Budownictwo Energooszczędne

Budownictwo
Energooszczędne
Wymóg po 2020 roku
Budownictwo energooszczędne
Parlament Europejski przyjął nową unijną dyrektywę o budownictwie energooszczędnym.
Sektor budownictwa jest największym
Przyjęte w niej regulacje są łagodniejsze niż pier-
użytkownikiem energii i stanowi największe źró-
wotna propozycja Komisji Europejskiej. Dyrekty-
dło emisji CO2. Stan większości budynków istnie-
wa wprowadzi m.in. standardy w zakresie energo-
jących oraz nowowznoszonych ma bezpośrednie
oszczędnego budownictwa i regulacje nakładające
przełożenie na wysokie zużycie energii, a tym
na rządy i producentów obowiązki informowania
samym na ich niską efektywność energetyczną.
o zużyciu energii i sposobach jej oszczędzania.
Przepisy Dyrektywy 2010/31/UE mają być wpro-
Dyrektywa 2010/31/UE stanowi przekształcenie
wadzone m.in. poprzez skonstruowanie i wprowa-
dyrektywy 2002/91/WE. Przepisy dyrektyw kładą
dzenie odpowiednich regulacji prawnych na bazie
szczególny nacisk na skuteczne podejmowanie
przepisów techniczno-budowlancyh, które będą
działań służących poprawie
obligowały do projektowa-
standardu energetycznego
nia nowych oraz przepro-
budynków, poprzez wpro-
wadzenia
ważniejszych
wadzenie
renowacji
użytkowanych
budynków
z
zdecydowanych
instrumentów
polityki
zrównoważonej,
jak:
ustalenie
minimalnych
2
mal zerowym zużyciu energii.
naciskiem
takich
na rozwiązania proefektyw-
wymagań
nościowe oraz zwiększenie
dotyczących
charakterystyki energetycznej no-
wykorzystania
Źródło: http://ec.europa.eu/
energii
ze źródeł odnawialnych.
wych budynków na poziomie optymalnym pod
Określenie konkretnych działań w dyrektywie oraz
względem kosztów, przy użyciu odpowiedniego
środków potrzebnych do ich realizacji ma się
instrumentu obliczeniowego; system zachęt mają-
przyczynić do wykorzystania dużego, niezrealizo-
cych
na celu upowszechnienie na rynku budyn-
wanego potencjału oszczędności energii w budyn-
ków charakteryzujących się niskim lub zerowym
kach i redukcji dużych różnic w zakresie standar-
poziomem zużycia energii i emisji CO2 przy zasto-
du energetycznego budynków między poszczegól-
sowaniu wysoko efektywnych systemów alterna-
nymi państwami członkowskimi.
tywnych przy powszechnym systemie oceny ener-
Pierwsze regulacje mające na celu wytyczenie
getycznej budynków lub modułów budynków.
standardów energooszczędności w polskim budow-
Polityka zrównoważona w budownictwie
nictwie może wprowadzić przygotowywana przez
ukierunkowana jest przede wszystkim na podej-
Ministerstwo Gospodarki ustawa o OZE, która za-
mowanie działań skutecznie ograniczających zu-
kłada wprowadzenie minimalnego udziału energii
życie energii oraz wzmacniających funkcjonowa-
produkowanej przez domowe systemy odnawial-
nie istniejących rozwiązań przy wiodącym udziale
nych źródeł energii w nowopowstałych i przecho-
sektora publicznego oraz propagowanie rozwiązań
dzących generalne remonty budynkach. Wykorzy-
w zakresie promowania budownictwa nisko i zero-
stanie energii odnawialnej w sektorze budownic-
enrgetycznego, z jednoczesnym uwzględnieniem
twa może być ponadto zwiększone poprzez imple-
poziomu charakterystyki energetycznej optymal-
mentowanie wraz z nową ustawą atrakcyjnego
nego pod względem kosztów. Z art. 9 dyrektywy
systemu dopłat do zielonej energii elektrycznej
2010/31/UE wynika wymóg zapewnienia, aby
produkowanej w domowych instalacjach OZE,
do dnia 31 grudnia 2020 r. wszystkie nowe budyn-
a także przez zwolnienie prywatnych inwestorów
ki były budynkami o niemal zerowym zużyciu
montujących odnawialne źródła energii elektrycz-
energii, natomiast po dniu 31 grudnia 2018 r. no-
nej z obowiązku zakładania działalności i posia-
we budynki zajmowane przez władze publiczne
dania koncesji na produkcję energii.
