xviii sympozjum lekarzy stomatologów

Transkrypt

-
-
-
-
-
Implantoprotetyka
2009, tom X, nr 3 (36)
XVIII SYMPOZJUM LEKARZY STOMATOLOGÓW
Zakopane, 16-18 września 2009 r.
KOMITET NAUKOWY
prof. dr hab. Stanisław MAJEWSKI (Kraków) - przewodniczący
prof. dr hab. Teresa BACHANEK (Lublin)
prof. dr hab. Danuta PIĄTKOWSKA (Łódź)
prof. dr hab. Wanda STOKOWSKA (Białystok)
prof. dr hab. Grażyna ŚMIECH-SŁOMKOWSKA (Łódź)
dr hab. Bartłomiej W. LOSTER (Kraków)
KOMITET ORGANIZACYJNY
Przewodniczący:
Zastępca: BIURO SYMPOZJUM
Kierownik administracyjny:
Administracja:
Komisarz wystawy i sesji plakatowej:
Multimedia:
Imprezy towarzyszące:
ADRES DO KORESPONDENCJI
31-155 Kraków, ul. Montelupich 4, pok. 247
tel. 012 421 18 87, fax. 012 421 21 07
e-mail: [email protected]
www.fp-edu.com.pl
MIEJSCE OBRAD
-
-
-
-
HOTEL BELVEDERE
Droga do Białego 3
34-500 ZAKOPANE
tel.: 018 20 21 200
-
www.fp-edu.com.pl
56
Bartłomiej W. LOSTER
Grażyna WIŚNIEWSKA
Zofia BRAJCZEWSKA
Urszula BIERNACKA
Krzysztof GRONKIEWICZ
Jolanta LOSTER
Wojciech RYNIEWICZ
Małgorzata PIHUT
Implantoprotetyka
2009, tom X, nr 3 (36)
PROGRAM
XVIII SYMPOZJUM LEKARZY STOMATOLOGÓW
Zakopane, 16-18 września 2009 r.
Środa 16 - września
9.15
Otwarcie Sympozjum
i wykład inauguracyjny.
Czwartek - 17 września
Ortodoncja
Prof. Grażyna Śmiech-Słomkowska
(UM-Łódź).
Piątek - 18 września
Sobota - 19 września
Prof. Jerzy A. Vetulani (PAN-Kraków).
Mózg a sztuka.
Prof. Maciej Małecki (UJ Kraków).
Współczesna profilaktyka ortodonPrawidłowa diagnostyka i leczenie tyczna - zakres współpracy ze stomacukrzycy a zachowanie zdrowia jamy tologami ogólnie praktykującymi.
ustnej – aktualne wytyczne Polskiego
Towarzystwa Diabetologicznego.
11.00
11.30
Przerwa na kawę
Dr Krzysztof Kordel (ORL-Poznań).
Periodontologia
Aspekty prawne.
Prof. Wanda Stokowska
(AM-Białystok).
Prof. Danuta Piątowska
(UM-Łódź).
Diagnostyka i leczenie zmian
endodontyczno-periodontologicznych.
Rola stomatologa w profilaktyce chorób ogólnoustrojowych – czy mamy
wpływ na zdrowie naszego pacjenta?
12.15
Doc. Krzysztof Niewiadomski
(Warszawa).
Stomatologia Zachowawcza.
12.30
Prof. S. Majewski.
Podsumowanie Sympozjum.
13.15
Dr Piotr Majewski.
Problemy współczesnej implanoprotetyki. Estetyka czy funkcja? Chirurgia
czy protetyka? Implikacje kliniczne
leczenia.
14.15
Zdjęcie grupowe.
14.30
Ogłoszenie listy laureatów
Sesji Młodych Pracowników Nauki.
Obiad
(wg indywidualnej rezerwacji)
Prezentacja firm.
Sesja naukowa młodych pracowników nauki (plakat z ustną – 4 minutową publiczną prezentacją).
-
15.30
DZIEŃ TURYSTYKI TATRZAŃSKIEJ
Prof. Teresa Bachanek (AM-Lublin)
Porównanie właściwości nanokompozytów z tradycyjnymi materiałami
kompozytowymi.
Stomatologiczna sesja uczestników.
-
16.15
Spektakl teatralny.
-
-
-
19.00
w w w. i m p l a n t o p r o t e t y k a . e u
57
Implantoprotetyka
2009, tom X, nr 3 (36)
SESJA MŁODYCH
PRACOWNIKÓW NAUKI
REGULAMIN
Celem organizacji SESJI MŁODYCH PRACOWNIKÓW NAUKI w ramach dorocznych Sympozjów Lekarzy
Stomatologów w Zakopanem jest stworzenie forum dla prezentacji dokonań naukowych dla osób do
35 roku życia. Sesja ma charakter konkursu, do którego przyjmowane są oryginalne prace naukowe
we wszystkich specjalnościach stomatologicznych oraz w dyscyplinach bezpośrednio z nią związanych
(np. materiałoznawstwa i technologii materiałowych, technik i technologii laboratoryjnych, analitycznych czy też informatyki) wykonane przez młodych pracowników. Jesteśmy przekonani, że te niekiedy
pierwsze publiczne prezentacje swoich osiągnięć w nieskrępowanym gronie rówieśników będą zachętą do dalszej pracy – przyczyniając się do rozwoju młodej kadry pracowników uczelni. Prace mogą
zgłaszać zarówno pracownicy zatrudnieni w jednostkach uczelnianych jak też w innych jednostkach
naukowo-badawczych i klinicznych. O zakwalifikowaniu do udziału w Sesji zadecyduje Prezydium Komitetu Naukowego Sympozjum.
Sesja Młodych Pracowników Nauki jest integralną częścią programową Sympozjum dlatego do udziału w Sesji mogą być kwalifikowane wyłącznie osoby biorące udział w pełnym programie Sympozjum
(osoby zakwalifikowane do wygłoszenia prac korzystają z 50% ulgi opłaty uczestnictwa).
WARUNKI PRZYSTĄPIENIA DO KONKURSU
1. Prace konkursowe są przedstawiane w postaci plakatu o wymiarach 707 x 1000 mm oraz czterominutowej, publicznej prezentacji ustnej.
2. Forma czterominutowej, publicznej prezentacji jest dowolna.
3. Pracę ma obowiązek przedstawić pierwszy Autor, a w przypadku jego losowej nieobecności Autor drugi.
4. Wiek Autora(ów) do 35 lat.
5. W przypadkach prac zespołowych, jeżeli wśród Autorów są osoby, które przekroczyły 35 rok życia wówczas prace mogą być
przyjęte do udziału w sesji, ale nie będą brały udziału w konkursie.
6. Plakat zakwalifikowany do udziału w sesji otrzyma numer porządkowy i na tym miejscu winien być udostępniony dla uczestników przez cały czas trwania Sympozjum. Ograniczenie dostępności do prezentowanego plakatu może stanowić podstawę
do wykluczenia z udziału w konkursie.
-
-
-
-
-
REGULAMIN OCENY PRAC KONKURSOWYCH
1. Prace ocenia Jury Konkursu, w skład którego wchodzą osoby powołane przez Przewodniczącego Rady Naukowej Sympozjum.
2. Kryteria oceny prac to:
a) oryginalność merytoryczna i metodyczna,
b) wartość naukowa i praktyczna podjętej tematyki,
c) poprawność sformułowanych wniosków,
d) forma zaprezentowania, m.in.: dokumentacja, przedstawienie audio-wizualne oraz utrzymanie ram czasowych (4 minuty).
3. Za każde z ww. kryteriów członek Jury przydziela od 0 do 10 punktów.
4. Jury przyznaje TRZY nagrody główne: pierwszą, drugą i trzecią oraz dwa wyróżnienia.
5. Laureaci pierwszej nagrody głównej otrzymują MEDAL MŁODYCH PRACOWNIKÓW NAUKI.
6. Jury ma prawo nie przyznać nagród i wyróżnień, zmniejszyć ich liczbę lub przyznać nagrody równorzędne (w ramach TRZECH
NAGRÓD GŁÓWNYCH).
58
Implantoprotetyka
2009, tom X, nr 3 (36)
Prof. dr hab. Teresa Bachanek
Dr Krzysztof Kordel
LECZENIE PRÓCHNICY ZĘBÓW – WYBRANE ZAGADNIENIA
Zagrożenia w gabinecie stomatologicznym
Próchnica zębów ze względu na częstość występowania i jej
skutki zaliczana jest do chorób społecznych. Jest chorobą wieloprzyczynową, w jej zapoczątkowaniu i rozwoju ważną rolę
odgrywają drobnoustroje. W połączeniu z innymi czynnikami
tj. podatnymi tkankami zęba, węglowodanami, współistniejącymi podczas określonego czasu, są przyczyną demineralizacji
i utraty twardych tkanek zębów.
Bardzo ważną rolę spełnia profilaktyka przeciwpóchnicowa
i działanie podjęte w stadium próchnicy początkowej tj.
zmiany występującej w szkliwie bez zniszczenia jej powierzchni.
Progresja procesu próchnicowego zobowiązuje lekarza stomatologa do podjęcia decyzji kiedy leczyć „chirurgicznie” tzn.
opracować z użyciem wierteł i wypełnić ubytek.
Do opracowania ubytku można stosować tradycyjne wiertła
z węglików spiekanych, diamentowe lub wykonane z tworzywa o twardości zdrowej zębiny. Wiertła o twardości
zdrowej zębiny pozwalają na oszczędzające opracowanie
ubytku.
Postęp techniczny umożliwia opracowanie ubytków próchnicowych bez użycia narzędzi skrawających np. przy użyciu lasera jagowo-erbowego, metodą abrazji powietrznej lub metodą
chemiczno-mechaniczną.
Ważną rolę w stomatologii spełnia ozon, którego dziesięciosekundowa aplikacja powoduje zniszczenie ok. 80% bakterii
znajdujących się w ubytku. Powstaje tzw. nisza ekologiczna,
która po zastosowaniu preparatu remineralizującego, bez zaopatrzenia wypełnienia, może być kolonizowana po upływie
4-6 tygodni. Utracone zmineralizowane tkanki zębów wymagają odbudowy materiałami stomatologicznymi kompozytowymi lub glasjonomerowymi. Materiały te muszą spełniać
wysokie wymagania jakościowe i estetyczne. Powinny charakteryzować się m.in.:
– biozgodnością tkankową,
– wykazywać dobrą adhezję do szkliwa i zębiny,
– ulegać ścieraniu w stopniu zbliżonym do tkanek zęba,
– właściwościami mechanicznymi pozwalającymi przenosić
obciążenia występujące w jamie ustnej.
