pobierz

Transkrypt

pobierz
PROTOKÓŁ
z kontroli problemowej przeprowadzonej w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej
w Linii w dniach 30 stycznia i 4 lutego 2014 r., przez pracowników Wydziału Polityki
Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku.
Kontrolę przeprowadzili:
1. Katarzyna Dańczyszyn – inspektor wojewódzki w Wydziale Polityki Społecznej
Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, upoważnienie Nr 8/2014 z dnia 17
stycznia 2014 r. – przewodnicząca zespołu
2. Ewa Sobczyk – starszy specjalista w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego
Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, upoważnienie Nr 9/2013 z dnia 17 stycznia 2014
r.
I.
Zasady i warunki organizacji kontroli
Celem kontroli była ocena organizacji, skuteczności pracy i poprawności realizacji rządowego
programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” w 2013 roku.
Całokształt przedmiotu kontroli badano na podstawie:
Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 182 z
późn. zm),
Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885
z późn. zm.),
Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego
(tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 267),
Ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc
państwa w zakresie dożywiania” (Dz. U. Nr 267, poz. 2259 z późn. zm.),
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie realizacji
programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” (Dz. U. Nr 25, poz.
186 z późn. zm.),
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r.
w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U z 2012, poz. 712).
1
Informacja o przeprowadzeniu przedmiotowej kontroli:
Jednostka kontrolowana została powiadomiona o przeprowadzeniu przedmiotowej kontroli
pismem z dnia 17 stycznia 2014 r., znak: PS.II.431.2.1.2014.KD (zał. nr 1).
Podstawa przeprowadzenia kontroli:
Upoważnienia Nr 8/2014, Nr 9/2014 z dnia 17 stycznia 2014 r., (zał. nr 2, nr 3).
Ustalenia ogólne:
Ilekroć w protokole jest mowa o:
Programie – należy przez to rozumieć: Rządowy program wieloletni „Pomoc państwa
w zakresie dożywiania”,
Ośrodku – należy przez to rozumieć: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
w Linii,
Kierowniku – należy przez to rozumieć: Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej
w Linii.
Badaniem kontrolnym objęto następujące zagadnienia:
1) ogólne ustalenia organizacyjne dotyczące Ośrodka,
2) poprawność realizacji Programu w tym:
populacja objęta dożywianiem,
baza żywieniowa,
prowadzenie dokumentacji,
zasadność przyznawania świadczeń w ramach Programu,
prawidłowość wydawanych decyzji,
3) wydatki na realizację Programu w tym:
wykorzystanie dotacji celowej z budżetu państwa,
4) współpraca z podmiotami uczestniczącymi w realizacji Programu.
W toku kontroli wyjaśnień udzielała:
Ewa Koszałka - kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Linii.
2
II. Ustalenia kontrolne
Ad.1
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Linii jest jednostką organizacyjną Gminy
Linia i funkcjonuje na mocy Uchwały Nr X/40/90 Gminnej Rady Narodowej w Linii z dnia
22 lutego 1990 r. w sprawie utworzenia Ośrodka Pomocy Społecznej w Linii. (zał. nr 4).
Statut Ośrodka został nadany w oparciu o Uchwałę Nr X/40/90 Gminnej Rady
Narodowej w Linii z dnia 22 lutego 1990 r. (zał. Nr 5). W związku ze zmianami
zachodzącymi
w pomocy społecznej
statut
wymagał
dostosowania do aktualnie
obowiązującego stanu prawnego. Na dzień kontroli aktualnie obowiązujący statut został
wprowadzony Uchwałą Nr 37/V/IV/2003 Rady Gminy Linia z dnia 26 marca 2003 r. (zał. Nr
6).
Wprowadzane kolejno zmiany do statutu nie obejmowały wszystkich zmian
ustawowych, które w decydujący sposób wpływały na bieżącą działalność Ośrodka, zatem
uznać należy, iż na dzień przeprowadzania kontroli statut był nieaktualny. Powyższe zostało
omówione z Kierownikiem Ośrodka podczas przeprowadzania kontroli.
