5 - Przegląd Budowlany

WYDAR ZEN I A
Nagroda PZITB
im. Profesora Aleksandra Dyżewskiego
Dr hab. inż. Roman Marcinkowski, Przewodniczący Kapituły Nagrody
Laureaci Nagrody w 2013 roku
W 2013 roku laureatami nagrody PZITB im. Profesora
Aleksandra Dyżewskiego zostali:
• dr hab. inż. Mieczysław Połoński, prof. SGGW
w Warszawie za łączenie wiedzy i działalności naukowej w obszarze inżynierii środowiska i zarządzania
z praktyką budowlaną;
• mgr inż. Michał Wrzosek prezes zarządu PERI Polska za osiągnięcia praktyczne jako menedżera budownictwa, inżyniera technologa, o uznanych w kraju i w Europie wiedzy, kompetencjach i osiągnięciach
w obszarze technologii monolitycznego budownictwa
betonowego.
Dr hab. inż. Mieczysław
Połoński (62 l.), profesor
nadzwyczajny SGGW, zajmuje się naukowo zagadnieniami zarządzania czasem
i kosztami w procesie inwestycyjno-budowlanym. Jest
cenionym, z ponad 30-letnim stażem nauczycielem
akademickim. W przeszłości pełnił funkcje kierownika katedry i prodziekana ds. dydaktyki. Obecnie jest
kierownikiem Zakładu Technologii i Organizacji Robót
Inżynieryjnych, redaktorem naczelnym uczelnianego
Przeglądu Naukowego Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, członkiem Sekcji IPB KILiW PAN. Był autorem 8 podręczników i skryptów akademickich i ponad
65 artykułów. Brał czynny udział w realizacji 25 tematów badawczych i 25 ekspertyz. Jest osobą zaangażowaną w kształcenie kadry naukowej w ramach stuPR zeglĄ d bu d ow l an y 10/2013
diów doktoranckich prowadzonych na macierzystym
Wydziale. Był promotorem jednej rozprawy doktorskiej, aktualnie sprawuje opiekę nad dwoma doktorantami.
Podstawową dziedziną działalności naukowej prof.
Mieczysława Połońskiego jest planowanie i kontrola
realizacji inwestycji inżynierskich, kosztów, ze szczególnym uwzględnieniem specyficznych warunków,
w jakich są wykonywane te obiekty, oraz coraz ważniejszych wymogów ochrony środowiska. Dużo własnej pracy włożył w rozwój nowoczesnych technik
komputerowych do systemowego zarządzania działalnością inwestycyjno-budowlaną. Opracował 12 programów komputerowych wspomagających procesy zarządzania w rolnictwie i ochronie środowiska.
Był kierownikiem trzyletniego grantu pt. „System planowania i kontroli realizacji obiektów melioracyjnych
w warunkach konkurencji rynkowej” oraz kilku innych
grantów badawczych.
Jego prace twórcze (systemy i programy) zostały zastosowane w praktyce. Zrealizował kilkanaście projektów badawczo-wdrożeniowych dla potrzeb rolnictwa
i gospodarki wodnej – w tym ochrony środowiska.
http://mieczyslaw_polonski.users.sggw.pl
R YNE K BUDOWLANY
Nagroda imienia Profesora Aleksandra Dyżewskiego jest przyznawana za wybitne osiągnięcia naukowe i praktyczne z zakresu inżynierii przedsięwzięć
inwestycyjnych i procesów budowlanych. Nagroda
ma dwie kategorie: za osiągnięcia naukowe oraz
za osiągnięcia praktyczne. Nagrody w obu kategoriach są corocznymi, indywidualnymi i jednorazowymi. Nagrody mają znaczenie prestiżowe, a ich wręczanie odbywa się w sposób uroczysty podczas Konferencji Naukowej w Krynicy.
