie płodów rolnych i nowoczesne formy zbytu. Brak grup producentów i innych nieformalnych form zrzeszania się rolników w celu ułatwienia gospodarowania, przetwarzania lub zbytu produktów rolnych. Nie są teŜ wykorzystywane walory czystego środowiska naturalnego. W powiecie nie ma gospodarstw ekologicznych spełniających stosowne wymogi ustawy o gospodarstwa ekologicznych. 59 Intensywność rolnictwa w województwie łódzkim w 2002r. Źródło: Diagnoza Województwa Łódzkiego, Łódź 2005. 60 XV. Miasto Wieruszów jako centrum powiatu i główny ośrodek administracyjny, gospodarczy i społeczny. Wieruszów to jedyne miasto na terenie powiatu, zamieszkałe przez 8900 osób (wg stanu na 31.12.2005r.). Tutaj swoją siedzibę ma nie tylko powiat, ale równieŜ większość instytucji administracyjnych działających na szczeblu powiatu, dwie z trzech działających w powiecie szkół ponadgimnazjalnych, szpital powiatowy, Urząd Skarbowy, ZUS, KRUS, Policja, Państwowa StraŜ PoŜarna, inne instytucje administracyjne, usługowe, jedyne na terenie powiatu kino. Wieruszów posiada bardzo dobre połączenia komunikacyjne, głównie dzięki przebiegającej tu drogi krajowej nr 8 i bliskość drogi krajowej nr 11. Wieruszów posiada bezpośrednie połączenia komunikacyjne z takimi miastami jak: Łódź, Warszawa Poznań, Wrocław, Kraków, Lublin, Zamość, Kłodzko, Kudowa Zdrój, Kalisz. Prywatny przewoźnik świadczy usługi transportu autokarowego na linii Wieruszów – Wrocław, oferując siedem kursów dziennie, co powoduje, Ŝe w połączeniu z kursami PKS połączenie na tej linii jest obsługiwane najbardziej intensywnie. Jest to zgodne z zapotrzebowaniem społecznym, gdyŜ Wrocław jako najbliŜsza duŜa aglomeracja miejska jest miejscem wyjazdów handlowych, edukacyjnych i kulturalnych mieszkańców Wieruszowa i całego powiatu wieruszowskiego. Zdecydowana większość studentów pochodzących z Wieruszowa kształci się właśnie we Wrocławiu. Wyjazdy do kina i teatru we Wrocławiu są popularnym sposobem spędzania wolnego czasu duŜej grupy zwłaszcza ludzi młodych. Marginalizacji ulega linia kolejowa biegnąca przez Wieruszów. Mało atrakcyjne połączenia i ich stałe ograniczanie spowodowały, Ŝe niewielu mieszkańców korzystało w ostatnich latach z tej linii. Do lat 80-tych linią tą moŜna było bezpośrednio dojechać do Wrocławia, Poznania, Katowic. Symptomem poprawy sytuacji od 2007r. jest utrzymanie połączenia Kępno – Wieluń i wprowadzenie nowego tj. Katowice – Szczecin przez Poznań. Pamiątką intensywnego korzystania z połączeń kolejowych jest zabytkowy, bardzo ciekawy architektonicznie, choć znacznie zniszczony, dworzec kolejowy Wieruszów – Podzamcze. Istniejąca linia kolejowa (jednotorowa, zelektryfikowana) z bocznicą przeładunkową w Wieruszowie i odgałęzieniem wykorzystywanym juŜ przez zakład Pfleiderer Prospan stanowić moŜe atut dla przyszłego rozwoju miasta i stanowić ewentualną zachętę dla inwestorów korzystających z przewozów towarowych kolejowych. DuŜa aktywność samorządu gminy i powiatu w zakresie budowy i modernizacji infrastruktury technicznej ułatwia podejmowanie działalności gospodarczej, pozytywnie wpływa teŜ na jakość Ŝycia mieszkańców. W rankingu miast powiatowych, sporządzonym przez czasopismo samorządowe „Wspólnota”, Wieruszów zajął 11 miejsce w kraju, na co decydujący wpływ miała wielkość nakładów inwestycyjnych w infrastrukturę. JuŜ obecnie Wieruszów posiada pełną infrastrukturę techniczną i instytucjonalną niezbędną do funkcjonowania przedsiębiorstw i dobrych warunków Ŝycia. Wieruszów naleŜy do grupy miast, w których wg danych w latach 1999-2003 i w roku 2004r. odnotowano dodatni przyrost naturalny. W roku 2004r. przyrost naturalny w liczbach bezwzględnych wyniósł 24, a w przeliczeniu na 1000 mieszkańców 2,7. Saldo migracji we wskazanych wyŜej latach było ujemne. W roku 2004 w liczbach bezwzględnych wyniosło – 48. Wieruszów obok Bełchatowa i Opoczna charakteryzował się dobrymi wskaźnikami dot. dynamiki zmian liczby ludności, na co w przypadku Wieruszowa największy wpływ ma dodatni przyrost naturalny. DuŜe znaczenie dla oceny moŜliwości rozwojowych Wieruszowa ma struktura wieku mieszkańców i relacje pomiędzy trzema zasadniczymi grupami wieku: przedprodukcyjnym. produkcyjnym i poprodukcyjnym. Relacje między tymi wskaźnikami wskazują zarówno na obecną (stopień obciąŜenia ludności produkcyjnej ludnością nieprodukcyjną), jak i przyszłą (procesy starzenia, wielkość przyrostu naturalnego) sytuację demograficzną miast. Obliczony na tej podstawie tzw. wskaźnik obciąŜenia demograficznego w Wieruszowie jest dobry (tylko Bełchatów ma niŜszy wskaźnik obciąŜenia demograficznego niŜ Wieruszów), co stanowi pozytywny wpływ na rozwój gospodarczy obecnie i w latach kolejnych. Pod względem poziomu edukacji mieszkańców Wieruszów niestety zalicza się do miast, w których mieszkańcy są słabiej wykształceni, gdzie udział osób z wyŜszym wykształceniem w ogólnej liczbie ludności mieści się w przedziale 6-8% (w sąsiednich Wieluniu i Sieradzu powyŜej 12%). Wpływa na to zapewne oddalenie od ośrodków akademickich, brak uczelni wyŜszej lub jej filii w samym Wieruszowie, a takŜe wysokie koszty związane z edukacją na poziomie wyŜszym w 61 zestawieniu z niskimi zarobkami na obszarze powiatu wieruszowskiego. W Wieruszowie działają dwie szkoły podstawowe, dwa gimnazja i dwie szkoły ponadgimnazjalne prowadzone przez powiat wieruszowski: Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika i Zespół Szkół Ponadgimanzajlnych im. Stanisława Staszica. Placówki edukacyjne w Wieruszowie posiadają dobrą bazę dydaktyczną i kształcą (ponadgimnazjalne) w kierunkach najbardziej oczekiwanych na rynku. Zdecydowana większość absolwentów gimnazjów trafia do tych właśnie dwóch szkół ponadgimnazjalnych. W Wieruszowie poza zakładami podstawowej opieki zdrowotnej działa jedyny na terenie powiatu, niewielki szpital powiatowy oraz poradnie specjalistyczne. Według stanu na 31.12.2004r. w Wieruszowie pracowały ogółem 3233 osoby na 5963 w wieku produkcyjnym, tj. 54,2% i jest to jeden z najlepszych wskaźników w województwie, dla którego średnia wynosi 37%, a średnia dla Polski 41%. Tabela nr Pracujący w Gminie Wieruszów Pracujący Wyszczególnienie ogółem Wieruszów A miasto B Gmina Wieruszów A obszar wiejski B Usługi 3845 3560 1814 1734 2031 1826 Sektor przemysłowy 2516 2278 661 857 436 549 225 308 475 579 męŜczyźni kobiety ogółem 1329 1412 usługi rynkowe 577 576 usługi nierynkowe 752 836 171 69 93 14 78 55 A – dane za rok 1999 B – dane za rok 2006 (2003) Źródło: Bank danych Regionalnych GUS, obliczenia własne. PowyŜsze zestawienie obrazuje tendencję charakterystyczną dla większości miast, w których ilość miejsc pracy, zwłaszcza w przemyśle, w ostatnich latach uległa zmniejszeniu. Spadek liczby miejsc pracy w przemyśle był na tyle znaczący, Ŝe nie został zrekompensowany wzrostem miejsc pracy w usługach. Wiele nowych firm przemysłowych lokuje się w sąsiedztwie miast. W samych miastach, takŜe w Wieruszowie coraz więcej miejsc pracy notuje się w usługach. Wieruszów wciąŜ pozostaje miastem typu przemysłowo-usługowego. W Wieruszowie strefa przemysłu zlokalizowana jest głównie przy ulicy Bolesławieckiej, gdzie działają zakłady: Pfleiderer Prospan S.A., Helwetia Meble. W strefie tej istnieje znaczna rezerwa gruntów przewidziana w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy na działalność przemysłową. Grunty te jednak są w znacznym stopniu rozdrobnione, naleŜą do osób prywatnych i nie są przygotowane do szybkiego zagospodarowania na cele przemysłowe, co stanowi znaczne utrudnienie dla potencjalnych inwestorów. Pod względem gospodarczym miasto w latach 1999 – 2003 rozwijało się pomyślnie. Osiągało jedne z najwyŜszych w województwie wskaźników obrazujących stan gospodarki. Liczba zarejestrowanych firm w 2003r. stanowiła 146% firm działających w roku 1999. Liczony dla roku 2004 wskaźnik liczby firm na 100 mieszkańców wyniósł 13,4 i tylko Tuszyn, Przedbórz i Poddębice mogły pochwalić się podobnym. Są to głównie firmy małe, jedno lub kilku – osobowe, w które zaangaŜowano stosunkowo niewielki kapitał. W Wieruszowie, podobnie jak w całym powiecie, w ostatnich latach nie nastąpiła Ŝadna znacząca inwestycja tworząca więcej niŜ 50 miejsc pracy. Nie udało się pozyskać Ŝadnego duŜego inwestora zewnętrznego. Ostatnim znaczącym impulsem do rozwoju gospodarczego Wierszowa było utworzenie powiatu wieruszowskiego i w konsekwencji instytucji publicznych funkcjonujących na szczeblu powiatu. W obecnej sytuacji, gdzie poprzez wspierane przez państwo specjalne strefy ekonomiczne, klastry przedsiębiorczości, inkubatory przedsiębiorczości tworzy się dodatkowe zachęty dla inwestorów nie wystarczy juŜ duŜa aktywność i zaradność mieszkańców i władz samorządowych. Bez kolejnego silnego impulsu rozwojowego w postaci choćby jednej duŜej inwestycji generującej od 200 do 400 nowych miejsc pracy dalsza dynamika rozwoju Wieruszowa i całego powiatu moŜe być coraz niŜsza. Pozycja Wieruszowa jest w pewnym sensie szczególna, z uwagi na fakt, Ŝe w najbliŜszym sąsiedztwie Wieruszowa znajdują się dwa inne ośrodki miejskie, dwukrotnie większe tj. Kępno i 62 Wieluń. Sytuacja taka powoduje, Ŝe istnieją liczne powiązania gospodarcze i inne, niosące z sobą zalety jak i wady. Mieszkańcy Wieruszowa mają łatwy dostęp do podmiotów gospodarczych, handlowych, edukacyjnych i opieki zdrowotnej na terenie miast sąsiednich. Spowodowało to powstanie licznych, silnych więzi pomiędzy tymi miastami, a jednocześnie wpływa na konkurencję lub uzupełnianie oferty w wielu dziedzinach. Sąsiednie miasta z racji choćby tylko swojej wielkości stwarzają dodatkowe moŜliwości, z których korzystają zwłaszcza ludzie młodzi, choć z danych demograficznych wynika, Ŝe nie wpływa to na wyludnianie Wieruszowa i nie przybiera duŜych rozmiarów. Takie właśnie połoŜenie Wieruszowa, a takŜe dość powszechne w otoczeniu miasta naleciałości deprecjonujące miasto, uwypuklające jego nie zawsze aktualne wady, wymagają szczególnych działań promocyjnych i zmierzających do poprawy wizerunku miasta w najbliŜszym otoczeniu, tj. wśród mieszkańców powiatu i powiatów ościennych. Poprawa wizerunku miasta w połączeniu z dobrymi warunkami Ŝycia moŜe pozytywnie wpłynąć na jego dalszy rozwój oraz na lepszą wewnętrzną integrację mieszkańców powiatu (podobne działania, choć w innej skali podjęto z dobrym skutkiem w Łodzi). Zasoby mieszkaniowe Wieruszowa przedstawiają się bardzo korzystnie. W Wieruszowie przeciętna powierzchnia uŜytkowa mieszkań, liczba izb i powierzchnia na 1 mieszkańca wskazują jednoznacznie na bardzo dobre przeciętne warunki mieszkaniowe. Wpływa na to zapewne znaczny odsetek indywidualnych domów jednorodzinnych. Tego typu budownictwo stanowi niemal 100% oddawanych do uŜytku lokali mieszkalnych. Przy czym dynamika budownictwa w latach 1999-2003 (liczba mieszkań w 2003r. stanowiła 107% liczby mieszkań w 1999r.) równieŜ naleŜała do najwyŜszych w województwie. Ponadto Wieruszów jako małe miasteczko bez typowo przemysłowej zabudowy z przełomu XIX i XX wieku i innej zwartej zabudowy zabytkowej pozbawione jest konieczności prowadzenia rewitalizacji, a prace dotyczące odtworzenia układu komunikacyjnego starej części Wieruszowa zostały juŜ wykonane. 