oraz będące ich własnością były budynkami o nie-
Budownictwo energooszczędne
Zgodnie z unijnymi regulacjami nowa ustawa
tora w Europie. Przeciętny polski dom jednoro-
o OZE ma wprowadzić także standardy w zakresie
dzinny zużywa niemal dwukrotnie więcej energii
montażu domowych systemów OZE – poprzez
niż podobny budynek w krajach Europy Zachod-
wprowadzenie systemu certyfikacji instalatorów
niej. Jest to wynik stosowania w tych państwach
poszczególnych rodzajów źródeł odnawialnych.
lepszych technik budowlanych, na które składa się
Rząd polski pracuje nad ustawą o charak-
m.in.
większa
termoizolacyjność
budynków.
terystyce energetycznej budynków, która całko-
Wprowadzony w Polsce obowiązkowy certyfikat
wicie
budowlany.
energetyczny ma na celu zmniejszenie emisji CO2
Otóż od 2020 roku nikt nie dostanie pozwolenia
zrewolucjonizuje
rynek
do atmosfery. Podstawowymi celami wprowadze-
na budowę czy remont domu innego niż energo-
nia obowiązku sporządzania i przekazywania świa-
oszczędny. Krajowy Plan Działań będzie dotyczył
dectw charakterystyki energetycznej w określo-
zwiększenia liczby budynków o niemal zerowym
nych sytuacjach prawnych jest promocja budow-
zużyciu energii. Trwająca debata nad projektem
nictwa energetycznie efektywnego oraz zwiększe-
ustawy o OZE pokazuje siłę jeszcze stosunkowo
nie świadomości w zakresie możliwości uzyskania
młodej branży energetyki odnawialnej w naszym
oszczędności energii w budynkach.
kraju. Nowa ustawa może nie tylko umożliwić
Świadectwo energetyczne to dokument, który
realizację unijnego celu produkcji przez Polskę
przedstawia
15% energii ze źródeł odnawialnych do roku 2020,
do ogrzewania (lub chłodzenia) i przygotowania
ale także powinna przyczynić się do rozwoju pol-
CWU przez konkretny budynek.
zapotrzebowanie
na
energię
skich firm oferujących innowacyjne technologie
Obowiązek sporządzania świadectw charaktery-
bazujące na wykorzystaniu odnawialnych źródeł
styki energetycznej budynków wynika z przepisów
energii. Polska zobowiązała się do implementowa-
Dyrektywy 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego
nia unijnej dyrektywy 2009/28 do końca 2010
i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charak-
roku, jednak do tej pory ustawa o OZE nie została
terystyki energetycznej budynków. Od 1 stycznia
przyjęta.
ustawa
2009 r. świadectwa charakterystyki są obowiązko-
dla rynku energetyki odnawialnej w Polsce zosta-
we dla każdego budynku oddawanego do użytko-
nie wprowadzona w życie w pierwszych miesią-
wania
cach 2013 roku. Jedną ze zmiana dla polskiego
lub najmowi, a także w przypadku, gdy w wyniku
rynku energii odnawialnej zaproponowaną przez
przebudowy lub remontu budynku uległa zmianie
Ministerstwo
ustawy
jego charakterystyka energetyczna. Zgodnie z art.
o OZE jest wprowadzenie systemu taryf gwaranto-
57 ust. 1 pkt 7 ustawy - Prawo budowlane (Dz. U.
wanych (ang. Feed-in tariffs) dla mniejszych źró-
z 2006 Nr 156 poz. 1118 z późn. zm.) inwestor
deł odnawialnych. Wprowadzenie atrakcyjnych
jest obowiązany pozyskać świadectwo charaktery-
stawek dopłat w ramach polskiego systemu feed-
styki energetycznej budynku i dołączyć je do za-
in tariffs wraz z ułatwieniem procedur administra-
wiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku
cyjnych i obniżenia kosztów inwestycji może za-
o udzielenie pozwolenia na użytkowanie wraz
początkować praktycznie nieobecny dotąd rynek
z innymi wymaganymi dokumentami. Świadectwo
domowych systemów do produkcji zielonej energii
charakterystyki energetycznej jest ważne 10 lat
elektrycznej.
pod warunkiem nie przeprowadzenia w tym czasie
W uchwalonej w marcu 2011 roku ustawie o efek-
robót budowlanych, w wyniku których zmianie
tywności energetycznej głównym założeniem jest
uległaby charakterystyka energetyczna budynku.