Bardzo ważnym zagadnieniem klinicznym dotyczącym wypełnień jest ich szczelność brzeżna. Brak szczelności brzeżnej
może być przyczyną próchnicy wtórnej lub powikłań ze strony
miazgi.
Od wielu lat obserwuje się wzrost postaw roszczeniowych
ze strony niezadowolonych z usług medycznych pacjentów.
Jedną z wielu instytucji, do których trafiają skargi niezadowolonych pacjentów jest Izba Lekarska.
Szczegółowej analizie poddano skargi na lekarzy dentystów
składanych do Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności
Zawodowej Wielkopolskiej Izby Lekarskiej w latach 20012007.
Powody składania skargi były bardzo różne i dotyczyły
praktycznie wszystkich specjalności stomatologicznych.
Wśród skarżących zdarzały się zarówno przypadki klasycznych „łowców odszkodowań” jak również histeryczne
matki oskarżające dentystów o naruszenie nietykalności
ich dzieci.
W bardzo licznych przypadkach treść skargi jednoznacznie
wskazywała, że pisana jest ona przez prawnika, który chce
skorzystać z rozstrzygnięcia przez OROZ i Sąd Lekarski sprawy
by następnie wdrożyć postępowanie w trybie odszkodowawczym w sądzie powszechnym.
W niektórych sprawach można było domyślić się obecności
„doradcy medycznego” w postaci innego lekarza.
Najczęściej skargi dotyczyły złego zdaniem pacjenta wykonania usługi protetycznej, a najczęściej pacjent zgłaszał złe
przyleganie protezy. Innym powodem skargi protetycznej było
nieprawidłowe osadzenie protezy lub niezadowolenie z uzyskanego efektu kosmetycznego.
W stomatologii zachowawczej i chirurgii stomatologicznej nie
stwierdzono częstszego niż inne powodu niezadowolenia pacjenta. Nieco częściej pacjenci mieli za złe leczenie bez wcześniej wykonanych badań radiologicznych.
Jak można było przypuszczać w ortodoncji dominowały skargi
na inny niż oczekiwał tego pacjent lub rodzic efekt leczenia czy
też na wydłużenie czasu trwania leczenia.
U podłoża dość licznych skarg były „kwestie finansowe” – brak
cennika usług, nieprecyzyjne określenie kosztów leczenia,
odmowa wykonania kolejnej darmowej poprawki ale także
odmowa wydania rachunku za usługę lub tzw. „dopłaty” do
usług finansowanych przez NFZ.
Również w przypadku dentystów pacjenci skarżyli się na nieuprzejme traktowanie, nieprzestrzeganie higieny podczas pracy,
a także zdarzały się przypadki pracy pod wpływem alkoholu.
Na szczęście rozstrzyganie konfliktów między lekarzami stomatologami w praktyce OROZ WIL zdarzało się sporadycznie,
a konflikt udawało się zażegnać w trybie mediacyjnym.
-
-
-
-
-
STRESZCZENIA
59
Implantoprotetyka
2009, tom X, nr 3 (36)
Z przykrością należy stwierdzić, że swoistą „karą za grzechy”
stomatologa jest prowadzenie dokumentacji medycznej,
która nie jest prowadzona zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wielokrotnie historia choroby z leczenia stomatologicznego przypomina ser szwajcarski, a często można odnieść
wrażenie że jej autor jest jedyną osobą zdolną do jej odczytania (choć czasami i to się nie udaje).
Prof. dr hab. Maciej T. Małecki
Prawidłowa diagnostyka i leczenie cukrzycy a zachowanie zdrowia jamy ustnej – aktualne wytyczne Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
Dr hab. Piotr Majewski
WSPÓŁCZESNA IMPLANTOPROTETYKA. FUNKCJA CZY ESTETYKA, CHIRURGIA CZY PROTETYKA, IMPLIKACJE KLINICZNE
LECZENIA
-
-
-
-
-
Leczenie implantoprotetyczne to proces, na który składa się
wiele czynników.
Zaplanowanie oraz ostateczny wynik leczenia zależy od warunków anatomicznych kości twarzoczaszki, tkanek miękkich, jakości struktur kostnych, możliwości terapeutycznych
i oczekiwań pacjenta.W zależności od miejsca implantacji
sposób leczenia w aspekcie funkcji i estetyki będzie różny.
Leczenie implantologiczne można podzielić na jednofazowe
– natychmiastowej implantacji z natychmiastowym obciążeniem wszczepów konstrukcjami protetycznymi i wieloetapowe – poprzedzone często potrzebą przeprowadzenia rekonstrukcji tkanek zabiegami odtwórczymi.
W odcinku przednim szczęki i żuchwy – tak zwanym estetycznym pierwszoplanową rolę odgrywa uzyskanie zadowalającej lekarza, ale przede wszystkim pacjenta estetyki koron lub
mostów osadzonych na wszczepach. W odcinkach bocznych
uzupełnienia protetyczne warunkują uzyskanie prawidłowego zwarcia, dlatego podstawowym celem jest odtworzenie
funkcji narządu żucia.
Leczenie, czasem prostych przypadków może okazać się postępowaniem skomplikowanym w różnych fazach zaopatrzenia chirurgiczno-protetycznego.
W wykładzie przedstawione zostaną, na przykładach klinicznych, zagadnienia związane z wyżej wymienioną problematyką.
60
Udowodniono, że u pacjentów z chorobami przyzębia dochodzi do ogólnoustrojowego odczynu zapalnego, który wywiera
negatywny wpływ na narządy dalekie od jamy ustnej. Jednym
z takich efektów jest narastanie oporności na insulinę. U niektórych osób może to przyczyniać się do rozwoju cukrzycy
typu 2. U tych, którzy już na cukrzycę chorują, może pogarszać
jej wyrównanie metaboliczne. Choroby przyzębia przyczyniają się do rozwoju przewlekłych powikłań cukrzycy, zarówno
mikro- jak i makronaczyniowych. Z drugiej strony, leczenie
chorób przyzębia może w sposób prawidłowy przebiegać jedynie w warunkach wyrównania metabolicznego cukrzycy.
Wydaje się, że aby lepiej zapobiegać chorobom przyzębia i lepiej je leczyć, ważna jest znajomość kryteriów rozpoznawania
i prawidłowego wyrównania metabolicznego cukrzycy wśród
szerokich rzesz lekarzy różnych specjalności, w tym także stomatologów.
Obecnie obowiązujące kryteria, które pozwalają na rozpoznanie cukrzycy zostały wprowadzone kilkanaście lat
temu. Cukrzycę możemy rozpoznać w trzech sytuacjach
klinicznych. Po pierwsze, kiedy mamy do czynienia z objawami klinicznymi hiperglikemii- pragnieniem, poliuriąoraz poziomem glukozy we krwi przekraczającym 200 mg%.
Drugi sposób to rozpoznanie cukrzycy na podstawie glikemii na czczo przekraczającej dwukrotnie 125 mg%. W końcu, w pewnych okolicznościach wykonuje się test doustnego obciążenia glukozą- jeżeli w 120 minucie poziom glikemii
przekroczy 200 mg%, to także wtedy możemy rozpoznać
cukrzycę. U pacjentów, u których postawiono rozpoznanie cukrzycy, wysiłek zespołu terapeutycznego powinien
być ukierunkowany na wyrównanie metaboliczne choroby.
W przeciwieństwie do kryteriów rozpoznawania cukrzycy
cele terapeutyczne są dość często modyfikowane w związku pojawiającymi się wynikami dużych badań klinicznych.
Obecnie ogólny cel terapeutyczny wyznaczony przez Polskie
Towarzystwo Diabetologiczne określa poziom hemoglobiny
glikowanej wynoszący 7,0%. Dla niektórych grup pacjentów, na przykład osób z cukrzycą typu 1, krótkotrwającą cukrzycą typu 2 oraz kobiet ciężarnych wyznaczone cele terapeutyczne są bardziej ambitne. W przypadku cukrzycy typu
1 dążymy do wartości HbA1c nie przekraczającej 6,5 %,
a u ciężarnych 6,1%.
W podsumowaniu, znajomość kryteriów rozpoznawania cukrzycy i jej leczenia może przyczynić się do bardziej efektywnego zapobiegania i leczenia chorób przyzębia.
2009, tom X, nr 3 (36)
Dr hab. Krzysztof Niewiadomski
PORÓWNANIE WŁAŚCIWOŚCI NANOMATERIAŁÓW
Z WŁAŚCIWOŚCIAMI MATERIAŁÓW TRADYCYJNYCH
W ubiegłym roku, w trakcie XVII Wielospecjalistycznego Naukowo-Szkoleniowego Sympozjum Lekarzy Stomatologów
starałem się zapoznać Uczestników z nanotechnologią w stomatologii i medycynie.
Była to pierwsza próba przedstawienia dynamicznie rozwijającego się fragmentu stomatologii o wręcz nieograniczonych
możliwościach leczniczych. Muszę przyznać, że kolejne wystąpienia dotyczące tego zagadnienia przyjmowane były z jednej
strony z ogromnym zainteresowaniem, ale i z dużą nieufnością. Widać to było po praktycznie symbolicznych zakupach
dokonywanych po wykładzie przez lekarzy. Skala trudności
przekonania lekarzy do stosowania np. nanokompozytów jest
porównywalna z przekonaniem lekarzy do systemów łączących samowytrawiających.
Niewątpliwie planowany wykład w roku bieżącym, dzięki
znacznie bogatszym publikacjom na temat nanotechnologii
oraz pierwszych opiniach o nanomateriałach, które do mnie
dotarły, pozwoli na bardziej szczegółowe, rzetelne i poszerzone
o nowe materiały, przedstawienie roli nanotechnologii w stomatologii.
Prof. dr hab. Danuta Piątowska
-
-
-
-
-
DIAGNOSTYKA I LECZENIE ZMIAN ENDODONTYCZNO-PERIODONTOLOGICZNYCH
Zespół endodontyczno-periodontologiczny (tzw. endo-perio) to choroba o etiologii bakteryjnej obejmująca zarówno
miazgę jak i tkanki przyzębia. Dzieje się tak na skutek możliwości komunikacyjnych pomiędzy systemem kanałowym
zęba a tkankami przyzębia. Oba te systemy łączą się nie tylko
otworem anatomicznym zęba, ale również poprzez kanały
komorowo-ozębnowe, kanały boczne, otwarte kanaliki zębinowe lub deltę wierzchołkową. Zespół endodontyczno-periodontologiczny został po raz pierwszy opisany w połowie
ubiegłego wieku (Simon JHS et al: The relationship of endow w w. i m p l a n t o p r o t e t y k a . e u
Implantoprotetyka
dontic-periodontic lesions. J Periodontol 1972);. Obecnie
przyjęty jest podział zmian endo-perio wg Langelanda na typ
I (zmiany pierwotnie endodontyczne), typ II (zmiany pierwotnie periodontologiczne) i typ III (zmiany mieszane tzw.
prawdziwe endo-perio).