63 Tabela Podmioty gospodarcze wg własności i sekcji PKD Podmioty gospodarcze Podmioty gospodarcze wg sekcji PKD ogółem sektor publiczny sektor prywatny rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo przetwórstwo przemysłowe budownictwo 852 1231 182 336 19 42 0 4 833 1189 182 332 10 14 15 15 131 169 37 71 58 87 31 52 Wyszczególnienie Wieruszów A miasto B Gmina A Wieruszów B obszar wiejski handel hurtowy, detaliczny, naprawy hotele i restauracje transport, gosp. magazynowa, łączność pośrednictwo finansowe 368 502 58 91 18 35 5 6 40 63 13 19 19 28 2 7 obsługa nieruchomości, wynajem, usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej administracja publiczna, obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne edukacja 74 153 8 25 10 11 3 8 10 28 1 7 ochro-na zdrowia i pomoc społeczn a 55 54 2 10 A – dane za rok 1999 B – dane za rok 2006 (2005) Źródło: Bank Danych Regionalnych GUS, obliczenia własne. 64 Działal. usługowa 58 87 7 24 XVI. Analiza SWOT 1. SFERA GOSPODARCZA I ZASOBÓW KADR GOSPODARKI Przemysł, usługi Silne strony: 1. Największy w województwie wzrost wskaźnika przedsiębiorczości w ciągu ostatnich 8 lat. 2. Druga w województwie wartość produkcji sprzedanej przemysłu w przeliczeniu na 1 mieszkańca. 3. Dobrze rozwinięty przemysł meblarski, drzewny i przetwórstwo mięsne. 4. Zaplecze surowcowe dla przemysłu meblarskiego w postaci zakładu produkującego płyty wiórowe i okleiny meblarskie. 5. Zaplecze surowcowe dla przetwórstwa mięsnego w postaci gospodarstw rolnych o jednej z najwyŜszych w województwie obsadzie trzody chlewnej. Słabe strony: 1. Jeden z najniŜszych wskaźników przedsiębiorczości w województwie (liczony jako ilość podmiotów gospodarki narodowej w przeliczeniu na 1000 ludności). 2. Bardzo słabo rozwinięty sektor usług. 3. Niski poziom nakładów na modernizację środków trwałych w przedsiębiorstwach. 4. Brak zachęt do inwestowania na terenie powiatu. 5. Brak instytucji wsparcia biznesu i trudny dostęp do źródeł finansowania inwestycji w przedsiębiorstwach. 6. Ograniczony, szczególnie na obszarach wiejskich, dostęp do szerokopasmowego Internetu. 7. Znikoma liczba średnich i duŜych oraz innowacyjnych przedsiębiorstw. 8. Mała liczba przedsiębiorstw na obszarach wiejskich. 9. Brak spójnej i skutecznej polityki wsparcia przedsiębiorczości w gminach i powiecie. 10. Braki w infrastrukturze technicznej utrudniające prowadzenie działalności gospodarczej. Szanse: ZagroŜenia: 1. Stopniowe redukowanie obciąŜeń podatkowych i parapodatkowych przedsiębiorstw. 1. Znaczne oddalenie od duŜych aglomeracji miejskich stanowiących rynek zbytu dla przedsiębiorstw. 65 2. Nowe moŜliwości pozyskania kapitału na 2. Odpływ wykwalifikowanej kadry do pracy inwestycje w przedsiębiorstwach. w duŜych aglomeracjach miejskich i poza 3. Nowe formy prowadzenia działalności granicami kraju. gospodarczej poprzez Internet. 3. Funkcjonowanie pomiędzy dwoma większymi terytorialnie i silniejszymi 4. Funkcjonowanie przedsiębiorstw w ramach jednolitego rynku Unii ekonomicznie powiatami kępińskim Europejskiej z wolnym przepływem usług, i wieluńskim, co ma ujemny wpływ na towarów, kapitału i ludzi. handel, odpływ młodych 5. Nowe propozycje usprawnienia i przedsiębiorczych osób do tych partnerstwa publiczno-prywatnego. większych ośrodków miejskich i przenoszenie tam niektórych podmiotów gospodarczych. . 4. Brak inwestorów zewnętrznych. Rolnictwo Silne strony: Słabe strony: 1. Nowoczesne hodowle trzody chlewnej oparte na naturalnych paszach. 2. Zmniejszanie liczby osób pracujących w rolnictwie. 3. Postępująca modernizacja rolnictwa poprzez zwiększanie areału upraw i doposaŜenie techniczne w grupie najbardziej dynamicznych gospodarstw i postępującą ich specjalizacja. 4. Poprawa sytuacji materialnej gospodarstw domowych na wsi. 5. Funkcjonowanie rolnictwa w czystym środowisku naturalnym pozbawionym większych zanieczyszczeń. 1. Niskie dochody z rolnictwa, niski wskaźnik siły nabywczej gospodarstw domowych na wsi. 2. DuŜe rozdrobnienie gospodarstw i duŜy odsetek gleb o bardzo słabych klasach bonitacji gleb. 3. Mało zróŜnicowana struktura upraw z dominującą uprawą Ŝyta i mieszanek zboŜowych. 4. Słabo zorganizowany rynek zbytu płodów rolnych. 5. DuŜy odsetek ludności utrzymujący się z rolnictwa. 6. Niski poziom wykształcenia rolników i mała aktywność w zdobywaniu i pogłębianiu kwalifikacji zawodowych. 7. Przestarzały park maszynowy i niski poziom usprzętowienia gospodarstw. Szanse: ZagroŜenia: 1. Rosnące, globalne zapotrzebowanie na 1. Niekorzystne zmiany klimatyczne Ŝywność i wzrost cen Ŝywności. ujemnie wpływające na wysokość 2. DuŜy rynek zbytu płodów rolnych w Unii plonów. Europejskiej. 2. Niekorzystne stosunki hydrologiczne, 3. Otwarcie rynku wschodniego na polskie niedobór wody. mięso. 3. Niestabilna polityka rolna państwa. Rynek pracy Silne strony: Słabe strony: 1. DuŜa ilość ofert pracy w powiatowym urzędzie pracy. 1. Niski poziom aktywności zawodowej ludności w wieku produkcyjnym. 66 2. Rosnący poziom kwalifikacji kadr. 3. Rosnąca oferta instytucji i organizacji wsparcia bezrobotnych i aktywizacji rynku pracy. 4. Jedna z najniŜszych w województwie stopa bezrobocia. 2. DuŜa liczba bezrobotnych, w tym długotrwale bezrobotnych. 3. Brak pracowników gł. w branŜy budowlanej i meblarskiej. 4. Mała liczba pozarolniczych miejsc pracy na obszarach wiejskich i dla kobiet. 5. Trudna sytuacja na rynku pracy kobiet i osób po 50 roku Ŝycia. 6. Ukryte bezrobocie na terenach wiejskich. Szanse: ZagroŜenia: 1. Nowe moŜliwości doskonalenia kadr w 1. Odpływ wykwalifikowanej kadry do przedsiębiorstwach. pracy poza terenem powiatu. 2. Dostęp do nowych form aktywizacji 2. Wysokie koszty pracy ograniczające bezrobotnych realizowanych w ramach zatrudnienie w przedsiębiorstwach. programów Unii Europejskiej. 3. Spowolnienie tempa spadku stopy 3. MoŜliwość korzystania z pracowników bezrobocia w stosunku do innych spoza Polski w branŜach gdzie brak jest powiatów. pracowników miejscowych. 4. Rozwój usług akumulujących wysoko wykwalifikowaną kadrę. 5. Rosnąca ilość miejsc pracy w gospodarce. Edukacja Mocne strony: 1. Rosnąca gama kierunków kształcenia oferowanych przez szkoły ponadgimnazjalne na terenie powiatu, w tym nowoczesne kierunki zgodne z zapotrzebowaniem rynku pracy. 2. Znaczny odsetek absolwentów szkół średnich podejmujących studia wyŜsze. 3. Rosnący poziom kształcenia. 4. Dopasowywanie kierunków kształcenia do potrzeb rynku pracy. 5. Zmodernizowana w ostatnich latach baza materialna szkół ponadgimnazjalnych. 6. Dobre wyposaŜenie szkół w sprzęt IT. Słabe strony: 1. Jeden z najniŜszych w województwie poziom wykształcenia ludności. 2. Słaba oferta kształcenia ustawicznego i umoŜliwiającego uzyskiwanie dodatkowych uprawnień i kwalifikacji zawodowych. 3. Niewielka liczba absolwentów szkół zawodowych uzyskujących świadectwo ukończenia szkoły jednocześnie z uzyskaniem dodatkowych kwalifikacji zawodowych. 4. Nikłe wykorzystanie bazy dydaktycznej dla potrzeb mieszkańców powiatu. 5. Ograniczona oferta zajęć pozalekcyjnych, w tym wyrównawczych oraz dla uczniów bardzo zdolnych. 6. Brak nauczycieli języków obcych, psychologów, pedagogów. 7. Bariery materialne w dostępie do edukacji na poziomie średnim i wyŜszym. 8. Słaba umiejętność posługiwania się Internetem wśród dorosłych. 9. Brak wysoko wykwalifikowanej kadry 67 pedagogicznej zdolnej do nauczania nowoczesnych przedmiotów zawodowych opartych na technologiach cyfrowych i informacyjnych oraz nowoczesnych rozwiązaniach technicznych stosowanych w gospodarce. 10. Powolne absorbowanie nowych rozwiązań technicznych do nauczania. 11. Niewystarczająca współpraca szkół z pracodawcami. 12. Brak szkolnictwa wyŜszego na terenie powiatu. Szanse: 1. Wzrost znaczenia szkolnictwa zawodowego w systemie oświaty. 2. MoŜliwość pozyskiwania dodatkowych środków z funduszy UE na rozbudowę bazy dydaktycznej, zajęcia pozalekcyjne i kształcenie ustawiczne mieszkańców. 3. Rozwój nowoczesnych form edukacji na odległość. 4. Wsparcie finansowe dla uczniów z rodzin mniej zamoŜnych i uzdolnionych. 5. Nowe moŜliwości realizowania międzynarodowej współpracy szkół. 13. Niedostateczna baza sportowa szkół. ZagroŜenia: 1. Niski poziom finansowania oświaty. 2. NiŜ demograficzny. 3. Narastanie patologii społecznych i obniŜanie autorytetu szkoły i nauczycieli 4. Brak rozwiązań prawnych i finansowych tworzących trwały, przewidywalny system stypendialny dla dzieci i młodzieŜy z rodzin mniej zamoŜnych. 2. SFERA SPOŁECZNA I JAKOŚĆ śYCIA Ochrona zdrowia, pomoc społeczna. Mocne strony: Słabe strony: 1. Ratownictwo medyczne i podstawowa opieka ambulatoryjna zapewniona na szczeblu powiatu. 2. Poradnie specjalistyczne i diagnostyki medycznej dostępne na poziomie powiatu. 3. Rozwinięty system pomocy społecznej. 4. Szeroka gama form wsparcia osób niepełnosprawnych i zagroŜonych wykluczeniem społecznym. 5. Stopniowa poprawa bazy materialnej i wyposaŜenia w sprzęt medyczny szpitala 1. Słaby dostęp do usług medycznych, brak konkurencji wśród ośrodków podstawowej opieki zdrowotnej. 2. Brak wielu medycznych poradni specjalistycznych i bardzo wąski zakres usług ambulatoryjnej opieki medycznej realizowanych na terenie powiatu. . 3. Brak lekarzy. 4. Niewystarczające wyposaŜenie placówek opieki medycznej i ich niedostosowanie do nowych standardów oraz potrzeb medycznych mieszkańców. 68 powiatowego. 6. Zdiagnozowane potrzeby w zakresie wsparcia osób niepełnosprawnych i wymagających wsparcia. 7. Aktywność organizacji pozarządowych działających w sferze pomocy społecznej. 