Strategia powiatu - Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej
Transkrypt
Strategia powiatu - Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr 0049/XVIII/148/08 Rady Powiatu Suskiego z dnia 27.05.2008 r. STRATEGIA ROZWOJU POWIATU SUSKIEGO NA LATA 2008 – 2015 Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej ulica Mickiewicza 19 34-200 Sucha Beskidzka e-mail: [email protected] http://www.powiatsuski.pl Sucha Beskidzka kwiecień 2008 SPIS TREŚCI: Wstęp s. 3 Harmonogram prac s. 5 Koncepcja merytoryczna s. 6 Skład konwentu strategicznego s. 10 Metodyka procesu planowania s. 12 Ogólna charakterystyka powiatu s. 16 Ludność i powierzchnia s. 17 Rynek pracy s. 28 Bezrobocie s. 30 Turystyka s. 41 Oświata s. 48 Analiza SWOT s. 50 Strategiczny program działań s. 63 Obszar strategiczny „Infrastruktura i Środowisko” s. 68 Obszar strategiczny „Gospodarka i Rynek Pracy” s. 77 Obszar strategiczny „Bezpieczeństwo, Zdrowie i Polityka Społeczna” s. 85 Obszar strategiczny „Edukacja i Współpraca” s. 93 Obszar strategiczny „Kultura, Promocja i Wypoczynek” s. 98 Procedury wdraŜania, monitorowania i aktualizacji Strategii s. 103 2 Wstęp W związku z dezaktualizacją Strategii Rozwoju Powiatu Suskiego oraz nowym unijnym okresem planowania 2007-2013 niezbędne jest posiadanie aktualnego dokumentu planistycznego określającego strategiczne kierunki rozwoju (które mają wpływ na zrównowaŜony rozwój powiatu) i będą jednocześnie zgodne z celami określonymi przez programy operacyjne. Określone w strategii cele i kierunki rozwoju będą podstawą dla opracowywania projektów będących tematem wniosków aplikacyjnych o środki zewnętrzne pochodzące z budŜetu Unii Europejskiej oraz środki krajowe. Dotychczasowa Strategia Rozwoju Powiatu została przyjęta uchwałą Rady Powiatu w listopadzie 1999 roku. Jej diagnoza społeczno – gospodarcza opierała się na danych statystycznych pochodzących z lat 1997-1998. W okresie jaki upłynął od przyjęcia strategii i programu zmieniły się czynniki mające kluczowe znaczenie dla rozwoju społecznogospodarczego powiatu. Wśród nich naleŜy wymienić: - wstąpienie Polski do Unii Europejskiej, - wykorzystanie środków unijnych w latach 2004-2008, które spowodowało zmiany stanu rozwoju zarówno województwa, jak i powiatów czy gmin, - o zmianę ogólnych uwarunkowań rozwoju (określonych w postaci priorytetów, w strategicznych dokumentach krajowych i regionalnych). Aktualizacja jest równieŜ podyktowana koniecznością dostosowania strategii powiatu do następujących dokumentów planistycznych: - Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007-2013, - Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007 - 2013, - Ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Na przestrzeni lat 1999 - 2007 zaszło szereg zmian i zjawisk na terenie samego powiatu, które naleŜy traktować jako przesłanki do kompleksowej jej aktualizacji: Istotnym zmianom uległo bliŜsze i dalsze otoczenie powiatu – poprzez wykorzystanie środków przez jednostki samorządowe i MSP pochodzące z funduszy strukturalnych, zwiększone zainteresowanie zewnętrzne turystycznymi i gospodarczymi walorami powiatu, wzrost pozycji konkurencyjnej innych powiatów w regionie. Modyfikacjom uległo wnętrze powiatu - przede wszystkim w zakresie problemów o charakterze strategicznym, do których zaliczyć moŜna: bezrobocie i migrację zarobkową, istotne zmiany wynikające z realizacji celów rządowej polityki oświatowej, powstały nowe uwarunkowania dla rozwoju funkcji turystycznych i rekreacyjnych 3 miast i wsi oraz nowe problemy w zakresie infrastruktury technicznej i społecznej itp. Część przewidzianych w poprzedniej Strategii zadań została juŜ zrealizowana, w stosunku do innych niezbędne są daleko idące zmiany. W przypadku części zadań okazało się, Ŝe ich realizacja jest niemoŜliwa lub będzie nieskuteczna. Korekty muszą objąć układ celów strategicznych pod kątem nowego rozdania środków unijnych tak, aby stały się bardziej przejrzyste i jednoznaczne. PowyŜsze przesłanki w sposób jednoznaczny wskazują na to, aby powiat ponownie ocenił swój potencjał, uwarunkowania rozwoju oraz wynikające z tego zadania. Podstawę prawną do podjęcia działań w tym zakresie stanowi w szczególności przepis art. 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. Nr 227, poz. 1658 z późn. zm.), który wskazuje iŜ politykę rozwoju prowadzą w skali lokalnej samorząd powiatowy i gminne. 4 HARMONOGRAM PRAC NAD AKTUALIZACJĄ STRATEGII ROZWOJU POWIATU SUSKIEGO Działania Termin realizacji Uchwała Zarządu Powiatu Suskiego listopad 2007 w sprawie przystąpienia do opracowania aktualizacji Strategii Rozwoju Powiatu i powołania zespołu ds. aktualizacji strategii Ustalenie szczegółowego harmonogramu sesji listopad 2007 warsztatowych Inauguracyjna sesja warsztatowa Konwentu grudzień 2007 Strategicznego, z udziałem radnych, przedstawicieli samorządów gminnych, organizacji pozarządowych, instytucji wspierających przedsiębiorczość Zaktualizowanie diagnozy społeczno-gospodarczej styczeń 2008 powiatu oraz weryfikacja zapisów starej strategii Weryfikacja wstępnej wersji analizy SWOT, luty-marzec 2008 Weryfikacja Strategicznego planu działań Przekazanie ostatecznej wersji dokumentu do marzec 2008 akceptacji przez Zarząd Powiatu oraz przez komisje merytoryczne Rady Powiatu Konsultacje społeczne, przekazanie ostatecznej kwiecień 2008 wersji dokumentu do akceptacji przez Zarząd Powiatu oraz Komisję Integracji Lokalnej i Rozwoju Uchwała Rady Powiatu w sprawie przyjęcia maj 2008 zaktualizowanej Strategii 5 KONCEPCJA MERYTORYCZNA Zakres prac związanych z opracowaniem „Strategii Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2008-2015”: a) Powołanie Konwentu Strategicznego – grupy roboczej ds. opracowania Strategii Rozwoju Powiatu (liczącej ok. 60 osób), składającej się z trzech głównych środowisk lokalnych (tzw. „trójkąt współpracy”): - sektor publiczny: władze samorządowe powiatu (Zarząd Powiatu, Radni Powiatu, urzędnicy Starostwa Powiatowego, Powiatowy Urząd Pracy, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Zakład Opieki Zdrowotnej), przedstawiciele Urzędów Gmin z terenu Powiatu, - przedsiębiorcy: reprezentanci pracodawców i organizacji gospodarczych z terenu Powiatu, - mieszkańcy: przedstawiciele organizacji pozarządowych, liderzy społeczni, osoby publiczne. Metoda pracy: Konwent Strategiczny powołany przez Starostę Suskiego b) Opracowanie Raportu o stanie społeczno-gospodarczym Powiatu – dokumentu analitycznego (diagnostycznego), opisującego stan istniejący Powiatu i tendencje społeczno-gospodarcze zachodzące w latach 2006 – 2007 oraz gminach Powiatu Suskiego. Raport zostanie opracowany w oparciu o materiały i dane uzyskane ze Starostwa Powiatowego w Suchej Beskidzkiej, Powiatowego Urzędu Pracy w Suchej Beskidzkiej, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Suchej Beskidzkiej, Komendy Powiatowej Policji w Suchej Beskidzkiej, Urzędów Gmin Powiatu Suskiego, Głównego Urzędu Statystycznego (Bank Danych Regionalnych) oraz Urzędu Statystycznego w Krakowie. Zakres tematyczny raportu obejmie takie obszary jak: ogólna charakterystyka powiatu, charakterystyka gmin przedsiębiorczość, powiatu rynek pracy, suskiego, sfera demografia, społeczna infrastruktura (oświata, pomoc techniczna, społeczna, bezpieczeństwo, kultura), gospodarka finansowa, turystyka, etc. Metoda pracy: analiza ekspercka c) Budowa planu operacyjnego Strategii Rozwoju Powiatu Suskiego – trzy jednodniowe sesje warsztatowe z członkami Konwentu Strategicznego: 6 I warsztat strategiczny: - Analiza stanu obecnego Powiatu Suskiego – przeprowadzenie analizy dotychczasowych działań pod kątem realizacji obowiązującej strategii rozwoju – wstępna identyfikacja silnych i słabych stron oraz szans i zagroŜeń dla rozwoju powiatu, II warsztat strategiczny: - Weryfikacja opracowanej przez Wydział Inwestycji Drogownictwa i Rozwoju Powiatu analizy SWOT, - Weryfikacja obszarów strategicznych głównych kierunków rozwoju Powiatu, - skorygowanie wizji i misji powiatu, ewentualne wyodrębnienie celów strategicznych bez celów taktycznych i zadań III warsztat strategiczny: - Weryfikacja celów strategicznych (długofalowych) i celów operacyjnych (średniookresowych) dla poszczególnych kierunków rozwoju Powiatu. - Określenie planów działań (zadań realizujących poszczególne kierunki i cele rozwoju) dla Strategii Rozwoju Powiatu Suskiego, - Określenie ram organizacyjnych zadań (instytucja koordynująca, partnerzy, termin realizacji, źródła finansowania), - Wyodrębnienie i uporządkowanie celów strategicznych oraz celów taktycznych i przypisanie im konkretnych zadań, - Opracowanie zasad wdraŜania i monitoringu Strategii, - Przedstawienie wypracowanych zadań, weryfikacja i uporządkowanie zapisów. Metoda pracy: warsztaty strategiczne prowadzone pod kierunkiem moderatorów (praca w grupach roboczych) Opracowanie dokumentu końcowego Strategii Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2008-2015: Struktura Strategii Rozwoju Powiatu Suskiego: 1. Przebieg procesu planowania strategicznego, 2. Metodyka procesu planowania strategicznego, 3. Raport o stanie społeczno-gospodarczym Powiatu, 4. Analiza SWOT (silne i słabe strony Powiatu, zewnętrzne szanse i zagroŜenia), 5. Wizja i Misja Powiatu, 7 6. Strategiczny program działań w podziale na obszary strategiczne i związane z nimi: • cele strategiczne, • cele operacyjne, • zadania, 7. Zasady wdraŜania i monitoringu realizacji Strategii - rekomendacje Metodyka planowania strategicznego opierała się na eksperckim opracowaniu dokumentów diagnostycznych oraz partnerskiej budowie planu strategicznego (z udziałem Konwentu Strategicznego). Sposób prowadzenia warsztatów z Konwentem Strategicznym (praca indywidualna, zespołowa i na forum plenarnym), pozwalała zachować moŜliwość indywidualnych propozycji uczestników, a zarazem sprawnie osiągać kompromis. Strategia Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2008-2015 powiązana jest z istniejącymi dokumentami planistycznymi powiatu i gmin wchodzących w jego skład, a takŜe z planami wyŜszego szczebla – Strategią Rozwoju Województwa Małopolskiego oraz programami operacyjnymi przygotowanymi pod kątem wdraŜania funduszy strukturalnych Unii Europejskiej (m.in. Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013, krajowe programy operacyjne). W wyniku kompleksowych prac w ramach planowania strategicznego w Powiecie moŜna będzie zrealizować zakładane cele: • dynamiczny rozwój społeczno-gospodarczy Powiatu Suskiego w warunkach Unii Europejskiej, • aktywne występowanie instytucji z terenu powiatu po unijne środki strukturalne, • uruchomienie mechanizmów przyczyniających się do zrównowaŜonego rozwoju Powiatu, • zaktywizowanie społeczności lokalnej, • nawiązanie nowej i wzmocnienie dotychczasowej współpracy pomiędzy środowiskami lokalnymi funkcjonującymi w powiecie • stymulowanie rozwoju społeczno-gospodarczego Powiatu, a co za tym idzie wzrost jego konkurencyjności gospodarczej, • promocję powiatu w trakcie procesu wdraŜania uaktualnionej strategii rozwoju na lata 2008-2015. 8 Opracowanie „Strategii Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2008-2015” jest wynikiem aktywnego udziału szerokiej reprezentacji środowisk publicznych i społeczno-gospodarczych Powiatu pod kierunkiem moderatorów. W wyniku takiej pracy powstał dokument, który będzie mieć niezwykle uŜyteczny charakter i odpowiadać na rzeczywiste potrzeby społeczności lokalnej, wprowadzając zmodyfikowane mechanizmy, przyczyniające się do wzrostu jakości Ŝycia mieszkańców i rozwoju gospodarki lokalnej. Partnerstwo lokalne zbudowane w ramach takiego projektu, będzie zrealizowaniem jednej z kluczowych zasad polityki zrównowaŜonego rozwoju. 9 Skład Konwentu Strategicznego L.p. Imię Nazwisko Funkcja 1 Andrzej Pająk Starosta Suski, Przewodniczący Zarządu Powiatu Suskiego 2 Józef Bałos Wicestarosta Suski, Członek Zarządu Powiatu Suskiego 3 Władysław Łazarski Członek Zarządu Powiatu Suskiego 4 Stanisław Łuczak Członek Zarządu Powiatu Suskiego 5 Artur Piórkowski Członek Zarządu Powiatu Suskiego 6 Tadeusz Gancarz Przewodniczący Rady Powiatu Suskiego 7 Stanisław Czernik Przewodniczący Komisji Drogownictwa, Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Porządku Publicznego 8 Czesława Madoń Przewodnicząca Komisji Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki 9 Ryszard Czaicki Przewodniczący Komisji Planowania Finansów i Administracji 10 Tomasz Babicz Przewodniczący Komisji Rewizyjnej 11 Wit Mateusz Sarlej Przewodniczący Komisji Integracji Lokalnej i Rozwoju 12 Alina Kuś Przewodnicząca Komisji Zdrowia i Spraw Społecznych 13 Jan Borys Radny Powiatu Suskiego 14 Stanisław Dyrcz Radny Powiatu Suskiego 15 Józef Fortuna Radny Powiatu Suskiego 16 Zbigniew Kolecki Radny Powiatu Suskiego 17 Bogusław Kołodziejczyk Radny Powiatu Suskiego, Prezes Powiatowego Forum Przedsiębiorcy 18 Andrzej KsiąŜek Radny Powiatu Suskiego 19 Arkadiusz Kucia Radny Powiatu Suskiego 20 Andrzej Kwaśny Radny Powiatu Suskiego 21 Jan Woźny Radny Powiatu Suskiego 22 Krystyna Kozina Skarbnik Powiatu Suskiego 23 Stanisław Bednarz 24 Marian BroŜyna Naczelnik Wydziału Inwestycji, Drogownictwa i Rozwoju Powiatu, Prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Jordanowskiej Naczelnik Wydziału Geodezji 25 Paweł Dyrcz Naczelnik Wydziału Środowiska 26 Lucyna Grabowska Naczelnik Wydziału Architektury Budownictwa i Gospodarki Przestrzennej, Zastępca Przewodniczącego Rady Miasta Sucha Beskidzka 27 Jarosław JaŜwiec Naczelnik Wydziału Komunikacji i Transportu 28 Janusz Kociołek 29 Iwona Krupiak Naczelnik Wydziału Kultury, Kultury Fizycznej, Turystyki i Promocji Powiatu, Prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Suskiej Naczelnik Wydziału Organizacyjnego Wice Prezes Lokalnej Grupy Działania Podbabiogórze 10 30 Agata Spyrka Naczelnik Wydziału Edukacji i Zdrowia 31 Krzysztof Płonka Naczelnik Wydziału Zarządzania Kryzysowego 32 Marek Haber Dyrektor SP ZOZ w Suchej Beskidzkiej 33 Bogusław Patera Komendant Państwowej StraŜy PoŜarnej w Suchej Beskidzkiej 34 Zbigniew Maryon Komendant Powiatowy Policji 35 Krzysztof CieŜak Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie 36 Janusz Szpannbauer Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Suchej Beskidzkiej 37 Zenon PrzysięŜniak 38 Tadeusz Woźniak Kierownik Działu ds. Rynku Pracy Powiatowego Urzędu Pracy w Suchej Beskidzkiej Sekretarz Urzędu Miasta Sucha Beskidzka 39 Andrzej Strączek Przedstawiciel Urzędu Miasta Sucha Beskidzka 40 Maria Czarniak Sekretarz Urzędu Miasta i Gminy Makowa Podhalańskiego 41 Jan Madej Przedstawiciel Urzędu Miasta i Gminy Maków Podhalański 42 Teresa Bednarz Przedstawiciel Urzędu Miasta Jordanowa 43 Jarosław Szymula Przedstawiciel Urzędu Gminy Stryszawa 44 Franciszek Klimasara Zastępca Wójta Gminy Zawoja 45 Przemysław Fidelus Przedstawiciel Gminy Zembrzyce 46 Jan Najdek Wójt Gminy Budzów 47 Rafał Lubaszka Sekretarz Urzędu Gminy Jordanów 48 Zbigniew Bryl Przedstawiciel Urzędu Gminy Jordanów 49 Maria Jaromin Przedstawiciel Urzędu Gminy Bystra Sidzina 50 Zenon Całyniuk Przedstawiciel Urzędu Gminy Bystra Sidzina 51 Maria Grzechynka Kanclerz WyŜszej Szkoły Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej 52 Ryszard Janiszewski Prezes Stowarzyszenia Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości i Rozwoju 53 Danuta Kawa Prezes Lokalne Grupy Działania Podbabiogórze 54 Józef Omylak Dyrektor Babiogórskiego Parku Narodowego 55 Franciszek Targosz Starszy Cechu Rzemiosł RóŜnych i Przedsiębiorczości w Suchej Beskidzkiej 56 PKS „BESKIDUS” Przedstawiciel firmy 57 BLACHDOM Przedstawiciel firmy 58 Przedstawiciel firmy 59 Fabryka Osłonek Białkowych FABIOS FIDELTRONIK 60 RAJDIMPEX Przedstawiciel firmy 61 Jordanowska Fabryka Armatury VALVEX Przedstawiciel firmy Przedstawiciel firmy 11 Metodyka procesu planowania strategicznego w powiecie suskim Przyjęta metodyka procesu tworzenia „Strategii Rozwoju Powiatu na lata 2008 – 2015” oparta została na powszechnie stosowanej partnersko-eksperckiej zasadzie budowy planów strategicznych, oddającej oczekiwania społeczności lokalnej oraz zewnętrznych instytucji wspomagających rozwój. Organizacja procesu Wszystkie etapy planowania strategicznego są waŜne. JednakŜe dwa z nich mają zasadnicze znaczenie: organizacja procesu oraz tworzenie planów działań. Idea planowania strategicznego promowana przez instytucje europejskie oparta jest na szerokim partnerstwie lokalnym, wspieranym przez konsultantów zewnętrznych. Zatem tak istotne stało się zaangaŜowanie do tego procesu lokalnych liderów społeczno-gospodarczych. Grupę tę zaprosił do współpracy Starosta Suski – Pan Andrzej Pająk. W skład Konwentu Strategicznego weszli przedstawiciele władz samorządowych – powiatowych i gminnych (z gmin wchodzących w skład powiatu), kierownictwo Powiatowego Urzędu Pracy, urzędnicy i radni, przedstawiciele szkół, instytucji polityki społecznej, ochrony zdrowia, reprezentanci sfery biznesu, lokalnych organizacji pozarządowych oraz przedstawiciele instytucji uŜyteczności publicznej. Dzięki duŜej liczebności Konwentu Strategicznego zapewniono pełną reprezentację społeczności lokalnej, a praca warsztatowa przebiegała efektywnie. Identyfikacja głównych kierunków rozwoju Zakończenie prac diagnostycznych stało się zarazem punktem wyjścia do rozpoczęcia realizacji Etapu II, czyli budowy Strategicznego Programu Działań. Ten element procesu planowania strategicznego odbywał się w ścisłej współpracy z Konwentem Strategicznym w trakcie spotkań warsztatowych. Uczestnicy Konwentu, dysponując swoją wiedzą na temat potencjałów powiatu, a nade wszystko swoim doświadczeniem zawodowym, przystąpili do identyfikowania głównych kierunków rozwoju. Określanie kierunków rozwoju realizowano w zespołach roboczych.. W wyniku wspólnych prac członków Konwentu zidentyfikowano pięć głównych kierunków rozwoju powiatu: 12 Infrastruktura i Środowisko Gospodarka i Rynek Pracy Bezpieczeństwo, Zdrowie i Polityka Społeczna Edukacja i Współpraca Kultura, Promocja i Wypoczynek Analiza uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych – analiza strategiczna przeprowadzona metodą SWOT Kolejnym waŜnym elementem prac nad „Strategią Rozwoju Powiatu na lata 2008 - 2015” była analiza zasobów wewnętrznych powiatu oraz analiza otoczenia zewnętrznego pod kątem szans i zagroŜeń dla jego dalszego rozwoju. W tym celu na warsztatach strategicznych przeprowadzono analizę SWOT, która stała się podstawą do sformułowania podstawowych problemów i zagadnień strategicznych dla powiatu. Jednocześnie przeprowadzono analizę, która ułatwiła identyfikację trendów płynących z otoczenia zewnętrznego powiatu rozumianych jako szanse, ale takŜe zagroŜenia. Uczestnicy warsztatów otrzymali materiały warsztatowe do weryfikacji i ewentualnego dodania nowych pomysłów. W ciągu intensywnych spotkań warsztatowych w zespołach zadaniowych powstały plany operacyjne w pięciu zdefiniowanych głównych kierunkach rozwoju, wieńcząc tym samym prace nad „Strategią Rozwoju Powiatu na lata 2008 - 2015”. Ostateczna wersja Strategii jest dokumentem perspektywicznym i długofalowym (obejmującym lata 2008-2015), a jednocześnie zawierającym priorytety i narzędzia realizacji, które na dzień dzisiejszy wydają się stwarzać najwięcej moŜliwości dynamicznego rozwoju powiatu. Z biegiem czasu, w ciągłym procesie wdraŜania, strategia będzie ulegać modyfikacjom i aktualizacjom tak, aby jej realizacja odpowiadała potrzebom i aspiracjom lokalnej społeczności. Warsztaty strategiczne prowadzono metodami interaktywnymi z uŜyciem technik, pozwalających uczestnikom indywidualnie identyfikować, a następnie analizować i proponować moŜliwe rozwiązania. Ten sposób pracy traktuje uczestników spotkań jako ekspertów posiadających znaczące doświadczenie, a rolą konsultantów jest kontrola procesu budowy strategii rozwoju oraz proponowanie narzędzi i podawanie przykładów rozwiązań sprawdzonych w innych samorządach. 13 Uzasadnienie wyboru głównych kierunków rozwoju – analiza SWOT dla powiatu Wybór głównych kierunków rozwoju nastąpił w wyniku analizy kilku narzędzi diagnostycznych zastosowanych w procesie planowania. Wstępny wybór kierunków rozwoju nastąpił na podstawie wniosków płynących z analiz statystycznych. Wybrane kierunki rozwoju zostały zweryfikowane podczas kolejnej sesji strategicznej z przedstawicielami Konwentu Strategicznego, a następnie potwierdzone w wyniku analizy SWOT i ostatecznie zatwierdzone przez Konwent Strategiczny. 