System legislacyjny w zakresie używania tytoniu w Polsce

SYSTEM LEGISLACYJNY W ZAKRESIE
UŻYWANIA TYTONIU W POLSCE –
STREFY WOLNE OD DYMU TYTONIOWEGO
Rzeszów – październik 2010 r.
Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami
używania tytoniu i wyrobów tytoniowych
z 9 listopada 1995 r.
Ustawa o ochronie zdrowia - nowelizacja
• ustawa została zmieniona 8 kwietnia 2010 r.
[ustawa o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej]
• zmiana opublikowana 14 maja 2010 r. w Dz. U. z
2010, Nr 81 poz. 529
• nowe przepisy wejdą w życie 15 listopada 2010 r.
Gdzie obowiązuje zakaz palenia?
Zakaz palenia obowiązuje:
• na terenie zakładów opieki zdrowotnej
• na terenie jednostek organizacyjnych systemu oświaty oraz pomocy
społecznej
• na terenie uczelni
• w pomieszczeniach zakładów pracy
• w pomieszczeniach obiektów kultury i wypoczynku do użytku
publicznego
• w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych
• w środkach pasażerskiego transportu publicznego oraz
obiektach służące obsłudze podróżnych, w służbowych środkach
przewozu osób
• na przystankach komunikacji publicznej
• w pomieszczeniach obiektów sportowych
• w ogólnodostępnych miejscach przeznaczonych do
wypoczynku i zabawy dzieci
Należy pamiętać, że:
na terenie zakładów opieki zdrowotnej
i w pomieszczeniach innych obiektów, w których
udzielane są świadczenia zdrowotne
oraz
na terenie jednostek organizacyjnych systemu oświaty
zakaz palenia jest bezwzględny!
UWAGA: z ustawy „antytytoniowej” wykreślono możliwość udzielenia przez lekarza
prowadzącego leczenie zezwolenia na odstępstwo od zakazu palenia
pacjentowi zoz!
Obowiązki właściciela lub zarządzającego
obiektem…
Umieszczenie w widocznym miejscu informacji o
zakazie palenia tytoniu na danym terenie:
Oznaczenie słowne i graficzne:
art. 5 ust 1a ustawy „antytytoniowej”
Dyrektor szkoły lub placówki
zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki
pobytu w szkole lub placówce (…)
§ 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31.12.2002 r. w
sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach
i placówkach
Dyrektor jako pracodawca
jest obowiązany chronić zdrowie i życie
pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i
higienicznych warunków pracy (…)
art. 207 § 2 Kodeksu Pracy
Dyrektor jako pracodawca powinien:
• zabronić palenia tytoniu w pomieszczeniach
zamkniętych bez względu na ich rodzaj (pokój,
korytarz, ubikacja itp.), jak i na terenie otwartym
należącym do danej jednostki
• oznaczyć dany obiekt znakami informującymi
o zakazie palenia tytoniu
• zamieścić w posiadanym regulaminie pracy/
obwieszczeniu informację na temat zakazu
palenia tytoniu
Co grozi za nieprzestrzeganie zakazu palenia?…
Na podstawie art. 13 ustawy „antytytoniowej”:
Kara grzywny do 2 000 pln za nieumieszczenie
znaku zakazu palenia tytoniu – odpowiada
właściciel lub zarządzający obiektem
Kara grzywny do 500 pln za palenie w miejscach
objętych zakazem – odpowiada osoba paląca
Czym może grozić niedopełnienie obowiązków przez
pracodawcę?
• odpowiedzialność odszkodowawcza, gdyby osoba
niepaląca miała problemy zdrowotne po
przebywaniu w palącym towarzystwie
(Kodeks cywilny)
• odpowiedzialność za nieprzestrzeganie
przepisów bhp (art. 283 § 1 Kodeksu pracy)
…a co grozi pracownikowi?
• kara upomnienia, nagany, kara pieniężna w ramach
odpowiedzialności służbowej za nieprzestrzeganie
przepisów i zasad bhp (art. 108 Kodeksu pracy)
[może mieć np. obniżone wynagrodzenie za to, że pali
poza czasem przerw wyznaczonych przez Kodeks Pracy/
regulamin pracy]
Jakie są korzyści wprowadzenia zakazu palenia
dla pracowników i pracodawcy?