Strukturę organizacyjną Ośrodka, szczegółowy zakres zadań, działalności oraz
obowiązki i zakres działania pracowników określał Regulamin Organizacyjny Gminnego
Ośrodka Pomocy Społecznej w Linii nadany w oparciu o Uchwałę Nr X/40/90 Gminnej Rady
Narodowej w Linii z dnia 22 lutego 1990 r. (zał. nr 7).
W oparciu o art. 110 ust. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej,
Zarządzeniem Nr 6/2007 z dnia 22 marca 2007 r. Wójt Gminy Linia upoważnił kierownika
Ośrodka
do
wydawania
decyzji
administracyjnych
w
indywidualnych
sprawach
z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy. (zał. nr 8).
Na podstawie danych przedstawionych przez Kierownika Ośrodka ludność gminy
Linia na dzień 31 grudnia 2013 roku wynosiła 6 125 mieszkańców. Stopa bezrobocia
(stosunek liczby osób bezrobotnych do liczby ludności aktywnej ekonomicznie) w powiecie
wejherowskim wg stanu na koniec roku 2013 kształtowała się na poziomie 15,9 %.
Głównymi problemami społecznymi w ramach, których udzielana jest pomoc to:
bezrobocie, ubóstwo, niepełnosprawność, długotrwała choroba.
3
Ośrodek mieści się na piętrze budynku Urzędu Gminnego w Linii przy
ul. Turystycznej 15. Do dyspozycji pracowników są 3 pomieszczenia, wszystkie stanowiska
wyposażone są w pełni w sprzęt biurowo-komputerowy. Z racji tego, iż siedziba ośrodka
zajmuje I piętro pomieszczenia nie są dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych,
jednak gdy zachodzi taka potrzeba na parterze budynku znajduje się specjalne pomieszczenie
z którego może skorzystać klient.
Ośrodek czynny jest:
- od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.30 do 15.30. Interesanci przyjmowani są
w godzinach pracy Ośrodka.
Wypłata świadczeń
pieniężnych realizowana
jest
w
Banku Spółdzielczym
w Linii zgodnie z harmonogramem wypłat oraz przelewem na indywidualne konta klientów.
Pracownicy
socjalni
na
dojazdy
do
oddalonych
środowisk
korzystają
z samochodu służbowego oraz z samochodów prywatnych w ramach ryczałtu. Wszystkie
wyjazdy pracowników socjalnych są odnotowywane w książce wyjść.
W trakcie kontroli ustalono, że w Ośrodku w 2013 roku w ramach ustawy o pomocy
społecznej zatrudnionych było 5 pracowników, w tym:
1) kierownik – Ewa Koszałka na stanowisku Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy
zatrudniona jest od 1 maja 1990 r. Posiada wykształcenie policealne (ukończyła
Medyczne Studium Zawodowe w 1984 r.), oraz specjalizację z zakresu organizacji
pomocy społecznej ukończoną w 2013 r. w Instytucie Rozwoju Służb Społecznych,
zatem spełnia kwalifikację określone w art. 122 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o
pomocy społecznej (z 2009 r. Dz. U. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) (zał. nr 9),
2) specjalista pracy socjalnej - posiada wykształcenie wyższe (Wyższa Szkoła
Zarządzania w Słupsku 2004 r.) W 1995 r. ukończyła Policealną Szkołę Pracowników
Służb Społecznych w Gdańsku, ponadto w 1999 r. uzyskała I stopień specjalizacji z
zakresu pracy socjalnej w związku z powyższym posiada wykształcenie uprawniające
do wykonywania zawodu pracownika socjalnego – zgodnie z art. 116 ust.1 ustawy
o pomocy społecznej (zał. Nr 10),
4
3) pracownik socjalny - posiada wykształcenie wyższe. W 2007 roku ukończyła
Akademię Pomorską w Słupsku na kierunku pedagogika, w zakresie praca socjalna w
związku z powyższym posiada wykształcenie uprawniające do wykonywania zawodu
pracownika socjalnego – zgodnie z art. 116 ust.1 ustawy o pomocy społecznej (zał. Nr
11),
4) pracownik socjalny - posiada wykształcenie wyższe. W 2006 roku ukończyła
Pomorską Akademię Pedagogiczną na kierunku pedagogika, w zakresie praca socjalna
i pedagogika opiekuńczo - wychowawcza w związku z powyższym posiada
wykształcenie uprawniające do wykonywania zawodu pracownika
socjalnego –
zgodnie z art. 116 ust.1 ustawy o pomocy społecznej (zał. Nr 12),
5) główny księgowy
Pracownicy ośrodka mają możliwość korzystania z porad radcy prawnego
zatrudnionego w Urzędzie Gminy Linia.
