Sculpture “Maria Sobańska`s bust” by Konstanty Laszczka

Sculpture “Maria Sobańska's bust” by Konstanty Laszczka
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Author Konstanty Laszczka (1865—1956) Date of production 1918 Dimensions height: 64 cm, width: 59 cm, thickness: 41 cm ID no. MRG PTTK, nr KW 847 Museum The Ignacy Łukasiewicz Regional Museum of Polish Tourism and Sightseeing Society in Gorlice Subjects sculpted, famous people , body Technique forging, sculpture, polishing Material carrara marble Object copyright The Ignacy Łukasiewicz Regional Museum of Polish Tourism and Sightseeing Society in Gorlice Digital images copyright all rights reserved, the Ignacy Łukasiewicz Regional Museum of Polish Tourism and Sightseeing Society in Gorlice Digitalisation RDW MIC, Małopolska's Virtual Museums project • Tags rzeźba, popiersie, secesja, portret, kobieta, 3D plus Popiersie Marii z hr. Skrzyńskich Sobańskiej utrzymane w stylu secesji, wykute zostało w karraryjskim marmurze. Obiekt jako mienie podworskie został przekazany do Muzeum Regionalnego w Gorlicach. Maria Sobańska pochodziła z hrabiowskiego, wpływowego rodu Skrzyńskich. Żyła w latach 1887—
1948. Popiersie wykonane zostało w roku 1918 przez uznanego artystę Konstantego Laszczkę. Rzeźba jest naturalnej wielkości, perfekcyjna w detalach. Idealna biel marmuru, w którym została wykuta, przyciemniała, ponieważ w czasie okupacji hitlerowskiej popiersie ukryto przed Niemcami w hałdzie węgla. W niej też przetrwało wojnę. Jedynym uszczerbkiem, jakiego wówczas doznało, jest właśnie utrata pierwotnego koloru.
Elaborated by Katarzyna Liana (The Ignacy Łukasiewicz Regional Museum of Polish Tourism and Sightseeing Society in Gorlice), © all rights reserved
Known/Unknown Konstanty Laszczka
Konstanty Laszczka (1865–1956) seems to have been less famous than his contemporary Young Poland artists, with many of whom he befriended and portrayed in his works. Was his style not original enough? Experts mention the strong influence of August Rodin on the sculptures by Laszczka, who – during his studies in Paris – became fascinated by the work of this artist. Similar to Rodin, in the Young Poland period, he used the specific technique of non finito, leaving the sculpture as if it was “unfinished.” This technique adds dynamism and introduces anxiety, so typical of the art at the turn of the 20th century. We can search for other meanings and see how this artistic technique affects us by taking a close look at the bust of Feliks Jasieński created in 1902, presented on our website.
The titles of the works by Konstanty Laszczka created in that period already provide us with a picture of the creative atmosphere at the time: Opuszczony (Abandoned) (1896), W nieskończoność (In the Infinite) (1896/1897), Niewolnica (Slave Woman) (ca. 1900), Żal (Pity) (1901), Zrozpaczona (In Despair) (1902, compared and deceptively similar to Danaid by A. Rodin from 1884), Nostalgia (Nostalgy) (1903). Both the themes and the form are dominated by sorrow, the sense of isolation and alienation, the atmosphere of decadence. Laszczka often sculpted hunched, desperate figures symbolically imprisoned in a confining block.
The artist also left over 100 busts, created in a less dramatic manner. One example is the sculpture representing Maria Sobańska, with a gentle and Secessionist line of modelling, presented on our website. In this manner, Laszczka also depicted numerous representatives of the world of art at the time: Leon Wyczółkowski (the amusing caricature portrait which can be seen in the National Museum in Kraków); the already­mentioned Feliks Jasieński, presented on our website; Julian Fałat, Zenon Przesmycki­Miriam, Ferdynand Ruszczyc and Stanisław Wyspiański, with whom he befriended and shared similar views on art. He was often portrayed by them. Laszczka was also engaged in paintings, ceramics and monumental sculptures; in most cases, the latter did not survive the war. The preserved sculpture, Avenging Angel, from 1910, created to commemorate the Kraków revolution of 1846, can be seen at the Rakowicki Cemetery in Kraków. Nonetheless, he was primarily an educator and an activist supporting the development of artistic life in Poland, a teacher of such artists like Konstanty Laszczka in the workshop at the Academy
Xawery Dunikowski, Bolesław Biegas and Henryk Hochman, of Fine Arts in Kraków. December 1933.
presented on our website. For more than 30 years (1900–1935) he was National Digital Archives, signature No. 1­N­3152­11.
the head of the Department of Sculpture at the Krakow Academy of Fine Arts. He was also one of the founders of the “Art” Society of Polish Artists (Towarzystwo Artystów Polskich “Sztuka”) and member of many art associations.
