(jak <.lwóch (Wia<.l Zybcrk
Transkrypt
(jak <.lwóch (Wia<.l Zybcrk
11~ (jak mą .. i .yn) 1976 ro k\> po U-.ydliesm <.lwóch latac h taloby , (Wia<.lomoki na tcmat Zygm untów u lupeł niły KrySl~ n a Zybcrk ·Pla ter i kuzynka. H~I(na So k ołowsk a. ) epitafi um w tym kok iele. Zmarł w roku 1897 pochowany na miej!ICowym cmc manu. gdzie znajdują si~ groby wiciu Hemplów. M i ał jednego syna _ Alchego (11), K a z i m i c r z (18%_I94 ł ). legion ista - l rLec; sy n Joachima ; Anny l Bą<.l .yń,k ich. unx!zii .' ie w roku 18%. Wspomniany jOl! podpułkownik Bagi ńs ki pi= w ~wej hią~ce o ud lialc Kazimi •• za w dzialalności ni(pcxllt~ł ościowej przw pie r wszą wojną światową. Potem służył w Legionach i braI udział .... wojnie 1920 ro ku. Ni~ ma informacj i o tym . ja kie były jego dalue zasługi w cusic niepodległoki . Był in';'ynierem. W ro ku 1939 70Slał mianowan\' na burmistrza Chęcin. W,i ety jako nkład nik w ro ku 1939. 19iń~ł w OŚwię<:imiu . Jego .yn. Jerzy. był tam równiej ..... i~li on y. ale ocalał. Po wojnic pracował w ~gnicy. Bra k w iadomości O daISI)'ch losach J orzego . Alek sy (IIJ ( ł 885-19291 , rol n ik _ j(d~ny syn Aleksego Józefa i Jadwigi Dmocho",-s kicj urodził ,i~ w ro ku 188 5 .w Tu · chowinu . O dz iadk u i o tyciu .wego ojca ta k pisze (notatka <.I I~ Kazimic ..~a Hcmpla) syn Alek,ego (I I), również Aleby (III). zwa ny Leszkiem: .Tuchowicz. bo O ni m tO bo;dzi. mowa ". moich ,,-spornn i. niach. po łotony jes t na Pod lasiu. przy starym trakci e prowadzącym z Łukowa do Żde.:howa. Kraina tO równin na. częścio wo pod mokła. władana niegdys przn Jadtwingów. po których pozostały jc.,cze do dzisiaj ~.7.l k i ich warownych 7.a mków, usylllowan)"ch -na wzn i..ieniac h terenowwh. O ki l kanaście kilometrów od Tucho"icza Idy rodzinna "':'ioska Sienkiewicza . Wola Okruj. ka oraz Burzec. w któ rym. wwług powieściopi_ sarza. zamieszkiwać mial" Skl'"letu,ki, posyłają~y ."·ych synów do szkół ojców pijarów" Lukowie. Fakt~czn i c jedna k okoliczne ,,-sie i pomniejsze dwory, i mają tki należały <.lo Dmochows kich i Tu k ałłów. których prochy pod prastarymi po mnikami. o zata.tych p rzez wieki. ledwi. je;;7C7e cz~tcl nych . napi~ach. >poclywają na starym cmentarzu tuchowi~k im - jedynej wÓwczas w~; kościelnej. Poprzez mari aże Tuchowicz ·oraz Sarn6w. Jeleniec i Sie nkiewiczowski BUllet przes;dy na Dmochowskich . Z jedn" z nich - R07alią - ożeni! .ię w roku 1820 powracający 1 kampani i n apo leo ń sk iej kap itan gwardi i. J oachim Hem pel. biorąc ... posag u mają te k Tuchowicz , Joachim zmarł w ro ku 1874. pr.:cŁa7ując mająte k syno "'i Alekse mu [I). zma rłe mu 1 kolei w ro ku 1897. któ ry pozost a w ił syna jedyna ka _ Aleksego [II ) - mojego ojca . Joach im, choć wic ie lat , tra,,'ii na wojac"c. o ka zal ~i ~ pracowitym i zapobie81iwym gospod arzem, wprowadzając w Tuchowic zu post~powe metody go,pocla rclC w po.Ównaniu do 7a.tanego tu prym itywu, pol.. gającego głównie na hodowłi owiec. Stąd pochodzić mia!a n3tWa Tucho"ic7A: Tu _ ch6w - owiec ... • . Ojeiec nasz urOdli1, i; w Tucho wic>u w !885 ro ku Z mat ki Jad wigi l domu D mochows kiej i ojca Alchcgo [ I]. który w dn iu \>rodzin jedyn ak a m iał już s7eś.ćdzi", i ąt dwa lata. Chlopcu 5. Glllqi Aleksego Jóufa (/823-/887) prof~sora rolnika Alck"y. czwarty syn Joachima i Roza li i Z Dmochowskich. urodzil si~ ... TucllOWicIU w ro k u 1823. Ukończył szkolę roi· niczą prz) Instytucie Agronom inn)'m w Marymoncie, powo· łan~ m w ro ku 1816. ak uruchomiony m ... 1820 w dawnych dob rach Marys ień k i Sobieskiej. na wzg6r.:u z,,'an)'m Mont de Mari e. Insty tut został zam k n i ę t y po Powsta niu 1830 roxu i olwa rty po nownie w 1836. W laiach 1836-- 1853 kierowany pruz d}nktora Michała o.:zapows kiego. w rok u 1840 zoslal p"e ksztako ny w Instyt ut Gospooa rstwa Wiejs ki ego i Ld· nictwa. W hią;_,e Z u'ki Marymomclyka Jordana J uliana Wit· niawski cgo (Wa n,za wa 1911, s. 15-16) dowiadujemy się. te .wy klad hodo",l i inwema rza powierzono uzdolnionem u w t)'m kierunku i ró " niei zacncmu pedag08ow i. Alekse mu Hcmplowi·_ Po zamkn ięc iu In stylut u w Mar}moncie po upad ku Pows tania S\ynniowego Ale ksy - ja k pooaje rodzinn~ ge nealog He· lena H.mpló.... na _ wykłada ł przez jak i ś Cl'a S w Sz ko le Rol niClej w Dublanach ( późn iej.za Akadc mia) , Pote m osiadł w rodzinnym Tuchowic zu i w pMn)m wie ku oieni! s i~ 7. s...-oj ą CiOICC lll~ .im trą. Jad"igą Dmochowską. Jego staranie m wstał wybudowany kooci61 parafialny w Tucho .... iclu, o czym św iadcl~ _ _ J. ", " ,~, '" n~ chnci, ,więlym nadano im ię Alek sy. Dliadek bll 11abfao ~rowia i zma. 1 w rok u 1891. kied~ .i<ao $yn mia l dopiero 12 lal.