Ponadto w Ośrodku zatrudniony jest na umowę zlecenie informatyk.
Ad.2
W okresie objętym kontrolą Ośrodek realizował zadania w oparciu o zapisy ustawy
z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie
dożywiania”, którego celem jest:
wsparcie gmin w wypełnianiu zadań własnych o charakterze obowiązkowym w zakresie
dożywiania dzieci oraz zapewnienie posiłku osobom jego pozbawionym ze szczególnym
uwzględnieniem osób z terenów dotkniętych wysokim bezrobociem i ze środowisk
wiejskich,
długofalowe działanie w zakresie poprawy zdrowia dzieci i młodzieży poprzez
ograniczanie zjawiska niedożywienia,
upowszechnienie zdrowego stylu życia,
poprawa poziomu życia osób i rodzin o niskich dochodach,
rozwój bazy żywieniowej ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb dzieci i młodzieży.
5
Zgodnie z art. 3 ww. ustawy w ramach Programu realizowane są działania dotyczące
w szczególności zapewnienia pomocy, w formie gorącego posiłku, świadczenia pieniężnego
na zakup posiłku lub żywności albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów
żywnościowych dzieciom do lat 7, uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej
oraz osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach wymienionych w art. 7 ustawy
o pomocy społecznej w szczególności osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym lub
niepełnosprawnym.
Natomiast zapisy rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 7 lutego 2006 r. w sprawie
realizacji Programu doprecyzowały sposób realizacji pomocy w formie świadczenia
pieniężnego określając, że pomoc w formie świadczenia pieniężnego w postaci zasiłku
celowego na zakup żywności, w tym dla dzieci i młodzieży w placówkach, a także pomocy
w formie świadczenia rzeczowego, jest przyznawana w przypadku braku możliwości
zapewnienia gorącego posiłku lub gdy przyznanie pomocy w formie posiłku byłoby nie
uzasadnione z uwagi na sytuację osobistą lub rodzinną.
Należy zwrócić szczególną uwagę, że podstawowym celem Programu jest m.in.
upowszechnienie zdrowego stylu żywienia oraz prowadzenie działań zmierzających
do zwiększenia liczby wydawanych gorących posiłków w formie obiadu.
Zgodnie z art. 5 ustawy o ustanowieniu Programu, beneficjentami pomocy w zakresie
dożywiania mogą być osoby, których dochód nie przekracza 150% kryterium dochodowego,
o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt. 1 ustawy o pomocy społecznej.
W trakcie kontroli stwierdzono, że Rada Gminy Linia nie wykorzystała ustawowej
możliwości wynikającej z zapisów art. 5 ust. 2 ustawy o ustanowieniu Programu
i nie podjęła uchwały w oparciu, o którą można podwyższyć kryterium dochodowe określone
w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Podwyższenie kryterium dochodowego przy
przyznawaniu tej formy pomocy sprzyja zwiększaniu kręgu odbiorców pomocy.
Ma to szczególne znaczenie w grupie dzieci, wśród których można skuteczniej realizować
wszystkie cele Programu, wykraczające poza standardową pomoc społeczną.
W ramach Programu w 2013 roku ogółem skorzystały 929 osoby w tym:
159 dzieci do 7 roku życia,
496 uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych,
274 pozostałe osoby otrzymujące pomoc na podstawie art. 7 ustawy o pomocy
społecznej.
6
Stwierdzono, że Ośrodek realizując Program stosował dwie formy pomocy; tj. pomoc
w formie świadczenia pieniężnego w postaci zasiłku celowego na zakup posiłku lub żywności
oraz pomoc w formie gorącego posiłku.
Na podstawie skontrolowanych dokumentów ustalono, że główną formą pomocy
w ramach Programu był zasiłek celowy przyznany 459 osobom, w tym; 74 dzieciom
do 7 roku życia, 115
uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej i 270
pozostałym osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach wymienionych w art. 7 ustawy
o pomocy społecznej.