wprowadzenie certyfikatów energetycznych. We-
W przypadku przeprowadzenia robót budowla-
dług Ministra Gospodarki przepisy zracjonalizują
nych, w wyniku, których nastąpiła zmiana charak-
ceny energii dla końcowych odbiorców oraz
terystyki
zwiększą konkurencyjność polskich firm tego sek-
sporządzenia nowego świadectwa charakterystyki
Prognozuje
się,
Gospodarki w
że
nowa
projekcie
oraz
budynku
energetycznej
podlegającemu
zachodzi
zbyciu
konieczność
3
Budownictwo energooszczędne
nych,
 Odzysk ciepła głównych systemu wentylacji
 Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii
 Tanie źródlo ciepła
 Akumulacja ciepła przegród budowlanych
 Automatyka
Architekturę domu energooszczędnego cechuje
zwarta bryła budynku, czyli niski
współczynnik
A/V, tj. powierzchni wszystkich przegród zewnętrznych do kubatury budynku.
Domy energooszczędne
Ciepłe przegrody zewnętrzne to warunek konieczWymogi
4
budownictwa
ny. Projektując dom energooszczędny, należy
spełniają domy pasywne i energooszczędne. Dom
założyć, że wszystkie przegrody zewnętrzne, czyli
energooszczędny to taki, który cechuje się niż-
podłogi na gruncie, ściany, dachy lub stropodachy
szym, niż w przypadku tradycyjnego zapotrzebo-
będą charakteryzowały się współczynnikiem prze-
waniem na ciepło – dzięki temu jest tańszy w eks-
nikania ciepła U=0,16–0,20 W/(m²·K). Jeśli nie
ploatacji, przyjazny dla człowieka i środowiska.
zapewni się budynkowi tak dobrej termoizolacyj-
Dom energooszczędny to budynek, który poprzez
ności, to właściwie żadne inne działania nie będą
zastosowane rozwiązania projektowe i techniczne
miały sensu. Po prostu straty energii cieplnej
może być eksploatowany przy mniejszym, niż
przez przegrody zewnętrzne będą tak duże,
w przypadku tradycyjnego budownictwa, zużyciu
że oszczędności wynikające np. z zainstalowani
energii - zwłaszcza termicznej - przeznaczonej
pompy ciepła czy rekuperatora powietrza o bardo
do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użyt-
dużej sprawności staną się prawie niezauważalne.
kowej.
Kolejną istotną cechą domu energooszczędnego
Uzyskanie standardu NF40 (dla domu energoosz-
jest prostota polegająca na małej liczbie lukarn,
czędnego) lub NF15 (dla domu pasywnego) zmusza
wykuszy, narożników, gzymsów, attyk, krawędzi
inwestorów
kompleksowych
czy tarasów nad pomieszczeniami. Jeżeli już one
zmian w wymaganiach dotyczących izolacyjność
występują należy zwrócić uwagę na ich prawidło-
cieplnej przegród zewnętrznych, rodzaju systemu
we ocieplenie oraz czy zastosowano nowoczesne
wentylacji oraz szczelności powietrznej domu.
systemy, likwidujące mostki cieplne, w konstruk-
Jednym z najistotniejszych elementów jest odpo-
cji budynku takie jak: koszyki izolacyjne, pustaki
wiednia izolacja termiczna budynku i ograniczanie
cokołowe. Mniejsza powierzchnia dachu oraz jego
strat ciepła. Budowa domu energooszczędnego
prostota mają także istotne znaczenie dla strat
powinna podlegać pewnym określonym zasadom,
ciepła. Przy projektowaniu dachu ważne są
które zagwarantują mniejsze straty energii.
co najmniej dwa elementy: ułożenie izolacji ter-
do
ekologicznego
wprowadzenia
micznej z kilku warstw wełny mineralnej o łączDo głównych zasad budowy domu energooszczęd-
nej grubości min. 20 cm (tak, aby nie powstawały
nego należą:
nawet punktowe mostki termiczne) oraz bardzo
 Właściwa architektura domu,
staranne ułożenie warstwy paroizolacji (łącznie z
 Wysoka
uszczelnieniem taśmą samoprzylepną wszystkich
izolacyjność cieplna przegród budow-
styków, łączeń, czy miejsc wbicia zszywek).
