EMF Analiza Finansowa Zarzadu za kwartal 2015
Transkrypt
EMF Analiza Finansowa Zarzadu za kwartal 2015
Analiza Finansowa Zarządu Empik Media & Fashion S.A. za trzeci kwartał zakończony 30 września 2015 roku 1. STRUKTURA ORGANIZACYJNA GRUPY EM&F ........................................................................................... 2 2. PODSTAWOWE WYNIKI FINANSOWE .......................................................................................................... 3 3. SIEĆ SPRZEDAŻY DETALICZNEJ GRUPY EM&F ........................................................................................ 6 4. WYNIKI SPRZEDAŻY W ISTNIEJĄCYCH SKLEPACH – TZW. LFL ................................................................... 6 5. PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY Z DZIAŁALNOŚCI KONTYNUOWANEJ ............................................................. 7 6. MARŻA BRUTTO ZE SPRZEDAŻY Z DZIAŁALNOŚCI KONTYNUOWANEJ........................................................ 8 7. EBITDA Z DZIAŁALNOŚCI KONTYNUOWANEJ ORAZ SKORYGOWANA EBITDA Z DZIAŁALNOŚCI KONTYNUOWANEJ........................................................................................................................................ 9 8. ZADŁUŻENIE NETTO ............................................................................................................................... 11 9. GRUPA SMYK ........................................................................................................................................... 11 10. GRUPA EMPIK ........................................................................................................................................ 13 11. E-COMMERCE ........................................................................................................................................ 16 12. GRUPA OPTIMUM................................................................................................................................... 17 13. SZKOŁY JĘZYKOWE................................................................................................................................. 17 14. SIEĆ SPRZEDAŻY .................................................................................................................................... 19 1 1. Struktura organizacyjna Grupy EM&F Na koniec III kwartału 2015 r. w ramach działalności kontynuowanej Grupy EM&F funkcjonuje pięć segmentów: - Grupa Smyk, obejmująca sieć 207 sklepów z produktami dla dzieci pod markami - Smyk w Polsce, Rosji, na Ukrainie i w Rumunii, jak również – Spiele Max w Niemczech, - Grupa Empik, w skład której wchodzą: sieć 222 sklepy Empik (oferujące książki, filmy, muzykę, multimedia, artykuły szkolno-biurowe i artystyczne, zabawki, itp.) oraz segment Publishing, na który składają się Grupa Wydawnicza Foksal i Biblioteka Akustyczna, - Segment E-commerce, w skład którego wchodzą sklepy internetowe: empik.com, smyk.com, empikfoto.pl, empiktravel.pl i gandalf.com.pl oraz spółki segmentu Digital, zajmujące się agregacją i dystrybucją treści w formie cyfrowej w kategoriach „muzyka”, „książka”, „gry”, - Grupa Optimum, która obejmuje spółki Optimum Distribution (dystrybucja artykułów kosmetycznych i produktów optycznych na terenie Polski, Czech i Słowacji) oraz spółki Amersport (dystrybucja hurtowa i detaliczna artykułów sportowych, głównie w Polsce i Rosji). - Pozostałe Segmenty obejmuje spółki prowadzące działalność holdingową. Z kolei w działalności zaniechanej na koniec III kwartału 2015 r. zaprezentowano: - Segment szkół językowych (sieci szkół językowych Speak Up oraz Empik School), który jest w trakcie procesu sprzedaży, - Segment Moda – w ślad za strategiczną decyzją zarządu EM&F o wyjściu z tego segmentu działalności. Zgodnie z zapowiedziami – proces ten został zakończony wraz z końcem II kwartału 2015 r., - Działalność sieci Smyk w Czechach (1 sklep, zakończenie działalności w II kwartale 2014 r.) oraz w Turcji (8 sklepów; Smyk zakończył z powodzeniem wyjście z nierentownych operacji w Turcji w II kwartale 2014 r.) – w związku ze strategiczną decyzją zarządu Grupy Smyk dotyczącą koncentracji rozwoju na najbardziej perspektywicznych rynkach (tj. Polska, Niemcy, Rosja, Ukraina, Rumunia), spółka zakończyła działalność na mniej perspektywicznych rynkach w Czechach i Turcji. 2 2. Podstawowe wyniki finansowe Rachunek wyników * mln PLN Działalność kontynuowana Przychody ze sprzedaży Marża brutto EBITDA Skorygowana EBITDA ** - Grupa Smyk - Grupa Empik - Sklepy Empik - Publishing - E-commerce - Grupa Optimum - Pozostałe segmenty EBIT Strata netto Działalność zaniechana *** Przychody ze sprzedaży Marża brutto EBITDA EBIT Strata netto III kw. 2015 III kw. 2014 zmiana w proc. I-III kw. 2015 I-III kw. 2014 697 274 38 33 18 2 5 -3 6 4 2 16 -21 646 272 34 38 13 14 16 -2 6 4 1 10 -10 50 2 3 -5 5 -11 -11 0 -1 0 1 7 -11 8% 1% 10% -14% 40% -83% -68% 19% -11% 2% 209% 69% 112% 1 983 811 83 78 38 6 12 -7 15 18 2 5 -80 32 24 -5 -8 -5 73 33 -2 -8 -8 -41 -9 -2 0 3 -56% -28% 106% -1% -36% 135 92 -11 -67 -65 zmiana w proc. 1 818 767 68 71 17 22 24 -2 13 22 -3 -3 -57 166 44 15 8 21 -16 -11 -5 2 -4 5 8 -24 9% 6% 23% 11% 127% -74% -48% 267% 17% -19% -169% -241% 42% 271 137 -28 -54 -58 -136 -46 17 -13 -7 -50% -33% -62% 23% 13% * Niektóre informacje liczbowe i procentowe przedstawione w niniejszym dokumencie mogą się nie sumować ze względu na za okrąglenia. ** Skorygowana EBITDA Grupy EM&F wyłącza niegotówkowe zyski z wyceny programów akcji pracowniczych oraz jednorazowe koszty projektów strategicznych. *** Wyniki z działalności zaniechanej zostały zaprezentowane oddzielnie od działalności kontynuowanej. W działalności zaniechanej zostały uwzględnione wyniki segmentów: Szkoły Językowe, Moda oraz wyniki Smyk Turcja i Smyk Czechy (1 sklep). Podsumowanie wyników oraz wydarzeń operacyjnych i finansowych Przychody ze sprzedaży z działalności kontynuowanej Grupy EM&F w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. wyniosły odpowiednio 697 mln PLN oraz 1 983 mln PLN, co stanowi wzrost o odpowiednio 8% oraz 9% w porównaniu do analogicznych okresów roku 2014. Główne zmiany w wysokości przychodów ze sprzedaży dotyczyły: - Grupa Smyk: wzrost przychodów ze sprzedaży w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. odpowiednio o 19 mln PLN (+7%) oraz 67 mln PLN (+8%), co jest związane zarówno z rozwojem sieci sprzedaży, jak i wzrostem sprzedaży w istniejących sklepach – tzw. LFL (+7,5% w III kwartale 2015 r. oraz +8,5% narastająco za 9 miesięcy 2015 r.), - Grupa Empik: wzrost przychodów ze sprzedaży w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. odpowiednio o 8 mln PLN (+4%) oraz 28 mln PLN (+4%), do czego przyczynił się rozwój sieci sprzedaży sklepów Empik oraz wzrost sprzedaży w istniejących sklepach Empik – tzw. LFL (+0,7% w III kwartale 2015 r. oraz +1,6% narastająco za 9 miesięcy 2015 r.), - Segment E-commerce: wzrost przychodów ze sprzedaży w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. odpowiednio o 15 mln PLN (+18%) oraz 58 mln PLN (+33%), co jest związane z dynamicznym rozwojem całego segmentu. Marża brutto z działalności kontynuowanej Grupy EM&F w ujęciu nominalnym w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. wyniosła odpowiednio 274 mln PLN oraz 811 mln PLN, co stanowi wzrost o odpowiednio 1% oraz 6% w porównaniu do analogicznych okresów roku 2014. W III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. marża brutto z działalności kontynuowanej w ujęciu procentowym wyniosła odpowiednio 39% oraz 41%. 