Mgr inż. Michał Wrzosek
(45 l.), Prezes Zarządu PERl
Polska. jest wybitnym inżynierem i menadżerem młodego pokolenia, którego praca i osiągnięcia wywarły wielki wpływ na rozwój nowoczesnych technologii w dziedzinie budownictwa monolitycznego w Polsce. Jest absolwentem Wydziału Inżynierii
Lądowej Politechniki Warszawskiej z dyplomem wyróżnionym nagrodą ministra budownictwa. Ukończył też
studia podyplomowe w Harvard Bussines School Centrum Prywatyzacji w Warszawie.
Swoją pracę zawodową rozpoczął jeszcze jako student w PERI w Niemczech. Po ukończeniu studiów
(1994 r.) został zatrudniony (1994–1996) w Hunnebeck Polska Oddział Berlin przy wielkiej modernizacji centrum Berlina. Tam szybko uzyskał uznanie, samodzielnie projektując technologię budowy obiektów
5
WYDA RZEN I A
R YNE K BUDOWLANY
żelbetowych. Zaowocowało to propozycją stałego
zatrudnienia w firmie Hunnebeck w Berlinie. Nie skorzystał z tej propozycji, powrócił do Polski i tu rozpoczął swoją karierę zawodową w PERl Polska.
W macierzystej firmie przeszedł całą drogę kariery – od handlowca, poprzez dyrektora Oddziału Warszawa (1997–2005), dyrektora handlowego (2005–
2010) do najwyższego stanowiska, prezesa Zarządu
(od roku 2011).
Jednak kariera organizacyjna to tylko część osiągnięć
mgr. inż. M. Wrzoska. Realizując ją był wybitnym in-
6
żynierem technologiem i w tej dziedzinie odnotował
fundamentalne (dla branży deskowań) osiągnięcia.
Był na wszystkich wielkich budowach realizowanych
w ostatnim 20-leciu w Polsce; wdrażał światowe, najwyższe osiągnięcia technologiczne na polskim rynku
budowlanym, a przede wszystkim systemy samowspinających się deskowań po konstrukcji obiektów; rozwijał i standaryzował techniki wykonywania betonu architektonicznego na polskich budowach; wdrażał także najnowocześniejsze technologie robót żelbetowych w budownictwie mostowym.
Sylwetka patrona nagrody PZITB
– prof. Aleksandra Dyżewskiego
Dr inż. Zbigniew Tyczyński
Prof. dr inż. Aleksander Dyżewski (1893–1970) był
wybitnym inżynierem i naukowcem kształtującym
w Polsce naukowe podstawy technologii i organizacji realizacji robót budowlanych.
Urodził się w Warszawie 3 maja 1893 r. Szkołę
średnią ukończył we Włocławku. Studia rozpoczął
w 1911 r. na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Lwowskiej. Studia te przerwane zostały rozpoczęciem I wojny światowej. W 1917 r. wznowił studia
na Wydziale Inżynierii Politechniki Warszawskiej,
które rok później przerwał podejmując służbę w zalążkach powstającego Wojska Polskiego. W późniejszych walkach o niepodległość i ukształtowanie granic powstającego Państwa walczył do końca 1920 r. na kresach wschodnich w jednostkach
inżynieryjnych i saperskich. Po zakończeniu działań wojennych z nawałą bolszewicką, wznowił studia na Wydziale Inżynierii Politechniki Warszawskiej, które ukończył w 1922 r., uzyskując tytuł inżyniera dróg i mostów.
Pracę zawodową rozpoczął w 1922 r. w Towarzystwie Robót Inżynieryjnych w Poznaniu i już po roku
pracy został w nim kierownikiem biura technicznego. W czasie pracy w tym Towarzystwie, projektował i następnie kierował budową obiektów fabryki kotłów Dyrekcji Kolejowej w Poznaniu. W 1924 r.
przeniósł się do Warszawy i zatrudnił w jednej z największych w kraju i najbardziej dynamicznie rozwijającej się firmie budowlanej – Towarzystwie Akcyjnym Zakładów Przemysłowo-Budowlanych „Fr. Mar-
tens i A. Daab” (określanym „M&D”), jako kierownik budowy koszar, magazynów lotniska w Dęblinie oraz Centralnych Warsztatów Lotniczych. Osiągnięcia zawodowe w realizacji tych obiektów spowodowały, że w lutym 1927 r. Towarzystwo „M&D”
powołało Aleksandra Dyżewskiego na dyrektora
technicznego. Towarzystwo to wówczas zatrudniało ponad 3500 osób i projektowało oraz realizowało
obiekty budowlane na terenie całego kraju (z głównym skupieniem ich w Warszawie i w jej rejonie).
