docINSTRUKCJA OBSŁUGI MIERNIK REZYSTANCJI UZIEMIE MRU-200
download 
Reklamacja Transkrypt
INSTRUKCJA OBSŁUGI MIERNIK REZYSTANCJI UZIEMIE MRU-200
INSTRUKCJA OBSŁUGI MIERNIK REZYSTANCJI UZIEMIEē MRU-200 SONEL S. A. ul. Wokulskiego 11 58-100 ĝwidnica Wersja 1.2 09.12.2008 DziĊkujemy za zakup naszego miernika do pomiaru rezystancji uziemieĔ. Miernik MRU-200 jest nowoczesnym, wysokiej jakoĞci przyrządem pomiarowym, łatwym i bezpiecznym w obsłudze. Jednak przeczytanie niniejszej instrukcji pozwoli uniknąü błĊdów przy pomiarach i zapobiegnie ewentualnym problemom przy obsłudze miernika. 2 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 SPIS TREĝCI 1 BEZPIECZEēSTWO...............................................................................................5 2 MENU........................................................................................................................6 2.1 2.1.1 2.1.2 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.2.6 2.3 2.4 3 USTAWIENIA POMIARU ...........................................................................................6 CzĊstotliwoĞü sieci .........................................................................................7 Kalibracja cĊgów pomiarowych C3 ..............................................................7 USTAWIENIA MIERNIKA ...........................................................................................9 Kontrast LCD.................................................................................................9 Ustawienia AUTO-OFF.................................................................................9 Ustawienia wyĞwietlania ...............................................................................9 Data i czas ...................................................................................................10 Rozładowanie akumulatorów.......................................................................10 Aktualizacja programu ................................................................................11 WYBÓR JĉZYKA.....................................................................................................11 INFORMACJE O PRODUCENCIE..............................................................................11 POMIARY ..............................................................................................................12 3.1 3.2 3.2.1 3.2.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 4 POMIAR CIĄGŁOĝCI PRZEWODÓW OCHRONNYCH I WYRÓWNAWCZYCH (2P) .............12 KALIBRACJA PRZEWODÓW POMIAROWYCH ............................................................13 Załączanie autozerowania ...........................................................................13 Wyłączanie autozerowania ..........................................................................14 POMIAR 3P ..........................................................................................................15 POMIAR 4P ..........................................................................................................18 POMIAR 3P + CĉGI...............................................................................................21 POMIAR DWUCĉGOWY ..........................................................................................24 POMIAR 4P (UDAROWY)......................................................................................25 POMIAR PRĄDU ....................................................................................................28 POMIAR REZYSTYWNOĝCI GRUNTU ........................................................................30 PAMIĉû..................................................................................................................34 4.1 4.2 4.3 5 WPIS DO PAMIĉCI.................................................................................................34 KASOWANIE PAMIĉCI............................................................................................35 PRZEGLĄDANIE PAMIĉCI ......................................................................................36 TRANSMISJA DANYCH......................................................................................38 5.1 5.2 6 PAKIET WYPOSAĩENIA DO WSPÓŁPRACY Z KOMPUTEREM .......................................38 POŁĄCZENIE MIERNIKA Z KOMPUTEREM ...............................................................38 ZASILANIE MIERNIKA ......................................................................................38 6.1 6.2 MONITOROWANIE NAPIĉCIA ZASILAJĄCEGO ...........................................................38 WYMIANA AKUMULATORÓW ..................................................................................39 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 3 6.3 6.4 6.5 ŁADOWANIE AKUMULATORÓW ..............................................................................40 ROZŁADOWANIE AKUMULATORÓW ........................................................................41 OGÓLNE ZASADY UĩYTKOWANIA AKUMULATORÓW NIKLOWO-WODORKOWYCH (NI-MH) .............................................................................................................41 7 CZYSZCZENIE I KONSERWACJA ...................................................................43 8 MAGAZYNOWANIE ............................................................................................43 9 ROZBIÓRKA I UTYLIZACJA ............................................................................43 10 DANE TECHNICZNE ...........................................................................................44 10.1 DANE PODSTAWOWE ............................................................................................44 10.2 DANE DODATKOWE ..............................................................................................47 10.2.1 Wpływ szeregowego napiĊcia zakłócającego na pomiar rezystancji dla funkcji 3p, 4p, 3p + cĊgi.............................................................................47 10.2.2 Wpływ szeregowego napiĊcia zakłócającego na pomiar rezystancji dla funkcji ȡ .......................................................................................................47 10.2.3 Wpływ elektrod pomocniczych na pomiar rezystancji uziemienia dla funkcji 3p, 4p, 3p + cĊgi..........................................................................................47 10.2.4 Wpływ elektrod pomocniczych na pomiar rezystancji uziemienia dla funkcji ȡ .......................................................................................................47 10.2.5 Wpływ elektrod pomocniczych na pomiar rezystancji uziemienia metodą udarową.......................................................................................................48 10.2.6 Wpływ prądu zakłócającego na wynik pomiaru rezystancji uziemienia 3p+cĊgi........................................................................................................48 10.2.7 Wpływ prądu zakłócającego na wynik pomiaru rezystancji uziemieĔ z wykorzystaniem podwójnych cĊgów ............................................................48 10.2.8 Wpływ stosunku rezystancji mierzonej cĊgami gałĊzi uziemienia wielokrotnego do rezystancji wypadkowej (3p + cĊgi)................................48 10.2.9 NiepewnoĞci dodatkowe wg IEC 61557-4 (2p)............................................48 10.2.10 NiepewnoĞci dodatkowe wg IEC 61557-5 (3p, 4p, 3p+cĊgi) ...................49 11 WYPOSAĩENIE ....................................................................................................49 11.1 11.2 12 4 WYPOSAĩENIE PODSTAWOWE................................................................................49 WYPOSAĩENIE DODATKOWE .................................................................................49 USŁUGI LABORATORYJNE..............................................................................51 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 1 BezpieczeĔstwo Przyrząd MRU-200 słuĪy do wykonywania pomiarów, których wyniki okreĞlają stan bezpieczeĔstwa instalacji. W związku z tym, aby zapewniü odpowiednią obsługĊ i poprawnoĞü uzyskiwanych wyników, naleĪy przestrzegaü nastĊpujących zaleceĔ: • Przed rozpoczĊciem eksploatacji miernika naleĪy dokładnie zapoznaü siĊ z niniejszą instrukcją i zastosowaü siĊ do przepisów bezpieczeĔstwa i zaleceĔ producenta. • Miernik MRU-200 jest przeznaczony do pomiarów rezystancji uziemieĔ oraz połączeĔ ochronnych i wyrównawczych, rezystywnoĞci gruntu, a takĪe cĊgowego pomiaru prądu. KaĪde inne zastosowanie niĪ podane w tej instrukcji moĪe spowodowaü uszkodzenie przyrządu i byü Ĩródłem powaĪnego niebezpieczeĔstwa dla uĪytkownika. • Przyrząd powinien byü obsługiwany wyłącznie przez osoby odpowiednio wykwalifikowane posiadające wymagane uprawnienia do przeprowadzania pomiarów w instalacjach elektrycznych. Posługiwanie siĊ miernikiem przez osoby nieuprawnione moĪe spowodowaü uszkodzenie przyrządu i byü Ĩródłem powaĪnego niebezpieczeĔstwa dla uĪytkownika. • Przyrządu nie wolno stosowaü do sieci i urządzeĔ w pomieszczeniach o specjalnych warunkach, np. o atmosferze niebezpiecznej pod wzglĊdem wybuchowym i poĪarowym. • Niedopuszczalne jest uĪywanie: miernika, który uległ uszkodzeniu i jest całkowicie lub czĊĞciowo niesprawny, przewodów z uszkodzoną izolacją, miernika przechowywanego zbyt długo w złych warunkach (np. zawilgoconego). Po przeniesieniu miernika z otoczenia zimnego do ciepłego o duĪej wilgotnoĞci nie wykonywaü pomiarów do czasu ogrzania miernika do temperatury otoczenia (ok. 30 minut). • Przed rozpoczĊciem pomiaru naleĪy sprawdziü, czy przewody podłączone są do odpowiednich gniazd pomiarowych. • Nie wolno uĪywaü miernika z niedomkniĊtą lub otwartą pokrywą baterii (akumulatorów) ani zasilaü go ze Ĩródeł innych niĪ wymienione w niniejszej instrukcji. • WejĞcia miernika są zabezpieczone elektronicznie przed przeciąĪeniem, np. na skutek przypadkowego przyłączenia do sieci elektroenergetycznej: - dla wszystkich kombinacji wejĞü - do 276V przez 30 sekund. • Naprawy mogą byü wykonywane wyłącznie przez autoryzowany serwis. • Przyrząd spełnia wymagania norm PN-EN 61010-1 i PN-EN 61557-1, -4, -5. Uwaga: Producent zastrzega sobie prawo wprowadzania zmian w wyglądzie, wyposaĪeniu i danych technicznych miernika. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 5 Menu 2 Menu Menu dostĊpne jest w kaĪdej pozycji przełącznika obrotowego. Ustawienia pomiaru 6 2.1 Ustawienia pomiaru INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Menu 2.1.1 CzĊstotliwoĞü sieci OkreĞlenie czĊstotliwoĞci sieci, bĊdącej Ĩródłem potencjalnych zakłóceĔ jest niezbĊdne dla dobrania odpowiedniej czĊstotliwoĞci sygnału pomiarowego. Tylko pomiar z właĞciwie dobraną czĊstotliwoĞcią sygnału pomiarowego zapewni optymalną filtracjĊ zakłóceĔ. Miernik przystosowany jest do filtracji zakłóceĔ pochodzących z sieci 16 2/3Hz, 50Hz, 60Hz oraz 400Hz. Posiada równieĪ funkcjĊ automatycznego okreĞlania tego parametru (nastawa czĊstotliwoĞci sieci = AUTO), bazującą na wynikach pomiaru napiĊcia zakłóceĔ wykonywanego przed pomiarem rezystancji uziemienia. Funkcja ta jest aktywna, gdy napiĊcie zakłóceĔ UN 1V. W przeciwnym wypadku miernik przyjmuje wartoĞü czĊstotliwoĞci ostatnio wybraną z MENU. Ustawienia pomiaru CzĊstotliwoĞü sieci 2.1.2 Kalibracja cĊgów pomiarowych C3 KalibraCĊgi zakupione wraz z miernikiem naleĪy skalibrowaü przed ich pierwszym uĪyciem. cja cĊMoĪna je okresowo kalibrowaü w celu unikniĊcia wpływu starzenia siĊ elementów na do- gów kładnoĞü pomiaru. ProcedurĊ naleĪy wykonaü w szczególnoĞci po dokupieniu cĊgów do miernika juĪ posiadanego lub po wymianie cĊgów. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 7 Menu Ustawienia pomiaru Kalibracja cĊgów Miernik okreĞlił współczynnik korekcyjny dla podłączonych cĊgów. Współczynnik jest pamiĊtany takĪe po wyłączeniu zasilania miernika, aĪ do kolejnej, zakoĔczonej sukcesem kalibracji cĊgów. Uwagi Uwagi: - NaleĪy zwróciü uwagĊ, aby przewód przechodził centralnie przez cĊgi. Informacje dodatkowe wyĞwietlane przez miernik 8 Komunikat Przyczyna BŁĄD: CĉGI POMIAROWE NIE PODŁĄCZONE DO PRZYRZĄDU LUB NIE ZAŁOĩONE NA PRZEWÓD WPIĉTY MIĉDZY ZACISKI H I E. KALIBRACJA PRZERWANA. NACIĝNIJ ENTER Nie podłączone cĊgi Sposób postĊpowania Sprawdziü czy cĊgi są podłączone do przyrządu lub czy są załoĪone na przewód, w którym miernik wymusza przepływ prądu. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Komunikat BŁĄD: NIE PODŁĄCZONO PRZEWODU DO ZACISKÓW H I E. KALIBRACJA PRZERWANA. NACIĝNIJ ENTER BŁĄD: WSPÓŁCZYNNIK KALIBRACYJNY POZA ZAKESEM. KALIBRACJA PRZERWANA. NACIĝNIJ ENTER 2.2 Przyczyna Brak przewodu Zły współczynnik kalibracyjny Sposób postĊpowania Sprawdziü połączenia. Sprawdziü jakoĞü połączeĔ i/lub wymieniü cĊgi. Ustawienia miernika 2.2.1 Kontrast LCD Przyciskami i Menu Ustawienia pomiaru Kalibracja cĊgów Uwagi Ustawienia miernika Kontrast ustawiü wartoĞü kontrastu, wcisnąü przycisk ENTER. 2.2.2 Ustawienia AUTO-OFF AUTOOFF Ustawienie okreĞla czas do samoczynnego wyłączenia siĊ nieuĪywanego przyrządu. i ustawiü czas lub wyłączenie AUTO-OFF, wcisnąü przycisk ENTER. Przyciskami 2.2.3 Ustawienia wyĞwietlania WyĞwietlanie i Ustawienie pozwala włączyü/wyłączyü wyĞwietlanie belki nastaw. Przyciskami ustawiü widocznoĞü lub brak belki nastaw (parametrów pomiaru), wcisnąü przycisk ENTER. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 9 Menu Ustawienia miernika WyĞwietlanie Data i czas 2.2.4 Data i czas Rozłado2.2.5 Rozładowanie akumulatorów wanie akumulato- Procedura opisana dokładnie w punkcie 6.4 rów 10 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 2.2.6 Aktualizacja programu UWAGA! Funkcja przeznaczona jest wyłącznie dla uĪytkowników biegle posługujących siĊ sprzĊtem komputerowym. Gwarancja nie obejmuje wadliwego działania przyrządu na skutek niewłaĞciwego uĪycia tej funkcji. Menu Ustawienia miernika Aktualizacja programu UWAGA! Przed programowaniem naleĪy naładowaü akumulatory. W czasie programowania nie wolno wyłączaü miernika ani rozłączaü przewodu do transmisji. Przed przystąpieniem do uaktualnienia programu naleĪy ze strony internetowej producenta (www.sonel.pl) Ğciągnąü program do zaprogramowania miernika, zainstalowaü go na komputerze i podłączyü miernik do komputera. Po wybraniu w MENU pozycji Aktualizacja programu naleĪy postĊpowaü zgodnie z instrukcjami wyĞwietlanymi przez program. 