Najmniej problemów stwarza leczenie zmian typu I, natomiast leczenie zespołów endo-perio typu II i III wymaga dużej
wiedzy specjalistycznej z zakresu endodoncji, periodontologii
a nierzadko chirurgii stomatologicznej. Oddzielnym problemem jest różnicowanie zmian endo-perio ze złamaniem pionowym zęba, boczną torbielą periodontologiczną,
nowotworami typu osteosarcoma oraz przerzutami nowotworów.
Celem prezentacji jest diagnostyka i różnicowanie zmian typu
endo-perio, oraz przedstawienie wyników leczenia poszczególnych przypadków zespołu endodontyczno-periodontologicznego.
Prof. Grażyna Śmiech-Słomkowska
WSPÓŁCZESNA PROFILAKTYKA ORTODONTYCZNA
- ZAKRES WSPÓŁPRACY ZE STOMATOLOGAMI
OGÓLNOPRAKTYKUJĄCYMI
Cechą charakterystyczną okresu wymiany uzębienia mlecznego jest fizjologiczne zróżnicowanie zarówno pod względem
czasu i kolejności wyrzynania się poszczególnych zębów jak
i harmonijnego rozwoju narządów jamy ustnej. Wśród czynników ryzyka w okresie wymiany uzębienia należy wymienić:
wielkość i kształt zębów, ich umiejscowienie w łuku zębowym,
nachylenie osi długich, pozorny nadmiar lub brak miejsca
w bocznych segmentach łuków zębowych, fizjologiczną i patologiczną resorpcję korzeni zębów mlecznych i związane
z tym takie zaburzenia, jak reinkluzja, ektopia oraz transpozycja zębów stałych. Zmiany liczby i rodzaju zębów właściwych
dla okresu wymiany uzębienia wymienia się wśród przyczyn
dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych.
Sposób zwierania się zębów jest wypadkową czynników środowiskowych i indywidualnych wzorców wzrostu. Ponieważ
we wszystkich okresach życia człowieka narząd żucia ulega
przemianom uwarunkowanym różnorodnymi czynnikami,
w trosce o zdrowie społeczeństwa, konieczne jest współdziałanie stomatologów wszystkich specjalności.
61
Implantoprotetyka
Prof. dr hab. Wanda Stokowska
ROLA STOMATOLOGA W PROFILAKTYCE CHORÓB
OGÓLNOUSTROJOWYCH - CZY MAMY WPŁYW
NA ZDROWIE NASZEGO PACJENTA?
-
-
-
-
-
Biofilm na powierzchni zęba, uzupełnieniu protetycznym czy wypełnieniu tworzy heterogenną strukturę, w której bakterie są
dobrze zorganizowane, wymieniają informacje poprzez sygnały
chemiczne i współpracują ze sobą poprzez wzajemną wymianę produktów metabolicznych. Takie zorganizowanie biofilmu, w którym
każdy gatunek ma swoje określone miejsce stwarza korzystniejsze
warunki dla przetrwania populacji drobnoustrojów jako całości.
Są one chronione przed mechanizmami obronnymi gospodarza
jak i działaniem środków przeciwbakteryjnych. Stąd obecność biofilmu daje zagrożenie zapalenia dziąseł i zapalenia przyzębia.
Niestety nie zawsze nasi pacjenci usuwają dokładnie płytkę
nazębną, a część z nich cierpi na zaburzenia wydzielania śliny,
co jeszcze pogłębia proces patologiczny. Zaburzenie wydzielania śliny może być związane z przyjmowaniem leków, między
innymi działającymi na układ cholinergiczny.
Od lat dyskutowany jest związek między zdrowiem jamy ustnej a zdrowiem ogólnym. Istnieje coraz więcej dowodów potwierdzających rolę zapalenia (w tym zapalenia przyzębia)
w rozwoju chorób sercowo-naczyniowych obok klasycznych
czynników ryzyka takich, jak nadciśnienie, nieodpowiednia
dieta i patologiczny profil lipidów, brak aktywności fizycznej,
palenie tytoniu, cukrzyca, zwiększona masa ciała.
Druga grupa pacjentów, gdzie rola stomatologa jest bardzo
istotna to przygotowanie pacjenta do przeszczepu - wyleczenie przewlekłych stanów zapalnych przed wprowadzeniem leczenia immunosupresyjnego.
Prof. Jerzy A. Vetulani
SZTUKA I MÓZG
Cechą charakterystyczną naszego gatunku jest zdolność do
tworzenia, oceny i odczuwania przyjemności ze sztuki. Różnimy się tym od zwierząt. Wprawdzie współczesna małpa lubi
62
2009, tom X, nr 3 (36)
się bawić farbami i pędzlem, ale uważano, że jej dzieła są
zbyt prymitywne, aby zasłużyć na miano sztuki. Warto jednak
wspomnieć, że spotyka się małpy, których spontanicznie tworzone kompozycje budzą uznanie znawców.
Tworzenie i percepcja sztuki jest jednak charakterystyczną cechą człowieka, a nie małp. Przewagę w tym zakresie, podobnie
jak w zakresie zdolności poznawczych, zawdzięczamy rozwojowi naszego mózgu, w którym wykształciły się nowe struktury. W tych strukturach kryje się między innymi zdolność do
pojmowania i tworzenia sztuki. Fakt, że sztuka towarzyszyła
człowiekowi od początków powstania naszego gatunku sugeruje, że jest dla nas aktywnością niezbędną.
Sztuka istnieje dlatego, że człowiek posiada poczucie piękna.
Gdzie mieści się piękno? Platon uważał, że piękno jest zawarte
w przedmiocie, niezależnie od tego, kto je ocenia, natomiast Kant
- że piękno tkwi w tym, kto je ocenia. Słuszność poglądu Kanta, że
piękno tkwi w mózgu odbiorcy wykazali Hideaki Kawabata i Semir
Zeki (2004). Udowodnili oni, że mamy wrodzone poczucie piękna,
ukryte w sieciach neuronalnych kory, wykazując, że mózg reaguje
w odmienny sposób na obrazki piękne i brzydkie, niezależnie od
tego, co przedstawiają. Odbiór obrazu jako pięknego lub brzydkiego aktywuje korę mózgową w odmienny sposób, a w ocenie piękna
i brzydoty uczestniczą: przyśrodkowa kora orbitofrontalna, kora
ciemieniowa, przedni zawój obręczy i kora ruchowa.
Bardzo ważnym odkryciem było, że odbiór sztuki aktywuje
mózg. Współczesne badania nad neurobiologią sztuki wykazały, że jej uprawianie czynne i bierne aktywuje określone sieci
neuronalne w korze mózgowej, i że poszczególne rodzaje sztuki aktywują odrębne sieci, znajdujące się w różnych częściach
kory. Sztuka ma zdolność do aktywowania uwagi poznawczej,
czyli zdolności do wybiórczego skupienia się na bodźcach intelektualnych przez czas wystarczający dla ich zakodowania
i zapisania w pamięci roboczej. Uwaga poznawcza jest niesłychanie ważną funkcją intelektualną, umożliwiającą nam rozwój umysłowy, a stąd zdolność sztuki do jej aktywacji czyni
z niej fenomen o niesłychanej doniosłości dla naszego gatunku. Właśnie dlatego sztuka wytworzyła się u zarania ludzkości,
i dlatego została wprzęgnięta w różne aktywności edukacyjne,
w tym militarne, religijne i związane z władzą.
Ostatnia część wykładu będzie poświecona sztuce psującego
się mózgu.
Odbiór sztuki przez osoby umysłowo chore jest trudny do obiektywnego zbadania, ale jeżeli chory tworzy, pozostają po nim
dzieła, które można obiektywnie analizować. Sztuka, zwłaszcza
sztuki plastyczne, uprawiane często przez schizofreników, pozwalają nam na wgląd w subiektywny świat człowieka dotkniętego tą chorobą. Niektórzy schizofrenicy-samoucy tworzyli
wybitne dzieła. Adolf Wölfli wraz z Heinrichem Müllerem są
uważani za najwybitniejszych przedstawicieli „Art. Brut”. Schizofrenik będący artystą kształconym może pozostawiać również
dzieła przejmujące, że wspomnimy tu tylko El Greco.
Całkowicie inaczej przedstawia się aktywność w dziedzinie
sztuki u osób z otępieniami. Sztuka wymaga zazwyczaj dużej
sprawności poznawczej i motorycznej, i często próby tworzenia dzieła przez takich chorych nie spełniają kryteriów podobnie, jak obrazy malowane przez małpy. Ale u malarzy dotkniętych chorobą Alzheimera sytuacja przedstawia się inaczej
i sztukę uprawiają do ostatnich prawie dni.
W odróżnieniu od otępienia typu Alzheimerowskiego, w otępieniu czołowo-skroniowym kreatywność wzrasta, prawdopodobnie w związku z ogólnym brakiem zahamowań.
Implantoprotetyka
2009, tom X, nr 3 (36)
SESJA MŁODYCH
PRACOWNIKÓW NAUKI
XVII NAUKOWO-SZKOLENIOWE
SYMPOZJUM LEKARZY STOMATOLOGÓW
Streszczenia
KOMITET NAUKOWY I JURY KONKURSU
prof. dr hab. Stanisław MAJEWSKI - Przewodniczący Komitetu
-
-
-
-
-
prof. dr hab. Teresa BACHANEK
prof. dr hab. Danuta PIĄTKOWSKA
prof. dr hab. Wanda STOKOWSKA
prof. dr hab. Grażyna ŚMIECH-SŁOMKOWSKA
dr hab Bartłomiej W. LOSTER
63
Implantoprotetyka
1.
Agata Skrzypek, Katarzyna Musiał, Anna Kokoszka
2009, tom X, nr 3 (36)
Splints u pacjentów po zakończonym leczeniu ortodontycznym. Przedstawienie zalet oraz wad stosowania owych aparatów retencyjnych.
CZASOWE OPATRUNKI KANAŁOWE A MIKROPRZECIEK BRZEŻNY
3.
Pracownia Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją,
Instytut Stomatologii, Uniwersytet Jagielloński Collegium
Medicum
Kierownik: dr hab. n. med. Joanna Zarzecka
Celem badań jest wskazanie materiału tymczasowego – spośród stosowanych w praktyce stomatologicznej – który po
końcowym wypełnieniu kanału korzeniowego zęba daje najmniejszy mikroprzeciek brzeżny. W badaniu użyto 48 ludzkich zębów, które podzielono na cztery równie liczne grupy.