· . Po ' mifKi męb. matka o;ca mego sa ma obKb ~an~d ma· jt lku i dlu. ie lala .obiła to dobrze. &<Iyt Ba,«1 za ł)'<"Uo , ... ego m ~ta . lubila u jmo ...ał się gospodul>t ...~m ..... prt«i ...i f1'i" ...·ie do nicJO. 0 1iadek Althl. mimo t<: nie mial !ludió ... ~yi:Znleh. ~e zn''''''I..."m ujmo .... al ~ię mW)cyn, . l eny! podobno dobrl. i na wydzielo nej clęki p(>dwórza m.j'lk o ..... e.o. pnyleglej do s I31l'j oficyny. pełno b~!o UW!l C furmanek chloJ)skk h l chor}'mi po poradę. ·Babka . op.ÓC1. l.in lcrnowania maj~lk icm. pilnie baczyla na pra ... idłowe ",)·cho .... nic i naukę syna. któregu u(7)'1i POCZtlkowa w do mu lalrudnieni do tego celu naucl)·d cle. I polem W)'sWa brl bk a ojca do Kra kOWI na nudil rol n e. Z l apis ków brlbki i tachOw;l ncj kOft~pondmeji matki 1. synem wyn iki . ił. od mlod )-.:h III ojci«. jako pU)'u l)' ,ospodan Tueho",k za. ty...o im cleMl ... al .;~ roln iclwo:m i jut jak u $l lMknt udl idal babce instr ukcji. jakie Ba przyklad na",-ou nif n~lowwat pod ziemniak i iłp . W 1907 ro ku ojci« po.nal W Krako ... ie pói nicjsz~ SWł '.onę. Jadwin Rl« l)'fk~. córJ(ę MalcUSJJ. buchali • •• tll rudni o· nego ", Slpiko",ie w cukrowni. Babka była pr7.f~; "'·nl zamiarom ojca wzięcia z. tonę osob)' SpoZI sfery ;óc miańs k i cj i miala jut. up8trzon~ 10nę dl~ ojca. klór~ jed nak p')l>la ...·il ... ' ''''oim i ", 1909 roku o t<:nil .ię zt s",-oj~ w ~br~n • . WOb« talcdwi~ u kładnego. a poe>ąt k o ....·o na ...."t wrCCl wrog;cao. Uł lOllU nk owa ni a się prlC t babk~ do I~nowcj njeiec obj,wuy .~~dy .... mająt k u. wybudowa l wbie no wy d ... Ór i zami.ukaltam 11on~ . Dopiero gdy w 19 11 ro ku pnyucd lc m na ' ...·ial i babka . eht •• ·nie ehc~c. mi~la wnuk~. stos unki 7. I~ nOW4 ulclli)' dalucj popra ..... ie . Ojciec:. od dliec:ka wycllo ....lny ni wsi. byl umi lowan ym roi· nik M= 1lI i po ulrooczeniu studiów .... Krako"ie pru~ 1 ulko",icie u.mtd nad ,ospodlm",~m roln~m . kl ó" wkrótc. ~1 ~lo .ię '""lo"m dla ulej o kolicy. kdnoudn M= p.o wad zit ZIłC~~1 ojciec: I URI inwnl >~ji ",. postaci melioru j; ut ylkó w , ol n ~ch orat na powicrnhni ok oło S ha zalo tyl ....wn.1 pla nó ...· op"· co ..... n)'fh pn;u profesora Sc:henfeLda pa rk w '1 ) lu angielskim. spro ..... dnj.c .... icle galunków i odmian dn ..... i knewów ozdob- • nych . Od r"mOnIOW, 1 lakt<: Sla rc b\ldynki .ospodarac oru wyb\ldo,"..1 no"" Slajnię i lrilkupięl.o...'Y ' pichlc.z. Da5Y lO tIlo'ły ninpoł:ojnc ; w ó"'-.:znncj Polsc. pod za boRm r06yjslr im rora7. imM=l~ ",,,, niwwal się ruch wY2...o1.6et)·. Ojciec nieu k ,h'óe od pracy zawodowej C"Z)'nnic uuutnktył .... tych .k cj .~h . M i~7y inn)"mi lorl!~niw ..... ł ,"t wsi OO:holniC24 ~I raż ogn i o",·~. pod pT1.ylrrywk~ klórej P'V""ad r il tajne- nkolen i. uiwi.damiają~ i przygotowujące młodc um)'sl)" ~ hłop$kie do maj ,eyeh wkrÓtce nadejK w~'d aTzeń polit}~Inych . [W po. bliskich li sach uClyl chłopaków wiejskich SITulania - wildo mość od K. H.] W 1913 ro ku urodził się mó j brat. KI1;m'crz. Wi omą 1914 nlwiQlał ojciec w s ....j lajn.j pracy po li t)·cznej Ilos unki Z Komitet"m Warszawskim. Nicsl.ty. Idy wraclł Z Warsllwy. wi oząc jakid tajne pisma. zost ał na IIKji kole· jo~j Mienia u myman~. a na skulek zn l lcl:ien i. pny nim przez policję clrsk, I)'ch malerialćw _ Irfizto"'"lI ny. Prn .... ie· riony 1IOSI" do więtM= nia UedculO w WaB z,wic • • $I. d ",. głłb Rosji. Pmbywal w więtifTL i u dl3 poIilyt"zn)-.:h ",. urlC prlwie el l•• )" lali . , dzie lcz","OIOno mu na Sl udio",·.nif rol nlclwa l pod ręczn i ków. W opkCZęlO'""lI l1ym PfU I komendania więzie nia doK pokatn ym notesie zapK~",..1 "''Ystudio wanc: z ksi,ttk kW(Stie i pro ... adzi! pam iętnik . Zoszy! ,.n udllo się ojc u P!"lY' ",id.ć l f sob~ do kraju. Z li~lów pisanych do Mlllki uchował s ię Iylko jo:d~n . 01 0 jelo treU : 14 VI 1915 rOk I • ! - Dro ga Jadziu! Ja [po"'t~naj~ec się ..ja" il>iadc2y o tłumac~niu t r01yjskiego] olrtymakm Twój roz ~czli ....")' li$! 1 19 IV. Pmnę Wu wuy· . Ikich. abyk ie się nic niepokoili, po ni .wat jes!cm zdrów I motnJ pra ...it na pe"'no przypu m: zać. na podslawi. obecnego rncao Olanu zd rowil . t<: na,",,' gd yby trzeba bylo sitd.ict w ... ięzieni u jntttt b. dN, o. o no na pewno się nie ttpsujc . Ja pn:ypuuaam. to: lny mojc poc7.1ówk i 19in~ ... Ja n M=pokoję się O li, t do Zd7islawa ... ponicv...1 ra",,,rlem w nim wat ne wska l ówk i od niKnie "ICłO l ospod.a rsl ...... kkl; t)'lko otrtYman If n liii • nl l)'fh mil$1 mnie uwiadom. 