D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

Sygn. akt XIII Ca 486/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 15 stycznia 2014 r.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział XIII Cywilny Rodzinny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Alicja Spustek-Kląskała
Sędziowie: SSO Teresa Znaińska
SSR del. Wioletta Noworyta
Protokolant: Magdalena Maślanka
po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2014 r. we Wrocławiu
sprawy z powództwa R. R.
przeciwko małoletniemu S. R. działającemu przez matkę D. Ś. oraz D. Ś.
o obniżenie alimentów i regres
na skutek apelacji wniesionej przez powoda od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu
z dnia 10 maja 2013 r. sygn. akt III RC 986/12;
I. oddala apelację;
II. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 300 zł tytułem kosztów procesu poniesionych w postępowaniu
odwoławczym.
Sygn. akt XIII Ca 486/13
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 10 maja 2013 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej w sprawie o sygn. akt III RC 986/12 w
pkt 1) oddalił powództwo; w pkt 2) zasądził od powoda na rzecz małoletniego pozwanego kwotę 600 złotych tytułem
zwrotu kosztów postępowania.
Rozstrzygnięcie powyższe Sąd Rejonowy wydał na podstawie m.in. następujących ustaleń
faktycznych:
S. R. ur. (...) pochodzi ze związku małżeńskiego R. R. i D. Ś.. Wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 9
sierpnia 2011 r., sygn. akt XIII RC 2665/09 zasądzono od R. R. na rzecz małoletniego alimenty w wysokości po 550
złotych miesięcznie.
W dacie wydania orzeczenia małoletni uczęszczał do I klasy szkoły podstawowej. Miesięczny koszt utrzymania syna
D. Ś. określiła na kwotę około 800 złotych.
D. Ś. była zatrudniona w Niepublicznym Przedszkolu (...) we W. na stanowisku asystenta dyrektora. Uzyskiwała
wynagrodzenie w kwocie około 1 412,00 złotych netto miesięcznie.
R. R. pracował w L. Bank we W. z wynagrodzeniem około 4 663,70 złotych netto (z premiami - około 5 000 zł
netto). Powód płacił za wynajem mieszkania 1 600 złotych miesięcznie. Był współwłaścicielem mieszkania, w którym
mieszkała jego matka i siostra.
Powód poza kwotami przekazywanymi powódce na utrzymanie dziecka tytułem alimentów w kwocie 550 złotych
miesięcznie ponosił również dodatkowe wydatki na: leczenie małoletniego, edukację, szkołę, ubezpieczenie, przejazdy
komunikacją miejską, rozrywkę. Powód kupował małoletniemu odzież i obuwie, z czego część rzeczy przekazywał
przedstawicielce ustawowej dziecka.
Aktualny miesięczny koszt utrzymania małoletniego określony przez matkę, obejmuje wydatki na odzież i obuwie (50
zł), wyżywienie i środki czystości (300-500 zł), dojazdy do szkoły (45 zł), książki i zabawki (40 zł), internet i telewizję
(50 zł), telefon komórkowy (35 zł), przybory szkolne (30 zł-40 zł), leczenie (80 zł), aikido (140 zł).
W ostatnim okresie D. Ś. poniosła ponadto dodatkowe koszty związane z zaszczepieniem dziecka przeciwko
kleszczowemu zapaleniu opon mózgowych, wyjazdem syna na zieloną szkołę, wyjazdem na kolonię.
D. Ś. nadal pracuje w przedszkolu na stanowisku asystenta dyrektora i uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w
wysokości około 1 400 złotych netto miesięcznie.
R. R. nadal jest zatrudniony w banku (...) S.A. (przed rebrandingiem L. Bank) uzyskując miesięczne wynagrodzenie
w wysokości około 5 000 złotych netto.
Powód regularnie przekazuje matce pozwanego kwotę 550 złotych tytułem zasądzonych alimentów. Z uwagi na sposób
uregulowanych kontaktów z dzieckiem, syn przebywa u ojca praktycznie po pół miesiąca. Wówczas powód ponosi
koszty utrzymania dziecka. Powód oszacował je na kwotę 500 zł-600 zł (wyżywienie: 150 zł-200 zł, utrzymanie
mieszkania – 200 zł, rozrywka: 100 zł-200 zł).
Powód obecnie pokrywa również większość wydatków szkolnych syna. Od czasu wydania wyroku w sprawie o rozwód
powód dodatkowo opłaca synowi naukę pływania, wyjścia klasowe do kina / teatru, tzw. zieloną szkołę, lekcje: języka
angielskiego i języka niemieckiego (średnio 60 złotych miesięcznie). Powód ponosi również koszty leczenia syna i jego
wypoczynku.