W oczyszczonych zębach opracowano chemo-mechanicznie
kanały korzeniowe, a następnie każdą grupę wypełniono innym materiałem tymczasowym. W poszczególnych grupach
zastosowano wodorotlenek wapnia, chlorheksydynę, mieszaninę wodorotlenku wapnia z chlorheksydyną; ostatnią grupę wypełniono solą fizjologiczną (była to grupa kontrolna).
Po siedmiu dniach usunięto materiały wypełniające kanały korzeniowe oraz wypełniono je ostatecznie gutaperką (metodą
bocznej kondensacji z AH Plus), po czym zęby przygotowano
do badań mikroskopowych. Po przeprowadzeniu badań i analizie uzyskanych wyników okazało się, że najlepsze wyniki uzyskano po zastosowaniu soli fizjologicznej.
Zastosowane materiały do czasowego wypełniania systemu
kanałowego istotnie modyfikują adhezję materiału wypełniającego system kanałowy.
2.
Paweł Ira
WYKONAWSTWO LABORATORYJNE ORAZ ZASTOSOWANIE
SZYN RETENCYJNYCH TYPU DAMON SPLINTS
Wyższa Szkoła Inżynierii Dentystycznej-Klinika Stomatologiczna im. prof. Meissnera w Ustroniu
-
-
-
-
-
Kierownik: dr hab. n. med., dr n. techn. Rajmund Orlicki, prof.
nadzw. ŚUM i WSID
Współczesna stomatologia pozwala na stosowanie innowacyjnych rozwiązań w celu uzyskania korzystnych efektów leczniczych w zakresie funkcjonowania układu stomatognatycznego
oraz estetyki. By optymalnie osiągać założone cele leczenia,
wskazane jest stosowanie rozwiązań z zakresu stomatologii
zachowawczej, ortodoncji, protetyki oraz periodontologii.
W leczeniu protetyczno-ortodontycznym finalnym etapem
jest zapewnienie retencji, w tym celu stosujemy różnorodne
aparaty retencyjne. Jednym z zalecanych i coraz szerzej stosowanych są szyny wg Damona. Damon Splints stosowane są
w celu zapewnienia trwałości zmian po leczeniu przypadków
takich, jak zaburzenia PA, zgryzy otwarte, znaczne zaburzenia symetrii. Celem pracy jest przedstawienie faz laboratoryjnych oraz klinicznych wykonawstwa szyn typu Damon
64
Szymon Frank, Dariusz Mateńko
RADIOTERAPIA – ZASADY POSTĘPOWANIA U PACJENTÓW
STOMATOLOGICZNYCH
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Kierownik jednostki Prof. dr hab. Andrzej Wojtowicz
Radioterapia jest jedną z metod leczenia nowotworów. Opiera
się ona na działaniu promieniowania jonizującego. Ze względu na rodzaj zmian nowotworowych w obrębie głowy i szyi
terapia ta bardzo często stosowana jest w chirurgii szczękowo- twarzowej. W wyniku naświetlań niszczony jest materiał
jądrowy niezbędny komórce – zwłaszcza ten do rozmnażania.
Najbardziej radioczułe są więc komórki szybko dzielące się,
a wysokie tempo podziałów jest bardzo charakterystyczne
właśnie dla komórek nowotworowych. W okolicy tkanek poddanych napromienianiu szybko pojawiają się efekty leczenia.
Niestety ze względu na to, że terapia nie jest specyficzna i nie
oszczędza prawidłowych komórek organizmu, mogą również
wystąpić skutki uboczne. Są one rezultatem destrukcji tkanek
prawidłowych o szybkim tempie podziałów.
Celem pracy było ustalenie algorytmu postępowania stomatologicznego u pacjentów poddanych radioterapii.
W oparciu o piśmiennictwo przedstawiono radioterapię
jako metodę leczenia nowotworów. Przeprowadzono również analizę problemów, z jakimi lekarz stomatolog może
spotkać się w czasie opieki nad pacjentem po radioterapii.
Na podstawie analizy kart pacjentów przyjętych do Zakładu
Chirurgii Stomatologicznej WUM na przestrzeni 4 lat podzielono pacjentów na 3 grupy. I grupę stanowili pacjenci objęci radioterapią do 2 lat przed leczeniem stomatologicznym, II grupę pacjenci objęci radioterapią powyżej
2 lat przed leczeniem stomatologicznym i III grupę pacjenci
objęci radioterapią powyżej 5 lat przed leczeniem stomatologicznym. Pacjenci z I grupy mieli wdrożoną osłonę antybiotykową 14 dni przed i 14 dni po leczeniu, pacjenci z grupy II 10 dni przed i 10 dni po leczeniu i pacjenci z grupy III
7 dni przed i 7 dni po leczeniu. W grupie I u 100% pacjentów
leczenie zakończyło się bez żadnych powikłań. W grupie II
u 2 pacjentów wystąpiło powikłanie w postaci martwaka,
który został w późniejszym czasie usunięty. W grupie III leczenie także zakończyło się bez żadnych powikłań.
Każdy pacjent onkologiczny jest pacjentem wymagającym
szczególnej opieki. Przedłużenie życia pacjenta jest niewątpliwą i najważniejszą zaletą radioterapii. Stwarza ona jednak ryzyko wystąpienia licznych problemów, z którymi lekarz stomatolog musi sobie umieć poradzić. Dlatego bardzo ważne jest
zarówno odpowiednie przygotowanie pacjenta do radioterapii, które może zmniejszyć ryzyko wystąpienia pewnych problemów po naświetlaniach, jak również odpowiednia opieka
nawet wiele lat po jej zakończeniu.
Implantoprotetyka
2009, tom X, nr 3 (36)
4.
Dariusz Chrzęszczyk
EKSPRESJA I POLIMORFIZM RECEPTORÓW TLR-2 I TLR-4
W TKANCE DZIĄSŁA U PACJENTÓW Z ZAPALENIEM PRZYZĘBIA – BADANIA WSTĘPNE
Katedra i Zakład Periodontologii Akademii Medycznej we
Wrocławiu
Kierownik: prof. dr hab. Marek Ziętek
Obrona przed inwazją mikroorganizmów realizowana jest na drodze odporności swoistej (późnej) oraz nieswoistej („pierwsza linia obrony”). Defekty barier odpornościowych umożliwiają patogenom ich omijanie
i czynią organizm bardziej podatnym na infekcje. Główną rolę
w funkcjonowaniu odporności nieswoistej odgrywa rodzina
receptorów Toll-podobnych (TLR). Rozpoznają one molekularne wzorce patogenów (PAMPs) i inicjują rozwój mechanizmów
obronnych. Dość powszechnie występujące mutacje typu SNP
(Single Nucleotyde Polymorphism) w genach kodujących receptory TLR mogą być odpowiedzialne za upośledzenie ich zdolności do prawidłowego działania. Z tego też powodu wydaje się
być uzasadnione poszukiwanie korelacji pomiędzy występowaniem SNP a zwiększoną podatnością na zapalenia przyzębia.
Receptory TLR-2 i TLR-4 stanowią główne receptory odpowiedzialne za wykrywanie molekularnych wzorców patogenów
pochodzących od bakterii G– i G+.
Celem pracy było znalezienie korelacji między polimorfizmem
tych receptorów a zwiększonym ryzykiem rozwoju zapaleń
przyzębia.
Przebadano 20 pacjentów z zapaleniem przyzębia (postać przewlekła i agresywna). Materiał do badania pobrano podczas zabiegów chirurgicznych z kieszonek o głębokości powyżej 6 mm. Grupę kontrolną stanowiło 10 osób bez klinicznych i radiologicznych
objawów periodontitis. Tkankę dziąsłową w tej grupie pobrano
podczas usuwania zębów zdrowych ze wskazań ortodontycznych.
Identyfikacji receptorów TLR- 2 i TLR-4 dokonano na drodze barwienia immunohistochemicznego.
Określenie polimorfizmu w genach tlr dokonano za pomocą
metody PCR (polymerase chian reaction).
Wstępne wyniki badań wskazują, że ekspresja badanych receptorów TLR może być wartościowym czynnikiem diagnostycznym zapaleń przyzębia, a polimorfizm może odpowiadać
za zmianę odpowiedzi przeciwzapalnej w tych patologiach.
Paulina Kłapcińska
OCENA POWIKŁAŃ CHIRURGICZNEGO LECZENIA ZŁAMAŃ
ŻUCHWY
Katedra i Zakład Materiałoznawstwa Stomatologicznego
Śląskiego Uniwersytetu Medycznego
-
-
-
-
-
5.
nadzw. ŚUM i WSID
Celem pracy była ocena powikłań wczesnych, a w szczególności powikłań późnych występujących po zabiegu stabilnej
osteosyntezy żuchwy.
Dokonano analizy historii chorób 136 pacjentów, na podstawie której stwierdzono, że główne powikłania wczesne to
obrzęk i krwiak pooperacyjny, natomiast utrzymujące się powikłania późne to: ograniczone odwodzenie żuchwy, uczucie
drętwienia wargi dolnej, wystąpienie zgryzu otwartego oraz
utrzymujący się stan zapalny czy też ból w okolicy operowanej. Stwierdzono także, że głównymi czynnikami wpływającymi na wystąpienie powikłań późnych były: mechanizm urazu,
czas przeprowadzonego zabiegu oraz zastosowane elementy
zespalające.
6.
Anna Dobosz
ZASTOSOWANIE POWŁOK TLENKOWYCH AL2O3 NA STOPACH TYTANOWYCH
Uniwersytet Medyczny Studium Doktoranckie
nadzw. ŚUM i WSID
Tytan i jego stopy zaliczane do biomateriałów mogą w określonych warunkach ulegać korozji lokalnej. Podjęto próbę
potwierdzenia czy zastosowanie powłok tlenkowych Al2O3
osadzanych na stopie tytanu ma wpływ na jego odporność korozyjną i trwałość połączenia z ceramiką.
Celem pracy było porównanie odporności korozyjnej struktur
metalowo-ceramicznych wykonanych z tytanu metodą strumieniowo-ciśnieniową i z zastosowaniem powłoki Al2O3,
otrzymanej metodą zol-żel w środowisku sztucznej śliny oraz
ocena wpływu dodatkowej powłoki na trwałość konstrukcyjną
połączenia metal-ceramika.
