Polska

1015 25
Polska
transformacja
Od
niepewności
do sukcesu
Polish Transformation
From Suspense to Success
www.mttp.pl/25
rozszerzenie
stworzyło
europę
Enlargement made Europe
Javier Solana
Wielkie rozszerzenie niewątpliwie było najważniejszym wydarzeniem ostatnich dekad
w Europie. Polski sukces może dać Staremu Kontynentowi zastrzyk nowej energii i nadziei. /
Without a doubt, the Great Enlargement was the most important European event in the last decades. Poland’s
FOt.: archiwum TT / PhOTo: TT archive
success story may give the Old Continent new energy and hope.
Wspomnienie wielkiego rozszerzenia przynosi mi głęboką satysfakcję. W owym czasie wybór był tylko jeden: pozwolić wschodniej części
Europy ostatecznie zjednoczyć się z zachodnią,
tak aby mogła cieszyć się polityczną wolnością oraz gospodarką wolnorynkową. Proces
ten trwał bardzo krótko. Polska oraz inne kraje
Europy Środkowo-Wschodniej wniosły do UE
entuzjazm i „świeżą krew”, co w znaczący sposób wpłynęło także na kraje zachodnie. Rozszerzenie przywróciło Unii równowagę. Tylko
z wami w swoich szeregach Europa jest Europą.
Europejskie priorytety
Podział Europy był dla niej szkodliwy, niósł
zagrożenie także dla innych państw. Popełniliśmy ogromne błędy w historii, w tym w XX w.
dwie europejskie wojny wywołały poważne
I feel deep satisfaction when I think of the
Great Enlargement. It was for us the only thing to
do: to let the eastern part of Europe finally reunite
with the western one, so it could enjoy political
freedom and a free market economy. The whole
process took very little time. Poland and other
Eastern and Central Europe countries brought
to the EU all their enthusiasm and ‘new blood,’
and this influenced the West itself considerably.
The enlargement rebalanced the European Union.
Europe is Europe only with you in it.
European priorities
Europe’s division wasn’t good for Europe but
it was dangerous for others as well. We made
many great mistakes in the past and in the 20th
century, two European wars harmed the other
continents severely. Today European powers
zniszczenia na innych kontynentach. Współcześnie państwa europejskie korzystają ze zjednoczenia, ale leży ono w interesie całej społeczności
międzynarodowej, która zyskała pewność, że kraje
członkowskie UE nie zaczną ponownie walczyć ze
sobą, wpędzając innych w kłopoty. W odniesieniu
do świata zewnętrznego w nadchodzących dekadach UE powinna skoncentrować się na trzech
najważniejszych kwestiach: sąsiedztwie (zwłaszcza
w odniesieniu do wschodniej i południowej granicy), bezpieczeństwie energetycznym oraz oddziaływaniu europejskiej integracji na resztę świata.
Musimy poważnie podchodzić do naszych zobowiązań oraz sprawić, by polityka zagraniczna
i bezpieczeństwa była rzeczywiście wspólna. Jako że
częścią składową bezpieczeństwa jest siła militarna,
musimy zbudować europejską hard power. NATO
pozostanie organizacją gwarantującą swoim członkom bezpieczeństwo i ochronę, ale nie powinno
stawiać się w roli światowego żandarma. Szczególnej ostrożności wymaga jego wschodnia flanka.
W ostatnich dwóch dekadach relacje Zachodu
z Rosją przechodziły przez różne fazy. Rosja zaakceptowała, choć nie bez trudności, rozszerzenie UE
o kraje byłego bloku wschodniego. W 1997 r. zostało
podpisane historyczne porozumienie o współpracy
NATO i Rosji. Równowaga została zaburzona przez
kolejne rozszerzenie oraz pojawienie się rosyjskich
dążeń do zbudowania Unii Euroazjatyckiej, będącej czymś na kształt UE-bis, z siedzibą w Moskwie.
Udział Ukrainy w tej politycznej inicjatywie ma
kluczowe znaczenie, ale rosyjskie podejście do
swojego sąsiada może być dzwonkiem alarmowym
zarówno dla Europejczyków, jak i dla reszty świata
– jasno pokazuje konieczność budowania lepszego
globalnego zarządzania (global governance).
Potrzeba globalnego zarządzania
Multilateralizm może przybierać wiele form,
a liczba i natura problemów, z którymi borykamy
się dzisiaj (i żaden z nich nie da się rozwiązać przez
pojedyncze państwo), każą nam szukać nowych
rozwiązań. Jednocześnie powinniśmy sprawić,
benefit by being united but the whole international
community benefits from it as well by being sure
EU member states will not fight each other again
and won’t put anybody else in trouble. In international relations, in the next decades the European
Union should concentrate on three major issues:
proximity (especially its eastern and southern
border), energy security and Europe’s added value
towards the rest of the world.
We have to be serious about our commitments
and truly make foreign and security policy common ones. Military force is part of security so we
have to build Europe’s hard power. NATO will continue to be an organisation providing security and
protection to its members but it should not position itself as the global policeman. And we have
to be particularly careful about the eastern flank.
