Załącznik nr 3

SYLABUS
Elementy składowe sylabusu
Opis
Nazwa przedmiotu
Historia kultury
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek
Język przedmiotu
0400-KS1-1HKL
Kulturoznawstwo
Instytut Filologii Polskiej
polski
Charakterystyka przedmiotu
Treści kierunkowe
Przedmiot obowiązkowy
Rok studiów/ semestr
I rok I˚ - semestr 2
Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz
forma prowadzenia zajęć
Punkty ECTS
Prowadzący
30 godzin, ćwiczenia
Założenia i cele przedmiotu
Krótkie wprowadzenie w problematykę i zakres pojęcia kultury oraz
cywilizacji. Systematyczny przegląd największych i najważniejszych
kultur i cywilizacji, które wpłynęły na kształt współczesnej Europy
(ich literatura, religia, sztuka, prawo): Mezopotamia (Sumer,
Babilonia), Grecja, Rzym, Bizancjum, kultura żydowska; początki i
rozwój chrześcijaństwa, kultura średniowiecznej Europy, renesansowy
humanizm; Ameryka i jej kultura – przed Kolumbem, początki Stanów
Zjednoczonych; prawosławie i kultura rosyjska; świat islamu.
Wiedza ogólna z zakresu historii powszechnej oraz wiedzy o kulturze.
Wymagania wstępne
Treści merytoryczne przedmiotu
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej
5
Marcin Bajko, asystent
Przedmiot zaplanowany został jako ogólne ujęcie problematyki
związanej z kulturą w jej historycznym rozwoju i obejmuje
następujące zagadnienia: definicje pojęcia kultury i cywilizacji.
Cywilizacje i kultury Wschodu: Mezopotamia i Egipt, starożytna
Grecja i Rzym, Bizancjum, kultura żydowska, upadek Cesarstwa
Rzymskiego oraz początki chrześcijaństwa; kultura średniowiecznej
Europy, humanizm, formowanie się światopoglądu naukowego. Etyka
protestancka a kapitalizm. Przełom w dziejach kultury europejskiej:
odkrycie Ameryki. Kontynent północnoamerykański przed nadejściem
Europejczyków. Wzajemne wpływy kultury amerykańskiej i
europejskiej. Idea jedności Europy. Polska w Europie. Wschód,
prawosławie, Rosja. Dziedzictwo Bizancjum. Kultura Bliskiego
Wschodu: świat islamu w ujęciu syntetycznym.
Obecność na zajęciach (dopuszczalne nieobecności: 1), aktywność,
znajomość treści omawianych tematów, zaliczenie zajęć w formie
kolokwium. W przypadku przekroczenia dozwolonej liczby
nieobecności, obowiązuje zaliczenie danego tematu podczas dyżuru
prowadzącego zajęcia.
Literatura:
- F. Braudel, Gramatyka cywilizacji, przeł. H. Igalson-Tygielska,
Warszawa 2006.
- M. Streeter, Śródziemnomorska kolebka kultury europejskiej, tłum.
Jacek Sikora, Warszawa 2007.
- H. Rickert, Człowiek i kultura, S. Czarnowski, Kultura, P. Bagby,
Pojęcie kultury, w: Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór
tekstów, wstęp i red. A. Mencwel, Warszawa 2001.
- Ch. Jenks, Kultura, przeł. W. J. Burszta, Poznań 1999.
- A. Kłoskowska, Powstanie i rozwój pojęcia, Istota kultury w: Pojęcia
i problemy wiedzy o kulturze, pod red. A. Kłoskowskiej, Wrocław
1991.
- W. Tatarkiewicz, Cywilizacja i kultura, w: tegoż, O filozofii i sztuce,
Warszawa 1986.
- P. Bagby, Cywilizacje, w: tegoż, Kultura i historia. Prolegomena do
porównawczego badania cywilizacji, Warszawa 1975.