6 Cttrwcl powiadomio no mnie . k OI rzymalcm prlCku n' sa rubl i. 8 cterwCI. n. podsta ....i. m)'<"h częsl ych próśb, "',,zwa no mnie do kanloru ; powiadomiono ."<t<: wzór upowdnicn ia ", ", w),.bny pruz Z.b ida"". juł n,ad!.Z<:dl. a \Ol c;'IIu PIIn.I miuięcy olny~m '0. Upc>"""nicnie d am z..msb ••o,,·i. Ił p.o .. ad~n i. WSZyS, kKh bi'łll pozOIU",iam "1'Iączni . Hd i. a h .)" _ Tobie. Pl"O$zę Cit . J ad '';u , i .-Obowią.uj<; uspokoił m()j~ mac kę,,a bym dawno naplSl' do niej. al. gd~ pom ~-słt. f. lisul ni. będzie w SIanie pn«lyllt, .aniocha bem tc~ listu. Ty w ostatn ich dwóch lisiach nal.,ln. abym napisał u wbi<:. Dob,r. WiUI. t. nigd y ni. lubilcm ujmo ...'.ć innych .""oj~ o.ob•.• teru. w ok,,~~j. lak trudn}'m dla Pol.~i i w ClI.;. prawi. wojny świ atowej. nawe, my~I.'; o.ol:>i. nie Imi.m. a l~' m bardziej pisać. ucz poni.".! te wiadomoki są nitzb~dn. '''go dla Twojego 5p(1 koju. postaram . i ~ PQIt 'ÓICC opisać o bce ne tyci • . W'l aję o piątej rano. czySlc,~ nRc'yni•. sprzą!.m cel ę. t. laj~i~ lajmuH mi około go<lliny. U mnie w « Ii oltien ko laWSl'C OI .... art. i dla tego lawsze ~wi.l., pachnące wi05 n~ i I~ bm; powiw7.C . Czuję w so bie tyk łwitt,ch ~il i mylli. te ni. mog~ nic1.)'m ,ię raj'lO!. Sp3«ruję po «Ii. po CJ)'Slej uarn.; i bI~'sz,,~cej jak lustro podłod7t . Okolo o»mc; ,odliny pl'N ' judasta P<Jda,R W1'7~l.k i chlcb. potem W)'pu"claJ~ na prttchadzkę . spaceruję 1 ~20 minut . po pow.ocie (7)'llm. Ile to pr.~~ho,bi mi ~ta l n'o z lrudnołci~. ponicwd ni. m~ , k.. pić m~śti na czYlan)'m temacie. O dwunastej obiad . po tt 6rym zno .... u sp_ceruję po «Ii. a o koło god.i ny UH-nUl.; mo ...·.. spaceruję na dwon. o k oło 20 mi nu l. Po t)'m 'pacer •• CI)'lam, O 8<>dlinic <»iem n~ ...j podają wrzątek i k ol~ cj ę . O dyiewi(t · nutej apd . a o d "'udz;cstcJ ,071ega się gwi1dck na kład .. n;. ~ię Ipat. Jut IRIO. moja droga , i pr,dk o bo;dzi. rok. jak opuścikm Po l skę. dom. O.bie ; swoją liemi, . o kl ó rej Tohi. tyle mó .... ;l_m. ,d~' b)'łcm T .... o im narzcelonym. i choc.at po', ba" .. ion~' wiadomoki O T .... ej In ieny1.lnc slowo - Z. J. B.] ni. upadl.m na duchu •• na"~t ~mocni"m się i ~d ro .... jc mnie nic zdradzi lo. Oczywiście bywają •• ,aie momcnty. gd)' mył/ę. te w niCl~'m .....am nk mo", pom6c. a t~ tko jenem cięta"m . To nie jcsI moja ...; n.a, aLe tylko na~ugo nic51.częsncgo polotenia. Pracu;cmy na korz~K ogól... a Ty laC')'naj "Cl~t ~l arslCgo s)'na k ochać "sz~'slko i ,",,~I k ieh. !;Ió",y zaslutyl; na milość, Pmtaraj .i(. kb)' JfgO ...... pomnimia o .... ojnic 11,!,"zyly s~ , pic''''szł miloki. oJo Poliki. Tli .... sz~scy ob,:1I0,hą sit Ze mną doit jI.!"UCznic. Oni co! przc~luwają , kim ja jeslem. i mot~ b)'t dzięk i tem u lt7ym3j~ mnie " . poJed)'nc,cj cdi. z C1cgO jt,tcm bard w r~d .• Gd~ wiO$łlą 1918. po zwy<:ię.t .... ie .....·oloc; •. 0""'.,.10 poliIy.:zn( więlic n i •• oje;'. J)T7C1 pntn lo pół rok .. musiał ;c~ p". by...-at w Uli • • nIc maj'4C motłiwoki powro lU do kraJU. P.-aco...1 na Wii W kolchozi. i stamtąd pnysbl Ibl. który ,uho..,.1 .i~ ...· or)"ginak . Kiedy wr.$7Cie pod koni« 1918 roku po"'T~ił d u Pol~ki i zjawii .i~ w dum u. pierw.,)" wlallCiwie raz ronomni..... idliakm .woje80 o;Ca. l Iym w rdzicj Kuik (I d .... a I.la młodIT~' . Ojcitc ,ab<al się niezwłocmi. do prac)' przy opus.· ClUn~m i zd.wa~to ".. anym gospodarsl",ie rolnym , 1\ H"}" byl)' ni.lmicrnic (iętkk w Ojczytnie. klór~ od1)'1 k .łII wpra"'(hie wolność. alc pflel dl .. gi. lata ckspI0310"'3na i 8rab'on~ prlC'l zaborców byl. bied na i .... yni slClOna. Ci~tk~ pr.cą i m otnłem pusta .... ił ojciec maj~te k na n08i. Gdy przyszla wojna 1920 ro ku. o;Ci.c bez ,... hania. ja ko prosty uł.ln ..... r11.1 .... tu n)·m koni.II'I. ... n,,1 do obrony kraj u. by i lym mzcm broni<! lak nied3wno odz)'1 k.ncj woln<»(i. Na s>:częście po kr6t kich ....o;.nn)ch wy_ pra ....ac h. 1akofH:lon)~h zwycięską bit""'! pod W. rsu ..'_, ojcie.: powrócił do domu i po....tórnie Z3bral się do prac)' n. t oli. Mimo nowJ""h trud n" i gDlipodarC"l~eh - wroga armia ' n jenclC dosK1ę1nie ogrtbila i .plądro .... '" majątc k - n,uadl" ,o la~tyn,,1 ojde.: jako najlepszy gO'lpodan w po .... iecie. Od s~., i adó ....... yrMnia! się pn.Me ...... yst kim Iym. k linoWOC7.Cłn'al 1 edtnikę roln •. sprowad •.aj:te wydljni.jne mlUyn~ i naW1(hia do uprawy roh. Na wyso kim po~it>m ie pO~1a,,;1 hOrluw l,. prowa di" ~.rodow, obo.~. chl .... ni , .