5. Słaba opieka nad ludźmi starymi i chorymi. 6. Starzenie się społeczeństwa, zwłaszcza na obszarach wiejskich. 7. Niski odsetek osób niepełnosprawnych aktywnych zawodowo, brak wsparcia w zakresie aktywizacji zawodowej niepełnosprawnych. 8. DuŜy odsetek mieszkańców utrzymujących się ze źródeł socjalnych. 9. Niedostateczna baza materialna jednostek pomocy społecznej. 10. Brak zakładu aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Szanse: ZagroŜenia: 1. Dostęp no nowych moŜliwości finansowania zadań z zakresu medycyny i pomocy społecznej. 2. Zwiększanie nakładów na opiekę medyczną. 3. MoŜliwe większe urynkowienie systemu opieki medycznej. 4. DuŜe moŜliwości rozwoju prywatnych usług medycznych i opiekuńczych. 1. Niskie nakłady na opiekę medyczną w skali kraju. 2. Odpływ lekarzy do duŜych ośrodków miejskich i poza granice kraju. 3. MoŜliwe niekorzystne systemowe rozwiązania w systemie opieki medycznej. Kultura, sport, turystyka, społeczna aktywność mieszkańców, bezpieczeństwo publiczne Mocne strony: Słabe strony: 1. Czołowe miejsce w Polsce w zakresie młodzieŜowych biegów na radioorientację. 2. Aktywna działalność Stowarzyszenia „Między Prosną a Wartą”, które wdraŜa na obszarze całego powiatu Strategię Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu LEADER+. 3. Zdefiniowane zasady współpracy samorządu powiatu z organizacjami pozarządowymi. 4. Postępująca profesjonalizacja organizacji społecznych czynnie działających. 5. Sprawny system ratowniczo-gaśniczy. 6. Mała liczba przestępstw i duŜa wykrywalność. 7. Działające gospodarstwa agroturystyczne skupione w Stowarzyszeniu Agroturystycznym Ziemi 1. Brak liderów społecznych. 2. Brak dobrze wykwalifikowanej kadry trenerów sportowych i animatorów kultury. 3. Słaba baza sportowa i w niewielkim stopniu udostępniana mieszkańcom. 4. DuŜy odsetek mieszkańców utrzymujących się ze źródeł socjalnych. 5. Brak zorganizowanych form aktywizacji mieszkańców i sposobów na wspólne spędzanie czasu. 6. Znaczna część jednostek administracji powiatowej obarczona architektonicznymi barierami dostępu dla niepełnosprawnych. 7. Wykluczenie osób niepełnosprawnych z rynku pracy. 8. Brak wykwalifikowanej kadry zarządzającej i księgowej w organizacjach społecznych. 69 Wieruszowskiej. 8. Aktywnie działająca organizacja turystyczna – PTTK Oddział Ziemi Wieruszowskiej. 9. Wytyczone i oznakowane szlaki turystyczne - rowerowe, piesze, konne. 10. Współpraca organizacji pozarządowych na szczeblu powiatu. 9. Ograniczona oferta kulturalna, słaby dostęp do kina, teatru, itp. 10. Niski odsetek organizacji społecznych prowadzących aktywną działalność statutową. 11. Brak powszechnie rozpoznawalnych i charakterystycznych tylko dla tego obszaru elementów folkloru i kultury ludowej. 12. Słabe wyposaŜenie techniczne straŜy poŜarnej i policji. 13. Skąpy i w duŜej części przestarzały księgozbiór w bibliotekach zwłaszcza szkolnych. 14. Słaba baza gastronomiczna i noclegowa, brak wykwalifikowanej kadry do obsługi turystów. 15. Niewielka aktywność kulturalna i sportowa mieszkańców. 16. Słaba współpraca samorządów z organizacjami pozarządowymi. 17. Słabe zaplecze techniczne systemu zarządzania kryzysowego. Szanse: ZagroŜenia: 1. Powrót do idei przekazywania części 1. Słaby dostęp do finansowania kultury na terenach wiejskich. zadań administracji do wykonania organizacjom społecznym lub 2. Postępujący proces uboŜenia Ŝycia realizowanie ich wspólnie. kulturalnego na obszarach wiejskich. 2. MoŜliwości prawne zwiększania udziału 3. Dominacja kultury masowej o niskich organizacji społecznych w realizowaniu walorach artystycznych i treściowych. zadań na rzecz mieszkańców powiatu. 3. SFERA FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNA Dostępność komunikacyjna powiatu Mocne strony: Słabe strony: 1. Dogodne połoŜenie powiatu w centrum kraju z dostępem do dróg krajowych nr 11, 14 i nr 8 (E67) 2. Gęsta sieć dróg powiatowych 3. Dostęp do linii kolejowej Kępno – Herby 4. Bezpośrednie połączenia autokarowe z wieloma duŜymi aglomeracjami miejskimi w 1. Zły stan techniczny dróg powiatowych 2. Słaba przepustowość dróg powiatowych zwłaszcza dla transportu cięŜkiego 3. Zły stan mostów 4. Słabe wykorzystanie linii kolejowej dla przewozów pasaŜerskich i towarowych. 5. Brak odpowiednich połączeń drogowych 70 kraju i zagranicą Szanse: 1. Nowe źródła finansowania modernizacji dróg. 2. Przebieg przez teren powiatu projektowanej drogi ekspresowej S8 Wrocław – Łódź. 3. Tranzytowe połoŜenie powiatu. stref przemysłowych i turystycznych z drogami krajowymi. ZagroŜenia: 1. Zbyt małe nakłady na modernizację dróg powiatowych i trudny dostęp do źródeł finansowania inwestycji drogowych. 2. Wzrost zagroŜeń wynikających z rosnącego natęŜenia ruchu. Środowisko naturalne, administracja, spójność wewnętrzna Mocne strony: Słabe strony: 1. Dostęp do Internetu we wszystkich jednostkach administracji powiatowej. 2. Wykwalifikowana kadra w jednostkach organizacyjnych powiatu. 3. Dobre zaplecze techniczne do prowadzenia promocji powiatu. 4. Doświadczenia we współpracy z przedsiębiorstwami i organizacjami pozarządowymi w zakresie promocji powiatu i jego zasobów. 5. Otwartość samorządu powiatu na kontakty z innymi samorządami w kraju i zagranicą. 6. Ukształtowana administracja powiatowa realizująca na miejscu wszystkie zadania powiatu. 7. Dobry stan środowiska naturalnego, brak obszarów zdegradowanych. 8. Rezerwaty przyrody i Obszar Chronionego Krajobrazu „Doliny rzeki Prosny”. 1. Niski poziom poczucia wspólnoty wśród mieszkańców powiatu, słaba więź z Wieruszowem w niektórych obszarach powiatu. . 2. Funkcjonujące wśród mieszkańców powiatu wieruszowskiego i mieszkańców powiatów sąsiednich niekorzystne stereotypy o Wieruszowie i całym powiecie. 3. Brak wizji promocji powiatu nastawionej na jasno zdefiniowany cel. 4. Ograniczony zakres korzystania z Internetu w kontaktach klient – urząd. 5. Nie przygotowane jednostki administracji powiatowej do stosowania podpisu elektronicznego i elektronicznej pieczątki. 6. Brak publicznych punktów dostępu do Internetu. 7. Niskie nakłady na promocję powiatu i jego zasobów. 8. Tylko jeden niewielki ośrodek miejski w powiecie. 9. DuŜa odległość od duŜych aglomeracji miejskich i ośrodków akademickich. 10. Niekorzystne tendencje demograficzne, zwłaszcza na wsi. 11. Zły stan wód powierzchniowych, duŜy stopień skaŜenia ściekami bytowymi. 12. Niski poziom edukacji ekologicznej. 13. Powszechne zjawisko spalania odpadów meblarskich, powodujące zanieczyszczanie powietrza. 71 Szanse: ZagroŜenia: 1. Działania podejmowane na szczeblu krajowym zmierzające do upowszechniania dostępu do szerokopasmowego Internetu. 2. MoŜliwość włączenia się w krajowe i regionalne programy promocji. 3. Otwartość samorządów na róŜne formy bilateralnej współpracy. 4. Rosnąca popularność i dostępność nowych technologii wykorzystujących odnawialne źródła energii. 1. Utrzymanie niekorzystnego systemu finansowania samorządów powiatowych oraz nakładanie nowych zadań bez przekazywania środków na ich realizację. 2. ZagroŜenia środowiska powstające poza obszarem powiatu. 3. Rozwiązania prawne i organizacyjne utrudniające funkcjonowanie administracji i pogłębiające biurokrację. 4. Pogłębianie się niekorzystnej relacji pomiędzy powiatem wieruszowskim a powiatami sąsiednimi pod względem atrakcyjności do Ŝycia i inwestowania. XVII. Misja Powiatu, cele priorytetowe i szczegółowe Podstawą do określenia kierunków rozwoju Powiatu Wieruszowskiego były załoŜenia koncepcji planowania zrównowaŜonego rozwoju wspólnot samorządowych. Rozwoju postrzeganego jako proces stałego wzrostu jakości Ŝycia - wsparty na wzajemnie zrównowaŜonych czynnikach o charakterze społecznym, gospodarczym i ekologicznym.5 Stymulowanie zrównowaŜonego rozwoju nie oznacza rozwijania „wszystkiego po trochu”, dobierania zadań tak by w kaŜdej dziedzinie (w edukacji, ochronie zdrowia, infrastrukturze, itd.) zrobić „coś”, bez wizji celu, do którego działania te mają prowadzić. W modelu planowania zrównowaŜonego rozwoju lokalnego to rozwój gospodarczy zajmuje szczególne miejsce. Ma być siłą napędową procesów rozwojowych w dwóch pozostałych sferach tj. społecznej i ekologicznej. Podstawowym załoŜeniem koncepcji planowania zrównowaŜonego rozwoju jest bowiem walka z niedostatkiem przez zwiększenie moŜliwości podejmowania pracy zarobkowej z jednoczesnym poszanowaniem wszystkich elementów Ŝycia człowieka. Osłabienie lub hamowanie rozwoju sektora gospodarczego nieuchronnie prowadzi do pogorszenia jakości Ŝycia mieszkańców i degradacji środowiska naturalnego. Lokalny rozwój gospodarczy powinien jednak odbywać się z poszanowaniem społecznych i ekologicznych aspektów Ŝycia człowieka.6 5 6 T. Domański, Strategiczne planowanie rozwoju gospodarczego gminy, Warszawa 1999, s. 16 – 18. TamŜe 72 Misja Powiatu Wieruszowskiego zawiera się w sformułowaniu: Nowoczesny powiat wieruszowski – z dynamicznie rozwijającą się gospodarką i stale rosnącym poziomem Ŝycia mieszkańców. Misja powiatu odpowiada na pytanie, kim chcielibyśmy być? Jest generalnym celem, któremu podporządkowane mają być wszelkie inne działania skierowane na rozwój tego obszaru. Oczywistym jest, Ŝe powiat działający w ramach prawa, mający ściśle określone kompetencje, wyznaczające obszary jego działania, poza które wykraczać mu nie wolno, moŜe dąŜyć do realizacji misji tylko w ramach posiadanych kompetencji. Zapewne sam powiat nie jest w stanie i nie ma takich moŜliwości, aby w pełni misję tą zrealizować samemu. Powiat jest jednak obok państwa, regionu, gmin jednym z podmiotów biorących udział w polityce rozwoju. PoniewaŜ misja nakreślona dla powiatu całkowicie zawiera się zarówno w misji, jaką stawia sobie region – Województwo Łódzkie (tj. „Podniesienie atrakcyjności województwa łódzkiego w strukturze regionalnej Polski i Europy jako obszaru sprzyjającego zamieszkaniu ludzi i gospodarce oraz dąŜenie do budowy wewnętrznej spójności regionu przy zachowaniu róŜnorodności jego miejsc; wykorzystując atut centralnego połoŜenia regionu, przekształcenie jego gospodarki z produkcyjnej przemysłoworolniczej na usługowo-produkcyjną”), jak i w misji dla całej Polski, zapisanej w Strategii Rozwoju Kraju. Działania powiatu stanowić będą tylko element, ale element niezbędny, w szeroko rozumianej polityce rozwoju. Wspólne wysiłki wszystkich podmiotów biorących udział w prowadzeniu polityki rozwoju, realizowane w ramach ich kompetencji składać się będą na osiągnięcie zamierzonych celów rozwoju. KaŜdy z tych podmiotów ma swoje zadania do wykonania, a wszystkie one prowadzić mają do jednego celu wspólnego. Tak sformułowana misja prowadzi do potrzeby jasnego zdefiniowania aktywności samorządu powiatowego na wszystkich polach jego działalności. Jest swego rodzaju hasłem do otwarcia samorządu na gospodarcze aspekty rozwoju tego obszaru i budowania w oparciu o rozwój gospodarczy szeroko rozumianego dobrobytu mieszkańców powiatu. DąŜenie do dynamicznego rozwoju gospodarki jest jednoznaczne z otwarciem tego obszaru na świat, z włączeniem się w procesy rozwoju kraju i czerpanie z dorobku zjednoczonej Europy. Podnoszenie poziomu Ŝycia mieszkańców wymaga zaś zwrócenia się ku człowiekowi, warunkom w jakich Ŝyje, jego potrzebom zarówno tym egzystencjonalnym jak i tym odnoszącym się do rozwoju osobowości, realizowania zainteresowań i pasji. W celu realizacji przyjętej misji określono cele priorytetowe: I. II. III. IV. V. Rozwój i promocja przedsiębiorczości. Budowa kadr nowoczesnej gospodarki. Podnoszenie warunków Ŝycia mieszkańców i zwiększanie spójności społecznej. Rozwój infrastruktury transportowej. Budowa społeczeństwa informacyjnego. 