14 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE - SIATKA POWIATOWA POWIAT SUSKI Zembrzyce Budzów Maków Stryszawa SUCHA Podhalański BESKIDZKA Zawoja Bystra-Sidzina Jordanów 15 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POWIATU Powiat suski połoŜony jest w południowo-zachodniej części województwa małopolskiego, granicząc z 4 powiatami: wadowickim, myślenickim, nowotarskim i Ŝywieckim (woj. śląskie), oraz z Republiką Słowacji: powiat Námestovo. Jednostka samorządowa obejmuje obszar 9 gmin, w tym 2 miasta (Sucha Beskidzka, Jordanów), 1 gminę miejsko - wiejską (Maków Podhalański) oraz 6 gmin wiejskich (Budzów, Bystra-Sidzina, Jordanów, Stryszawa, Zawoja, Zembrzyce). Warto dodać, Ŝe powiat ten składa się z 6 gmin naleŜących przed reformą administracyjną kraju do województwa bielskiego oraz 3 gmin dawnego województwa nowosądeckiego (Bystra-Sidzina, miasto Jordanów, Jordanów). W skład powiatu wchodzi 38 miejscowości. Powierzchnia powiatu suskiego wynosi 686 km2, co daje mu 7 miejsce wśród 22 powiatów województwa małopolskiego. UŜytki rolne stanowią 43,3% powierzchni powiatu, lasy i tereny leśne 46,4%, zaś pozostałe grunty uŜytkowane i nieuŜytki 10,3%. Analiza rozkładu przestrzennego uŜytków rolnych w poszczególnych gminach ukazuje niewielkie zróŜnicowanie w przedziale od 40,8% do 52,4%. Wyjątek stanowi Zawoja, gdzie uŜytki rolne stanowią jedynie 30,3% gruntów ogółem. Grunty orne w powiecie stanowią 62,2% uŜytków rolnych ogółem, łąki 25,6%, zaś pastwiska 11,7%. Jakość terenów rolnych mierzona odsetkiem gleb naleŜących do I, II i III klasy bonitacyjnej jest bardzo niska i dla powiatu wynosi jedynie 3,1% (województwo małopolskie odpowiednio 33%, Polska 19,6%). Dominują gleby klas IV (39,0%), V (39,8%) i VI (18,0%). Są to często gleby płytkie, silnie szkieletowe, naraŜone na procesy erozyjne. Procesy negatywnego oddziaływania na środowisko w powiecie suskim są w znacznej mierze efektem emisji zanieczyszczeń z procesów bytowania. WzmoŜone procesy degradacji środowiska dotyczą szczególnie dolin. To takŜe efekt rozpraszania się osadnictwa, które wnika na stoki w tereny cenne przyrodniczo. Stopień zalesienia powiatu (46,4%) jest wyŜszy zarówno od średniej krajowej wynoszącej 28%, jak i średniej dla województwa małopolskiego (29%). Analiza przestrzennego rozkładu tego wskaźnika dla większości gmin zasadniczo daje zróŜnicowanie w przedziale: od 34,1%-45,6%. Na tym tle wyraźnie wyŜszy wskaźnik zalesienia cechuje gminy BystraSidzina (54,2%) i Zawoja (61,3%). 16 Ludność i Powierzchnia Powiat suski zamieszkiwało, wg danych statystycznych na 31.12.2006 r., 82081 osób, co stanowi ok. 2,5% ludności woj. małopolskiego. Wskaźnik gęstości zaludnienia powiatu wynosił 120 osób/km2 i był mniejszy od średniej wojewódzkiej – 214 osoby/km2. Wśród ziemskich powiatów Małopolski powiat suski zajmuje 15 lokatę pod względem gęstości zaludnienia. Biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców powiat zajmuje to samo miejsce. Obraz sytuacji demograficznej gmin powiatu suskiego przedstawia poniŜsza tabela. Źródło: Urząd Statystyczny w Krakowie, 2006. Ludność powiatu rozmieszczona jest stosunkowo równomiernie. Nie ma wykształconego pojedynczego ośrodka skupiającego większą część ludności, jak ma to miejsce w wielu powiatach ziemskich Małopolski, szczególnie tam gdzie funkcjonuje wyłącznie jeden ośrodek miejski – siedziba powiatu. Prawie 20% ludności powiatu jest skupiona w gminie miejskowiejskiej Maków Podhalański, 14% w gminie wiejskiej Stryszawa oraz po ok. 12% w gminie wiejskiej Jordanów oraz gminie miejskiej Sucha Beskidzka. Udział poszczególnych gmin 17 w zaludnieniu powiatu prezentuje poniŜszy rysunek. W trzech ośrodkach miejskich powiatu Ŝyje jedynie 25% jego mieszkańców (Sucha Beskidzka – 9 699, Maków Podhalański – 5 695, Jordanów – 5 113). Udział gmin w powierzchni powiatu suskiego Zembrzyce 6% Budzów 11% Zawoja 18% Bystra-Sidzina 12% Jordanów gm. m. 3% Jordanów gm. w. 14% Stryszawa 16% Sucha Beskidzka 4% Maków Podhalański 16% Źródło: Opracowanie własne Największa gęstość zaludnienia występuje w gminie Sucha Beskidzka (346 osób/km2). Związane jest to oczywiście z duŜą gęstością zaludnienia w największej aglomeracji miejskiej powiatu. Średnią gęstość zaludnienia dla powiatu, która wynosi 120 osób/km2, przekraczają jeszcze gminy: Jordanów gm. miejska (243 osób/km2), Maków Podhalański (145 osób/km2) oraz Zembrzyce (142 osób/km2). Zdecydowanie najmniejszą gęstością zaludnienia w powiecie suskim charakteryzują się górskie gminy Zawoja (69 osób/km2) oraz Bystra-Sidzina (80 osób/km2). Pozostałe gminy: Jordanów (114 osób/km2), Budzów (112 osób/km2) i Stryszawa (103 osób/km2) 18 Gę s toś ć zaludnie nia na te r e nie pow iatu s us k ie go 400 346 350 300 243 os./km2 250 200 145 142 150 100 120 114 112 103 80 69 50 0 Serie1 Budzów BystraSidzina Jordanów g m. m. Jordanów g m. w. M aków Podhalański Sucha Beskidzka Stryszawa Zawoja Zembrzyce powiat suski 112 80 243 114 145 346 103 69 142 120 Źródło: Opracowanie własne 19 Strukturę wiekową mieszkańców powiatu przedstawiają poniŜszy rysunek oraz tabela. Udział poszczególnych kategorii wiekowych ludności powiatu suskiego. Źródło: Urząd Statystyczny w Krakowie, 2006. 20 Struktura wiekowa ludności 15,6 poprodukcyjny 60,5 produkcyjny 23,9 przedprodukcyjny 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 % Źródło: Urząd Statystyczny w Krakowie, 2006. Struktura wiekowa ludności powiatu suskiego zawiera bardzo specyficzne i pozytywne tendencje w porównaniu do struktury ludności województwa małopolskiego. Najmłodsza część społeczeństwa powiatu (do 18 lat) stanowi aŜ 23,9 % ogółu mieszkańców. Wskaźnik ten dla Małopolski jest niŜszy o prawie 3 punkty procentowe. Grupa osób w wieku produkcyjnym (od 18 lat włącznie do 60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla męŜczyzn) stanowi w strukturze ludności powiatu suskiego mniejszą wartość niŜ w strukturze ludności dla województwa. Na terenie powiatu ludność w wieku produkcyjnym stanowi ok. 60,5 % ogółu społeczeństwa, natomiast na terenie województwa jest to 63 %. W przyszłych okresach czasu ta grupa osób na terenie powiatu suskiego będzie w szybszym tempie zasilana przez osoby wychodzące z wieku przedprodukcyjnego niŜ będzie to miało miejsce na terenie województwa. W grupie osób w wieku poprodukcyjnym województwo posiada zbliŜone wskaźniki od powiatu suskiego. Na terenie powiatu ludność w wieku poprodukcyjnym stanowi ok. 15,6 %, a na terenie województwa ok. 15,7 %. Mniejszy odsetek osób w wieku produkcyjnym na terenie powiatu powoduje mniej korzystny wskaźnik liczby ludności w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym w porównaniu do średniej wojewódzkiej. Jednak społeczeństwo suskie jest młode i wskaźnik ten z pewnością ulegnie pozytywnym zmianom w czasie. 21 22 23 24 25 26 27 Rynek pracy Liczba pracujących1 w gospodarce narodowej w powiecie suskim w dniu 31.12.2006 r. wynosiła 11.646 osób. PoniŜsza tabela obrazuje liczby osób pracujących wg rodzajów działalności gospodarczej. Rynek pracy wg rodzajów działalności gospodarczej Pracujący w sektorze „Przemysł i budownictwo” stanowią w powiecie suskim 44,6 %. Wskaźnik ten ma znacznie większą wartość niŜ dla województwa 34,5 %. Świadczy on, w połączeniu z ilością podmiotów działających w tym sektorze, o względnej silnej pozycji 1 Do pracujących, zgodnie z metodyką GUS, zalicza się osoby wykonujące pracę przynoszącą im zarobek lub dochód. 28 przemysłu w powiecie. Wartość wskaźnika pracujących w sektorze „Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, rybactwo” (dane GUS nie uwzględniają indywidualnych gospodarstw rolnych, chyba Ŝe są zarejestrowane jako podmiot gospodarczy, co zdarza się tylko w przypadku prowadzenia działalności rolniczej na skalę towarową) kształtuje się na poziomie 0,7 %, z uwagi na niezbyt korzystne warunki dla rolnictwa. Na terenie powiatu suskiego sektor publiczny zatrudnia 48,7 % pracujących, natomiast prywatny 51,3 %, a usługi nierynkowe (edukacja, słuŜba zdrowia, opieka społeczna, etc.) więcej osób niŜ usługi rynkowe. Największy odsetek pracujących w usługach rynkowych znajduje się w gminach Sucha Beskidzka (33,6 % wszystkich pracujących w gminie) i Zawoja (35,3 %). Najmniej pracujących w usługach rynkowych posiada gmina Budzów – odsetek ten wynosi 10,7 %. Ponadto na terenie gminy Budzów najwięcej pracujących zatrudniają usługi nierynkowe (76,9 %), takie jak: edukacja, słuŜba zdrowia, administracja. Podobna sytuacja występuje w gminie Bystra-Sidzina, gdzie usługi nierynkowe zatrudniają 52,5 % wszystkich pracujących w gminie. Najmniejsza ilość osób zatrudnionych w usługach nierynkowych jest na terenie miasta Jordanów (15,7 %). Niemal we wszystkich gminach powiatu kobiety stanowią większość ogółu zatrudnionych. Jedynie w mieście Jordanów kobiety stanowią 41,8 % wszystkich zatrudnionych. W pozostałych gminach większość stanowią kobiety – najwięcej w gminie Budzów 78,8 % 29 Bezrobocie Powiat suski ma jeden z niŜszych poziomów bezrobocia rejestrowanego spośród powiatów województwa małopolskiego, kształtujący się na poziomie 8,7 %. Podstawowe dane o bezrobotnych zarejestrowanych wg stanu na dzień 31.12.2006 r. 30 Na koniec 2006 roku w rejestrach Powiatowego Urzędu Pracy w Suchej Beskidzkiej były 2682 osoby bezrobotne, a wskaźnik bezrobocia wynosił 8,7% przy średniej wojewódzkiej 11,4% i krajowej 14,9%. Poziom bezrobocia naleŜał do najniŜszych w województwie. W ciągu całego 2007 roku zarejestrowało się w tutejszym Urzędzie 3580 bezrobotnych, w tym 1111 – 31,0% po raz pierwszy. W tym samym okresie wyłączono z ewidencji 3816 osób, w tym z powodu: - podjęcia pracy - 2045 (53,6%) - niepotwierdzenia gotowości podjęcia pracy - 940 (24,6%) - dobrowolnej rezygnacji - 380 (10,0%) Z powyŜszego wynika, Ŝe w 2007 roku ilość bezrobotnych zmniejszyła się o 236 osób tj. o 8,8% w stosunku do grudnia 2006 roku. Na koniec 2007 roku ilość bezrobotnych zarejestrowanych w tutejszym PUP wynosiła 2446 osób, w tym: 31 - kobiet - 1594 (65,2%) - z prawem do zasiłku - 432 (17,7%) - ze wsi - 1741 (71,2%) Spośród zarejestrowanych bezrobotnych, będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, dla których moŜna stosować wszystkie instrumenty (aktywne formy), zalicza się osoby: - do 25 roku Ŝycia - 619 osób (25,3%), - długotrwale bezrobotni - 1214 osób (49,6%), - powyŜej 50 roku Ŝycia - 453 osób (18,5%), - bez kwalifikacji zawodowych - 705 osób (28,8%), jedno dziecko do 7 roku Ŝycia - 60 osób (2,5%), - niepełnosprawni - 51 osób (2,1%). - samotnie wychowujące co najmniej Stopa bezrobocia liczona jako iloraz bezrobotnych do czynnych zawodowo na koniec 2007 roku wyniosła 7,9% i była niŜsza o 0,9% od średniej wojewódzkiej (8,8%) i o 3,5% od średniej krajowej (11,4%). Dla zobrazowania jak przedstawiała się sytuacja w poszczególnych miesiącach omawianego roku, prezentuję poniŜsze zestawienie i wykres: Ilość bezrobotnych i stopa bezrobocia w poszczególnych miesiącach Miesiące 31.12.2006 31.01.2007 28.02.2007 31.03.2007 30.04.2007 31.05.2007 30.06.2007 31.07.2007 31.08.2007 30.09.2007 31.10.2007 30.11.2007 31.12.2007 Ilość bezrobotnych 2682 2875 2852 2732 2624 2469 2437 2324 2333 2431 2375 2404 2446 Stopa bezrobocia 8,7 9,3 9,2 8,8 8,5 8,0 7,9 7,6 7,6 7,9 7,7 7,8 7,9 32 Stopa bezrobocia w powiecie suskim w 2007 (z uwzględnieniem miesiąca XII 2006). Stopa bezrobocia w powiecie suskim w 2007 (z uwzględnieniem XII 2006) 10 9 9,3 8,7 9,2 8,8 8,5 8 7,9 V VI 8 7,6 7,6 VII VIII 7,9 7,7 7,8 7,9 IX X XI XII 7 % 6 5 4 3 2 1 0 XII I II III IV a) Ilość bezrobotnych w 2007 roku, z podziałem na gminy i ich procentowy udział w całej populacji bezrobotnych w powiecie oraz szacunkowa stopa bezrobocia. Gmina Ilość bezrobotnyc h W tym kobiet Udział kobiet % Budzów Bystra - Sidzina Jordanów gmina miejska Jordanów gmina wiejska Maków Podhalański Stryszawa Sucha Beskidzka Zawoja Zembrzyce RAZEM 238 135 131 161 100 88 67,6 74,0 67,2 Udział bezrobotnych w całej populacji % 9,7 5,5 5,4 229 494 377 383 274 185 2446 158 340 249 206 180 112 1594 69,0 68,8 66,0 53,8 65,7 60,5 65,2 9,4 20,2 15,4 15,6 11,2 7,6 100 33 Udział bezrobotnych z poszczególnych gmin w całej populacji bezrobotnych w powiecie Zembrzyce, 7,6 Budzów, 9,7 Bystra Sidzina, 5,5 Zawoja, 11,2 Jordanów gmina miejska, 5,4 Jordanów gmina wiejska, 9,4 Sucha Beskidzka, 15,6 Maków Podhalański, 20,2 Stryszawa, 15,4 Udział bezrobotnych z poszczególnych gmin w całej populacji bezrobotnych w powiecie. Wykazane niŜej dane dotyczące poziomu bezrobocia w poszczególnych gminach w latach 2006 i 2007 naleŜy traktować jako szacunkowe, poniewaŜ . Urząd statystyczny danych takich nie podaje. Szacunkowa stopa bezrobocia w poszczególnych gminach w latach 2006 i 2007. Gmina Budzów Bystra - Sidzina Jordanów gmina miejska Jordanów gmina wiejska Maków Podhalański Stryszawa Sucha Beskidzka Zawoja Zembrzyce Powiat Rok 2006 Szacunkowa stopa bezrobocia % 9,1 5,0 7,5 Rok 2007 Szacunkowa stopa bezrobocia % RóŜnica +/w% 7,9 5,4 6,1 -1,2 +0,4 -1,4 5,8 5,9 +0,1 9,8 10,2 10,1 10,2 9,4 8,7 8,2 8,9 9,6 8,9 9,0 7,9 -1,6 -1,3 -0,5 -1,3 -0,4 -0,8 34 12 10 Stopa % 8 6 4 Rok 2006 Powiat Zembrzyce Zawoja Sucha Beskidzka Stryszawa Maków Podhalański Jordanów gm. Wiejska Jordanów gm. Miejska Bystra-Sidzina 0 Budzów 2 Rok 2007 Szacunkowa stopa bezrobocia dla poszczególnych gmin w 2006 i 2007r. Z analizy przedstawionych danych moŜna wyciągnąć następujące wnioski: 1. Najwięcej bezrobotnych zamieszkuje gminy: Maków Podhalański, Sucha Beskidzka, Stryszawa – 51,3% o 1% mniej niŜ w 2006r, a najmniej gminy: Jordanów gmina miejska, Bystra-Sidzina, Zembrzyce – 18,4% o 0,7% więcej niŜ w 2006 roku. 2. NajwyŜszy poziom bezrobocia występuje w gminach: Sucha Beskidzka, Zembrzyce, Zawoja, Stryszawa, natomiast najniŜszy w gminach Bystra-Sidzina, Jordanów gmina wiejska i Jordanów gmina miejska. 3. W ciągu całego 2007 roku 7 gmin odnotowało spadek bezrobocia, jedynie w gminie Bystra – Sidzina i Jordanów gmina wiejska nastąpił wzrost. Najwięcej procentowo ubyło bezrobotnych w gminach: Maków Podhalański, Jordanów gmina miejska, Zawoja i Stryszawa, a najmniej w gminach: Zembrzyce, Sucha Beskidzka i Budzów. 4. W 2007 roku wszystkie gminy odnotowały poziom bezrobocia niŜszy niŜ średnia krajowa (11,4%), 5 gmin poniŜej średniej wojewódzkiej (8,8%) oraz 3 gminy poniŜej średniej powiatowej (7,9%). 35 b) Stan bezrobotnych według wieku Przedziały wiekowe Ilość osób bezrobotnych w 2006 656 671 588 616 125 26 2682 Do 24 lat 25 – 34 35 – 44 45 – 54 55 – 59 60 - 64 RAZEM Udział % 2006 Ilość osób bezrobotnych w 2007 619 601 495 555 153 23 2446 24,5 25,0 21,9 23,0 4,6 1,0 100 Udział % 2007 25,3 24,6 20,2 22,7 6,3 0,9 100 RóŜnica +/w% +0,8 -0,4 -1,7 -0,3 +1,7 -0,1 0,0 Bezrobotni według wieku w 2006 i 2007 roku Struktura bezrobotnychw powiecie suskim w/g wieku w 2006 i 2007 r. 30 25 20 % 15 10 5 0 Do 24 lat 25 - 34 35 - 44 45 - 54 55 - 59 60 - 64 Wiek Rok 2006 Rok 2007 Z analizy wyŜej przedstawionej struktury bezrobotnych wynikają następujące wnioski: 1. Najliczniejsza grupę bezrobotnych stanowią osoby w przedziale wiekowym do 24 lat. Udział tej grupy procentowo zwiększył się w porównaniu do 2006 roku o 0,8%. Druga najliczniejsza grupa to osoby w wieku od 25 – 34 lat, która stanowi 24,6%. WyŜej wymienione grupy ogółem stanowią aŜ 49,9%. c) Bezrobotni według wykształcenia Struktura bezrobotnych według wykształcenia w 2006 i 2007 roku. Wykształcenie WyŜsze Policealne i średnie zawodowe Średnie ogólnokształcące Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne i poniŜej RAZEM Ilość osób bezrobotnych w 2006 134 666 Udział % 2006 5,0 24,8 Ilość osób bezrobotnych w 2007 138 577 Udział % 2007 5,6 23,6 RóŜnica +/w% +0,6 +1,2 273 10,2 238 9,7 -0,5 869 32,4 795 32,6 +0,2 740 27,6 698 28,5 +0,9 2682 100,00 2446 100,00 0,0 36 35 30 25 20 % 15 10 5 Gimnazjalne Zawodowe Rok 2006 Średnie ogólne Policealne WyŜsze 0 Rok 2007 Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia w 2006 i 2007 r. Analiza bezrobotnych według wykształcenia pozwala określić następujące wnioski: 1. Ilość bezrobotnych zmniejszyła się w kaŜdej grupie poziomu wykształcenia oprócz osób z wykształceniem wyŜszym, gdzie ilość ta jest większa o 4 osoby w stosunku do 2006 roku. 2. Zmniejszenie ilości bezrobotnych w największym stopniu nastąpiło w grupie bezrobotnych: - z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym - z wykształceniem średnim ogólnokształcącym Największą grupę bezrobotnych stanowią nadal osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym i gimnazjalnym – 61,0 % wszystkich bezrobotnych. 37 d) Stan bezrobocia według okresu pozostawania w rejestrze bezrobotnych (od ostatniej rejestracji) w 2006 i 2007 roku. Struktura bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy w 2006 i 2007 roku. Okres pozostawania bez pracy Do 1 miesiąca 1–3 3–6 6 – 12 12 - 24 PowyŜej 24 miesięcy RAZEM % Ilość osób bezrobotnych w 2006 239 448 398 351 382 864 Udział % 2006 Udział % 2007 8,9 16,7 14,8 13,1 14,3 32,2 Ilość osób bezrobotnych w 2007 230 465 451 316 309 675 2682 100,00 2446 100,00 9,5 19,0 18,4 12,9 12,6 27,6 RóŜnica +/w% +0,6 +2,3 +3,6 -0,2 -1,7 -4,6 0,0 35 30 25 20 15 10 5 0 Do 1 miesiąca 1-3 mc-cy 3-6 m-cy 6-12 m-cy 12-24 m-cy PowyŜej 12 m-cy Czas pozostaw ania bez pracy Rok 2006 Rok 2007 Struktura bezrobotnych w powiecie według czasu pozostawania bez pracy od ostatniej rejestracji. Analizując strukturę bezrobotnych w zaleŜności od czasu pozostawania bez pracy od ostatniej rejestracji, moŜna wyciągnąć następujące wnioski: 1. W roku 2007 nastąpiło zmniejszenie ilości osób długotrwale bezrobotnych o ponad 21% przy 8,8% zmniejszeniu ogólnej ilości bezrobotnych. 2. Zmniejszył się równieŜ udział długotrwale bezrobotnych w całej populacji osób bezrobotnych z 46,5% do 40,2% tj. o 6,3%. 3. Długotrwałe bezrobocie najbardziej dotyka: - kobiety, - osoby powyŜej 50 roku Ŝycia, - z wykształceniem zasadniczym zawodowym i niŜszym. 38 4. Pomimo znacznej poprawy w grupie osób długotrwale bezrobotnych jest ona nadal zła i naleŜy w dalszym ciągu kierować wszystkie dostępne środki w tym finansowe do tej właśnie grupy. Zdecydowanej zmiany mentalności chcielibyśmy oczekiwać od samorządów i ich jednostek podległych aby aktywnie uczestniczyli w aktywizacji bezrobotnych poprzez prace społecznie-uŜyteczne, prace interwencyjne czy teŜ przygotowania zawodowe w miejscu pracy. e) Bezrobotni według staŜu pracy StaŜ pracy w latach Ilość osób bezrobotnych w 2006 636 532 487 313 419 228 67 2682 Bez staŜu Do 1 roku 1–5 5 – 10 10 – 20 20 - 30 30 lat i więcej RAZEM Udział % 2006 23,7 19,8 18,2 11,7 15,6 8,5 2,5 100,00 Ilość osób bezrobotnych w 2007 586 462 456 271 358 230 83 2446 Udział % 2007 24,0 18,9 18,6 11,1 14,6 9,4 3,4 100,00 RóŜnica +/w% +0,3 -0,9 +0,4 -0,6 -1,0 +0,9 +0,9 0,00 Struktura bezrobotnych w pow iecie suskim w /g staŜu pracy w 2006 i 2007 r. 25 20 15 % 10 5 0 Bez staŜu Do 1 roku 1-5 lat 5-10 lat 10-20 lat 20-30 lat 30 lat i więcej StaŜ pracy Rok 2006 Rok 2007 Struktura bezrobotnych według staŜu pracy w 2006 i 2007 r. Analiza struktury bezrobotnych według czasu jaki przepracowali do chwili zarejestrowania się w Urzędzie Pracy, nie wykazuje znaczących róŜnic w stosunku do poprzedniego roku. ZauwaŜyć jednak moŜna zmniejszenie się udziału bezrobotnych mających 39 staŜ pracy w grupach do 1 roku, 5 – 10 lat, 10-20 lat. Wzrasta natomiast ilość osób tak ilościowo jak i procentowo w grupie bezrobotnych ze staŜem 20-30 lat i powyŜej 30 lat. Odnosząc się w całości do stanu i struktury bezrobotnych w powiecie suskim za rok 2007, naleŜy zauwaŜyć, Ŝe rok ten był kolejnym rokiem spadku ilości bezrobotnych, jaki i poziomu bezrobocia. Powiat nadal utrzymuje się wśród powiatów o najniŜszym poziomie bezrobocia tak w kraju jak i w naszym województwie. Dynamika zmniejszenia ilości bezrobotnych nie była jednak juŜ tak znaczącą jak w 2006 roku, bo i klient jest coraz trudniejszy, wymagający coraz więcej działań i programów aktywizacji dla osiągnięcia planowanego celu jakim jest zmniejszenie bezrobocia. Spadek ilości bezrobotnych wynika głównie z: - wzrostu gospodarczego, - wpływu europejskiego rynku pracy, - podejmowania działalności gospodarczej przez bezrobotnych, - szkoleń zawodowych bezrobotnych podnoszących ich kwalifikacje i dostosowujących do potrzeb rynku pracy, - szkoleń aktywizacyjnych bezrobotnych w tym nauki poszukiwania pracy, - aktywizacji bezrobotnych w ramach instrumentów rynku pracy finansowanych z Funduszu Pracy, a takŜe Europejskiego Funduszu Społecznego tj. prace społecznie-uŜyteczne, prace interwencyjne, staŜe, refundacja pracodawcy kosztów ZUS i roboty publiczne. 