• la kic ulubio n_ pr1tl ~ i <bic hodowlę ko ni . Dwa w~'.o k i.j krw i o,ier)' p oprawjal~ ras~ koni ... iok iań sk ich. Na ... et 7. dal szy~h o kolic gromadni. p rowad~,on o do T ucho ...ic"La klac~e. Ojc;ec prow~d,il go<podarkę na~ienną 1bó!. burak ów cukrowych i IraW, W maj ąt ku roiło się od ró~nyc h spe<;J ali.tów 2auudnion>ch prze' o;Ca. a takie l rótn)'ch Ii.m i llklad6w nauko"' ych. ZO$tała ukomana rOZPOCl( ta jniclC prJcd woin~ melioracja l~k . ktÓ.e z b~gn;sly<:h pó lnófuiylkó ... "a ty !Cię nad podziw ... ydajnymi ląkami . Do Tuchowic7a u .... ila!y td pi• • wsl'X w powi«ic traklory. 1;\\'3"" wledy ciągnik am i ro lnin~mi. a taktc w 1923 .ok .. komplet płu,6w p•.row)~h. N~ motn. po .... iedll«. aby ojci..: był .......·n'd, ' I k unodry .... inwnt)'Cjach dla wlunego domu. Są~.d l' midi pi,kn ic!v( meble i salony. clCj!anbu powozy i karet y, W Tucho ulClU lI nito .... s'~ sl k o ... obejściu i na polu. alt dwór był skromny. 3C1 dO~1~ ln i. I'i< kn icj.~y b~1 1yl ko park. I'o lrzeby ~ospodar~twa '" roln~,o mialy u o;.:a u.wsu pierv.'uo:ńslwO p< lCd ;eso bami OSobi$l~mi. Wuclti luksus ... tyci u domow~'m pou'u uwabi za zbędny. i'\ie <».naaalo to. aby nanej maI« u~ nam C7tłOił brakowało. wr(a przeciwnie . ale 10. co mic lilm~. b)'ło UI ...,ze $Iuomne. choeiat solidne. Sta ...iaj~c. wysOko i d ając prior)'lcl p<)(r~bom ,ospodarsl ..-a. hOkio ...-a1 ojeic< updtic. kl6r4 mo:tna b~ sprowadził do lwierdzenia. k ojciec t~ł I goJP.O< darst wem.' nic I ,ospodarstwa . Kochając z iem ię i widz,c jej polrzcby. mial ojc iec takU ,łę boki na~unck dla ludz.;. kt6,zy 1'11 niej pracowali . ZaW$ZC ",idz.;.1 potn.cby prlcownilf,,6w i ,ich troski czy Jd~pC/ty i w mi a ~ s""Y"h mC/illwQki ~Iaral się im pom'x. W)"<,hodz,," naprzeciw i naBradując dobrą. neldną pracę - z ~a lą bnwl8lQdnok i ~ tępil pruja wy niedbalstwa i Ick~cwdcni .·. Surowo kll'1ll przewinienia. dllj~ jwnak motli waAt popraW)'. SI06Uj~ rOint metody w>"<,howlwac. Podc~ie do ludz; oOCych bylo zm v4 b.rdzo pądobne do metod. jakie st o'lOw31 o;eicc do pu. Od d2iccka uczył nu ua(u nku dl. ciętkiej pracy rolnita Clplioncj w pocie I znoJU. ~. G~bot o wl ~'1o mi lię w pami~ Ilk ie <)(0 w)'(jarzenie . Kie. dy{. ,dy bylem u ojca w je,o gIIpinccie. a miak m litdcm CI~ olicm lat . ..,zedl do op jakiś tral<!OI'I)lSII. z bardto brudn )'mi od smar6w rękami. Widz,," czarne ja k u Murzyna ,ęco: ucz,lem się z picao ~mi~. I ~tcd)' ojcit<: zcrwal s~ od biurk •• podszedl do mn ie i powitdzi l l: ~ To 5.iI ręee zabrudzone przy pracy - idt i <!lcalLlj tę brudn, rękę~, a ja bez sp,teeiwu mllsiakm spełni ł t}~leni( ojca ... Naut i pobier. li śm~ poc z~tkowo w dC/mu. po nym prlez dwa lila w , imnazjum w lukowie. Z kOl,ci zostaliśmy umi eszcze ni w ,im nnju m ojc6w marianów pod Wanu ...·~. sklld po dwóch I."ch Kuika odda! ojciec do Korpusu KI <UlpW wc L ...'Owic. i jI. pIlChywate m na Bie lanach at do uzyskania ma• lury. lalem. &d~ przyjddbliśmy na .... kacje, m usic]iłm)' t~ć ~Iu, pro"lmu u.jęt oplllCo_ne, o prlC)' ojca. W pro"" mie t)·m. ~WSZ) od godzin) szP:sIcj rano. z dokladnoki, do pięlnastu mi nut. usti lony byl c:za.s rótnyo:h cz)·nnoki . I lak : 6 I'1In o _ pobu dka _ wstawanie i m1<'ic się pr~y Iludni. 6. IS _ obrl,dek i czyszczenie koni. 6. 4S _" imnISWh ~ 7. 15 - k,picl w I"lCCC. , B.OO _ i ni.dlllie. B.30 _ nauki o koniu. 9.30- 12 - cus wolny. ]2. 15 _ pog1>da.nka z chemii. i tlt dllej at do wit<:zora . Nie ~ powiodzict. ab)jmy 1 bralcm byli tadowoleni z II· kk,o ~dl.nil wakacji. alc mo",,~ nic by/<)•• byśmy mogli okauć . woje niczadowoknie. Pmz Clły okres nastej młodoki at do trasic1.ncj ' mitrc; Ojcl "" 1929 ,oku w)'ChoW)'wani by· tiimy po , plnllisku. Ct~ 10 będ~c .... $Ekolach, cr~ w domu. nic d~sponowali łmy powdnicjs.z)mi kwolami pieniędz)' OplÓCZ minimaln)'ch kwot na rozr~wki C'ly stodytze. Chot ojcitc na pewno mÓI I sobie na 10 pOlIl'01iĆ. nie pO$i~dali ~m y kosztown yc h moj6w. pn:ybor6w ilp .. a taHe pn:cdm iol6w osobisle,o ut~ tku. jak lower cty .pa rat fOlos.raficzny. Mie liimy je<lnak Zl wsze porą(lnic wnl~j~e ubl'llnia~ mocne buty. ze,,,ki firm~ Lonkompa sy i laIIrki dynamodckll)"<':mc ( .•. 1. . Opróc~' pro...·adzenia l ospodan I... i " Y"ho"''Yw. nia synÓ'&' ojc iec nau mi. 1 ju~ Czai 1'11 rbineso lodaj u formy n to~nil , ebłop6w w rolnict,,·ic. a lat k częst )ch t..io:u"" i zaj~ .... ocootniaym oddziale .. rity ogniowej. klórej oJci« byl na<;zelnikiem. Gd~ wybudl l pot.ar. a było ich ... o kolicy wiele. ojcit<: siadal na konia . opl.y .. al się plS~m z parabcnum i jechal Tlttm '- oddlia~m kicroy.:a'; akcj _ ołniow~. Wracal zmc· CEony i osmalony. I CZHlmi i poperzony. i opo .... iadał nam zawsze o wy(\lrłeniach przy ogn iu. Kiodył pll takiej akcjt n.