Przy tak ustalonym stanie faktycznym, po dokonaniu wykładni treści przepisu art. 138 kro Sąd
Rejonowy uznał, że pozew nie zasługiwał na uwzględnienie.
Obecnie małoletni S. R., w oparciu o treść wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu, określającego w szerokim zakresie
sposób kontaktowania się ojca z synem, znajduje się naprzemiennie pod pieczą matki i ojca.
W ocenie Sądu Rejonowego, usprawiedliwione potrzeby małoletniego nie uległy zmniejszeniu w okresie od daty
uprawomocnienia się ostatniego orzeczenia w przedmiocie obowiązku alimentacyjnego i kształtują się na poziomie
nie mniejszym niż 800 złotych netto miesięcznie. Zdaniem Sądu sytuacja materialna rodziców małoletniego od czasu
poprzedniego orzekania w przedmiocie alimentów również nie uległa istotnej zmianie.
Sąd Rejonowy wskazał, iż od wydania orzeczenia w sprawie o rozwód nie doszło do zmiany ustalonych w nim
kontaktów powoda z synem. Ustalając wysokość alimentów obciążających R. R. Sąd Okręgowy uwzględnił ponoszone
przez niego koszty utrzymania małoletniego w czasie, gdy dziecko u niego przebywa ramach kontaktów.
Zważywszy, że nie zmieniły się ani usprawiedliwione potrzeby małoletniego, ani nie uległa zmianie sytuacja zarobkowa
i majątkowa powoda i matki małoletniego pozwanego, a także nie doszło do zmiany w zakresie częstotliwości
kontaktów ojca z synem, jakie generowałyby większe koszty utrzymania małoletniego pozwanego zdaniem Sądu
Rejonowego brak jest okoliczności, które uzasadniałyby zmianę pkt IV wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu XIII
Wydziału Cywilnego (sygn. akt XIII RC 2665/09) z dnia 9 sierpnia 2011 roku.
Sąd Rejonowy podkreślił, iż wywodzona przez powoda zmiana w zakresie czasu spędzanego u niego przez małoletniego
pozwanego w skali miesiąca i wynikające z tego zwiększone nakłady finansowe na dziecko nie znalazły potwierdzenia
w okolicznościach faktycznych sprawy.
Apelację od wyroku Sądu Rejonowego złożył powód zaskarżając go w pkt I w części oddalającej powództwo w zakresie
żądania obniżenia świadczenia alimentacyjnego na rzecz pozwanego do kwoty po 200 zł miesięcznie i zarzucając:
1/ naruszenie art. 138 kro poprzez przyjęcie przez Sąd I Instancji, że nie doszło do istotnej zmiany stosunków
uzasadniających żądanie zmiany orzeczenia określającego obowiązek alimentacyjny powoda, podczas gdy w
rzeczywistości powód partycypuje w kosztach utrzymania i wychowania małoletniego w zakresie wyższym niż
określony w wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 9 sierpnia 2011 r. sygn. akt XIII RC 2665/09, albowiem
jak wynika z ustaleń Sądu I Instancji powód poza comiesięcznym uiszczaniem na rzecz małoletniego kwoty 550 zł
tytułem alimentów partycypuje także w większości kosztów związanych z jego utrzymaniem zakupując na rzecz dziecka
większość obuwia i odzieży, wszystkie artykuły szkolne, pokrywa całość kosztów jego leczenia, a także niezależnie
ponosi wydatki w łącznej kwocie 500 zł, związane z utrzymaniem małoletniego w trakcie ustalonych z nim kontaktów
tj. przez ½ każdego miesiąca,
2/ naruszenie przepisu art. 233 kpc poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i przyjęcie, że matka
małoletniego pokrywa w równym stopniu co powód koszty utrzymania syna związane z leczeniem (stomatologicznym,
alergologicznym), zakupem odzieży i wypoczynkiem, nadto nie pokrywa wydatków szkolnych, ponieważ powód ją w
tym ubiega, podczas gdy choćby przez okres trwania postępowania w niniejszej sprawie pozwana nie przedstawiła
jakiegokolwiek dokumentu na okoliczność ponoszonych wydatków na syna.
W uzasadnieniu apelujący dodatkowo wskazał, iż sumaryczne wydatki powoda na utrzymanie małoletniego w trakcie
pobytu u ojca wynoszą ponad 1500 zł miesięcznie, co stanowi 1/3 wynagrodzenia powoda. W ocenie apelującego kwota
ta nie powinna przekraczać 1200 zł miesięcznie (łącznie z świadczeniem do rąk matki małoletniego).