40 Turystyka Turystyka w powiecie suskim odgrywa ogromną rolę. Wynika to z doskonałego usytuowania regionu w krajobrazie górskim. Powiat suski leŜy w Beskidach. Południowa część powiatu, połoŜona najwyŜej, znajduje się na terenie Beskidu śywieckiego, który dzieli się tu na trzy mniejsze jednostki geograficzne: Pasmo Babiogórskie z najwyŜszym szczytem całych Beskidów Zachodnich, Babią Górą (1725 m), Pasmo Policy (Polica, 1369 m) oraz Pasmo Jałowieckie, zwane teŜ Przedbabiogórskim (Jałowiec, 1111 m). Beskid śywiecki ciągnie się od przełęczy Rupienka na zachodzie po Przełęcz Sieniawską, oddzielającą go od Gorców. Jest największym górotworem Beskidu Zachodniego. Znajduje się tu największy wodospad w Beskidzie śywieckim, na potoku we wsi Sobotnia Wielka i liczy 12 m. Babia Góra to najwyŜszy szczyt w Beskidzie śywieckim i w całym Beskidzie Zachodnim. Ze szczytu rozciąga się jedna z najpiękniejszych w Polsce panoram górskich na Tatry, Podhale, Beskid śywiecki, Makowski, Śląski i Mały. Charakterystycznym elementem krajobrazu północnej części powiatu są natomiast wzniesienia naleŜące do niŜszych grup górskich - Pasma Leskowca (918 m) i Łamanej Skały (929 m) w Beskidzie Małym. Beskid Mały (długość 35 km, szerokość 10 km) zamyka od zachodu dolina Białej i Brama Wilkowicka łącząca go z Beskidem Śląskim, od wschodu dolina rzeki Skawy. Pod względem geologicznym stanowi przedłuŜenie Beskidu Śląskiego. NajwyŜsze szczyty: Czupla (933 m) i Łamana Skała (929 m). Znajduje się tu Chatka Rogacz, która stanowi doskonałą bazę noclegową i wypadową w Beskid Mały. Północno-zachodnia część powiatu naleŜy do Pasma Koskowej Góry (866 m) w Beskidzie Makowskim. Beskid Makowski - zwany teŜ często Średnim - ciągnie się na wschód od Kotliny śywieckiej i Beskidu Małego, na zachód i północny-zachód od Beskidu Wyspowego, na południe od pogórza Wielickiego i na północ od Beskidu śywieckiego. Niemal cały teren powiatu leŜy w dorzeczu górnej Skawy, która jest główną rzeką regionu. Od 1954 r., na południowych krańcach powiatu istnieje Babiogórski Park Narodowy. Kilka lat temu włączony został do międzynarodowej sieci rezerwatów biosfery UNESCO. Rozciąga się na obszarze 10 km². Na terenie Babiogórskiego Parku znajduje się Ośrodek Edukacyjny, który prowadzi stałą ekspozycje dotyczącą flory i fauny parku oraz organizuje spotkania edukacyjne. Dysponuje plastycznymi mapami dotykowymi Babiej Góry dostosowanymi do potrzeb osób niewidomych. 41 Na terenie powiatu suskiego znajduje się takŜe południowo-wschodnia część Parku Krajobrazowego Beskidu Małego, powstałego w 1998 r. W przyszłości planowane jest utworzenie tutaj rezerwatu "Leskowiec", który ochraniałby fragment naturalnej buczyny, porastającej grzbiet pomiędzy Leskowcem, a Groniem Jana Pawła II. W gminie Stryszawa moŜna zwiedzić unikatowe w skali województwa skupisko skałek w szczytowych partiach śurawnicy, zachęcających do uprawiania wspinaczki skałkowej. MoŜna teŜ podziwiać wspaniałe kaskady wodne Lachówki i Stryszawki oraz wodospad na Mosornym Potoku w gminie Zawoja. W Suchej Beskidzkiej znajduje się siedziba PTTK-Oddział Babiogórski. Dla turystów udostępnione są liczne i dobrze przygotowane szlaki, dostosowane do moŜliwości i potrzeb turystów. Do najciekawszych naleŜą trasy: • w obszarze Beskidu Małego, który ze względu na dobrą dostępność komunikacyjną i niewielką powierzchnię stanowi idealny cel krótkich, popołudniowych wycieczek; • w rejonie Beskidu Makowskiego szlaki przewidziane są do całodziennych wycieczek i jak Ŝadne inne obfitują w wiele urokliwych miejsc i wspaniałych punktów widokowych; • w Beskidzie śywieckim - Pasmo Jałowieckie; • Pasmo Policy (znajduje się tu Schronisko PTTK na Hali Krupowej); • Grupa Babiej Góry; • Szlak Papieski, wyznaczony szlak upamiętnia ostatnią wędrówkę górską Ks. Kard. Karola Wojtyły przed jego wyborem na papieŜa 9 września 1978 r. Na terenie powiatu przygotowanych jest 18 głównych tras rowerowych, długości średnio 20-30 km, prowadzących wśród malowniczych zakątków górskich. Znajdują się teŜ trasy 50 kilometrowe. Mogą z nich korzystać cykliści jak i turyści na krótkie wycieczki rowerowe. Zwiedzanie na rowerze jest jedną z form nowego stylu w turystyce zwanego ekoturystyką, zieloną turystyką, a czasem teŜ ekoetnoturystyką. Łączy ona w sobie róŜne rodzaje turystyki: kwalifikowaną, krajoznawczą, wypoczynkową, przygodową. Bardzo modny współcześnie i poŜyteczny nurt ekologiczny spowodował, Ŝe coraz więcej ludzi na świecie pragnie spędzać wolny czas na łonie przyrody w zgodzie ze środowiskiem naturalnym. Turyści poszukują takich moŜliwości poznawania krajów i regionów, które pozwolą im na prawdziwe obcowanie z odwiedzanym terenem, bliŜszy kontakt nie tylko z naturą, ale i kulturą oraz rdzennymi mieszkańcami. Tacy turyści chcą wykorzystać czas wyjazdu na uprawianie swoich ulubionych sportów na czystym powietrzu i regeneracje sił, podglądanie przyrody, poszukują 42 malowniczych krajobrazów, przeŜyć estetycznych i duchowych związanych z naturą i dziedzictwem kulturowym. Turystyka przyjazna dla środowiska, której przykładem jest równieŜ turystyka rowerowa, nie tylko przynosi konkretne korzyści społeczno-ekonomiczne mieszkańcom regionu, ale teŜ chroni dobra przyrody i krajobrazu. Zdają sobie z tego sprawę mieszkańcy powiatu suskiego, którzy zakładają gospodarstwa agroturystyczne. Poza urokami przyrodniczymi powiat suski przyciąga turystów licznymi zabytkami historycznymi, kulturowymi i architektonicznymi. Jednym z najwaŜniejszych jest Zespół zamkowo-parkowy w Suchej Beskidzkiej. Zamek pochodzi z XVI wieku. Posiada tak charakterystyczne dla renesansowego zamku wawelskiego dwukondygnacyjne arkady, iŜ nazywany jest „Małym Wawelem”. Obecnie ma tu siedzibę Miejski Ośrodek Kultury, który prowadzi swoją galerię (wystawy czasowe). Organizowane są równieŜ koncerty muzyczne m.in. "Dni Muzyki na Zamku" i imprezy okolicznościowe. Podobną działalność prowadzi Klub "Stara Zbrojownia" zajmujący parter najstarszej części budowli. W zamku działa teŜ stylowa restauracja i hotel. Do zamku przylega park o romantycznym charakterze parku krajobrazowego, nadany mu w XIX wieku. W parku jest oranŜeria, która pochodzi z lat 60 XIX wieku. W "Domku Ogrodnika", znajdującego się obok zamku działa od 1996 roku Izba Regionalna prowadzona przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Suskiej. W oparciu o posiadane zbiory, z których znaczna część pochodzi z działającego krótko w zamku, w latach 70-tych, Muzeum Ziemi Suskiej, stworzona została interesująca ekspozycja etnograficzna. Turyści mogą podziwiać na terenie powiatu suskiego wspaniałe przykłady sztuki sakralnej, m.in.: Zespół kościelno-klasztorny w Suchej Beskidzkiej – pochodzący z początków XVII w. Kościół w Lachowicach pw. św. Apostołów Piotra i Pawła – wybudowany w latach 1789-1791 Kościół w Łętowi pw. św. Szymona i Judy – wybudowany w latach 1760-65 Kościół w Makowie Podhalańskim pw. Przemienienia Pańskiego – przebudowany w XIX w. z wyposaŜeniem z XVI w. Kościół w Bieńkówce pw. Trójcy Świętej – XVIII w. Kościół w Osielcu pw. św. Filipa i Jakuba – wybudowany w latach 1838-1855 Kościół w Sidzinie pw. św. Mikołaja – wybudowany w latach 1815-1825 Kościół w Zawoi pw. św. Klemensa – budowę rozpoczęto w latach 1757-1759 43 Na Ziemi Suskiej jest wiele dworów i dworków, reprezentujących róŜne style architektoniczne, m.in.: Dwór na Wysokiej (Wysoka k/Jordanowa). Został on wybudowany w XVI w. przez pierwszych właścicieli wsi – ród Zebrzydowskich. Obecnie ma tu siedzibę Fundacja Lutnia Staropolska, odbywają się tu liczne koncerty i spotkania międzynarodowe. Dwór na Chrobaczem, dawnej wsi, a obecnie dzielnicy Jordanowa. Pochodzi z 1. poł. XVIII w.; Dwór w Zembrzycach, reprezentuje typ klasycystycznych dworków polskich z XIX wieku. Dwór wzniesiony został w latach 1807-1810; Dworek w Stryszawie, pochodzi z 2. poł. XIX w.; Trzy dworki w Makowie Podhalańskim: dworek Karafiatów, dworek przy ul. Moniuszki 1, dworek Paczosówka (wybudowany w latach 1892-1896). Ten ostatni, wybudowany dla Aleksandra Rittera z Paczkowskich zwraca uwagę modernistyczną, klasycyzującą elewacją (siedziba Biblioteki i Izby Regionalnej). O miano dworku ubiegać się moŜe takŜe willa Kierów. W Bystrej Podhalańskiej zachował się Dwór wybudowany w połowie XIX w. Jednak ze względu na znaczne późniejsze modernizacje i przebudowy obiekt ten stracił swój pierwotny charakter. Do rejestru zabytków wpisany został natomiast przydworski park krajobrazowy, który zachował dawny układ kompozycyjny. Ochronie prawnej podlega równieŜ ogród dworski w Toporzysku. Po samym dworze nic juŜ nie zostało. Niewątpliwie duŜą atrakcją turystyczną jest Karczma "RZYM" w Suchej Beskidzkiej. Stojąca na suskim rynku drewniana karczma zbudowana została w XVIII wieku. Niewykluczone, Ŝe była pierwowzorem tej, opisywanej przez Adama Mickiewicza w balladzie "Pani Twardowska". Kiedyś chętnie odwiedzana przez beskidzki zbójników, dzisiaj przyciąga turystów smacznymi potrawami regionalnymi. Innego rodzaju zabytkami są Skansen w Sędzinie oraz Skansen im. Józefa śaka w Zawoi. Pierwszy załoŜony został w 1963 roku i jest filią Orawskiego Parku Etnograficznego w Zubrzycy Górnej. Drugi zaczęto tworzyć w 1973 roku. Obecnie prowadzony jest przez Oddział PTTK Ziemia Babiogórska w Suchej Beskidzkiej. Ponadto na terenie powiatu suskiego moŜna podziwiać przykłady tzw. starej architektury drewnianej. Na przykład: małomiasteczkowe budownictwo drewniane, drewniane wille wypoczynkowe – zwłaszcza Zawoi Wilcznej i pensjonaty, drewniane zabudowania 44 gospodarcze i drewniane dzwonniczki. Ciekawa jest takŜe tzw. mała architektura sakralna, do której zalicza się kaplice, kapliczki, figury i krzyŜe przydroŜne (np. kaplica konfederacka na górze Jasień w Suchej Beskidzkiej, kaplica zbójnicka w Zawoi Policznem p.w. św. Jana Chrzciciela, kaplica w śarnówce, kaplica filasowa w Makowie Podhalańskim). MoŜna podziwiać równieŜ tzw. starą zabudowę miejską, wywodzącą się jeszcze z XVI w. W gminach powiatu suskiego odbywają się o kaŜdej porze roku róŜne imprezy sportowe m.in.: Przełajowy Wyścig Kolarski o Puchar Polski w Jordanowie, Tropienie Niedźwiedzia Babiogórskiego– zawody skialpinistyczne w Zawoi, Zawody Narciarskie Memoriał Aleksandra Starzeńskiego w Suchej Beskidzkiej, Ogólnopolskie Zawody w Rajdach Długodystansowych w Toporzysku, Ogólnopolski Rajd Rowerów Górskich Bike Maraton w Zawoi, Małopolski Wyścig Górski w Jordanowie i kulturowe min.: Małopolski Festiwal Form Muzycznych i Tanecznych w Suchej Beskidzkiej, Sympozjum – Dziedzictwo Kulturowe Obszaru Babiej Góry „Jak Budować Atrakcyjność Kulturową i Turystyczną w Obszarze Babiej Góry” w Zawoi, Babiogórska Jesień w Zawoi, Dni Ziemi Suskiej. Wiele z nich to imprezy o wymiarze międzynarodowym, np.: Międzynarodowy Konkurs Twórczości Plastycznej w Jordanowie, Międzynarodowe Zawody w Trialu Rowerowym o Puchar Babiej Góry w Zawoi, Międzynarodowy Bieg Uliczny po Ziemi Makowskiej w Makowie Podhalańskim, Mistrzostwa Europy w Strzelaniu z Broni Krótkiej w Zembrzycach, Kolarski Puchar Świata w Trialu Rowerowym w Tarnawie Dolnej. Jednym z najbardziej znanych wydarzeń kulturalnych tego regionu jest Tydzień Kultury Beskidzkiej. Odbywa się on na przełomie lipca i sierpnia w Makowie Podhalańskim. Podczas jego trwania zespoły folklorystyczne z całego świata prezentują oryginalne bogactwo ludowej muzyki, tańca, śpiewu, obrzędów i zwyczajów, ludowi artyści swoją twórczość, a organizacje i instytucje kultury osiągnięcia w zakresie ochrony, dokumentacji i popularyzowania dorobku ludowej kultury. Tydzień Kultury Beskidzkiej naleŜy do najstarszych imprez folklorystycznych w Polsce, a nawet w Europie. Sytuuje się teŜ wśród imprez największych - zarówno biorąc pod uwagę zasięg, czas trwania, ilość wykonawców czy koncertów, jak teŜ liczbę widzów uczestniczących w jego prezentacjach. NaleŜy równieŜ do grona najlepszych - w ocenie specjalistów, obserwatorów, wykonawców, a przede wszystkim widzów. Podkreślają oni jego niepowtarzalną atmosferę, urok wspólnej zabawy, barwność, wreszcie róŜnorodność programową. Z kolei największą imprezą folklorystyczną regionu jest Babiogórska Jesień, która odbywa się co roku juŜ od 23 lat w Zawoi. Głównym akcentem tej imprezy jest jesienny redyk oraz pokaz zwyczajów i obrzędów pasterskich. Następnie przez dwa dni trwają występy zespołów 45 folklorystycznych i folkowych. Organizowane są takŜe wystawy oraz targi sztuki ludowej i rękodzieła artystycznego. Co roku organizowane są równieŜ gminne i powiatowe doŜynki. Trzeba teŜ wspomnieć Powiat suski dysponuje licznymi obiektami wypoczynkowymi dla turystów. W gminach Jordanów i Budzów są kluby jazdy konnej. W gminie Zawoja znajduje się Ośrodek Górskiej Turystki Jeździeckiej „Dyzma”. Ponadto Zawoja leŜy na trasie Transbeskidzkiego Szlaku Konnego. W gminie są cztery wyciągi narciarskie, kolej krzesełkowa na Mosorny Groń, basen i kort tenisowy. Z kolei doskonałe połoŜenie gminy Zembrzyce w dorzeczu rzek Skawy i Paleczki stwarza moŜliwości kąpieli i plaŜowania. Od wiosny do późnej jesieni organizowane są pikniki przy udziale Orkiestry Dętej "Rytm", która swoje początki działalności datuje od roku 1922. Gmina Stryszawa posiada zalety zdrowotne. Turystyce i wczasowiczom sprzyjają korzystne warunki lokalizacyjne takie jak skupienie w dolinach potoków terenów rekreacyjnych, naturalne baseny kąpielowe w górskich potokach. Rozwojowi turystyki sprzyja duŜa ilość szczytów w pasmach górskich z układem roślinnym regla dolnego oraz piętrem hal i polan. Stwarza to moŜliwości do uprawiania paralotniarstwa lub zimą narciarstwa zjazdowego i biegowego. Z roku na rok powiększa się ilość dostępnych wyciągów narciarskich. W Makowie Podhalańskim miejscowy mikroklimat zadecydował o powstaniu kompleksu leczniczo - sanatoryjnego. Doskonały mikroklimat istnieje takŜe w gminie Bystra-Sidzina, moŜna tu leczyć choroby układu oddechowego. W powiecie suskim rozwija się działalność agroturystyczna. Według danych starostwa powiatowego działa juŜ 68 gospodarstw. Najwięcej w gminach Strzyszawa, Zawoja i BystraSidzina. Liczba gospodarstw agroturystycznych w gminach powiatu suskiego. Gmina Ilość gospodarstw agroturystycznych Jordanów (miasto) Jordanów (gmina) 8 Sucha Beskidzka Maków Podhalański 1 Budzów 3 Bystra-Sidzina 9 Stryszawa 17 Zawoja 28 Zembrzyce 5 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych ze strony www.powiatsuski.pl 46 Właściciele gospodarstw agroturystycznych z terenu Powiatu Suskiego są zrzeszeni w Małopolskim Stowarzyszeniu Promocji Agroturystki „Podbabiogórze” w Suchej Beskidzkiej. Powstało ono w 1999 roku. Celem Stowarzyszenia jest przede wszystkim współpraca i wymiana doświadczeń w zakresie agroturystyki oraz promocja tego rodzaju działalności wśród rolników, turystów i instytucji wspierających przedsiębiorczość. Ponadto Stowarzyszenie zajmuje się Promocją regionu suskiego, organizacją praktyk zawodowych i szkoleń dla przedsiębiorców, marketingiem i doradztwem. Stowarzyszenie bierze udział w przedsięwzięciach marketingowych dotyczących potencjału gospodarczego i turystycznego regionu oraz w angaŜowaniu instytucji regionalnych, firm i osób fizycznych we współdziałaniu dla rozwoju drobnej przedsiębiorczości. 47 Oświata Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym do jego obowiązków naleŜy zapewnienie edukacji na szczeblu przedszkolnym, podstawowym i gimnazjalnym. Wychowanie przedszkolne w 2006/2007 r. Na szczeblu edukacji podstawowej funkcjonuje w powiecie 46 szkół podstawowych. Szkoły podstawowe w roku szkolnym 2006/2007 W powiecie suskim działają równieŜ 23 gimnazja. Gimnazja w roku szkolnym 2006/2007. 48 Oświata ponadgimnazjalna Publiczne szkolnictwo ponadgimnazjalne, zgodnie z ustawą o samorządzie powiatowym, leŜy w gestii tego szczebla samorządowego. W powiecie suskim funkcjonuje sześć Zespołów Szkół Zawodowych, w tym: trzy w Suchej Beskidzkiej, dwa w Jordanowie i jeden w Makowie Podhalańskim. Szkoły ponadgimnazjalne w powiecie suskim. Lp. Nazwa szkoły 1. Zespół Szkół Ogólnokształcących w Suchej Beskidzkiej 2. Zespół Szkół Zawodowych im. W. Witosa w Suchej Beskidzkiej 3. Zespół Szkół Zawodowych im. W. Goetla w Suchej Beskidzkiej 4. Zespół Szkół im. Bł. Ks. P. Dańkowskiego w Jordanowie 5. Zespół Szkół im. H. Kołłątaja w Jordanowie 6. 7. Zespół Szkół im. św. J. Kantego w Makowie Podhalańskim Zespół Szkół w Zawoi Wilcznej – Babiogórskie Liceum Ekonomiki i Organizacji Turystyki, Liceum Ogólnokształcące o profilu Sportowo – Informatycznym Źródło: Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej Na terenie powiatu suskiego znajdują się zaoczne szkoły dla dorosłych. Szkoły dla dorosłych w roku szkolnym 2006/2007. W powiecie działa równieŜ: Beskidzka Szkoła Zawodowa. Szkoła powstała w 1998 roku i nauka w niej trwa dwa lata Szkoła zajmuje się kształceniem zawodowym na poziomie technikum po zasadniczej szkole zawodowej. Studium Informatyczne. Na terenie powiatu suskiego funkcjonuje bardzo dobrze rozwinięta sieć szkolnictwa wyŜszego. Uczelnie wyŜsze na terenie powiatu tworzą: 49 WyŜsza Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej (WSTiE): Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Suchej Beskidzkiej Beskidzkie Niepubliczne Centrum Doskonalenia Nauczycieli Analiza SWOT Analiza zasobów powiatu i otoczenia zewnętrznego Jest to metoda diagnozy sytuacji społeczności lokalnej. Nazwa techniki pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: • Strengths Silne strony, atuty • Weaknesses - Wady, słabe strony • Opportunities - Okazje, szanse • Threats- Trudności, zagroŜenia Technika ta ocenia wewnętrzne i zewnętrzne czynniki, mogące mieć wpływ na powodzenie strategii i stanowi analizę zasobów i otoczenia powiatu prowadzącą do określenia priorytetów rozwoju. Mocne i słabe strony to czynniki wewnętrzne, na które społeczność lokalna ma wpływ, a szanse i zagroŜenia to czynniki zewnętrzne. Poszczególne czynniki zostały ujęte w czteropolową matrycę zamieszczoną poniŜej: ZASOBY WEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SŁABE STRONY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Transport i drogi publiczne GĘSTOŚĆ DRÓG ODPOWIADAJĄCA ZAPOTRZEBOWANIU MIESZKAŃCÓW DOBRZE ROZWINIĘTA SIEĆ KOMUNIKACYJNA ISTNIENIE KOLEJOWEGO WĘZŁA KOMUNIKACYJNEGO ZŁY STAN TECHNICZNY DRÓG KRAJOWYCH I WOJEWÓDZKICH NA TERENIE POWIATU ZŁY STAN TECHNICZNY DRÓG POWIATOWYCH I GMINNYCH ZŁY STAN NAWIERZCHNI TOROWEJ NA ODCINKU SKAWINA – ZAKOPANE I SUCHA BESKIDZKA – śYWIEC, ZŁY STAN OBIEKTÓW KOLEJOWYCH BRAK OBWODNIC JORDANOWA, MAKOWA PODHALAŃSKIEGO I ZEMBRZYC WZDŁUś DROGI KRAJOWEJ NR 28 BRAK PASÓW WŁĄCZANIA I WYŁĄCZANIA NA SKRZYZOWANIACH ORAZ DODATKOWYCH PASÓW POWOLNEGO RUCHU NA DRODZE KRAJOWEJ NR 28 FUNKCJONOWANIE SKRZYśOWAŃ KOLIZYJNYCH UTRUDNIENIA RUCHU DROGOWEGO ZWIĄZANE ZE WZROSTEM RUCHU INDYWIDUALNEGO Infrastruktura techniczna DOBRZE ROZWIJAJĄCA SIĘ INFRASTRUKTURA WODNO-KANALIZACYJNA W NIEKTÓRYCH GMINACH POWIATU NIEWYSTARCZAJĄCE UZBROJENIE TERENÓW W SIEĆ WODOCIĄGOWĄ I KANALIZACYJNĄ 50 DOBRZE ROZWINIĘTA SIEĆ STACJI PALIW NIEDOSTATECZNIE ROZWINIĘTA SIEĆ GAZOWA DOBRZE ROZWINIĘTA SIEĆ STACJI BAZOWYCH GSM DOBRZE ROZWINIĘTA SIEĆ ENERGETYCZNA Środowisko POŁOśENIE POWIATU U PODNÓśA BABIEJ GÓRY. WALORY KLIMATYCZNE I KRAJOBRAZOWE (GÓRY, WYSOKI STOPIEŃ ZALESIENIA) POWIATU OBSZARY NATURA 2000 W POWIECIE SUSKIM ZŁY STAN ZDROWOTNY I SANITARNY LASÓW ISTNIENIE BABIOGÓRSKIEGO PARKU NARODOWEGO - ŚWIATOWEGO REZERWATU BIOSFERY FUNKCJONUJĄCE POWIATOWY I GMINNE NIEWYSTARCZAJĄCA ILOŚĆ ŚRODKÓW NA PROGRAMY OCHRONY ŚRODOWISKA REALIZACJĘ PROGRAMÓW OCHRONY ŚRODOWISKA SUKCESYWNE INWESTYCJE POWIATU I GMIN W OCHRONĘ ŚRODOWISKA W RAMACH ŚRODKÓW ZEWNĘTRZNYCH FUNKCJONOWANIE ZWIĄZKU GMIN DORZECZA GÓRNEJ SKAWY FUNKCJONUJĄCE SKŁADOWISKO ODPADÓW NISKI POZIOM ŚWIADOMOŚCI SPOŁECZNEJ W WRAZ Z SORTOWNIĄ ORAZ ZMODERNIZOWANA ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW W SUCHEJ BESKIDZKIEJ BRAK ZAKŁADÓW UTYLIZACJI ODPADÓW UKSZTAŁTOWANIE TERENU UTRUDNIAJĄCE WDRAśANIE SYSTEÓW WODNO-KANALIZACYJNYCH NISKI POZIOM ROZWOJU INFRASTRUKTURY OCHRONY ŚRODOWISKA NATURALNEGO FUNKCJONUJĄCY NA TERENIE POWIATU SYSTEM SEGREGACJI ODPADÓW POWSZECHNE FUNKCJONOWANIE W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH NIEEFEKTYWNYCH I WYSOKOEMISYJNYCH KOTŁÓW CENTRALNEGO OGRZEWANIA ISTNIENIE PUNKTÓW MONITORINGU BARDZO UCIĄśLIWA NISKA EMISJA OKREŚLAJĄCYCH STOPIEŃ SKAśENIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO WYSOKI STOPIEŃ ROZDROBNIENIA