2.3 • • Wybór jĊzyka Przyciskami ENTER. Przyciskami 2.4 i ustawiü w głównym MENU **Wybór jĊzyka**, wcisnąü przycisk i ustawiü Īądany jĊzyk, wcisnąü przycisk ENTER. Informacje o producencie Przyciskami przycisk ENTER. i Wybór jĊzyka Producent ustawiü w głównym MENU Informacje o producencie, wcisnąü INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 11 Pomiary 3 Pomiary Uwaga: W czasie trwania pomiaru wyĞwietlany jest pasek postĊpu. Pomiar R 2p 3.1 Pomiar ciągłoĞci przewodów ochronnych i wyrównawczych (2p) Uwaga: Pomiar spełnia wymagania normy PN-EN 61557-4 (U<24V, I>200mA dla R10ȍ). Podłączenie 12 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Pomiar R 2p Odczyt wyniku Informacje dodatkowe wyĞwietlane przez miernik R>19,9kȍ UN>40V! i ciągły sygnał dĨwiĊkowy 8 UN>24V! SZUM! Przekroczony zakres pomiarowy. NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 40V, pomiar jest blokowany. NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 24V, ale mniejsze od 40V, pomiar jest blokowany. Sygnał zakłócający ma zbyt duĪą wartoĞü – wynik moĪe byü obarczony dodatkową niepewnoĞcią. Dodatkowe komunikaty Kalibracja przeAby wyeliminowaü wpływ rezystancji przewodów pomiarowych na wynik pomiaru, wodów moĪna przeprowadziü jej kompensacjĊ (autozerowanie). W tym celu funkcja pomiaru 2p posiada podfunkcjĊ AUTOZERO. 3.2 Kalibracja przewodów pomiarowych 3.2.1 Załączanie autozerowania INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Załączenie autozerowania 13 Kalibracja przewodów Załączenie autozerowania Wykonanie autozerowania jest sygnalizowane napisem AUTOZERO z prawej strony ekranu. Wyłączenie autozerowania 14 3.2.2 Wyłączanie autozerowania INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Po zakoĔczeniu usuwania autozerowania na ekranie nie bĊdzie napisu AUTOZERO. Uwagi: Kalibracja przewodów - KompensacjĊ wystarczy przeprowadziü jednorazowo dla danych przewodów pomiaro- Wyłączenie wych. Jest ona zapamiĊtywana równieĪ po wyłączeniu miernika. autozerowania 3.3 Pomiar 3p Podstawowym rodzajem pomiaru rezystancji uziemienia jest pomiar metodą trzybiePomiar gunową. 3p Podłączenie INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 15 Pomiar 3p NapiĊcie pomiarowe 16 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Pomiar 3p Odczyt wyników Uwagi: Pomiar rezystancji uziemienia moĪe byü wykonywany, jeĪeli napiĊcie zakłóceĔ nie przekracza 24V. NapiĊcie zakłóceĔ mierzone jest do poziomu 100V, ale powyĪej 50V sygnalizowane jest jako niebezpieczne. Nie wolno dołączaü miernika do napiĊü wyĪszych niĪ 100V. NapiĊcia zakłócające - NaleĪy zwróciü szczególną uwagĊ na jakoĞü połączenia badanego obiektu z przewodem JakoĞü połączepomiarowym - miejsce kontaktowe musi byü oczyszczone z farby, rdzy itp. nia - JeĞli rezystancja sond pomiarowych jest zbyt duĪa, pomiar uziomu RE zostanie obarczony dodatkową niepewnoĞcią. Szczególnie duĪa niepewnoĞü pomiaru powstaje, gdy mie- DuĪa rerzymy małą wartoĞü rezystancji uziemienia sondami o słabym kontakcie z gruntem (sytu- zystancja acja taka ma czĊsto miejsce, gdy uziom jest dobrze wykonany, a górna czĊĞü gleby jest elektrod sucha i słabo przewodząca). Wtedy stosunek rezystancji sond do rezystancji mierzonego uziemienia jest bardzo duĪy i zaleĪna od tego niepewnoĞü pomiaru równieĪ. MoĪna wtedy zgodnie ze wzorami podanymi w punkcie 7 dokonaü obliczenia, które pozwoli oszacowaü wpływ warunków pomiarowych – lub skorzystaü z wykresu równieĪ umieszczonego w tym załączniku. MoĪna teĪ poprawiü kontakt sondy z gruntem, na przykład przez zwilĪenie wodą miejsca wbicia sondy, ponowne jej wbicie w innym miejscu lub zastosowanie sondy 80cm. NaleĪy równieĪ sprawdziü przewody pomiarowe - czy nie jest uszkodzona izolacja oraz czy kontakty: przewód - wtyk bananowy - sonda nie są skorodowane lub poluzowane. W wiĊkszoĞci przypadków osiągniĊta dokładnoĞü pomiarów jest wystarczająca, jednak Wpływ zawsze naleĪy mieü ĞwiadomoĞü wielkoĞci niepewnoĞci, jaką jest obarczony pomiar. rezystancji - JeĪeli rezystancja sond H i S lub jednej z nich przekracza 19,9kȍ, miernik wyĞwietla sto- przewosowny komunikat. dów - Kalibracja wykonana przez producenta uwzglĊdnia rezystancjĊ firmowego przewodu pomiarowego 2,2m. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 17 Pomiar 3p Dodatkowe komunikaty Informacje dodatkowe wyĞwietlane przez miernik RE>19,9kȍ UN>40V! i ciągły sygnał dĨwiĊkowy 8 UN>24V! LIMIT! SZUM! Pomiar 4p 3.4 Przekroczony zakres pomiarowy. NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 40V, pomiar jest blokowany. NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 24V, ale mniejsze od 40V, pomiar jest blokowany. NiepewnoĞü od rezystancji elektrod > 30%. (Do obliczenia niepewnoĞci brane są wartoĞci zmierzone.) Sygnał zakłócający ma zbyt duĪą wartoĞü – wynik moĪe byü obarczony dodatkową niepewnoĞcią. Pomiar 4p Metoda czterobiegunowa jest zalecana do stosowania przy pomiarach rezystancji uziemieĔ o bardzo małych wartoĞciach. Pozwala ona na eliminacjĊ wpływu rezystancji przewodów pomiarowych na wynik pomiaru. Do okreĞlania rezystywnoĞci gruntu zaleca siĊ stosowanie dedykowanej dla tego pomiaru funkcji (punkt 3.9). Podłączenie 18 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Pomiar 4p Podłączenie NapiĊcie pomiarowe INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 19 Pomiar 4p Odczyt wyników Uwagi: NapiĊcia zakłócające Pomiar rezystancji uziemienia moĪe byü wykonywany, jeĪeli napiĊcie zakłóceĔ nie przekracza 24V. NapiĊcie zakłóceĔ mierzone jest do poziomu 100V, ale powyĪej 50V sygnalizowane jest jako niebezpieczne. Nie wolno dołączaü miernika do napiĊü wyĪszych niĪ 100V. JakoĞü połączenia - NaleĪy zwróciü szczególną uwagĊ na jakoĞü połączenia badanego obiektu z przewodem pomiarowym - miejsce kontaktowe musi byü oczyszczone z farby, rdzy itp. - JeĞli rezystancja sond pomiarowych jest zbyt duĪa, pomiar uziomu RE zostanie obarDuĪa re- czony dodatkową niepewnoĞcią. Szczególnie duĪa niepewnoĞü pomiaru powstaje, gdy zystan- mierzymy małą wartoĞü rezystancji uziemienia sondami o słabym kontakcie z gruntem cja elek- (sytuacja taka ma czĊsto miejsce, gdy uziom jest dobrze wykonany, a górna czĊĞü gleby trod jest sucha i słabo przewodząca). Wtedy stosunek rezystancji sond do rezystancji mierzonego uziemienia jest bardzo duĪy i zaleĪna od tego niepewnoĞü pomiaru równieĪ. MoĪna wtedy zgodnie ze wzorami podanymi w punkcie 10 dokonaü obliczenia, które pozwoli oszacowaü wpływ warunków pomiarowych – lub skorzystaü z wykresu równieĪ umieszczonego w tym załączniku. MoĪna teĪ poprawiü kontakt sondy z gruntem, na przykład przez zwilĪenie wodą miejsca wbicia sondy, ponowne jej wbicie w innym miejscu lub zastosowanie sondy 80cm. NaleĪy równieĪ sprawdziü przewody pomiarowe - czy nie jest uszkodzona izolacja oraz czy kontakty: przewód - wtyk bananowy - sonda nie są skorodowane lub poluzowane. W wiĊkszoĞci przypadków osiągniĊta dokładnoĞü pomiarów jest wystarczająca, jednak zawsze naleĪy mieü ĞwiadomoĞü wielkoĞci niepewnoĞci, jaką jest obarczony pomiar. - JeĪeli rezystancja sond H i S lub jednej z nich przekracza 19,9kȍ, miernik wyĞwietla stosowny komunikat. Dodatkowe Informacje dodatkowe wyĞwietlane przez miernik komunikaty Przekroczony zakres pomiarowy. RE>19,9kȍ NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 40V, poUN>40V! i ciągły symiar jest blokowany. gnał