It is worth visiting the Gallery of 20th Century Polish Art in the Main Building of the National Museum in Kraków to spend a moment with the works by an artist who is not well­known, yet one of the most interesting sculptors of the Young Poland period.
Elaborated by Kinga Kołodziejska (Editorial team of Małopolska’s Virtual Museums), CC­BY 3.0 PL
See:
Sculpture “Feliks Jasieński’s bust” by Konstanty Laszczka
Sculpture “ Maria Sobańska's bust
“ by Konstanty Laszczka
Sculpture ”Portrait Study” by Henryk Hochman
Tags: The National Museum in Kraków, sculpture, The Ignacy Łukasiewicz Regional Museum of Polish Tourism and Sightseeing Society in Gorlice, Young Poland Maria ze Skrzyńskich Sobańska — marmurowa pani na zagórzańskich włościach
Maria Sobańska (1887–1948) należała do hrabiowskiego, wpływowego rodu Skrzyńskich, który w XIX wieku stał się właścicielem pobliskiej Gorlicom wsi Zagórzany. Była siostrą Aleksandra Józefa Skrzyńskiego, znanego przed wojną dyplomaty i polityka, premiera Drugiej Rzeczypospolitej w latach 1925—1926 oraz dwukrotnego ministra spraw zagranicznych II RP (w rządzie Władysława Sikorskiego i Władysława Grabskiego). Po jego tragicznej śmierci w wypadku samochodowym w 1931 roku Maria stała się dziedziczką zagórzańskich włości, w tym reprezentacyjnego neogotyckiego pałacu wybudowanego w latach 1834–1839 przez Tadeusza Skrzyńskiego. Pałac — choć bardzo zdewastowany i zaniedbany — przetrwał do dziś i jest widoczny przy wjeździe do Zagórzan od strony Gorlic.
W roku wyrzeźbienia przez Konstantego Laszczkę Maria nie była jednak jeszcze właścicielką pałacu i otaczającego go przepięknego i rozległego parku w stylu angielskim. Miała 31 lat i, jak wynika z prezentowanego na naszym portalu popiersia, była bardzo piękna. Czy to jej uroda sprawiła, że Laszczka poświęcił jej jedno ze swoich dzieł? Czy też ktoś z rodziny złożył, częste w rodzinach tak wpływowych i zamożnych jak Skrzyńscy, zamówienie na uwiecznienie członkini rodu? Kim była? Jak przetrwała wojnę?
Kolejnym po rzeźbie Laszczki śladem jej istnienia jest imponujący, wysoki na 10 metrów, grobowiec rodziny Skrzyńskich, który znajduje się w pobliżu pałacu. Został zaprojektowany przez słynnego architekta Teodora Talowskiego (znanego między innymi z projektu zespołu kamienic przy ul. Retoryka w Krakowie czy też budynku Szpitala Bonifratrów) w stylu egipskiej piramidy i zasługuje raczej na nazwę „mauzoleum”. Spoczywają w nim prochy rodziny Skrzyńskich, w tym i sportretowanej przez Konstantego Laszczkę Marii. Jako ostatni został tu pochowany w 1994 roku Aleksander Maria Sobański, w zaledwie dwa lata po odzyskaniu posiadłości rodzinnych. Nikt po nim nie zgłosił się już z prawem dziedziczenia do zagórzańskich włości.
Opracowanie: Kinga Kołodziejska (Redakcja WMM), CC­BY 3.0 PL
Zobacz: Rzeźba „Popiersie Marii Sobańskiej” Konstantego Laszczki
Tags: sculpture, The Ignacy Łukasiewicz Regional Museum of Polish Tourism and Sightseeing Society in
Gorlice, bust, woman