WŁASNOŚCI LASÓW NISKI POZIOM WYKORZYSTANIA ODNAWIALNYCH I ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII Ochrona przeciwpowodziowa i przeciwosuwiskowa ZBIORNIK ŚWINNA PORĘBA SUKCESYWNA REGULACJA I UMACNIENIE BRZEGÓW CIEKÓW WODNYCH POZYSKANIE ŚRODKÓW NA PROJEKTY ZWIĄZANE Z OCHRONĄ PRZECIWOSUWISKOWĄ BRAK ZBIORNIKÓW MAŁEJ RETENCJI NIEDOSTATECZNA ILOŚĆ ZABEZPIECZEŃPRZECIWOSUWISKOWYCH NIEDOSTATECZNIE UREGULOWANE POTOKI BRAK OCHRONY GRUNTÓW ROLNYCH, LEŚNYCH ORAZ ISTNIEJĄCYCH OBIEKTÓW TRWAŁYCH PRZED POWODZIĄ BRAK MONITORINGU CZYNNYCH OSUWISK ZAGĘSZCZENIE ZABUDOWY WZDŁUś CIEKÓW WODNYCH 51 Zagospodarowanie przestrzenne DUśE REZERWY TERENÓW MOśLIWYCH BRAK PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA DO WYKORZYSTANIA POD BUDOWNICTWO PRZESTRZENNEGO DLA 10% TERENÓW GMIN MIESZKANIOWE, PENSJONATOWE, USŁUGOWO- POWIATU PRODUKCYJNE BRAK ŁADU PRZESTRZENNEGO NIEWYSTARCZAJĄCA ILOŚĆ TERENÓW PRZEZNACZONYCH POD ZALESIENIE W PLANACH ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NIEKTÓRYCH GMIN Budownictwo mieszkaniowe DUśE REZERWY TERENÓW MOśLIWYCH DO WYKORZYSTANIA POD BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE BRAK POLITYKI ROZWOJU BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO NA POZIOMIE SAMORZĄDÓW LOKALNYCH Rolnictwo DUZY POTENCJAŁ ROLNICZY POWIATU SŁABE WYKORZYSTANIE GRUNTÓW LEśĄCYCH ODŁOGIEM POD ZALESIENIA I UPRAWY ROŚLI ENERGETYCZNYCH (BIOMASA) DUśE MOśLIWOŚCI W ZAKRESIE RÓśNICOWANIA DZIAŁANOŚCI ROLNICZEJ (GOSPODARSTWA AGROTURYSTYCZNE, EKOLOGICZNE, ITP.) UKSZTAŁTOWANIE TERENU DUśE ROZDROBNIENIE AGRARNE GOSPODARKA I RYNEK PRACY Potencjał gospodarczy POŁOśENIE GEOGRAFICZNE POWIATU SUSKIEGO: MAŁA ODLEGŁOŚĆ OD DUśYCH OŚRODKÓW AGLOMERACJI MIEJSKICH - ŚLĄSKA KRAKOWA, OBSZAR PRZYGRANICZNY GRANICZĄCY ZE SŁOWACJĄ I POŁUDNIEM EUROPY ZASOBY NATURALNE: DREWNO, SUROWCE SKALNE ISTNIENIE PEŁNEJ INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ WOKÓŁ FABRYKI OSŁONEK BIAŁKOWYCH FABIOS W BIAŁCE PONADPRZECIĘTNA AKTYWNOŚĆ I ZARADNOŚĆ PRODUKCYJNA SPOŁECZEŃSTWA DROBNA PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ ISTNIENIE NA TERENIE POWIATU PLACÓWEK O CHARAKTERZE PONADLOKALNYM KORZYSTNA STRUKTURA DEMOGRAFICZNA SUKCESYWNE WDRAśANIE ELEKTRONICZNEGO SŁABO ROZWINIĘTY OBIEG INFORMACJI MIĘDZY OBIEGU DOKUMENTÓW SAMORZĄDAMI NA TERENIE POWIATU WYSOKIE KWALIFIKACJE MIESZKAŃCÓW WYSOKA MIGRACJA LUDNOŚCI MAŁA PODAś SIŁY ROBOCZEJ BRAK STREF AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ MOśLIWOŚĆ UTWORZENIA GMINNYCH STREF UZBROJONYCH W INFRASTRUKTURĘ TECHNICZNĄ AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ 52 BRAK KOMPLEKSOWEJ BAZY OFERT INWESTYCYJNYCH DLA INWESTORÓW ZEWNĘTRZNYCH BRAK WSPÓLNEJ OFERTY INWESTYCYJNEJ SAMORZĄDÓW Z TERENU POWIATU BRAK LOKALNYCH PROGRAMÓW ZACHĘT DLA INWESTORÓW MAŁE MOśLIWOŚCI AWANSU SPOŁECZNEGO I ZAWODOWEGO LUDNOŚCI BRAK TERENÓW INWESTYCYJNYCH DLA DUśYCH PRZEDISĘWZIĘĆ, DUśE ROZDROBNIENIE AGRARNE NIEDOSTATECZNA INFRASTRUKTURA TECHNICZNA, ZŁY STAN DRÓG LOKALNYCH (NIEWYSTARCZAJĄCE UZBROJENIE POTENCJALNYCH TERENÓW INWESTYCYJNYCH) BRAK LIDERA Z TERENU POWIATU REPREZENTANTA W ZEWNĘTRZNYCH STRUKTURACH PARLAMENTARNYCH I SAMORZĄDOWYCH BRAK DOSTĘPU DO SZEROKOPASMOWEJ SIECI INTERNETOWEJ NA TERENIE POWIATU NIEWYSTARCZAJĄCY POZIOM USPOŁECZNIENIA DZIAŁAŃ Przeciwdziałanie bezrobociu oraz aktywizacja lokalnego rynku pracy ISTNIENIE PROGRAMU ROZWOJU PREDSIĘBIORCZOŚCI W POWIECIE SUSKIM AKTYWIZACJA ZAWODOWA BEZROBOTNYCH W RAMACH DZIAŁAŃ POWIATOWEGO URZĘDU PRACY BARDZO DOBRZE ROZWINIĘTY SEKTOR MIKRO I MAŁYCH PRZESDSIĘBIORSTW ISTNIENIE PRZEDSIĘBIORSTW O STATUSIE ZAKŁADÓW PRACY CHRONIONEJ ISTNIENIE ORGANIZACJI WSPIERAJĄCYCH PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ ISTNIENIE DUśYCH ZAKŁADÓW PRACY (FABIOS, VALVEX, RAIDIMPEX, BLACH-DOM ORGANIZACJA COROCZNYCH TARGÓW GOSPODARCZYCH ISTNIENIE LOKALNYCH OŚRODKÓW BRAK RZETELNEJ INFORMACJI O NISKO WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI OPROCENTOWANYCH KREDYTACH, BRAK ZAINTERESOWANIA BANKÓW KREDYTOBIORCAMI. UKRYTE BEZROBOCIE STRUKTURALNE W ROLNICTWIE SŁABO ROZWINIĘTA WSPÓŁPRACA SAMORZĄDÓW Z PRZEDSIĘBIORCAMI (PRZEDSIĘBIORCÓW Z SAMORZĄDAMI) BEZPIECZEŃSTWO, ZDROWIE I POLITYKA SPOŁECZNA Ochrona i promocja zdrowia SUKCESYWNIE MODERNIZOWANE OBIEKTY SŁUśBY ZDROWIA ISTNIENIE WIELOLETNICH PROGRAMÓW INWESTYCYJNYCH REALIZOWANYCH PRZEZ ZOZ NIEDOINWESTOWANIE INFRASTRUKTURY SŁUśBY ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ 53 DOBRA BAZA MATERIALNA OPIEKI ZDROWOTNEJ NIEWYSTARCZAJĄCE ŚRODKI NA DZAŁANIA ZWIĄZANE Z PROMOCJĄ ZDROWIA I PROFILAKTYKĄ ZDROWOTNĄ Porządek publiczny JEDNOŚĆ KULTUROWA I RELIGIJNA SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ POSZANOWANIE PRAWA ORAZ INSTYTUCJI PORZĄDKU PUBLICZNEGO PRZEZ SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ FUNKCJONUJĄCY MONITORING POWIATOWYCH JEDNOSTEJK OŚWIATOWYCH POWSTANIE NOWOCZESNEJ BAZY LOKAKALOWEJ DLA PAŃSTWOWEJ STRAśY POśARNEJ DOBRZE PRZYGOTOWANA SŁUśBA RATOWNICZA W ZAKRESIE WYSZKOLENIA I WYPOSAśENIA TECHNICZNEGO SUKCESYWNE PODNOSZENIE WYSZKOLENIA ORAZ UNOWOCZEŚNIANIA BAZY SPRZĘTOWEJ FUNKCJONUJĄCE CENTRUM POWIADAMIANIA CIAGŁE ZMIANY PRZEPISÓW POWODUJĄCE RATUNKOWEGO ORAZ POWIATOWE CENTRUM ZAMIESZANIE W FUNKCJONOWANIU KOMÓREK ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO CPR I PCZK BRAK SPÓJNEGO SYSTEMU ŁĄCZNOŚCI POWIADAMIANIA SŁUśB ENERGETYCZNYCH I GAZOWNICZYCH, ORAZ BRAK ŁĄCZNOŚCI POMIEDZY SŁUśBAMI NA TERENIE DZIAŁAŃ. WPROWADZENIE 40–GODZINNEGO TYGODNIA SŁUśBY ZNACZNIE OBNIśAJĄCEGO MOśLIWOŚCI REGOWANIA NIEWYSTARCZAJĄCA ŁĄCZNOŚĆRADIOWA POMIĘDZY SŁUśBAMI RATOWNICZYMI POWIATU NIEZADOWALAJĄCA BAZA LOKALOWA JEDNOSTEK POLICJI NIEZADOWALAJĄCA WYKRYWALNOŚĆ DORBNYCH PRZESTĘPSTW (KRADZIEśE, DEWASTACJA MIENIA PUBLICZNEGO) Wspieranie osób niepełnosprawnych ISTNIENIE PLACÓWEK POMOCY SPOŁECZNEJ ORAZ INSTYTUCJI DZIAŁAJĄCYCH NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA TERENIE POWIATU FUNKCJONOWANIE POWIATOWEJ STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH OBEJMUJĄCEJ MIN. POMOC OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM ORAZ POWIATOWEGO PROGRAMU DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NIEWYSTARCZAJĄCA INTEGRACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ZE SPOŁECZNOŚCIĄ LOKALNĄ - BARIERY ARCHITEKTONICZNE, NISKA ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZNA ZWIĄZANA Z ZATRUDNIANIEM OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH UTRUDNIONA MOśLIWOŚĆ PRZEWOZU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W ISTNIEJĄCYCH ŚRODKACH KOMUNIKACJI PUBLICZNEJ Polityka prorodzinna ISTNIENIE SIECI ŚWIETLIC ŚRODOWISKOWYCH DLA DZIECI 54 ISTNIENIE SZPITYALA PRZYJAZNEGO MATCE I DZIECKU CIĄGŁY WZROST LICZBY PRZESZKOLONYCH ZAWODOWYCH RODZIN ZASTĘPCZYCH BRAK POLITYKI PRORODZINNEJ NA POZIOMIE SAMORZĄDÓW LOKALNYCH NIEWYSTARCZAJĄCA ILOŚĆ MIEJSC W PRZEDSZKOLACH SAMORZĄDOWYCH MAŁA ILOŚĆ MIESZKAŃ CHRONIONYCH NISKI POZIOM PROFILAKTYKI UZALEśNIEŃ BRAK PLACÓWEK OPIEKUŃCZOWYCHOWAWCZYCH EDUKACJA I WSPÓŁPRACA Edukacja WZROST POZIOMU WYKSZTAŁCENIA SPOŁECZEŃSTWA NA TERENIE POWIATU DOBRA I ZRÓśNICOWANA SIEĆ POWIATOWYCH JEDNOSTEK OŚWIATOWYCH FUNKCJONOWANIE LOKALNYCH PROGRAMÓW OBEJMUJĄCYCH ROZWÓJ OŚWIATY W POWIECIE BLISKOŚĆ KRAKOWISKIEGO OŚRODKA AKADEMICKIEGO FUNKCJONOWANIE SZKÓŁ WYśSZYCH NA TERENIE POWIATU DOBRZE PRZYGOTROWANA KADRA NIEWYSTARCZAJĄCA ILOŚĆ SPECJALISTÓW W PEDAGOGICZNA AKTUALNIE PRZYDATNYCH DZIEDZINACH EDUKACJI ORAZ W ZAKRESIE ŚWIADCZENIA USŁUG PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNYCH DOBRZE ZROZWINIĘTA BAZA EDUKACYJNOBRAK PRZYSZKOLNEJ BAZY SPORTOWEJ O SPORTOWA ODPOWIOEDNIM STANDARDZIE W NIEKTÓRYCH GIMINNYCH I POWIATOWYCH JEDNOSTKACH OSWIATOWYCH WSPÓŁPRACA SZKÓŁ Z PARTNERAMI ZAGRANICZNYMI Integracja i współpraca ŚWIADOMOŚĆ LIDERÓW POWIATU KORZYŚCI PŁYNĄCYCH ZE WSPÓŁPRACY WSPÓŁPRACA Z REGIONAMI EUROPY O PODOBNEJ STRUKTURZE SPOŁECZNO–GOSPODARCZEJ AKTYWNA WSPÓŁPRACA POWIATU SUSKIEGO W EUROREGIONIE BESKIDY ISTNIENIE LOKALNYCH LIDERÓW NIEDOSTATECZNA INTEGRACJA PONADLOKALNA - NISKA ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZNA DOTYCZĄCA PARTNERSKIEGO WSPÓŁDZIAŁANIA W PROCESACH PRZEMIAN ZBYT MAŁA ILOŚĆ ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH 55 KULTURA, PROMOCJA I WYPOCZYNEK Promocja powiatu, sport i turystyka BABIA GÓRA I BABIOGÓRSKI PARK NARODOWY JAKO ATRAKCJA TYRUSTYCZNA SPRZYJAJĄCE WARUNKI NATURALNE DO ROZWOJU TURYSTYKI CAŁOROCZNEJ I WYPOCZYNKU OFERTA TURYSTYCZNA POWIATU NA DOBRYM POZIOMIE CAŁOROCZNA ATRAKCYJNOŚĆ TURYSTYCZNA POWIATU, ATRAKCYJNE TERENY TURYSTYCZNO-WYPOCZYNKOWE AGROTURYSTYKA–GOTOWA BAZA LOKALOWA BLISKOŚĆ ZNACZĄCYCH MIEJSCOWOŚCI I OBIEKTÓW Z LISTY ŚWIATOWEGO DZIEDZICTWA KULTURY, ISTNIENIE SZLAKÓW, TRAS I ŚCIEśEK TURYSTYCZNYCH, PIESZYCH, ROWEROWYCH I KONNYCH BLISKOŚĆ ATRAKCYJNYCH MIEJSCOWOŚCI I MIEJSC TURYSTYCZNYCH W PIENINACH I TATRACH DOBRZE ROZWINIĘTA RÓśNORODNA BAZA NOCLEGOWA FUNKCJONOWANIE POWIATOWEJ KRYTEJ PŁYWALNI FUNKCJONOWANIE BAZY SPORTOWEJ NA DOBRYM POZIOMIE I STAŁA JEJ ROZBUDOWA BOGATA OFERTA IMPREZ KULTURALNYCH I SPORTOWYCH ISTNIENIE PROGRAMU ROZWOJU PREDSIĘBIORCZOŚCI OBEJMUJĄCEGO ZADANIA ZWIĄZANE Z PROMOCJĄ I TURYSTYKĄ NA TERENIE POWIATU BRAK DOSTATECZNEJ INFORMACJI O OFERCIE TURYSTYCZNEJ GMIN POWIATU NIEWYSTARCZAJĄCY POZIOM ROZWOJU INFRASTRUKTURY TURYSTYCZNEJ BRAK OGÓLNODOSTĘPNEJ KOMPLEKSOWEJ I SPÓJNEJ GMINNO-POWIATOWEJ OFERTY TURYSTYCZNEJ NIEDOSTATECZNA BAZA REKREACYJNO – SPORTOWA W GMINACH SŁABO ZMODERNIZOWANA ISTNIEJĄCA BAZA SPORTOWA BRAK NA TERENIE POWIATU ESTRAD O ODPOWIEDNICH STANDARDACH NISKI POZIOM ZROZUMIENIA SPOŁECZNOŚCI (WIEDZY) NA CZYM POLEGA ROZWÓJ TURYSTYKI NIEDOSTATECZNE FINANSOWANIE DZIAŁAŃ PROMOCYJNYCH AKTYWNY UDZIAŁ POWIATU W TARGACH TURYSTYCZNYCH WZRASTAJĄCA LICZBA ORGANIZACJI POśYTKU PUBLICZNEGO NA TERENIE POWIATU, ZNACZNA AKTYWNOŚĆ FUNKCJONUJĄCYCH ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH W OBSZARZE KULTURY, PROMOCJI, TURYSTYKI I WYPOCZYNKU ISTNIENIE STRATEGICZNYCH DOKUMENTÓW OBEJMUJĄCYCH DZIAŁANIA NA RZECZ KULTURY, PROMOCJI, TURYSTYKI I WYPOCZYNKU NA TERENIE POWIATU Kultura i ochrona dóbr kultury ISTNIENIE ZABYTKOWYCH OBIEKTÓW ARCHITEKTURY XVI I XVII WIEKU ISTNIENIE ZABYTKOWYCH OBIEKTÓW ARCHITEKTURY DREWNIANEJ 56 ZACHOWANE TRADYCJE I ZWYCZAJE MIEJSCOWE (TWÓRCZOŚĆ LUDOWA RZEMIOSŁO ARTYSTYCZNE I PAMIĄTKARSTWO) DZIAŁAJĄCE ZESPOŁY I GRUPY FOLKLORYSTYCZNE FUNKCJONUJĄCY SYSTEM CERTYFIKACJI PRODUKTÓW REGIONALNYCH WYTWARZANYCH NA TERENIE POWIATU BRAK MECHANIZMÓW OCHRONY DÓBR KULTURY MATERIALNEJ, KRAJOBRAZU KULTUROWEGO I ZABYTKOWEJ ARCHITEKTURY NA TERENIE POWIATU OTOCZENIE ZEWNĘTRZNE SZANSE ZAGROśENIA INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Transport i drogi publiczne WYKORZYSTANIE RUCHU TRANZYTOWEGO ŚLĄSK-ZAKOPANE I KRAKÓW-ZAKOPANE ZNACZNA POPRAWA STANU TECHNICZNEGO DROGI WOJEWÓDZKIEJ NR 956 (SUŁKOWICE ZEMBRZYCE) PROJEKT MODERNIZACJI DROGI WOJEWÓDZKIEJ NR 957 BIAŁKA-ZUBRZYCA PRZEBUDOWA DROGI KRAJOWEJ NR 28 W ZWIĄZKU Z ZAPORĄ W ŚWINNEJ PORĘBIE POTRZEBY I INICJATYWY POWIATOW OŚCIENNYCH , OŚWIĘCIMSKIEGO ORAZ WADOWICKIEGO W ZAKRESIE INWESTYCJI DROGOWYCH MODERNIZACJA TABORU KOLEJOWEGO (SZYNOBUSY) NIEWYSTARCAJĄCA ILOŚĆ ŚRODKÓW NA DROGI POWIATOWE W MRPO ZNACZNIE UTRUDNIONA MOśLIWOŚĆ UZYSKANIA DOFINANSOWANIA Z MRPO PRZEBUDOWY I MODERNIZACJI DRÓG POWIATOWYCH NA TERENIE MAŁOPOLSKI LIKWIDACJA POŁĄCZEŃ KOLEJOWYCH LOBBING NA RZECZ BUDOWY NOWEJ LINII PKP PODŁĘśE-PIEKIEŁKO- MSZANA, OMIJAJĄCEJ POWIAT SUSKI Środowisko PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO – ŚRODKI NA REGULACJĘ GOSPODARKI WODNO-ŚCIEKOWEJ W GMINACH POWIATU FUNKCJONOWANIE INSTYTUCJI KRAJOWYCH I PROGRAMÓW UMOśLIWIAJĄCYCH WSPÓŁFINANSOWANIE KOMPLEKSOWYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ Z ZAKRESU OCHRONY ŚRODOWISKA (NFOŚ, EKOFUNDUSZ, WFOŚiGW) WIĘKSZA DBAŁOŚĆ O OCHRONĘ ŚRODOWISKA NATURALNEGO ŹRÓDŁA ENERGII ODNAWIALNEJ I NIEKONWENCJONALNEJ UTWORZENIE SIECI MONITORINGU OKREŚLAJĄCEJ STOPIEŃ SKAśENIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO SYTUACJA FINANSOWA GMIN, NIEWYSTARCZAJĄCA WSPÓŁPRACA GMIN W CELU WYKORZYSTANIA ISTNIEJĄCYCH ŚRODKÓW NIEWYSTARCZAJĄCE MOśLIWOŚCI OTRZYMANIA DOFINANSOWANIA PRZEDSIĘWZIĘĆ Z MRPO USTAWODAWSTWO URUCHAMIAJĄCE POMOC DLA PROGRAMÓW RESTRUKTURYZACYJNYCH W OBSZARACH OBJĘTYCH RÓśNYMI FORMAMI OCHRONY (OGRANICZENIE W UśYTKOWANIU) ZBYT WYSOKIE KOSZTY OGRZEWANIA EKOLOGICZNYMI NOŚNIKAMI ENERGII 57 BRAK ODPOWIEDNICH PRZEPISÓW REGULUJĄCYCH GOSPODARKĘ LEŚNĄ Ochrona przeciwpowodziowa i przeciwosuwiskowa ISTNIENIE OGÓLNOKRAJOWEGO PROGRAMU PRZECIWOSUWISKOWEGO NIEWYSTARCZAJĄCA INICJATYWA ZE STRONY ZARZADCÓW WÓD NA TERENIE POWIATU W CELU ICH REGULACJI BRAK MONITORINGU OSUWISK Infrastruktura techniczna ROZBUDOWA SIECI GAZOWEJ NA TERENIE POWIATU Z MOśLIWOŚCIĄ PODŁĄCZENIA DUśYCH ODBIORCÓW DOBRZE ROZWINIĘTA SIEĆ STACJI BAZOWYCH GSM BRAK PLANÓW ROZWOJU SIECI GAZOWEJ PRZEZ KRAKOWSKĄ SPÓLKĘ GAZOWNICZĄ DLA TERNÓW JORDANOWA Zagospodarowanie przestrzenne BRAK PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W NIEKTÓRYCH GMINACH POWIATU SUSKIEGO Budownictwo mieszkaniowe LIKWIDACJA ULG PODATKOWYCH BRAK ROZWIĄZAŃ LEGISLACYJNYCH UMOśLIWIAJĄCYCH UZYSKANIE TANICH KREDYTÓW MIESZKANIOWYCH Rolnictwo WSPÓŁPRACA W RAMACH GRUP PRODUCENTÓW NIEKORZYSTNE OGÓLNE EKONOMICZNE WARUNKI DZIAŁALNOŚCI ROLNEJ MAŁA DOCHODOWOŚĆ W ROLNICTWIE GOSPODARKA I RYNEK PRACY Potencjał gospodarczy ZAKOŃCZENIE INWESTYCJI „ZAPORA W ŚWINNEJ PRZESUNIĘCIE ŚRODKÓW PRZEZNACZONYCH PORĘBIE” NA PRZEDISIĘWZIĘCIA ZWIĄZANE Z BUDOWĄ ZBIORNIKA ŚWINNA PORĘBA NA INNE ZADANIA ZAPORA W ŚWINNEJ PORĘBIE DLA ROZWOJU ZAPLECZA REKREACYJNEGO DOŚWIADCZENIA INNYCH ZWIĄZKÓW MIĘDZYGMINNYCH W ZAKRESIE GOSPODARKI KOMUNALNEJ I INWESTYCJI W OBSZARZE INFRASTRUKTURY WODNO-ŚCIEKOWEJ (ZWIĄZEK GMIN DORZECZA GÓRNEJ RABY I KRAKOWA) FUNDUSZE STRUKTURALNE UNII EUROPEJSKIEJ NAPŁYW NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII KONTAKTY HANDLOWE - NOWE RYNKI ZBYTU MOśLIWOŚĆ UTWORZENIA GMINNYCH STREF AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ ZAPOTRZEBOWANIE NA ZDROWĄ śYWNOŚĆ TWORZENIE WARUNKÓW DLA ROZWOJU MŚP PRZEZ RZĄD (UWARUNKOWANIA PRAWNE) ISTNIENIE INSTYTUCJI WSPIERAJĄCYCH ROZWÓJ REGIONALNY: AGENCJI RZĄDOWYCH m.in. PARP, PAIIZ ORAZ ZAGRANICZNYCH (BANK ŚWIATOWY, EUROPEJSKI BANK INWESTYCYJNY) 58 ISTNIENIE W KRAKOWIE INSTYTUCJI WSPIERAJĄCYCH ROZWÓJ GOSPODARCZY REGIONU: IPH, IZBA RZEMIEŚLNICZA, KRAKOWSKA KONGREGACJA KUPIECKA, MAŁOPOLSKA AGENCJA ROZWOJU REGIONALNEGO ZATWIERDZONY MAŁOPOLSKI REGIONALNY DUśA AKTYWNOŚĆ KONKURENCYJNYCH PROGRAM OPERACYJNY ORAZ SEKTOROWE SAMORZĄDÓW W APLIKOWANIU O ŚRODKI Z PROGRAMY OPERACYJNE PROGRAMÓW OPERACYJNYCH BLISKOŚĆ KRAKOWA I KATOWIC PRZEJĘCIE WIĘKSZOŚCI ŚRODKÓW UNIJNYCH PRZYCIĄGAJĄCYCH INWESTORÓW – POZYSKANIE PRZEZNACZONYCH NA ROZWÓJ PRZEZ DUśE ICH DLA POWIATU AGLOMERACJE NAPŁYW KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO W RAMACH NIEUCZCIWOŚĆ NIEKTÓRYCH KONTRAHENTÓW NAWIĄZANYCH KONTAKTÓW ZAGRANICZNYCH ZAGRANICZNYCH POZYTYWNY TREND ZMIAN LEGISLACYJNYCH WSPÓLNY RYNEK W UNII EUROPEJSKIEJ PRAWA (DOSTOSOWANIE DO UNII EUROPEJSKIEJ) ZAGROśENIE ZE STRONY SILNIEJSZYCH KAPITAŁOWO PRZEDSIĘBIORSTW ZAGRANICZNYCH BRAK USTAWY DOTYCZĄCEJ ZIEM GÓRSKICH NIESTABILNOŚĆ PRAWNA - LICZNE I CZĘSTE ZMIANY LEGISLACYJNE DOPUSZCZENIE NA TEREN POWIATU INWESTORÓW ZAGRANICZNYCH DO BUDOWY SUPERMARKETÓW ZALEW TANIMI PRODUKTAMI ZE WSCHODU NIEKORZYSTNA POLITYKA FISKALNA PAŃSTWA W STOSUNKU DO PRZEDSIĘBIORSTW BRAK KORZYSTNEGO OPROCENTOWANIA KREDYTÓW KONKURENCJA ZAGRANICZNA W BRANśY DRZEWNEJ (UKRAINA, RUMUNIA) Przeciwdziałanie bezrobociu oraz aktywizacja lokalnego rynku pracy ISTNIENIE LOKALNYCH PROGRAMÓW AKTYWIZACJI RYNKU PRACY I PRZECIWDZIAŁANIA BEZROBOCIU I KONSEKWENTNA ICH REALIZACJA DZIAŁALNOŚĆ WOJEWÓDZKIEGO URZĘDU PRACY REALIZUJĄCEGO POLITYKĘ ROZWOJU RYNKU PRACY NISKI POZIOM BEZROBOCIA BRAK PERSPEKTYW DLA MŁODYCH LUDZI, MASOWA EMIGRACJA ZAROBKOWA WSPARCIE ROZWOJU MAŁEJ I ŚREDNIEJ UTRUDNIONY DOSTĘP DO KREDYTÓW I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI - ISTNIENIE POLSKIEJ FUNDUSZY POMOCOWYCH FUNDACJI PROMOCJI I ROZWOJU MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW BRAK ODPOWIEDNIO WYKWALIFIKOWANEJ KADRY NA POTRZEBY FIRM BEZPIECZEŃSTWO, ZDROWIE I POLITYKA SPOŁECZNA Promocja i ochrona zdrowia MOśLIWOŚĆFINANSOWANIA PRZEDSIĘWZIĘC MODERNIZUJĄCYCH BAZĘ ZDROWOTNĄ ZE ŚRODKÓW ZEWNĘTRZNYCH NIEWYSTARCAJĄCE FINANSOWANIE ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH W RAMACH KONTRAKTÓW Z MAŁOPOLSKIM ODDZIAŁEM NFZ KRYZYS W SŁUśBIE ZDROWIA 59 Porządek publiczny WPROWADZENIE KOMPLEKSOWYCH ROZWIĄZAŃ SYSTEMOWYCH WRAZ Z ODPOWIEDNIM ICH FINANSOWANIEM WZMOCNIENIE PROFILAKTYKII EDUKACJI UKIERUNKOWANEJ NA WZROST PRZESTRZEGANIA PRZEPISÓW PRAWA ZMIANA UREGULOWAŃ PRAWNYCH BRAK ODPOWIEDNIEJ LICZBY ETATÓW WSPIERAJĄCYCH DZIAŁANIA NA RZECZ ZWIĄZANYCH Z RATOWNICTWEM UTRZYMANIA PORZĄDKU PUBLICZNEGO WYNIKAJĄCYCH Z UREGULOWAŃ PRAWNYCH HULIGAŃSTWO STADIONOWE I NIEFORMALNE GRUPY KIBICÓW KLUBÓW PIŁKARSKICH MIGRACJA LUDNOŚCI PO WEJŚCIU POLSKI DO STREFY SCHENGEN NIEDOSTATECZNE PRZEDSIĘWZIĘCIA PODEJMOWANE PRZEZ ORGANIZATORÓW IMPREZ SPORTOWYCH ORAZ IMPREZ O CHARAKTERZE MASOWYM NAPŁYW PRZESTĘPCZOŚCI ZORGANIZOWANEJ Wspieranie osób niepełnosprawnych WZMOśONA POLITYKA PAŃSTWA UKIERUNKOWANA NA PROBLEMY NIEPEŁNOSPRAWNYCH - PFRON NIESPÓJNY SYSTEM ORZEKANIA POWODUJĄCY ZWIĘKSZENIE ILOŚCI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NIEPEWNOŚĆ CO DO DALSZEGO FUNKCJONOWANIA PFRON Polityka prorodzinna FUNKCJONUJĄCE ULGI PODATKOWE ORAZ POMOC DLA RODZIN NIEWYSTARCZAJĄCY SYSTEM ZASIŁKOWY EDUKACJA I WSPÓŁPRACA Edukacja ROZWÓJ WSPÓŁPRACY MIĘDZYNARODOWEJ W ZAKRESIE WYMIANY UCZNIÓW AKTYWIZACJA LOKALNEGO RYNKU PRACY WZROST POZIOMU WYKSZTAŁCENIA ODPŁYW Z TERENU POWIATU OSÓB SPOŁECZEŃSTWA POSIADAJĄCYCH WYSOKIE KWALIFIKACJE STOWARZYSZENIA, FUNDACJE I ORGANIZACJE POWSTANIE NOWYCH PLACÓWEK POZARZĄDOWE DZIAŁAJĄCE NA RZECZ OŚWIATY, OŚWIATOWYCH NA TERENIE POWIATÓW KULTURY, POMOCY SPOŁECZNEJ I ROZWOJU OŚCIENNYCH W RAMACH PROGRAMÓW DEMOKRACJI POMOCOWYCH ROZWÓJ SZKÓŁ WYśSZYCH NA TERENIE MAŁA ODLEGŁOŚĆ OD KRAKOWA - METROPOLII POWIATU O ATRAKCYJNEJ OFERCIE śYCIA I PRACY ODPŁYW MŁODYCH, WYKSZTAŁCONYCH OSÓB POZA POWIAT Integracja i współpraca FUNKCJONUJĄCE PROGRAMY UMOśLIWIAJĄCE SFINANSOWANIE WSPÓLNYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ W RAMACH NAWIĄZANYCH KONTAKTÓW ZAGRANICZNYCH PRZYSTĄPIENIE POLSKI DO STREFY SCHENGEN NAWIĄZANIE WSPÓŁPRACY ZAGRANICZNEJ POWIATOWYCH JEDNOSTEK SAMORZADOWYCH MOśLIWOŚĆ NAWIĄZANIA WSPÓŁPRACY W RAMACH STOWARZYSZEŃ I KONSORCJÓW GLOBALIZACJA 60 DZIAŁANIA NA RZECZ UTRZYMANIA AKTYWNOŚCI POŁĄCZEŃ KOLEJOWYCH NA TERENIE POWIATU KORZYSTANIE Z DOŚWIADCZEŃ POWIATÓW OŚCIENNYCH POLITYKA KOLEI REGIONALNYCH ROZWÓJ SĄSIEDNICH POWIATÓW PARTYKULARYZM INTERESÓW KULTURA, PROMOCJA I WYPOCZYNEK Promocja powiatu, sport i turystyka WZROST ZAINTERESOWANIA AKTYWNYM WYPOCZYNKIEM W ŚRODOWISKU NATURALNYM WSPÓŁPRACA POWIATU I MIAST BLIŹNIACZYCH Z PARTNERAMI ZAGRANICZNYMI WYKORZYSTANIE SZLAKU ARCHITEKTURY DREWNIANEJ WYKORZYSTANIE ZBIORNIKA ŚWINNA PORĘBA DO AKTYWIZACJI DZIAŁAŃ Z ZAKRESU TTURYSTYKI I WYPOCZYNKU WYKORZYSTANIE RUCHU PRZYGRANICZNEGO CZŁONKOWSTWO POWIATU W MAŁOPOLSKIEJ ORGANIZACJI TURYSTYCZNEJ I EUROREGIONU BESKIDY ZAPOTRZEBOWANIE NA WYPOCZYNEK TYPU „AGROTURYSTYKA” PRZEŁADOWANIE SĄSIEDNICH, ZNANYCH OŚRODKÓW WYPOCZYNKU I SPORTÓW ATRAKCJE TURYSTYCZNE W SĄSIEDNICH POWIATACH SZYBSZY ROZWÓJ DOBREJ BAZY TURYSTYCZNEJ W POWIATACH OŚCIENNYCH ATRAKCJE TURYSTYCZNE W SĄSIEDNICH POWIATACH Kultura i ochrona dóbr kultury DZIAŁALNOŚĆ BABIOGÓRSKIEGO PARKU NARODOWEGO NA POLU OCHRONY DÓBR KULTURY OFERTA KULTURALNA KRAKOWA Wizja powiatu POWIAT SUSKI: • region o zrównowaŜonym rozwoju społeczno-gospodarczym opartym na idei samorządności społeczności lokalnej, • czyste środowisko naturalne: ziemia, woda powietrze; atrakcyjne i bezpieczne miejsce do Ŝycia, pracy i wypoczynku • region chroniący zasoby przyrodnicze, krajobrazowe, • obszar o toŜsamości ukształtowanej przez jego górską specyfikę, pielęgnujący tradycje oraz dorobek kulturalny, • region dla całorocznego uprawiania turystyki oraz wypoczynku, zwłaszcza rodzinnego i weekendowego, dla mieszkańców duŜych aglomeracji miejskich, w szczególności Krakowa i Śląska, oraz turystów zagranicznych, 61 • region z rozwiniętą infrastrukturą turystyczną oraz sportową, dostosowaną do jego charakteru, • region z rozwiniętym sektorem małych i średnich przedsiębiorstw oferujących wysoko przetworzone produkty wykonane z drewna, • region wielofunkcyjnego rozwoju rolnictwa z gospodarstwami o ukierunkowanej produkcji, w tym gospodarstwami agroturystycznymi oferującymi zdrową Ŝywność, • obszar dostępny komunikacyjnie, • region wewnętrznie zintegrowany, z rozwiniętą siecią dobrych dróg oraz przyjaznym dla środowiska systemem komunikacji wewnętrznej, obszar z rozwiniętym sektorem usług publicznych • obszar otwarty na współpracę Misja powiatu Misję powiatu sformułowano opierając się na sześciu zasadniczych elementach: POWIAT SUSKI • obszar czysty, bezpieczny i dostępny, • pielęgnujący tradycje i rozwijający dorobek kultury duchowej i materialnej, • atrakcyjny ośrodek całorocznej turystyki górskiej, sportu oraz wypoczynku, • oferujący nieskaŜone środowisko i zdrową Ŝywność, • zapewniający swoim mieszkańcom dostatek i perspektywy rozwojowe, • społeczeństwo otwarte na współpracę, innowacje i kapitał. Główny cel strategiczny ZrównowaŜony rozwój społeczno-gospodarczy oparty na idei samorządności lokalnej społeczności Strategiczne Obszary Rozwojowe W wyniku analizy sytuacji społeczno-gospodarczej powiatu suskiego oraz analizy SWOT wypracowano pięć strategicznych obszarów rozwojowych, które stanowią główne kierunki (osie) rozwoju powiatu mające na celu osiągnięcie wizji i misji powiatu. 