dĨwiĊkowy 8 20 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 UN>24V! LIMIT! SZUM! 3.5 NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 24V, ale mniejsze od 40V, pomiar jest blokowany. NiepewnoĞü od rezystancji elektrod > 30%. (Do obliczenia niepewnoĞci brane są wartoĞci zmierzone.) Sygnał zakłócający ma zbyt duĪą wartoĞü – wynik moĪe byü obarczony dodatkową niepewnoĞcią. Pomiar 3p + cĊgi Pomiar 4p Pomiar 3p+cĊgi Podłączenie NapiĊcie pomiarowe INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 21 Pomiar 3p+cĊgi NapiĊcie pomiarowe Odczyt wyników 22 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Pomiar 3p+cĊgi Uwagi: Uwagi CĊgi giĊtkie nie nadają siĊ do tego pomiaru. Pomiar rezystancji uziemienia moĪe byü wykonywany, jeĪeli napiĊcie zakłóceĔ nie przekracza 24V. NapiĊcie zakłóceĔ mierzone jest do poziomu 100V, ale powyĪej 50V sygnalizowane jest jako niebezpieczne. Nie wolno dołączaü miernika do napiĊü wyĪszych niĪ 100V. NapiĊcia zakłócające - CĊgi zakupione wraz z miernikiem naleĪy skalibrowaü przed ich pierwszym uĪyciem. MoĪna je okresowo kalibrowaü w celu unikniĊcia wpływu starzenia siĊ elementów na dokładnoĞü pomiaru. Opcja kalibracji cĊgów znajduje siĊ w MENU. JakoĞü - NaleĪy zwróciü szczególną uwagĊ na jakoĞü połączenia badanego obiektu z przewodem połączepomiarowym - miejsce kontaktowe musi byü oczyszczone z farby, rdzy itp. nia - JeĞli rezystancja sond pomiarowych jest zbyt duĪa, pomiar uziomu RE zostanie obarczony dodatkową niepewnoĞcią. Szczególnie duĪa niepewnoĞü pomiaru powstaje, gdy mierzymy małą wartoĞü rezystancji uziemienia sondami o słabym kontakcie z gruntem (sytuacja taka ma czĊsto miejsce, gdy uziom jest dobrze wykonany, a górna czĊĞü gleby jest sucha i słabo przewodząca). Wtedy stosunek rezystancji sond do rezystancji mierzonego uziemienia jest bardzo duĪy i zaleĪna od tego niepewnoĞü pomiaru równieĪ. MoĪna wtedy zgodnie ze wzorami podanymi w punkcie 10 dokonaü obliczenia, które pozwoli oszacowaü wpływ warunków pomiarowych – lub skorzystaü z wykresu równieĪ umieszczonego w tym załączniku. MoĪna teĪ poprawiü kontakt sondy z gruntem, na przykład przez zwilĪenie wodą miejsca wbicia sondy, ponowne jej wbicie w innym miejscu lub zastosowanie sondy 80cm. NaleĪy równieĪ sprawdziü przewody pomiarowe - czy nie jest uszkodzona izolacja oraz czy kontakty: przewód - wtyk bananowy - sonda nie są skorodowane lub poluzowane. W wiĊkszoĞci przypadków osiągniĊta dokładnoĞü pomiarów jest wystarczająca, jednak zawsze naleĪy mieü ĞwiadomoĞü wielkoĞci niepewnoĞci, jaką jest obarczony pomiar. DuĪa rezystancja elektrod Wpływ rezystancji - JeĪeli rezystancja sond H i S lub jednej z nich przekracza 19,9kȍ, miernik wyĞwietla sto- przewosowny komunikat. dów - Kalibracja wykonana przez producenta uwzglĊdnia rezystancjĊ firmowego przewodu pomiarowego 2,2m. Informacje dodatkowe wyĞwietlane przez miernik RE>1,99kȍ UN>40V! i ciągły sygnał dĨwiĊkowy 8 UN>24V! SZUM! Dodatkowe komunikaty Przekroczony zakres pomiarowy. NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 40V, pomiar jest blokowany. NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 24V, ale mniejsze od 40V, pomiar jest blokowany. Sygnał zakłócający ma zbyt duĪą wartoĞü – wynik moĪe byü obarczony dodatkową niepewnoĞcią. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 23 LIMIT! IL>max Pomiar dwucĊgowy 3.6 NiepewnoĞü od rezystancji elektrod > 30%. (Do obliczenia niepewnoĞci brane są wartoĞci zmierzone.) Zbyt duĪy prąd zakłócający, błąd pomiaru moĪe byü wiĊkszy od podstawowego. Pomiar dwucĊgowy Pomiar dwucĊgowy znajduje zastosowanie tam, gdzie nie ma moĪliwoĞci uĪycia elektrod wbijanych w ziemiĊ. UWAGA! MetodĊ dwucĊgową moĪna stosowaü tylko przy pomiarze uziemieĔ wielokrotnych. Podłączenie 24 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Pomiar dwucĊgowy Odczyt wyniku Uwagi: Uwagi i informacje dodatkowe Pomiary mogą byü wykonywane w obecnoĞci prądu zakłócającego o wartoĞci nie przekraczającej 3A rms i czĊstotliwoĞci zgodnej z ustawioną w MENU. - CĊgi zakupione wraz z miernikiem naleĪy skalibrowaü przed ich pierwszym uĪyciem. MoĪna je okresowo kalibrowaü w celu unikniĊcia wpływu starzenia siĊ elementów na dokładnoĞü pomiaru. Opcja kalibracji cĊgów znajduje siĊ w MENU. - JeĪeli prąd cĊgów pomiarowych jest zbyt mały, miernik wyĞwietla stosowny komunikat. Informacje dodatkowe wyĞwietlane przez miernik RE>149ȍ UN>40V! i ciągły sygnał dĨwiĊkowy 8 UN>24V! SZUM! 3.7 Przekroczony zakres pomiarowy. NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 40V, pomiar jest blokowany. NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 24V, ale mniejsze od 40V, pomiar jest blokowany. Sygnał zakłócający ma zbyt duĪą wartoĞü – wynik moĪe byü obarczony dodatkową niepewnoĞcią. Pomiar 4p (udarowy) Pomiar 4p MetodĊ udarową stosuje siĊ do pomiarów rezystancji dynamicznej uziemieĔ odgromowych. Nie naleĪy jej stosowaü do pomiarów uziemieĔ ochronnych i roboczych. DuĪa stromoĞü czoła impulsu probierczego sprawia, Īe duĪy wpływ na rezystancjĊ uziomu ma jego indukcyjnoĞü. Zatem rezystancja dynamiczna uziomu mierzona metodą udarową zaleĪy od jego długoĞci i stromoĞci czoła impulsu probierczego. IndukcyjnoĞü uziomu powoduje przesuniĊcie miĊdzy szczytami prądu i spowodowanego nim spadku napiĊcia. Stąd rozległe uziomy o małej rezystancji mierzonej metodą niskoczĊstotliwoĞciową mogą mieü znacznie wyĪszą wartoĞü rezystancji dynamicznej. RezystancjĊ udarową wyznaczamy z zaleĪnoĞci: Rd = US IS gdzie US, IS – wartoĞü szczytowa napiĊcia i prądu. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 25 Pomiar 4p Metodą udarową wyznacza siĊ rezystancjĊ wypadkową uziemienia. Nie naleĪy wiĊc rozkrĊcaü zacisków kontrolnych. Zaleca siĊ takie rozłoĪenie przewodów pomiarowych, aby kąt miĊdzy nimi wynosił co najmniej 60°. PoniĪszy rysunek wyjaĞnia, co oznaczają liczby okreĞlające kształt impulsu (wg PNEN 62305-1 Ochrona odgromowa – CzĊĞü 1. Wymagania ogólne). Kształt impulsu 90% t 50% 10% T1 T2 t = amplituda prądu T1 = czas trwania czoła T2 = czas do półszczytu Kształt impulsu okreĞla stosunek T1/T2 np 4/10ȝs. Podłączenie 26 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Pomiar 4p Odczyt wyników INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 27 Pomiar 4p Uwagi NapiĊcia zakłócające Uwagi: Pomiar rezystancji uziemienia moĪe byü wykonywany, jeĪeli napiĊcie zakłóceĔ nie przekracza 24V. NapiĊcie zakłóceĔ mierzone jest do poziomu 100V, ale powyĪej 50V sygnalizowane jest jako niebezpieczne. Nie wolno dołączaü miernika do napiĊü wyĪszych niĪ 100V. - RH i RS są mierzone metodą niskoczĊstotliwoĞciową. - NaleĪy zwróciü szczególną uwagĊ na jakoĞü połączenia badanego obiektu z przewodem pomiarowym - miejsce kontaktowe musi byü oczyszczone z farby, rdzy itp. - JeĞli rezystancja sond pomiarowych jest zbyt duĪa, pomiar uziomu RE zostanie obarczoDuĪa re- ny dodatkową niepewnoĞcią. Szczególnie duĪa niepewnoĞü pomiaru powstaje, gdy mierzymy małą wartoĞü rezystancji uziemienia sondami o słabym kontakcie z gruntem (sytuzystancja elek- acja taka ma czĊsto miejsce, gdy uziom jest dobrze wykonany, a górna czĊĞü gleby jest sucha i słabo przewodząca). Wtedy stosunek rezystancji sond do rezystancji mierzonego trod uziemienia jest bardzo duĪy i zaleĪna od tego niepewnoĞü