Rozdział 47 Cywilizacja przemysłowa – triumf człowieka?

Rozdział 47
Cywilizacja przemysłowa – triumf człowieka?
Źródło A
1. Wydobycie węgla rosło najszybciej w Wielkiej Brytanii.
2. Pozycję na rynku traciła stopniowo Francja.
3. Zmiany następowały najszybciej po 1860 r., gdy gwałtownie wzrosło wydobycie węgla
w Wielkiej Brytanii, zaczęło też szybko rosnąć w Niemczech.
Źródło B
1. Długość linii kolejowych rosła najszybciej w Stanach Zjednoczonych, gdzie w latach
1840–1914 przybyło ich ponad 405 tys. km, następnie w Rosji (ponad 62 tys. km)
i Niemczech (ponad 61 tys. km).
2. Tempo przyrostu długości sieci kolejowych miało ścisły związek z obszarem kraju, o czym
świadczą pierwsze miejsca w zestawieniu USA i Rosji. Zależność ta nie była jednak
proporcjonalna – w stosunku do powierzchni długość linii kolejowych rosła szybciej
w niektórych średnich krajach (w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii).
3. Przyrost długości linii kolejowych był większy w latach 1870–1914.
Źródło C
1. Zatrudnienie zwiększyło się przede wszystkim w handlu i transporcie (z 11,2% do 21,4%)
oraz rzemiośle, przemyśle i górnictwie (z 29,7% do 46,2%).
2. Zatrudnienie zmalało najbardziej w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie (z 35,8% do
8,7%).
3. Największe przesunięcia następować mogły między rolnictwem, leśnictwem
i rybołówstwem, skąd odpływali zatrudnieni, a handlem, transportem, rzemiosłem,
przemysłem i górnictwem, gdzie szybko przybywało pracowników.
Źródło D
1. Przeciętna długość życia w tych samych grupach była znacznie dłuższa w hrabstwach
rolniczych, zwłaszcza wśród mniej zamożnych warstw, żyjących z pracy fizycznej.
2. W hrabstwach rolniczych przeciętna długość życia ludzi zamożnych była o ok. 1/3 większa
niż ludzi najuboższych. W miastach przemysłowych różnica ta była znacznie większa,
sięgając ponad 100%.
3. Przeciętna długość życia chłopów była wszędzie większa niż przeciętna długość życia
robotników.
Źródło E
1. Zdaniem autora życie w miastach przemysłowych ograniczało horyzonty ludzi jedynie do
pracy, której podporządkowywali wszystko inne (wers 2–5, 9–10).
2. Francuski uczony odnotował, iż miasta przemysłowe skupiały się wokół zakładów
górujących nad otoczeniem, że zabudowa była chaotyczna i byle jaka, ulice wąskie,
w większości niebrukowane, a tereny niezabudowane zanieczyszczone (akapit 2). Autor
zauważył też, iż z powodu wyziewów przemysłowych miasta spowite były mrokiem.
Odnotował również przepych siedzib nielicznych bogaczy (akapit 3).
3. Z opisanych zjawisk na zdrowie mieszkańców wpływać mogła mordercza praca, brak
oczyszczania miasta oraz ciężkie zanieczyszczenie powietrza.
źródło: KLUB PODRÓŻNIKÓW W CZASIE
GALEON /www.galeon.gwo.pl