Pomoc w formie dożywiania realizowana była w placówkach na terenie gminy w:
1) Zespole Szkół Nr 1 w Linii (szkoła podstawowa i gimnazjum) – w szkole działa
stołówka, w której przygotowywane są i wydawane ciepłe posiłki (3 razy w tygodniu
zupa, 2 razy w tygodniu drugie danie),
2) Zespole Szkół Nr 2 w Strzepczu (szkoła podstawowa i gimnazjum) – w szkole działa
stołówka, w której przygotowywane są i wydawane ciepłe posiłki (5 razy w tygodniu
zupa),
3) Szkole Podstawowej w Pobłociu - szkoła nie posiada swojej stołówki, funkcjonuje
jedynie punkt żywieniowy, w którym wydawane są posiłki dostarczane przez Pizzerię
„Mercato” Strzepcz (2 razy w tygodniu zupa, 3 razy w tygodniu kanapki),
4) Szkole Podstawowej w Miłoszewie - szkoła nie posiada swojej stołówki, funkcjonuje
jedynie punkt żywieniowy, w którym wydawane są posiłki dostarczane przez Pizzerię
„Mercato” Strzepcz (2 razy w tygodniu zupa, 3 razy w tygodniu kanapki),
5) Szkole Podstawowej w Kętrzynie - szkoła nie posiada swojej stołówki, funkcjonuje
jedynie punkt żywieniowy, w którym wydawane są posiłki dostarczane przez Pizzerię
„Mercato” Strzepcz (2 razy w tygodniu zupa, 3 razy w tygodniu kanapki),
6) Szkole Podstawowej w Niepoczołowicach - szkoła nie posiada swojej stołówki,
funkcjonuje jedynie punkt żywieniowy, w którym wydawane są posiłki dostarczane przez
7
firmę Usługi
Kucharsko-Cateringowe Łeczek Ewa Szczypior (5 razy w tygodniu
kanapki).
Wykazano, iż w w/w szkole uczniowie dożywiani w ramach Programu otrzymywali
posiłek w formie kanapek zamiast gorącego posiłku pomimo, iż dożywianie uczniów bułkami
jest sprzeczne z zasadami prawidłowego żywienia, a tym samym z celem Programu.
W toku kontroli kierownik Ośrodka wyjaśniła, iż sytuacja ta ulegnie zmianie, ponieważ
z dniem 3 lutego 2014 r. zawarta została umowa z firmą cateringową na dowóz ciepłych
posiłków (zał. Nr 13)
Programem objęto również dzieci uczęszczające do szkół poza terenem gminy Linia w:
1) Ośrodku Szkolno – Wychowawczym Nr 2 dla Niesłyszących w Wejherowie –
dożywianych było 5 dzieci,
2) Ośrodku Szkolno – Wychowawczym Nr 1 PZKS w Wejherowie - dożywianych było
11 dzieci,
3) Zespole Szkolno - Przedszkolnym w Bukowinie - dożywiane było 1 dziecko,
4) Kaszubskiej Fundacji Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „Podaruj trochę słońca”
Gołubie - dożywiane było 1 dziecko.
Z podmiotami spoza obszaru gminy realizującymi dożywianie Ośrodek zawierał
umowy. Należności za wydane posiłki płacone były przelewem, w terminie określonym
w umowie, na podstawie przedkładanych przez szkoły rachunków/faktur wraz z załączonymi
imiennymi wykazami dzieci i ilością wydawanych posiłków, potwierdzonymi przez
dyrektorów szkół (zał. Nr 14).
Poza dożywianiem dzieci z Programu, szkoły korzystają również z programów:
„Pajacyk”, „Szklanka mleka”, „Owoce i warzywa”, „Śniadanie daje moc”.
Pomoc w formie dożywiania przyznawana była najczęściej na wniosek rodziców
składany bezpośrednio do Ośrodka, dyrektorów placówek oświatowych oraz z urzędu. Pomoc
przyznawana była na rok budżetowy zgodnie z planem finansowym.
