Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny za

Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu
wspierania rodziny
za rok 2014
Opracował:
Gminny Ośrodek
Pomocy Społecznej w Czernikowie
Czernikowo, dnia 2014.03.09
I.
Wprowadzenie
Zgodnie z art. 179 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy
zastępczej (Dz.U. z 2013 r. poz. 135) istnieje obowiązek w terminie do 31 marca każdego
roku złożenia Radzie Gminy rocznego sprawozdania z realizacji zadań z zakresu wspierania
rodziny.
Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2013-2015 został ustanowiony uchwałą Nr
XXV/185/2013 Rady Gminy w Czernikowie z dnia 27 września 2013 r.
Jego koordynowanie i monitorowanie powierzono Gminnemu Ośrodkowi Pomocy
Społecznej w Czernikowie. Program jest adresowany do rodzin z dziećmi, które przeżywają
trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, a jego celem jest przywrócenie
rodzinie zdolności do prawidłowego wypełniania tej funkcji poprzez pracę z rodziną oraz
zapewnienie pomocy w opiece i wychowaniu dzieci. Zadania w ramach Programu
koncentrują się nie tylko na dziecku, ale na całej rodzinie, również w sytuacjach, gdy dziecko
umieszczone zostało poza rodziną biologiczną, w celu odzyskania przez nią funkcji
opiekuńczych.
Przywrócenie prawidłowego funkcjonowania rodziny jest największym zyskiem dla
społeczności lokalnej, w każdej sferze życia.
Skuteczna pomoc dla rodziny będącej w kryzysie może być osiągnięta poprzez
współpracę wszystkich osób, instytucji i organizacji pracujących na rzecz dzieci i rodziny.
W realizacji Programu uczestniczyły instytucje i organizacje realizujące zadania
mieszczące się w zakresie wspierania rodziny. Przede wszystkim : Gminny Ośrodek Pomocy
Społecznej, wszystkie szkoły działające na terenie gminy, Urząd Gminy, Gminna Komisja
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Komenda Powiatowa Policji, Powiatowe
Centrum Pomocy Rodzinie w Toruniu, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w
Dobrzejewicach, Zespół Charytatywny przy Kościele.
Wspieranie rodziny to zespół planowych działań, mających na celu przywrócenie rodzinie
zdolności do prawidłowego wypełniania swoich funkcji.
Realizując zadania ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej zawsze
należy mieć na względzie podmiotowość dziecka oraz jego prawa w szczególności do:
1. wychowania w rodzinie, a w razie konieczności wychowania poza rodziną tj. w
rodzinnych formach pieczy zastępczej,
2. powrotu do rodziny,
3. utrzymywania osobistych kontaktów z rodzicami, z wyjątkiem przypadków, w których
sąd zakazał takich kontaktów,
4. stabilnego środowiska wychowawczego,
5. kształcenia, rozwoju uzdolnień, zainteresowań i przekonań oraz zabawy i
wypoczynku,
6. pomocy w przygotowaniu do samodzielnego życia.
Do zadań własnych gminy w myśl zapisu art. 176 wyżej cytowanej ustawy należy:
1. opracowanie i realizacja 3-letnich programów wspierania rodziny;
2. tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystenta rodziny,
3. tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia
dziennego oraz praca z rodziną przeżywająca trudności w wypełnianiu funkcji
opiekuńczo- wychowawczej poprzez:
a) zapewnienie pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego
poradnictwa,
b)organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających,
c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla
dzieci,
4. finansowanie:
a) podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny;
b) kosztów związanych z udzielaniem pomocy, ponoszonych przez rodziny
wspierające w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
c) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu
dziecka, placówce opiekuńczo- wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczoterapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym,
d) sporządzanie sprawozdań rzeczowo- finansowych z zakresu wspierania rodziny'
e) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem.
II.
Realizacja zadań wynikających z Gminnego Programu Wspierania Rodziny w
Gminie Czernikowo za rok 2014 .