pomiaru równieĪ. MoĪna wtedy zgodnie ze wzorami podanymi w punkcie 7 dokonaü obliczenia, które pozwoli oszacowaü wpływ warunków pomiarowych – lub skorzystaü z wykresu równieĪ umieszczonego w tym załączniku. MoĪna teĪ poprawiü kontakt sondy z gruntem, na przykład przez zwilĪenie wodą miejsca wbicia sondy, ponowne jej wbicie w innym miejscu lub zastosowanie sondy 80cm. NaleĪy równieĪ sprawdziü przewody pomiarowe - czy nie jest uszkodzona izolacja oraz czy kontakty: przewód - wtyk bananowy - sonda nie są skorodowane lub poluzowane. W wiĊkszoĞci przypadków osiągniĊta dokładnoĞü pomiarów jest wystarczająca, jednak zawsze naleĪy mieü ĞwiadomoĞü wielkoĞci niepewnoĞci, jaką jest obarczony pomiar. - JeĪeli rezystancja sond H i S lub jednej z nich przekracza 1kȍ, miernik wyĞwietla stosowny komunikat. JakoĞü połączenia Dodatkowe komunikaty Informacje dodatkowe wyĞwietlane przez miernik RE>199ȍ UN>40V! i ciągły sygnał dĨwiĊkowy 8 UN>24V! LIMIT! SZUM! Pomiar prądu 3.8 Przekroczony zakres pomiarowy. NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 40V, pomiar jest blokowany. NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 24V, ale mniejsze od 40V, pomiar jest blokowany. NiepewnoĞü od rezystancji elektrod > 30%. (Do obliczenia niepewnoĞci brane są wartoĞci zmierzone.) Sygnał zakłócający ma zbyt duĪą wartoĞü – wynik moĪe byü obarczony dodatkową niepewnoĞcią. Pomiar prądu Funkcja umoĪliwia wykonanie pomiaru wartoĞci skutecznej prądu przy zastosowaniu cĊgów pomiarowych. MoĪe byü wykorzystana do pomiaru np. prądu upływu w badanej instalacji. MoĪliwy jest wybór dwóch typów cĊgów: C3 lub F1 róĪniących siĊ Ğrednicą i zakresami mierzonych prądów (patrz Dane techniczne). 28 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Pomiar prądu Uwagi: - Pomiar wykonywany jest w sposób ciągły bez moĪliwoĞci zapisu do pamiĊci. - CĊgami elastycznymi F-1 moĪna mierzyü tylko duĪe prądy > 1A. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 29 Pomiar 3.9 Pomiar rezystywnoĞci gruntu rezystywnoDo pomiarów rezystywnoĞci gruntu - stosowanych jako przygotowanie do wykonania Ğci grunprojektu systemu uziemieĔ czy teĪ w geologii - przewidziano oddzielną funkcjĊ wybieraną tu przełącznikiem obrotowym: pomiar rezystywnoĞci gruntu ρ. Funkcja ta jest metrologicznie identyczna, jak czterobiegunowy pomiar rezystancji uziemienia, zawiera jednak dodatkową procedurĊ wpisywania odległoĞci pomiĊdzy elektrodami. Wynikiem pomiaru jest wartoĞü rezystywnoĞci obliczana automatycznie według wzoru ȡ = 2πLRE, stosowanego w metodzie pomiarowej Wennera. Metoda ta zakłada równe odległoĞci pomiĊdzy elektrodami. Podłączenie NapiĊcie pomiarowe 30 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Pomiar rezystywnoĞci gruntu OdległoĞü miĊdzy elektrodami INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 31 Pomiar rezystywnoĞci gruntu Odczyt wyników Uwagi: NapiĊcia zakłócające JakoĞü połączenia Pomiar rezystancji uziemienia moĪe byü wykonywany, jeĪeli napiĊcie zakłóceĔ nie przekracza 24V. NapiĊcie zakłóceĔ mierzone jest do poziomu 100V, ale powyĪej 50V sygnalizowane jest jako niebezpieczne. Nie wolno dołączaü miernika do napiĊü wyĪszych niĪ 100V. - W obliczeniach przyjmuje siĊ, Īe odległoĞci pomiĊdzy poszczególnymi elektrodami pomiarowymi są równe (metoda Wennera). JeĞli tak nie jest, naleĪy wykonaü pomiar rezystancji uziemieĔ metodą czterobiegunową i samodzielnie wykonaü obliczenia. - NaleĪy zwróciü szczególną uwagĊ na jakoĞü połączenia badanego obiektu z przewodem pomiarowym - miejsce kontaktowe musi byü oczyszczone z farby, rdzy itp. DuĪa re- JeĞli rezystancja sond pomiarowych jest zbyt duĪa, pomiar uziomu RE zostanie obarczozystancja ny dodatkową niepewnoĞcią. Szczególnie duĪa niepewnoĞü pomiaru powstaje, gdy mieelektrod rzymy małą wartoĞü rezystancji uziemienia sondami o słabym kontakcie z gruntem (sytuacja taka ma czĊsto miejsce, gdy uziom jest dobrze wykonany, a górna czĊĞü gleby jest sucha i słabo przewodząca). Wtedy stosunek rezystancji sond do rezystancji mierzonego uziemienia jest bardzo duĪy i zaleĪna od tego niepewnoĞü pomiaru równieĪ. MoĪna wtedy zgodnie ze wzorami podanymi w punkcie 7 dokonaü obliczenia, które pozwoli oszacowaü wpływ warunków pomiarowych – lub skorzystaü z wykresu równieĪ umieszczonego w tym załączniku. MoĪna teĪ poprawiü kontakt sondy z gruntem, na przykład przez zwilĪenie wodą miejsca wbicia sondy, ponowne jej wbicie w innym miejscu lub zastosowanie sondy 80cm. NaleĪy równieĪ sprawdziü przewody pomiarowe - czy nie jest uszkodzona izolacja oraz czy kontakty: przewód - wtyk bananowy - sonda nie są skorodowane lub poluzowane. W wiĊkszoĞci przypadków osiągniĊta dokładnoĞü pomiarów jest wystarczająca, jednak zawsze naleĪy mieü ĞwiadomoĞü wielkoĞci niepewnoĞci, jaką jest obarczony pomiar. Dodatkowe - JeĪeli rezystancja sond H i S lub jednej z nich przekracza 19,9kȍ, miernik wyĞwietla stokomuni- sowny komunikat. katy Informacje dodatkowe wyĞwietlane przez miernik RE>999kȍm UN>40V! i ciągły sygnał dĨwiĊkowy 8 32 Przekroczony zakres pomiarowy. NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 40V, klawiatura jest blokowana. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 UN>24V! LIMIT! SZUM! NapiĊcie na zaciskach pomiarowych wiĊksze od 24V, ale mniejsze od 40V, pomiar jest blokowany. NiepewnoĞü od rezystancji elektrod > 30%. (Do obliczenia niepewnoĞci brane są wartoĞci zmierzone.) Sygnał zakłócający ma zbyt duĪą wartoĞü – wynik moĪe byü obarczony dodatkową niepewnoĞcią. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Pomiar rezystywnoĞci gruntu Dodatkowe komunikaty 33 PamiĊü 4 PamiĊü Mierniki MRU-200 są wyposaĪone w pamiĊü 990 wyników pomiarów rezystancji. Miejsce w pamiĊci, w którym jest zapisywany pojedynczy wynik nazywa siĊ komórką pamiĊci, która w mierniku opisana jest jako „pomiar”. Cała pamiĊü podzielona jest na 10 banków po 99 komórek. KaĪdy wynik moĪna zapisywaü w komórce o wybranym numerze i w wybranym banku, dziĊki czemu uĪytkownik miernika moĪe według własnego uznania przyporządkowywaü numery komórek do poszczególnych punktów pomiarowych a numery banków do poszczególnych obiektów, wykonywaü pomiary w dowolnej kolejnoĞci i powtarzaü je bez utraty pozostałych danych. PamiĊü wyników pomiarów nie ulega skasowaniu po wyłączeniu miernika, dziĊki czemu mogą one zostaü póĨniej odczytane bądĨ przesłane do komputera. Nie ulega teĪ zmianie numer bieĪącej komórki i banku. Zaleca siĊ skasowanie pamiĊci po odczytaniu danych lub przed wykonaniem nowej serii pomiarów, które mogą zostaü zapisane do tych samych komórek, co poprzednie. Wpis 34 4.1 Wpis do pamiĊci INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 PamiĊü Wpis 4.2 Kasowanie pamiĊci Uwaga: Kasowanie W czasie trwania kasowania wyĞwietlana jest belka postĊpu. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 35 PamiĊü Przeglądanie 36 4.3 Przeglądanie pamiĊci INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 PamiĊü Przeglądanie Uwagi: - Przy przeglądaniu pamiĊci pomiary i banki puste są niedostĊpne. Zapis „Pomiar 1/20” oznacza pomiar pierwszy z 20; pomiary 21…99 są puste i niedostĊpne. Ta sama zasada dotyczy banków. JeĪeli pamiĊü zapisana jest w sposób nieciągły, pomiary i banki puste są przy przeglądaniu pomijane. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 37 Transmisja danych 5 5.1 Transmisja danych Pakiet wyposaĪenia do współpracy z komputerem Do współpracy miernika z komputerem niezbĊdny jest przewód USB i odpowiednie oprogramowanie. JeĪeli oprogramowanie nie zostało zakupione wraz z miernikiem, to moĪna je nabyü u producenta lub autoryzowanego dystrybutora. Posiadane oprogramowanie moĪna wykorzystaü do współpracy z wieloma przyrządami produkcji SONEL S.A. wyposaĪonymi w interfejs USB. Szczegółowe informacje dostĊpne są u producenta i dystrybutorów. 5.2 Połączenie miernika z komputerem 1. Przełącznik obrotowy ustawiü w pozycji MEM. 2. Podłączyü przewód do portu USB komputera i gniazda USB miernika. 3. Uruchomiü program. 6 Zasilanie Monitorowanie napiĊcia zasilającego 6.1 Zasilanie miernika Monitorowanie napiĊcia zasilającego StopieĔ naładowania akumulatorów jest na bieĪąco wskazywany przez symbol umieszczony w prawym górnym rogu ekranu: Stan akumulatorów NaleĪy pamiĊtaü, Īe: • napis BAT zapalający siĊ na wyĞwietlaczu oznacza zbyt niskie napiĊcie zasilające i sygnalizuje potrzebĊ naładowania akumulatorów, • pomiary wykonane miernikiem ze zbyt niskim napiĊciem zasilającym obarczone są dodatkowymi niepewnoĞciami niemoĪliwymi do oszacowania przez uĪytkownika i nie mogą byü podstawą do stwierdzenia poprawnoĞci kontrolowanego uziemienia. 38 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 6.2 Wymiana akumulatorów Miernik MRU-200 jest wyposaĪony w pakiet akumulatorów NiMH, oraz ładowarkĊ (charger) umoĪliwiającą ich naładowanie. Pakiet akumulatorów jest umieszczany w pojemniku. Ładowarka jest zamontowana wewnątrz obudowy miernika i współpracuje jedynie z firmowym pakietem akumulatorów. Zasilana jest z zewnĊtrznego zasilacza. MoĪliwe jest teĪ zasilanie z gniazda zapalniczki samochodowej. Zasilanie Wymiana akumulatorów OSTRZEĩENIE: Pozostawienie przewodów w gniazdach podczas wymiany akumulatorów moĪe spowodowaü poraĪenie niebezpiecznym napiĊciem. W celu wymiany pakietu akumulatorów naleĪy: • wyjąü wszystkie przewody z gniazd i wyłączyü miernik, • odkrĊciü 4 wkrĊty mocujące pojemnik na akumulatory/baterie (w dolnej czĊĞci obudowy), • wyjąü pojemnik, • zdjąü pokrywĊ pojemnika i wyjąü akumulatory, • włoĪyü nowy pakiet akumulatorów, • włoĪyü (zatrzasnąü) pokrywĊ pojemnika, • włoĪyü pojemnik do miernika, • przykrĊciü 4 wkrĊty mocujące pojemnik. UWAGA! Nie wolno uĪytkowaü miernika z wyjĊtym lub niedomkniĊtym pojemnikiem akumulatorów oraz zasilaü go ze Ĩródeł innych niĪ wymienione w niniejszej instrukcji. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 39 Zasilanie 6.3 Ładowanie akumulatorów Ładowanie rozpoczyna siĊ po dołączeniu zasilacza do miernika, niezaleĪnie od tego, czy miernik jest wyłączony czy nie. Ekran podczas ładowania wygląda jak na poniĪszym rysunku. Akumulatory są ładowane według algorytmu „szybkiego ładowania” - proces ten pozwala skróciü czas ładowania do ok. 4 godzin. ZakoĔczenie procesu ładowania sygnalizowane jest wyĞwietleniem komunikatu: Koniec ładowania. Aby wyłączyü przyrząd naleĪy wyjąü wtyczkĊ zasilania ładowarki. Ładowanie akumulatorów Uwagi: - Na skutek zakłóceĔ w sieci moĪe siĊ zdarzyü przedwczesne zakoĔczenie ładowania akumulatorów. W przypadku stwierdzenia zbyt krótkiego czasu ładowania naleĪy wyłączyü miernik i rozpocząü ładowanie jeszcze raz. Informacje dodatkowe wyĞwietlane przez miernik Informacje dodatkowe Komunikat Przyczyna Za wysokie napiĊZły styk na złączu pakietu cie na pakiecie akumulatorów podakumulatorów! czas ładowania. Brak komunikacji z kontrolerem akuBrak akumulatora! mulatorów lub włoĪony pojemnik z bateriami. Temperatura otoczenia niĪsza od 10°C Zbyt niska temperatura pakietu akumulatorów! 40 PostĊpowanie Sprawdziü styki złącza pakietu akumulatorów. JeĪeli sytuacja nie ulega zmianie, wymieniü pakiet. Sprawdziü styki złącza pakietu akumulatorów. JeĪeli sytuacja nie ulega zmianie, wymieniü pakiet. WłoĪyü pakiet akumulatorów zamiast baterii. Nie jest moĪliwe poprawne wykonanie ładowania w takiej temperaturze. PrzenieĞü miernik do ogrzanego pomieszczenia i ponownie uruchomiü tryb ładowania. Komunikat ten moĪe pojawiü siĊ równieĪ w przypadku silnego rozładowania akumulatorów. NaleĪy wówczas kilkakrotnie spróbowaü załączyü ładowarkĊ. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 Uszkodzony lub bardzo mocno rozładowany pakiet akumulaWstĊpne ładowanie nie po- torów wiodło siĊ! Napis pojawia siĊ na chwilĊ, po czym proces ładowania wstĊpnego zaczyna siĊ od początku. JeĪeli po kilku próbach miernik wyĞwietli napis: Zbyt wysoka temperatura pakietu akumulatorów!, naleĪy wymieniü pakiet. Zasilanie Ładowanie akumulatorów Informacje doDla zapewnienia prawidłowej pracy akumulatorów (wskazania stopnia naładowania) i datkowe przedłuĪenia ich ĪywotnoĞci, naleĪy okresowo ładowaü je od zera. Aby rozładowaü akumulatory naleĪy: 6.4 Rozładowanie akumulatorów Rozładowanie akumulatorów Rozładowywanie, które w zaleĪnoĞci od stopnia rozładowania pakietu trwa do 10 godzin, sygnalizowane jest napisem: Trwa rozładowanie akumulatorów. 6.5 Ogólne zasady uĪytkowania akumulatorów niklowowodorkowych (Ni-MH) Zasady uĪytkowania - JeĪeli dłuĪszy czas nie korzystasz z urządzenia, wyjmij z niego akumulatory i przechowuj akum. oddzielnie. NiMH - Przechowuj akumulatory w suchym, chłodnym i dobrze wentylowanym miejscu oraz chroĔ je przed bezpoĞrednim nasłonecznieniem. Temperatura otoczenia dla długiego przechowywania powinna byü utrzymywana poniĪej 30 stopni C. JeĪeli akumulatory są przechowywane przez długi czas w wysokiej temperaturze, wówczas zachodzące procesy chemiczne mogą skróciü ich ĪywotnoĞü. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 41 Zasilanie Zasady uĪytkowania akum. NiMH - Akumulatory NiMH wytrzymują zwykle 500-1000 cykli ładowania. Akumulatory te osiągają maksymalną wydajnoĞü dopiero po uformowaniu (2-3 cyklach ładowania i rozładowania). NajwaĪniejszym czynnikiem wpływającym na ĪywotnoĞü akumulatora jest głĊbokoĞü rozładowania. Im głĊbsze jest rozładowanie akumulatora, tym krótsze jest jego Īycie. - Efekt pamiĊciowy wystĊpuje w akumulatorach NiMH w sposób ograniczony. Akumulatory te moĪna bez wiĊkszych konsekwencji doładowywaü. Wskazane jest jednak, aby co kilka cykli całkowicie je rozładowaü. - Podczas przechowywania akumulatorów Ni-MH nastĊpuje samoistne ich rozładowanie z prĊdkoĞcią około 30% miesiĊcznie. Trzymanie akumulatorów w wysokich temperaturach moĪe przyspieszyü ten proces nawet dwukrotnie. Aby nie dopuĞciü do zbytniego rozładowania akumulatorów, po którym konieczne bĊdzie formowanie, naleĪy co jakiĞ czas doładowaü akumulatory (równieĪ nieuĪywane). - Nowoczesne szybkie ładowarki wykrywają zarówno zbyt niską, jak i zbyt wysoką temperaturĊ akumulatorów i odpowiednio reagują na te sytuacje. Zbyt niska temperatura powinna uniemoĪliwiü rozpoczĊcie procesu ładowania, który mógłby nieodwracalnie uszkodziü akumulator. Wzrost temperatury akumulatora jest sygnałem do zakoĔczenia ładowania i jest zjawiskiem typowym. Jednak ładowanie w wysokiej temperaturze otoczenia oprócz zmniejszenia ĪywotnoĞci powoduje szybszy wzrost temperatury akumulatora, który nie zostanie naładowany do pełnej pojemnoĞci. - NaleĪy pamiĊtaü, Īe przy szybkim ładowaniu akumulatory naładowują siĊ do ok. 80% pojemnoĞci, lepsze rezultaty moĪna uzyskaü kontynuując ładowanie: ładowarka przechodzi wtedy w tryb doładowywania małym prądem i po nastĊpnych kilku godzinach akumulatory naładowane są do pełnej pojemnoĞci. - Nie ładuj ani nie uĪywaj akumulatorów w temperaturach ekstremalnych. Skrajne temperatury redukują ĪywotnoĞü baterii i akumulatorów. NaleĪy unikaü umieszczania urządzeĔ zasilanych akumulatorami w bardzo ciepłych miejscach. Znamionowa temperatura pracy powinna byü bezwzglĊdnie przestrzegana. 