· bawił l ię ojckc duru brzusznego. napiwszy lię po P lzeniu o,nia z jII kici' uratonej studni. Jak pa·miętam. bard 7n (iętk o to przt<:lIorowal. Inn ym llIi.m\ pędząc do potaTU nocą po ni. znanej droott. kO"" lię lwaiii na ,ja k i mś .... ykrocie--i ojci« zła· mel no,ę. Źle mu ją złożyli i pot_m mial lę nO'ę nieco I krzy' "nn. wi oną· z...,ze czrnny i zajęty ró!n~m i problem.m i. nic lubil się bawił. nic vał w karty. nic palii i nie pił. W jtdzeniu nie "')'· bredny. lubił proste potrawy i jadł z umiare m. bwsze IIolllj.1 w nu lIładę. ze od stqłu powin ....o $łę ... st ...... t z UCll~ietn. te jcsttzc by si. rot zjadło • .kd)·n~ plsj4 op b)'il konie. Oprón hodowli uj mował .;~ taUe sportem jetdzicckim. Mial ... perkI> u~dton~ perCOurs i jak byl w domu . codziennie skakał pn:c:z pnnzkody. Z~jęci. " nic przen kadzały mu jednak w podstawowym zaglIdnicniu. kt6rym b)'lo W1!orow. prowadzenie łOłpodar$lwa. \lo Uprawiając na' niezbyt mocn~ch glebach pszenic~ i buraki cu' krowe. ojdec przekonal s~siad6w. te rośliny te idą nie wlko na włakiw~'ch glebach pszenno·buraczanych. a laldy to tylko od sposobu uprawy i nawoten;a . Niestely. w~bilnic inlcns)'wnc prowadzen1t gospoda~twa na\ralilo na znany kr}'ZYs ekonomic7.ny w latach 1928-1930. Wygrały ....,t.d~ gospoda~nOia Iradyeyjne. nic wprowadUlj~ce wysok ich nakład6w. W takkj sy!Uaeji. nie pnestaj ąc gospo. darować w Tuchowiczu. podjął ~i~ ojciec :(3n~du maj~tk6w ziemskich. widląt w tym możliwość poprawienia sW'>;h finan. s6w. Byty tO; maj~tek Bar/omino.....iasno.ć ZygmUnlft Hempla. i Kurowo w wojewódltwie bialo.lackim. Pami~tam . jak O$lalni. nasze wakacje la t)'cia ojca spo;dlalismy w 1929 roku w KurOWIe. Tym razem .....·olnil nas od n:gulaminowego tj'cia i opr6cz ja~dy konnej oddaliśmy się gl6wnie polowan;u na kac1k i i lowienill ryb w Narwi. kl6ra wra~ Z labir)"ntem swych liclnych odn6g i rozlewisk. p=plywała obok mająlkll. Ojciec był jui wtedy zbyt laj~ty swymi sprawami. aby poświ~cac nam wi""ej ClaSU. Jednak co wieczór. na spolkaniu po kolacji. rozmawia. liśmy długo O bieżących wydarzeniach. p"y czym ojci"" wla. jemniczał nas w złmone sprawy gospoda~ki •. Po sko ńczony~h waka~jach wr6cil. m na Bielany. aby 7<lli. ClyĆ O$tami rok przedmat uralny, a Kalik ..... rócił do Lwowa. Je~ienią dOSiali_my alarmująq wi adom~ć od matki, le oj<;icc jesl ci~żk" chory. Ojciec '" tym okre<ie bard~o duto pracował i brł ..... ci~głych ro~ja,dach l Tuchowicm do administro ....·a nyeh przez siebie majątk6w, Będ~c w Kurowie d(l~nał skaleczenia. bo.po ..... /oleniu buta na nogę jakiś nicdbałe przybil~' gwóźdź uWIeral SIOp~. Ale Ojciec nic miał czasu na u~un;""k tej usterki i poszcdł do zajęć. PO ..... slała drobna ranka, klÓra się zaognit-.. i noga zaczęła puchn~ć. Udał się ojciec do jakiego~ felczera. klóry ran~ powier1.chownic oJ>3lr>.ył i ojciec nadal pracował. Gdy po paru dniach pow,;lała gorączka. udat się do szpilala i dopiero zawiadomił malkę. która go niezwłocznie pr7.e wiozła do najlepszego prywalnego npilala w Warszawie. Po kom~lillm naj lepszych lekarzy sugerowano 'ojcu amputację nogi. co nit chciał się zgodzić. Była to lapewne Wjego mniemaniu abso. lutna rezygnacja i pogrzeba nie możliwości prowadzenia dOlych. czaso .....ego trybu C'tynnego życia. Mimo iż lekarze robili. co mogli. po paru dniach dokonana amputacja nogi jut ni c po' na mogla. Ojciec całkowicie załamał ~ię. a organizm bronić. Czwartego dnia slTaci! przytomność , w ~akońClył l~cie. pr1.eiywsl.y zaledwie 44 lata, ' przesIał .i~ następnym A I cks ~ (llI)(ur.19J I). rolnik - pi erworodn~' syn Aleksego (II) i Jadwigi l Rz""zy<:kich urodlit S;~ 3 lutego 1911 roku. Wstępne nauki pobieral w domu. a potem, w latach 1922-1924. w gi mnaljum im. H. Sienkiewicza w luko wi •. Następnie w gim_ nazjum marian6w na Bielanach pod Warszawą. w klórym .dal malur~, W roku 193Q wst'lpił do Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w WarsUIwie: w latach 1934-193S odbył słu~ wojikową .... Szkole Podchorążych Re zerwy w Zambrowi~. W roku 1936 105lal mia~waoy podporucznikiem rczerwy • przyd 7.iakm do 33. pułku pie,hoty w Łomży. Studia wy1$ze ukończy/ w roku 1939 i po odbyciu praklyki rolnej zaeząl &05' podarować w TuchowiclU . . W sierpniu 1939 Aleksy .oslal .mobili.owao~' do macic· rzyslego pułku na <lanowi<ko dowódcy plutonu dm oa ta· czanlach. Pluton tcn wraz z batalionem zaj~ł P07}Cjc we .... si Jcdnaezewo. połownej nad Narwią międl)" loml~ a Nowo· grodem. Tam batalion 33. pulku bronił $i~ do 17 wndnia. Do oiewoli ni. dostal ,i~. Poc.