73 Cel priorytetowy I: Wspieranie i promocja przedsiębiorczości Cele szczegółowe: 1. Ułatwienia w podejmowaniu działalności gospodarczej i dostępie do źródeł finansowania rozwoju przedsiębiorstw. 2. Promocja przedsiębiorczości i promocja powiatu poprzez promocję potencjału gospodarczego. 3. Współpraca z organizacjami pracodawców. Podstawą rozwoju obszaru powiatu i warunki Ŝycia mieszkańców zaleŜą w pierwszej kolejności od rozwoju gospodarczego. Rozwój przedsiębiorczości determinuje ilość miejsc pracy na tym terenie, moŜliwości aktywności zawodowej mieszkańców. Stwarzanie warunków, aby mieszkańcy poprzez własną pracę mogli zdobywać środki do Ŝycia, rozwoju własnego i swoich rodzin jest najwaŜniejszym zadaniem wszystkich jednostek administracji zarówno rządowej jak i samorządowej. Wskaźniki gospodarcze powiatu pokazują, Ŝe w wielu obszarach rozwój gospodarczy przebiega wolno i jest niezadowalający. Powiat Wieruszowski naleŜy do Stawianie głównego nacisku na rozwój gospodarczy powiatu przynieść ma efekt w postaci wzrostu aktywności zawodowej mieszkańców, wzrostu miejsc pracy na tym terenie, podnoszenie poziomu dochodów mieszkańców, zmniejszanie strefy ubóstwa i wykluczenia społecznego, podniesienie poziomu Ŝycia i tworzenie perspektyw rozwoju nawet najlepiej wykształconym grupom społecznym. Rozwój gospodarczy obszaru i moŜliwości realizacji zawodowych planów będzie w coraz większym stopniu decydował o wyborze miejsca zamieszkania, zwłaszcza przez grupy o największych moŜliwościach na rynku pracy lub najbardziej przedsiębiorczych. Od wielkości płaconych podatków zaleŜą w pewnej części takŜe wpływy do budŜetu powiatu, które mogą być dalej przeznaczana np. na inwestycje rozwojowe. Obecnie powiat ma nowe moŜliwości realizowania zadań, głównie pod kątem aktywizacji rynku pracy. W okresie programowania UE 2007 – 2013 powiat zyskał nowe moŜliwości pozyskania wsparcia na wspieranie przedsiębiorczości poprzez np. udzielanie dotacji na uruchamianie działalności gospodarczej, budowę infrastruktury niezbędnej do prowadzenia działalności gospodarczej, w tym sieci dostępu do szerokopasmowego Internetu, tworzenie warunków lub promowania rozwoju nowych form prowadzenia działalności gospodarczej w ramach szeroki rozumianej e-gospodarki. Powiat moŜe równieŜ realizować zadania z zakresu promocji przedsiębiorczości i promowania obszaru poprzez promocję przedsiębiorstw, ułatwiania kontaktów gospodarczych przedsiębiorstwom. Realizacja tego priorytetu wpłynie na realizację wielu podstawowych wskaźników realizacji Strategii takich jak wskaźnik przedsiębiorczości, 74 Wskaźniki produktu Lp. Nazwa wskaźnika 1 2 3 4 5 Liczba bezrobotnych, którzy otrzymali wsparcie na uruchomienie działalności gospodarczej (ze środków EFS) Liczba osób innych niŜ bezrobotne, które otrzymały wsparcie na uruchomienie działalności gospodarczej (ze środków EFS) Liczba imprez, wystaw, targów, na których promowany będzie potencjał gospodarczy powiatu Liczba publikacji powiatowych, w których prezentowany będzie potencja gospodarczy powiatu Liczba projektów realizowanych wspólnie z organizacjami przedsiębiorców Wartość w roku bazowym Wartość w roku docelowym Częstotliwość pomiaru 0 80 1 raz w roku 0 40 1 raz w roku 0 5 1 raz w roku 1 5 1 raz w roku 0 3 1 raz w roku Wskaźniki rezultatu Lp. Nazwa wskaźnika 1 2 Liczba nowych podmiotów gospodarczych utworzonych w wyniku realizowanych projektów Liczba nowych miejsc pracy powstałych w ciągu 24 miesięcy od udzielenia wsparcia Wartość w roku bazowym Wartość w roku docelowym Źródło danych/częstotliwość pomiaru 0 120 1 raz w roku 0 150 1 raz w roku 75 Cel priorytetowy II: Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki Cele szczegółowe: 1. Rozszerzenie oferty i podniesienie poziomu nowoczesnego kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych, zgodnie z potrzebami rynku pracy. 2. Podnoszenie i dostosowanie kwalifikacji kadr przedsiębiorstw do wymogów rynku pracy. 3. Rozwój bazy dydaktycznej szkół ponadgimnazjalnych. 4. WdroŜenie systemu poradnictwa zawodowego i przedsiębiorczości we wszystkich szkołach ponadgimnazjalnych. 5. Rozwijanie i promowanie róŜnych form nabywania nowych i zmiany posiadanych kwalifikacji zawodowych oraz kształcenia ustawicznego. 6. Ograniczenie bezrobocia, aktywizacja rynku pracy. 7. Podniesienie jakości i rozszerzenie oferty świadczonych usług w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wieruszowie – nowe standardy obsługi interesantów, podnoszenie kompetencji zawodowych pracowników kluczowych. 8. Budowa i rozwój współpracy instytucji rynku pracy, pomocy społecznej, szkół i organizacji pozarządowych na rzecz aktywizacji rynku pracy i partnerstwa społecznego. Celem tego priorytetu jest wzrost poziomu zatrudnienia, spójności społecznej oraz podniesienie zdolności kadr gospodarki do absorbowania i wykorzystywania nowoczesnych, innowacyjnych rozwiązań technicznych i organizacyjnych w przedsiębiorstwach. DuŜe znaczenie w tym priorytecie ma podniesienie jakości kadr. Dobrze wykształcona, wyszkolona, świadoma uwarunkowań i konsekwencji swoich działań kadra dysponuje większymi moŜliwościami adaptacji do wyzwań wynikających z globalizacji i konkurencyjności gospodarek. Przyczynia się takŜe do zdolności wykorzystania przez przedsiębiorstwa nowoczesnych technologii, stosowania nowych form organizacji pracy. Równocześnie szkolenie zawodowe obejmujące kwalifikacje ogólne i społeczne przeciwdziała wykluczeniu społecznemu osób o najniŜszych kwalifikacjach, które w pierwszym rzędzie zagroŜone są utratą zatrudnienia i wykluczeniem zawodowym, a takŜe społecznym. W ramach priorytetu duŜy nacisk połoŜony zostanie na podniesienie poziomu edukacji zwłaszcza zawodowej i upowszechnianie kształcenia zawodowego. Dostęp do edukacji i umoŜliwienie korzystania z usług edukacyjnych w duŜej mierze określają sytuację jednostki na rynku pracy, a co za tym idzie takŜe materialne aspekty poziomu Ŝycia i rozwoju indywidualnego, a w pewnym sensie takŜe zdolności do integracji społecznej. WaŜnym 76 elementem tego priorytetu będą programy rozwoju szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych przez powiat, obejmujące m.in. uruchamianie nowych oczekiwanych na rynku pracy kierunków kształcenia, lub wprowadzanie do obecnie prowadzonych nowych specjalności lub modułów wykorzystujących nowoczesne rozwiązania techniczne i organizacyjne, a takŜe zajęć pozalekcyjnych i kursów pozwalających uzupełnić kwalifikacje zawodowe powyŜej tych, jakie zakładają programy nauczania. Ponadto szkoły ponadgimnazjalne otwarte zostaną na potrzeby kadr gospodarki i podejmą działania skierowane do osób dorosłych chcących zdobyć dodatkowe kwalifikacje zawodowe. Wspierane będą róŜnego rodzaju formy współpracy z przedsiębiorstwami i jednostkami naukowymi. Istotną barierą w rozwoju szkół zawodowych jest brak kadry pedagogicznej, zdolnej do nowoczesnego kształcenia w zakresie przedmiotów zawodowych, dlatego teŜ w ramach tego priorytetu nauczyciele przedmiotów zawodowych kierowani będą na staŜe, praktyki u pracodawców, dodatkowe studia i kursy. Szczególna uwaga poświęcona będzie podnoszeniu kwalifikacji zawodowych i propagowaniu kształcenia ustawicznego oraz wspieraniu oddolnych inicjatyw edukacyjnych na obszarach wiejskich. W ramach aktywizacji rynku pracy stworzony zostanie sprawny system administracji współdziałającej z partnerami społecznymi, który zdolny będzie do skutecznej aktywizacji osób nie tylko bezrobotnych, ale takŜe biernych zawodowo, a nie zarejestrowanych jako bezrobotne (zwłaszcza do przeciwdziałania ukrytemu bezrobociu na wsi). Ponadto w oparciu o nowo projektowane regulacje prawne administracja rynku pracy włączy się w działania na rzecz podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób pracujących, które wymagają przekwalifikowania lub uzupełnienia kwalifikacji w celu dalszego wypełniania funkcji zawodowych. W ramach priorytetu duŜy nacisk połoŜony zostanie na podnoszenie jakości usług świadczonych na rzecz osób bezrobotnych i biernych zawodowo. Instytucje rynku pracy i pomocy społecznej zadbają o wczesną identyfikację potrzeb swoich klientów w zakresie rozwoju zawodowego oraz diagnozowanie moŜliwości ich rozwoju zawodowego. Zwiększona zostanie dostępność usług pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego. W tym celu podniesione będą kwalifikacje kluczowych pracowników Powiatowego Urzędu pracy Wieruszowie. Wskaźniki produktu Lp. Nazwa wskaźnika 1 2 3 4 5 Liczba nowych pracowni dydaktycznych Liczba zmodernizowanych lub doposaŜonych pracowni dydaktycznych Liczba projektów z zakresu dodatkowych zajęć pozalekcyjnych Liczba projektów z zakresu dodatkowych kwalifikacji zawodowych dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych Liczba projektów dot. kwalifikacji zawodowych realizowanych przez szkoły ponadgimnazjalne dla osób dorosłych Wartość w roku bazowym 0 Wartość w roku docelowym 2 Częstotliwość pomiaru 1 raz w roku 0 6 1 raz w roku 2 9 1 raz w roku 2 8 1 raz w roku 1 6 1 raz w roku 77 6 Odsetek pracowników kluczowych urzędu pracy podnoszących kwalifikacje zawodowe w formie szkoleń, kursów, studiów. 