lanych,
 Wysoka izolacyjność
 Likwidacja
cieplna stolarki okiennej,
lub ograniczenie mostków ciepl-
Do ocieplania połaci dachu głównie stosuje się
wełnę mineralną z uwagi na jej elastyczność oraz
bardzo dobre właściwości akustyczne. Trzeba
Źródło: http://ec.europa.eu/
Budownictwo energooszczędne
pamiętać, żeby najcieńsza warstwa miała grubość
stwą izolacji termicznej. Standardowe ocieplenie
przynajmniej 8 cm. Dopiero wtedy wielkość
to
i oddziaływanie liniowych oraz punktowych most-
12cm. Inwestorzy coraz częściej decydują się jed-
ków termicznych będzie można uznać za pomijal-
nak na warstwę izolacji o grubości 20 cm i więk-
nie małe.
szej. Zapotrzebowanie na ciepło zwiększa również
Dom z poddaszem użytkowym lub piętrowy
wysokość pomieszczeń - lepiej, by kondygnacje
ma korzystniejszy współczynnik A/V niż dom par-
„ciepłych domów” były jak najniższe, ale z zacho-
terowy. Domy parterowe
lub wełna
mineralna
o grubości
mają większą po-
waniem minimalnych wysokości gwarantujących
wierzchnię dachu w stosunku do powierzchni
komfort. Ze względu na to, że ogrzane powietrze
użytkowej, więc dochodzi do znaczących strat
unosi się ku górze, w budynkach energooszczęd-
ciepła
uciekającego
nych jego warstwa po-
przez
dach.
winna
Dom
wynosić
30 cm
piętrowy potrzebuje
grubości.
zdecydowanie mniej
wiązaniem będzie dom
ciepła i szybciej się
z dachem
nagrzewa.
czy
Innym
5
styropian
Dobrym
roz-
pulpitowym
jednospadowym.
istotnym
Budynek o takiej bryle
aspektem jest układ
może mieć jedną ścianę
pomieszczeń w domu
o powierzchni znacznie
energooszczędnym. Należy dążyć to tego, aby
większej niż pozostałe. Powinna zostać zlokalizo-
pomieszczenia, w których panuje najwyższa tem-
wana od strony południowej i jak najmocniej
peratura (łazienka, pralnia, WC) były oddzielone
przeszklona. Tym samym przeciwległa ściana,
od pomieszczeń najchłodniejszych (garaż, skła-
o najmniejszej powierzchni, będzie usytuowana
dzik, spiżarnia) pomieszczeniami o temperaturze
od północy, co minimalizuje straty ciepła.
średniej, takimi jak korytarz lub sypialnie. Różni-
Ważny jest także materiał, z którego dom jest
ca temperatur pomiędzy poszczególnymi pomiesz-
wykonany, coraz częściej wykorzystuje się beton
czeniami nie powinna być większa niż 8 stopni,
komórkowy, cegłę silikatową, technologię szkiele-
dzięki czemu nie trzeba będzie dodatkowo docie-
tową bądź elementy prefabrykowane. Ściany ze-
plać ścian wewnętrznych. Oczywiście pod warun-
wnętrzne w domach energooszczędnych najczę-
kiem, że współczynnik przenikania ciepła ścian
ściej projektuje się dwu- ewentualnie trójwar-
działowych wyniesie
[lepiej
stwowe. Rozdzielenie funkcji, czyli ściany nośnej
U<0,60 W/(m²·K)]. Dla uzyskania standardu domu
akumulującej ciepło oraz tłumiącej hałasy ze-
energooszczędnego lub pasywnego ważne jest
wnętrzne (grubości 18–25 cm) oraz warstwy ter-
również właściwe zorientowanie budynku wzglę-
moizolacyjnej grubości min. 15 cm (lepiej 18–20
dem stron świata, staranne rozmieszczenie po-
cm) upraszcza prawidłowe projektowanie oraz
mieszczeń w obiekcie oraz odpowiednie okna.
wykonanie takich elementów jak nadproża, wień-
Przy zastosowaniu okien po stronie nasłonecznio-
ce stropowe, słupy wewnętrzne itp.