Cel główny tego programu to : skuteczne wspieranie rodzin w przywróceniu im zdolności
do pełnienia ich zadań, tworzenie warunków sprzyjających wspieraniu rodziny i jej
prawidłowego funkcjonowania.
Adresatami programu są rodziny zamieszkałe na terenie gminy Czernikowo,
doświadczające problemów opiekuńczo- wychowawczych, zagrożone umieszczeniem dzieci
w pieczy zastępczej oraz te rodziny, którym została ograniczona władza rodzicielska.
Pomocą społeczną w różnych formach ogółem w 2014 r. objętych było 446 rodzin, a w
nich 1518 osób. Główne powody udzielania pomocy to: ubóstwo, bezrobocie,
niepełnosprawność, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu
gospodarstwa domowego, alkoholizm, przemoc itp.
Na gruncie realizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wskazać
należy na sytuację przyznawania pomocy z powodu bezradności w sprawach opiekuńczowychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego – gdyż ten powód generował
działania zmierzające do poprawy funkcjonowania rodzin.
A zatem w 2014 r. z tego powodu pomocy udzielono 133 rodzinom, a w nich 617 osobom
(szacunkowa wartość pomocy 458.300 zł). W tej grupie klientów ops znajdowały się rodziny
wielodzielne oraz rodziny niepełne, niektóre objęte były nadzorem lub dozorem kuratorskim.
Do 20 rodzin przeżywających trudności skierowano asystenta rodziny. W rodzinach tych
pozostawało 53 dzieci. ( 7 rodzin objętych kuratelą sądową). Zatrudnienie asystenta miało
charakter umowy o pracę.
Zatrudnienie asystenta finansowane było ze środków pozyskanych z Resortowego
Programu Rodziny I Systemu Pieczy Zastępczej na 2014 r. i trwało od 1 marca 2014 r. do
31grudnia 2014 r.
W roku 2014 r. gmina ponosiła koszty związane z opłatą za pobyt jednego dziecka w
pieczy zastępczej - koszt zadania – 12.000 zł (dziecko przebywało w zawodowej rodzinie
zastępczej).
Asystent rodziny oraz pracownicy socjalni w 2014 r. podejmowali działania w zakresie :
1. Zwiększania wydolności opiekuńczo wychowawczej rodziców przeżywających
trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo- wychowawczej poprzez:
- analizowanie sytuacji rodzin oraz przyczyn kryzysu w rodzinie – tworząc plan pracy
z rodziną,
- wspieranie rodzin przeżywających trudności ( pomoc finansowa i w naturze,
poradnictwo specjalistyczne),
- współpracę z instytucjami i organizacjami działającymi na rzecz rodzin,
- organizowanie wypoczynku dla dzieci.,
- prowadzenie konsultacji ze specjalistami,
- współpracę z kuratorami sadowymi.
2. Poprawy stanu zdrowia oraz radzenia sobie z niepełnosprawnością lub zaburzeniami
rozwojowymi dzieci występujących w rodzinach przeżywających trudności w
wypełnianiu swych funkcji poprzez:
- organizowanie pomocy dzieciom niepełnosprawnym w formie specjalistycznych
usług opiekuńczych,
- mobilizowanie rodziców do regularnej współpracy z poradniami specjalistycznymi.
3. Ograniczenia sytuacji kryzysowych w rodzinach , powstających w wyniku uzależnień
i współuzależnień poprzez;
- motywowanie do podjęcia leczenia
- współpraca z Punktem Konsultacyjnym dla Osób Uzależnionych i ich Rodzin,
- współpraca z Zespołem Interdyscyplinarnym.
4. Przeciwdziałanie marginalizacji i degradacji poprzez:
- szeroko rozumianą pracę socjalną, mającą na celu pomoc w pokonywaniu trudności
opiekuńczo-wychowawczych,
5. Zwiększenie bezpieczeństwa rodziny poprzez monitorowanie środowisk zagrożonych
uzależnieniami i przemocą
- współpraca z Zespołem Interdyscyplinarnym (udział w grupach roboczych).,
- współpraca z Powiatową Komendą Policji,
- współpraca z Punktem Konsultacyjnym dla Osób Uzależnionych i ich Rodzin
- współpraca ze szkłami i kuratorami sądowymi.
III. Finansowanie Programu:
1. Koszty zatrudnienia asystenta w ramach Resortowego Programu Wspierania Rodziny i
Systemu Pieczy Zastępczej - 26.563 zł ( 22.499 zł – finansowanie Ministerstwo Pracy
i Polityki Społecznej, udział Gminy – 4.064 zł),
2. Koszty szkoleń asystenta rodziny - (bez odpłatności) w ramach projektu systemowego
ROPS pn. „Akademia pomocy i integracji społecznej – wsparcie kadr”
3. Specjalistyczne usługi opiekuńcze – 21.200 zł - dotacja Wojewody
4. Zasiłki i pomoc w naturze – dotacja i środki własne gminy – 458.300 zł (zasiłki
okresowe, zasiłki celowe, pomoc w naturze, dożywianie uczniów).
5. Letni wypoczynek – 13 dzieci – kolonie letnie w Przywidzu – 11.500 zł GKRPA oraz
5 dzieci w kolonie letnie w Tleniu – (bez odpłatności ) realizator - Kuratorium
Oświaty.
IV.
Podsumowanie
W wyniku przeprowadzonych działań i zrealizowanych zadań osiągnięto zakładane rezultaty
w zakresie:
 poprawie uległo funkcjonowanie rodzin objętych wsparciem asystenta rodziny
(poprawa sytuacji w rodzinach w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
nabycie umiejętności gospodarowania domowym budżetem, poprawa frekwencji
dzieci w szkołach, promocje dzieci do następnych klas),
 doskonalone są metody pracy z rodziną- celem utrzymania dzieci w środowisku
naturalnym,
 zabezpieczone zostały podstawowe potrzeby bytowe rodzin przeżywających trudności
poprzez przyznane wsparcie ( asystent, praca socjalna, wsparcie finansowe,
poradnictwo),
 nastąpiła poprawa stanu bezpieczeństwa dziecka i rodziny ( edukacja w zakresie
przemocy i zatrudnienie asystenta, którego zadaniem jest wzmacnianie rodziny
poprzez systematyczną pracę),
 wypracowano procedury dotyczące zasadności przydzielenia asystenta rodziny.
Zdajemy sobie sprawę, że praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji
opiekuńczo- wychowawczej, nie jest jednorazowym zadaniem, jest to proces bardzo
skomplikowany, trwający w czasie i wymagający współpracy wielu osób i instytucji, a także
znacznych nakładów finansowych. Podjęte w 2014 roku działania na rzecz tych rodzin nie
wyczerpują istniejących w tym zakresie możliwości. Praca z tymi rodzinami winna być
systematyczna i planowa. Dlatego należy kontynuować różne formy wsparcia dla rodzin,
uwzględnione w gminnym programie, rozważyć rozwój wsparcia terapeutycznego,
możliwość utworzenia świetlicy opiekuńczo-wychowawczej, która spełniałaby standardy
placówki wsparcia dziennego, działałaby w najbliższym środowisku dziecka i prowadziła
działalność opiekuńczą poszerzoną o zajęcia z zakresu: profilaktyki uzależnień, opiekuńczowychowawcze, edukacyjno - terapeutyczne dla dzieci i młodzieży z rodzin zagrożonych
wykluczeniem społecznym.
Wskazane jest podejmowanie działań przede wszystkim profilaktycznych i
wspomagających. W celu osiągnięcia zakładanych celów konieczne jest dalsze
interdyscyplinarne współdziałanie wielu osób i instytucji działających na rzecz rodziny i
dziecka.