Ochrona ludności i obrona cywilna w systemie obronności

WYDZIAŁ BEZPIECZENISTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Ochrona ludności i obrona cywilna w
systemie obronności Państwa
SŁUPSK 10.02.2015
Obrona cywilna, ochrona ludności
Ochrona ludności – termin, obejmujący zarówno działania administracji publicznej, jak i działania
indywidualne, zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa życia i zdrowia osób oraz ich mienia, a także
utrzymania sprzyjających warunków środowiskowych do ich przeżycia, pomocy socjalnej i
psychologicznej
poszkodowanym,
osłony
prawnej
oraz
ich
przygotowania
edukacyjnego
i
sprawnościowego do radzenia sobie w czasie katastrof, klęsk żywiołowych i konfliktów zbrojnych oraz
bezpośrednio po nich. Powszechnie uważa się, że ochrona ludności znajduje się całkowicie w zakresie
obowiązków obrony cywilnej, jednak zakres jej działalności wykracza znacznie dalej, to też nie można ze
sobą tych określeń utożsamiać.
Obrona - jest synonimem walki (obrona defensywna, akcja obronna itp.). Może być też zamiennie
używana z osłanianiem, strażą, przedmurzem, profilaktyką, zapobieganiem…
Cywilny – civil, civis (łac. obywatel), dotyczy obywateli, ich stowarzyszeń, ich statusu społecznego, to
osoba nie wojskowa i nieduchowona.
PODSTAWA PRAWNA
Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony
Rzeczypospolitej Polskiej
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie
szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów
obrony cywilnej województw, powiatów i gmin
Projekt założeń projektu ustawy o ochronie ludności
Podstawy prawne funkcjonowania OC w Rzeczpospolitej
Polskiej
Podstawowe zasady organizacji i funkcjonowania Obrony Cywilnej określa
Międzynarodowe Prawo Wojenne, zwłaszcza I Protokół dodatkowy z 1977 r. do
Konwencji Genewskich z 1949 r. O ochronie ofiar międzynarodowych
konfliktów zbrojnych, ratyfikowany przez Polskę dopiero 19 września 1991 r.
jako 110 państwo, mimo że była jego współautorem i współinicjatorem.
Organizację oraz zasady przygotowania i realizację zadań obrony cywilnej
regulują wewnętrzne przepisy każdego kraju.
Normy międzynarodowego prawa wojennego mają zastosowanie przede
wszystkim w okresie trwania konfliktu zbrojnego.
Zadania obrony cywilnej w czasie pokoju
Działalność planistyczna;
Szkolenia z zakresu obrony cywilnej;
Upowszechnienie problematyki obrony cywilnej;
Prace organizacyjne:
tworzenie formacji OC,
prowadzenie ewidencji osób przeznaczonych i powołanych do OC;
Przygotowanie ludności do uczestnictwa w powszechnej samoobronie: postępowanie po ogłoszeniu alarmu - przygotowanie do ochrony lokali,
budynków mieszkalnych i gospodarczych, żywności, wody, produktów
rolnych i pasz, - utrzymanie w należytym stanie technicznym sprzętu i
środków ochrony.
Zadania obrony cywilnej w czasie wojny
Wykrywanie zagrożeń oraz ostrzeganie i alarmowanie.
Ochrona ludności przed współczesnymi środkami rażenia.
Organizację i prowadzenie akcji ratowniczych: - udzielanie pomocy
medycznej, - zapewnienie tymczasowych pomieszczeń i zaopatrzenia, utrzymanie porządku w strefach dotkniętych klęskami, - pomoc służbą
użyteczności publicznej i grzebaniu zmarłych.
Ochrona zakładów przemysłowych, urządzeń użyteczności publicznej,
gospodarki rolnej i handlowej, wody oraz produktów żywnościowych i
pasz.
Ochrona dóbr kultury i ważnej dokumentacji technicznej.
Struktura Obrony Cywilnej
Centralnym organem właściwym w sprawach obrony cywilnej jest Szef
Obrony
Cywilnej
Kraju,
którego
na
wniosek
Ministra
Spraw
Wewnętrznych i Administracji powołuje prezes Rady Ministrów.
Terenowymi organami obrony cywilnej w administracji rządowej i
samorządowej
są
wojewodowie,
starostowie,
wójtowie
oraz
burmistrzowie i prezydenci miast jako szefowie obrony cywilnej
województw, powiatów i gmin.
Do zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju
należy:
przygotowanie projektów założeń i zasad działania obrony cywilnej,
ustalenie ogólnych zasad realizacji zadań obrony cywilnej,
koordynowanie przedsięwzięć i sprawowanie kontroli nad realizacją
zadań obrony cywilnej przez naczelne organa administracji, terenowe
organa administracji rządowej i organa samorządu terytorialnego, a także
sprawowania nadzoru nad odbywaniem zasadniczej służby w obronie
cywilnej.
Do zakresu działania Terenowych organów obrony
cywilnej należy:
Kierowanie
oraz
koordynowanie
przygotowań
i
realizacji
przedsięwzięć obrony cywilnej przez instytucje państwowe i
samorządowe, podmioty gospodarcze i inne jednostki organizacyjne
działające na ich terenach.
Szefowie Obrony Cywilnej województw i gmin wykonują zadania
obrony cywilnej przy pomocy podległych im urzędów oraz
powołanych
w
organizacyjnych.
ich
strukturach
specjalistycznych
komórek
Za realizację zadań obrony cywilnej
w zakładach pracy odpowiedzialni są ich właściciele lub
kierownicy
Jednostki organizacyjne Obrony Cywilnej:
formacje obrony cywilnej ratownictwa ogólnego
formacje obrony cywilnej przeznaczone do wykonywania zadań
specjalnych
W czasie pokoju formacje Obrony Cywilnej nie są w pełni rozwinięte.
Gotowość do działania będą osiągały sukcesywnie,
z chwilą ogłoszenia wyższych stanów gotowości obronnej (w czasie od
kilku do kilkunastu godzin). Czynności, obowiązki, harmonogramy i
sposoby przeprowadzania tych operacji określają zarządzenia
i wytyczne Szefa Obrony Cywilnej Kraju.
WYDZIAŁ BEZPIECZENISTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Dziękuje za uwagę
inspektor ds planowania
Daniel PYPCZYŃSKI
SŁUPSK 10.02.2014