8
Kontrola wykazała, iż w okresie objętym kontrolą, dzieciom z terenu Linia (pomijając
szkołę w Niepoczołowicach) zapewniono dożywianie w postaci gorących posiłków zgodnie
z zasadami prawidłowego żywienia, a tym samym z celem Programu.
W trakcie kontroli ustalono, iż Ośrodek rozważał możliwość dożywiania dzieci
i uczniów w okresie wakacji i ferii, co powinno mieć miejsce m.in. w świetle zapisu art. 2 pkt.
2 ustawy z dnia z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc
państwa w zakresie dożywiania”, jednak z racji tego, iż w okresie dni wolnych od nauki nie
pracują szkoły, a tym samym stołówki nie jest to na obecną chwilę technicznie możliwe (zał.
Nr 15).
Skontrolowano
następujące
losowo
wybrane
akta
osób
i
rodzin,
którym
w kontrolowanym okresie decyzjami administracyjnymi przyznano pomoc w formie
dożywiania w przedszkolu, szkole oraz przyznano świadczenia w formie zasiłku celowego
na zakup żywności w ramach Programu: (zał. nr 16)
1. Decyzja Nr 148/d/2013 z dnia 4.09.2013
2. Decyzja Nr 116/d/2013 z dnia 5.09.2013
3. Decyzja Nr 163/d/2013 z dnia 5.01.2013
4. Decyzja Nr 268/d/2013 z dnia 13.09.2013
5. Decyzja Nr 71/d/2013 z dnia 4.09.2013
6. Decyzja Nr 199/d/2013 z dnia 5.09.2013
7. Decyzja Nr 8/d/2013 z dnia 4.09.2013
8. Decyzja Nr 210/d/2013 z dnia 5.09.2013
9. Decyzja Nr 213/d/2013 z dnia 2.01.2013
10. Decyzja Nr 205/d/2013 z dnia 2.01.2013
11. Decyzja Nr 54/d/2013 z dnia 2.01.2013
12. Decyzja Nr 140/d/2013 z dnia 2.09.2013
13. Decyzja Nr 211/d/2013 z dnia 2.01.2013
14. Decyzja Nr 12/d/2013 z dnia 2.01.2013
15. Decyzja Nr 118/d/2013 z dnia 5.09.2013
16. Decyzja Nr 259/d/2013 z dnia 9.09.2013
17. Decyzja Nr 189/dd/2013 z dnia 29.08.2013
9
18. Decyzja Nr 99/d/2013 z dnia 10.09.2013
19. Decyzja Nr 300/d/2012 z dnia 10.09.2012
20. Decyzja Nr 222/d/2013 z dnia 5.09.2013
21. Decyzja Nr 98/d/2013 z dnia 4.09.2013
22. Decyzja Nr 157/d/2013 z dnia 4.09.2013
23. Decyzja Nr 258/d/2013 z dnia 9.09.2013
24. Decyzja Nr 217/d/2013 z dnia 9.09.2013
25. Decyzja Nr 148/dd/2013 z dnia 16.07.2013
26. Decyzja Nr 215/d/2013 z dnia 5.09.2013
27. Decyzja Nr 231/d/2013 z dnia 9.09.2013
28. Decyzja Nr 257/d/2013 z dnia 9.09.2013
29. Decyzja Nr 80/d/2013 z dnia 4.09.2013
30. Decyzja Nr 195/d/2013 z dnia 5.09.2013
31. Decyzja Nr 155/d/2013 z dnia 4.09.2013
32. Decyzja Nr 207/d/2013 z dnia 5.09.2013
33. Decyzja Nr 42/d/2013 z dnia 4.09.2013
34. Decyzja Nr 115/d/2013 z dnia 5.09.2013
35. Decyzja Nr 205/d/2013 z dnia 1.10.2013
36. Decyzja Nr 213/d/2013 z dnia 5.09.2013
37. Decyzja Nr 210/d/2013 z dnia 5.09.2013
Ustalono, iż w 3 przypadkach doszło do naruszenia terminu. W aktach sprawy brak
było jakichkolwiek informacji dokumentującej przyczyny zwłoki w załatwieniu sprawy.