42 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 7 Czyszczenie i konserwacja Konserwacja UWAGA! NaleĪy stosowaü jedynie metody konserwacji podane przez producenta w niniejszej instrukcji. ObudowĊ miernika moĪna czyĞciü miĊkką, wilgotną szmatką uĪywając ogólnie dostĊpnych detergentów. Nie naleĪy uĪywaü Īadnych rozpuszczalników ani Ğrodków czyszczących, które mogłyby porysowaü obudowĊ (proszki, pasty itp.). Sondy moĪna umyü wodą i wytrzeü do sucha. Przed dłuĪszym przechowywaniem zaleca siĊ nasmarowanie sond dowolnym smarem maszynowym. Szpule oraz przewody moĪna oczyĞciü uĪywając wody z dodatkiem detergentów, nastĊpnie wytrzeü do sucha. Układ elektroniczny miernika nie wymaga konserwacji. 8 Magazynowanie Przy przechowywaniu przyrządu naleĪy przestrzegaü poniĪszych zaleceĔ: • odłączyü od miernika wszystkie przewody, • dokładnie wyczyĞciü miernik i wszystkie akcesoria, • długie przewody pomiarowe nawinąü na szpulki, • przy dłuĪszym okresie przechowywania baterie lub akumulatory naleĪy wyjąü z miernika, • aby uniknąü całkowitego rozładowania akumulatorów przy długim przechowywaniu naleĪy je co jakiĞ czas doładowywaü. 9 Rozbiórka i utylizacja Magazynowanie Utylizacja ZuĪyty sprzĊt elektryczny i elektroniczny naleĪy gromadziü selektywnie, tj. nie umieszczaü z odpadami innego rodzaju. ZuĪyty sprzĊt elektroniczny naleĪy przekazaü do punktu zbiórki zgodnie z Ustawą o zuĪytym sprzĊcie elektrycznym i elektronicznym. Przed przekazaniem sprzĊtu do punktu zbiórki nie naleĪy samodzielnie demontowaü Īadnych czĊĞci z tego sprzĊtu. NaleĪy przestrzegaü lokalnych przepisów dotyczących wyrzucania opakowaĔ, zuĪytych baterii i akumulatorów. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 43 Dane techniczne Dane podstawowe 10 Dane techniczne • „w.w.” w okreĞleniu niepewnoĞci podstawowej oznacza wyĞwietlaną wartoĞü. 10.1 Dane podstawowe Pomiar napiĊcia zakłócającego UN (RMS) • • Zakres RozdzielczoĞü NiepewnoĞü podstawowa 0...100V 1V ±(2% w.w. + 3 cyfry) pomiar dla fN 15…450 Hz czĊstotliwoĞü wykonywania pomiarów – min. 2 pomiary/s Pomiar czĊstotliwoĞci zakłóceĔ fN • Zakres RozdzielczoĞü NiepewnoĞü podstawowa 15...450Hz 1Hz ±(1% w.w. + 2 cyfry) pomiar dla napiĊü zakłócających >1V (dla napiĊü zakł<1V wyĞwietlane jest f=---) Pomiar rezystancji przewodów ochronnych i wyrównawczych (metoda 2 przewodowa) Metoda pomiarowa: techniczna, zgodna z IEC 61557-4 Zakres pomiarowy wg IEC 61557-4: 0,24Ω ... 19,9kΩ Zakres RozdzielczoĞü 0,00...9,99 0,01 10,0...99,9 0,1 100...999 1 1,00....1,99k 0,01k 2,0k...19,9k 0,1 k NiepewnoĞü podstawowa ±(2% w.w. + 2 cyfry) Pomiar rezystancji uziemieĔ (metoda 3, 4 przewodowa) Metoda pomiarowa: techniczna, zgodna z IEC 61557-5 Zakres pomiarowy wg IEC 61557-5: 0,30Ω ... 19,9kΩ 44 Zakres RozdzielczoĞü 0,00...9,99 0,01 10,0...99,9 0,1 100...999 1 1,00....1,99k 0,01k 2,0k...19,9k 0,1 k INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 NiepewnoĞü podstawowa ±(2% w.w. + 2 cyfry) Pomiar rezystancji elektrod pomocniczych Zakres RozdzielczoĞü 0...999 1 1,00...9,99k 0,01k 10,0…19,9k 0,1k NiepewnoĞü podstawowa ±(5% (RE+RH+RS) + 8 cyfr) Dane techniczne Dane podstawowe Pomiar rezystancji uziemieĔ wielokrotnych z wykorzystaniem cĊgów (metoda 3 przewodowa z cĊgami) Metoda pomiarowa: techniczna, zgodna z IEC 61557-5 Zakres pomiarowy wg IEC 61557-5: 0,44Ω ... 1,99kΩ Zakres RozdzielczoĞü 0,00...9,99 0,01 10,0...99,9 0,1 100...999 1 1,00....1,99k 0,01k NiepewnoĞü podstawowa ±(8% w.w. + 3 cyfry) Pomiar rezystancji uziemieĔ wielokrotnych z wykorzystaniem cĊgów podwójnych NiepewnoĞü podstawowa Zakres RozdzielczoĞü 0,00...9,99 0,01 10,0...19,9 0,1 20,0...149,9 0,1 ±(20% w.w. + 3 cyfry) Zakres RozdzielczoĞü NiepewnoĞü podstawowa 0,0..99,9m 0,1m 100..999m 1m 1,00..9,99km 0,01km 10,0..99,9km 0,1km 100..999km 1km ±(10% w.w. + 3 cyfry) Pomiar rezystywnoĞci gruntu Metoda pomiarowa: Wennera, ȡ = 2ʌLRE • ZaleĪna od niepewnoĞci podstawowej pomiaru RE w układzie 4p, ale nie mniejsza niĪ ±1cyfra odległoĞü miĊdzy sondami pomiarowymi (L): 1...50m INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 45 Dane techniczne Pomiar prądów upływu, uszkodzeniowych (rms) RozdzielczoĞü NiepewnoĞü podstawowa 0,1mA ±(8% w.w. + 5 cyfr) 1mA ±(8% w.w. + 3 cyfry) 1,00..4,99A 1,2 0,01A ±(5% w.w. + 5 cyfr) 1 niespecyfikowany 2 5,00..9,99A1,2 0,01A Zakres 0,1..99,9mA 1 Dane podstawowe 100..999mA 10,0..99,9A 1 1,2 100 … 300A 0,1A 1,2 ±(5% w.w. + 5 cyfr) 1A 1 – cĊgi prądowe (Ğrednica 52mm) – C-3 2 – cĊgi prądowe giĊtkie – F-1 • zakres czĊstotliwoĞci: 45...400Hz Pomiar rezystancji uziemienia metodą udarową • • • Zakres RozdzielczoĞü 0,0...99,9 0,1 100… 199 1 NiepewnoĞü podstawowa ±(2,5% w.w. + 3 cyfry) kształt impulsu udarowego: 4/10ȝs lub 10/350ȝs prąd pomiarowy w impulsie : 1A napiĊcie w szczycie : 1500V Pozostałe dane techniczne a) rodzaj izolacji .................................... podwójna, zgodnie z PN-EN 61010-1 i IEC 61557 b) kategoria pomiarowa........................................................... III 600V wg PN-EN 61010-1 c) stopieĔ ochrony obudowy wg PN-EN 60529 ........................................................... IP54 d) maksymalne napiĊcie zakłóceĔ AC + DC przy którym wykonywany jest pomiar ...... 24V e) maksymalne mierzone napiĊcie zakłóceĔ............................................................. 100 V f) maksymalny prąd zakłócający, przy którym wykonywany jest pomiar rezystancji uziemieĔ metodą cĊgową.......................................................................................... 3A rms g) czĊstotliwoĞü prądu pomiarowego .................. 125Hz dla sieci 16 2/3Hz, 50Hz, i 400Hz oraz 150Hz dla sieci 60Hz h) napiĊcie i prąd pomiarowy dla 2p...................................U<24Vrms, I200mA dla R2Ω i) napiĊcie pomiarowe dla 3p, 4p ......................................................................25 lub 50V j) prąd pomiarowy (zwarciowy) dla 3p, 4p ........................................................... >200 mA k) maksymalna rezystancja elektrod pomiarowych ................................................... 20 kΩ l) sygnalizacja zbyt małego prądu cĊgów dla ........................................................ 0,5mA m) zasilanie miernika ......................... pakiet akumulatorów typu SONEL NiMH 4,8V 4,2Ah n) iloĞü pomiarów dla R 2p...................................................... >1500 (1Ω, 2 pomiary/min.) o) iloĞü pomiarów dla RE ......................... > 1200 (RE=10Ω, RH=RS=100Ω, 2 pomiary/min.) p) czas wykonywania pomiaru rezystancji metodą dwubiegunową..................... <6 sekund q) czas wykonywania pomiaru rezystancji pozostałymi metodami oraz rezystywnoĞci ....... ...................................................................................................................... <8 sekund r) wymiary ........................................................................................... 