Materiał badań stanowiły tytanowe odlewy w kształcie krążków, podzielone na dwie grupy ze względu na rodzaj warstwy
łączącej podłoże metaliczne z napalaną ceramiką. Metodyka
badań obejmowała:
1. Badania rentgenowskie struktury powłok Al2O3 i analizę ich
składu fazowego.
2. Badania SEM topografii powierzchni.
3. Badania elektrochemiczne.
4. Pomiary trwałości połączenia ceramiki-metal metodą zarysowania.
Dyfraktogramy wykazały zależność struktury powierzchni powłok od temperatury ich wypalania i wpływ na odporność korozyjną stopu. Wyniki badań elektrochemicznych potwierdziły wpływ obecności powłok tlenkowych
na korozyjność stopów tytanu. Wyniki badań trwałości
adhezji ceramiki do podłoża metalicznego wykazały brak
wpływu powłok tlenkowych na uszkodzenia kształtu geometrii.
Powłoki tlenkowe Al2O3 otrzymywane metodą zol-żel osadzone na powierzchni metalowo-ceramicznej struktur na bazie
tytanu, jako warstwa pośrednia zmniejszają korozyjność stopu i nie pogarszają trwałości konstrukcyjnej połączenia metalu
z ceramiką.
65
Implantoprotetyka
7.
Justyna Hajto
ZMIANY W OBRĘBIE ZĘBÓW U PACJENTÓW NAPROMIENIANYCH Z POWODU CHOROBY NOWOTWOROWEJ GŁOWY I SZYI
2009, tom X, nr 3 (36)
pomocą badań metalograficznych, iż wszystkie badane stopy
charakteryzują się typową odlewniczą strukturą dendrytyczną. Badania mikrotwardości stopu RODENT oraz Remanium
i Viron wskazują na ich zbliżone własności wytrzymałościowe.
Uzyskane wyniki badań pozwalają na stwierdzenie, że nowy stop
RODENT spełnia wymogi stawiane tworzywom konstrukcyjnym
do wykonywania protez zębowych z napalaną porcelaną.
Zakład Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją IS UJ CM
9.
Co roku na świecie zapada na nowotwory ok. 10 mln ludzi,
z tego na nowotwory głowy i szyi ok. 500 tysięcy (5%). Wymagają oni interwencji chirurgicznej, chemioterapii, radioterapii
lub, najczęściej, leczenia skojarzonego. Radioterapia, oprócz
wpływu na tkankę nowotworową, może wywołać objawy niepożądane otaczających struktur. Zmiany te mogą dotyczyć ślinianek, błony śluzowej, mięśni, naczyń krwionośnych, kości,
zębów oraz flory bakteryjnej i grzybiczej jamy ustnej. Wczesne – to stan zapalny błony śluzowej objawiający się bólem
i pieczeniem (mucositis). Późne to zwłóknienia i stłuszczenia
błony śluzowej, kserostomia, zmiany ilościowe i jakościowe
śliny. Próchnica popromienna to najbardziej zauważalna odpowiedź ze strony zębów. Związana jest głównie ze zmniejszeniem wydzielania śliny, również z bezpośrednim działaniem
promieniowania jonizującego na tkanki zęba. Charakterystyczna jest lokalizacja zmian. Zęby mogą ulec przebarwieniu
na kolor brunatny. Demineralizacja tkanek twardych zęba wywołuje ich kruchość, łamliwość lub miękkość. Miazga zębów
może ulec zmianom zwyrodnieniowym. Najpoważniejszym
powikłaniem jest osteoradionekroza. Konieczne jest otoczenie opieką stomatologiczną pacjentów przed, w trakcie i po
napromienianiu. W pracy przedstawiono najczęstsze zmiany
dotyczące zębów u pacjentów po radioterapii w obrębie głowy i szyi na przykładzie materiału klinicznego.
Justyna Hajto
8.
Łukasz Pawlik
STOMATOLOGICZNE STOPY ODLEWNICZE DO NAPALANIA
CERAMIKI
Wyższa Szkoła Inżynierii Dentystycznej-Klinika Stomatologiczna im. prof. Meissnera w Ustroniu
POWIKŁANIE
PRZYPADKU
LECZENIA
ENDODONTYCZNEGO
–
OPIS
Jednym z najstarszych, najszerzej stosowanych i zarazem najlepszych płynów do chemicznego opracowania systemu kanałów korzeniowych jest podchloryn sodu. Do najważniejszych
jego zalet należą: szerokie spektrum działania bakteriobójczego i zdolność do rozpuszczania organicznych resztek tkanek.
Stosowane są wodne roztwory podchlorynu sodu w stężeniach od 0,5 do 5,25%. Wraz ze stężeniem roztworu rośnie
jego zdolność do rozpuszczania tkanek i cytotoksyczność, własności antybakteryjne nie zmieniają się natomiast w sposób
istotny. Działanie podchlorynu nie jest specyficzne. Toksyczne działanie poza obrębem kanału korzeniowego związane
jest nie tylko z jego silnym działaniem utleniającym. Istotną rolę
odgrywa silna alkaliczność (pH: 10,8-12,9) oraz hipertoniczność
roztworu podchlorynu w stosunku do płynów tkankowych. Przepchnięty do tkanek okołozębowych wywołuje ból i narastający
obrzęk. Pojawiają się podbiegnięcia krwawe i krwiaki.
Niekiedy rozpoczyna się proces obumierania tkanek, sprzyjający wtórnym ich zakażeniom. Konieczne jest natychmiastowe
wdrożenie skutecznego leczenia, które pozwoli uniknąć lub
zminimalizować efekty uszkodzenia.
W pracy przedstawiono powikłanie, które nastąpiło podczas
leczenia endodontycznego zęba 13.
10.
Agnieszka Gębczyńska
-
-
-
-
-
nadzw. ŚUM i WSID
Protezy stałe będące konstrukcjami złożonymi składają się
z dwóch struktur: metalicznej oraz olicowania wykonywanego z tworzyw akrylowych, kompozytowych lub ceramicznych.
W Wyższej Szkole Inżynierii Dentystycznej w Ustroniu podjęto
się opracowania nowego stopu Ni-Cr-Mo do napalania ceramiki, o nazwie RODENT. Celem pracy było porównanie trwałości konstrukcyjnej strefy ceramiczno-metalicznej powszechnie
stosowanych stopów Remanium i Viron oraz nowego stopu
RODENT. Badania chemiczne wykazały nieznaczne różnice pomiędzy stopem RODENT a porównywanymi stopami w zakresie
składników podstawowych i śladowych. Wykazano również za
66
OCENA SKUTECZNOŚCI LAKIERU COPALITE
W ZNOSZENIU NADWRAŻLIWOŚCI ZĘBINY
VARNISH
Nadwrażliwość zębiny to odczuwanie bólu w obrębie odsłoniętej
zębiny, jako reakcje na bodźce chemiczne, termiczne i dotyk.
Celem pracy jest ocena skuteczności lakieru COPALITE Varnish
w znoszeniu nadwrażliwości.
Zabieg desynsetyzacji przeprowadzono w grupie 81 osób: 60
kobiet i 21 mężczyzn. Średnia wieku badanych wynosi 36,6 lat,
Implantoprotetyka
2009, tom X, nr 3 (36)
średnia wieku kobiet 35,1 lat (najmłodsza miała 17 lat, najstarsza 62), mężczyzn 33,7 lat (najmłodszy 20 lat, najstarszy 60).
Oceniono stopień nadwrażliwości zębiny przy użyciu bodźca
termicznego wg skali własnej. Kontrolę przeprowadzano po
upływie 24 godzin, 7 dni, 1, 3 i 6 miesięcy. W przypadku braku
zniesienia nadwrażliwości zabieg desynsetyzacji powtarzano
na kolejnych wizytach kontrolnych.
Skuteczność preparatu Copalite u kobiet po 6 miesiącach wyniosła 75%, natomiast u mężczyzn 71,42% (zniesienie nadwrażliwości – kobiety: po 24 godzinach 6, po 7 dniach 21, po
1 miesiącu 36, po 3 miesiącach 42, po 6 miesiącach 46, mężczyźni: po 24 godzinach 3, po 7 dniach 9, po 1 miesiącu 18, po
3 miesiącach 9, po 6 miesiącach 15).
Lakier Copalite jest preparatem skutecznym w znoszeniu nadwrażliwości. Do zalet należą: stosunkowo niewielka liczba
wizyt potrzebnych do zniesienia reakcji bólowej, brak przebarwiania zębów oraz długi czas remisji. Jego wady to: uciążliwość aplikacji (5 warstw suszonych przez 30 sekund każda)
oraz nieprzyjemny zapach i smak.
Przemysław Kustra
Ból, pieczenie i suchość jamy to zespół objawów diagnozowanych jako BMS (ang. burning mouth syndrom). Mimo licznych
badań, pogarszające komfort życia pacjentów objawy, mają
wciąż niewyjaśnioną etiologię. Na ich obecność może bowiem
wpływać szereg czynników.
Celem pracy była ocena czynników ryzyka zespołu pieczenia
jamy ustnej.
Badania przeprowadzono w Katedrze i Zakładzie Periodontologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Grupa badawcza
objęła 43 pacjentów (38 kobiet i 5 mężczyzn, w wieku od 45
do 66 lat) z objawami pieczenia i suchości jamy ustnej. Szczególną uwagę zwrócono na wywiad chorobowy, przyjmowane
leki oraz nawyki żywieniowe i higieniczne pacjentów. Badaniem klinicznym oceniono wygląd błony śluzowej jamy ustnej,
poziom higieny, jakość wypełnień (i związaną z tym możliwość
wystąpienia prądów elektrogalwanicznych) i uzupełnień protetycznych. Przeprowadzone badania potwierdzają wieloczynnikowe podłoże choroby. Wśród pacjentów ze zdiagnozowanym zespołem BMS najliczniejszą grupę stanowiły kobiety
w okresie okołomenopauzalnym, przyjmujące równocześnie
leki związane z leczeniem nadciśnienia. Ze względu na dużą
powszechność tej jednostki chorobowej (BMS) i brak jednoznacznych metod leczeniaj, badania w tym kierunku powinny
być kontynuowane.
TKANKI OKOŁOWIERZCHOŁKOWE A STAN OGÓLNY ORGANIZMU
– OPIS PRZYPADKU
13.
Barbara Łapińska, Grzegorz Sokołowski
WPŁYW PRZYGOTOWANIA POWIERZCHNI CERAMIK KRZEMIONKOWYCH NA WYTRZYMAŁOŚĆ ICH POŁĄCZENIA
Z ŻYWICZYM CEMENTEM ŁĄCZĄCYM
11.