ątlo ..... o ukrywał si, w Wal'lóZ3wic. po czym ,,'jął si~ &ospodam",em rolnym w Tuchowic. u. W 1942 roku otenil .i~ z Marią Sulim;er$k~. a w roku nast,pnym liro· d,ila .i~ im córka. Magdalena. Tuchowic~ w eUlsic wojny stał .i~ arylem dla bliż$zej i dal· .zej rodziny. Po wycofaniu <i~ !'icmców nowe władze polskie powierzyły Aleksemu adm;oistrdcj" dużego s~siednie&o ma· jątk u Ryżki. Ale l listopada 1944 Aleksy został areszto ..... any i wy",ie~iony. Powrócił w roku 1946. Po kiłkumiesi,uncj rekon· wa1escencji i powrocie do wrowia. w .mienionych w kraju SIOsunbch polilyC7.00·spole<;ltl~ch przYSIąpił do pracy w PańsIwo· wreh Nieruchomokiach Ziemskich , gdzie na stanowiskach kie· rowniczych pracowal do roku 19S3. W roku ł 948 rOZSIał się 7.C swą pierwszą f.oną i ożenil t [n:ną Kuncówną: w 1953. w okresie stalinowskim. zmuszony został do re.ygnacji ~ dal!""j pr~ey ....' PGR. Zmęczony ~lowOCnym naówczas prn;,..kiwanicm odpo"iedniego zatrudnienia dla czło wieka z .. wadliwym pochodzeniem społecznym". Aleksy podjął 'mialą inicjalyw~ powrotu do Tuchowicza. Było lO możliwe 1 tego ..... Zlll~u. że z dawne&o maj~lku około 3 ha ziemi WTllI ,. domem ; osrodcm w~ kup;1 sw~l\o czasu tdć Aleksego dla swcj wn uc1.ki . Magdalen y. Rcu l6wka ta nie uleg.b parcelacji. Ponicwd wlain;t "'led)' te rmin C7leroletni"j dzierż ....)' wy_ P><ll. A rch)' p rn:j<ll j~ i 7.amiC'u kal tam VI lata.c h 1 95-ł_ 19S7. Oprócz gospoda rki ""' rT.ywno-O&.od ni~i zajmo .... 1 się stt.o ko 13krojon ~ akcją upo" '&l«hnia niJ ...ied z)' . olnicuj wśród oko;>licznyc h chlopów (arty k uł na tt n te ma t _ .Plon" 1951. nr 4). l Po sp, ' tdaty 'nz!ó...·k; [ucho"i" ki"j prze'. C6Tk~. Magd~ lcn~. polflcbuj<lc~ pitni~dzy. Aleksy otr1ymal i ntfrcs ując~ pracę w Biuru Pro~kl6w i OrpniziKji Rolnej w 0 Is2l)'"' • . Praco_I tam niepf'lC """3nie pucz dwadzirici~ dwa la ta. do mial 1979. Za calohnalt U,Tj płacy wyró,niony rosla l w rok u 1974 prtt1. Mi nis,cmwo Rolnin"", odznaką .. Z• • łu~ony Pr.cownik Rolni cl"'a- oraT. w r ok u 19')9 pl7-CT. wojewodę oI$7 1 )'ń. , ki ogo odmak, "Zasłu żony dla W.. mii i Maz u,·. Pi~ koy oawrót do lr~ d)"ji n,a ~~)(h warmińs kich praojc6w, Obcenie jako emt· ryt mil <:US, b~ upra .... iał u miłow~ny spon m)'łli ..ski. Warlo na u ~ oitcunie wspom nieć dwa ..,yduunia ł :ty(ia Aleksego: Zaraz po wojnie. gdy wybierano w Tu chowkzu nowe wł,d .. e gmi one, jeden z ch lopó .... powiedział na zebraniu p=dy,')'· borc:zym: .Kto zbudował w Tuchowiczu koki6-/? - Hampc:1. Klo dal ziotm ię na cmen larz? - H~ mpc:l. Klo wrga lliw\ło'al Slnlt ogniow~? _ Hampc:l . K 10 o piekowa l się darmo <:hor)'mi~ Ham!",!. No lO glosujemy n,a Hampla!"' Aleksy oc.ywikiot trc:· z)gno .... ał z wyboru. zdaj ą, sobie doskonale $prawę. te wiad •• nit ści c rpi miejscowego .obsn rnika" .... 8 minie. Gdv u,i10""IOO robif Aleksemu wStręly za lO , te jego ojcicc był ja'koby .rukcjon islą" , jW.n l c hł0p6w po .. itdzia l pub licznie: . Ojci« H . mpl~ byl ...-iętnicm politycznym za rz~du dl " "'itgo ; zO$111 u",olniony pt'UI rewolucję pat.dzi<'rnikO"l\'4·' 1 uspok oiło się. Popul.m ott Hempló w l T uchowic71 wł.M miejscow~h włościan byla t~ k ugru ntOWani. te gdy lalem ł944 uStępo VI'IIli Nicmc:y. I ",kran"ła Armil Cur\ło'oo •• o puslO5u ly •..sl)slkit okoliC11><= dwory 7 wyj,lkicm T...:howiaa. Driwili się I».rdzo ROłjanic. bón)' us111i H. mplÓw ni mifj~u . w pfu, ci",.ieńst .... ic do ellej bli',n ej i dal,~j otoli cy. K a z; m i o r t ( 191 3- 1944), pow staniec wars7lwski - drugi s~n Aleksego i J~dwi~i Z Rua:yct ieh urodzi l się w T ... cho .... i· , nu IS ,tyczn ia 19]) roku . UcZ)J się "" gimnazjum"" Lukowie. pote m na Biela nach ... ojców mal i.nów, a w ro k ~ 1926 ""st~pil do Sz koly Ka dt t6w nr I .... e lwo wie . Jego trudny dllrakl.r spowodowa l. k n;ua le żn ie od lego. iż był pry muse m w W)" sz ko lt niu bojowym. musial odejłt l Korpusu tU Skulek n;cporozum ien ia 7. bezpośredni m prtclożonym . Szk ołę 'red"i, ukończy! OStllocznie w Si.dlcat h. zdaj~c maturę w roku 193~. W ro ku naSl ~pn)'m powo la ny lós tal do słutby wojs ko"..:j "" Szko le Podchor~fyc h Rezt rwy Kawalorii .. G ludv'ldt~. którą u końC7yl w 1937. Zachował ";ę pli k dyplomó.... za wybitne O$iągni.ęria wc "iadiiniu subl;j, jdd~ic konnej ilp. W ro t u 1933 przyjęty roSili jako Sludcn t do Wytucj Szkoły Nauk Polilynn)'ch w Wlrs 7awie i ta m uO!ala go woJna. Zm'o bili lO ' "'~ ny do Sv.