3 Na zmianę poziomu marży brutto miały wpływ: - Grupa Smyk: wzrost marży w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. odpowiednio o 6 mln PLN (+4%) oraz 30 mln PLN (+8%). W ujęciu procentowym Grupa Smyk zrealizowała w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. marżę brutto na poziomie odpowiednio 44% oraz 44%, - Grupa Empik: spadek marży w III kwartale 2015 r. oraz wzrost marży narastająco za 9 miesięcy 2015 r. odpowiednio o 6 mln PLN (-6%) oraz 4 mln PLN (+2%). W ujęciu procentowym Grupa Empik zrealizowała w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. marżę brutto na poziomie odpowiednio 42% oraz 42%, - W segmencie E-commerce marża brutto w ujęciu nominalnym w III kwartale 2015 r. pozostała na poziomie zbliżonym do III kwartału 2014 r., tj. 19 mln PLN. Marża za 9 miesięcy 2015 r. wzrosła do kwoty 53 mln PLN, tj. o 9 mln PLN (+20%) w porównaniu do analogicznego okresu roku 2014. W ujęciu procentowym segment E-commerce zrealizował w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. marżę brutto na poziomie odpowiednio 19% oraz 22%. Skorygowana EBITDA z działalności kontynuowanej w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. wyniosła odpowiednio 33 mln PLN (spadek o 14%) oraz 78 mln PLN (wzrost o 11%). W Grupie Smyk Skorygowana EBITDA wzrosła o 5 mln PLN (+40%) w III kwartale 2015 r. oraz o 21 mln PLN (+127%) narastająco za 9 miesięcy 2015 r., głównie w wyniku wysokiej dynamiki wzrostu przychodów ze sprzedaży, utrzymaniu marży brutto w ujęciu procentowym na poziomie z 2014 r. oraz ścisłej kontroli kosztów operacyjnych. Grupa Empik (w skład której wchodzą sklepy Empik i segment Publishing) odnotowała spadek Skorygowanej EBITDA o 11 mln PLN (-83%) w III kwartale 2015 r. oraz o 16 mln PLN (-74%) narastająco za 9 miesięcy 2015 r., do czego przyczyniły się zarówno wyniki sklepów Empik, jak i segmentu Publishing: Sklepy Empik zanotowały spadek Skorygowanej EBITDA w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. o 11 mln PLN, co jest związane m.in. z wygaszaniem sprzedaży wybranych podkategorii produktów w ramach kategorii „lifestyle” (głównie akcesoriów kuchennych, produktów do dekoracji wnętrz), zmianą sposobu naliczania w ciągu roku obrotowego back marży oraz zmianą sposobu naliczania wartości kosztów kapitalizowanych na zapasach. Ponadto w 2015 r. sklepy Empik ponoszą wyższe koszty operacyjne, co jest związane z rozwojem sieci sprzedaży (koszty najmu i wynagrodzeń), a także koszty transformacji (rozwój logistyki, systemów planowania łańcucha dostaw i zarządzania asortymentem, a także związanych z poprawą obsługi klienta). W III kwartale 2015 r. segment Publishing osiągnął Skorygowaną EBITDA na poziomie nieznacznie niższym od wyniku osiągniętego w roku 2014 r. W okresie pierwszych 9 miesięcy 2015 r. Skorygowana EBITDA segmentu Publishing spadła o 5 mln PLN, co wynika głównie ze spadku przychodów ze sprzedaży. Jak zostało to opisane w dalszej części dokumentu, segment Publishing wdraża szereg działań których celem jest trwałe zwiększenie EBITDA począwszy od IV kwartału 2015 r. Zmniejszenie Skorygowanej EBITDA w Grupie Optimum w okresie pierwszych 9 miesięcy 2015 r. wynika przede wszystkim z wyższych w 2015 r. opłat royalties na rzecz Converse (co jest konsekwencją wyższych przychodów ze sprzedaży) oraz z zakończenia w I połowie 2014 r. kontraktu z firmą EPCD (marka Dior) na świadczenie usług wsparcia oraz logistyki, które w 2014 r. generowały dodatkowe przychody w Grupie Optimum. Wzrost Skorygowanej EBITDA w pierwszych 9 miesiącach 2015 r. w Pozostałych segmentach do 2 mln PLN (wzrost o 5 mln PLN w porównaniu do roku poprzedniego) wynika m.in. z wyższych przychodów w związku wykonywaniem przez spółki holdingowe usług na rzecz pozostałych segmentów, optymalizacji kosztów oraz przesunięciem w czasie wydatków operacyjnych. 4 EBIT z działalności kontynuowanej: Grupa EM&F odnotowała w III kwartale 2015 r. zysk na poziomie EBIT z działalności kontynuowanej w wysokości 16 mln PLN (+69%), w porównaniu z zyskiem w kwocie 10 mln PLN w roku ubiegłym. Narastająco, w okresie pierwszych 9 miesiącach 2015 r. Grupa EM&F osiągnęła zysk na poziomie EBIT z działalności kontynuowanej w wysokości 5 mln PLN, wobec straty w wysokości 3 mln PLN poniesionej w analogicznym okresie roku ubiegłego. Zmiany EBIT z działalności kontynuowanej, poza czynnikami opisanymi powyżej w ramach sekcji Skorygowana EBITDA, wynikają z kosztów amortyzacji. Strata netto z działalności kontynuowanej: Grupa EM&F odnotowała w III kwartale 2015 r. stratę netto w wysokości 21 mln PLN w porównaniu do straty netto za okres porównywalny w kwocie 10 mln PLN. Co istotne, zwiększenie straty wynika z przede wszystkim z wyższych kosztów finansowych netto, na co składają się głównie: - wyższe koszty z tytułu odsetek od kredytów i pożyczek (co wynika z wyższego poziomu zadłużenia i wyższych stawek procentowych niż w porównywalnym okresie), - wyższe pozostałe koszty finansowe (dotyczą głównie rozliczanych w czasie opłat początkowych kredytów i kosztów pozyskania finansowania, opłat za gotowość oraz innych opłat manipulacyjnych), Działalność zaniechana: na koniec III kwartału 2015 r. Grupa EM&F prezentowała w działalności zaniechanej wyniki segmentów Moda i Szkół Językowych oraz Smyk Turcja i Smyk Czechy (1 sklep). Zgodnie z decyzjami podjętymi na poziomie strategicznym - Grupa przeprowadziła następujące działania w zakresie zakończenia operacji z segmentu działalności zaniechanej: - Zgodnie z planem, z końcem I połowy 2015 r. Grupa EM&F zakończyła działalność w segmencie Moda, - zgodnie z przyjętą strategią Grupa Smyk skupia się na rozwoju na kluczowych i najbardziej perspektywicznych rynkach, stąd decyzja o zbyciu jedynego sklepu Smyk w Czechach (i spółki Smyk All for Kids Czech s.r.o.) w II kwartale 2015 r., - Szkoły Językowe – Grupa EM&F jest w trakcie procesu sprzedaży grupy spółek prowadzących Szkoły Językowe W dniu 20 października 2015 r. Empik Media & Fashion S.A., Empik Internet sp. z o.o. oraz Bookzz Holdings Limited z siedzibą w Limassol, Cypr, podpisały niewiążący list intencyjny na potrzeby rozpoczęcia negocjacji w sprawie ewentualnego nabycia przez Bookzz lub inny podmiot z grupy kapitałowej Penta Investments akcji spółki Learning Systems Poland S.A. List intencyjny nie rodzi żadnych wzajemnych zobowiązań pomiędzy stronami (z zastrzeżeniem zachowania poufności informacji przekazanych w czasie negocjacji), a każda ze stron ma