Za całość prac związanych z projektowaniem i budową realizowanych obiektów odpowiadał w firmie
jej dyrektor techniczny – inżynier Aleksander Dyżewski. Do Jego szczególnych osiągnięć podczas
pracy w firmie „M&D” można zaliczyć budowy: tunelu kolejowego linii średnicowej w Warszawie, koszar w twierdzy Modlin, wielu obiektów powstającego przemysłu zbrojeniowego w COP-ie, gmachów
Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie przy ul.
Rakowieckiej, Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń
Wzajemnych w Warszawie przy ul. Kopernika, budynków Dyrekcji Polskich Kolei Państwowych przy
ul. Targowej i Wileńskiej w Warszawie, kościoła i budynków mieszkalnych Sióstr Felicjanek w Wawrze,
wielu różnych obiektów w budowanym wówczas
porcie w Gdyni oraz w porcie Gdańska itd. Stan zatrudnienia Towarzystwa „M&D” podczas kierowania jej techniczną działalnością przez inż. A. Dyżewskiego wzrósł do ok. 7000 osób, pomimo kryzysu
ekonomicznego w początku lat 30. W późniejszych
PRzeg l Ąd bu d owl any 10/2013
WYDAR ZEN I A
PR zeglĄ d bu d ow l an y 10/2013
zanych z dynamicznie zachodzącymi zmianami zarówno w organizacji (elektronizacja), jak i technologii wykonywania robót budowlanych (chemizacja materiałów budowlanych i rozwój mechanizacji
procesów budowlanych). Wiele innowacyjnych rozwiązań, wprowadzanych wówczas w polskim budownictwie, zanim zostały wprowadzone do praktyki, było przedmiotem analiz i dyskusji na tych zebraniach. Katedra prowadziła również ożywioną działalność konsultacyjno-doradczą, w ramach tzw. Gos­
podarstwa Pomocniczego, w której była angażowana do rozwiązywania problemów powstających podczas budowy większości wielkich obiektów w kraju,
głównie budownictwa przemysłowego.
Oprócz kierowania Katedrą, Profesor Aleksander
Dyżewski był współautorem powołania na Politechnice Warszawskiej w 1951 r. nowego specjalistycznego Wydziału Budownictwa Przemysłowego, którego został pierwszym Dziekanem. Organizując ten Wydział obsadził jego katedry najwybitniejszymi wówczas postaciami w poszczególnych
specjalnościach, jak profesorowie: Tomasz Kluz,
Czesław Kłoś, Witold Nowacki, Wacław Olszak, Jerzy Siennicki, Ludomir Suwalski, Zenon Wiłun i inni.
Od 1 lipca 1954 r. do 30 listopada 1956 r. piastował
godność Rektora Politechniki Warszawskiej (został
odwołany z funkcji rektora, za dopuszczenie do powstania na uczelni bastionu rozruchów w „wypadkach październikowych 1956 r.”).
Był współautorem utworzenia państwowej jednostki
naukowo-badawczej Instytutu Organizacji i Mechanizacji Budownictwa, w której przez wiele lat pełnił
funkcję przewodniczącego rady naukowej.
Od 1952 r. był członkiem Komitetu Inżynierii Lądowej i członkiem zwyczajnym Polskiej Akademii
Nauk. W 1962 r. opublikował fundamentalną dla
dyscypliny monografię „Technologia i organizacja
budowy” (IV wydanie wydane w 1991 r.). W tymże roku został profesorem zwyczajnym Politechniki Warszawskiej.