- G. Contenau, Życie codzienne w Babilonie i Asyrii, przeł. E.
Bąkowska, Warszawa 1963.
- Kodeks Hammurabiego, przekł. M. Stępień, Warszawa 1996.
- J. Černý, Religia starożytnych Egipcjan, przeł. E. DąbrowskaSmektala, Warszawa 1972.
- K. Kumaniecki, Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu,
Warszawa 1975.
- Słownik kultury greckiej, red. L. Winniczuk, Warszawa 1988.
- M. Eliade, I. P. Couliano, Słownik religii, tłum. A. Kuryś, Warszawa
1994.
- R. Calasso, Zaślubiny Kadmosa z Harmonią, przeł. S. Kasprzysiak,
wprowadzenie J. Brodski, Warszawa 2010.
- E. Ozorowski, Rzym i Konstantynopol jako modele kultury
europejskiej, w: Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów
słowiańskich, pod red. Z. Abramowicz i J. Ławskiego, tom II,
Białystok 2010.
- H.W. Haussig, Historia kultury bizantyjskiej, przeł. T. Zabłudowski,
Warszawa 1969.
- A. Komnena, Aleksjada, tom I, przełożył, wstępem i przypisami
opatrzył O. Jurewicz, Wrocław 2005.
- A. Unterman, Żydzi. Wiara i życie, przeł. J. Zabierowski, Łódź 1989.
- M. Grant, Dzieje dawnego Izraela, przeł. J. Schwakopf, Warszawa
1991.
- E. Lewandowski, Charakter narodowy Polaków i innych, Warszawa
2008.
- P. Chuvin, Ostatni poganie. Zanik wierzeń pogańskich w cesarstwie
rzymskim od panowania Konstantyna do Justyniana, przeł. J.
Stankiewicz-Prądzyńska, Warszawa 2008.
- M. Simon, Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa, Warszawa 1979.
- M. Banniard, Geneza kultury europejskiej V-VIII w., przeł. A. Kuryś,
Warszawa 1995.
- J. Huizinga, Jesień średniowiecza, przekł. T. Brzostowski, Warszawa
1974.
- M. Ossowska, Ethos rycerski i jego odmiany, Warszawa 1973.
- U. Eco, Sztuka i piękno w średniowieczu, przeł. M. Olszewski, M.
Zabłocka, Warszawa 2006.
- Literatura Europy. Historia literatury europejskiej, pod red. A.
Benoit-Dusausoy i G. Fontaine’a, Gdańsk 2009.
- M. Weber, Etyka protestancka a duch kapitalizmu, przeł. B. Baran, J.
Miziński, Warszawa 2010.
- M. Gołębiowski, Dzieje kultury Stanów Zjednoczonych, Warszawa
2005.
- L. Leciejewicz, Rodowód historyczny kultury polskiej – najstarsze
źródła, w: Uniwersalizm i swoistość kultury polskiej, pod red. J.
Kłoczkowskiego, t. 1, Lublin 1989.
- J. Parandowski, Polska leży nad Morzem Śródziemnym, J.
Chałasiński, Polska leży w Europie w: Polskie wizje Europy w XIX i
XX wieku, wyboru dokonał P. O. Loew, Wrocław 2004.
- J. H. Billington, Ikona i topór. Historia kultury rosyjskiej, przeł. J.
Hunia, Kraków 2008.
- J. Łotman, Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na
początku XIX, przekład i posłowie B. Żyłko, Gdańsk 1999.
- K. Armstrong, Krótka historia islamu, tłum. J. Włodarczyk, Wrocław
2004.
- M. Dziekan, Dzieje kultury arabskiej, Warszawa 2008.
- J. Danecki, Co zawdzięczamy islamowi, „Znak” 1998, nr 512.
- R. Armour, Islam, chrześcijaństwo i Zachód, przekł. I. Nowicka,
Kraków 2004.
25 września 2011
……………………………….
Data i podpis osoby składającej sylabus