prawo do odstąpienia w każdym czasie od prowadzonych negocjacji. W 2015 r. Grupa EM&F dokonała odpisu z tytułu utraty wartości „Wartości firmy” rozpoznanej w przeszłości na segmencie Szkół Językowych w kwocie 44,7 mln PLN. Na kwotę odpisu składają się: 12 mln PLN odpisu Szkół Językowych w Turcji, co jest związane rozpoczęciem procesu zakończenia działalności w tej jurysdykcji w II kwartale 2015 r. oraz 32,7 mln PLN odpisu pozostałych szkół w związku z kalkulacją wartości odzyskiwalnej inwestycji przeprowadzonej przez Zarząd Grupy EM&F na dzień 30 czerwca 2015 r. 5 3. Sieć sprzedaży detalicznej Grupy EM&F Ilość punktów sprzedaży oraz ich powierzchnia Stan na 31.12.2014 ilość m.kw. Zmiany w I kw. Zmiany w II kw. Zmiany w III kw. Stan na 30.09.2015 otwarcia zamknięcia otwarcia zamknięcia otwarcia zamknięcia ilość m.kw. Grupa Smyk 204 188 840 1 - 2 (1) 2 (1) 207 188 857 Grupa Empik 218 91 084 3 (1) 2 (1) 2 (1) 222 92 039 22 2 066 1 - - (2) - - 21 1 849 Razem działalność kontynuowana 444 281 990 5 (1) 4 (4) 4 (2) 450 282 746 Szkoły Językowe 117 35 538 3 (4) - (1) 2 (5) 112 34 266 44 12 634 - (23) - (21) - - - - Razem działalność zaniechana 161 48 172 3 (27) - (22) 2 (5) 112 34 266 Razem Grupa EM&F 605 330 162 8 (28) 4 (26) 6 (7) 562 317 011 Grupa Optimum Pozostała działalność zaniechana * W ramach sieci sprzedaży w segmencie działalności zaniechanej zostały zaprezentowane sklepy segmentu Moda, Szkoły Językowe oraz 1 sklep Smyka w Czechach Na koniec III kwartału 2015 r. łączna powierzchnia handlowo-usługowa Grupy EM&F wynosiła 317 011 m2 i liczyła 562 placówki, z czego 112 placówek (o łącznej powierzchni 34 266 m2) dotyczy działalności zaniechanej w segmencie Szkół Językowych. W III kwartale 2015 r. w ramach Grupy EM&F otwarto 4 sklepy oraz 2 szkoły językowe w Polsce, a zamknięto 2 sklepy (również w Polsce) oraz 5 szkół językowych w Turcji. 4. Wyniki sprzedaży w istniejących sklepach – tzw. LFL Zmiana % r/r (wg stałego kursu) III kw. 2015 I-III kw. 2015 9,4% 10,9% 7,5% 8,5% Smyk.com 52,2% 71,9% Grupa Empik 6,5% 6,8% Grupa Smyk Sklepy Smyk Sklepy Empik 0,7% 1,6% Empik.com 37,7% 40,8% Grupa EMF* 8,2% 9,2% * Dane zaprezentowane w tabeli jako Grupa EM&F odnoszą się do segmentów działalności kontynuowanej, z wyłączeniem Grupy Optimum. W III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. przychody ze sprzedaży LFL Grupy EM&F (na porównywalnej grupie punktów handlowo-usługowych, liczone po kursie stałym) istotnie wzrosły, tj. odpowiednio o 8,2% oraz 9,2% w porównaniu do analogicznych okresów roku 2014. Wysokie dynamiki sprzedaży LFL notowano we wszystkich liniach biznesowych: - W III kwartale 2015 r. sprzedaż LFL w Grupie Smyk (uwzględniając smyk.com) wzrosła o 9,4%. Wysoką dynamikę sprzedaży LFL osiągnięto zarówno w Polsce (+10,5%), na rynkach wschodnich, jak i w kanale sprzedaży online. - Narastająco za 9 miesięcy 2015 r. Grupa Smyk (uwzględniając smyk.com) zrealizowała bardzo wysoki wzrost sprzedaży LFL na poziomie 10,9%, przy czym wysokie dynamiki sprzedaży osiągnięto we wszystkich krajach, za wyjątkiem rynku niemieckiego, na którym sprzedaż LFL pozostała na poziomie roku ubiegłego. Na rynku polskim zanotowano wzrost sprzedaży LFL na poziomie +10,4%. Na rynku rosyjskim, ukraińskim odnotowano dwucyfrowe dynamiki sprzedaży LFL, a na rynku rumuńskim wysoki jednocyfrowy wzrost. Kanał sprzedaży online, którego wyniki są prezentowane w segmencie E-commerce rósł dynamicznie i istotnie przyczynił się do wzrostu przychodów ze sprzedaży LFL Grupy Smyk. 6 - W sklepach Empik sprzedaż LFL narastająco za 9 miesięcy 2015 r. wzrosła o 1,6%. Warte podkreślenia jest, że odnotowano wzrosty sprzedaży LFL w sklepach Empik w każdym z 3 kwartałów 2015 r. Spośród kategorii wydawniczych odnotowano znaczący wzrost sprzedaży w kategoriach „książka”, „muzyka” oraz „multimedia” (gry komputerowe). Empik jednocześnie odnotował istotne wzrosty przychodów ze sprzedaży LFL dla kluczowych kategorii niewydawniczych, tj. „artykułów szkolno-biurowych i artystycznych” i „zabawek”. Sprzedaż kanału online, którego wyniki są prezentowane w segmencie E-commerce wzrosła narastająco za 9 miesięcy 2015 r. o 41%, co przyczyniło się do łącznego wzrostu sprzedaży pod brandem Empik za 9 miesięcy 2015 r. o 10%. 5. Przychody ze sprzedaży z działalności kontynuowanej mln PLN III kw. 2015 III kw. 2014 zmiana zmiana w proc. Grupa Smyk 305 286 19 7% 875 808 67 8% Grupa Empik 221 213 8 4% 661 633 28 4% 218 209 9 4% 644 612 33 5% - Sklepy Empik - Publishing E-commerce Grupa Optimum Grupa EMF w proc. I-III kw. 2015 I-III kw. 2014 3 4 -1 -23% 16 21 -5 -23% 101 85 15 18% 238 179 58 33% 69 61 8 13% 210 197 13 7% 697 646 50 8% 1 983 1 817 166 9% Przychody ze sprzedaży z działalności kontynuowanej Grupy EM&F w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. wzrosły o odpowiednio 8% oraz 9% w porównaniu do analogicznych okresów roku 2014. Wzrost przychodów ze sprzedaży odnotowały wszystkie segmenty Grupy EM&F: - Grupa Smyk: wzrost sprzedaży w III kwartale 2015 r. o 19 mln PLN wypracowały głównie kategorie „moda”, która zanotowała wysoką jednocyfrową dynamikę wzrostu, a także kategorie „obuwie”, „akcesoria i artykuły papiernicze”, które odnotowały dwucyfrowe dynamiki wzrostu w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. Na rynku polskim i niemieckim wzrost sprzedaży narastająco za 9 miesięcy 2015 r. dotyczył przede wszystkim kategorii „moda”, „zabawki”, „akcesoria dziecięce” oraz „artykuły papiernicze”. Na koniec III kwartału 2015 r. Grupa Smyk posiadała 207 sklepów w porównaniu z 200 sklepami na koniec III kwartału 2014 r. (nie wliczając 1 sklepu w Czechach, traktowanego jako działalność zaniechana). - Grupa Empik: przychody ze sprzedaży w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. wzrosły odpowiednio o 4% oraz 4% w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego, za co odpowiadały sklepy Empik. W ujęciu procentowym oraz w wartościach bezwzględnych, narastająco za 9 miesięcy 2015 r. największe wzrosty przychodów ze sprzedaży zostały odnotowane w kategoriach „multimedia”, „muzyka”, „książki”, „artykuły szkolno-biurowe i artystyczne”, co było wynikiem zarówno 1,6% wzrostu sprzedaży LFL, jak i rozwoju sieci sprzedaży. Na koniec III kwartału 2015 r. sieć Empik liczyła 222 sklepy w porównaniu z 210 sklepami na koniec III kwartału 2014 r. - Segment E-commerce: zarówno w III kwartale 2015 r., jak i narastająco za 9 miesięcy 2015 r. przychody ze sprzedaży notowały dwucyfrowe dynamiki wzrostu praktycznie we wszystkich kategoriach produktowych. Wyjątkiem był spadek przychodów ze sprzedaży w sklepie gandalf.com.pl, co było spowodowane rozszerzeniem dotacji celowej Ministerstwa Edukacji Narodowej na darmowe podręczniki dla uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjów. - Grupa Optimum – do wzrostu przychodów ze sprzedaży w III kwartale 2015 r. przyczyniły się głównie kategorie „kosmetyków”, m.in. takich marek jak Chanel, Clarins oraz „produktów optycznych” marki Bausch & Lomb. Narastająco za 9 miesięcy 2015 r., w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego, Grupa Optimum odnotowała wysoki wzrost sprzedaży marki Converse na rynku polskim, a także duży wzrost przychodów ze sprzedaży kosmetyków i produktów optycznych (Chanel, Clarins, Bausch & Lomb) w Polsce i Czechach. 