W roku 1963 przeszedł na emeryturę, ale dalej czynnie uczestniczył w pracach Katedry i swą wiedzą
dzielił się zarówno w publikacjach jak i w doradztwie jednostkom kształtującym rozwój budownictwa w kraju. Za swe zasługi był nagradzany nagrodami państwowymi i najwyższymi odznaczeniami
państwowymi. Umarł w Warszawie 17 lipca 1970 r.,
do ostatnich dni swego życia będąc aktywnym zawodowo.
R YNE K BUDOWLANY
latach kryzysu stan ten i dynamika rozwoju firmy
uległy znacznemu zmniejszeniu.
Praca w Towarzystwie „M&D” została przerwana
w 1937 r. powołaniem inż. Aleksandra Dyżewskiego przez Ministerstwo Spraw Wojskowych na głównego kierownika budowy bazy lotniczej w Małaszewiczach k. Brześcia nad Bugiem. Pracę na budowie
lotniska prowadził do wybuchu wojny w 1939 r.
W okresie okupacji hitlerowskiej inż. A. Dyżewski
powrócił na poprzednie stanowisko do Towarzystwa
„M&D”. Pracę w tej firmie kontynuował kierując jej
działalnością i uczestnicząc czynnie w odbudowie
Stolicy do czasu likwidacji firmy w 1950 r. w ramach
upaństwowienia firm prywatnych. Ostatnim z wzniesionych pod jego bezpośrednim kierownictwem budów była hala sportowa w Łodzi.
Inżynier Aleksander Dyżewski był jednym z inicjatorów i współautorem pierwszej redakcji Prawa Budowlanego z 1928 r. Był również współinicjatorem
utworzenia w 1934 r. Polskiego Związku Inżynierów Budownictwa (prekursora obecnego Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa),
w którego władzach naczelnych zasiadał do końca
jego istnienia w 1948 r.
Rada Wydziału Inżynierii Politechniki Warszawskiej,
wznawiając w 1945 r. proces studiów, zwróciła się
do Aleksandra Dyżewskiego z propozycją prowadzenia wykładów z przedmiotu „organizacja i administracja budowy”. Propozycję tę przyjął i od 1946 r.
prowadził je równocześnie z pracą w Towarzystwie
„M&D”. Tak rozpoczęła się Jego kariera naukowa.
W 1949 r. opublikował rozprawę pt. „Zasady pracy równomiernej w budownictwie”, która stanowiła podstawę nadania Mu przez Radę Wydziału Inżynierii Politechniki Warszawskiej stopnia doktora
nauk technicznych. W roku 1950 opublikował pracę pt. „Harmonogramy budowlane” i został kontraktowym profesorem nadzwyczajnym PW. W 1952 r.
utworzył i następnie kierował, pierwszą na wyższych
uczelniach Polski, katedrę zajmującą się problematyką technologii i organizacji budowy pod nazwą
„Katedra Organizacji i Mechanizacji Budowy” (później rozbudowaną na „Katedrę Technologii, Organizacji i Ekonomiki Budowy”, która obsługując wszystkie kierunki budowlane Politechniki Warszawskiej
zatrudniała ponad 30 pracowników naukowo-dydaktycznych). Do pracy w tej Katedrze „ściągnął” grono wybitnych praktyków – specjalistów z różnych
dziedzin budownictwa. Szczególną uwagę zwracał na wiedzę zawodową i zakres jej przekazywania studentom przez zatrudnianych pracowników
naukowo-dydaktycznych. W tym celu wprowadził,
organizowane co dwa tygodnie, zebrania naukowe pracowników naukowo-dydaktycznych, którzy
w większości pracując w specjalistycznych jednostkach projektowych i wykonawczych mieli obowiązek przekazywania najnowszych wiadomości zwią-
Kontynuatorzy jego dorobku naukowego i zawodowego byli inicjatorami ufundowania przez Polski
Związek Inżynierów i Techników Budownictwa nagrody Jego imienia za wybitne osiągnięcia w działalności zawodowej i naukowej związanej z inżynierią
procesów budowlanych, której podstawy opracował
w Polsce profesor dr inż. Aleksander Dyżewski.
7