nej – zminimalizowane są straty ciepła, a tym
Inwestorzy, którym zależy na uzyskaniu jak naj-
samym zmniejszenie zużycie energii nawet o kil-
mniejszego poziomu zużywania energii w trakcie
kanaście procent. W Polsce największe nasłonecz-
eksploatacji domu lub mieszkania stosują szereg
nienie panuje od strony południowej, dlatego
innowacyjnych rozwiązań technologicznych - naj-
przeszklenie południowej ściany domu spełnia
częściej rekuperatory, kolektory słoneczne czy
funkcję kolektorów słonecznych. Dom energoosz-
pompy ciepła. Tzw. zielone źródła energii pozwa-
czędny wymaga odpowiedniego ocieplenia war-
lają im zużywać ok. 70 proc. mniej energii niż
U<1,0 W/(m²·K)
Budownictwo energooszczędne
6
w domach budowanych w technologii tradycyjnej.
miczne dochodzi do znaczących strat ciepła. Są to
Pompy ciepła to urządzenia, które umożliwiają
miejsca zaizolowane gorzej od reszty przegród
ogrzewanie pomieszczeń i wody przy wykorzysta-
budowlanych. Dom nie jest wówczas dobrze ocie-
niu ciepła pobranego z otoczenia - z gruntu, wody
plony, a dodatkowo w „mostkach” łatwo skrapla
lub powietrza. Dzięki takiej pompie, w sposób
się para wodna, co sprzyja rozwojowi pleśni
ekonomiczny wytwarzają ciepło. Urządzenie na-
i grzybów. Konieczne jest zatem zachowanie cią-
daje się zarówno do obiektów nowych, jak i mo-
głości
dernizowanych, ponieważ można je bez przeszkód
ze wspornikowych balkonów (mogą być projekto-
łączyć z istniejącymi już systemami grzewczymi.
wane jako konstrukcje samonośne). Poza tym
Uzyskanie standardu domu energooszczędnego lub
wszystkie przegrody, ale zwłaszcza ściany, muszą
pasywnego będzie wymagało również ograniczenia
być szczelne. Spełnienie tego warunku najczęściej
zapotrzebowania na energię potrzebną do ogrza-
wyklucza, a przynajmniej bardzo utrudnia stoso-
nia
zewnętrznego.
wanie ścian murowanych tylko na spoiny poziome.
W domach o niższym zużyciu energii zastępuje się
Równie istotny jest sposób osadzenia okien i drzwi
więc wentylację grawitacyjną - wentylacją me-
w budynku. W przypadku ścian trójwarstwowych
chaniczną nawiewno - wywiewną. System taki
powinny być osadzone w płaszczyźnie warstwy
składa się z dwóch wentylatorów - nawiewnego
ocieplenia. Jeśli dom jest zbudowany ze ścian
i wywiewnego. Powietrze zewnętrzne dostaje się
dwuwarstwowych najlepiej, aby znajdowały się
do środka głównym kanałem wentylacyjnym,
jak najbliżej zewnętrznej krawędzi muru. Okna
a mniejsze przewody rozprowadzają powietrze
stanowią bardzo ważny element w domach ener-
do poszczególnych pomieszczeń. Powietrze zużyte
gooszczędnych i powinny charakteryzować się jak
usuwane jest kanałem zbiorczym, który znajduje
najlepszą izolacyjnością termiczną. Wskazane jest
się na zewnątrz budynku.
nawet stosowanie stolarki przeznaczonej do do-
W systemach wentylacyjnych stosuje się rekupe-
mów pasywnych. To dlatego, że jedynie okna
ratory, czyli instalacje umożliwiające odzyskiwa-
(szyby zwykle mają lepszą termoizolacyjność niż
nie ciepła z powietrza wywiewanego na zewnątrz
ramy) o współczynniku U < 0,8 W/ (m²·K) dają
budynku oraz ciągłą wymianę powietrza – co nie-
jakikolwiek zysk energetyczny i to pod warun-
sie za sobą kolejne plusy. System wentylacji me-
kiem, że są umieszczone w elewacji południowej.