7 Struktura przychodów ze sprzedaży Grupy EM&F z działalności kontynuowanej w narastająco za 9 miesięcy 2015 r. wg segmentów wg krajów Struktura przychodów ze sprzedaży Grupy EM&F wg segmentów narastająco za 9 miesięcy 2015 r. jest zbliżona do struktury na koniec I półrocza 2015 r. Największy udział w przychodach ze sprzedaży mają Grupa Smyk (44%) oraz Grupa Empik (33%). Sprzedaż Grupy EM&F jest realizowana głównie w Polsce, gdzie narastająco za 9 miesięcy 2015 r. wypracowano 77% przychodów ze sprzedaży z działalności kontynuowanej. Znaczące przychody Grupy EM&F są realizowane również w Niemczech (14%), za co w całości odpowiada spółka Spiele Max AG, należąca do Grupy Smyk. Przychody z Rosji i Ukrainy stanowiły 7% przychodów ze sprzedaży Grupy EM&F i zostały wypracowane głównie przez Grupę Smyk. 6. Marża brutto ze sprzedaży z działalności kontynuowanej mln PLN III kw. 2015 III kw. 2014 zmiana zmiana w proc. Grupa Smyk 135 129 6 4% 388 358 30 8% Grupa Empik 93 99 -6 -6% 279 274 4 2% 90 94 -4 -4% 267 257 10 4% - Sklepy Empik - Publishing w proc. I-III kw. 2015 I-III kw. 2014 3 4 -2 -41% 12 18 -6 -34% E-commerce 19 19 1 4% 53 44 9 20% Grupa Optimum 27 26 1 4% 91 90 1 1% 274 272 2 1% 811 766 44 6% Grupa EMF Marża brutto z działalności kontynuowanej w ujęciu nominalnym wypracowana w III kwartale i narastająco za 9 miesięcy 2015 r. była wyższa w porównaniu z analogicznymi okresami w roku ubiegłym. W III kwartale b.r. wzrosła ona o 2 mln PLN (+1%) i wyniosła w ujęciu procentowym 39%. Z kolei narastająco za 9 miesięcy 2015 r. marża brutto wzrosła o 44 mln PLN (+6%) i w ujęciu procentowym ukształtowała się na poziomie 41%. Główne zmiany w wysokości marży brutto z działalności kontynuowanej dotyczyły: - Grupa Smyk: wzrost marży brutto w ujęciu nominalnym w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. odpowiednio o 6 mln PLN (+4%) oraz 30 mln PLN (+8%), wynikał przede wszystkim ze wzrostu przychodów ze sprzedaży. W III kwartale 2015 r. marża brutto wyrażona procentowo nieznacznie spadła o 1 p.p. do poziomu 44%, co było związane z wyższym kursem dolara amerykańskiego, natomiast narastająco za 9 miesięcy 2015 r. pozostała na niezmienionym poziomie 44%, w porównaniu do analogicznego okresu 2014 r. - Grupa Empik zanotowała w III kwartale 2015 r. spadek marży brutto o 6%, natomiast narastająco za 9 miesięcy 2015 r. marża brutto wzrosła o 2% w porównaniu do analogicznych okresów roku ubiegłego. 8 Jednocześnie marża na sprzedaży produktów w sklepach Empik wzrosła o 2,8% w porównaniu do III kwartału 2014 r. W ujęciu procentowym Grupa Empik zrealizowała w III kwartale 2015 r. marżę brutto na poziomie 42%, co oznacza spadek o 4 p. p. w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. Narastająco za 9 miesięcy 2015 r. marża brutto wyrażona procentowo wyniosła 42%. W III kwartale 2015 r. sklepy Empik odnotowały wzrost marży w ujęciu nominalnym na głównych kategoriach wydawniczych (tj. „książka”, „prasa”, „muzyka”, „multimedia”), a także na rozwijanych kategoriach niewydawniczych (tj. „artykuły szkolno-biurowe i artystyczne”, „zabawki”). Pomimo tego, w III kwartale 2015 r. sklepy Empik odnotowały spadek marży brutto w ujęciu nominalnym o 4 mln PLN w porównaniu do roku ubiegłego, co było związane przede wszystkim z wygaszaniem wybranych podkategorii produktów w ramach kategorii „lifestyle” (głównie akcesoriów kuchennych, produktów dekoracji wnętrz), a także zmianą sposobu naliczania w ciągu roku obrotowego back marży oraz zmianą sposobu naliczania wartości kosztów kapitalizowanych na zapasach. - Segment E-commerce osiągnął 4% wzrost marży brutto w III kwartale 2015 r. oraz 20% wzrost marży brutto narastająco za 9 miesięcy 2015 r., w porównaniu do analogicznych okresów roku poprzedniego. Wzrost marży w ujęciu nominalnym nastąpił przy spadku procentowej marży brutto w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. do odpowiednio 19% (spadek o 3 p.p.) oraz 22% (spadek o 3 p.p.). Spadek marży procentowej spowodowany jest głównie zmianą struktury sprzedawanych produktów i rozwojem nowych kategorii (tj. „elektronika”, „sport”, „perfumy”, „wózki i foteliki dziecięce”), które mają niższą procentową marżę niż kategorie główne. - Grupa Optimum: marża brutto w ujęciu procentowym w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. wyniosła odpowiednio 39% oraz 43% (spadek odpowiednio o 3 p.p. i 3 p.p.). Spadek marży brutto w ujęciu procentowym dotyczył głównie spółek Amersport i wynika z wyższych cen nabycia produktów, co jest związane z wyższym średnim kursem dolara amerykańskiego w 2015 r. w porównaniu do 2014 r. W ujęciu nominalnym marża brutto narastająco za 9 miesięcy 2015 r. pozostała na poziomie porównywalnego okresu roku poprzedniego. 7. EBITDA z działalności kontynuowanej oraz skorygowana EBITDA z działalności kontynuowanej EBITDA z działalności kontynuowanej mln PLN III kw. 2015 % sprzedaży III kw. 2014 % sprzedaży I-III kw. 2015 % sprzedaży I-III kw. 2014 % sprzedaży Grupa Smyk 18 6% 13 5% 38 4% 17 2% Grupa Empik 2 1% 14 6% 6 1% 22 3% 5 2% 16 8% 12 2% 24 4% -3 -93% -2 -60% -7 -40% -2 -8% E-commerce 6 6% 6 7% 15 6% 13 7% Grupa Optimum 4 6% 4 7% 18 8% 22 11% - Sklepy Empik - Publishing Pozostałe Grupa EMF 7 - -3 - 7 - -5 - 38 5% 34 5% 83 4% 68 4% EBITDA z działalności kontynuowanej Grupy EM&F w III kwartale 2015 r. wzrosła o 10% do 38 mln PLN w porównaniu do 34 mln PLN osiągniętych w porównywalnym okresie 2014 r. Narastająco w okresie 9 miesięcy 2015 r. EBITDA wzrosła o 23% do 83 mln PLN. W związku z poniesieniem w 2014 r. istotnych kosztów projektów strategicznych oraz niegotówkowych zysków z tytułu wyceny programu akcji pracowniczych - począwszy od 2014 r. do oceny skonsolidowanych wyników Grupy EM&F Zarząd wykorzystuje wskaźnik Skorygowana EBITDA, który stanowi właściwą miarę do analizy wyników finansowych Grupy EM&F. 9 Skorygowana EBITDA z działalności kontynuowanej* mln PLN III kw. 2015 III kw. 2014 zmiana zmiana w proc. Grupa Smyk 18 13 5 40% 38 17 21 127% Grupa Empik 2 14 -11 -83% 6 22 -16 -74% 5 16 -11 -68% 12 24 -11 -48% 267% - Sklepy Empik - Publishing w proc. I-III kw. 2015 I-III kw. 2014 -3 -2 0 19% -7 -2 -5 E-commerce 6 6 -1 -11% 15 13 2 17% Grupa Optimum 4 4 0 2% 18 22 -4 -19% Pozostałe Grupa EMF 2 1 1 209% 2 -3 5 -169% 33 38 -5 -14% 78 71 8 11% * Skorygowana EBITDA Grupy EM&F wyłącza niegotówkowe zyski z wyceny programów akcji pracowniczych oraz jednorazowe koszty projektów strategicznych. Grupa EM&F odnotowała w III kwartale 2015 r. spadek skorygowanej EBITDA z działalności kontynuowanej o 5 mln PLN (-14%) do kwoty 33 mln PLN w stosunku do roku poprzedniego. Z kolei skorygowana EBITDA narastająco za 9 miesięcy 2015 r. była wyższa o 8 mln (+11%) w porównaniu z rokiem poprzednim