Powyższe nieprawidłowości stanowiły naruszenie zapisów art. 35 Kodeksu postępowania
administracyjnego i dotyczą:
- decyzji Nr 189/dd/2013 z 29 sierpnia 2013 r., wydanej 73 dni po złożeniu wniosku,
ponadto przekroczenie dot. również przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, które
nastąpiło po upływie 42 dni. Powyższe wyliczenie oparte zostało na podstawie wniosku
klienta z dnia 17 czerwca 2013,
- wywiadu do decyzji Nr 300/d/2013 z dnia 10 września 2013 r., na wywiedzie brak
jest podpisu i daty, stąd trudność ustalenia terminu,
- decyzji Nr 148/dd/2013 z 16 lipca 2013 r., wydanej 80 dni po złożeniu wniosku,
ponadto przekroczenie dot. również przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, które
10
nastąpiło po upływie 56 dni. Powyższe wyliczenie oparte zostało na podstawie wniosku
klienta z dnia 17 czerwca 2013,
W Ośrodku prowadzono rejestr wpływającej korespondencji. Dokumentacja dotycząca
przyznawanych świadczeń była rejestrowana w spisach spraw. W poddanych kontroli aktach
wpływające od klientów wnioski w sprawach o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej
opieczętowane były pieczątką wpływu. Jednakże w części poddanej kontroli dokumentacji
stwierdzono, że wnioski klientów nie zostały zarejestrowane w księdze korespondencji
wpływającej, co uniemożliwiło kontrolującym ustalenie terminu wszczęcia postępowania
administracyjnego.
Na podstawie analizy akt osobowych podopiecznych ustalono, że po złożeniu przez
zainteresowanych stosownych wniosków, pracownicy Ośrodka przeprowadzali wywiady
środowiskowe, na podstawie których wydawano decyzje administracyjne przyznające pomoc
w formie posiłku, zasiłku celowego i pomocy rzeczowej. W dokumentacji znajdowały się
dokumenty potwierdzające sytuację bytową i zdrowotną. Ponadto stwierdzono, ze osoby
otrzymujące pomoc spełniały wymagane przepisami kryterium dochodowe co potwierdzały
zgromadzone w aktach dokumenty (zaświadczenia o dochodach, oświadczenia majątkowe,
odcinki potwierdzające wysokość renty lub emerytury, zaświadczenia z PUP itp.).
Dokumenty te jednak nie były potwierdzane za zgodność z oryginałem, co stanowi naruszenie
zapisów § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca
2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712).
Kwalifikacja świadczeń była właściwa.
Wywiady środowiskowe przeprowadzane były w miejscu zamieszkania klienta. Treść
wywiadów pełna, zawierała opis sytuacji socjalno-bytowej i zdrowotnej rodziny oraz ustalony
plan pomocy przez pracownika socjalnego i wnioskującego, potwierdzony własnoręcznym
podpisem klienta. W wywiadach znajdował się również zatwierdzony przez kierownika
Ośrodka plan pomocy w oparciu, o który podjęte były decyzje dotyczące przyznania
świadczeń w ramach Programu.
Stwierdzono, iż w 4 przypadkach na 37 akt poddanych kontroli brak było aktualnych
rodzinnych wywiadów środowiskowych w oparciu, o które dokonana winna być kwalifikacja
do pomocy w formie świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych. Z
11
wyjaśnień kierownika Ośrodka wynikało, że pracownicy socjalni ustalali, a następnie
przyznawali pomoc na podstawie wcześniej przeprowadzonych wywiadów środowiskowych
w oparciu, o które udzielono pomocy w okresie wcześniejszym. Było to niezgodne z zapisami
art. 107 ust. 4, który stanowi „W przypadku ubiegania się o przyznanie świadczenia z pomocy
społecznej po raz kolejny, a także gdy nastąpiła zmiana danych zawartych w wywiadzie,
sporządza się aktualizację wywiadu (...)”.
W wyniku kontroli stwierdzono, iż w części z poddanej kontroli dokumentacji decyzje
administracyjne przyznające pomoc w formie posiłku lub zasiłku celowego zawierały
nieaktualną podstawę prawną, nie uwzględniono zmian w ustawie o pomocy społecznej,
przytoczony został nieaktualny publikator ustawy. Prawidłowe powołanie winno odnosić się
do tekstu jednolitego, który stanowi załącznik do Obwieszczenia Marszałka Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 listopada 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu
ustawy o pomocy społecznej. W stanie obecnym zapis w/w decyzjach wygląda następująco:
(Dz. U. Nr 64, poz. 593 z dnia 15 kwietnia 2004 r.) zamiast (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn.
zm.)