288 x 223 x 75 mm s) masa miernika z akumulatorami ........................................................................ ok. 2 kg t) temperatura pracy......................................................................................... -10..+50°C u) temperatura pracy ładowarki.........................................................................+10..+35°C 46 INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 v) temperatura odniesienia ................................................................................... 23 ± 2°C Dane w) temperatura przechowywania ....................................................................-20°C..+80°C techx) standard jakoĞci .......................... opracowanie, projekt i produkcja zgodnie z ISO 9001 niczne 10.2 Dane dodatkowe Dane Dane o niepewnoĞciach dodatkowych są przydatne głównie w przypadku uĪywania dodatmiernika w niestandardowych warunkach oraz dla laboratoriów pomiarowych przy wzorco- kowe waniu. 10.2.1 Wpływ szeregowego napiĊcia zakłócającego na pomiar rezystancji dla funkcji 3p, 4p, 3p + cĊgi R 0,00…9,99 NiepewnoĞü dodatkowa [] ±(0,0025RE + 0,012)Uz 10,0…1,99k ±(0,0005R + 0,02)Uz 10.2.2 Wpływ szeregowego napiĊcia zakłócającego na pomiar rezystancji dla funkcji ȡ ∆add [] = ±2,5*(10-3*RE + 10-6*RH*UZ)*UZ gdzie RE = ȡ/2ʌL 10.2.3 Wpływ elektrod pomocniczych na pomiar rezystancji uziemienia dla funkcji 3p, 4p, 3p + cĊgi RH,RS RH1k i RS1k NiepewnoĞü dodatkowa [%] W granicach niepewnoĞci podstawowej 3 RH>1k lub RS>1k lub RH i RS >1k RS R ±( ⋅ 200 + H ⋅ 4 ⋅ 10 −11 + 3 ⋅ 10 −3 ⋅ RH ) RS + 1M RE RE[], RS[] i RH[] są wartoĞciami wyĞwietlonymi przez przyrząd. 10.2.4 Wpływ elektrod pomocniczych na pomiar rezystancji uziemienia dla funkcji ȡ NiepewnoĞü dodatkowa [%] RH,RS RH1k W granicach niepewnoĞci podstawowej i RS1k RH>1k lub R ⋅ (RS + 30000Ω ) δ dod = H ⋅ 3,2 ⋅10 − 7 RS>1k R E lub RH i RS >1k RE[], RS[] i RH[] są wartoĞciami wyĞwietlonymi przez przyrząd. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 47 Dane techniczne Dane dodatkowe 10.2.5 Wpływ elektrod pomocniczych na pomiar rezystancji uziemienia metodą udarową RD NiepewnoĞü [%] 0,0…199 w granicach niepewnoĞci podstawowej 0,0…4,9 0,04(RH-100)/RD RH >150 5,0…199 0,007(RH-100) RD[] i RH[] są rezystancjami wyĞwietlanymi przez przyrząd. RH RH150 10.2.6 Wpływ prądu zakłócającego na wynik pomiaru rezystancji uziemienia 3p+cĊgi Miernik MRU-200 moĪe wykonywaü pomiary w obecnoĞci prądu zakłócającego o wartoĞci nie przekraczającej 3A rms i czĊstotliwoĞci zgodnej z ustawioną w MENU. RE 50Ω >50Ω Uwy 25V 50V 25V 50V NiepewnoĞü [Ω] 5*10-3 *RE * Izakł2 2,5*10-3 *RE * Izakł2 70*10-6 *RE2 * Izakł2 50*10-6 *RE2 * Izakł2 Dla wartoĞci prądu >3A nastĊpuje zablokowanie moĪliwoĞci wykonywania pomiarów. 10.2.7 Wpływ prądu zakłócającego na wynik pomiaru rezystancji uziemieĔ z wykorzystaniem podwójnych cĊgów Miernik MRU-200 moĪe wykonywaü pomiary w obecnoĞci prądu zakłócającego o wartoĞci nie przekraczającej 3Arms i czĊstotliwoĞci zgodnej z ustawioną w MENU. RE 0,00...4,99 5,00...19,9 20,0...149,9 NiepewnoĞü [] w granicach niepewnoĞci podstawowej 0,005 * RE2 * Izakł3 0,06 * RE2 * Izakł3 Dla wartoĞci prądu >3A nastĊpuje zablokowanie moĪliwoĞci wykonywania pomiarów. 10.2.8 Wpływ stosunku rezystancji mierzonej cĊgami gałĊzi uziemienia wielokrotnego do rezystancji wypadkowej (3p + cĊgi) RC 99,9 >99,9 NiepewnoĞü [] 0,003 RC /RW 2 0,06 RC /RW 2 RC[] jest wartoĞcią rezystancji mierzonej cĊgami gałĊzi wyĞwietlonej przez przyrząd, a RW [] wartoĞcią rezystancji wypadkowej uziemienia wielokrotnego. 10.2.9 NiepewnoĞci dodatkowe wg IEC 61557-4 (2p) WielkoĞü wpływająca PołoĪenie NapiĊcie zasilania Temperatura 48 Oznaczenie E1 E2 E3 NiepewnoĞü dodatkowa 0% 0% (nie Ğwieci ±0,2cyfry/°C INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 ) 10.2.10 NiepewnoĞci dodatkowe wg IEC 61557-5 (3p, 4p, 3p+cĊgi) WielkoĞü wpływająca PołoĪenie NapiĊcie zasilania Temperatura Szeregowe napiĊcie zakłócające Rezystancja elektrod i uziomów pomocniczych Oznaczenie E1 E2 E3 E4 NiepewnoĞü dodatkowa 0% 0% (nie Ğwieci ) ±0,2cyfry/°C Wg wzorów z p. 10.2.1 (Uz=3V 50/60/400/16 2/3Hz) E5 Dane techniczne Dane dodatkowe Wg wzoru z p.10.2.2 11 WyposaĪenie WyposaĪenie 11.1 WyposaĪenie podstawowe • 4 sondy 30 cm, • przewód pomiarowy czarny o długoĞci 2,2 m zakoĔczony wtykami bananowymi, • przewody pomiarowe na szpulkach o długoĞci 25 m (niebieski – 1 szt. i czerwony – 1 szt.), zakoĔczone obustronnie wtykami bananowymi, pozwalających na przedłuĪanie przewodów (do pomiaru uziemieĔ rozległych), • przewód pomiarowy 50m na szpuli (ekranowany, Īółty), zakoĔczony obustronnie wtykami bananowymi, • przewód 1,2m czerwony, • krokodyl czarny, • krokodyl czerwony, • imadełko, • pakiet akumulatorów, • pokrowiec na miernik, • szelki do noszenia przyrządu 2 szt. (krótkie i długie), • przewód USB, • przewód do ładowania akumulatorów z gniazda zapalniczki samochodowej, • zasilacz do ładowania akumulatorów (dostosowany dla róĪnych krajów), • karta gwarancyjna, • instrukcja obsługi. 11.2 WyposaĪenie dodatkowe Dodatkowo u producenta i dystrybutorów moĪna zakupiü nastĊpujące elementy nie wchodzące w skład wyposaĪenia standardowego: INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 49 WyposaĪenie WASONG80 • WACEGN1BB sonda pomiarowa 80cm do wbijania w • grunt WACEGF1OKR WACEGC3OKR • cĊgi odbiorcze C-3 • cĊgi giĊtkie F-1 LSWPLMRU200 WAFUTL3 • cĊgi nadawcze N-1 pokrowiec do sondy 80cm WAPOJ1 • • 50 Ğwiadectwo wzorcowania pojemnik na baterie INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 12 Usługi laboratoryjne Laboratorium pomiarowe firmy SONEL S.A. oferuje sprawdzenia nastĊpujących przyrządów związanych z pomiarami wielkoĞci elektrycznych: - wydanie Ğwiadectwa wzorcowania dla mierników do pomiaru rezystancji izolacji, wydanie Ğwiadectwa wzorcowania dla mierników do pomiaru rezystancji uziemieĔ, wydanie Ğwiadectwa wzorcowania dla mierników do pomiaru pĊtli zwarcia, wydanie Ğwiadectwa wzorcowania dla mierników do pomiaru parametrów wyłączników róĪnicowoprądowych, wydanie Ğwiadectwa wzorcowania dla mierników do pomiaru małych rezystancji, wydanie Ğwiadectwa wzorcowania dla mierników wielofunkcyjnych obejmujących funkcjonalnie w/w przyrządy, wydanie Ğwiadectwa wzorcowania dla woltomierzy i amperomierzy itp. ĝwiadectwo wzorcowania jest dokumentem potwierdzającym zgodnoĞü parametrów zadeklarowanych przez producenta badanego przyrządu odniesione do wzorca paĔstwowego, z okreĞleniem niepewnoĞci pomiaru. Zgodnie z normą PN-ISO 10012-1, zał. A – „Wymagania dotyczące zapewnienia jakoĞci wyposaĪenia pomiarowego. System potwierdzania metrologicznego wyposaĪenia pomiarowego” – firma SONEL S.A. zaleca, dla produkowanych przez siebie przyrządów, stosowanie okresowej kontroli metrologicznej z terminem co 13 miesiĊcy. Uwaga: W przypadku przyrządów wykorzystywanych do badaĔ związanych z ochroną przeciwporaĪeniową, osoba wykonująca pomiary powinna posiadaü całkowitą pewnoĞü, co do sprawnoĞci uĪywanego przyrządu. Pomiary wykonane niesprawnym miernikiem mogą przyczyniü siĊ do błĊdnej oceny skutecznoĞci ochrony zdrowia, a nawet Īycia ludzkiego. INSTRUKCJA OBSŁUGI MRU-200 wersja 1.2 51
