Pomiary elektryczne multimetrem

Temat: Pomiary elektryczne multimetrem
Data: 08.02.2015
Autor: Piotr Kierat
Niejednokrotnie zachodzi potrzeba sprawdzenia warunków zasilania lub zmierzenia jakiejś
wielkości elektrycznej. W sprzedaży są dostępne multimetry. W tym artykule postaram się
przedstawić zasady postępowania z tym urządzeniem jakie stosowałem w praktyce oraz kilka
przykładów pomiarów.
W czasie wykonywania pomiarów należy zachować szczególną ostrożność, gdyż może dojść
do porażenia prądem. Niewłaściwie połączony obwód elektryczny może skutkować
wywołaniem pożaru, wyciekiem substancji z wyświetlacza, eksplozją na przykład
kondensatora. Ja w czasie łączenia obwodów stosowałem okulary ochronne.
Napiszę teraz parę słów o pomiarach napięcia. Jeżeli mierzymy nieznaną wartość napięcia to
należy wybrać największą wartość zakresu, potem po wykonaniu odczytu możemy go
zmniejszyć jeżeli wskazana wartość napięcia nie przekroczy wartości zakresu. Należy też
podjąć decyzje czy mierzymy napięcie stałe DC ang. Direct Current czy przemienne AC ang.
Alternating Curent. Na obrazku Obr. 1 widzimy pomiar napięcia przemiennego AC w
gniazdku w sieci 220V 50Hz. Na Obr. 2 widzimy pomiar napięcia stałego DC w instalacji
samochodowej. Jest to pomiar napięcia na akumulatorze. Taki pomiar może pomóc nam w
zdiagnozowaniu czy akumulator jest sprawny. Zasilacz komputerowy w standardzie ATX
ang. Advanced Technology Extended też możemy sprawdzić, przedstawia to rysunek Obr. 3.
Woltomierz ma bardzo dużą rezystancję, dlatego jeżeli połączymy go ze źródłem napięcia w
ten sposób Obr. 1 czy Obr. 2 to popłynie przez niego mały prąd i nie uszkodzi go.
Przy pomiarach nieznanego prądu niektóra metodyka jest podobna. Należy wybrać
największą wartość zakresu, potem po wykonaniu odczytu możemy go zmniejszyć jeżeli
wskazana wartość prądu nie przekroczy wartości zakresu. Należy też podjąć decyzje Cze
mieżymy prąd stały DC czy przemienny AC. Opisywany miernik nie ma zakresu AC dla
pomiaru prądu. Amperomierz ma bardzo małą rezystancję, nie można go podłączać tak jak
woltomierza ponieważ popłynie przez niego duży prąd i zostanie on uszkodzony. Najlepiej
podłączyć go szeregowo z rezytacją obciążenia lub jakimś odbiornikiem energii elektrycznej.
Przykładem pomiaru jest pomiar prądu silnika prądu stałego zasilanego z baterii o napięciu
1,5 V widoczny na Obr. 4.
Przy pomiarach nieznanej rezystancji postępujemy nieco inaczej. Najpierw ustawiamy zakres
na najniższą wartość i jeżeli jest przekroczony zakres wówczas stopniowo zwiększamy
zakres aż ukaże się nam wynik pomiaru. Tak postępujemy ponieważ omomierz to w
przybliżeniu połączone źródło napięcia z rezystancją. Źródłem napięcia możemy uszkodzić
element elektroniczny. Przykład pomiaru rezystancji widzimy na Obr. 5.
Pomiary moim multimetrem wykonywałem w następujący sposób. Najpierw ustawiłem
pokrętłem wielkość którą chciałem mierzyć potem połączyłem multimetr z obwodem
mierzonym. Jeżeli najpierw podłączymy miernik do obwodu a potem będziemy pokrętłem
ustalać wielkość mierzoną, wówczas możemy dokonać pomiaru innej wielkości niż
zakładanej przez krótki okres czasu, co może prowadzić do uszkodzenia przyrządu.
Wykonanie pomiarów multimetrem w sposób przedstawiony w artykule uchroni nas przed
zniszczeniem urządzenia. Przedstawione pomiary są zaprezentowane dla wybranych
elementów, luźne interpretowanie przedstawionych zasad może przykładowo prowadzić do
uszkodzenia miernika.
Obr. 1 Pomiar napięcia w sieci 220V 50Hz.
Obr. 2 Pomiar napięcia stałego w instalacji samochodowej.
Obr.3 Pomiar napięcia w zasilaczu komputerowym.
Obr. 4 Pomiar prądu silnika prądu stałego.
Obr. 5 Pomiar rezystancji.