Ponadto
nie
uwzględniono
również
zmian
w
Kodeksie
postępowania
administracyjnego, przytoczony został nieaktualny publikator ustawy. Prawidłowe powołanie
winno odnosić się do tekstu jednolitego, który stanowi załącznik do Obwieszczenia
Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 stycznia 2013 r. w sprawie ogłoszenia
jednolitego tekstu ustawy o pomocy społecznej. W stanie obecnym zapis w/w decyzjach
wygląda następująco: (tj. z dnia 9 października 2000 roku Dz. U. Nr 98, poz. 1071) zamiast
(Dz. U. z 2013 r. poz. 267)
Ustalono, iż sprawdzone w trakcie kontroli decyzje w zasadzie nie zawierały
uzasadnienia formalno-prawnego, ponieważ zapis ograniczał się jedynie do stwierdzenia, iż
rodzina
kwalifikuje
się
do
pomocy
na
podstawie
przeprowadzonego
wywiadu
środowiskowego. Decyzje zawierały pouczenie o możliwości wniesienia odwołania do
organu II instancji oraz zapis mówiący o obowiązku informowania Ośrodka o każdej zmianie
sytuacji osobistej i majątkowej klienta.
Art. 109 § 1 Kpa stanowi, iż decyzję doręcza się stronom na piśmie. Ustalono, że
decyzje administracyjne w sprawie przyznania pomocy w ramach Programu wysyłane były
12
poprzez pocztę, jednak bez zwrotnego potwierdzenia odbioru. Stwierdzona nieprawidłowość
w postaci braku daty odbioru decyzji i podpisu odbierającego jest niezgodna z art. 46 § 1
ustawy Kpa, który mówi, że „ odbierający pismo potwierdza doręczenie mu pisma swym
podpisem ze wskazaniem daty doręczenia”.
We wszystkich poddanych kontroli aktach symbole oraz hasła klasyfikacyjne nie
zostały nadane zgodnie z jednolitym rzeczowym wykazem akt określonym w rozporządzeniu
Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej,
jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania
archiwów zakładowych.
Ad.3
W roku 2013 koszt Programu ogółem w gminie wyniósł 235 590 zł z tego:
- na posiłki 196 610 (dotacja 157 288, środki własne 39 322),
- na zasiłki celowe na zakup produktów żywnościowych 38 980 (dotacja
28 272, środki własne 10 708),
W ramach dotacji celowej Ośrodek otrzymał kwotę w wysokości 185 560 zł zgodnie
z Porozumieniem zawartym w dniu 24 stycznia 2013 r. pomiędzy Wojewodą Pomorskim,
a Wójtem Gminy Linia w sprawie realizacji programu wieloletniego „Pomoc państwa
w zakresie dożywiania” otrzymana dotacja została wykorzystana w 100%. W ramach
środków własnych gmina przeznaczyła na ten cel kwotę 50 030 zł, co stanowiło 21 % udziału
w całości realizacji Programu.
Czynności związane z opłacaniem posiłków regulowano zgodnie z zawartymi
umowami. Szkoła i przedszkole zobowiązane były przygotowywać i wydawać gorące posiłki
wg sporządzonych list dzieci zakwalifikowanych do przyznania posiłków na określony
termin. Placówki wystawiały miesięcznie fakturę bądź rachunek obejmujący wartość
posiłków oraz liczbę dzieci, oraz ilość dni żywieniowych za dany miesiąc kalendarzowy
na podstawie, którego Ośrodek dokonywał przelewu.
13
Ad. 4
Realizując założenia i cele Programu, Ośrodek współpracował z placówkami
oświatowymi na terenie gminy, przede wszystkim w zakresie dożywiania. Uznać należy,
iż Ośrodek dokłada wszelkich starań, aby zgodnie z Programem ograniczyć zjawisko
niedożywiania dzieci i młodzieży udzielając świadczeń pieniężnych na zakup gorących
posiłków i produktów żywnościowych w celu sporządzenia posiłku co w efekcie pozwoliło
zabezpieczyć podstawowe potrzeby tej grupy odbiorców na terenie gminy.