i wyniosła 78 mln PLN. Największe zmiany na poziomie Skorygowana EBITDA zostały zanotowane w następujących segmentach: - Grupa Smyk: wzrost Skorygowanej EBITDA o 5 mln PLN (+40%) w III kwartale 2015 r. oraz o 21 mln PLN (+127%) narastająco za 9 miesięcy 2015 r., głównie w wyniku dynamicznego wzrostu przychodów ze sprzedaży (w tym sprzedaży LFL), utrzymaniu poziomu procentowej marży brutto oraz ścisłej kontroli kosztów operacyjnych, - Grupa Empik odnotowała w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. Skorygowaną EBITDA na poziomie odpowiednio 2 mln PLN oraz 6 mln PLN, co oznacza spadek w porównaniu do analogicznych okresów roku ubiegłego odpowiednio o 11 mln PLN oraz 16 mln PLN. W III kwartale 2015 r. sklepy Empik zanotowały spadek Skorygowanej EBITDA o 11 mln PLN w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. Spadek Skorygowanej EBITDA wynikał z osiągniętej niższej marży brutto (co zostało opisane we wcześniejszej sekcji dokumentu), wyższych kosztów najmu oraz wynagrodzeń (efekt rozwoju sieci sprzedaży), a także kosztów transformacji sklepów Empik, które obciążają wynik finansowy 2015 r. i nie były ponoszone w 2014 r. - Segment E-commerce: w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. Skorygowana EBITDA wyniosła odpowiednio 6 mln PLN (spadek o 11% względem porównywalnego okresu 2014 r.) oraz 15 mln PLN (wzrost o 17% w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego). Spadek Skorygowanej EBITDA w III kwartale 2015 r. wynika ze spadku EBITDA w sklepie internetowym gandalf.com.pl (co było związane z rozszerzeniem dotacji celowej Ministerstwa Edukacji Narodowej na darmowe podręczniki dla uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjów) oraz segmentu Digital. Sklepy internetowe empik.com i smyk.com odnotowały wzrost Skorygowanej EBITDA. - W III kwartale 2015 r. Grupa Optimum osiągnęła Skorygowaną EBITDA na poziomie 4 mln PLN, utrzymując tym samym poziom z porównywalnego okresu roku ubiegłego. Narastająco za 9 miesięcy 2015 r. Skorygowana EBITDA wyniosła 18 mln PLN i była niższa o 4 mln względem porównywalnego okresu 2014 r. Zmniejszenie Skorygowanej EBITDA w Grupie Optimum w okresie 9 miesięcy 2015 r. wynika przede wszystkim z wyższych w 2015 r. opłat royalties na rzecz Converse (co jest konsekwencją wyższych przychodów ze sprzedaży) oraz z zakończenia w I połowie 2014 r. kontraktu z firmą EPCD (marka Dior) na świadczenie usług wsparcia oraz logistyki, które w 2014 r. generowały dodatkowe przychody w Grupie Optimum. - Zmiana Skorygowanej EBITDA w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. w Pozostałych segmentach w porównaniu do roku poprzedniego wynika m.in. z wyższych przychodów w związku 10 wykonywaniem przez spółki holdingowe usług na rzecz pozostałych segmentów, optymalizacji kosztów oraz przesunięciem w czasie wydatków operacyjnych. 8. Zadłużenie netto Zadłużenie netto mln PLN 30.09.2015 31.12.2014 zmiana 30.09.2015 30.09.2014 zmiana Środki pieniężne Zadłużenie długoterminowe Rozliczane w czasie koszty pozyskania finansowania część długoterminowa 116 1 039 159 900 -44 139 116 1 039 93 9 23 1 030 -5 -26 21 -5 Zadłużenie krótkoterminowe Rozliczane w czasie koszty pozyskania finansowania część krótkoterminowa 52 15 36 52 -11 0 -11 -11 -959 -730 -229 -959 Zadłużenie netto -5 985 -934 -11 -902 -58 Dług netto Grupy EM&F na koniec III kwartału 2015 r. wyniósł 959 mln PLN, co oznacza wzrost w stosunku do 31 grudnia 2014 r. o 229 mln PLN. Wzrost zadłużenia w porównaniu do 31 grudnia 2014 r. wynika głównie z sezonowości branży, w której działa Grupa EM&F. W IV kwartale Grupa EM&F generuje najwyższe obroty, co pod koniec każdego roku obrotowego istotnie zwiększa poziom środków pieniężnych będących częścią zadłużenia netto. Ponadto, w III kwartale 2015 r. Grupa EM&F zwiększyła poziom wykorzystania kredytu w rachunku bieżącym, co było związane m.in. z przygotowaniem się do sezonu sprzedaży w IV kwartale 2015 r. (okres świąteczny). W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego dług netto Grupy EM&F wzrósł o 58 mln PLN. Dług netto Grupy EM&F na koniec III kwartału 2015 r. nie przekroczył limitów określonych w umowach z instytucjami finansowymi. Dostępne dla Grupy EM&F zadłużenie jest zadłużeniem docelowym i Grupa EM&F nie przewiduje konieczności pozyskania dodatkowego finansowania. 9. Grupa Smyk mln PLN III kw. 2015 III kw. 2014 zmiana 305 286 19 7% 875 808 67 8% Polska 172 147 24 17% 486 416 70 17% Niemcy 95 94 0 0% 283 269 14 5% Pozostałe kraje 39 45 -6 -13% 106 123 -17 -14% Przychody ze sprzedaży Marża brutto w proc. I-III kw. 2015 I-III kw. 2014 zmiana w proc. 135 129 6 4% 388 358 30 8% Polska 82 73 8 12% 232 202 30 15% Niemcy 36 35 2 5% 107 98 9 10% Pozostałe kraje 17 21 -4 -21% 48 58 -10 -17% 18 13 5 40% 38 17 21 127% EBITDA III kwartał 2015 r. jest kolejnym kwartałem, w którym Grupa Smyk odnotowała dynamiczny wzrost wyników finansowych na wszystkich kluczowych rynkach, co potwierdza, że obrana w 2013 r. nowa strategia okazała się skuteczna. 11 Przychody ze sprzedaży w Grupie Smyk wyniosły w III kwartale 2015 r. 305 mln PLN, co oznacza wzrost o 19 mln PLN (+7%) w stosunku do porównywalnego okresu 2014 r. Wzrost przychodów osiągnięto m.in. dzięki zwiększeniu sprzedaży LFL o 7,5% oraz rozwojowi sieci sprzedaży. Marża brutto w ujęciu nominalnym wzrosła o 6 mln PLN (+4% r/r), a wynik EBITDA był wyższy o 5 mln PLN (+40% r/r). Smyk w Polsce odnotował kolejny wzrost wyników operacyjnych: - kilkunastoprocentowy wzrost przychodów ze sprzedaży w III kwartale 2015 r. w porównaniu z analogicznym okresem 2014 r. wynikał z rosnących przychodów ze sprzedaży LFL (+10,5%) oraz rozwoju sieci handlowej. Na koniec III kwartału 2015 r. Smyk w Polsce posiadał 118 sklepów, tj. o 8 sklepów więcej w porównaniu do III kwartału roku poprzedniego, - poziom marży brutto w III kwartale 2015 r. w ujęciu procentowym spadł do 48%, tj. o 2 p.p. w porównaniu z rokiem ubiegłym, co było spowodowane m.in. wyższymi cenami nabycia produktów (co wynika z wyższego średniego kursu dolara amerykańskiego w 2015 r. w porównaniu do 2014 r.). - wzrost przychodów ze sprzedaży, wysoki poziom procentowej marży brutto oraz ścisła kontrola kosztów operacyjnych przełożyły się na poprawę wyniku EBITDA Smyka w Polsce w III kwartale 2015 r. o 6 mln PLN w porównaniu z rokiem poprzednim, W Spiele Max w Niemczech kontynuowany jest proces transformacji, którego celem jest trwałe zwiększenie rentowności: - w III kwartale 2015 r. przychody ze sprzedaży LFL pozostały na poziomie zbliżonym do roku poprzedniego. - w III kwartale 2015 r. Spiele Max zwiększył procentową marżę brutto o 1,8 p.p. w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego, tj. do 38%. Warto podkreślić, że Spiele Max istotnie zwiększył marżę brutto w ujęciu procentowym na wysoko marżowych kategoriach, takich jak „ubranka”, „obuwie” i „akcesoria dziecięce”. Dzięki temu marża brutto w ujęciu nominalnym wzrosła w III kwartale 2015 r. o 5% w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. - dzięki zwiększeniu marży brutto, a także kontroli kosztów operacyjnych Spiele Max osiągnął w III kwartale 2015 r. zysk EBITDA w kwocie 1 mln PLN (EBITDA za III kwartał 2014 r. wyniosła 0 mln PLN). W III kwartale 2015 r. Smyk w Rosji i na Ukrainie zanotował dwucyfrowe wzrosty sprzedaży LFL w walucie lokalnej. - przychody ze sprzedaży Smyka na Ukrainie za III kwartał 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. w walucie lokalnej były wyższe odpowiednio o 39% oraz 40% w porównaniu do analogicznych okresów roku ubiegłego. Wyższe ceny nabycia produktów (co wynika ze skumulowanego efektu: (i) wyższego średniego kursu dolara amerykańskiego, a także (ii) osłabienia hrywny wobec złotego w 2015 r. w porównaniu do 2014 r.) oraz obniżenie cen detalicznych spowodowały spadek marży brutto w ujęciu procentowym w III kwartale 2015 r. o 5 p.p., tj. do poziomu 44% . Pomimo niekorzystnego wpływu osłabienia waluty lokalnej, w III kwartale 2015 r. marża brutto w ujęciu nominalnym w walucie lokalnej wzrosła o ponad 20%. Dzięki kontroli kosztów oraz pomimo dewaluacji hrywny wpływającej na poziom kosztów wynajmu, w III kwartale 2015 r. Smyk na Ukrainie osiągnął zysk EBITDA porównywalny z wynikiem osiągniętym w 2014 r. - w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. Smyk w Rosji zanotował kilkunasto procentowy wzrost przychodów w walucie lokalnej. W III kwartale 2015 r. marża brutto wyrażona procentowo spadła o 5 p.p. r/r i wniosła 43%. Podobnie jak na Ukrainie, spadek marży brutto w ujęciu procentowym wynikał z wyższych cen nabycia produktów (osłabienie kursu rubla wobec dolara amerykańskiego oraz złotego). W III kwartale 2015 r. marża brutto w ujęciu nominalnym w walucie lokalnej wzrosła o kilka procent w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. W III kwartale 2015 r. wynik EBITDA Smyk w Rosji wyrażony w PLN był wyższy o 1 mln PLN w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, lecz nadal był nieznacznie ujemny. 12 Wyniki finansowe Smyk w Rumunii za III kwartał 2015 r. oraz za narastająco za 9 miesięcy 2015 r. są na poziomie zbliżonym do analogicznego okresu roku 2014, Dalsze plany Grupy Smyk obejmują: - Wykorzystanie efektu skali Grupy Smyk, jako jednego z największych w Europie dystrybutorów asortymentu dziecięcego, w celu zwiększenia marży oraz redukcji kosztów dzięki synergiom. - Kontynuacja ekspansji w Polsce, dalszy rozwój sprzedaży z operacji wielokanałowych (sklepy tradycyjne oraz sklep internetowy) oraz dalsza optymalizacja zaangażowania w kapitał obrotowy. - Dalszy wzrost sprzedaży marek własnych (w tym wysokomarżowej kategorii „ubranka”), rozwój operacji wielokanałowych w Niemczech (sklepy tradycyjne oraz sklep internetowy), a także dalszy rozwój organiczny poprzez otwieranie nowych sklepów. - Dalsza poprawa rentowności operacji na Wschodzie, głównie w Rosji, m.in. dzięki nowym inicjatywom komercyjnym oraz ścisłej kontroli kosztów. - Rozwój nowych kanałów dystrybucji (w tym sprzedaży hurtowej oraz franszyzy) dla dobrze rozpoznawanych i cenionych wśród klientów marek własnych (ubranka „Cool Club” i kolekcje zabawek „Smiki”). W ostatnim czasie partnerzy Grupy Smyk otworzyli 2 punkty sprzedaży hurtowej na Słowenii oraz w Czechach. W najbliższych miesiącach planowane są dalsze otwarcia. 10. Grupa Empik Grupa Empik mln PLN Przychody ze sprzedaży Sklepy Empik Publishing Marża brutto Sklepy Empik Publishing EBITDA Sklepy Empik Publishing III kw. 2015 221 218 3 93 90 3 2 5 -3 III kw. 2014 213 209 4 99 94 4 14 16 -2 zmiana 8 9 -1 -6 -4 -2 -11 -11 0 w proc. I-III kw. 2015 I-III kw. 2014 4% 661 633 4% 644 612 -23% 16 21 -6% 279 274 -4% 267 257 -41% 12 18 -83% 6 22 -68% 12 24 19% -7 -2 zmiana 28 33 -5 4 10 -6 -16 -11 -5 w proc. 4% 5% -23% 2% 4% -34% -74% -48% 267% Sklepy Empik przechodzą transformację, mającą na celu optymalizację struktury asortymentowej, polityki cenowej i komunikacji marketingowej. Celem tych zmian jest zapewnienie stabilnego rozwoju spółki Empik w długim okresie, utrzymanie wiodącej pozycji na rynku oraz dalszy rozwój sieci. W I kwartale 2015 r. nastąpiła również zmiana na stanowisku prezesa zarządu Empik Sp. z o.o., co ma zapewnić skuteczną finalizację procesu transformacji. 13 Następujące czynniki miały znaczący wpływ na wyniki operacyjne sklepów Empik w III kwartale 2015 r.: - w III kwartale 2015 r. sklepy Empik odnotowały wzrost sprzedaży LFL o 0,7%, co w połączeniu z rozwojem sieci sprzedaży spowodowało wzrost przychodów ze sprzedaży o 9 mln PLN (+4% r/r), do poziomu 218 mln PLN. Wzrost przychodów ze sprzedaży pociągnął za sobą wzrost marży na sprzedaży produktów o 2,8% w porównaniu do III kwartału 2014 r. Przychody z kategorii wydawniczych wzrosły odpowiednio o 5% oraz 7% w III kwartale 2015 r. oraz w pierwszych 9 miesiącach 2015 r. W porównaniu do 2014 r., w III kwartale 2015 r. wysokomarżowa kategoria „książka” zwiększyła swój udział w łącznych przychodach ze sprzedaży do 44%. W tej kategorii osiągnięto kilkuprocentowy wzrost sprzedaży oraz marży brutto LFL, pomimo ograniczenia agresywnej polityki promocyjnej. W kategorii „multimedia” (gry komputerowe), mimo spadku sprzedaży LFL, sklepy Empik osiągnęły w III kwartale 2015 r. dwucyfrowy wzrost marży brutto LFL, co było przede wszystkim skutkiem optymalizacji zapasu w tej kategorii dokonanej w ciągu 2014 r. Dzięki tej optymalizacji w ciągu 2015 r. sklepy Empik nie odnotowywały ubytku marży związanego z wyprzedażą gier wydanych w poprzednich latach. Ponadto w III kwartale 2015 r. sklepy Empik osiągnęły wzrost sprzedaży oraz marży brutto LFL w kategorii „muzyka”, dzięki dostosowaniu ofert promocyjnych do oczekiwań klientów (szeroki wybór atrakcyjnych tytułów w jednolitej cenie). W ujęciu nominalnym, w III kwartale 2015 r. marża produktowa na kategoriach wydawniczych wzrosła w sklepach Empik o 9%. W III kwartale 2015 r. sklepy Empik zwiększyły procentową marżę brutto na kategoriach wydawniczych o 1% w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. W III kwartale 2015 r. oraz w pierwszych 9 miesiącach 2015 r. przychody ze sprzedaży kategorii niewydawniczych wzrosły odpowiednio o 2% oraz o 2%. Znaczące wzrosty sprzedaży LFL w III kwartale 2015 r. dotyczyły kategorii „artykułów szkolno-biurowych i artystycznych” oraz „zabawek”. Wzrosty w tych kategoriach są związane z wdrażaniem nowej strategii handlowej w sklepach Empik i rozszerzaniem oferty handlowej w takich grupach produktów jak: produkty kreatywne (tzw. „art & craft”), gry planszowe, puzzle i zabawki edukacyjne. W ujęciu nominalnym, w III kwartale 2015 r. sklepy Empik osiągnęły jednocyfrowy wzrost marży brutto LFL w kategorii „artykułów szkolno-biurowych i artystycznych”, a także bardzo wysoki dwucyfrowy wzrost marży brutto LFL w kategorii „zabawek”, w tym edukacyjnych. Pomimo wprowadzania do sprzedaży w sklepach Empik w kategoriach niewydawniczych nowego asortymentu o wyższych marżach (artykuły szkolno-biurowe i artystyczne, zabawki), marża na kategoriach niewydawniczych w ujęciu nominalnym spadła w III kwartale 2015 