In the last two decades, the West’s relations with
Russia have been through different phases. Russia
accepted, not without difficulty, the enlargement
of the EU to the countries of the former Soviet
Bloc. In 1997, a historical agreement of cooperation between NATO and Russia was signed. This
equilibrium was broken by a new NATO enlargement and Russia’s new desire to build the Eurasian
Union, a sort of EU-bis chaired from Moscow. The
presence of Ukraine in this political concept is fundamental, but Russia’s approach to its neighbour
may be a wake-up call both for Europeans and the
rest of the world: it clearly demonstrates the need
for better global governance.
A call for global governance
Multilateralism can take many forms and the
number and nature of the problems we face today - none of which can be resolved by individual
countries – leads us to look for new solutions.
At the same time, we should make multinational institutions – such as the UN, IMF or World
Bank – operate better and in a truly global fashion. Europe should play an active and important
role in the process of creating institutions for
the multi-polar world. The European Union has
by instytucje międzynarodowe – takie jak ONZ, MFW czy
Bank Światowy – działały skuteczniej i w sposób prawdziwie
globalny. Europa powinna odgrywać ważną i aktywną rolę
w procesie kreowania instytucji dostosowanych do świata
wielobiegunowego. Unia Europejska dysponuje doświadczeniem w osiąganiu porozumień i kompromisów. Jednak
aby było to możliwe, Stary Kontynent musi być zjednoczony.
Obecność Polski w Europie, z jej optymizmem i doświadczeniem historycznym, może okazać się kluczowa.
Tego samego dnia – 4 czerwca 1989 r., kiedy Polska przeprowadziła pierwsze wolne wybory od zakończenia II wojny
światowej – na placu Tiananmen trwały masowe protesty
przeciwko partii komunistycznej. Ćwierć wieku później żyjemy w zupełnie innym świecie: Chiny są drugą największą
gospodarką świata, a już niedługo w pierwszej dziesiątce największych potęg ekonomicznych nie będzie żadnego kraju
z Europy. Historia polskiego sukcesu daje Europie energię
i nadzieję. Ta radykalna zmiana, dokonana zaledwie w ciągu
ostatniej dekady, jest jednym z największych dokonań naszej
ery. Polska zwiększyła swój PKB o ponad 40 proc., zmodernizowała infrastrukturę, zreorganizowała administrację, potroiła wymianę handlową z UE. Co więcej, w czasie kryzysu
utrzymała imponujące tempo rozwoju gospodarczego. Wzięła też udział we wszystkich misjach NATO od czasu przystąpienia do Sojuszu – nie bez trudności, ale zawsze z hojnością.
Wielkie nadzieje
Polska zyskała ogromny szacunek ze strony europejskich
przywódców i wśród ogółu Europejczyków. Następnym
krokiem powinno być wejście do strefy euro. Byłoby to
z korzyścią dla Polski, ale też dla wszystkich krajów członkowskich, gdyż to właśnie wspólna waluta będzie kluczowym czynnikiem postępującej integracji w nadchodzących
dekadach. Nie zapominajcie, że nie tylko Europa jest bardzo
ważna dla Polski, ale też Polska jest bardzo ważna dla Europy. Potrzebujemy waszego entuzjazmu, waszej lojalności
wobec europejskich ideałów i waszych wartościowych obywateli, aby europejski projekt zmierzał naprzód. ❙
experience in reaching consensus and compromises. To
do that though, the Old Continent has to be united. And
Poland’s presence in Europe, with its optimism and historical experience, may be crucial.
On the very same day of June 4 1989, when Poland held
its first free elections since WWII, there were massive protests against the communist party on Beijing’s Tiananmen
Square. After a quarter century we live in a very different
world: China is the world’s second economic power and
soon there will be no European country among the world’s
top 10 economies. Poland’s success story gives Europe energy and hope. Its radical transition in just a decade is one
of the great success stories of our era. Poland has grown by
over 40 per cent, changed its infrastructure, restructured its
administration and its economy and tripled its export to the
EU. Moreover, during the crisis it maintained an impressive
rate of economic growth. It has participated in all the NATO
missions since joining the alliance – not without difficulty
but always with generosity.
Poland – high hopes
Your country gained great respect from European leaders and Europeans at large. The next step is to join the
eurozone. It would be good for Poland but also for all the
member states because the common currency will be a key
factor in further integration over the next decades. Don’t
forget that while Europe is very important for Poland, Poland is also very important for Europe. We need your enthusiasm, your loyalty to European ideals and your high-quality
people to carry the European project forward. ❙
Javier Solana: polityk, sekretarz generalny NATO w latach 1995–1999. Wysoki przedstawiciel UE ds. wspólnej polityki
zagranicznej i bezpieczeństwa i sekretarz generalny Rady UE (1999–2009) / politician, Secretary General of NATO between
1995 and 1999. Served as the EU High Representative for Common Foreign and Security Policy and Secretary General of the European
Council (1999-2009)