30 80 1 raz w roku Wskaźniki rezultatu Lp. Nazwa wskaźnika 1 2 3 4 5 5 6 7 Odsetek absolwentów szkół ponadgimnazjalnych, którzy uzyskali dodatkowe poza programowe kwalifikacje zawodowe Odsetek uczniów szkól ponadgimnazjalnych uczestniczących w dodatkowych zajęciach pozalekcyjnych Liczba nowych kierunków kształcenia lub nowych specjalizacji Liczba projektów edukacyjnych z udziałem uczniów szkół ponadgimnazjalnych Odsetek absolwentów szkół ponadgimnazjalnych objętych systemem poradnictwa zawodowego i poradnictwa z zakresu przedsiębiorczości Odsetek nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych podnoszących swoje kwalifikacje w krótkich formach Odsetek młodych bezrobotnych (15 – 24 lata) objętych pomocą w ramach Aktywnych Polityk Rynku Pracy w okresie 100 dni od zarejestrowania Odsetek bezrobotnych kobiet objętych pomocą w ramach Aktywnych Polityk Rynku Pracy Wartość w roku bazowym Wartość w roku docelowym Częstotliwość pomiaru 5 65 1 raz w roku 5 45 1 raz w roku 1 4 1 raz w roku 2 6 1 raz w roku 40 100 1 raz w roku 28 45 1 raz w roku 1 raz w roku 100 70 1 raz w roku 78 8 9 Odsetek bezrobotnych zamieszkaych na wsi objętych pomocą w ramach Aktywnych Polityk Rynku Pracy Odsetek bezrobotnych w wieku powyŜej 50 lat objętych pomocą w ramach Aktywnych Polityk Rynku Pracy Cel priorytetowy III: 1 raz w roku 60 1 raz w roku 60 Podnoszenie warunków Ŝycia mieszkańców i zwiększanie spójności społecznej. Cele szczegółowe: 1. Poprawa stanu zdrowia mieszkańców, podnoszenie standardów opieki medycznej, zakresu świadczonych usług medycznych i opiekuńczych. 2. Dostosowanie obiektów i wyposaŜenia SP ZOZ w Wieruszowie do standardów jakościowych oraz potrzeb zdrowotnych mieszkańców powiatu. 3. Inicjowanie i udział w programach i zadaniach z zakresu promocji zdrowia i profilaktyki chorób. 4. Modernizacja infrastruktury pomocy społecznej. 5. WdraŜanie aktywnej polityki społecznej, modernizacja systemu pomocy społecznej i upowszechnianie usług psychologiczno-pedagogicznych. 6. Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i zawodowemu osób niepełnosprawnych oraz osób wymagających wsparcia. 7. Tworzenie i wspieranie sieci międzysektorowej współpracy i partnerstwa lokalnego na rzecz rozwoju zasobów ludzkich. 8. Wspieranie lokalnych inicjatyw obywatelskich. 9. Rozwój infrastruktury rekreacyjnej i turystycznej, udostępnianie szkolnej bazy sportowej na potrzeby sportu i rekreacji mieszkańców powiatu i turystów. 10. Rozwijanie edukacji ekologicznej. 11. Ochrona środowiska naturalnego i wykorzystanie „czystych” źródeł energii. 12. Zwiększanie dostępu do kultury i sportu, otwarcie na turystów oraz promocja dorobku kulturalnego mieszkańców.. 13. Podnoszenie poziomu bezpieczeństwa mieszkańców i ich majątku. 14. Udział powiatu we wdraŜaniu Programu Leader. Zgodnie z zapisami Strategii Lizbońskiej jednym z podstawowych warunków ogólnego rozwoju cywilizacyjno – kulturowego jest wspieranie edukacji, nauki, kultury oraz zwiększanie moŜliwości adaptacyjnych społeczności w regionach do zmieniających się 79 warunków zewnętrznych poprzez modernizację m.in. systemu opieki społecznej, poprawę stanu zdrowia i budowanie społeczeństwa obywatelskiego. Przed jednostkami powiatowymi stają obecnie nowe wyzwania związane ze skutecznym podjęciem aktywnych form integracji i rehabilitacji społecznej i zawodowej, aktywne formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu i zawodowemu. Koniecznym staje się równieŜ wypracowanie skutecznych form współpracy z organizacjami pozarządowymi i realizowanie zadań w sferze społecznej we współpracy z tymi organizacjami. Jakość Ŝycia determinowana jest przez wiele wskaźników, z których najwaŜniejsze, a jednocześnie dające się względnie zobiektywizować i opisać na potrzeby niniejszego dokumentu to: - stan zdrowia, - warunki zamieszkania i pracy, - moŜliwości twórczego i aktywnego wykorzystania czasu wolnego oraz realizowania indywidualnego rozwoju, - aktywność obywatelska, - zabezpieczenie osób starszych, wymagających wsparcia, - bezpieczeństwo publiczne. Warunki Ŝycia, jakie na danym obszarze oferowane są mieszkańcom determinują dziś w coraz większym stopniu decyzję zwłaszcza młodych ludzi o miejscu zamieszkania i podejmowania aktywności ekonomicznej. W ramach niniejszego priorytetu realizowane będą projekty dotyczące infrastruktury słuŜby zdrowia, pomocy społecznej, sportu i turystyki, a takŜe projekty tzw. „miękkie” których realizacja w głównej mierze wymagać będzie współpracy jednostek organizacyjnych powiatu z innymi podmiotami publicznymi i społecznymi. Znaczna część projektów realizowana być powinna w partnerstwie jednostek publicznych i organizacji społecznych. Projekty z zakresu słuŜby zdrowia prowadzić mają m.in. do tworzenia warunków do realizowania moŜliwie szerokiego zakresu usług ambulatoryjnych na terenie powiatu przez Powiatowe Centrum Medyczne Sp. z o.o. Projekty dotyczące utworzenia nowego środowiskowego domu samopomocy oraz zakładu aktywizacji zawodowej doprowadzić mają do „uzupełnienia” systemu opieki społecznej na terenie powiatu. JuŜ obecnie funkcjonują szkoły podstawowe z klasami Ŝycia, klasami integracyjnymi i specjalnymi oraz warsztaty terapii zajęciowej. Utworzenie zakładu aktywizacji zawodowej umoŜliwi kontynuowanie wsparcia i przygotowanie części osób niepełnosprawnych do wejścia na rynek pracy. Środowiskowy dom samopomocy planuje się utworzyć w Chróścinie. Ma on objąć swoim działaniem południową część powiatu i doprowadzić do objęcia wsparciem wszystkich osób z zaburzeniami psychicznymi jakie deklarują wolę uczestniczenia w tego typu formach wsparcia. Modernizacja systemu opieki społecznej, w tym rozwój kadry pracowników kluczowych, a takŜe przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i zawodowemu osób niepełnosprawnych realizowane będą w ramach projektów systemowych PO KL. W ramach projektów konkursowych PO KL planuje się realizację projektu upowszechniania usług poradni psychologiczno-pedagogicznej we wszystkich szkołach na terenie powiatu. W ramach podnoszenia poziomu bezpieczeństwa publicznego realizowane będą g. projekty skierowane na doposaŜenie państwowej straŜy poŜarnej – jako jednostki „budŜetowej” powiatu oraz stworzenie technicznego zaplecza dla systemu zarządzania kryzysowego. Przed powiatem i jego jednostkami otwarty zosta nowy szeroki obszar moŜliwości działania w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego i Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki”. W ramach RPO WŁ planuje się realizować projekty infrastrukturalne, w ramach PO KL projekty tzw. ”miękkie”. 80 Wskaźniki produktu Lp. Nazwa wskaźnika 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Liczba zmodernizowanych lub doposaŜonych pracowni medycznych Liczba obiektów medycznych dostosowanych do obowiązujących standardów Liczba nowych placówek pomocy społecznej Liczba zmodernizowanych obiektów pomocy społecznej Liczba projektów promocji zdrowia Liczba nowych pracowników kluczowych pomocy społecznej Liczba nowych boisk sportowych udostępnionych na cele szkolne i pozaszkolne Liczba obiektów poddanych termomodernizacji/liczba ekologicznych źródeł ciepła Liczba powiatowych obiektów sportowych stale udostępnionych mieszkańcom i turystom Liczba nowych samochodów ratowniczo-gaśniczych Liczba projektów realizowanych w partnerstwie z organizacjami społecznymi Liczba projektów z zakresu kultury i sztuki Wartość w roku bazowym 0 Wartość w roku docelowym 2 Częstotliwość pomiaru 1 raz w roku 0 1 1 raz w roku 0 2 1 raz w roku 1 2 1 raz w roku 0 3 1 raz w roku 0 1 1 raz w roku 1 2 1 raz w roku 5 7 1 raz w roku 2 6 1 raz w roku 0 2 0 10 1 raz w roku 1 raz w roku 1 6 1 raz w roku Wskaźniki rezultatu Lp. Nazwa wskaźnika 1 2 Liczba osób niepełnosprawnych objętych wsparciem w celu integracji społecznej i zawodowej w ramach programu aktywności lokalnej Liczba osób niepełnosprawnych, które Wartość w roku bazowym 0 Wartość w roku docelowym 120 Częstotliwość pomiaru 1 raz w roku 0 20 1 raz w roku 81 3 4 wróciły na rynek pracy w wyniku udzielonego wsparcia Liczba zadań i projektów powiatu zlecanych lub realizowanych wspólnie z organizacjami społecznymi Liczba osób objętych programami badań profilaktycznych 1 raz w roku 5 15 0 700 1 raz w roku Cel priorytetowy IV: Rozwój infrastruktury transportowej Cele szczegółowe: 1. Modernizacja dróg powiatowych, mostów i pozostałej infrastruktury drogowej, w szczególności łączących strefy przemysłowe i turystyczne powiatu z drogami krajowymi. 2. Podniesienie standardów utrzymania dróg powiatowych. 3. Podnoszenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, w tym przebudowa skrzyŜowań budowa chodników, parkingów. Powiat wieruszowski posiada jeden z najwyŜszych w województwie wskaźnik długości dróg powiatowych. Sieć dróg powiatowych jest dobrze rozwinięta, jednak ich stan techniczny nie odpowiada potrzebom rozwojowym powiatu. Drogi powiatowe wymagają pilnej modernizacji. Niniejszy cel strategiczny zakłada modernizację dróg powiatowych o największym znaczeniu dla rozwoju powiatu. W pierwszej kolejności realizowane będą projekty zmierzające do poprawy skomunikowania stref przemysłowych i turystycznych z drogami krajowymi nr 8, 14 i 11 oraz budowaną drogą ekspresową S8. Szczególne znaczenie ma tu modernizacja szlaku komunikacyjnego biegnącego od południowo-zachodnich granic powiatu do północno-wschodnich - stanowiącego główną arterię komunikacyjną, łączącą obszar powiatu z drogami krajowymi nr 11, 8 i 14 oraz drogą ekspresową nr S8. Podejmowane działania mają wpłynąć na stworzenie spójnego systemu skomunikowania wewnętrznego powiatu i połączenie sieci dróg powiatowych z drogami krajowymi. Jest to niezbędny warunek rozwoju gospodarczego powiatu i zwiększenia dostępności jego obszaru. Przewiduje się równieŜ podniesienie standardu utrzymania dróg powiatowych oraz działania polegające na zmianach organizacji ruchu, przebudowie skrzyŜowań, miejsc szczególnie niebezpiecznych oraz budowie chodników i ścieŜek rowerowych i innych wpływających na podniesienie poziomu bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. Planowane działania mają na celu podniesienie komfortu i bezpieczeństwa w poruszaniu się po drogach powiatowych, mają wpływać na skrócenie czasu przejazdu, emisji szkodliwych gazów do atmosfery oraz zmniejszeniu liczbę wypadków. Realizowane projekty mają prowadzić do otwarcia powiatu dla wszystkich rodzajów transportu, w tym dla transportu cięŜkiego. Drogi powiatowe stanowią podstawowy szkielet komunikacyjny na obszarze powiatu i przemieszczanie się pomiędzy poszczególnymi miejscowościami w zdecydowanej większości przypadków (w odniesieniu do dróg o powierzchni bitumicznej) odbywa się właśnie po 82 drogach powiatowych. Dlatego teŜ parametry techniczne i stan utrzymania dróg powiatowych powinien pozwolić na udostępnienie tych dróg takŜe dla cięŜkich samochodów cięŜarowych. Wskaźniki produktu Lp. Nazwa wskaźnika 1 2 3 4 Liczba kilometrów zmodernizowanych dróg Liczba kilometrów dróg o podwyŜszonym standardzie utrzymania Liczba kilometrów nowych chodników i ścieŜek rowerowych Liczba projektów z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym Wartość w roku bazowym 0 Wartość w roku docelowym 20 Częstotliwość pomiaru 1 raz w roku 0 150 1 raz w roku 0 8 1 raz w roku 0 6 1 raz w roku Wskaźniki rezultatu Lp. Nazwa wskaźnika 1 2 Liczba wypadków drogowych na drogach powiatowych Oszczędność czasu na zmodernizowanych odcinkach dróg powiatowych Wartość w roku bazowym 32 Wartość w roku docelowym 18 0 20 min Częstotliwość pomiaru 1 raz w roku 1 raz w roku Cel priorytetowy V: Budowa społeczeństwa informacyjnego Cele szczegółowe: 1. Zwiększanie dostępu do Internetu, szczególnie do łączy szerokopasmowych i publicznych punktów dostępu. 