Pod pojęciem zakażenia ogniskowego rozumie się uogólniony odczyn ustrojowy powstający i rozwijający się w związku
z zapalno-bakteryjną zmianą umiejscowioną w małej, ograniczonej przestrzeni – ognisku pierwotnym. W pracy przedstawiono opis przypadku.
Pacjent RM, lat 26 zgłosił się do Oddziału Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją UKS w Krakowie celem sanacji jamy
ustnej. W badaniu ustalono, wysoki poziom ASO (około 1500
IU/ml - norma 250).
Obniżenie zaobserwowano po leczeniu endodontycznym zębów 16 i 25 (20 IU/ml). Po upływie około 6 miesięcy od pierwszego badania stwierdzono wyraźny i zadowalający spadek
ASO spowodowany eliminacją ogniska pierwotnego - właściwym postępowaniem endodontycznym. Jest to jeden z przykładów choroby odogniskowej, w którym infekcja z tkanek
okołowierzchołkowych wywierała wpływ na cały organizm.
A. Surtel, M. Nastaj, E. Tomaszek, K. Thum, J. WysokińskaMiszczuk
-
-
12.
-
Katedra i Zakład Periodontologii Uniwersytetu Medycznego
w Lublinie
-
-
OCENA CZYNNIKÓW RYZYKA ZESPOŁU BMS
Kierownik:prof. dr hab. n.med. Joanna Wysokińska-Miszczuk
Zakład Stomatologii Ogólnej Katedry Stomatologii Odtwórczej
Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Kierownik: dr hab. Jerzy Sokołowski prof. nadzw. UM
We wcześniejszych badaniach wykazano duże różnice w wytrzymałości połączenia różnych ceramik krzemionkowych
trawionych 9,5% kwasem fluorowodorowym. W przypadku
niektórych ceramik, np. Duceram Kiss/Degu Dent, uzyskano
bardzo niskie wartości wytrzymałości połączenia z kompozytem. Być może w przypadku tych ceramik korzystniejsze
warunki dla połączenia z materiałem żywiczym uzyska się
w przypadku zastosowania obróbki strumieniowo-ściernej
(piaskowania) i silanizacji powierzchni. Celem pracy była
ocena wytrzymałości połączenia materiału kompozytowego
z ceramikami krzemionkowymi w zależności od zastosowanych metod adhezyjnego przygotowania ich powierzchni.
W badaniach wykorzystano próbki ceramik krzemionkowych
EX3 Super Porcelain/Noritake oraz Duceram Kiss/DeguDent.
Próbki każdej z ceramik zatopiono w PMMA w pierścieniach
PCV, szlifowano na mokro papierami ściernymi o ziarnistości
500 i podzielono na trzy grupy (po 10 próbek). Próbki poszczególnych grup obu ceramik: piaskowano, trawiono 9,5% kwasem fluorowodorowym (HF) w czasie 5 min oraz piaskowano
a następnie trawiono 9% kwasem HF w czasie 5 min. Następnie na powierzchnię próbek ceramiki aplikowano silan (Ceramic Primer/3M ESPE) oraz system wiążący Adper Single Bond
67
Implantoprotetyka
2/3M ESPE, który polimeryzowano światłem lampy diodowej
wg zaleceń producenta. W dalszym etapie próbki ceramik łączono z materiałem kompozytowym Filtek Supreme/3M ESPE,
polimeryzowanym w dwóch warstwach przy użyciu pierścienia silikonowego z kanałem o średnicy 3mm. Wytrzymałość
połączenia materiału żywiczego z ceramiką badano testem
ścinania w urząd zeniu testującym Zwick-Rooel Z005 po 24 godzinach przechowywania próbek w 0,9% NaCl.
Wytrzymałość połączenia z materiałem kompozytowym ceramiki NX3 piaskowanej, była nieznacznie niższa niż w przypadku jej trawienia HF, natomiast zastosowanie piaskowania
i trawienia pozwoliło uzyskać istotnie wyższą wytrzymałość
połączenia. Dla ceramiki Duceram Kiss najniższą wytrzymałość uzyskano dla próbek piaskowanych, zaś wyższą wytrzymałość dla próbek trawionych HF oraz piaskowanych i trawionych HF.
14.
2009, tom X, nr 3 (36)
no, po czym na zębiną aplikowano system wiążący OBAIO
i cement żywiczy NX3, wykorzystując pierścień silikonowy
z kanałem o średnicy 3 mm, a następnie polimeryzowano
jednoczasowo przy pomocy lampy diodowej. Na zębiną próbek grupy C i D aplikowano kolejno: system wiążący OBAIO
(w jednej warstwie) i cement NX3, przy czym system wiążący
i cement w grupie C polimeryzowano jednoczasowo, a w grupie D system wiążący i cement polimeryzowano oddzielnie.
Próbki wszystkich grup A, B, C, D, po połączeniu z cementem przechowywano przez 24 godz. w 0,9 % roztworze NaCI.
Po tym czasie badano wytrzymałość połączenia cementu żywiczego z zębiną testem ścinania w urządzeniu testującym
Zwick Rooel Z005 przy prędkości przesuwu belki poprzecznej
2 mm/min. Wyniki: Stosując technikę IDS uzyskano wyższe
wartości wytrzymałości połączenia cementu żywiczego z
zębiną, zwłaszcza przy zastosowaniu 3 warstw systemu wiążącego, w porównaniu z bezpośrednim łączeniem cementu
z zębiną, bez względu na to czy system i cement polimeryzowano jednoczasowo, czy oddzielnie.
Ewa Błaszczeć, Barbara Łapińska
15.
OCENA WYTRZYMAŁOŚCI POŁĄCZENIA CEMENTU ŻYWICZEGO Z ZĘBINĄ PRZY ZASTOSOWANIU SAMOTRAWIĄCYCH SYSTEMÓW WIĄŻĄCYCH I TECHNIKI IDS (IMMEDIATE
DENTIN SEALING)
Katarzyna Olczak, Tomasz Zbożeń
Zastosowanie radiowizjografii i cyfrowej tomografii objętościowej do oceny jakości wypełnień
kanałowych
Zakład Endodoncji UM w Łodzi
-
-
-
-
-
Kierownik: prof. dr hab. Halina Pawlicka
Zastosowanie techniki IDS (Immediate Dentin Sealing),
w świetle badań, pozwala uzyskać wyższą wytrzymałość połączenia materiału kompozytowego z zębiną w porównaniu
z tradycyjnym cementowaniem adhezyjnym. Prowadzone
do tej pory badania dotyczyły łączenia materiałów kompozytowych z zębiną przy zastosowaniu systemów wiążących 4
i 6-generacji, aplikowanych w jednej warstwie. Rodzą się
zatem pytania: czy technika IDS pozwoli uzyskać dobre wyniki także przy zastosowaniu cementu żywiczego (materiału
o większej elastyczności od kompozytu) oraz czy, w przypadku
użycia do łączenia systemu wiążącego 7-generacji, wytrzymałość będzie zależała od grubości warstwy systemu wiążącego?
Celem pracy jest ocena wpływu techniki IDS oraz grubości
warstwy samotrawiącego systemu wiążącego na wytrzymałość połączenia cementu żywiczego z zębiną.
Do badań użyto system wiążący 7-generacji Opti Bond Ali In
One/Kerr (OBAIO) i cement żywiczy NX3/Kerr, a do polimeryzacji ww. materiałów lampę diodową Smart Lite 2/Dentsply.
Do badań przygotowano 50 próbek zębiny koronowej zębów ludzkich. Korony usuniętych zębów, przechowywanych
w roztworze tymolu, odcięto od korzeni i po odsłonięciu zębiny zatopiono w PMMA w pierścieniach PCV. Próbki zębiny
szlifowano na mokro papierem ściernym o ziarnistości 500,
po czym podzielono je na 4 grupy: A, B, C, D, po 10 próbek
w każdej grupie. Na zębiną próbek grup A i B aplikowano system wiążący OBAIO: w jednej warstwie (grupa A), w trzech
warstwach (grupa B), naświetlając system wiążący po każdej jego aplikacji. Tak przygotowane próbki grup A i B, po 7
dniach przechowywania w 0,9% roztworze NaCI, piaskowa-
68
Ostatnim, bardzo ważnym etapem leczenia endodontycznego jest szczelne zamknięcie odpowiednio oczyszczonej
i ukształtowanej jamy zęba. Sukces lub porażka przeprowadzonego leczenia w znacznym stopniu uzależniona jest od jakości wypełnienia kanałów korzeniowych. Według wytycznych
Europejskiego Towarzystwa Endodontycznego, po przeprowadzeniu leczenia kanałowego, dentysta ma obowiązek skontrolować jakość obturacji jamy zęba. W warunkach klinicznych
możliwością zobrazowania wypełnionego systemu kanałów
korzeniowych jest badanie radiologiczne (RTG, RVG) i/lub tomografia komputerowa.
Celem pracy jest ocena jakości wypełnień kanałowych metodami zimnej gutaperki oraz metodami termicznymi przy
użyciu radiowizjografii i cyfrowej tomografii objętościowej.
Do badania wykorzystano 48 korzeni usuniętych zębów ludzkich, które i po chemo-mechanicznym opracowaniu podzielono na 4 grupy i wypełniono następującymi metodami:
– grupa l-boczna kondensacja zimnej gutaperki,
– grupa 2-metoda pojedynczego ćwieka o zwiększonym kącie zbieżności,
– grupa 3-metoda z termicznie uplastycznionym obturatorem ProTaper,
– grup 4- metoda łącząca technikę kondensacji pionowej
ciepłej gutaperki i metodę iniekcyjną.
Po wypełnieniu kanałów wykonano zdjęcia RVG w dwóch
projekcjach a następnie wykonano tomogramy za pomocą cyfrowej tomografii objętościowej. W ocenie jakości wypełnień
kanałowych uwzględniono następujące aspekty:
2009, tom X, nr 3 (36)
1. Niezamierzone przemieszczenie materiału wypełniającego
poza otwór anatomiczny korzenia zęba.
2. Wypełnienie delty korzeniowej i/lub kanałów bocznych.
3. Obecność pęcherzyków w wypełnieniu kanałowym.
Zwrócono także uwagę na różnicę obrazów zębów uzyskanych
w dwóch projekcjach RVG oraz na różnice między zdjęciami
poszczególnych korzeni w RVG a tomogramami.
Na podstawie zdjęć RVG oraz tomogramów najwięcej przypadków niezamierzonego przemieszczenia materiału wypełniającego poza wierzchołek korzenia zęba zaobserwowano
w grupie kanałów wypełnionych termicznie uplastycznionym
obturatorem, a najmniej w grupie kanałów wypełnionych
boczną kondensacją zimnej gutaperki. Nie zauważono natomiast istotnych różnic między pozostałymi ocenianymi parametrami. Stwierdzono różnice w obrazach RVG wykonanych
w dwóch różnych projekcjach. Nie stwierdzono natomiast statystycznie istotnych różnic w obrazie wypełnień kanałowych
w badaniu RVG i w badaniu tomografią komputerową.