r. o 9%. W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, w III kwartale 2015 r. zmniejszyła się także procentowa marża brutto na kategoriach niewydawniczych. Spadek marży w kategoriach niewydawniczych w III kwartale 2015 r. w ujęciu nominalnym oraz procentowym związany jest przede wszystkim z wygaszaniem wybranych podkategorii produktów w ramach kategorii „lifestyle” (główne akcesoriów kuchennych, produktów do dekoracji wnętrz). Dodatkowo, na zmniejszenie marży brutto w sklepach Empik w III kwartale 2015 r. miały wpływ zmiany sposobu naliczania w ciągu roku obrotowego back marży, a także wpływ zmiany sposobu naliczania wartości kosztów kapitalizowanych na zapasach. - rozwój sieci sprzedaży spowodował także naturalny wzrost kosztów operacyjnych, m.in. kosztów najmu oraz wynagrodzeń. Dodatkowo w związku z transformacją, sklepy Empik ponoszą w 2015 r. dodatkowe koszty związane z rozwojem logistyki oraz systemów planowania łańcucha dostaw i zarządzania asortymentem, a także z poprawą obsługi klienta. Jednocześnie rozpoczęte zostało kilka projektów o znaczeniu strategicznym. Wszystkie te działania służą inwestycji w długofalowy rozwój biznesu EMPIK, jednakże obciążają wynik finansowy bieżącego okresu, a nie obciążały wyniku finansowego sklepów Empik w 2014 r. 14 W rezultacie EBITDA sklepów Empik za III kwartał 2015 r. wyniosła 5 mln PLN i była niższa w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego o 11 mln PLN. Częścią Grupy Empik jest segment Publishing, w skład którego wchodzi Grupa Wydawnicza Foksal i Biblioteka Akustyczna. - W III kwartale 2015 r. segment Publishing zanotował spadek przychodów ze sprzedaży, co było związane m.in. z większym poziomem oferowanych rabatów, większym poziomem zwrotów oraz niższą sprzedażą pozycji katalogowych (m.in. mniejszą ilością nowości w kategorii książek dla dzieci oraz kalendarzy). Niższe przychody ze sprzedaży wpłynęły negatywnie na marżę brutto w ujęciu nominalnym, która w III kwartale 2015 r. spadła o 2 mln PLN (-41%) w porównaniu do 2014 r. i wyniosła 3 mln PLN. - Dzięki ścisłej kontroli kosztów operacyjnych segment Publishing zanotował w III kwartale 2015 r. stratę na poziomie EBITDA w wysokości 3 mln PLN, tj. w wysokości porównywalnej do wyniku osiągniętego w analogicznym okresie roku 2014. Dalsze plany Grupy Empik zakładają następujące cele biznesowe: - Kontynuacja umacniania pozycji lidera w dystrybucji produktów kultury i rozrywki w kategoriach wydawniczych (tj. książka, muzyka, film, multimedia), jednocześnie rozwijając ofertę w kategoriach niewydawniczych. Zmiany asortymentowe, które wciąż się dokonują w Empiku, oznaczają wzbogacenie oferty o nowe kategorie oraz rozwój wybranych grup produktowych, - Kategoria książka – jako strategiczna, sztandarowa kategoria Empiku – będzie nadal rozwijana. Z kolei w kategorii produktów niewydawniczych Grupa Empik skupia się na dalszym rozwijaniu oferty artykułów szkolno-biurowych, zabawek edukacyjnych i gier planszowych oraz produktów kreatywnych (tzw. „art & craft”), - Celem operacyjnym Grupy Empik jest także poprawa wizerunku sklepu w oczach naszych klientów poprzez między innymi: poprawę dostępności produktów, wzbogacenie oferty handlowej, poprawę jakości obsługi klienta oraz ulepszenie nawigacji w obrębie sklepów (jeszcze lepszy komfort klientów w poruszaniu się po sklepach i znajdowaniu interesujących ich produktów). - W segmencie Publishing trwa wdrożenie nowej strategii wydawniczej na II połowę 2015 r. oraz na 2016 r., która jest powiązana z planami rozwoju sklepów Empik oraz zakłada pełniejsze wykorzystanie istniejących w Grupie Empik synergii. Nowa strategia wydawnicza segmentu Publishing zakłada m.in. optymalizację struktury wydawanych tytułów, polegającą na jeszcze lepszej selekcji wydawanych tytułów oraz jeszcze lepszemu dostosowaniu wielości nakładu do potencjału rynku, dalszym rozwoju literatury dziecięcej oraz dalszemu poszerzaniu oferty gier planszowych wydawanych przez segment Publishing. 15 11. E-commerce mln PLN III kw. 2015 III kw. 2014 zmiana zmiana w proc. 101 85 15 18% 238 179 58 33% Empik.com 55 40 15 38% 139 99 40 41% Smyk.com 18 12 6 52% 52 30 22 72% Gandalf i Digital 27 33 -6 -18% 46 50 -4 -7% Marża brutto 19 19 1 4% 53 44 9 20% Empik.com 10 9 1 17% 29 24 6 23% Smyk.com 4 3 1 32% 13 8 5 58% Gandalf i Digital 5 7 -2 -27% 11 12 -1 -12% 17% Przychody ze sprzedaży EBITDA w proc. I-III kw. 2015 I-III kw. 2014 6 6 -1 -11% 15 13 2 Empik.com 3 3 1 21% 8 7 2 27% Smyk.com 1 0 0 78% 3 1 2 179% Gandalf i Digital 2 3 -2 -45% 3 5 -2 -32% W skład segmentu E-commerce wchodzą sklepy internetowe: empik.com, smyk.com, empikfoto.pl, empiktravel.pl i gandalf.com.pl oraz spółki segmentu Digital zajmujące się agregacją i dystrybucją treści w formie cyfrowej w kategoriach „muzyka”, „książka”, „gry”. W III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. przychody ze sprzedaży segmentu E-commerce wzrosły odpowiednio o 15 mln PLN (+18%) oraz 58 mln PLN (+33%) w porównaniu do analogicznych okresów 2014 r. i dotyczyły praktycznie wszystkich e-sklepów tego segmentu, za wyjątkiem sklepu gandalf.com.pl. Kluczowe portale empik.com i smyk.com tradycyjnie zanotowały istotne wzrosty wskaźników operacyjnych – dwucyfrowy wzrost liczby odwiedzających oraz wzrost liczby kupujących. W porównaniu do 2014 r., przychody ze sprzedaży empik.com wzrosły w III kwartale 2015 r. i narastająco za 9 miesięcy 2015 r. odpowiednio o 38% r/r i 41% r/r, a smyk.com – o 52% r/r i o 72% r/r. W III kwartale 2015 r. w strukturze sprzedaży empik.com największy udział miały kategorie książka, muzyka oraz kosmetyki. Dynamicznie rosła sprzedaż smyk.com, gdzie wiodącymi kategoriami w III kwartale 2015 r. były „ubranka” i „akcesoria dziecięce” oraz „zabawki”. Trzeci pod względem wielkości portal gandalf.com.pl zanotował w III kwartale 2015 r. spadek sprzedaży o 27% r/r na skutek rozszerzenia dotacji celowej Ministerstwa Edukacji Narodowej na darmowe podręczniki dla uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjów. Na poziomie marży brutto segment E-commerce wypracował w III kwartale 2015 r. oraz narastająco za 9 miesięcy 2015 r. wzrost o odpowiednio 1 mln PLN (+4%) oraz 9 mln PLN (+20%) w porównaniu do analogicznych okresów 2014 r. Wzrost marży w ujęciu nominalnym wynikał ze zwiększonego wolumenu sprzedaży. W ujęciu procentowym segment E-commerce wypracował marżę brutto w III kwartale 2015 r. na poziomie 19% (spadek o 3 p.p. r/r). Spadek marży brutto w ujęciu procentowym w III kwartale 2015 r. wynikał z kilku czynników: - W sklepie empik.com spadek marży procentowej spowodowany był głównie zmianą struktury sprzedaży produktów. Rozwijane są kategorie nowo budowane, które mają niższą procentową marżę niż kategorie główne np. „elektronika”, „sport”, „perfumy”. Ponadto spadek marży jest związany z efektem konkurencji cenowej na rynku podręczników szkolnych. - W sklepie smyk.com spadek marży procentowej wynikał przede wszystkim ze spadku marży w kategorii „ubranka” (stanowiącej prawie połowę przychodów