Temat: Utopia to doskonałość. Dokument pochodzi ze strony www

Propozycje scenariuszy lekcji
65
by wynotowali z wiersza frazy, które mogłyby funkcjonować jako aforyzmy.
Uczniowie powinni podzielić je na te, które negują wartości ziemskie, i te, które
są życiowymi wskazówkami. Po wykonaniu ćwiczenia uczniowie wykonują zadanie
5/185. Uczniowie powinni zauważyć, że Naborowski – w przeciwieństwie do
Morsztyna – dostrzega walory życia; ocala między innymi miłość i śmiech jako
wartości ludzkiej egzystencji.
7. Praca domowa.
Napisz notatkę z lekcji i wykonaj pisemnie zadanie 4/185.
Temat: Utopia to doskonałość.
(czas realizacji – 1 lekcja)
Cele szczegółowe:
poznanie fragmentu twórczości Ignacego Krasickiego
rozumienie, czym jest utopijność
kształcenie postaw społecznych
Materiał:
podręcznik: I. Krasicki, Świat zepsuty, s. 251–252
Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, s. 248
słownik synonimów
Tok lekcji:
1. Praca z tekstem, analiza.
Lekcję, której przedmiotem będzie rozumienie, czym jest utopia, rozpoczynamy
od lektury fragmentu satyry Świat zepsuty Ignacego Krasickiego. Pracę nad lekturą
należy tak poprowadzić, aby uchwycić cechy charakterystyczne dla gatunku oraz
istotne elementy treści.
W tym celu należy przypomnieć funkcje, jakie pełnią pytania retoryczne, kwantyfikatory większościowe (nadto, wszędzie, pełno), wyliczenia (np. nierząd, rozpusta,
występki szkaradne), słownictwo wartościujące (np. bezbożne, zuchwałe) czy
hiperbole (rwą krewni łup sierocy, łzy wdów piją zdrajce). Należy też wykonać
pierwszą część zadania 1/250.
2. Próba wejścia w relacje z tekstem, dyskusja i ćwiczenia w grupie.
Druga część pytania 1/250 powinna stanowić temat dyskusji, w której uczniowie
wyrażą swój pogląd na temat współczesnej rzeczywistości, swoich obaw, nadziei.
Temat dyskusji może brzmieć: Czy nasz świat jest światem zepsutym?
W trakcie dyskusji uczniowie skrytykują zapewne nadmiar oczekiwań kierowanych
pod ich adresem, ograniczenia narzucane przez rodzinę i szkołę, ale niewątpliwie
skrytykują także problemy społeczne – biedę, bezrobocie, polityczne – wojny,
konflikty etniczne, obyczajowe – zepsucie elit politycznych, języka.
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl
Propozycje scenariuszy lekcji
66
Aby dyskusja nie przerodziła się w czczą gadaninę, w którymś jej momencie proponujemy utworzenie „sztabów zaradczych”. W tym celu powołujemy 4-osobowe
zespoły. Każdy sztab składa się z: premiera odpowiedzialnego za naprawę państwa, strażnika moralności, przedstawiciela skrajnej opozycji względem premiera
i anarchisty. Poszczególne role nie powinny być przydzielone, można je rozlosować.
Grupy mają stworzyć wspólny, niekoniecznie realny „Plan naprawy państwa”.
Odczytanie propozycji ujawni zapewne marzenia młodzieży o lepszym świecie,
zaangażowanie w wymyślanie ulepszeń, a także utopijność niektórych pomysłów.
Na koniec tej części lekcji należy wypunktować pomysły, które z gruntu są nierealne
do wykonania, i polecić uczniom, by znaleźli w słowniku synonimy słowa nierealny.
Wśród nich pojawi się pojęcie utopia.
3. Szukanie elementów utopii.
Informujemy uczniów, że Ignacy Krasicki nie tylko krytykował, ale pisał też teksty,
w których zawarł wizję społeczeństwa idealnego. Wyjaśniając główną ideę powieści,
prosimy, by uczniowie przeczytali fragment Mikołaja Doświadczyńskiego przypadków i odszukali treści, które poświadczyłyby osobliwość zachowań Nipuańczyków
(odrzucenie narzędzia, które mogłoby stanowić zagrożenie – nierealna łagodność,
zbytnia, prawie zabobonna ostrożność wobec nowego narzędzia).
4. Praca domowa.
Napisz rozprawkę na temat: Komu potrzebna jest utopia?
Naucz się na pamięć fragmentu satyry Świat zepsuty w taki sposób, abyś w swojej
recytacji wyeksponował postawę autora.
Temat: Doskonałość to niewola!
(czas realizacji – 1 lekcja)
Cele szczegółowe:
poznanie fragmentów twórczości Tomasza More’a i Tommaso Campanelli
czytanie tekstu krytycznego
uświadomienie zagrożeń wynikających z bezwzględności idei
budowanie systemu aksjologicznego
Materiał:
podręcznik: T. More, Utopia, s. 249
T. Campanella, Miasto Słońca, s. 249
J. Szacki, Krytyka Utopii, s. 250
Tok lekcji:
1. Praca z tekstem.
Aby ponownie wprowadzić uczniów w temat utopii, przypominamy najciekawsze
propozycje poprawy państwa z poprzedniej lekcji.
Następnie proponujemy uczniom, aby przeczytali fragmenty Utopii Tomasza More’a
i Miasto Słońca Tommaso Campanelli i na tej podstawie, wchodząc w rolę Wielkiego
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl