Poczatid szkolnictwa. Szkoly w Zielonej i Miotku

Z historii Kalet
Poczatid szkolnictwa. Szkoly w Zielonej i Miotku (czf sc II)
W
1855 roku wybudowano w Zielonej nowy budynek szkolny
wraz z mieszkaniem dla nauczyciela.
Byl on w calosci z drewna, kryry blachq. W roku 1860 jeden nauczyciel
uczyl tu 160 dzieci.
W aktach spotykamy jeszcze nastepujace nazwiska nauczycieli:
- Jasik 1862 i 1863
- Naczenski 1865- 1888. Za jego bytnosci szkola splonela, ale zostala zaraz odbudowana (1874), na co wydatkowano
2500 talarow. Byly w niej dwie izby
szkolne: jedna o powierzchni 5 x 5 m ,
draga zas 5 x 3,7 m. Pierwsza z nich byla
izba, przechodnia.. Z boku byl nieduzy
ganek z wejsciem do wiekszej klasy.
Mieszkania nauczyciela juz nie dobudowano. Uczqszczalo tarn wtenczas 131
dzieci. Roczne pobory Naczeriskiego
(1886) wynosily:
- mieszkanie
150 Marek
- 23,38 mp opahi wraz
z dowozem i porabaniem
87,67 Marek
- pobory w gotowce
297 Marek
- deputat w naturze: 11 hi 23 1 zyta
2 hi 25 1 jeczmienia
3,61 slomy
218,41 Marek
- deputat rolny: 0,25 ha ogrodu
1,48 haroli
l,10halaki
oraz pastuch do 26 sztuk
bydla i 1 wieprza przez
5 miesiecy za 4 Marki
155 Marek
- dodatki w gotowce
z kasy panstwowej
422 Marki
RAZEM 1330, 08 Marek
Do roku 1872 jezykiem wykladowym
byl polski, pozniej juz tylko niemiecki,
choc w praktyce roznie z tym bywalo.
Mimo dose rygorystycznego egzekwowania frekwencji uczniow w szkole- byla
ona dobra jedynie zim^. W cieplejszych
porach roku dzieci musiary pomagac
rodzicom w gospodarstwie, przede
wszystkim przy wypasaniu bydla. Bylo
go zas sporo. W roku 1881 naliczono 401
sztuk we wsi i 47 sztuk we dworze.
W latach 1890- 1903 akta archiwalne
wykazuja^ tu nauczyciela Kuchnie.,
a w latach 1906- 1909 Giolde..
Budynek szkolny, w ktorym dzis znajduja. sie. prywatne mieszkania, zostal wybudowany w roku 1907. Wyposazanie
szkoly w lawki, tablice, przyrzady gimnastyczne zakonczono do 4 sierpnia 1908
roku. Poswiecenie szkoly nastapilo
29 pazdziernika 1908 roku.
Szkota w Zielonej.
Fragment pocztowki z 1913 roku.
Na poczatku XX wieku w niemieckich
(i nie tylko) szkolach wakacje podzielone
byly na wielkanocne, zielonoswiatkowe,
letnie, jesienne i bozonarodzeniowe.
Terminow wakacji letnich i jesiennych
nie ustalano odgornie. Zwiazane to bylo
glownie z faktem pomocy dzieci w pracach polowych (latem byly to zniwa, na
jesieni m. in. wykopki ziemniakow ).
W roku 1910 wakacje letnie szkoly
w Zielonej trwary od 211ipca do 3 sierpnia, podczas gdy np. w Kaletach od 17
lipca do 6 sierpnia. Wakacje jesienne
w Zielonej rozpoczeiy sie. 25 wrzesnia,
a skonczyly 22 pazdziernika.
Nauczycielem w Zielonej byl wowczas Edward Hoinko.
W 1911 zbudowano dwuklasowa. szkow Dyrdach oraz wynajeto izb? na klas?
w Malej Dabrowie (Polski Las). Do placowek tych przeniesiono cz^sc dzieci ze
szkoly w Zielonej.
Nauczycielem w Dyrdach, jeszcze
w roku 1913, byl Ernest Cygan, nastepnie zas krotko, bo tylko do wybuchu
I wojny swiatowej, Pfeifer. Po nim nauczal Jan Krenz, ktory zmarl w roku
1916, w wieku 25 lat, na gruzlice..
Wczesniej, w 1898 roku, wzniesiony
zostal budynek dwuklasowej szkoly powszechnej w Kuczowie.
W okresie mie.dzywojennym czterooddzialowe szkoly w Zielonej, Dyrdach
i Kuczowie byly o jednym nauczycielu.