ze sprzedaży). Spadek marży spowodowany był prowadzonymi akcjami promocyjnymi w III kwartale 2015 r. dotyczącymi kolekcji letniej oraz przesunięciem sprzedaży kolekcji jesienno-zimowej na IV kwartał 2015 r. Zysk EBITDA za III kwartał 2015 r. w segmencie E-Commerce wyniósł 6 mln PLN, co oznacza spadek o 1 mln PLN względem porównywalnego okresu roku ubiegłego. Spadek EBITDA dotyczy przede wszystkim sklepu 16 gandalf.com.pl, którego wyniki uległy pogorszeniu w skutek rozszerzenia dotacji celowej Ministerstwa Edukacji Narodowej na darmowe podręczniki dla uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjów. Dalsze plany dla segmentu E-commerce zakładają w głównej mierze integrację i dalsze wsparcie rozwoju operacji wielokanałowych sklepów Empik oraz Grupy Smyk. - Planowany jest dynamiczny rozwój nowych kategorii, kontynuacja rozszerzania i wzbogacania oferty (między innymi poprzez nawiązywanie współpracy z nowymi dostawcami). - Wdrażane będą nowe rozwiązania informatyczne, pozwalające na dotarcie do szerszego grona dostawców oraz zwiększą możliwości operacyjne i logistyczne segmentu E-commerce (skrócenie czasu dostawy do klienta). 12. Grupa Optimum mln PLN III kw. 2015 III kw. 2014 zmiana zmiana w proc. 69 61 8 13% 210 197 13 7% Polska 46 40 5 13% 140 133 8 6% Pozostałe kraje 24 21 3 12% 70 65 5 8% 27 26 1 4% 91 90 1 1% 4 4 0 2% 18 22 -4 -19% Przychody ze sprzedaży Marża brutto EBITDA w proc. I-III kw. 2015 I-III kw. 2014 W skład Grupy Optimum wchodzą spółki Optimum Distribution, prowadzące dystrybucję artykułów kosmetycznych i optycznych na terenie Polski, Czech i Słowacji oraz spółki Amersport, realizujące dystrybucję hurtową i handel detaliczny artykułami sportowymi, głównie w Polsce i Rosji. W III kwartale 2015 r. Grupa Optimum odnotowała 13% wzrost przychodów ze sprzedaży. Wzrost przychodów był wynikał przede wszystkim z rosnącej sprzedaży marek Chanel, Clarins oraz Baush & Lomb w Polsce i Czechach, a także z wzrostu sprzedaży marki Converse na rynku polskim. Marża brutto w ujęciu procentowym w III kwartale 2015 r. wyniosła 39% i zmniejszyła się nieznacznie w porównaniu do III kwartału 2014 r. (spadek o 3 p.p.). Spadek marży brutto w ujęciu procentowym dotyczy spółki Amersport w Polsce i wynika z wyższych cen nabycia produktów, co jest związane z wyższym średnim kursem dolara amerykańskiego w 2015 r. w porównaniu do 2014 r. W ujęciu nominalnym marża brutto w III kwartale 2015 wyniosła 27 mln PLN, i wzrosła o 1 mln PLN (+4%) w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. W III kwartale 2015 r. EBITDA w Grupie Optimum w ujęciu nominalnym była nieznacznie wyższa w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, i wyniosła 4 mln PLN. 13. Szkoły Językowe mln PLN III kw. 2015 III kw. 2014 zmiana zmiana w proc. 32 41 -8 -20% 114 137 -24 -17% 25 26 -1 -6% 90 94 -5 -5% 7 14 -7 -48% 24 43 -19 -44% Marża brutto 22 29 -7 -25% 76 96 -20 -21% EBITDA -5 4 -9 -221% -11 18 -29 -159% Przychody ze sprzedaży Polska Pozostałe kraje w proc. I-III kw. 2015 I-III kw. 2014 Na wyniki Szkół Językowych w III kwartale 2015 r. wpłynęły w głównej mierze wyniki zrealizowane w Polsce i w Rosji. W Polsce zanotowano niższą sprzedaż w segmencie klientów korporacyjnych (brak sprzedaży z kontraktów unijnych w Q3 2015 r.), które przy przyspieszonym kalendarzu akcji marketingowych oraz wyższych kosztach telemarketingu oraz annualizacji kosztów szkół otwartych w drugiej połowie 2015 r. 17 negatywnie wpłynęły na wyniki III kwartału 2015 r. (EBITDA zrealizowana w Polsce w III kwartale 2015 r. była o 4 mln PLN niższa niż roku ubiegłym i ukształtowała się na negatywnym poziomie). Na wyniki zrealizowane w III kwartale 2015 r. w Rosji wpłynęła negatywnie kolejna gwałtowna dewaluacja rubla, w wyniku której w wynik EBITDA III kwartału 2015 r. zostały zaksięgowane niezrealizowane różnice kursowe w kwocie 1,3 mln PLN. Dodatkowo na wyniki III kwartału 2015 r., podobnie jak w poprzednich okresach, negatywnie wpłynęły niższe zapisy na kursy językowe realizowane w IV kwartale 2014 r. będące efektem załamania koniunktury w Rosji. Nagły spadek koniunktury w Rosji w IV kwartalne 2014 r. spowodował brak płynności na rynku rosyjskim i w efekcie - spadek udzielanych kredytów konsumenckich, co miało wpływ na poziom zapisów studentów na kursy językowe jak również wpłynęło na nagłą dewaluacje rubla. Dodatkowo, załamanie gospodarcze wymusiło w drugiej połowie IV kwartału 2014 r. obniżkę ceny kursów. Sytuacja w Rosji ustabilizowała się w I kwartale 2015 r. Spółka notuje poziomy zapisów i ceny kursów zgodnie z oczekiwaniami aczkolwiek ceny kursów do końca sierpnia 2015 r. kształtowały się poniżej poziomów zeszłorocznych. Niższy poziom sprzedaży wynikającej z rozliczenia kontraktów z niższą ceną istotnie obniżyło wyniki zrealizowane w Rosji w III kwartale 2015 r. EBITDA zrealizowana w Rosji w III kwartale 2015 r. była o 4 mln PLN niższa niż roku ubiegłym i ukształtowała się na negatywnym poziomie. Wyniki łączne zrealizowane w III kwartale 2015 r. przez Szkoły Językowe na pozostałych rynkach nie różniły się istotnie od poziomu zeszłorocznego. Na rynku tureckim Szkoły Językowe są w trakcie procedury zakończenia działalności, w toku której do końca III kwartału 2015 r. zostały zamknięte wszystkie szkoły działające na tym rynku. Ponadto, Grupa EM&F jest w trakcie zaawansowanego procesu sprzedaży Szkół Językowych. W dniu 20 października 2015 r. Empik Media & Fashion S.A., Empik Internet sp. z o.o. oraz Bookzz Holdings Limited z siedzibą w Limassol, Cypr, podpisały niewiążący list intencyjny na potrzeby rozpoczęcia negocjacji w sprawie ewentualnego nabycia przez Bookzz lub inny podmiot z grupy kapitałowej Penta Investments akcji spółki Learning Systems Poland S.A. List intencyjny nie rodzi żadnych wzajemnych zobowiązań pomiędzy stronami (z zastrzeżeniem zachowania poufności informacji przekazanych w czasie negocjacji), a każda ze stron ma prawo do odstąpienia w każdym czasie od prowadzonych negocjacji. 18 14. Sieć sprzedaży Ilość punktów sprzedaży oraz ich powierzchnia Stan na 31.12.2014 ilość m.kw. Zmiany w I kw. Zmiany w II kw. Zmiany w III kw. Stan na 30.09.2015 otwarcia zamknięcia otwarcia zamknięcia otwarcia zamknięcia ilość m.kw. Grupa Empik 218 91 084 3 (1) 2 (1) 2 (1) 222 92 039 Grupa Smyk 204 188 840 1 - 2 (1) 2 (1) 207 188 857 Polska 114 90 617 1 - 2 - 2 (1) 118 92 352 Niemcy 58 78 731 - (1) 57 77 013 Rosja 21 11 682 21 11 682 Ukraina 8 5 941 8 5 941 Rumunia 3 1 870 3 1 870 22 2 066 21 1 849 Polska 16 1 582 14 1 255 Rosja 6 Grupa Optimum 1 - 484 1 - 444 117 281 990 35 538 5 3 (1) Polska 80 26 504 1 - Rosja 22 5 033 - (4) Ukraina 10 2 891 2 - Turcja 5 1 110 Razem działalność zaniechana 44 161 12 634 48 172 Razem Grupa EM&F 605 330 162 Razem działalność kontynuowana Szkoły Językowe Pozostała działalność zaniechana (4) - (2) - (2) 4 - (4) (1) - - 595 282 746 34 266 4 2 (2) (5) 450 112 2 - 83 27 074 17 4 050 12 3 141 (5) - - 112 34 266 562 317 011 (1) - - - 3 (23) (27) - (21) (22) 2 (5) 8 (28) 4 (26) 6 (7) - 7 - 19