W oparciu o powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę wyroku Sądu I Instancji w zakresie żądania obniżenia
świadczenia alimentacyjnego na rzecz małoletniego i zasądzenie od powoda na rzecz małoletniego w miejsce kwoty po
550 zł kwoty po 200 zł miesięcznie płatnej do 10-ego dnia każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej oraz
o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.
Sąd Rejonowy przeprowadził wnikliwe postępowanie dowodowe i na jego podstawie w większości poczynił prawidłowe
ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy przyjmuje za własną podstawę rozstrzygnięcia.
Sąd Rejonowy powołał właściwe przepisy prawne i przeprowadził ich prawidłową wykładnię. Wbrew zarzutom apelacji
ocena dowodów dokonana przez Sąd Rejonowy nie przekracza granicy zakreślonej w art. 233 § 1 kpc.
Zdaniem Sądu Okręgowego w świetle przytoczonych motywów zaskarżonego wyroku nie ma uzasadnionych powodów
by - w myśl zarzutów skarżącego - zakwestionować istnienie logicznego związku między treścią przeprowadzonych
dowodów, a ustalonymi na ich podstawie w drodze wnioskowania faktami stanowiącymi podstawę zawartego w nim
rozstrzygnięcia.
Powód w toku postępowania nie wykazał istotnej zmiany stosunków przewidzianych w art. 138 kro. Jak prawidłowo
wskazał Sąd Rejonowy w wyroku zapadłym w sprawie o rozwód w, którym ustalone zostały alimenty od powoda na
rzecz pozwanego uwzględniono koszty utrzymania małoletniego w okresie, kiedy przebywa on u matki, które to Sąd
ocenił na kwotę około 800 zł miesięcznie oraz szeroki zakres kontaktów ojca z małoletnim. Sąd Okręgowy uwzględnił
wówczas również wówczas duży udział powoda w ponoszeniu wydatków na rzecz małoletniego, obejmujących koszty:
leczenia, edukacji (wydatki szkolne, obiady w szkole, pobyt w świetlicy), ubezpieczenia, przejazdów komunikacją
miejską, opłat za basen i naukę pływania, zakupu książek, odzieży, obuwia. Nadto Sąd Okręgowy miał na uwadze fakt,
iż część z w/w zakupów przekazywana była matce małoletniego.
Obecnie koszty utrzymania małoletniego pozwanego nie uległy zmniejszeniu, a wręcz przeciwnie z uwagi na
intensywny rozwój dziecka ulegają systematycznemu wzrostowi. Koszty te winny być rozłożone na oboje rodziców
stosownie do uzyskiwanych przez nich dochodów. Dysproporcja w dochodach powoda i przedstawicielki ustawowej
małoletniego jest znaczna, przy czym zróżnicowanie to występuje na korzyść powoda.
W tej sytuacji pomimo sprawowania przez rodziców naprzemiennej opieki nad synem i przebywania przez
małoletniego przez okres ok. 1/3 miesiąca u ojca – w tym zakresie Sąd Okręgowy nie podzielił bowiem stanowiska Sądu
I Instancji odnośnie kształtowania się w/w wymiaru czasu na poziomie ½ miesiąca - nie sposób obciążyć każdego z
rodziców kosztami utrzymania dziecka w jednakowej wysokości.
Jeżeli podczas pobytu małoletniego u ojca potrzeby dziecka są zaspokajane na bardzo wysokim poziomie (np.
wakacje), to przy zredukowaniu alimentów zgodnie z żądaniem pozwu, w okresie pobytu u matki małoletni miałby
zaspokajane niezbędne potrzeby na poziomie minimalnym. Powyższe pozostaje w sprzeczności zarówno z dobrem
małoletniego jak i z zasadą równej stopy życiowej, zgodnie z którą potrzeby dziecka winny być zaspokajane na poziomie
adekwatnym do tego, na którym następuje realizacja potrzeb jego rodziców.
Stąd też nie podzielając zarzutów zawartych w apelacji Sąd Okręgowy na podstawie przepisu art. 385 kpc orzekł jak
w pkt I wyroku.
O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w oparciu o przepis ar. 98 § 1 i 3 kpc w zw. z art. 391 § 1 kpc w zw. z
§ 6a ust. 4 w zw. z § 12 ust. pkt 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez
radcę prawnego z urzędu (Dz.U. Nr, poz. 1349 ze zm.).