Porównując zdjęcia RVG oraz tomogramy stwierdzono, że do
oceny jakości wypełnień kanałowych w warunkach in vitro,
w przypadku pojedynczych korzeni, cyfrowa tomografia objętościowa nie jest metodą niezbędną.
16.
Krzysztof Sokołowski, Barbara Łapińska
Wpływ warunków aplikacji samotrawiących
systemów wiążących na połączenie cementów
samotrawiących z zębiną
-
-
-
-
-
W ostatnich latach do praktyki klinicznej cementów samotrawiących pozwoliło na znaczne uproszczenie procedur adhezyjnego mocowania uzupełnień protetycznych. Proste procedury aplikacji cementów są korzystne z klinicznego punktu
widzenia, jednak w części przypadków przy ich stosowaniu
zdarzają się niepowodzenia, co wiąże się niższą wytrzymałością ich połączenia ze szkliwem i zębiną w porównaniu
z cementami żywiczymi stosowanymi w technice Total Etch.
Podjęte wcześniej badania wskazały na możliwość zwiększenia wytrzymałości połączenia cement samotrawiący – zębina
po zastosowaniu samotrawiących systemów wiążących oraz
na wzrost wytrzymałości materiałów kompozytowych z zębiną po przedłużeniu czasu aplikacji systemów samotrawiących.
W niniejszej pracy poszukiwano odpowiedzi na następujące
pytania:
– czy zastosowanie systemów samotrawiących bądź ich
primerów, szczególnie przy zmodyfikowanych (przedłużonych) procedurach aplikacji, zwiększy wytrzymałość połączenia cementu samotrawiącego z zębiną i czy
wytrzymałość tak uzyskanego połączenia nie będzie
odbiegała od wytrzymałości połączenia cement żywiczy-zębina wytworzonego za pomocą systemu samotrawiącego?
Implantoprotetyka
– jak przedłużona aplikacja samotrawiących systemów wiążących (typu 4 oraz primera systemu typu 3) wpłynie na
morfologię powierzchni zębiny?
– czy możliwa jest polimeryzacja samotrawiącego systemu
wiążącego z udziałem chemicznego układu katalitycznego
pochodzącego z cementu samotrawiącego?
Do badań użyto cementy: samotrawiący MaxCem Elitę
(MCE) i żywiczy NX3 (NX) firmy Kerr oraz samotrawiące
systemy wiążące: typu 4 – Opti Bond Ali In One/Kerr (OBAIO) i typu 3 – Protect Bond/Kuraray (PB). Próbki zębiny
zębów ludzkich, zatopione w PMMA w pierścieniach PCV,
szlifowano papierami ściernymi (SiC 500) na mokro. Na powierzchnię zębiny, po jej osuszeniu, aplikowano systemy
wiążące po czym nanoszono i polimeryzowano cementy
wykorzystując pierścienie silikonowe z kanałem o średnicy 3 mm. Przygotowano po 10 próbek zębiny połączonej
z cementem MCE za pomocą systemów OBAIO lub PB, aplikowanych wg wskazań producentów, oraz po 2 serie po 10
próbek, łączonych z cementami MCE i NX, w których system OBAIO oraz primer systemu PB, przed naniesieniem
bondu, aplikowano 60 sek., tj. w czasie 3-krotnie dłuższym
od czasu zalecanego przez producentów. System wiążący
i cement w ww. próbkach polimeryzowano jednoczasowo
przy użyciu lampy diodowej Elipar Three Light/3M ESPE.
Kolejne 2 serie stanowiły próbki, w których pomijano etap
naświetlania materiałów światłem lampy polimeryzacyjnej,
a zębinę łączono z cementem MCE za pomocą systemu wiążącego PB lub tylko primera PB, przy 60 sek. aplikacji primera. Serią porównawczą były próbki, w których cement
samotrawiący łączono z zębiną bezpośrednio. Wytrzymałość połączenia cementów z zębiną badano testem ścinania
(shear test) w urządzeniu testującym Zwick-Rooel Z005, po
24 godzinach przechowywania próbek w 0,9% NaCI, przy
prędkości przesuwu belki poprzecznej 2 mm/min, zgodnie
ze standardem opracowanym przez Ultradent Products.
W badaniach SEM oceniono także morfologię powierzchni
zębiny po aplikacji systemu OBAIO oraz primera systemu
PB w czasie 20 sek. i 60 sek. oraz płukaniu próbek wodą
i acetonem.
Samotrawiące systemy wiążące zwiększyły wytrzymałość
połączenia cementu samotrawiącego z zębiną, która wzrosła dodatkowo wraz z przedłużeniem czasu aplikacji systemu OBAIO lub primera PB. System PB, oparty na monomerze 10 MDP, w porównaniu z OBAIO, pozwolił na uzyskanie
większej wytrzymałości połączenia cementu z zębiną, przy
czym przy użyciu tylko primera uzyskano niższą wytrzymałość niż przy aplikacji primera i bondu. Badania wskazały
na możliwość wytworzenia połączenia cementu z zębiną za
pomocą systemu samotrawiącego, w przypadku gdy system
wiążący nie był polimeryzowany światłem lampy polimeryzacyjnej, a cement wiązał na zasadzie reakcji chemicznej.
W badaniach SEM wykazano, że system OBAIO oraz primer
PB rozpuszczały warstwę rozmazu, przy czym zaobserwowano głębsze zmiany w wierzchniej warstwie zębiny wraz
z przedłużeniem czasu aplikacji systemu wiążącego OBAIO
i primera PB.
69
2009, tom X, nr 3 (36)
17.
18.
Krzysztof Gawriołek
Maciej Stępczyński
Poprawa zakresu ruchomości żuchwy u pacjentów z bruksizmem podczas leczenia za pomocą
ćwiczeń relaksacyjnych
Wpływ palenia tytoniu na powstawanie poekstrakcyjnego zapalenia kości wyrostka zębodołowego
Klinika Rehabilitacji Narządu Żucia, Uniwersytet Medyczny
im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Zakład Chirurgii Stomatologicznej Uniwersyteckiego Szpitala
Klinicznego Nr 6 Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Kierownik: dr. hab. Paweł Piotrowski
Kierownik: prof. dr hab. Grażyna Grzesiak-Janas
Bruksizm to nadmierne, mimowolne zaciskanie lub tarcie zębów i wyraża się wieloma objawami takimi jak bóle mięśniowe, trzaski w stawach skroniowo-żuchwowych, bóle głowy
i uszu. Jednym z często występujących objawów bruksizmu
jest również ograniczenie ruchomości żuchwy. Celem pracy
była ocena zmian zakresu ruchomości żuchwy podczas aktywnego leczenia czynnościowego za pomocą ćwiczeń relaksacyjnych.
Badaniem objęto 25 pacjentów w wieku średnio 22,8 (± 4,2)
lat, u których stwierdzono bruksizm trwający średnio 7 (± 2)
miesiąca, skarżących się na bóle mięśniowe oraz trzaski w
stawach skroniowo-żuchwowych, które zgłosiły się do Kliniki Rehabilitacji Narządu Żucia Uniwersytetu Medycznego
w Poznaniu celem leczenia. Do diagnostyki wykorzystano aparat K7 Myotronics, przy pomocy którego uzyskano wartości
podczas odwodzenia i przywodzenia żuchwy średnio 42,8 mm
(± 12,3), podczas ruchów bocznych odpowiednio 7,0 mm
(± 3,4) w prawo i 6,5 mm (± 2,0) w lewo oraz 8,2 mm (± 2,9)
w ruchu protruzyjnym. Dokonano również pomiaru zakresu
dewiacji żuchwy podczas ruchów odwodzenia i przywodzenia uzyskując 5,8 mm (± 2,4) w lewo i 0,6 mm (± 0,4) w prawo. Następnie pacjentom została zalecona aktywna terapia
w postaci mięśniowych ćwiczeń relaksacyjnych według zespołu prof. Włocha. Badanie powtórzono po 3 tygodniach.
Badanie wykazało zwiększenie zakresu ruchomości żuchwy
we wszystkich badanych parametrach; w ruchu odwodzenia
o 14,8%, w ruchach bocznych o 5% w prawo i 8,2% w lewo,
w ruchu protruzyjnym o 2,8%. Uzyskano również zmniejszenie dewiacji bocznych podczas odwodzenia i przywodzenia
żuchwy o 0,4 mm w lewo i 0,5 mm w prawo (odpowiednio
7,1% i 84,1%). We wszystkich przypadkach nastąpiło znaczne zmniejszenie natężenia trzasków i bólu, a u 5 pacjentów
objawy te ustąpiły całkowicie.
Aktywna relaksacja mięśniowa za pomocą ćwiczeń relaksacyjnych stanowi skuteczną metodę leczenia bruksizmu eliminującą wiele objawów, w tym znacznie przywracając prawidłową ruchomość żuchwy. Miesięczny okres obserwacji
i leczenia wydaje się być wystarczający do oceny dynamiki
poprawy.
Po prawidłowo wykonanym usunięciu zęba brzegi zębodołu zbliżają się do siebie, wskutek kurczenia się resztek włókien
więzadła okrężnego. Krwawienie ustaje po 5-10 minutach
i powstaje skrzep. Taki proces gojenia przebiega bez dolegliwości
bólowych. Bywają jednak przypadki powikłanego gojenia się zębodołu i wystąpienia tzw. suchego zębodołu.
Celem pracy było wykazanie wpływu palenia tytoniu na powstanie powyższego powikłania. Obserwacją kliniczną 3-letnią objęto
26 pacjentów w wieku 19-69 lat, leczonych z powodu suchego
zębodołu. W 23 przypadkach byli to chorzy kierowani z poradni
rejonowych lub prywatnych gabinetów, celem dalszego leczenia.
Powikłanie to po usunięciu zębów stwierdzono u 3 osób, u których
ekstrakcję wykonano w Zakładzie Chirurgii Stomatologicznej UM
w Łodzi. Wszyscy pacjenci byli palaczami tytoniu. Na podstawie
badania podmiotowego i przedmiotowego stawiano rozpoznanie.
U 23 chorych, ze względu na długi okres dotychczasowego leczenia, trwający 5-6 dni od usunięcia zębów i uporczywe dolegliwości
bólowe, zadecydowano o wykorzystaniu wspomagającego leczenia zachowawczego terapią laserową. Zamierzony efekt kliniczny, znaczne zmniejszenie bólu uzyskano już po pierwszym cyklu
terapeutycznym, a po trzecim całkowite ustąpienie dolegliwości.