Po pierwszej wojnie swiatowej pierwszym polskim nauczycielem byl Kopaczko, po nim zas kierownikiem szkoly
w Zielonej zostal Rudolf Hreczanski pracujacy poprzednio w szkole w miejscowosci Stale pod Tarnobrzegiem. Obowia.zki nauczycielki obj^la jego siostra
blizniaczka- Helena Hreczanska. Od
roku szkolnego 1928/1929 nauczal tu
Kazimierz Kolczynski. Po nim od roku
szkolnego 1932/1933 Jozef Pilarczyk,
a od 1935/ 1936 do lipca 1939 roku
Kazimierz Zagorski.
www.kalety.pl
BIULETYN IN FORM AC YJ NY, MARZEC 2013
Str. 7
Do koiica 1952 roku budynek szkolny
W roku 1937 nauczyciele Zagorski czesci budynku juz 1 wrzesnia 1950 rozostal ukonczony. Szkole nadano imie.
z Zielonej oraz Bodzanowski z Dyrd ku.
wysuneli projekt budowy nowej szkoly
Kierownikiem nowej szkory zostal Juliusza Ligonia.
w Miotku, jednak wladze szkolne nie Jozef Walter Zok z Kuczowa. We wzoroZ poczatkiem roku szkolnego dyrektor
zainteresowary si? nim powaznie. Trud- wo opracowanej i prowadzonej kronice szkoly Jozef Walter Zok (ur. 1913, zm.
nosci finansowe gminy i nieprzychylne tej szkoly pisat
on pod data. 1987) odszedl na emeryture., a jego stanostanowisko inspektora szkolnego Holka 23.12. 1950 r.:
wisko objeta Irena Seget. Wowczas ilosc
sprawify, ze do chwili wybuchu I I wojny
uczniow wynosila 307, a z dwuoddziato„Doprowadzono prqd do szkoly. Praca
swiatowej sprawa ta nie zostala zalatwiowym punktem filialnym w Dyrdach 355.
kierownika szkoly jest bardzo cieika.
na (choc odchodzacy ze stanowiska ZaWe wrzesniu 1986 roku, po odejsciu
Brak sprzetu szkolnego, szaf, wieszakow.
gorski , w swoim ostatnim wpisie w Kropoprzedniczki
na emerytur?, dyrektorem
Nauka odbywa sie w pieciu salach nanice Szkolnej z 7 lipca 1939 r. , wpisal,
zostala
Krystyna
Krol, a cztery lata pozukowych, a prace na wykonczeniem buze wobec przychylnosci nowej Rady
dynku prowadzi Powialowe Przedsiebior- niej Aniela Drab.
Gminnej projekt ten „dojdzie prawdopoNa poczatku roku szkolnego 1992/1993
stwo Budowlane w Strzelcach Opolskich
dobnie do skutku").
do
szkoly uczQszczalo 237 uczniow,
pod kierunkiem dyrektora budowlanego
Podczas okupacji uczyl w Zielonej Krola. W dalszym ciqgu wykonuje sie a nauczycieli bylo 19 (wliczajac trzy osoArtur Cellary, a takze Niemiec o nazwi- roboty posadzkarskie, betoniarskie, bla- by duchowne nauczajace religii).
Aktualnie dyrektorem placowki szkolsku Jokwik. W Kuczowie nauczala zona charskie, stolarskie, szklarskie, elektronej
w Miotku (Zespol Szkol i Przedszkobytego lesniczego Paulina Placek.
techniczne. W szkole roi siq od robotniPo wojnie, w roku 1945 uruchomiono kow i uczniow... Praca nad ukohczeniem la) jest Pani Bozena Dziuk, ktora pozostaje na tym stanowisku od 1996 roku.
na krotko szkory w Kuczowie i Zielonej, nabrala oczekiwanego tempa... "
W roku szkolnym 2012/2013 do
a liczba dzieci pozwoliia na
szkoly w Miotku uczeszcza 150
stworzenie siedmioklasowki.
uczniow (96 uczy sie. w szkole
Z powodu braku wystarczajajpodstawowej, 54 w gimnazjum).
cej ilosci izb lekcyjnych wyPrzedszkole skupia 45 poddzierzawiono na cele szkoly
opiecznych.
budynek po karczmie Popczyka
w Miotku (pozniej micscila si?
Archiwum ZSiP w Miotku
tarn poczta i osrodek zdrowia).
przechowuje zapisana. w wiekW Kuczowie wydzierzawiono
szej cze;sci po niemiecku pikarczme. Matyldy Zok. Zagadsmem neogotyckim kronike. stanienie budowy nowej szkoly
rej szkory w Zielonej. Kronika ta
stalo SIQ palace. 1 grudnia 1945
zostala
przettumaczona
roku dawna Gmina Zielona pow 2013 r. staraniem Urz^du
laczona zostala administracyjnie
Miejskiego w Kaletach przez
z Gmina^ Kalety. Naczelnik
mieszkarica naszego miastaEmil Myszor zakupil od Leona
pana Jana BombQ i w niedalekiej
Nawrata odpowiednio duzy plac
przyszlosci zostanie wykorzystapod budowy, a prace w centralna w pracy dotycza^cej dziejow
nym punkcie Miotka rozpoczeto
Zielonej i okolicznego szkolnicw lipcu 1948 roku. Pomimo
twa.
wielu trudnosci pierwsze dzieci
Zdjqcie wykonane przed szkolq w Zielonej w 1935 roku.
rozpocze_ly nauke. w ukohczonej
Edward Goszyk, Jacek Lubos
W srodku nauczyciel Jozef Pilarczyk.
Stara szkola w Zielonej. Stan obecny
Zespol Szkol i Przedszkola w Miotku
www.kalety.pl