Ponadto Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej ściśle współpracuje z władzami
samorządowymi na polu szeroko rozumianej pomocy społecznej. Kierownik zapraszany jest
na sesje Rady Linia, gdy poruszane są problemy z obszaru pomocy społecznej.
Uwagi i wnioski z przeprowadzonej kontroli:
1) Statut Ośrodka nie był aktualizowany na bieżąco i nie obejmował wszystkich
zmian ustawowych, które w decydujący sposób wpływały na jego bieżącą
działalność.
2) Symbole oraz hasła klasyfikacyjne nie zostały nadane zgodnie z jednolitym
rzeczowym wykazem akt określonym w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów
z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych
rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania
archiwów zakładowych. W oparciu o zapisy § 1 ust. 3 w stosunku do organów
stanowiących gminy zadania w zakresie postępowania z dokumentacją
i wykonywania czynności kancelaryjnych realizują odpowiednio podmioty
i kierownicy tych podmiotów,
3) Załączone do wywiadów kopie dokumentów nie były potwierdzane za zgodność z
oryginałem, co stanowiło naruszenie zapisów § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego
wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712),
4) W
czterech
przypadkach
brak
było
aktualnych
rodzinnych
wywiadów
środowiskowych w oparciu, o które dokonana winna być kwalifikacja do pomocy
w formie świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych.
14
Pracownicy socjalni ustalali, a następnie przyznawali pomoc na podstawie
wcześniej przeprowadzonych wywiadów środowiskowych w oparciu, o które
udzielono pomocy w okresie wcześniejszym. Było to niezgodne z zapisami art.
107 ust. 4, który stanowi „W przypadku ubiegania się o przyznanie świadczenia z
pomocy społecznej po raz kolejny, a także gdy nastąpiła zmiana danych zawartych
w wywiadzie, sporządza się aktualizację wywiadu (...)”.
5) W części skontrolowanej dokumentacji brak było potwierdzenia doręczenia
decyzji, nie wskazano daty i podpisu odbioru, co uniemożliwiło kontrolującym
ostateczny termin uprawomocnienia się decyzji. Decyzje administracyjne
przekazywane były klientom z naruszeniem zapisów art. 39 i art. 46 § 1 Kodeksu
postępowania administracyjnego.
6) W trzech skontrolowanych przypadkach decyzje wydane były z naruszeniem
terminu określonego w art. 35 Kodeksu postępowania administracyjnego.
W związku ze stwierdzeniem powyższych nieprawidłowości zostaną wydane
zalecenia pokontrolne.
W przypadku badanej w trakcie kontroli dokumentacji ogólnej oraz spraw
indywidualnych w zakresie ustalania uprawnień i przyznawania pomocy nie stwierdzono
rażących nieprawidłowości, co do merytorycznej zasadności przyznawania tych świadczeń.
Kwoty świadczeń naliczane i wypłacane były w sposób prawidłowy.
Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu
i terminu przeprowadzenia inspekcji pod pozycją nr 1/2014.
Na
tym
protokół
zakończono,
sporządzając
go
w
2-ch
jednobrzmiących
egzemplarzach, przy czym jeden jest przeznaczony dla jednostki kontrolowanej.
Kierownikowi kontrolowanej jednostki zgodnie z § 16, ust. 1 rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy
społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), przed podpisaniem protokołu przysługuje
prawo zgłoszenia zastrzeżeń, co do ustaleń zawartych w protokole - w terminie 7 dni od daty
15
otrzymania protokołu. Przysługuje również prawo odmowy podpisania protokołu z kontroli,
z jednoczesnym obowiązkiem złożenia w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisemnych
wyjaśnień, co do odmowy.
Linia, dnia 28 lutego 2014 r.
Kontrolujący:
Katarzyna Dańczyszyn
Kierownik jednostki kontrolowanej:
Kierownik
Ewa Koszałka
Kontrolujący:
Ewa Sobczyk
Sporządzono: Gdańsk, dnia 18 lutego 2014 r.
16