Palenie tytoniu ma wpływ na powstawanie suchego zębodołu.
Laseroterapia połączona z farmakoterapią wpłynęła korzystnie
na przebieg leczenia.
19.
Wojciech Rabczak, Dorota Stefańczyk, Katarzyna Wieteska,
Małgorzata Zając
Badanie jakości wypełnienia systemu kanałowego z wykorzystaniem nowoczesnych technik
obturacyjnych
Pracownia Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją Instytutu
Stomatologii CMUJ
Kierownik jednostki dr hab. n. med. Joanna Zarzecka
Uzyskanie pozytywnego wyniku leczenia endodontycznego uzależnione jest od wielu czynników. Jednym z nich jest
szczelne wypełnienie systemu kanałowego zęba. Istnieje
wiele metod, które mogą być wykorzystane do tego celu.
W nowoczesnych metodach obturacyjnych wykorzystuję się
uplastycznioną gutaperkę, która umożliwia szybsze i bardziej
precyzyjne wypełnienie systemu kanałów korzeniowych w porównaniu z konwencjonalnymi technikami.
-
-
-
-
-
Implantoprotetyka
70
Implantoprotetyka
2009, tom X, nr 3 (36)
Celem pracy jest ocena jakości wypełnienia kanału głównego
oraz kanałów bocznych i delty korzeniowej różnymi technikami. W badaniu wykorzystano następujące metody obturacji
kanałów korzeniowych:
1. Kondensacja boczna gutaperki na zimno.
2. Gattaflow.
3. System B/ Obtura II 4) Endotwinn/ Beefill.
W badaniu oceniano 40 zębów jednokanałowych, w których
wypreparowano sztuczne kanały boczne o średnicy 0,1 mm
w odległości 2, 5, 8 mm od wierzchołka korzenia. Wypreparowanie tak wąskich kanałów bocznych wymagało specjalnej
techniki przygotowania zębów. Były one demineralizowane
w odpowiednich roztworach kwasów. Następnie odwadniane w alkoholu etylowym, aby uzyskać wystarczającą
miękkość struktury umożliwiającą wykonanie kanałów
bocznych. Ostatecznie zęby zanurzono w salicylanie metylu, dzięki czemu stały się one równie twarde jak przed
rozpoczęciem doświadczenia. Odpowiednio opracowane
zęby zostały losowo podzielone na 4 grupy po 10 sztuk
i wypełnione różnymi technikami. Stopień wypełnienia kanałów bocznych oceniano za pomocą RVG oraz przy pomocy mikroskopu optycznego.
Przeprowadzone doświadczenie dowodzi znaczną przewagę
metod termicznych nad pozostałymi (różnice znamienne statystycznie). Zarówno liczba wypełnionych kanałów bocznych
jak i stopień obturacji były dużo większe w porównaniu z metodą kondensacji bocznej gutaperki na zimno.
20.
W trakcie leczenia ortodontycznego pojawiają się zmiany
czynnościowe w układzie krążenia krwi w miazdze przemieszczanych zębów przedniego odcinka żuchwy.
21.
Paweł Myciński, Joanna Zarzecka
Chirurgia endodontyczna vs klasyczna na przykładzie zabiegu resekcji wierzchołka korzenia
zęba
Ośrodek Zakład Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją UJ
CM w Krakowie
Kierownik: dr hab.n.med.Joanna Zarzecka
Era chirurgii endodontycznej została zapoczątkowana w 1990
roku. Wcześniej nie była uważana za ważną dziedzinę stomatologii ze względu na częste niepowodzenia kończące się
usunięciem zęba. Zmieniło się to za sprawą wprowadzenia mikroskopu zabiegowego, mikroinstrumentów, narzędzi ultradźwiękowych i zaawansowanych biotechnologicznie materiałów.
Badania kliniczne wykazują skuteczność leczenia kanałowego
na około 75 %. Leczenie chirurgiczne (mikrochirurgiczne) jest
leczeniem z wyboru, które przeprowadzane jest, gdy wyczerpane zostały metody leczenia zachowawczego. Celem pracy
jest porównanie etapów zabiegu resekcji wierzchołka korzenia zęba i wykazanie zasadności wykonywania tej procedury
zgodnie z kanonem mikrochirurgicznym.
Marta Szumielewicz
Przepływ krwi w miazdze zębów żuchwy w trakcie
leczenia ortodontycznego
22.
Wioletta Bereziewicz , Ewelina Bereziewicz
Katedra Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji Akademii Medycznej we Wrocławiu
-
-
-
-
-
Kierownik: dr hab. n. med. Beata Kawała
Terapia ortodontyczna aparatami stałymi oznacza poddanie
zębów działaniu ciągłych sił przez długi okres czasu. Przyłożenie siły ortodontycznej do zęba ma wpływ na stan jego miazgi.
Najbardziej miarodajnym wskaźnikiem kondycji miazgi jest
funkcjonowanie jej systemu krwionośnego. Wiarygodnej oceny mikrokrążenia w warunkach klinicznych można dokonać
metodą laserowo-dopplerowskiego pomiaru przepływu krwi
w naczyniach krwionośnych.
Celem badania był pomiar wielkości perfuzji w naczyniach
krwionośnych miazgi zębów siecznych i kłów żuchwy w trakcie terapii aparatami stałymi cienkołukowymi.
Materiał badany stanowiło 78 zębów sekstanta przedniego
dolnego łuku zębowego młodych dorosłych pacjentów. Do
oceny perfuzji zastosowano laserowo-dopplerowski przepływomierz MBF3D i sondę P13.
W badanych zębach żuchwy zaobserwowano istotny statystycznie wzrost wielkości perfuzji krwi w naczyniach krwionośnych miazgi wraz z upływem czasu leczenia. W miazdze
zębów siecznych stwierdzono istotną statystycznie korelację
pomiędzy rodzajem obciążenia a wielkością przepływu krwi.
Poziom inteligencji emocjonalnej studentów
stomatologii V-go roku Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie
Zakład Propedeutyki Stomatologicznej i Stomatologii Zintegrowanej UJCM w Krakowie
Europejski Instytut Edukacji w Leżajsku
Kierownik: dr hab. n. med. Bartłomiej W. Loster
Twórcy pojęcia inteligencji emocjonalnej Salovey, Mayer
i Sluyter definiują ją jako zdolność poznawczą, która obejmuje: znajomość własnych emocji, kierowania emocjami,
rozpoznawanie emocji innych, zdolność motywowania oraz
zdolność nawiązywania kontaktów i ich podtrzymywania.
Stomatologia to dziedzina wielospecjalistyczna. W zawodzie
lekarza dentysty wymaga się nie tylko odpowiedniego poziomu wiedzy merytorycznej z zakresu stomatologii. Lekarz
powinien posiadać umiejętność kierowania i współpracy
z całym zespołem medycznym. W zawodzie lekarza stomatologa posiadanie wysokiego poziomu inteligencji emocjonalnej wydaje się być koniecznością w celu osiągnięcia sukcesu
zawodowego.
71
Implantoprotetyka
Pomiar poziomu inteligencji emocjonalnej studentów V-go
roku Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie, celem
diagnostyki reprezentowanych przez nich zdolności poznawczych w w/w zakresie.
Materiałem badawczym była grupa 90 studentów V-go roku
(N = 90, K = 67, M = 23) Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologii UJCM w Krakowie. Narzędziem badawczym był
Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej (INTE), zaadaptowany do warunków polskich przez Ciechanowicz, Jaworowską
i Matczak, oparty o koncepcję Saloveya i Mayera, wydany
przez Pracownię Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego w Warszawie. Analizę statystyczną
przeprowadzono z wykorzystaniem pakietu SPSS 12 PL dla
Windows.
Wśród badanych Kwestionariuszem Inteligencji Emocjonalnej
(INTE) odnotowano minimalny wynik 103 pkt odpowiadający
2 stenowi oraz maksymalny wynik 165 pkt odpowiadający 10
stenowi.
Analizując otrzymane wyniki badania poziomu inteligencji
emocjonalnej studentów V roku stomatologii UJCM w Krakowie może warto byłoby się zastanowić nad wdrożeniem do
systemu nauczania dodatkowych zajęć w ramach kształcenia
przeddyplomowego. Treningi z zakresu rozwijania EQ miałyby
dobroczynny wpływ na podniesienie potencjału kompetencji
emocjonalnych studentów w relacjach międzyludzkich zarówno w życiu zawodowym jak i osobistym.
23.
A. Surtel, M. Nastaj, E. Tomaszek, K. Thum, J. WysokińskaMiszczuk
Ocena czynników ryzyka zespołu BMS
Ośrodek Katedra i Zakład Periodontologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
-
-
-
-
-
Kierownik: prof. dr hab. n.med. Joanna Wysokińska-Miszczuk
Ból, pieczenie i suchość jamy to zespół objawów diagnozowanych jako BMS (ang. burning mouth syndrom). Mimo licznych
badań, pogarszające komfort życia pacjentów objawy, mają
wciąż niewyjaśnioną etiologię. Na ich obecność może bowiem
wpływać szereg czynników.
Celem pracy była ocena czynników ryzyka zespołu pieczenia
jamy ustnej.
Badania przeprowadzono w Katedrze i Zakładzie Periodontologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Grupa badawcza
objęła 43 pacjentów (38 kobiet i 5 mężczyzn, w wieku od 45
do 66 lat) z objawami pieczenia i suchości jamy ustnej. Szczególną uwagę zwrócono na wywiad chorobowy, przyjmowane
leki oraz nawyki żywieniowe i higieniczne pacjentów. Badaniem klinicznym oceniono wygląd błony śluzowej jamy ustnej,
poziom higieny, jakość wypełnień (i związaną z tym możliwość
wystąpienia prądów elektrogalwanicznych) i uzupełnień protetycznych. Wyniki badań Przeprowadzone badania potwierdzają wieloczynnikowe podłoże choroby. Wśród pacjentów ze
zdiagnozowanym zespołem BMS najliczniejszą grupę stanowiły kobiety w okresie okołomenopauzalnym, przyjmujące rów-
72
2009, tom X, nr 3 (36)
nocześnie leki związane z leczeniem nadciśnienia. Ze względu
na dużą powszechność tej jednostki chorobowej (BMS) i brak
jednoznacznych metod leczenia jej, badania w tym kierunku
powinny być kontynuowane.

xviii sympozjum lekarzy stomatologów

Transkrypt

Podobne dokumenty

łatwa metoda, aby podnieść poziom zadowolenia