chanicznej z rekuperacją powietrza współpracują-
Te gorsze w ogólnym rozrachunku generują same
cego z pompą ciepła typu powietrze – woda za-
straty ciepła. Z tego też względu z wielkością
pewnia nie tylko ekonomiczne ogrzewanie zimą,
okien w domach energooszczędnych nie należy
ale również komfortowe chłodzenie pomieszczeń
przesadzać, nawet gdy znajdują się od strony
latem. Wszystkie te rozwiązania zapewniają duże
południowej. Natomiast bardzo ważne jest właści-
oszczędności w późniejszej eksploatacji. Taka
we ich umiejscowienie w ścianie. Po prostu muszą
wentylacja zapewnia również doskonały mikrokli-
być osadzone w grubości warstwy termoizolacyj-
mat wnętrz bez względu na warunki atmosferycz-
nej, a nie w ścianie konstrukcyjnej. Na dodatek
ne - dzięki filtracji powietrza uwalnia mieszkań-
ramy powinny być osłonięte węgarkami (ze styro-
ców od wszelkich alergenów. Niedopuszczalna
pianu lub wełny mineralnej) i to przynajmniej na
jest zastosowania wentylacji grawitacyjnej w
2/3 szerokości profili. W miarę możliwości zaleca-
domach energooszczędnych. W budynkach ener-
ne jest stosowanie dużej liczby okien nieotwiera-
gooszczędnych najtrudniejsze jest wyeliminowa-
nych oraz dodatkowych zabezpieczeń termicznych
nie mostków termicznych, powstających w miej-
takich, jak ocieplone okiennice czy rolety ze-
scach połączenia ściany z np. oknami, drzwiami
wnętrzne. Dzięki temu straty ciepła przez okna
zewnętrznymi czy balkonem. Przez mostki ter-
mogą być dość znacznie ograniczone.
nawiewanego
powietrza
termoizolacji
oraz
zrezygnowanie
np.
Budownictwo energooszczędne
Program dopłat do kredytów na budowę
domów energooszczędnych
ne do osób fizycznych. Podstawą uzyskania dopła-
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospo-
dowlanego zweryfikowanego pod kątem spełnie-
darki Wodnej NFOŚiGW podjął uchwałę o urucho-
nia wymogów Programu oraz pozytywny wynik
mieniu programu dopłat do kredytów hipotecz-
badania
nych na budowę lub zakup energooszczędnych
dopłaty będzie uzależniona od osiągniętego stan-
budynków. 50 tys. Zł wyniesie dopłata do kredytu
dardu energetycznego wyrażonego wskaźnikiem
na budowę domu pasywnego, a 30 tys. Zł do domu
rocznego zapotrzebowania na energię użytkową
energooszczędnego.
do ogrzewania i wentylacji.
Zgodnie z decyzją Rady Nadzorczej NFOŚiGW do-
Realizowany przez
płatę będzie można też otrzymać na zakup miesz-
do budynków energooszczędnych ma służyć rów-
kania - do 16 tysięcy złotych w budynkach pasyw-
nież uświadamianiu firm budowlanych i dewelo-
nych oraz do 11 tys. złotych w budynkach energo-
perskich o konieczności zmiany technologii budo-
oszczędnych.
wania domów po 2020 roku, po którym to wszyst-
Realizacja programu rozpocznie się w I kwartale
kie budynki będą musiały spełniać warunki ener-
2013 roku i potrwa do końca 2018 roku. Na dopła-
gooszczędności zgodnie z wymogami Unii Europej-
ty Narodowy Funduszu Ochrony Środowiska chce
skiej.
ty będzie przedstawienie w banku projektu bu-
powykonawczego
budynku.
NFOŚIGW
Wysokość
program dopłat
przeznaczyć w sumie 300 milionów złotych.
7
Głównym celem Programu, poza
celem ekologicznym, jest stworzenie impulsu do rozwoju budownictwa
o
niskim
zużyciu
energii w Polsce. Wsparcie będzie
miało
formę
częściowej
spłaty kapitału kredytu bankowego zaciągniętego na budowę domu lub zakup domu / mieszkania
od dewelopera i będzie skierowa-
Bibliografia:
■
Projekt
założeń
projektu
ustawy
o
charakterystyce
energetycznej
budynków - Ministerstwo transportu, budownictwa i gospodarki wodnej,
Departament Gospodarki przestrzennej i Budownictwa
■
Energia Odnawialna w Polsce 2012, Raport gramwzielone, Piotr Pająk,
■
Projekt Ustawy OZE
Portale internetowe:
http://www.budujemydom.pl/
http://ekobudowanie.pl/
http://gramwzielone.pl/
Źródło: http://ec.europa.eu/
Opracowała:
Katarzyna Bienia
Dolnośląska Agencja
Rozwoju Regionalnego S.A.
Ul. Szczawieńska 2
58-310 Szczawno-Zdrój
T:+ 48 074 648 04 43
F: + 48 074 648 04 51
E: [email protected]
www.darr.pl
www.een.org.pl
www.westpoland.pl
Przedsięwzięcie realizowane przez ośrodek Enterprise Europe Network
przy Dolnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.
finansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu ramowego
na rzecz konkurencyjności i innowacji na lata 2007 2013