2. Podnoszenie zdolności administracji powiatowej do absorpcji nowoczesnych rozwiązań informatycznych oraz stosowania elektronicznego podpisu i elektronicznej pieczęci. 3. Włączenie powiatu w projekty z zakresu informacji i informatyzacji o zasięgu regionalnym i krajowym. 4. Upowszechnianie edukacji informatycznej. 5. Rozbudowa nowych form kontaktu i przepływu informacji pomiędzy administracją powiatową i mieszkańcami powiatu. 83 Dla gospodarczego i społecznego rozwoju powiatu niezbędnym jest rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego, a takŜe informatyzacja usług publicznych oraz umoŜliwienie korzystania przez mieszkańców i przedsiębiorstwa z najnowszych technologii informacyjnych i komunikacyjnych. WaŜnym jest zarówno rozwój niezbędnej infrastruktury, jak i pogłębianie umiejętności korzystania z nowych technologii. Znaczna część powiatu pozbawiona jest dostępu do szerokopasmowych łączy internetowych. Są to obszary, gdzie inwestycje w infrastrukturę są nierentowne dla podmiotów gospodarczych, co powoduje zagroŜenie wykluczeniem informatycznym i uniemoŜliwia prowadzenie działalności gospodarczej, w której niezbędnym jest korzystanie z nowoczesnych technologii informatycznych. Powiat nie jest podmiotem, który mógłby budować infrastrukturę niezbędną do uzyskania dostępu do Internetu, stąd teŜ przewiduje się działania polegające na lobbingu i ułatwianiu podmiotom gospodarczym podjęcie tego typu inwestycji. Dlatego teŜ przewiduje się realizację projektów w partnerstwie z podmiotami społecznymi i gospodarczymi. Główny cięŜar działań powiatu w zakresie budowy społeczeństwa informacyjnego połoŜony będzie na rozwijaniu nowych kanałów przepływu informacji pomiędzy administracją powiatową a mieszkańcami, umoŜliwieniu załatwiania spraw na odległość z wykorzystaniem elektronicznej pieczątki i podpisu oraz na prowadzeniu edukacji informatycznej zarówno dla młodzieŜy jak i osób starszych. Realizowane projekty mają umoŜliwiać włączanie się w projekty o zasięgu regionalnym i krajowym, do sieci usprawniających zarządzanie (e-zdrowie), ułatwiających dostęp do edukacji (e-ksztacenie), a takŜe poprawiających funkcjonowanie słuŜb: policji, straŜy, ratownictwa drogowego. Realizowane projekty w zakresie infrastruktury ICT i społeczeństwa informacyjnego uwzględniać mają szybki rozwój technologiczny oraz zachować zasadę neutralności technicznej i wolnego dostępu. Wskaźniki produktu Lp. Nazwa wskaźnika 1 2 3 4 Wartość w roku bazowym 0 1 Liczba projektów Liczba nowych publicznych punktów dostępu do Internetu Liczba nowych usług 0 realizowanych przez administracje powiatową on-line. Liczba miejscowości objętych systemem geodezyjnej 2 ewidencji budynków i lokali Wartość w roku docelowym 6 7 Częstotliwość pomiaru 1 raz w roku 1 raz w roku 3 1 raz w roku 12 1 raz w roku 84 Wskaźniki rezultatu Lp. Nazwa wskaźnika 1 2 Odsetek uczniów szkół ponadgimnazjalnych kończących naukę z uzyskanym certyfikatem Europejskie Komputerowe Prawo Jazdy (ECDL) Liczba osób dorosłych zdobywających dodatkowe kwalifikacje informatyczne w ramach projektów realizowanych przez jednostki powiatu lub z ich udziałem (w ujęciu rocznym) Wartość w roku bazowym 0 Wartość w roku docelowym 40 0 260 Częstotliwość pomiaru 1 raz w roku 1 raz w roku 85 XVIII. Zadania planowane do realizacji w latach 2007 – 2013 Zgodność z Lp Nazwa zadania planem/studium Okres . uwarunkowań realizacji zagospodarowa nia przestrzennego Rozwój i promocja przedsiębiorczości 1 Wsparcie w ramach Nie dotyczy 2009, 2011 EFS (dotacje, doradztwo, szklenia) dla osób bezrobotnych rozpoczynających działalność gospodarczą 2 Wsparcie w ramach Nie dotyczy 2010 - 2011 EFS (dotacje, doradztwo, szklenia) dla osób innych niŜ bezrobotne rozpoczynających działalność gospodarczą 3 Promocja potencjału Nie dotyczy 2009 - 2013 gospodarczego powiatu Produkty/rezultaty Podmiot uczestniczący w realizacji Koszt realizacji [w zł] Źródła finansowania 80 podmiotów objętych wsparciem Powiatowy Urząd Pracy w Wieruszowie 4 000 000,00 środki prywatne, środki UE 40 podmiotów objętych wsparciem Starostwo Powiatowe w Wieruszowie, organizacje pozarządowe 2 250 000,00 środki prywatne, środki UE 6 imprez promocyjnych/ targowych z udziałem powiatu 2 wydawnictwa promujące potencjał gospodarczy powiatu Starostwo Powiatowe w Wieruszowie, Stowarzyszenie „Między Prosną a Wartą” – Lokalna Grupa Działania 500 000,00 BudŜet powiatu, środki prywatne, PROW 86 4 Podniesienie rangi Nagrody „Markowy Produkt Powiatu Wieruszowskiego” Nie dotyczy Budowa kadr nowoczesnej gospodarki 1 Modernizacja i Nie dotyczy doposaŜenie pracowni do nauczania przedmiotów zawodowych i matematyczno przyrodniczych w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Wieruszowie 2 Modernizacja i Nie dotyczy doposaŜenie pracowni do nauczania przedmiotów zawodowych i matematyczno – przyrodniczych w Zespole Szkół Rolniczych w Lututowie 3 Modernizacja i Nie dotyczy doposaŜenie pracowni w Liceum Ogólnokształcącym w Wieruszowie 2009 - 2013 5 cykli konkursowych Starostwo Powiatowe w Wieruszowie, Stowarzyszenie „Między Prosną a Wartą” – Lokalna Grupa Działania 150 000,00 BudŜet powiatu, środki prywatne, PROW 2008-2012 3 pracownie zmodernizowane/ doposaŜone Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Wieruszowie, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 2 000 000,00 budŜet JST, środki UE 2008 - 2012 2 pracownie zmodernizowane/ doposaŜone Zespół Szkół Rolniczych w Lututowie, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 1 500 000,00 budŜet JST, środki UE 2009 - 2010 2 pracownie zmodernizowane/ doposaŜone Liceum Ogólnokształcące w Wieruszowie, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 360 000,00 budŜet JST, środki UE 87 4 5 6 Rozszerzenie oferty edukacyjnej szkół ponadgimnazjalnych o dodatkowe zajęcia pozalekcyjne z zakresu przedmiotów ogólnych Rozszerzenie oferty edukacyjnej szkół ponadgimnazjalnych o dodatkowe zajęcia pozalekcyjne i nowe kierunki kształcenia w zakresie przedmiotów zawodowych Rozszerzenie oferty edukacyjnej szkół ponadgimnazjalnych o moŜliwość zdobycia dodatkowych kwalifikacji zawodowych Utworzenie w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Wieruszowie centrum szkoleniowego i egzaminacyjnego ECDL (Europejskie Komputerowe Prawo Jazdy) Nie dotyczy 2008 - 2013 200 uczniów rocznie objętych zostanie zajęciami dodatkowymi 1 600 000,00 środki UE Starostwo Powiatowe w Wieruszowie, szkoły ponadgimnazjalne prowadzone przez powiat Nie dotyczy 2008 - 2013 3 nowe kierunki kształcenia Zespół Szkół 2 883 000,00 budŜet JST, Ponadgimnazjalnych w środki UE Wieruszowie, Zespół Szkół Rolniczych w Lututowie, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie Nie dotyczy 2008 - 2013 Starostwo Powiatowe 2 500 000 w Wieruszowie, szkoły ponadgimnazjalne prowadzone przez powiat EFS Nie dotyczy 2008 60% uczniów szkół zawodowych uzyska co najmniej jedną dodatkową kwalifikację zawodową wykraczającą ponad standardowy program nauczania 1 certyfikowane centrum szkoleniowo egzaminacyjne Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Wieruszowie, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie budŜet JST 40 000,00 88 7 Utworzenie lokalnych centrów doskonalenia Nie dotyczy 2 szkolne centra zawodowego kadr w 2008 - 2013 doskonalenia szkołach zawodowych zawodowego prowadzonych przez powiat 8 „Równe szanse” – projekt rozwoju usług Nie dotyczy 90% szkół objętych psychologiczno – 2007 - 2009 projektem pedagogicznych w szkołach na terenie powiatu wieruszowskiego 9 Nauczyciel zawodu – teoretyk i praktyk. Nie dotyczy 12 nauczycieli Ponoszenie kwalifikacji 2009 - 2010 objętych zawodowych doskonaleniem nauczycieli w ramach zawodowym staŜy w nowoczesnych zakładach przemysłowych. 10 Podniesienie Liczba pracowników, kwalifikacji Nie dotyczy 2008 -20012 którzy podniosą swoje zawodowych słuŜb kwalifikacje rynku pracy zawodowe - 8. Podnoszenie warunków Ŝycia mieszkańców i zwiększenie spójności społecznej 1 Utworzenie Nie dotyczy 2008 Powiatowego Centrum 1 spółka z o.o. Medycznego Sp. z o.o. prowadząca w Wieruszowie na działalność medyczną, bazie SP ZOZ w tym ambulatoryjną 1 150 000,00 środki UE Starostwo Powiatowe w Wieruszowie, szkoły zawodowe prowadzone przez powiat Szkoły z terenu powiatu wieruszowskiego, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 1 000 000,00 środki UE Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 205 000,00 środki UE Powiatowy Urząd Pracy w Wieruszowie 350 000,00 ? Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Wieruszowie, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 612 000,00 budŜet JST 89 2 WdroŜenie programów promocji i profilaktyki zdrowia 3 Dostosowanie obiektów i wyposaŜenie Szpitala Powiatowego w Wieruszowie do obowiązujących standardów i potrzeb zdrowotnych mieszkańców powiatu Nie dotyczy 2010 - 2011 Liczba zrealizowanych projektów - 5 Nie dotyczy 2010 - 2012 Liczba obiektów dostosowanych do obowiązujących standardów - 1 4 Utworzenie Zakładu Nie dotyczy aktywizacji Zawodowej 5 6 Przebudowa budynku Domu Pomocy Społecznej w Chruścinie – Wsi w celu dostosowania obiektów do obowiązujących standardów Wymiana pokrycia dachu zabytkowego budynku Domu Pomocy Społecznej w Chruścinie – Zamek Powiatowe Centrum Medyczne Sp. z o.o., Starostwo Powiatowe w Wieruszowie Spółka zarządzająca obiektami przeznaczonymi na świadczenie usług medycznych, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie Starostwo Powiatowe w Wieruszowie, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wieruszowie 2013 Liczba nowych placówek - 1 2009 Liczba zmodernizowanych obiektów – 1 Dom Pomocy Społecznej w Chróścinie – Wsi, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 2013 Liczba zmodernizowanych obiektów – 1 Dom Pomocy Społecznej w Chróścinie – Zamek, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 340 000,00 środki UE, inne 6 000 000,00 środki UE, inne 1 600 000,00 BudŜet państwa, inne 870 000,00 Zgodny Zgodny budŜet państwa, inne 180 000,00 budŜet państwa, inne 90 7 WdroŜenie Planu aktywności lokalnej na rzecz osób niepełnosprawnych Nie dotyczy 2007 - 2013 8 Projekty partnerskie w zakresie integracji oraz aktywizacji społecznej i Nie dotyczy zawodowej mieszkańców powiatu 2008 - 2013 9 WdroŜenie Programu opieki nad rodziną i dzieckiem Cykl projektów edukacji ekologicznej mieszkańców powiatu wieruszowskiego Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy społecznej 2009 - 2013 10 11 Nie dotyczy Nie dotyczy 2009 - 2013 Nie dotyczy 2009 - 2013 Liczba osób niepełnosprawnych objętych formami aktywnej integracji i aktywizacji – 100 Liczba osób niepełnosprawnych, które powrócą na rynek pracy dzięki wsparciu w ramach Planu aktywności lokalnej - 20 Liczba zrealizowanych projektów partnerskich - 10 Liczba rodzin oraz dzieci objętych pomocą - 100 Liczba projektów - 6 Liczba pracowników, którzy podniosą swoje kwalifikacje zawodowe - 3 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, organizacje pozarządowe, szkoły ponadgimnazjalne Starostwo Powiatowe w Wieruszowie, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wieruszowie, Powiatowy Urząd Pracy w Wieruszowie, szkoły ponadgimnazjalne Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wieruszowie Starostwo Powiatowe w Wieruszowie Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wieruszowie 811 000,00 budŜet JST, środki UE 1 000 000,00 środki UE 550 000,00 środki UE 350 000,00 budŜet JST, inne 200 000,00 budŜet JST, środki UE 91 Plener malarsko – rzeźbiarski Nie dotyczy Rozwój infrastruktury transportowej 1. Modernizacja dróg powiatowych (z udostępnieniem dla Zgodny transportu cięŜkiego) łączących strefy przemysłowe i turystyczne powiatu wieruszowskiego drogami krajowymi nr 11, nr 14, nr 8 (E67) oraz budowana drogą ekspresową S8 2. Przebudowa drogi nr 4545E w ramach Zgodny budowy Traktu Kaliskiego 3. Budowa ścieŜek rowerowych przy Zgodny szlakach turystycznych w powiecie wieruszowskim 4. Podniesienie poziomu bezpieczeństwa na Zgodny drogach – przebudowa miejsc niebezpiecznych 2008-2013 Liczba zorganizowanych plenerów – 6 Liczba uczestników (artystów) - 120 Starostwo Powiatowe w Wieruszowie, gminy, organizacje pozarządowe 2008-2013 22 km zmodernizowanych dróg powiatowych Powiatowy Zarząd Dróg w Wieruszowie, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 2012 10 km zmodernizowanych dróg powiatowych Powiatowy Zarząd Dróg w Wieruszowie, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 9 800 000,00 budŜet JST, środki UE Powiatowy Zarząd Dróg w Wieruszowie, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 374 000,00 2007 - 2008 2009 - 2013 6 km zbudowanych ścieŜek rowerowych przy szlakach turystycznych w powiecie Liczba miejsc niebezpiecznych poddanych przebudowie lub zmianie organizacji 200 000 budŜet powiatu, budŜet województwa, EFS 32 000 000,0 budŜet JST, 0 środki UE 1 500 000,00 budŜet JST, środki UE budŜet JST, budŜet państwa 92 ruchu - 4 5. Zakup samochodu poŜarniczego – drabiny dla jednostki PSP w Wieruszowie Nie dotyczy 2013 Nie dotyczy 2008-2009 6. Zakup samochodu poŜarniczego dla KP PSP w Wieruszowie Budowa społeczeństwa informacyjnego 1. Tworzenie publicznych punktów dostępu do Nie dotyczy Internetu (hot stopy, informaty, inne) 2. Rozbudowa platformy Nie dotyczy cyfrowej powiatu wieruszowskiego 3. Budowa systemu Nie dotyczy geodezyjnej ewidencji budynków i lokali 2008 - 2011 2013 2007 - 2013 Komenda Powiatowa Państwowej StraŜy 1 samochód poŜarniczy PoŜarnej w Wieruszowie, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie Komenda Powiatowa 1 samochód pozarniczy Państwowej StraŜy PoŜarnej w Wieruszowie, Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 1 800 000,00 budŜet JST, środki UE 910 000 EFRR, budŜet Komendy Powiatowej PSP Liczba utworzonych publicznych punktów dostępu do Internetu 10 1 rozbudowana platforma cyfrowa Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 150 000,00 budŜet JST Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 80 000,00 budŜet JST 10 miejscowości objętych ewidencją Starostwo Powiatowe w Wieruszowie 1 890 000,00 budŜet państwa * w związku z faktem, Ŝe nie wszystkie gminy i nie dla całych obszarów posiadają plany zagospodarowania przestrzennego, stąd zgodność poszczególnych zadań odnoszona jest do istniejących planów zagospodarowania przestrzennego lub do studiów uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego poszczególnych obszarów. 93 XI. Powiązanie zadań realizowanych w ramach Planu Rozwoju Lokalnego z innymi działaniami realizowanymi na terenie powiatu i województwa. Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Wieruszowskiego jest jednym z elementów planowania rozwoju społeczno-gospodarczego kraju i zgodny jest z dokumentami o szerszym niŜ lokalny zasięgu, wpisuje się w ich cele stanowiąc jedno z ogniw realizacji Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007 – 2013. Zgodny jest ze Strategią Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007 -2020. Realizacja Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Wieruszowskiego pozytywnie wpłynie na realizację misji rozwoju Województwa Łódzkiego, którą określono w sposób następujący: „Podniesienie atrakcyjności województwa łódzkiego w strukturze regionalnej Polski i Europy jako regionu sprzyjającego zamieszkiwaniu i gospodarce przy dąŜeniu do budowy wewnętrznej spójności i zachowaniu róŜnorodności jego miejsc. Cele niniejszego planu są spójne ze wszystkimi głównymi celami Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego. Poprzez działania zmierzające do podnoszenia poziomu wiedzy i kompetencji oraz jakości Ŝycia, a takŜe poprzez zmniejszanie zjawisk wykluczenia społecznego i zawodowego, wzrost liczby zatrudnionych, aktywizację rynku pracy, podnoszenie poziomu cywilizacyjnego obszarów wiejskich oraz budowanie aktywności społecznej oraz „społeczeństwa informacyjnego” wpisują się w cel główny sfery społecznej tj. „Wzrost ogólnego poziomu cywilizacyjnego województwa”. Poprzez zamierzenia Powiatu dotyczące wspierania przedsiębiorczości, modernizacji układu komunikacyjnego i poprawy dostępności obszaru realizacja Planu pozytywnie wpłynie na osiąganie załoŜonych w Strategii wskaźników dotyczących sfery ekonomicznej, której celem jest „Poprawa pozycji konkurencyjnej gospodarki województwa”. W sferze funkcjonalnoprzestrzennej Strategia Rozwoju Województwa zakłada „Stworzenie rzeczywistego regionu społeczno-ekonomicznego posiadającego własną podmiotowość kulturową i gospodarczą. Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Wieruszowskiego wpływa na realizację tego celu poprzez tworzenie warunków do współpracy społeczno- gospodarczej poszczególnych z innymi obszarami województwa oraz wzmacnianie pozycji Wieruszowa jako ponadlokalnego ośrodka oŜywienia gospodarczego i odbudowy więzi społecznych. Plan niniejszy został opracowany zgodnie z wytycznymi zawartymi w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013 i jest z tym programem zgodny. WdraŜanie wielu z zaplanowanych zadań jest wprost uzaleŜnione od uzyskania wsparcia finansowego w ramach RPO WŁ 2007 – 2013. Dlatego teŜ system wdraŜania Planu Rozwoju Lokalnego jest zgodny z wytycznymi zawartymi w „Szczegółowym Opisie Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013”. Zgodność dotyczy zasad ubiegania się o dofinansowanie, kwalifikowalności kosztów, uprawnionych beneficjentów oraz celów, działań i planowanych do osiągnięcia wskaźników produktów i rezultatów. W przypadku projektów infrastrukturalnych RPO WŁ 2007 – 2013 postrzegany jest w niniejszym Planie jako podstawowa ścieŜka dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania tych projektów. Plan niniejszy zawiera równieŜ wiele zadań, których realizacja planowana jest w ramach Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki” 2007 – 2013. Stąd teŜ planowane do realizacji zadania z zakresu rozwoju edukacji, aktywizacji rynku pracy, rozwoju przedsiębiorczości oraz pomocy społecznej i budowania społeczeństwa obywatelskiego i informacyjnego zgodne są z celami stawianymi przez PO KL. Program ten umoŜliwia powiatowi i jednostkom organizacyjnym powiatu występowanie w roli podmiotów realizujących projekty w zakresie szeroko rozumianej sfery społecznej. 94 95 XXI. Monitorowanie, ocena i komunikacja społeczna Planu Rozwoju Lokalnego Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Wieruszowskiego zawiera wskaźniki produktu i rezultatu przypisane jako swego rodzaju mierniki osiągnięcia kaŜdego z załoŜonych celów priorytetowych. Dlatego teŜ w oparciu o te wskaźniki oraz dane finansowe dotyczące realizowanych zadań dokonywany będzie monitoring realizacji Planu. W ramach monitoringu Zarząd Powiatu Wieruszowskiego zatwierdzi wzór karty do monitorowania realizacji Planu, którą to kartą posługiwać się będą wszystkie jednostki biorące udział we wdraŜaniu Planu. Pozwoli to na zebranie danych opracowanych wg jednolitej metodologii ułatwiającej porównanie, zestawienie i prezentowanie uzyskanych danych. Dane gromadzone i opracowywane będą w Wydziale Rozwoju i Promocji Starostwa Powiatowego w Wieruszowie pod nadzorem Zarządu Powiatu Wieruszowskiego. Zarząd jako odpowiedzialny za bieŜące wdraŜanie Planu odpowiedzialny będzie równieŜ za prowadzenie prawidłowego monitoringu realizowanych zadań. Zarząd Powiatu Wieruszowskiego 1 raz w roku przedstawić będzie Radzie Powiatu Wieruszowskiego informację o realizacji Planu. Informacja taka składana będzie do końca czerwca roku następnego po roku, którego będzie dotyczyła. KaŜda informacja obejmowała będzie okres od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku. BieŜącej oceny realizacji Planu Rozwoju Lokalnego dokonywać będzie Zarząd Powiatu Wieruszowskiego, który na tej podstawie moŜe proponować zmiany i aktualizację zapisów Planu. Rada Powiatu Wieruszowskiego dokonywać będzie oceny realizacji Planu co najmniej 1 raz w roku po przedstawieniu rocznej informacji o jego realizacji. Informacja ta umoŜliwi publiczną debatę w tym zakresie oraz wnoszenie ewentualnych uwag i propozycji modyfikowania Planu. Informacja o przebiegu realizacji Planu Rozwoju Lokalnego publikowana będzie na stronach internetowych Powiatu Wieruszowskiego, co zapewni informowanie społeczeństwa o postępach w realizacji Planu oraz umoŜliwi mieszkańcom wypowiadanie się w tej kwestii. W wyniku monitoringu i oceny Plan Rozwoju Lokalnego jako dokument „otwarty” podlegać moŜe zmianom i uzupełnieniom. Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Wieruszowskiego powstawał z udziałem społecznym i jego realizacja równieŜ ma się odbywać z udziałem mieszkańców. W tym celu Plan będzie stale umieszczony na stronach internetowych powiatu, społeczeństwo będzie informowane o postępach w jego realizacji. Plan ten ma być równieŜ narzędziem pozwalającym na realizowanie zadań waŜnych dla mieszkańców powiatu wieruszowskiego w sposób uporządkowany i skoordynowany. Dlatego teŜ podejmowane będą działania zmierzające do promowania znaczenia Planu dla rozwoju tego obszaru oraz informowania o kierunkach najwaŜniejszych działań przyjętych i zapisanych w Planie przez władze powiatu. 96 XXII. Plan finansowy Plan finansowy oparty jest na analizie finansowych zdolności do inwestowania jakie posiada powiat wieruszowski, z uwzględnieniem obecnego zadłuŜenia i planu jego spłaty, a takŜe zdolności kredytowych i obowiązujących w tym względzie limitów. Dochody budŜetu powiatu na rok 2008r. zaplanowano na kwotę 27 091 580zł, wydatki łącznie na kwotę – 27 260 597zł. Powiat Wieruszowski posiada niski wskaźnik zadłuŜenia. Środki przeznaczone w planie budŜetowym na 2008r. na spłatę kredytów i poŜyczek stanowią 5,87% planowanych dochodów budŜetu. Prognozowana kwota wszystkich zobowiązań długoterminowych w relacji do planowanych dochodów w roku 2008 wynosi 13,47%. W roku budŜetowym 2008 wydatki inwestycyjne powiatu wynoszą 1 342 000zł, a wysokość spłacanych kredytów i poŜyczek 1 423 000zł. Kwoty te obrazują zdolności powiatu do inwestowania. Mając na uwadze tendencje corocznego wzrostu sumy bilansowej budŜetu powiatu oraz rosnące kwoty, jakie powiat generuje z przeznaczeniem na inwestycje moŜna przyjąć 12 procentowy wskaźnik wzrostu środków inwestycyjnych rocznie. Ponadto w przypadku realizowania duŜych inwestycji powiat posiada jeszcze moŜliwość okresowego zwiększenia wydatków inwestycyjnych kosztem wydatków bieŜących. Plan finansowy uwzględnia poziom dofinansowania zadań w ramach RPO WŁ na poziomie 85% wartości kosztów kwalifikowanych inwestycji. 97 Plan finansowy na lata 2007 – 2013 [w złotych] Lp. 1 2 3 4 Nazwa zadania Modernizacja dróg powiatowych (z udostępnieniem dla transportu cięŜkiego) łączących strefy przemysłowe i turystyczne powiatu wieruszowskiego drogami krajowymi nr 11, nr 14, nr 8(E67) oraz budowana drogą ekspresową S8 Przebudowa drogi powiatowej nr 4545E w ramach budowy Traktu Kaliskiego Budowa ścieŜek rowerowych przy szlakach turystycznych w powiecie wieruszowskim Podniesienie poziomu bezpieczeństwa na drogach powiatowych – przebudowa miejsc niebezpiecznych Rozszerzenie oferty edukacyjnej szkół Nakłady do poniesienia na zadanie w latach 2007-2013 Źródła finansowania Rok 2007 budŜet JST budŜet państwa środki prywatne Rok 2008 Rok 2009 500 000,00 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 295 000,00 1 605 000,00 1 300 000,00 1 100 000,00 4 525 000,00 9 075 000,00 6 900 000,00 6 700 000,00 32 000 000,00 środki UE 9 800 000,00 1 500 000,00 374 000,00 inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne 1 470 000,00 8 330 000,00 40 000,00 219 000,00 1 241 000,00 40 500,00 40 500,00 45 500,00 45 500,00 50 500,00 50 500,00 50 500,00 50 500,00 budŜet JST budŜet 98 5 6 7 8 9 ponadgimnazjalnych o dodatkowe zajęcia pozalekcyjne z zakresu przedmiotów ogólnych Rozszerzenie oferty edukacyjnej szkół ponadgimnazjalnych o dodatkowe zajęcia pozalekcyjne i nowe kierunki kształcenia w zakresie przedmiotów zawodowych Rozszerzenie oferty edukacyjnej szkół ponadgimnazjalnych o moŜliwość zdobycia dodatkowych kwalifikacji zawodowych Utworzenie w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Wieruszowie centrum szkoleniowego i egzaminacyjnego ECDL (Europejskie Komputerowe Prawo Jazdy) Utworzenie lokalnych centrów doskonalenia zawodowego kadr w szkołach zawodowych prowadzonych przez powiat „Równe szanse” – projekt rozwoju usług psychologiczno – pedagogicznych w szkołach na terenie powiatu wieruszowskiego Nauczyciel zawodu – 1 600 000,00 2 883 000,00 2 500 000,00 40 000,00 1 150 000,00 1 000 000,00 państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne 200 000,00 200 000,00 400 000,00 200 000,00 400 000,00 35 000,00 48 000,00 150 000,00 70 000,00 75 000,00 55 000,00 160 000,00 320 000,00 650 000,00 460 000,00 500 000,00 360 000,00 416 600,00 41 6 600,00 417 000,00 417 000,00 416 400,00 416 400,00 150 000,00 186 000,00 220 000,00 220 000,00 220 000,00 154 000,00 600 000,00 300 000,00 40 000,00 budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne 200 000,00 100 000, 00 budŜet JST 99 10 11 12 13 14 15 16 teoretyk i praktyk. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych nauczycieli w ramach staŜy w nowoczesnych zakładach przemysłowych Modernizacja i doposaŜenie pracowni dydaktycznych w Liceum Ogólnokształcącym w Wieruszowie Modernizacja pracowni przedmiotów zawodowych i matematycznoprzyrodniczych w Zespole Szkół Rolniczych w Lututowie Modernizacja pracowni przedmiotów zawodowych i matematycznoprzyrodniczych w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Wieruszowie Plener malarsko rzeźbiarski Utworzenie Powiatowego Centrum Medycznego Sp. z o.o. w Wieruszowie na bazie SP ZOZ WdroŜenie programu promocji i profilaktyki zdrowia 205 000,00 360 000,00 1 500 000,00 2 000 000,00 200 000,00 612 000,00 340 000,00 budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne 6 500,00 120 000,00 85 000,00 30 000,00 30 000,00 150 000,00 150 000,00 73 500,00 95 000,00 520 000,00 805 000,00 118 500,00 100 000,00 675 000,00 1 100 000,00 budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne 6 500,00 budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne 8 000,00 8 000,00 8 000,00 6 500,00 6 500,00 7 000,00 17 000,00 9 000,00 6120 000,00 17 000,00 9 000,00 17 000,00 9 000,00 17 000,00 9 000,00 17 000,00 9 000,00 17 000,00 9 000,00 100 17 18 19 20 21 21 22 Dostosowanie obiektów i wyposaŜenia Szpitala Powiatowego w Wieruszowie do obowiązujących standardów i potrzeb zdrowotnych mieszkańców powiatu WdroŜenie Planu aktywności lokalnej na rzecz osób niepełnosprawnych WdroŜenie Programu opieki nad rodziną i dzieckiem Przebudowa budynku Domu Pomocy Społecznej w Chróścinie – Wsi w celu dostosowania obiektu do obowiązujących standardów Wymiana pokrycia dachu zabytkowego budynku Domu Pomocy Społecznej w Chróścinie - Zamku Utworzenie Zakładu Aktywizacji Zawodowej Projekty partnerskie w zakresie integracji oraz 6 000 000,00 811 000,00 550 000,00 870 000,00 180 000,00 1 600 000,00 1 000 000,00 środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa 150 000,00 20,00 150 000,00 20,00 2 550 000,00 450 000,00 2 550 000,00 450 000,00 15 000,00 11 000,00 11 000,00 11 000,00 11 000,00 11 000,00 11 000,00 130 000,00 100 000,00 100 000,00 100 000,00 100 000,00 100 000,00 100 000,00 10 000,00 10 000,00 10 000,00 10 000,00 10 000,00 100 000,00 100 000,00 100 000,00 100 000,00 100 000,00 435 000,00 435 000,00 90 000,00 90 000,00 800 000,00 800 000,00 101 aktywizacji społecznej i zawodowej mieszkańców powiatu 23 24 25 26 Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy społecznej Podnoszenie kwalifikacji zawodowych słuŜb rynku pracy Wsparcie w ramach EFS (dotacje, doradztwo, szkolenia) dla osób bezrobotnych rozpoczynających działalność gospodarczą Wsparcie w ramach EFS (dotacje, doradztwo, szkolenia) dla osób innych niŜ bezrobotne rozpoczynających działalność gospodarczą Promocja potencjału gospodarczego powiatu 200 000,00 350 000,00 4 000 000,00 2 250 000,00 500 000,00 26 26 Podniesienie rangi Nagrody „Markowy Produkt Powiatu Wieruszowskiego” Tworzenie publicznych 150 000,00 środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet 100 000,00 70 000,00 15 000,00 180 000,00 235 000,00 100 000,00 185 000,00 200 000,00 4 000,00 4 000,00 4 000,00 4 000,00 4 000,00 36 000,00 36 000,00 36 000,00 36 000,00 36 000,00 70 000,00 70 000,00 70 000,00 70 000,00 200 000,00 300 000,00 1 500 000,00 2 000 000,00 50 000,00 350 000,00 600 000,00 1 250 000,00 10 000,00 10 000,00 10 000,00 10 000,00 35 000,00 10 000,00 10 000,00 10 000,00 10 000,00 35 000,00 60 000,00 60 000,00 60 000,00 60 000,00 110 000,00 7 500,00 7 500,00 7 500,00 7 500,00 7 500,00 7 500,00 7 500,00 7 500,00 7 500,00 7 500,00 15 000,00 15 000,00 15 000,00 15 000,00 15 000,00 150 000,00 75 000,00 45 000,00 102 27 punktów dostępu do Internetu (hotspoty, infomaty, inne) 28 Rozbudowa platformy cyfrowej powiatu wieruszowskiego 29 30 Budowa systemu geodezyjnej ewidencji budynków i lokali Cykl projektów edukacji ekologicznej mieszkańców powiatu wieruszowskiego 150 000,00 80 000,00 1 890 000,00 350 000,00 9100 000,00 31 32 33 Zakup samochodu ratowniczo – gaśniczego dostosowanego do gaszenia poŜarów lasów Zakup samochodu poŜarniczego – drabiny dla jednostki PSP w Wieruszowie Budowa zaplecza technicznego systemu zarządzania kryzysowego 1 800 000,00 250 000,00 państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne budŜet JST budŜet państwa środki prywatne środki UE inne 80 000,00 180 000,00 360 000,00 10 000,00 180 000,00 360 000,00 270 000,00 270 000,00 270 000,00 14 000,00 14 000,00 14 000,00 14 000,00 14 000,00 56 000,00 130 000,00 56 000,00 56 000,00 56 000,00 56 000,00 770 000,00 270 000,00 1 530 000,00 38 000,00 212 000,00 103 104 105