62 Są to: 1. INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO 2. GOSPODARKA I RYNEK PRACY 3. BEZPIECZEŃSTWO, ZDROWIE I POLITYKA SPOŁECZNA 4. EDUKACJA I WSPÓŁPRACA 5. KULTURA, PROMOCJA I WYPOCZYNEK Strategiczny program działań Cele strategiczne Cele te naleŜą do grupy celów kierunkowych (odpowiadają na pytanie co chcemy osiągnąć) i długofalowych, o terminie realizacji sięgającym 10-15 lat. Cele operacyjne (taktyczne) Cele te dotyczą średniego horyzontu czasowego 3-5 lat i odpowiadają na pytanie w jaki sposób osiągnąć postawione wcześniej zamierzenia oraz wskazują narzędzia i sposoby realizacji celów strategicznych. Zadania Zadania to konkretne działania słuŜące realizacji celów. Są one podstawą wdraŜania strategii rozwoju i posiadają określone ramy organizacyjne. Część zadań w swej treści oraz zakresie działania moŜe słuŜyć realizacji róŜnych celów strategicznych bądź operacyjnych. „Strategia Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2008 - 2015” jest powiązana z Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia Strategią Rozwoju Polski 2007-2015, Strategią Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007 – 2013, Małopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym, ogólnokrajowymi programami operacyjnymi: „Infrastruktura i Środowisko”, „Kapitał Ludzki”, „Innowacyjna Gospodarka”, „Programem Współpracy Transgranicznej Polska - Słowacja 2007-2013 (projekt)”, „Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich”. 63 Zadania ujęte w niniejszym dokumencie mogą uzyskać wsparcie finansowe z programów krajowych i regionalnych wspierający rozwój lokalny. Strategiczny program działań obejmuje zadania zgłoszone w ramach Konwentu Strategicznego, z zachowaniem polityki zrównowaŜonego rozwoju, który spełnia oczekiwania społeczności lokalnej i wszystkich instytucji działających na terenie powiatu. 64 Cele Strategiczne i operacyjne w poszczególnych obszarach rozwojowych 1. INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Cel strategiczny: 1.1 ROZWÓJ INFRASTRUKTURY ZWIĘKSZAJĄCEJ ATRAKCYJNOŚĆ POWIATU Cele operacyjne: 1.1.1 Poprawa dostępności komunikacyjnej i polepszenie bezpieczeństwa i komfortu jazdy poprzez modernizację układu transportowego (samochodowego i kolejowego) na terenie powiatu. 1.1.2 Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego. Cel strategiczny: 1.2 REALIZACJA ZADAŃ ZAPISANYCH W WOJEWÓDZKIM, POWIATOWYM I GMINNYCH PROGRAMACH OCHRONY ŚRODOWISKA ORAZ WIELOLETNICH PLANACH INWESTYCYJNYCH Z ZAKRESU OCHRONY ŚRODOWISKA Cele operacyjne: 1.2.1 Kształtowanie postaw społeczeństwa w zakresie działań proekologicznych. 1.2.2 Ochrona zasobów wód powierzchniowych, zasobów wód podziemnych, poprawa ich jakości i zapobieganie zanieczyszczeniu. 1.2.3 Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniem pyłem zawieszonym i pyłem azbestowym. 1.2.4 Minimalizacja ilości powstających odpadów, wzrost odzysku i recyklingu odpadów oraz bezpieczne unieszkodliwianie pozostałych odpadów. 1.2.5 Ochrona gleby i powierzchni ziemi, ochrona róŜnorodności biologicznej oraz ochrona lasów, ochrona przed hałasem i promieniowaniem elektromagnetycznym. 1.2.6 Zapobieganie zagroŜeniom naturalnym i powaŜnym awariom oraz eliminacja i minimalizacja ich skutków oraz systemowe monitorowanie stanu środowiska. 1.2.7 Rozwój obszarów wiejskich powiatu. 1.2.8 Ochrona przeciwpowodziowa i przeciwosuwiskowa powiatu 65 2. GOSPODARKA I RYNEK PRACY CEL STRATEGICZNY: 2.1 KREOWANIE POTENCJAŁU INWESTYCYJNEGO POWIATU Cele operacyjne: 1.2.1 Tworzenie i zagospodarowywanie stref aktywności gospodarczej na terenach gmin powiatu, tworzenie warunków dla powstawania nowych terenów inwestycyjnych. CEL STRATEGICZNY: 2.2 PROMOCJA ZATRUDNIENIA I AKTYWIZACJA RYNKU PRACY W POWIECIE Cele operacyjne: 2.2.1 Wspieranie procesu powstawania miejsc pracy. 2.2.2 Rozwój systemu szkoleń dla osób bezrobotnych i pracujących. 2.2.3 Doskonalenie działań z zakresu doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy dla osób bezrobotnych i poszukujących pracy. CEL STRATEGICZNY: 2.3 WSPIERANIE ROZWOJU LOKALNYCH PRZEDSIĘBIORSTW Cele operacyjne: 2.3.1 Zwiększanie dostępności instrumentów wsparcia merytorycznego i finansowego dla małych i średnich przedsiębiorstw. 2.3.2 Kreowanie korzystnego otoczenia administracyjnego dla dalszego rozwoju lokalnych firm. 2.3.3 Wzrost potencjału ekonomicznego gospodarstw rolnych oraz przedsiębiorstw bazujących na walorach turystycznych powiatu. 66 3. BEZPIECZEŃSTWO, ZDROWIE I POLITYKA SPOŁECZNA CEL STRATEGICZNY: 3.1. WZROST POZIOMU BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO I SOCJALNEGO W POWIECIE Cele operacyjne: 3.1.1 Rozwój promocji zdrowia i profilaktyka uzaleŜnień wśród mieszkańców powiatu. 3.1.2 Świadczenie usług medycznych o wymaganych standardach. 3.1.3 Doskonalenie instytucji i efektywności działań pomocy społecznej w powiecie. 3.1.4 Organizowanie systemu opieki nad rodziną i dzieckiem. 3.1.5 Kontynuacja działań słuŜących bezpieczeństwu publicznemu w powiecie. 4. EDUKACJA I WSPÓŁPRACA CEL STRATEGICZNY: 4.1 ROZWÓJ SILNEJ POZYCJI SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH POWIATU NA OGÓLNOPOLSKIM RYNKU EDUKACYJNYM Cele operacyjne: 4.1.1 Doskonalenie bazy lokalowej i technicznej szkół oraz placówek oświatowych z terenu powiatu. 4.1.2 Zapewnienie wysokiej jakości kształcenia w powiecie, dostosowanego do potrzeb rynku pracy. 4.1.3 Rozwój postaw obywatelskich i wzrost aktywności młodych ludzi. 67 5. KULTURA, PROMOCJA I WYPOCZYNEK CEL STRATEGICZNY: 5.1 KOMPLEKSOWA OFERTA SPĘDZANIA CZASU WOLNEGO W POWIECIE SUSKIM Cele operacyjne: 5.1.1 Wspieranie rozwoju turystyki weekendowej i agroturystyki na terenie powiatu. 5.1.2 Stworzenie zaplecza sportowo-rekreacyjnego w powiecie na poziomie konkurującym z innymi powiatami. 5.1.3 Kontynuacja działań promujących kulturę mieszkańców powiatu. 5.1.4 Odnowa i ochrona obiektów dziedzictwa kulturowego na terenie powiatu. 5.1.5 Promocja potencjału turystycznego i kulturowego powiatu poza jego granicami. 68 1. INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Cel Strategiczny: 1.1 ROZWÓJ INFRASTRUKTURY ZWIĘKSZAJĄCEJ ATRAKCYJNOŚĆ POWIATU Cel operacyjny: 1.1.1 Poprawa dostępności komunikacyjnej i polepszenie bezpieczeństwa i komfortu jazdy poprzez modernizację układu transportowego (samochodowego i kolejowego) na terenie powiatu. Zadania: 1.1.1.1 Przebudowa drogi krajowej nr 28 Wadowice-Przemyśl Opis zadania Przebudowa i modernizacja drogi krajowej nr 28 (budowa obwodnic Zembrzyc, Makowa Podhalańskiego, Jordanowa, budowa węzłów, pasów powolnego ruchu, pasów włączeń i wyłączeń wraz z obiektami i infrastrukturą towarzyszącą, modernizacja jezdni. Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania Instytucja koordynująca Generalna Województwo Małopolskie, 2008 - 2015 Programy operacyjne, Dyrekcja Dróg jednostki samorządowe z terenu budŜet państwa, Krajowych powiatu suskiego i Autostrad 1.1.1.2 Modernizacja sieci dróg wojewódzkich na terenie powiatu. Opis zadania Kompleksowa modernizacja dróg wojewódzkich wraz z obiektami i infrastrukturą Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Zarząd Dróg Generalna Dyrekcja Dróg 2008 - 2015 Programy operacyjne, Wojewódzkich Krajowych i Autostrad, budŜet państwa, budŜety w Krakowie jednostki samorządowe z terenu gmin i powiatu powiatu suskiego 1.1.1.3 Przebudowa i modernizacja sieci dróg powiatowych i gminnych na terenie powiatu. Opis zadania Kompleksowa modernizacja dróg powiatowych i gminnych wraz z obiektami i infrastrukturą Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Starostwo Marszałek województwa, 2008 - 2015 Programy operacyjne, Powiatowe Gminy z terenu powiatu budŜet państwa, budŜety województwa, powiatu i gmin 1.1.1.4 Nawiązywanie współpracy z sąsiednimi gminami i powiatami w zakresie rozbudowy infrastruktury technicznej (głównie drogowej) i aktywizacji gospodarczej przygranicznych części powiatu. 69 Opis zadania Powiaty suski i powiaty ościenne posiadają podobne uwarunkowania gospodarcze i społeczne. Władze samorządowe tych jednostek są zainteresowane współpracą i powinny dąŜyć do rozbudowy infrastruktury technicznej na terenach sąsiadujących ze sobą, tworząc w przyszłości zwartą strefę aktywności budownictwa mieszkaniowego i przedsiębiorczości. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Samorządy z Powiaty i gminy sąsiadujące z Działania ciągłe budŜety powiatów terenu powiatu powiatem suskim i gmin, środki zewnętrzne 1.1.1.5 Przebudowa i modernizacja infrastruktury kolejowej Opis zadania Modernizacja linii kolejowej Kraków-Zakopane i Sucha Beskidzka-śywiec wraz z infrastrukturą, modernizacja dworców i przystanków kolejowych na terenie powiatu Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Małopolskie Marszałek województwa, 2008 - 2015 Programy operacyjne, Przewozy jednostki samorządowe z terenu budŜet państwa, budŜet powiatu województwa Regionalne 1.1.1.6 Koordynacja transportu zbiorowego wewnątrz powiatu. Opis zadania Koordynacja tras i częstotliwości kursowania państwowej i prywatnej komunikacji zbiorowej na terenie powiatu oraz prowadzenie monitoringu realizacji zapisów wynikających z nadanych koncesji. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca 2009-2015 – Starostwo Gminy z terenu powiatu, powiatowe przewoźnicy 1.1.1.7 Realizacja przedsięwzięć zwiększających atrakcyjność inwestycyjną powiatu wynikających z wieloletnich planów inwestycyjnych Opis zadania Realizacja zadań zapisanych w wojewódzkim, powiatowym i gminnych wieloletnich planach inwestycyjnych, utworzenie dostępnych terenów inwestycyjnych w gminnych planach zagospodarowania przestrzennego, wprowadzanie ułatwień w dostępności do terenów inwestycyjnych, ulg podatkowych Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Samorząd Województwo Małopolskie, 2008-2015 Programy operacyjne, powiatowy Gminy z terenu powiatu budŜet państwa, budŜety województwa, powiatu i gmin 70 Cel operacyjny: 1.1.2 Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego. Zadania: 1.1.2.1 Tworzenie nowych i rozbudowa lokalnych szerokopasmowych sieci infrastruktury teleinformatycznej. Opis zadania Na terenie powiatu brak jest ogólnodostępnej (koszty) szerokopasmowej sieci internetowej. Udostępnienie mieszkańcom powiatu komunikacji tego typu wpłynie pozytywnie na ich konkurencyjność na rynku pracy, kreatywność. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Samorządy z Samorząd wojewódzki, kapitał 2008-2015 MRPO, programy i środki terenu powiatu prywatny, lokalne instytucje krajowe, budŜety samorządów publiczne, organizacje pozarządowe 1.1.2.2 Upowszechnienie stosowania technik społeczeństwa informacyjnego w pracy instytucji publicznych, w tym samorządowych. Opis zadania Praca jednostek publicznych, w tym samorządowych, w krajach Unii Europejskiej w duŜej mierze opiera się o wykorzystanie technik społeczeństwa informacyjnego. NaleŜy dąŜyć na terenie powiatu do upowszechniania stosowania podobnych technik, usprawniających i skracających czas załatwiania spraw w urzędach. Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania Instytucja koordynująca Starostwo Samorząd wojewódzki, kapitał Działania ciągłe Krajowe programy Powiatowe w prywatny, lokalne instytucje operacyjne, MRPO, Suchej publiczne, organizacje programy i środki Beskidzkiej, pozarządowe krajowe, budŜety Urzędy gmin z samorządów terenu powiatu 1.1.2.3 Tworzenie publicznych punktów dostępu do internetu. Opis zadania Publiczne punkty dostępu do internetu w postaci odpowiednich urządzeń zainstalowanych w Gminnych Centrach Informacyjnych, szkołach, bibliotekach, urzędach, centrach handlowych, punktach gastronomicznych, etc. ułatwiają korzystanie z nowoczesnych technik przekazu i komunikacji mieszkańcom nie posiadającym do nich dostępu prywatnie lub zawodowo (ludzie starsi, ludzie młodzi, osoby ubogie). Priorytety sektorowych programów operacyjnych powaŜnie traktują rozwój tego typu infrastruktury i przeznaczają na nie środki. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Starostwo Samorząd wojewódzki, kapitał Działania ciągłe Krajowe programy Powiatowe w prywatny, lokalne instytucje operacyjne, MRPO, Suchej B., Urzędy publiczne, organizacje programy i środki gmin z terenu pozarządowe krajowe, budŜety samorządów powiatu 71 1.1.2.4 Budowa i modernizacja infrastruktury teleinformatycznej dla centrów zarządzania i słuŜb ratowniczych. Opis zadania Zadanie dla jednostek samorządu terytorialnego z terenu powiatu obejmujące wyposaŜanie centrów zarządzania i słuŜb ratowniczych w celu zwiększenia koordynacji i skuteczności ich działań. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Samorząd Ministerstwo Spraw Działania ciągłe Krajowe programy powiatowy Wewnętrznych operacyjne, MRPO, i Administracji, Urząd programy i środki Marszałkowski Województwa krajowe, budŜety samorządów Małopolskiego, Urzędy gmin z terenu Powiatu , słuŜby mundurowe, lokalne instytucje publiczne, organizacje pozarządowe Cel strategiczny: 1.2 REALIZACJA ZADAŃ ZAPISANYCH W WOJEWÓDZKIM, POWIATOWYM I ŚRODOWISKA ORAZ GMINNYCH PROGRAMACH OCHRONY WIELOLETNICH PLANACH INWESTYCYJNYCH Z ZAKRESU OCHRONY ŚRODOWISKA Cel operacyjny: 1.2.1 Kształtowanie postaw społeczeństwa w zakresie działań proekologicznych, Zadania: 1.2.1.1 Systematyczna i ciągła akcja szkoleniowa społeczeństwa Opis zadania Edukacja dzieci i młodzieŜy, kreowanie postaw prośrodowiskowych i proekologicznych w szkołach i wśród mieszkańców powiatu Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Samorząd Gminy, szkoły, organizacje 2008 – 2015 PO Infrastruktura i Środowisko, Narodowy powiatowy pozarządowe Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, budŜety gmin, 72 Cel operacyjny: 1.2.2 Ochrona zasobów wód powierzchniowych, zasobów wód podziemnych, poprawa ich jakości i zapobieganie zanieczyszczeniu Zadania: 1.2.2.1 Realizacja sieci wodociągowo-kanalizacyjnej na terenie zlewni rzeki Skawy w związku z zakończeniem budowy zbiornika Świnna. Opis zadania Sukcesywna real Realizacja sieci wodociągowo-kanalizacyjnej na terenie gmin powiatu Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Samorządy Związek Gmin Dorzecza Działania ciągłe PO Infrastruktura i lokalne Górnej Skawy, stowarzyszenia Środowisko, Narodowy i międzygminne Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, budŜety samorządów, 1.2.2.2 Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na terenach wiejskich w obszarach rozproszonej zabudowy Opis zadania Inwestowanie w przydomowe oczyszczalnie ścieków w obszarach gdzie realizacja sieci kanalizacyjnej jest nieekonomiczna. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Starostwo Urzędy gmin Powiatu , firmy Działania ciągłe Programy i środki Powiatowe w komunalne, sołectwa, Urząd krajowe, programy Suchej Marszałkowski Województwa operacyjne, budŜety gmin, mieszkańcy z Beskidzkiej Małopolskiego, Małopolski Urząd Wojewódzki terenu powiatu 1.2.2.3 WyposaŜenie terenów zabudowanych i przeznaczonych pod zabudowę w zbiorcze sieci kanalizacyjne i oczyszczanie ścieków komunalnych oraz modernizacja istniejących obiektów Opis zadania Realizacja mniejszych oczyszczalni będących alternatywą dla terenów znacznie oddalonych od oczyszczalni ścieków w Suchej Beskidzkiej . Partnerzy Okres realizacji Instytucja Źródła finansowania koordynująca Samorządy firmy komunalne, sołectwa, Działania ciągłe Programy i środki gminne samorząd wojewódzki, krajowe, programy Małopolski Urząd Wojewódzki operacyjne, budŜety gmin, partnerzy prywatni 73 Cel operacyjny: 1.2.3 Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniem pyłem zawieszonym i pyłem azbestowym Zadania: 1.2.3.1 Sukcesywna bezpieczna eliminacja wyrobów budowlanych zawierających azbest Opis zadania Likwidacja eternitu oraz wyrobów zawierających azbest z obiektów na terenie powiatu Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Samorząd Województwo Małopolskie, Działania ciągłe Programy operacyjne, powiatowy Gminy z terenu powiatu budŜet państwa, budŜety województwa, powiatu i gmin 1.2.3.2 WdraŜanie projektów z zastosowaniem odnawialnych i alternatywnych źródeł energii Opis zadania Przedsięwzięcia na obiektach budowlanych (uŜyteczności publicznej, budynkach jednorodzinnych i wielorodzinnych) polegające na instalacji odnawialnych i alternatywnych źródeł energii (kolektory słoneczne, pompy ciepła, itp.) i likwidacji niskoemisyjnych źródeł ciepła. Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania Instytucja koordynująca Samorząd Województwo Małopolskie, 2008-2015 Programy operacyjne, powiatowy Gminy z terenu powiatu, budŜet państwa, budŜety spółdzielnie mieszkaniowe, województwa, powiatu i podmioty prywatne gmin, wojewódzki fundusz ochrony środowiskla 1.2.3.3 Termomodernizacja obiektów na terenie powiatu Opis zadania Termomodernizacja obiektów uŜyteczności publicznej pod kątem instalacji alternatywnych źródeł energii, wymiany źródeł ciepła na ekologiczne oraz zmniejszenia energochłonności budynków na terenie powiatu. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Samorząd Województwo Małopolskie, 2008-2015 Programy operacyjne, powiatowy Gminy z terenu powiatu budŜet państwa, budŜety województwa, powiatu i gmin 74 Cel operacyjny 1.2.4 Minimalizacja ilości powstających odpadów, wzrost odzysku i recyklingu odpadów oraz bezpieczne unieszkodliwianie pozostałych odpadów Zadania 1.2.4.1 Wprowadzenie systemu gospodarowania odpadami Opis zadania Usprawnienie istniejącego systemu segregacji odpadów, doposaŜenie rejonowej sortowni i składowiska odpadów komunalnych w Suchej Beskidzkiej w pełny system odzysku, recyklingu i unieszkodliwiania odpadów, w tym padliny zwierzęcej, budowa powiatowego punktu zbiórki odpadów niebezpiecznych i gminnych punktów zbiórki odpadów niebezpiecznych. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Samorząd Województwo Małopolskie, Działania ciągłe Programy operacyjne, powiatowy Gminy z terenu powiatu budŜet państwa, budŜety województwa, powiatu i gmin Cel operacyjny 1.2.5 Ochrona gleby i powierzchni ziemi, ochrona róŜnorodności biologicznej oraz ochrona lasów, ochrona przed hałasem i promieniowaniem elektromagnetycznym Zadania 1.2.5.1 Przebudowa drzewostanów i działania na rzecz utrzymania ich stanu zdrowotnego Opis zadania Wspieranie zalesień, odnowień drzewostanów uszkodzonych w wyniku klęsk Ŝywiołowych Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Starostwo Gminy z terenu powiatu, Działania ciągłe BudŜety samorządów, Powiatowe w samorząd wojewódzki, Lasy programy zewnętrzne Suchej Państwowe, wspólnoty leśne, stowarzyszenia działające na Beskidzkiej rzecz leśnictwa Cel operacyjny 1.2.6 Zapobieganie zagroŜeniom naturalnym i powaŜnym awariom oraz eliminacja i minimalizacja ich skutków oraz systemowe monitorowanie stanu środowiska Zadania 1.2.6.1 Rozbudowa sieci punktów monitoringu środowiska naturalnego. Opis zadania Rozbudowa sieci punktów monitoringu środowiska naturalnego. Instytucja Partnerzy Okres realizacji koordynująca Starostwo MSWiA, Wojewoda Małopolski Działania Powiatowe samorząd wojewódzki, gminy ciągłe w Suchej z terenu powiatu Beskidzkiej Źródła finansowania Programy i środki krajowe, programy operacyjne, budŜet powiatu, budŜety gmin, 75 1.2.6.2 Edukacja ekologiczna mieszkańców. Opis zadania Działania związane z rozpowszechnianiem wiedzy na rzecz kształtowania i ochrony środowiska. Organizacja spotkań, konkursów promujących postawy ekologiczne, przeprowadzanie szkoleń dla dzieci i młodzieŜy poświęconych tej tematyce, organizacja seminariów. Instytucja Źródła Okres Partnerzy koordynująca finansowania realizacji Wydział Działanie gminy z terenu Powiatu , jednostki BudŜet powiatu, NFOŚiGW, środki Środowiska oświatowe z terenu powiatu, ciągłe Starostwa organizacje pozarządowe zewnętrzne Powiatowego w Suchej Beskidzkiej Cel operacyjny: 1.2.7. Rozwój obszarów wiejskich powiatu Zadania: 1.2.7.1 Stymulowanie lokalnych inicjatyw na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Opis zadania Realizacja zadania polegać będzie na wspieraniu działań podejmowanych przez mieszkańców obszarów wiejskich z terenu powiatu . Okres Instytucja Źródła Partnerzy realizacji koordynująca finansowania Lokalna Grupa Organizacje pozarządowe działające 2008 – 2015 LIDER+, budŜety Działania na obszarach wiejskich Powiatu , gmin Podbabiogórze samorządy z terenu powiatu, Małopolska Izba Rolnicza 76 Cel operacyjny: 1.2.8. Ochrona przeciwpowodziowa i przeciwosuwiskowa obszaru powiatu Zadania: 1.2.8.1. Realizacja zadań słuŜących ochronie przeciwosuwiskowej powiatu. Opis zadania Zadania związane z zabezpieczeniem czynnych osuwisk, tworzenie powiatowej sieci monitoringu osuwisk, regulacja cieków wodnych na terenie powiatu, doposaŜenie magazynów przeciwpowodziowych Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Państwowy MSWiA, Wojewoda Działania ciągłe Programy i środki Instytut Małopolski, samorząd krajowe, programy Geologiczny wojewódzki, samorządy z operacyjne, budŜety terenu powiatu, samorządów 1.2.8.2. Realizacja zadań słuŜących ochronie przeciwpowodziowej powiatu. Opis zadania Zadania związane z zabezpieczeniem brzegów cieków wodnych i ich regulacją na terenie powiatu, doposaŜenie magazynów przeciwpowodziowych Partnerzy Okres realizacji Instytucja Źródła finansowania koordynująca Regionalny Zarząd MSWiA, Wojewoda Programy i środki Działania ciągłe Gospodarki Małopolski, samorząd krajowe, programy Wodnej wojewódzki, samorządy operacyjne, budŜety z terenu powiatu, samorządów 77 2. GOSPODARKA I RYNEK PRACY CEL STRATEGICZNY: 2.1. KREOWANIE POTENCJAŁU INWESTYCYJNEGO POWIATU Cel operacyjny: 2.1.1 Tworzenie i zagospodarowywanie stref aktywności gospodarczej na terenach gmin powiatu tworzenie warunków dla powstawania nowych terenów inwestycyjnych. Zadania: 2.1.1.1 Tworzenie nowych terenów inwestycyjnych Opis zadania Utworzenie stref aktywności gospodarczej w celu aktywizacji terenów niezainwestowanych. Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania Instytucja koordynująca Urzędy gmin z Samorząd powiatowy i Działania ciągłe MRPO, partnerstwo terenu Powiatu wojewódzki publiczno-prywatne, środki budŜetu państwa, środki budŜetu województwa 2.1.1.2 Opracowanie kompleksowej oferty inwestycyjnej na terenie powiatu, przeznaczonych na działalność gospodarczą Opis zadania Utworzenie kompleksowej oferty inwestycyjnej w postaci internetowej bazy danych i jej aktualizacja Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Urzędy gmin z Starostwo Powiatowe w Suchej Działania ciągłe Środki budŜetów gmin terenu Powiatu Beskidzkiej, organizacje i powiatu wspierające przedsiębiorczość 2.1.1.3 Usprawnienie gospodarki przestrzennej w gminach powiatu w zakresie terenów inwestycyjnych. Opis zadania Podejmowanie działań zmierzających do uporządkowania gospodarki przestrzennej w gminach powiatu w zakresie terenów inwestycyjnych. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Urzędy gmin z Starostwo Powiatowe w Suchej Działania ciągłe Środki budŜetów gmin, terenu Powiatu Beskidzkiej, kapitał prywatny środki pozabudŜetowe 78 2.1.1.4 Współpraca z instytucjami regionalnymi prowadzącymi działania promujące gospodarkę województwa małopolskiego. Opis zadania Działania w ramach promocji inwestycyjnej powiatu nie powinny być prowadzone w oderwaniu od promocji regionu małopolskiego. Dlatego teŜ waŜna staje się współpraca powiatu z odpowiednimi urzędami i instytucjami, aktywizującymi gospodarkę regionu, np. Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskiego, Regionalnym Centrum Obsługi Inwestora (działającym przy Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego), etc. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła finansowania koordynująca Starostwo Urzędy gmin z terenu Powiatu , Działania ciągłe Środki budŜetów gmin, Powiatowe w Małopolska Agencja Rozwoju budŜet powiatu, środki zewnętrzne Suchej Regionalnego, Urząd Beskidzkiej Marszałkowski Województwa Małopolskiego, CEL STRATEGICZNY: 2.2 PROMOCJA ZATRUDNIENIA I AKTYWIZACJA RYNKU PRACY W POWIECIE Cel operacyjny: 2.2.1 Wspieranie procesu powstawania miejsc pracy Zadania: 2.2.1.1 Prowadzenie cyklicznych badań i diagnoz lokalnego rynku pracy. Opis zadania Prowadzenie badań lokalnego rynku pracy. Wyniki badań mają słuŜyć prognozowaniu sytuacji na lokalnym rynku pracy i umoŜliwiać właściwy dobór form aktywizujących dla osób bezrobotnych. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania BudŜet powiatu, Powiatowy Urząd Przedsiębiorcy, organizacje gospodarcze, 2008-2015 Pracy w Suchej urzędy gmin z terenu powiatu Fundusz Pracy, Beskidzkiej programy operacyjne 2.2.1.2 Prowadzenie działań informacyjnych dla osób bezrobotnych i przedsiębiorców w zakresie moŜliwości korzystania z programów aktywizacji bezrobotnych. Opis zadania Weryfikacja programów funkcjonujących i tworzenie nowych, dostosowanych do bieŜących potrzeb rynku pracy. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Powiatowy Urząd Przedsiębiorcy, organizacje gospodarcze, Działania BudŜet powiatu, ciągłe Pracy Starostwo Powiatowe urzędy gmin Fundusz Pracy, z terenu Powiatu Europejski Fundusz Społeczny 79 2.2.1.3 Promocja samozatrudnienia wśród osób bezrobotnych i wspieranie ich w procesie zakładania własnej działalności gospodarczej. Opis zadania Doradztwo zawodowe, udzielanie porad i informacji przyszłym przedsiębiorcom. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Powiatowy Urząd Przedsiębiorcy, organizacje wspierające Działania BudŜet powiatu, Pracy w Suchej przedsiębiorczość, urzędy gmin z terenu ciągłe Fundusz Pracy, Beskidzkiej Powiatu programy operacyjne 2.2.1.4 Organizacja lokalnych giełd pracy. Opis zadania Giełdy pracy są efektywną formą kontaktów osób poszukujących i oferujących pracę. Bezrobotni mają moŜliwość zaprezentowania swoich walorów zawodowych, nawiązać kontakty, a pracodawcy mogą bezpośrednio poznać potencjalnych kandydatów do pracy. Partnerzy Okres Instytucja Źródła realizacji koordynująca finansowania Powiatowy Urząd Przedsiębiorcy, organizacje gospodarcze, Działanie BudŜet powiatu, Pracy Starostwo Powiatowe w Suchej cyliczne Fundusz Pracy, Beskidzkiej, urzędy gmin z terenu programy operacyjne powiatu 2.2.1.5 Kontynuacja robót publicznych i prac interwencyjnych przy współpracy z samorządami powiatu. Opis zadania Opracowanie powiatowego programu robót publicznych i prac interwencyjnych dla osób bezrobotnych z terenu powiatu Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Powiatowy Urząd Gminy powiatu , Wojewódzki Urząd Działanie Fundusz Pracy, Pracy w Suchej Pracy w Krakowie ciągłe budŜety Beskidzkiej samorządów 2.2.1.6 Kreowanie liderów wiejskich wśród młodzieŜy. Opis zadania Kreowanie wśród młodzieŜy liderów wiejskich kształtujących zdolności młodych ludzi w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich. Instytucja Partnerzy Okres Źródła realizacji koordynująca finansowania Powiatowy Zespół LGD Podbabiogórze, Gminy powiatu Działanie BudŜety Doradztwa ciągłe samorządów, Rolniczego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich , fundusze zewnętrzne 80 Cel operacyjny: 2.2.2 Rozwój systemu szkoleń dla osób bezrobotnych i pracujących Zadania: 2.2.2.1 Systematyczne badanie potrzeb szkoleniowych osób bezrobotnych i pracodawców. Opis zadania Stałe identyfikowanie potrzeb szkoleniowych i podejmowanie działań słuŜących ich zaspokajaniu Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Powiatowy Urząd Jednostki szkoleniowe, pracodawcy, Działania Fundusz Pracy, Pracy w Suchej organizacje przedsiębiorców, Starostwo ciągłe Europejski Powiatowe Fundusz Beskidzkiej w Suchej Beskidzkiej, urzędy gmin Społeczny, budŜet z terenu Powiatu powiatu 2.2.2.2 Organizacja szkoleń i kursów doskonalących umiejętności i podnoszących kwalifikacje osób bezrobotnych. Opis zadania UmoŜliwienie bezrobotnym dostępu do szerokiej oferty szkoleń i kursów, w tym kursów komputerowych, kursów językowych i kierunkowych kursów zawodowych dotyczących nowoczesnych technik wykonywania danego zawodu. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Działania Powiatowy Urząd Jednostki szkoleniowe, pracodawcy, Fundusz Pracy, ciągłe Pracy w Suchej organizacje wspierające Europejski Beskidzkiej przedsiębiorczość, Starostwo Powiatowe Fundusz w Suchej Beskidzkiej, urzędy gmin Społeczny z terenu Powiatu Cel operacyjny: 2.2.3 Doskonalenie działań z zakresu doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy dla osób bezrobotnych i poszukujących pracy Zadania: 2.2.3.1 Rozwój nowych form doradztwa zawodowego dla osób bezrobotnych, pracy i pracujących Opis zadania Doradztwo zawodowe uwzględniające zmiany na rynku pracy Instytucja Partnerzy Okres koordynująca realizacji Powiatowy Urząd urzędy gmin z terenu powiatu, Działania Pracy ciągłe poszukujących Źródła finansowania Fundusz Pracy, Europejski Fundusz Społeczny 81 CEL STRATEGICZNY: 2.3 WSPIERANIE ROZWOJU LOKALNYCH PRZEDSIĘBIORSTW Cel operacyjny: 2.3.1 Zwiększanie dostępności instrumentów wsparcia merytorycznego i finansowego dla małych i średnich przedsiębiorstw Zadania: 2.3.1.1 Popularyzacja usług Punktu Konsultacyjnego w zakresie moŜliwości wsparcia finansowego ze źródeł zewnętrznych. Opis zadania Promocja usług doradczych, informacyjnych, szkoleniowych i finansowych w ramach prowadzonego Punktu Konsultacyjnego (PK) w Stowarzyszeniu Samorządowe Centrum Przedsiębiorczości i Rozwoju. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Gminy z terenu powiatu, Stowarzyszenie 2008-2015 Środki unijne, przedsiębiorcy Samorządowe budŜety gmin, Centrum budŜet powiatu, Przedsiębiorczości i Rozwoju 2.3.1.2 Stworzenie powiatowego portalu internetowego dla lokalnych przedsiębiorców Opis zadania Realizacja zadania polegać będzie na utworzeniu specjalnej strony internetowej skierowanej przede wszystkim do małych i średnich przedsiębiorców, na której prezentowane będą informacje na temat funkcjonujących instytucji otoczenia biznesu na terenie powiatu i małopolski, dostępnych instrumentów wsparcia finansowego, sposobów załoŜenia działalności gospodarczej oraz sytuacji na lokalnym rynku pracy. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania 2008-2015 BudŜet powiatu, Powiatowe Forum Powiatowy Urząd Pracy w Suchej Przedsiębiorcy Beskidzkiej, organizacje wspierające Europejski przedsiębiorczość, stowarzyszenia Fundusz Rozwoju przedsiębiorców, gminy z terenu Regionalnego powiatu 2.3.1.3 Pomoc w organizacji systematycznych szkoleń dla lokalnych przedsiębiorców oraz osób zainteresowanych rozpoczęciem działalności gospodarczej. Opis zadania Pomoc w organizacji systematycznych szkoleń dla lokalnych przedsiębiorców oraz osób zainteresowanych rozpoczęciem działalności gospodarczej. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Działanie BudŜet powiatu, LGD Samorządy z terenu powiatu, ciągłe Podbabiogórze organizacje wspierające budŜety gmin, przedsiębiorczość środki zewnętrzne 82 2.3.1.4 Wykorzystanie e-learningu jako nowoczesnej metody prowadzenia szkoleń dla przedsiębiorców. Opis zadania Wykorzystanie interaktywnych metod kształcenia, nauczanie za pośrednictwem internetu i sieci komputerowych. Instytucja Źródła Okres Partnerzy koordynująca finansowania realizacji Lokalne przedsiębiorstwa, instytucje 2008 – 2015 Środki Organizacje wspierające szkoleniowe, samorządy z terenu zewnętrzne, przedsiębiorczość z powiatu budŜet powiatu, terenu Powiatu, środki prywatne firmy szkoleniowe Cel operacyjny: 2.3.2 Kreowanie korzystnego otoczenia administracyjnego dla dalszego rozwoju lokalnych firm Zadania: 2.3.2.1 Kontynuacja w powiecie suskim. realizacji powiatowego programu rozwoju przedsiębiorczości Opis zadania Realizacja funkcjonującego programu, w którym wskazane zostały najskuteczniejsze sposoby stymulowania rozwoju sektora MŚP w powiecie suskim. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Samorząd gminy z terenu powiatu , organizacje 2008 – 2015 Środki krajowe, powiatowy wspierające przedsiębiorczość, programy Powiatowy Urząd Pracy w Suchej operacyjne, Beskidzkiej budŜety samorządów 2.3.2.2 Rozbudowa systemu elektronicznej administracji na terenie powiatu Opis zadania Kompleksowe wprowadzanie nowoczesnych technologii teleinformatycznych w sektorze publicznym. W ramach realizacji zadania będą podejmowane działania słuŜące zwiększaniu moŜliwości kontaktu mieszkańców powiatu z urzędami za pośrednictwem internetu, zwiększaniu dostępności usług publicznych za pośrednictwem internetu, a takŜe umoŜliwianiu załatwiania spraw w urzędach na terenie powiatu i uzyskania pełnych informacji na ich temat. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Starostwo Urzędy gmin z terenu Powiatu, 2008 – 2015 BudŜet powiatu, Powiatowe w Urząd Marszałkowski Województwa budŜety gmin, Suchej Beskidzkiej Małopolskiego środki zewnętrzne 83 2.3.2.3 Organizacja dorocznych targów gospodarczych na terenie powiatu. Opis zadania W ramach realizacji tego zadania zorganizowana zostanie doroczna impreza targowa, w czasie której lokalne przedsiębiorstwa, zarówno te reprezentujące sektor małej i średniej przedsiębiorczości (w tym rzemiosło), jak i duŜe podmioty gospodarcze będą miały okazję przedstawienia swoich produktów i usług, a takŜe współpracy z kontrahentami z całego kraju, a docelowo takŜe z zagranicy. Ponadto targi będą okazją do wymiany doświadczeń i zapoznania się z najlepszymi praktykami biznesowymi stosowanymi nie tylko na terenie powiatu. Docelowo impreza powinna wpisać się na stałe w regionalny kalendarz imprez wystawienniczo-targowych. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania cykliczne Sponsorzy, środki Stowarzyszenie Cech Rzemiosł RóŜnych w Suchej Powiatowe Forum Beskidzkiej, samorządy z terenu ( raz w roku) zewnętrzne powiatu, organizacje zrzeszające Przedsiębiorcy w Suchej Beskidzkiej przedsiębiorców, lokalne przedsiębiorstwa Cel operacyjny: 2.3.3 Wzrost potencjału ekonomicznego gospodarstw rolnych oraz przedsiębiorstw bazujących na walorach turystycznych powiatu Zadania: 2.3.3.1 Popularyzacja działań na rzecz zagospodarowania niewykorzystywanych terenów rolnych. Opis zadania Wsparcie merytoryczne i finansowe na rzecz zagospodarowania nieuŜytków. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Starostwo Urzędy gmin z terenu Powiatu , Działanie BudŜet powiatu, Powiatowe w Powiatowy Zespół Doradztwa ciągłe budŜety gmin, Suchej Beskidzkiej Rolniczego Małopolskiego ODR, krajowe programy operacyjne właściciele gospodarstw i gruntów rolnych, Małopolska Izba Rolnicza 84 2.3.3.2 Wspieranie tworzenia grup producentów rolnych na terenie powiatu. Opis zadania Powołanie podmiotów przez osoby prowadzące gospodarstwa rolne lub działalność rolniczą w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej produkujących jeden wspólny produkt celem organizowania sprzedaŜy produktów rolnych. Instytucja Źródła Okres Partnerzy koordynująca finansowania realizacji Powiatowy Zespół Małopolska Izba Rolnicza, Starostwo Działanie BudŜety Doradztwa Powiatowe w Suchej Beskidzkiej ciągłe samorządów z terenu powiatu, Rolniczego Małopolskiego środki prywatne, Program Rozwoju Ośrodka Doradztwa Obszarów Rolniczego Wiejskich 2.3.3.3 Udzielanie wsparcia prawnego i administracyjnego dla producentów zainteresowanych rejestracją produktu lokalnego oraz promocja zarejestrowanych produktów Opis zadania Dzięki rejestracji produktu producenci z powiatu zyskają moŜliwość ochrony uŜywanej przez nich nazwy, produkt zostanie wsparty działalnością promocyjną poprzez wyróŜnienie znakami potwierdzającymi ich pochodzenie. Instytucja koordynująca LGD Podbabiogórze Partnerzy Producenci, grupy producenckie, gminy z terenu Powiatu , zrzeszenia przedsiębiorców Okres Źródła realizacji finansowania W zaleŜności BudŜet powiatu od potrzeb 2.3.3.4 Wspieranie rozwoju rolnictwa ekologicznego na terenach o korzystnych warunkach dla produkcji rolnej. Opis zadania Większość obszarów powiatu charakteryzuje się dobrymi warunkami do rozwoju rolnictwa ekologicznego. Dlatego teŜ warto wykorzystać istniejące moŜliwości związane z podejmowaniem działalności rolniczej tego typu. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Powiatowy Zespół Wydział Ochrony Środowiska Działanie BudŜety gmin i Doradztwa Starostwa Powiatowego w Suchej ciągłe powiatu, Program Rolniczego Beskidzkiej, Urzędy gmin z terenu Rozwoju Małopolskiego Powiatu , lokalni producenci, grupy Obszarów producenckie, Małopolska Izba ODR Wiejskich, Rolnicza 85 2.3.3.5 Wspieranie alternatywnych źródeł dochodu w gospodarstwach rolnych. Opis zadania Organizowanie doradztwa, szkoleń, wyjazdów studyjnych. RóŜnicowanie działalności w kierunkach nierolniczych. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Powiatowy Zespół LGD Podbabiogórze, samorządy, Działanie BudŜety gmin i Doradztwa Małopolska Izba Rolnicza ciągłe powiatu, Program Rolniczego Rozwoju Małopolskiego Obszarów ODR Wiejskich, fundusze zewnętrzne 86 3. BEZPIECZEŃSTWO, ZDROWIE I POLITYKA SPOŁECZNA CEL STRATEGICZNY: 3.1.WZROST POZIOMU BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO I SOCJALNEGO W POWIECIE Cel operacyjny: 3.1.1. Rozwój promocji zdrowia i profilaktyka uzaleŜnień wśród mieszkańców powiatu Zadania: 3.1.1.1 Prowadzenie działań z zakresu profilaktyki zdrowia, np. bezpłatne badania i konsultacje medyczne dla mieszkańców powiatu. Opis zadania Celem niniejszego zadania jest prowadzenie profilaktycznych akcji, które będą słuŜyć zapobieganiu i wczesnemu wykrywaniu chorób układu krąŜenia, nowotworowych przy wsparciu np. firm farmaceutycznych Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Biuro Spraw Zakłady opieki zdrowotnej z terenu Działania BudŜet powiatu, Społecznych powiatu, urzędy gmin z terenu Powiatu , cykliczne budŜety gmin, i Obywatelskich organizacje pozarządowe Narodowy Starostwa Fundusz Zdrowia, Powiatowego fundusze w Suchej zewnętrzne, Beskidzkiej sponsorzy 3.1.1.2 Prowadzenie intensywnych działań z zakresu profilaktyki uzaleŜnień, w tym wśród dzieci i młodzieŜy. Opis zadania Działania związane z zadaniem to przede wszystkim wydawanie materiałów edukacyjnych na potrzeby realizowanych programów profilaktycznych, cykle prelekcji, prezentacji i sesji ankietowych w placówkach oświatowych i opiekuńczo-wychowawczych, działalność szkoleniowa wśród pracowników oświaty, kultury, sądu i policji, realizacja w szkołach gminnych i powiatowych programu edukacji zdrowotnej z uwzględnieniem profilaktyki uzaleŜnień. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Wydział Edukacji Ośrodki pomocy społecznej, samorządy 2008-2015 BudŜet powiatu, i Zdrowia gminne, policja, zakłady opieki budŜety gmin, Starostwa zdrowotnej, szkoły, organizacje fundusze Powiatowego w pozarządowe, Powiatowe Centrum zewnętrzne, Suchej Pomocy Rodzinie, Powiatowy Punkt sponsorzy Beskidzkiej Interwencji Kryzysowej 87 3.1.1.3 Zapewnienie warunków do leczenia uzaleŜnień od alkoholu i narkotyków. Opis zadania Zmniejszenie problemu uzaleŜnień w rodzinach (konsultacje prawne, psychologiczne, socjoterapeutyczne), kontynuacja terapii uzaleŜnień. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Powiatowe Starostwo Powiatowe w Suchej Działania BudŜet powiatu, Centrum Pomocy Beskidzkiej, Poradnie Leczenia budŜety gmin, ciągłe Rodzinie, UzaleŜnień ,Szpital Powiatowy, ośrodki fundusze Powiatowy Punkt pomocy społecznej, urzędy gmin z terenu zewnętrzne Powiatu , policja, organizacje fundusze Interwencji Kryzysowej pozarządowe, miejskie i gminne komisje zewnętrzne, rozwiązywania problemów alkoholowych 3.1.1.4 Promocja zdrowego stylu Ŝycia oraz kreowanie mody na sport, rekreację ruchową i aktywny styl Ŝycia. Opis zadania Promocja zdrowego stylu Ŝycia ma zachęcić mieszkańców do większej aktywności ruchowej i zmiany trybu Ŝycia. W ramach promocji zdrowia będą prowadzone imprezy o charakterze powiatowym i regionalnym organizowane w ramach szerokiej współpracy pomiędzy zainteresowanymi podmiotami (m.in. powiat, samorządy gminne, instytucje opieki zdrowotnej, kluby sportowe, domy kultury, organizacje pozarządowe, szkoły, media lokalne). Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Starostwo Zakłady opieki zdrowotnej, urzędy gmin Działania BudŜet powiatu, ciągłe Powiatowe z terenu Powiatu , szkoły, organizacje budŜety gmin, w Suchej pozarządowe, kluby sportowe, domy fundusze Beskidzkiej kultury, media lokalne zewnętrzne, sponsorzy 88 Cel operacyjny: 3.1.2. Świadczenie usług medycznych o wymaganych standardach Zadania: 3.1.2.1 Dostosowanie zaplecza lokalowego i technicznego Szpitala Powiatowego do wymogów ustawowych. Opis zadania Celem zadania jest sprostanie szpitala powiatowego wymaganiom standardów medycznych. ZOZ prowadzi sukcesywne działania zmierzające do poprawy zaplecza lokalowego i sprzętowego, korzystając m.in. z funduszy EOG i NMF. Ich systematyczna modernizacja ma zasadniczy wpływ na zapewnienie wysokich standardów usług medycznych oferowanych mieszkańcom powiatu. Obecnie przygotowany jest program dostosowawczy Szpitala Powiatowego do wymogów ustawowych, którego realizacja będzie trwała ok. 5 lat. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania ZOZ Sucha Starostwo Powiatowe, urzędy gmin 2008-2015 BudŜet szpitala, Beskidzka z terenu Powiatu , Ministerstwo Zdrowia, budŜet powiatu, Małopolski Urząd Wojewódzki, Ministerstwo Zdrowia, fundusze zewnętrzne, kapitał prywatny 3.1.2.2 Koordynacja działań Centrum Powiadamiania Ratunkowego i Szpitalnego Oddziału Ratunkowego. Opis zadania Funkcjonujący w powiecie suskim system ratownictwa medycznego nie opiera się, jak na razie, na Centrum Powiadamiania Ratunkowego. Idea CPR polegać będzie na istnieniu jednego centrum dyspozycyjnego, funkcjonującego w lokalu Państwowej StraŜy PoŜarnej i połączonego systemami łączności ze Szpitalnym Oddziałem Ratunkowym (przy Szpitalu Powiatowym w Suchej Beskidzkiej) i komendą Policji. ZagroŜenie Ŝycia lub zdrowia obywateli powodować będzie szybkie uruchomienie odpowiednich słuŜb. Partnerzy Okres Instytucja Źródła realizacji koordynująca finansowania Zarząd Powiatu Szpital Powiatowy w Suchej 2008-2008 BudŜet powiatu, Beskidzkiej, Komenda Powiatowa budŜet państwa, Policji, Państwowa StraŜ PoŜarna, urzędy budŜety słuŜb, gmin z terenu Powiatu , słuŜby fundusze techniczne zewnętrzne 89 3.1.2.3 Doskonalenie współpracy samorządu powiatowego, samorządów gminnych i słuŜb ratowniczych (policja, straŜ poŜarna, słuŜby medyczne, inspekcje techniczne) w ramach powiatowego systemu zarządzania kryzysowego. Opis zadania Funkcjonujący w powiecie system zarządzania kryzysowego wymaga stałego doskonalenia, zarówno w kwestiach współpracy poszczególnych słuŜb (wspólne akcje, wymiana informacji, koordynacja systemu łączności). Szczególny nacisk powinien być połoŜony na reagowanie w sytuacjach zagroŜeń (klęski Ŝywiołowe, wypadki drogowe, powaŜne awarie techniczne, zagroŜenie terrorystyczne). Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Wydział Działania Szpital Powiatowy w Suchej BudŜet powiatu, Zarządzania ciągłe budŜety gmin, Beskidzkiej, Komenda Powiatowa Kryzysowego Policji, Państwowa StraŜ PoŜarna, urzędy budŜety słuŜb, gmin z terenu powiatu, słuŜby techniczne fundusze Starostwa Powiatowego zewnętrzne 3.1.2.4 Działania edukacyjno-informacyjne w zakresie zachowania w sytuacjach zagroŜeń i udzielania pierwszej pomocy. Opis zadania Celem niniejszego zadania jest wzrost świadomości i umiejętności mieszkańców powiatu w zakresie udzielania pierwszej pomocy osobom chorym i osobom, które uległy wypadkowi oraz zachowania w sytuacjach zagroŜeń (klęski Ŝywiołowe, wypadki drogowe, powaŜne awarie techniczne, zagroŜenie terrorystyczne). Zadanie powinno mieć charakter edukacyjny (akcje, zajęcia praktyczne, konkursy) oraz informacyjny (ulotki, broszury, filmy) i powinny być efektem współpracy wielu lokalnych środowisk działających na rzecz bezpieczeństwa. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Wydział Szkoły z terenu gmin, zakłady opieki W miarę BudŜet gminy, Zarządzania zdrowotnej, urzędy gmin z terenu potrzeb budŜet powiatu, Kryzysowego Powiatu , Komenda Powiatowa Policji, fundusze Starostwa Państwowa StraŜ PoŜarna, organizacje zewnętrzne Powiatowego w pozarządowe, kluby sportowe, domy Suchej kultury, media lokalne Beskidzkiej 3.1.2.5 Zapewnienie moŜliwości stałego podnoszenia kwalifikacji personelu medycznego Szpitala Opis zadania Badanie potrzeb i kierunków kształcenia personelu medycznego Szpitala Powiatowego w Suchej Beskidzkiej oraz współorganizacja szkoleń. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania BudŜet powiatu, Szpital Powiatowy Powiatowy Urząd Pracy, Powiatowe Działania w Suchej Centrum Pomocy Rodzinie, Starostwo ciągłe budŜety gmin, Beskidzkiej Powiatowe w Suchej Beskidzkiej fundusze zewnętrzne 90 Cel operacyjny: 3.1.3. Doskonalenie instytucji i efektywności działań pomocy społecznej w powiecie Zadania: 3.1.3.1 Organizowanie szkoleń i spotkań przedstawicieli instytucji i organizacji działających na polu pomocy społecznej w powiecie. Opis zadania Zadanie ma na celu integrację środowisk pomocy społecznej w powiecie, wymianę informacji, diagnozę problemów społecznych, koordynację działań z zakresu pomocy społecznej, identyfikację nowych potrzeb Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Powiatowe ośrodki pomocy społecznej, Komenda Działania BudŜet powiatu Centrum Pomocy Powiatowa Policji, gminy, placówki cykliczne Rodzinie pomocy społecznej, organizacje pozarządowe z terenu powiatu, Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej 3.1.3.2 Dostosowanie standardu do wymogów ustawowych i rozszerzenie oferty placówek o nowe usługi. Tworzenie nowych placówek działających w obrębie pomocy społecznej. Opis zadania Działania w ramach programów naprawczych. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Starostwo Domy Pomocy Społecznej, Powiatowe 2008-2015 BudŜet powiatu, Powiatowe w Centrum Pomocy Rodzinie, urzędy gmin PFRON, fundusze Suchej z terenu Powiatu , ośrodki pomocy zewnętrzne Beskidzkiej, społecznej, organizacje pozarządowe, warsztaty terapii zajęciowej, Ośrodek Rehabilitacji i Wczesnej Interwencji, Ośrodek Rehabilitacyjno-EdukacyjnoWychowawczy, Środowiskowy Dom Samopomocy, Powiatowa Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych 91 3.1.3.3 Współpraca z gminami i organizacjami pozarządowymi w tworzeniu i prowadzeniu mieszkań chronionych. Opis zadania Mieszkania chronione są nowatorską formą pomocy i środowiskowego wsparcia osób opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze, placówki resocjalizacyjne czy rodziny zastępcze. Dają podstawę urzeczywistnienia idei wyrównywania szans, poprzez poprawę jakości Ŝycia tych osób, wzrost poczucia własnej godności, satysfakcji i zadowolenia. Rozwiązują społeczny problem dąŜenia kaŜdego człowieka do realizowania się w samodzielnym Ŝyciu. Rola powiatu powinna polegać na współpracy z samorządami gminnymi i organizacjami pozarządowymi w tworzeniu i prowadzeniu mieszkań chronionych. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Biuro Spraw Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Działania BudŜet powiatu, Społecznych placówki pomocy społecznej, ośrodki ciągłe budŜety gmin, pomocy społecznej, urzędy gmin z terenu fundusze i Obywatelskich Starostwa Powiatu , organizacje pozarządowe zewnętrzne Powiatowego w Suchej Beskidzkiej 3.1.3.4 Rozwój doskonalenia zawodowego kadr pomocy społecznej w powiecie. Opis zadania Zapewnienie pracownikom pomocy społecznej ścieŜek rozwoju zawodowego efektywności prowadzonych przez nich działań. Partnerzy Okres Instytucja realizacji koordynująca Dyrektorzy Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Działania poszczególnych ośrodki pomocy społecznej, urzędy gmin ciągłe placówek z terenu Powiatu , placówki pomocy społecznej z terenu powiatu, Regionalny Ośrodek Pomocy Społecznej, instytucje szkoleniowe, organizacje pozarządowe w celu utrzymania Źródła finansowania BudŜet powiatu, budŜety gmin, fundusze zewnętrzne 92 Cel operacyjny: 3.1.4. Organizowanie systemu opieki nad rodziną i dzieckiem Zadania: 3.1.4.1 Prowadzenie stałego monitoringu rodzin wymagających wsparcia w ramach systemu pomocy społecznej. Opis zadania Dobre rozpoznanie potrzeb rodzin wymagających wsparcia. W pozyskiwaniu, gromadzeniu (i aktualizacji informacji o potrzebach rodzin wymagających wsparcia społecznego niezbędna jest współpraca wszystkich instytucji pomocy społecznej w powiecie, zwłaszcza Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, Wydziału Rodzinnego i Nieletnich Sądu Rejonowego w Suchej Beskidzkiej i Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Działania Powiatowe Ośrodki pomocy społecznej, urzędy BudŜet powiatu, Centrum Pomocy gmin z terenu Powiatu, placówki pomocy ciągłe budŜety gmin Rodzinie społecznej z terenu powiatu, Komenda Powiatowa Policji, szkoły, organizacje pozarządowe 3.1.4.2 Kontynuacja szkoleń kandydatów do prowadzenia rodzin zastępczych (rodziny spokrewnione, zawodowe, specjalistyczne, rodzinne domy dziecka). Opis zadania Kontynuacja organizowanych szkoleń w zakresie prowadzenia rodzin zastępczych dla zainteresowanych podmiotów. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Powiatowe Ośrodki Adopcyjno Opiekuńcze, Działania BudŜet powiatu ciągłe Centrum Pomocy Starostwo Powiatowe, ośrodki pomocy Rodzinie społecznej, urzędy gmin z terenu Powiatu, Sąd Rejonowy, szkoły, organizacje pozarządowe, poradnie psychologiczno-pedagogiczne 3.1.4.3 Wspieranie funkcjonowania świetlic środowiskowych dla dzieci i młodzieŜy. Opis zadania Świetlice środowiskowe są placówkami przeznaczonymi dla dzieci i młodzieŜy, do zadań świetlic naleŜy umoŜliwianie uzyskania pomocy w nauce, umoŜliwienie rozwijania zainteresowań i uzdolnień dzieci i młodzieŜy, realizacja programów profilaktycznych przeciwdziałających uzaleŜnieniom. Instytucja Partnerzy Okres Źródła realizacji koordynująca finansowania budŜety gmin, Gminy prowadzące Samorząd powiatowy, ośrodki pomocy Działania świetlice społecznej, urzędy gmin z terenu ciągłe fundusze środowiskowe powiatu , Powiatowe Centrum Pomocy zewnętrzne, Rodzinie sponsorzy 93 3.1.4.4 Likwidacja barier funkcjonalnych (architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się) dla osób niepełnosprawnych Opis zadania Bariery architektoniczne, techniczne i komunikacyjne w instytucjach publicznych często są jedynymi barierami, wobec których osoby niepełnosprawne są bezradne. Zniesienie tych barier ułatwi niepełnosprawnym Ŝycie. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Powiatowe Starostwo Powiatowe w Suchej Działania PFRON, fundusze Centrum Pomocy Beskidzkiej, placówki pomocy ciągłe zewnętrzne, budŜety Rodzinie społecznej z terenu powiatu, ośrodki pomocy społecznej, urzędy gmin z terenu samorządów Powiatu , organizacje pozarządowe, szkoły, urząd marszałkowski, PFRON 3.1.4.5 Doskonalenie współpracy z organizacjami pozarządowymi w działaniach na rzecz rozwoju powiatu. Opis zadania Wspólne działania wzajemna promocja realizowanych działań, organizacja spotkań i seminariów prezentujących dorobek i zadania organizacji pozarządowych. Partnerzy Okres Instytucja Źródła realizacji koordynująca finansowania Organizacje Urzędy gmin z terenu Powiatu, Działania Środki pozarządowe Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, ciągłe zewnętrzne, Powiatowa Społeczna Rada do Spraw sponsorzy Osób Niepełnosprawnych Cel operacyjny: 3.1.5. Kontynuacja działań słuŜących bezpieczeństwu publicznemu w powiecie Zadania: 3.1.5.1 Wspieranie Komendy Powiatowej Policji w zakresie unowocześnienia zaplecza lokalowego i wyposaŜenia technicznego. Opis zadania Wsparcie remontu siedziby Komendy Powiatowej Policji w Suchej Beskidzkiej, dofinansowanie zakupów sprzętu komputerowego oraz taboru samochodowego. Instytucja Partnerzy Okres Źródła realizacji koordynująca finansowania Komenda Samorząd powiatowy, gminy z terenu Działania w BudŜet powiatu, Powiatowa Policji powiatu miarę potrzeb budŜety gmin 94 3.1.5.2 Kontynuacja współpracy Policji z innymi słuŜbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo publiczne w celu ograniczenia przestępczości i zwiększenia poziomu bezpieczeństwa w Powiecie. Opis zadania Celem zadania jest podtrzymywanie i doskonalenie współdziałania, opierając się przede wszystkim na wymianie informacji, koordynacji działań i wspólnych patrolach. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Komenda StraŜ Miejska w Suchej Beskidzkiej, Działania BudŜet policji, Powiatowa Policji Komenda Powiatowa Państwowej StraŜy ciągłe budŜety gmin, PoŜarnej, StraŜ Graniczna w Lipnicy budŜety Wielkiej, StraŜ Graniczna w Zwardoniu, podmiotów StraŜ Leśna, StraŜ Babiogórskiego Parku Narodowego, SłuŜby Ochrony Kolei, Powiatowa Społeczna StraŜ Rybacka 3.1.5.3 Kontynuacja działań informacyjnych i prewencyjnych mających na celu zwiększenie poczucia bezpieczeństwa publicznego wśród mieszkańców powiatu. Opis zadania WdraŜanie prewencyjnych programów profilaktycznych wśród młodzieŜy. Podnoszenie poziomu wiedzy rodziców, opiekunów i nauczycieli w zakresie zasad bezpieczeństwa podopiecznych. Nauka właściwych zachowań w ruchu drogowym poprzez realizację akcji prewencyjno – edukacyjnych. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania BudŜet policji, Komenda Starostwo Powiatowe w Suchej Działania ciągłe Powiatowa Policji Beskidzkiej, Powiatowe Centrum budŜet powiatu, budŜety gmin, Pomocy Rodzinie, gminy z terenu Powiatu , ośrodki pomocy społecznej, fundusze szkoły, domy kultury, kluby sportowe, zewnętrzne media lokalne 95 4. EDUKACJA I WSPÓŁPRACA 4.1 CEL STRATEGICZNY:ROZWÓJ PONADGIMNAZJALNYCH POWIATU EDUKACYJNYM SILNEJ POZYCJI NA OGÓLNOPOLSKIM SZKÓŁ RYNKU Cel operacyjny: 4.1.1 Doskonalenie bazy lokalowej i technicznej szkół oraz placówek oświatowych z terenu powiatu Zadania: 4.1.1.1 Prowadzenie remontów i adaptacji budynków szkół słuŜących zmniejszaniu kosztów utrzymania i zapewnieniu bezpieczeństwa Opis zadania Termomodernizacja obiektów, wykorzystanie niekonwencjonalnych i alternatywnych źródeł energii, modernizacja instalacji wod-kan, co. i elektrycznej. Objęcie monitornigiem wizyjnym szkół i placówek. Partnerzy Okres Instytucja Źródła realizacji koordynująca finansowania Samorządy z Dyrektorzy szkół i palcówek 2008-2015 BudŜety gmin terenu powiatu oświatowych powiatu, fundusze zewnętrzne 4.1.1.2 Doskonalenie zaplecza lokalowego i sprzętowego w szkołach . Opis zadania Istniejące przy szkołach ponadgimnazjalnych powiatu warsztaty szkolne i pracownie są nieodłącznym elementem kształcenia zawodowego. Dla utrzymania wysokiego poziomu nauczania zawodu, konieczne jest doskonalenie zaplecza lokalowego i wyposaŜenia warsztatów szkolnych, zwłaszcza w nowoczesne pomoce naukowe. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Samorządy z Dyrektorzy szkół i palcówek 2008-2015 BudŜety gmin terenu powiatu oświatowych powiatu, fundusze zewnętrzne 96 4.1.1.3 Dostosowanie bazy do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz kształcenia specjalnego. Opis zadania Powiat zapewnia moŜliwość kształcenia na poziomie specjalnej szkoły podstawowej, gimnazjum oraz szkoły przysposabiającej do pracy. Dla rozwoju kształcenia specjalnego na poziomie ponadgimnazjalnym konieczne jest doposaŜenie pracowni do kształcenia zawodowego. Podjęcie działań zmierzających do zwiększenia dostępności kształcenia osób niepełnosprawnych poprzez likwidację barier architektonicznych. Instytucja Źródła Partnerzy Okres koordynująca finansowania realizacji Samorządy z Dyrektorzy szkół i palcówek 2008-2015 BudŜety gmin terenu powiatu oświatowych, organizacje pozarządowe, powiatu, fundusze PFRON, Powiatowe Centrum Pomocy zewnętrzne Rodzinie. 4.1.1.4 Modernizacja wyposaŜenia komputerowego szkół. Opis zadania Systematyczna modernizacja wyposaŜenia komputerowego szkół w związku z postępem technicznym. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Samorządy z Dyrektorzy szkół i palcówek 2008-2015 BudŜety gmin i terenu powiatu oświatowych powiatu, fundusze i programy zewnętrzne Cel operacyjny: 4.1.2 Zapewnienie wysokiej jakości kształcenia i wychowania w powiązaniu z potrzebami współczesnego rynku pracy. Zadania: 4.1.2.1 Współpraca władz powiatu ze środowiskami gospodarczymi i społecznymi w poszerzaniu oferty edukacyjnej na szczeblu ponadgimnazjalnym i dostosowywaniu profili nauczania do potrzeb rynku pracy. Opis zadania Wprowadzanie w lokalny system edukacji ponadgimnazjalnej nowych profili nauczania Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Samorząd Powiatowy Urząd Pracy, Małopolskie Działania BudŜet powiatu powiatowy Kuratorium Oświaty, dyrektorzy szkół, ciągłe urzędy gmin z terenu Powiatu , przedsiębiorcy 97 4.1.2.2 Wspieranie procesu kształcenia ustawicznego osób dorosłych, w tym kształcenia „na odległość” – pomoc władz powiatu w organizacji kursów i szkoleń doskonalących oraz przekwalifikowujących dla mieszkańców. Opis zadania UmoŜliwienie zdobywania nowych umiejętności niezbędnych na rynku pracy i przekwalifikowanie zawodowe. Oferta szkoleń i kursów dla osób dorosłych, w tym takŜe pracujących powinna uwzględniać dotychczasowe umiejętności mieszkańców powiatu i potrzeby pracodawców, z udziałem placówek oświatowych. Coraz większy nacisk powinien iść w kierunku kształcenia „na odległość” ( e-learningu) dla róŜnych grup odbiorców. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Wydział Edukacji Jednostki szkoleniowe, organizacje Działania BudŜet powiatu, i Zdrowia pozarządowe, Powiatowy Urząd Pracy, budŜety gmin, ciągłe Starostwa urzędy gmin z terenu Powiatu , fundusze Powiatowego przedsiębiorcy, organizacje zewnętrzne, środki przedsiębiorców, uczestników w Suchej Beskidzkiej 4.1.2.3 Zapewnienie w szkołach i placówkach właściwych warunków do realizacji zadań wychowawczych i opiekuńczych. Opis zadania Opracowanie strategii działań wychowawczych i zapobiegawczych, realizacja przyjętych programów wychowawczych i profilaktycznych w szkołach, monitorowanie potrzeb w zakresie działań wychowawczych. Wzmocnienie pomocy psychologiczno – pedagogicznych dla uczniów i rodziców. Partnerzy Okres Instytucja Źródła realizacji koordynująca finansowania Samorządy z Dyrektorzy szkół i palcówek 2008-2015 BudŜety gmin i terenu powiatu oświatowych, organizacje pozarządowe, powiatu Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. 4.1.2.4 Współpraca szkół ponadgimnazjalnych z Powiatowym Urzędem Pracy w Suchej Beskidzkiej i organizacjami przedsiębiorców w zakresie doradztwa zawodowego i kształtowania kariery zawodowej młodych ludzi. Opis zadania Współpraca szkół ponadgimnazjalnych z Powiatowym Urzędem Pracy w Suchej Beskidzkiej i organizacjami przedsiębiorców w zakresie doradztwa zawodowego i kształtowania kariery zawodowej młodych ludzi. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania BudŜet powiatu, Samorząd Powiatowy Urząd Pracy, Małopolskie Działania powiatowy Kuratorium Oświaty, dyrektorzy szkół, ciągłe fundusze urzędy gmin z terenu Powiatu , zewnętrzne przedsiębiorcy 98 4.1.2.5 Współpraca szkół ponadgimnazjalnych z przedsiębiorcami w organizacji systemu praktyk uczniowskich w zakładach pracy. Opis zadania Teoria przyswajana przez uczniów w szkołach o profilu technicznym i zawodowym musi być powiązana z praktyką w zakładach pracy. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Działania Samorząd Powiatowy Urząd Pracy, dyrektorzy BudŜet powiatu, powiatowy szkół, urzędy gmin z terenu Powiatu, ciągłe fundusze przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa zewnętrzne 4.1.2.6 Wykorzystywanie internetu i nowoczesnych technik nauczania w procesie kształcenia młodzieŜy. Opis zadania Realizacja zadania ma na celu podnoszenie jakości i efektywności kształcenia w szkołach powiatu. Szczególnie istotna jest moŜliwość korzystania przez uczniów i nauczycieli z form pracy wykorzystujących technologie informatyczne (internet, prezentacje multimedialne, wideokonferencje) w nauczaniu róŜnych przedmiotów, w tym nauki języków obcych. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania BudŜet powiatu, Dyrektorzy szkół Samorządy z terenu powiatu, organizacje Działania ciągłe pozarządowe fundusze zewnętrzne 4.1.2.7 Wykorzystanie międzynarodowej współpracy uczniów i nauczycieli do pogłębiania znajomości języków obcych, realizacji wspólnych projektów i realizacji praktyk zewnętrznych. Opis zadania Szkoły powiatu posiadają doświadczenie w kontaktach międzynarodowych. Efektem jest wzrost otwartości młodzieŜy, wzrost znajomości języków obcych, poszerzenie horyzontów myślowych młodych ludzi. Rozwój tych kontaktów i międzynarodowa wymiana młodzieŜy powinny być priorytetem kaŜdej szkoły ponadgimnazjalnej w powiecie suskim. Szczególnie istotne staje się w tym zakresie wspólne tworzenie i realizacja międzynarodowych projektów edukacyjnych, finansowanych z funduszy unijnych. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła koordynująca finansowania Samorządy z Dyrektorzy szkół, szkoły zagraniczne, Działania ciągłe BudŜety gmin i terenu powiatu samorządy zagraniczne powiatu, fundusze zewnętrzne 99 4.1.2.8 Realizacja programów stypendialnych dla uczniów w ramach programów operacyjnych Opis zadania Kontynuacja programów stypendialnych socjalnych i motywacyjnych dla uczniów. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła koordynująca finansowania Samorządy z Dyrektorzy szkół, rektorzy uczelni 2008-2015 BudŜety terenu powiatu samorządów, budŜet państwa, programy operacyjne 4.1.2.9 Realizacja programu dokształcania i doskonalenia kadry pedagogicznej Opis zadania Realizacja programu dokształcania i doskonalenia kadry pedagogicznej . Instytucja Partnerzy Okres realizacji koordynująca Samorządy z Dyrektorzy szkół, instytucje 2008-2015 terenu powiatu szkoleniowe, uczelnie wyŜsze, Kurator Oświaty w Krakowie Źródła finansowania BudŜety samorządów, gmin i powiatu, budŜet państwa, programy operacyjne 100 Cel operacyjny: 4.1.3 Rozwój postaw obywatelskich i wzrost aktywności młodych ludzi Zadania: 4.1.3.1 Uwzględnianie w procesie nauczania w szkołach z terenu powiatu zagadnień przygotowujących młodzieŜ do Ŝycia w warunkach społeczeństwa obywatelskiego i gospodarki wolnorynkowej. Opis zadania Nowe wyzwania. podstawy przedsiębiorczości elementy rachunkowości, gra na giełdzie, aktywne poszukiwanie pracy, negocjacje i mediacje, komunikacja interpersonalna, fundusze strukturalne UE, kultura narodów europejskich, podstawowe aspekty prawne, tolerancja, rozwój samorządności w szkołach. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Samorządy z Dyrektorzy szkół, Rada Rodziców i 2008-2015 BudŜety terenu powiatu Szkół, Samorząd Uczniowski. samorządów, budŜet państwa, programy operacyjne 4.1.3.2 Opracowanie i promocja kompleksowej oferty, mającej na celu zagospodarowanie wolnego czasu młodzieŜy. Opis zadania Oferta dla młodzieŜy to efekt współpracy instytucji i organizacji oświatowo-wychowawczych w powiecie. Efektem powinna być spójna propozycja zajęć typu zainteresowania i hobby, nauka, kultura, sport. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Samorządy z szkoły, ośrodki kultury, kluby sportowe, 2008-2015 BudŜet powiatu, terenu powiatu urzędy gmin z terenu powiatu budŜety gmin, organizacje pozarządowe, fundusze zewnętrzne 4.1.3.3 Rozwój doskonalenia zawodowego kadr Powiatowego Urzędu Pracy w zakresie doradztwa zawodowego Opis zadania Zapewnienie pracownikom Powiatowego Urzędu Pracy w Suchej Beskidzkiej rozwoju zawodowego w celu zwiększenia efektywności prowadzonych przez nich działań w szkołach. Instytucja Partnerzy Okres Źródła koordynująca realizacji finansowania Powiatowy Urząd Samorządy z terenu powiatu 2008-2015 Fundusz Pracy, Pracy programy operacyjne 101 5. KULTURA, PROMOCJA I WYPOCZYNEK CEL STRATEGICZNY: 5.1. KOMPLEKSOWA OFERTA SPĘDZANIA CZASU WOLNEGO W POWIECIE SUSKIM Cel operacyjny: 5.1.1 Wspieranie rozwoju turystyki weekendowej i agroturystyki na terenie powiatu Zadania: 5.1.1.1 Kontynuacja współpracy z samorządami gminnymi i innymi instytucjami w zakresie tworzenia kompleksowej oferty turystycznej Powiatu. Opis zadania Integrowanie działań samorządów lokalnych i innych instytucji w zakresie tworzenia kompleksowej oferty turystycznej powiatu w dziedzinie atrakcji turystycznych powiatu dla turystów przebywających w powiecie suskim Okres Instytucja Źródła Partnerzy realizacji koordynująca finansowania Samorząd Gminy z terenu Powiatu , instytucje Działanie BudŜet powiatu, powiatowy, LGD działające w sektorze turystycznym. ciągłe budŜety gmin, Podbabiogórze środki prywatne 5.1.1.2 Tworzenie warunków do rozbudowy bazy gastronomiczno-noclegowej na terenach czystych ekologicznie Opis zadania Rozwój bazy noclegowej i bazy gastronomicznej opartej na produktach regionalnych. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Działanie BudŜety gmin, Urzędy gmin Lokalne podmioty gospodarcze, z terenu Powiatu samorząd powiatowy ciągłe budŜety gmin, środki prywatne 5.1.1.3 Prowadzenie działań promujących podejmowanie działalności gospodarczej w sferze agroturystyki wśród mieszkańców. Opis zadania Pomoc w promocji gospodarstw agroturystycznych Instytucja Partnerzy koordynująca Małopolskie Powiatowy Zespół Doradztwa Stowarzyszenie Rolniczego Małopolskiego ODR, Promocji samorządy z terenu Powiatu, Agroturystyki samorząd województwa, LGD Podbabiogórze Okres realizacji Działanie ciągłe Źródła finansowania BudŜet powiatu, środki zewnętrzne 102 Cel operacyjny: 5.1.2 Stworzenie zaplecza sportowo-rekreacyjnego konkurującym z innymi powiatami w powiecie na poziomie Zadania: 5.1.2.1 Budowa i modernizacja przyszkolnych sal gimnastycznych na terenie powiatu Opis zadania Budowa i modernizacja przyszkolnych sal gimnastycznych na terenie powiatu w ramach ogólnodostępnych krajowych i wojewódzkich programów rozwoju bazy sportowej. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Samorządy z terenu Jednostki oświatowe 2008 – 2015 BudŜet powiatu, powiatu budŜet gmin, FRKF, MRPO 5.1.2.2 Budowa i modernizacja ogólnodostępnych kompleksów wielofunkcyjnych boisk sportowych Opis zadania Budowa i modernizacja ogólnodostępnych kompleksów wielofunkcyjnych boisk sportowych w ramach krajowych i wojewódzkich programów rozwoju bazy sportowej. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania BudŜet powiatu, Samorządy z terenu Jednostki oświatowe, właściciele 2008-2015 powiatu nieruchomości budŜet gmin, FRKF, programy operacyjne, środki zewnętzne 5.1.2.3 Tworzenie nowych i modernizacja istniejących szlaków i ścieŜek rowerowych, pieszych i konnych na terenie powiatu. Opis zadania Istniejące ścieŜki wymagają systematycznego uzupełniania ich podstawowych elementów umoŜliwiających zainteresowanym korzystanie z ich walorów oznakowanie. Konieczne jest tworzenie nowych tras o róŜnym stopniu róŜnorodności i trudności. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania LGD Samorządy z terenu Powiatu, Działanie BudŜety gmin, Podbabiogórze instytucje działające w sektorze ciągłe budŜet powiatu, PTTK turystycznym programy zewnętrzne 103 Cel operacyjny: 5.1.3 Kontynuacja działań na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego powiatu Zadania: 5.1.3.1 Promocja działalności zespołów folklorystycznych z terenu powiatu. Opis zadania Promocja działalności zespołów będzie polegać na ich zapraszaniu na organizowane imprezy, w czasie których będą prezentować swoje umiejętności oraz lokalne tradycje szerokiej publiczności. Dodatkowo będą organizowane konkursy folklorystyczne przybliŜające zainteresowanym zespoły działające na terenie powiatu. Instytucja Źródła Okres Partnerzy koordynująca finansowania realizacji Wydział Kultury, Zespoły ludowe, lokalne Działanie BudŜety gmin, Kultury Fizycznej, stowarzyszenia, Urzędy gmin ciągłe budŜet powiatu, z terenu Powiatu, instytucje kultury Turystyki i środki zewnętrzne Promocji Powiatu 5.1.3.2 Upowszechnianie tradycji regionalnych rękodzieło) na zewnątrz. (zwyczaje, potrawy, miejscowy folklor i Opis zadania Upowszechnianie tradycji regionalnych przez organizację Instytucja Partnerzy koordynująca Samorząd Gminy z terenu powiatu , ośrodki powiatowy kultury, LGP Podbabiogórze Okres realizacji Działanie ciągłe Źródła finansowania BudŜet powiatu, budŜety gmin, sponsorzy 5.1.3.3 Kontynuacja przygotowywania rocznego kalendarza imprez przy współpracy z samorządami gminnymi i innymi instytucjami z terenu powiatu. Opis zadania W powiecie suskim został wypracowany zwyczaj wydawania corocznego kalendarza, z najwaŜniejszymi wydarzeniami kulturalnymi powiatu. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Samorząd Gminy z terenu powiatu , ośrodki raz w roku BudŜet powiatu powiatowy kultury, organizatorzy imprez 104 5.1.3.4 Aktywna promocja powiatowych produktów regionalnych. Opis zadania Promowanie nowych produktów lokalnych na rynku województwa i Polski oraz promowanie juŜ istniejących tradycyjnych produktów lokalnych. Instytucja Partnerzy Okres realizacji Źródła koordynująca finansowania LGD Gminy z terenu Powiatu, Działania ciągłe Środki budŜetów Podbabiogórze producenci produktów gmin, budŜet regionalnych powiatu, środki zewnętrzne Cel operacyjny: 5.1.4 Odnowa i ochrona obiektów dziedzictwa kulturowego na terenie powiatu Zadania: 5.1.4.1 Ochrona istniejących obiektów zabytkowych na terenie powiatu Opis zadania Podejmowanie działań na rzecz ochrony i rewaloryzacji powiatu suskiego. Instytucja Partnerzy koordynująca Samorządy z terenu Samorząd wojewódzki, podmioty powiatu zarządzające obiektami zabytkowymi istniejących zabytków na terenie Okres realizacji 2008-2015 Źródła finansowania BudŜety gmin i powiatu, wojewódzki konserwator zabytków, fundusze zewnętrzne Cel operacyjny: 5.1.5 Promocja potencjału turystycznego i kulturowego powiatu poza jego granicami Zadania: 5.1.5.1 Nawiązanie współpracy z samorządem wojewódzkim w zakresie promowania powiatu w regionalnym portalu internetowym Opis zadania Wrota Małopolski współpraca z administratorami Wrót Małopolski celem przygotowywania kompleksowej informacji do zamieszczenia w portalu, jej uaktualnianie. Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Samorząd Gminy powiatu, mieszkańcy 2008 - 2015 BudŜet powiatu, powiatowy budŜety gmin i województwa 105 5.1.5.2 Promocja Szlaku Architektury Drewnianej na terenie powiatu. Opis zadania W ramach realizacji zadania będą prowadzone działania promujące Szlak (rozpowszechnianie materiałów promocyjnych na jego temat, informowanie o Szlaku na stronach internetowych powiatu). Instytucja Okres Źródła Partnerzy koordynująca realizacji finansowania Samorząd Samorząd wojewódzki, podmioty Działanie BudŜet powiatu powiatowy zarządzające obiektami włączonymi ciągłe do Szlaku 5.1.5.3 Promocja Powiatu Suskiego podczas krajowych i zagranicznych imprez i targów turystycznych Opis zadania Kontynuacja działań promocyjnych Instytucja Partnerzy koordynująca Samorząd Gminy powiatu, instytucje kultury, powiatowy podmioty działające w branŜy turystycznej Okres realizacji Działanie ciągłe Źródła finansowania BudŜet powiatu oraz gmin 5.1.5.4 Publikowanie wydawnictw promocyjnych dotyczących atrakcji turystycznych i dziedzictwa kulturowego powiatu Opis zadania Kontynuacja działań promocyjnych Instytucja Partnerzy koordynująca Samorząd Gminy powiatu, instytucje kultury, powiatowy podmioty działające w branŜy turystycznej Okres realizacji Działanie ciągłe Źródła finansowania BudŜet powiatu oraz gmin, środki zewnętrzne 5.1.5.5 Budowa zintegrowanego systemu informacji turystycznej w powiecie suskim Opis zadania Utworzenie kompletnego systemu informacji turystycznej lokalowo-noclegowej na terenie powiatu, itp. Instytucja Partnerzy koordynująca LGD Gminy powiatu, instytucje kultury, Podbabiogórze podmioty prywatne o atrakcjach turystycznych, bazie Okres realizacji 2008-2015 Źródła finansowania Środki zewnętrzne budŜety powiatu oraz gmin 106 Procedury wdraŜania, monitorowania i aktualizacji Strategii Procedury wdraŜania, monitorowania i aktualizacji zawierają listę działań, których podjęcie ma na celu ułatwienie realizacji „Strategii Rozwoju Powiatu na lata 2008 – 2015” oraz umoŜliwienie stałego monitorowania i dostosowywania zapisów Strategii do zmieniających się warunków otoczenia społeczno-gospodarczego. Proces wdraŜania „Strategii Rozwoju Powiatu na lata 2008 - 2015” jest rozpatrywany na trzech głównych poziomach: organizacyjnym merytorycznym społecznym POZIOM ORGANIZACYJNY „Strategia Rozwoju Powiatu na lata 2008 – 2015” nie ogranicza się w swych zapisach tylko do zadań realizowanych bezpośrednio przez Zarząd Powiatu Suskiego. Strategia proponuje przede wszystkim zadania, które stanowią wyzwania dla całej społeczności lokalnej i wszystkich instytucji działających na polu aktywizacji mieszkańców powiatu. WdraŜanie Strategii, zawierającej zadania będące w kompetencjach wielu lokalnych i ponadlokalnych instytucji, organizacji i środowisk, wymaga ścisłej koordynacji i współpracy pomiędzy zainteresowanymi stronami. W dalszej części niniejszego opracowania określone zostaną zasady (ramy) współpracy międzysektorowej i międzygminnej w powiecie suskim. Koordynacja procesu wdraŜania i aktualizacji „Strategii Rozwoju Powiatu na lata 2008 – 2015” będzie odbywać się poprzez wykorzystanie samorządowego modelu zarządzania strategią. Model samorządowy przekazuje proces zarządzania Strategią w ręce przedstawicieli władz jednostek samorządowych z terenu powiatu, a więc w ręce Zarządu Powiatu , Rady Powiatu oraz Burmistrzów i Wójtów Gmin wchodzących w jego skład. Decyzje, podejmowane w porozumieniu przez te organy, oparte na kompleksowym podejściu do uwarunkowań społeczno-gospodarczych, będą w bardzo istotny sposób wpływały na rozwój lokalny powiatu. Rolę koordynatora w odniesieniu do działań władz samorządowych oraz instytucji zaangaŜowanych w realizację zapisów strategii będzie pełnić Wydział Inwestycji, Drogownictwa i Rozwoju Starostwa Powiatowego w Suchej Beskidzkiej. W tym modelu niezmiernie waŜna jest współpraca Wydziału z odpowiednimi komórkami organizacyjnymi w Starostwie oraz w Urzędach Gmin z terenu powiatu. Podstawowymi zadaniami Wydziału w 107 Starostwie Powiatowym, działającego na rzecz wdraŜania strategii i rozwoju lokalnego zazwyczaj są: - koordynacja współpracy między jednostkami samorządu terytorialnego, organizacjami pozarządowymi i przedsiębiorstwami z terenu powiatu, - harmonizacja realizacji działań zapisanych w Strategii i innych dokumentach branŜowych, - koordynowanie działań Starostwa Powiatowego w zakresie pozyskiwania funduszy zewnętrznych na zadania zawarte w Strategii, - pozyskiwanie partnerów do realizacji zadań zapisanych w Strategii. POZIOM MERYTORYCZNY: Poziom merytoryczny obejmuje faktyczny element wdraŜania i monitorowania zadań zapisanych w „Strategii Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2008 - 2015”, przegląd zapisów Strategii i ich aktualizację. W konsekwencji tych działań osiągnięte zostaną cele operacyjne (średniookresowe) i strategiczne (długookresowe). Strategia Rozwoju Powiatu Suskiego określona została na lata 2008 – 2015. WaŜną rolę spełnia Konwent Strategiczny, w ramach którego współpracują przedstawiciele środowisk społeczno-gospodarczych powiatu – samorządów lokalnych, przedsiębiorców oraz organizacji pozarządowych. Monitoring i aktualizacja będzie dokonywana w przedstawiony poniŜej sposób: 1. Zadania związane z monitoringiem i aktualizacją Strategii będą realizowane przez członków Konwentu Strategicznego. 2. Odpowiedzialność za zwoływanie posiedzeń Konwentu powierza się Staroście Suskiemu. 3. Odpowiedzialność za obsługę techniczną i organizacyjną prac Konwentu powierza się Wydziałowi Inwestycji, Drogownictwa i Rozwoju Starostwa Powiatowego w Suchej Beskidzkiej. 4. W skład otwartej listy Konwentu Strategicznego wchodzą przedstawiciele instytucji koordynujących realizację zadań zapisanych Strategii. 5. Konwent Strategiczny dokonuje monitoringu i aktualizacji Strategii na posiedzeniach monitorujących i aktualizacyjnych, zwoływanych przez Starostę cyklicznie raz w roku. 6. Podmioty odpowiedzialne za realizację poszczególnych zadań zawartych w Strategii i wyznaczonych do realizacji w roku poprzedzającym posiedzenie Konwentu przesyłają 108 do Wydziału Inwestycji, Drogownictwa i Rozwoju Starostwa Powiatowego w Suchej Beskidzkiej sprawozdania z realizacji danego zadania w roku poprzednim. 7. Wydział Inwestycji, Drogownictwa i Rozwoju Starostwa Powiatowego w Suchej Beskidzkiej nie później niŜ na 30 dni przed terminem posiedzenia monitorującego Konwentu Strategicznego przesyła do podmiotów odpowiedzialnych za realizację poszczególnych zadań zawartych w Strategii informację o terminie posiedzenia Konwentu i zakresie merytorycznym tematów poruszanych na spotkaniu. 8. Konwent Strategiczny na posiedzeniu monitorującym dokonuje: - oceny zadań realizowanych w roku poprzednim na podstawie sprawozdań przesłanych przez instytucje koordynujące poszczególne zadania oraz bezpośrednich relacji przedstawicieli podmiotów odpowiedzialnych za realizację danego zadania, - identyfikacji problemów, które ograniczyły bądź uniemoŜliwiły realizację zadań zapisanych w strategii, - opracowania propozycji niezbędnych zmian w zakresie realizowanych i nowych zadań. 9. Propozycje niezbędnych zmian w zakresie realizowanych i nowych zadań Starosta Suski przedstawia Radzie Powiatu, która podejmuje decyzję o ich ewentualnym uwzględnieniu w Strategii. 10. Starosta Suski zwołuje posiedzenie aktualizacyjne Konwentu Strategicznego kaŜdego roku realizacji Strategii. 11. Starosta Suski moŜe zwołać dodatkowe posiedzenia aktualizacyjne Konwentu Strategicznego w wyznaczonym przez siebie terminie. POZIOM SPOŁECZNY: Poziom społeczny dotyczy upowszechniania zapisów „Strategii Rozwoju Powiatu na lata 2008 – 2015” wśród społeczności lokalnej oraz pozyskiwania partnerów (lokalnych i zewnętrznych) dla realizacji zadań Strategii. Głównym adresatem zapisów „Strategii Rozwoju Powiatu na lata 2008 – 2015” są mieszkańcy powiatu, a w szczególności: 1. Radni Powiatu, pracownicy Starostwa Powiatowego i powiatowych jednostek organizacyjnych 2. Radni gmin tworzących powiat, 3. Pracownicy Urzędów Gmin z terenu powiatu oraz gminnych jednostek organizacyjnych, 109 4. Posłowie i senatorowie reprezentujący w Parlamencie powiat suski oraz radni Sejmiku Wojewódzkiego, związani z powiatem suskim, 5. Przedsiębiorcy, przedstawiciele sektora gospodarczego, instytucje otoczenia biznesu, instytucje szkoleniowe z terenu powiatu, 6. Instytucje finansowe, 7. Organizacje pozarządowe. Upowszechnienie zapisów „Strategii Rozwoju Powiatu na lata 2008 – 2015” wśród społeczności lokalnej ma na celu: 1. Objaśnienie etapów procesu planowania rozwoju społeczno-gospodarczego w powiecie – realizacja zapisów strategii i planu rozwoju, zaproszenie partnerów do współpracy, 2. Prezentację lokalnego potencjału społeczno-gospodarczego powiatu, priorytetów i kierunków jego rozwoju w najbliŜszych latach (obszary strategiczne, cele strategiczne, cele operacyjne, zadania), 3. Zachęcenie do wzięcia udziału w realizacji zapisów „Strategii Rozwoju Powiatu na lata 2008 – 2015”. Społeczność lokalna otrzyma: 1. Dokument „Strategia Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2008 – 2015” dostępny na stronie internetowej www.powiatsuski.pl, 2. Zaproszenie do wzięcia udziału w realizacji zapisów „Strategii Rozwoju Powiatu na lata 2008 – 2015” w szczególności przez współudział w przygotowaniu oraz realizacji projektów współfinansowanych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, W celu upowszechnienia treści „Strategii Rozwoju Powiatu na lata 2008 – 2015” zostaną przeprowadzone następujące działania: 1. Opracowanie krótkiego materiału przybliŜającego mieszkańcom „Strategię Rozwoju Powiatu na lata 2008 – 2015” w Biuletynie Podbabiogórskim; 3. Umieszczenie dokumentu „Strategia Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2008 – 2015” na stronie internetowej www.powiatsuski.pl, 2. Przygotowanie i skierowanie do władz gminnych, lokalnych liderów społecznych listu informującego o zakończeniu prac nad aktualizacją strategii i dostępności dokumentu; 3. Przekazanie członkom Konwentu Strategicznego i Radzie Powiatu Suskiego kompletnego tekstu „Strategii Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2008 – 2015” w formie 110 elektronicznej, a instytucjom zewnętrznym informacji o podjęciu uchwały o przyjęciu „Strategii Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2008 – 2015”; Celem zaplanowanych działań informacyjnych skierowanych do otoczenia powiatu jest: - Promocja powiatu i jego oferty gospodarczej w województwie małopolskim i sąsiednich województwach, - Przyciągnięcie na teren powiatu potencjalnych inwestorów zainteresowanych inwestowaniem w powiecie oraz organizacji pozarządowych mogących wspomóc powiat suski w realizacji strategii i planu rozwoju lokalnego poprzez przygotowywanie projektów mogących otrzymać współfinansowanie z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. 111