-cgo ma cie rzystego 26. pulku u łanów"" Baranowi. czach, odbył kampanię wojtnn~" bio rą c międlY in ny mi u d ział w lilawny<:h nlltac h kaw:ak:F)lj$kich pod " rasnob .odem. W uasie okupuji w Wa .Ulwie . jato to/nicrz AK '" bo · talionie • Wigry". brai ud zia! w "icl u akcjach d )'WC:rsyjn ych . SctIw~'!any podcUIi ł apanki w drodze na Ok ~ie wyskoczyl w biegu 1 budy wio74cej zlapanyc h i $~l~śliwic zbiegI. Siód· mego dnia Powslan;a Wa"U1w$kl ogo. w ezasi. akcji na Wą l i . fonuj~c nasyp kolejo wy dzidnicy Koło. padl kięty se.ią ka· rabinu m~SlynOWCgO. Proc:hy jo,o 5poczywaj. ~ wspó lnej powsl ańczej mo&i1c ni Pową.kach . A n I On i (ur . 1921l, major WP _ n ajmłodny syn Aleksego (li) i Jadwis i l Rzec ,yckich urodził ,ię I listopada 1921 ro ku W Tuchowinu . Oto. eo podaje o n O swoim 2,d u od wyb\lchu wojny rok u 1939 (nOlatka dla Kazi mierza Hem pll ): Jtm::zc w m'ui.cu lipcu , wru ze Stanisł .,,'C m Hcmplem (Jynem profesora). płllgnąle m doJllt si~ n~ OChotni ka do ....'<lj. ski. Z chwilą w)'buc hu wojny. po kil ku -dniach, ud.łem się n. W5chód '" ponu ki"'aniu jednost ki woj, kow~j , która chciałab)' pr,yjąt młodegO ed"wie b i dać m... mofli woot skutecznej Wil k, l najddtą nitm ieckim. Mimo usilnych ~t.ra '" i przejścia kilk ustt kilomnrów pod o:unale m z .amolOlów i bombami hillerowskimi do Wilna, adn. jednostka nic dala mi t.kicj motliwok;. Po prostu wojsko było w rozsyp«. W pauh iernik u 1939 znalazłem się 1 powrotem w Tuchowicl Uca ły , .Ie w <labej ko ndycji lizycznej i psychicznej. • W roku 1943 u kolkzyłc m li~um rolnicze w Cle rnicho .. ic I '* kolo kr.kowa, które j.ko bedni. IICzclnia W);4c ko-.;o nit zo, ..lo u mknięte. Mieli Niernq OC'l.)..-iSlł po ..."Ody, dll których atcł pl Qwa li ten rodząi ukoły. Planowali .bso',"nt.mi ugo·spodalo .....t olbrzymie polKie mm; w ZSRR. W Czcmichowic istniał. o raanizacja Z.WZ. a potem AK . N. ld.1 do niej jeszcze d1'\l1i HCtn~1 _ Zn:mul'u junior (ZWlIDy Dulkk), ktÓry r6wnid IICztsK'l11 do I~ szkoły, ale pod pn:ybran)'m nuwi,kie m Kru · ll'yó.ski. Po utOfw:ZCn.i1l Czcrpi<;howa. ob~ł.m rllPkcję pr.kryk'nla w maj41ku My.16w koło :tel.chowa. W litach ]943-]944 byłem ,czynnym et/opk'iem AK w M)"slowic •• nłStępnic ," Stł pił_m do ,rupy Kierownictwa Dy ..~rsji · AK (K cdyw). Oddział dowodzony b~ł puc. hpiu,", pod pseudo nimem ~O~ioja •. Stacjonow.lilm), w lISich koło LutOWI. Pełni łe m tam funkcję zwiadowcy plutonu konn_IO \li stopni u ulaNI . Od p;t.1UI Chwali. <k:<;talcm ' konia. któr~ w lalach 1933--1919 byl w p""iadaniu Jenerała JamunkitwicUl. Anu,,· C1\ byl ,WSpł nial)"Dl konitm. WVO$I 1.16. kliny, zdrKyplino"'lny, potralil '! .uie potrzeb)" ze s-so ci. l. t""OI"z>"t oslanę d" jetdkt , penwllał 'pa~ pod ~ na k ióke i nawozie. kló. )" ch.onil skutt<:l nie pncd ",·szami. Przy~k=m psęl>donim -Ją ay·. 00 lipca .944 bralem udział w widu akcjach bojo,,")'Ch \ot ramach odwet\l - ~iędzy innymi w likwidacji pociuu na Itacji ~rn6w. w uaku na maj,lck KlljlW)" i w ..... idu innych. NajN-rdzicj wzruuaj,cym pndyciem b)" ..... yjnd cllciO nanclo z"upowania z huu na spotkanie Armii Cltr·. ,onej. Ze wl,łędu ni mojego konia, uzbrojenie OTU pona ...·~ ZOSla!em wyznaczony na c horąiclo c.iłego ~upow.nia . Jechałem na Anlr'geic z biało-cn.woną n." pnr !!rzemieniu na cze le odd,ilłu OIlCUj~cegO dowód:ttwo ·'Irupow. nil . Prujddt.liimy przu wsie. Enllu:jazm ludzi byl 0lromn )'.. Nie prusadzam, mój bUl mok~ byl od łez lud.i wil.j.4cych nas (pragnienic poo;ałowan ia biakH;zuwofl(j tll,j). Po 'ozl»ojcnill nasugo cddziaru pruz annię radzieck, poI«ano nam piecho!, lldat się do luko.... adzie mie liłlny być "",ielrni do Ludowego Wojst. Polskieao. W lukowie w" aliimy rdtiesi,lkowani pnez bomby niemieck ie. a oddział poslCdl w rouypkę. . Po trl,ih n)'ch wydarzeniach w lukowie udlkm się do mlj,'kll Myl/ÓW , poniewlt pan Cbwalibóa wyjtthal. Jlcył nie zna ni mi do dzisiaj ludzie donidli O mojej pu)"naldnoki do boli, wbkieicla , Mrsłowa, '" AK. ZosIIlem u trzymany przez .... ładl~ ,adIoeek, i odnlany do Lubli na na t.bjdanek ule m _Klcnia do L WP. Byl lo 8 sic.pnia 1944. Po n ko6cttn ill szkoly podofi«rskiej 4. Dywizji Pi«boty im. J . K i~ Mkieło w MlłdzlI pod Wanuw, bra k m IId l"! lO' wielk iej lI )'flniO\ftj ofensywK 1945 roku. wYl1ll'alajł«j Warsza..·ę. Na5t~pnie \IfflIZ l 4. DP JlfzeslCdlt-m szlak bojo "'y poplRZ Wał Pomonki , Kolob=,. Odrę. Oranie:nburg, Berlin - do momentu pol~lCnia się z armią amcrykańsk4 nad hnalem H olI~nroll.rn 6w. W okresi( tycll walk sprali/owa lem fllnkc.K: dowOdcy pilIlonu mo1dz ierzy, w slopnill plutono\ftgo z .enlwem, podchorąfego. Między innymi oddział m6j brał udtiał w cię2kkh wal kach o zdobycie KOlobruI". Po uko ń czeni u działań wojennych lOlIta lem ski crowany do u ko/y oficerskiej. klÓ'ą uk ońaylcm '" stopniu podporucznika .... 1945 rok u. W roku 1946 brl lem udzial ..· walkach l bandam; likra lftskim i UPA. -rr 19<1 7 byle m dow6dc, szkol)' podofiursk icj. a 'Ot 1952 ukohc"rykm Wym , SJ;kolę Art ylerii • . Torun;" i następnie: spra_"3łem fu n kcję WJlkbdowcy w suole orlCftskiej. W,oku 1959 ot(1)"male m lIopicń majora. W tym CfllK (ł9S6-19161 pntCOwakm ...icle spokn:ni<c .... dz~zinie sporIU - sprawowałem fun kcj~ prezesa klubó,,' sportowych w S:>:czecinic. Bydgosz".y (SKS ~ Pol oni").1 potem zasl~pc)' w QKS. Wybncu~ w GdańskII. W latach 19:59_1976 wiciokrOlnic UClcslnic7ylcm w wyjazdac ll Ilg,*nH;lnycb z"'i~ unych ze sponom _ oli mp iady w Rzymie 1960 i Innsbrucku 1964, w~ilzOy do Szwccji. Fin landii. ZSRR. VI' 1912 roku z mojtj inicjat~wy poWStaje pitrwuy w kraju ośrode k bada wczy budo ...'y i piclęilnacji trawnik6 ..... !pO' IOwyeh. <XIpornych na .n;wozenie. Po kilku llt.c h dzillalnoki oś.odek ma ilC,clI Dliunil;c, C?CJo dowodem b)'ło odw iwt<nie go pntl o,p nólatorów Oli mpiady ..' MOlJt""ic ó wielkie ui nte. "",owa nie nauymi osi",nięcia mi. Ja ko kierown fk ołrodta rostalem zaproszony do Szwajurii , do firm)' Ora,. produkuj~ej maszyny do pi~łqnacji trawnik ów. W,oku 1979 odwied.ilem Sta n)' Zjednononc, a lam w miekie La Farettc ołrodck Perduc Un iwc n;;tr, który ma .... ydlial budo"'1' trawnikó .... ~m wydalem kilka in",utcj i 0'17. hiąż~k,. laUe napisakm ....·iclt artykul6,,' na powy:t:ny tcmal. Urządziłem trawnikf ni cztery koltjnc ccnt t.1 ne dotyn ki . J_stcm "'ykhldowcą budowy obi.kłÓ .... '" spOrlQ,.,)'<'h W Akademii Wychowa ni. Fizycznego. Jeuem odznaczony K rzyżem K.""alerskim Poloni .. Resli lula. Krlykm Parl )'ZIIncki m i innymi odlnaUllniami bojcr w)'mi i paflu _wymi. Posiadam lyll,,1 Zaslu!onqo Działacza KulIu.)' Fiz)'Cznc:j oraz ZaslużoneSO Oby ....n d a Miuu Gdań.ka. Je~lmI człon kiem Polsk iego Z...-i4Z!<u Hokeja n' l o.h' •. Pol- skiego Zwi"zku Pił k i w foku Nom";, 1946 oknikm się NOT i ZBOWiD • . Zuzann" Oruagh . Mamy dwoj. d~ied - A~nę (II', (941). ktbra ...')'Szla za m~t l i Je=,o PISkorza (maj" dlieci - Andrzeja i Cecylię) oraz Jana (u r. 1949) 01c"'OIl<IO Z Jolant. Kędziorą. Maj ą syna $cbul'ana. Ja ko dziclny i zamiłowan)' kolan Jan odbył .... motn i. wi.lki IOljd na foweru doo ko>ta Europy . W. Wkl6zcch O malo co ni. zos tal llIm,ordowany przez bandy tó ..... O!>«ni. pracuje W pQls kiej nocie hand ło ",'.j. plywaj~ do da l_ kich krajów.l L e o n j. - urodzona .... maj,,!tku rodzinnym T~ho..nn. có,h Al.ksciO (II) i J ad .. igi l Rz«Z)'('kich pracuje lA' prud. s.i(biOfłt l.;i. projek to ...·ania pn em}s/u chcmiCUlt,o. Ró"",it! na budowach pr o wadlOł1)..:h przcz Pol$k~ za ,,,nic,,,. • 6. U " itl S ' tI"iS/(HWII KM/ki (1 788-184). n ..'fŃtifrtl I ,nOWII wr:ll~a my do aasó...· napoko.b kich. 1. którym. ' 0' dli na Hcmplów nicodląemi< pt związa na. CIllI ,a kttr)'Stynn•. że tywitj .e.,uje ,, ~ n~ opisy boha tłTsk ich walk nit na o brl! pm cowitego i potyteczncgo t~cia warmiń.k ich papiuni ków. l xtór)'ch wy .... o<bą s ię sławn' bracia napo1eończycy. Być mot e. d. iała lU c iągle ~Sttlt f:)o .... a napoleońska I_gcnda. tylo kro tnit w,krzuzana II' polskit j litcraturz. :.... ostatn io $7.1I'0 Ietc rSkim cyklc m Mariana Brandysa. Tak pisał on o pocr"ka ch swojej pra cy nad pię kną k s ;ąf.k~ Kozittulski i i""i. cytowaną W'Cldnicj (s. 81. .Z potólkłych kanek [li$\ó W KOli.tul ski.,o _ Z, J. B.] drobniut ko zapisan )'C h zr udziałym atramentem . w)'hl n i~li ~ię bohat erowi. moi<h pic'W$l~h "'''l!rlln.ń lit .,"c ko·histo!ycr. n)'Ch : pulkown ik W,n""my Krasiński . "',,!'laty ~ ~pa; Dautan' COll fl. szcf u wadronll Toman lubieński. hpi,a n Jan r.:cpo· mucc n Ozi."·ano,"'Ski. bracia Homplowi • • FloH. i Marcek . GO!U !O"scy ... Dow;ild~""alc m si~ od najbaldzcj miarodajnt,o . .. i"dka o i,'h bojach ; nIKlach mars.zo .. ). h. o,l,,!da km K:h. kicd~ nocami ...-je t d hli ..... kwattr)' do zdobytych mi.;Uowoki hi $lPlńlkkh. hote nderskich. bcl,ij.kich . nitm;tckich. bud,ąc z. lnu m;tnkatKów skoczną melodią .marsza 1f~bil' Cly." Pi,'W5lt,O Pułku Sz wol_terów: Wi .. my."" Willmy·."" J< .. liki, flIsi. K o< ~ojci< fil •• !:o<hj<;< ..... Wit. ",>' •••• w ;"IIO)' ••• J<l<tiki. ~ . & .nu}ri< .... Snnu";. no •. 00 ''''l''''ę.'''' F.~ .. ~kti "'lI tat .... y do " ... OI><ll<i, "", Itdn<,o ?~dar., "" .....,