Korzyści ekonomiczne polityki ochrony przed dymem
tytoniowym w zakładzie pracy
większa wydajność pracowników – zarówno tych,
którzy rzucili palenie, jak i pracowników niepalących,
nienarażonych już na działanie dymu tytoniowego
palący pracownicy tracą około 50% dni roboczych
więcej niż niepalący, u byłych palaczy liczba ta zmniejsza
się o około 30% w porównaniu z niepalącymi*
palący pracownik spędza rocznie około 22 dni na
przerwach na papierosa
*Environmental Protection Agency. The costs and benefits of smoking restrictions: an assessment of the
Smoke Free Environment Act of 1993 – 1994 r.
Korzyści ekonomiczne polityki ochrony przed dymem
tytoniowym w zakładzie pracy
niższe koszty zatrudnienia spowodowane mniejszą
potrzebą uzupełniania personelu utraconego wskutek
zachorowalności i umieralności związanych z paleniem
tytoniu oraz niższymi kosztami ubezpieczenia
pracowników
Zakaz palenia w miejscu pracy przynosi oszczędności w
wysokości 437 – 652 mln €, które w sytuacji braku zakazu
przepadają m.in. z powodu mniejszej wydajności (strata w
wysokości 380 – 595 mln €) oraz częstszych nieobecności w
pracy (ok. 52 mln €)*
*Costs of employee smoking in the workplace in Scotland – Parrott, Godfrey, Raw, 2000r.
Korzyści ekonomiczne polityki ochrony przed dymem
tytoniowym w zakładzie pracy
niższe koszty utrzymania pomieszczeń zakładu pracy
nie ponosi się kosztów tworzenia i utrzymania
oddzielnie wietrzonej palarni, maleją koszty sprzątania
pomieszczeń i konserwacji wyposażenia oraz koszty
ubezpieczenia od ognia (maleje liczba pożarów)
Korzyści zdrowotne polityki ochrony przed dymem
tytoniowym w zakładzie pracy
miejsce pracy wolne od dymu tytoniowego wpływa na
polepszenie zdrowia pracowników
Gdyby w USA wprowadzono zakaz palenia we wszystkich
miejscach pracy, ilość zawałów serca zmniejszyłaby się
o ok. 6250, a udarów mózgu o ok. 1270 przypadków rocznie.
Bezpośrednie koszty medyczne zaoszczędzone na leczeniu
tych 2 chorób wyniosłyby 224 miliony $ rocznie.*
*Cardiovascular Health and Economic Effects of Smoke free Workplaces – Ong, Stanton, Glantz, 2004 r.
Korzyści zdrowotne polityki ochrony przed dymem
tytoniowym w zakładzie pracy
miejsce pracy wolne od dymu tytoniowego zachęca do
podejmowania prób ograniczenia lub rzucenia palenia,
a próby te są skuteczniejsze
po wprowadzeniu ustawy o ochronie przed dymem
tytoniowym w Finlandii, liczba osób palących tytoń oraz liczba
wypalanych papierosów w przeliczeniu na jednego palacza
zmniejszyły się o 16 – 17 % w firmach, w których poprzednio
nie było zakazu*
*The short-term impact of national smoke fre workplace legislation on passive smoking and tobacco use –
Heloma, Jaakkola, Kahkonen, Reijula – 2001 r.
Korzyści zdrowotne polityki ochrony przed dymem
tytoniowym w zakładzie pracy
całkowity zakaz palenia w pracy zwiększa
prawdopodobieństwo, że w danej rodzinie będzie
zakazane palenie w domu
w przypadku pracowników zakładów pracy, w których
palenie było całkowicie zabronione, prawdopodobieństwo
wprowadzenia ograniczenia palenia w ich domach było
większe o 7,7%*
*Smoking behavior in the workplace: exploring the current population surveys – Farrelly, Thomas, 2001 r.
Korzyści zdrowotne polityki ochrony przed dymem
tytoniowym w zakładzie pracy
ograniczenie palenia w domu prowadzi do ograniczenia
narażenia dzieci na bierne palenie
w przypadku dorastającej młodzieży mieszkającej w
otoczeniu wolnym od dymu tytoniowego ryzyko rozpoczęcia
palenia tytoniu jest o 26% mniejsze w porównaniu z
nastolatkami mieszkającymi w domach, w których palenie nie
jest ograniczane*
*Association between household and workplace smoking restrictions and adolescent smoking– Farkas,
Gilpin, White, Pierce, 2000r.
Dzięki nam wszystkim nasze otoczenie
ma szansę stać się wolne od dymu
tytoniowego …
…w 100%!
http://www.sxc.hu
Dziękuję za uwagę
Kontakt:
Małgorzata Kuncewicz
Facilitator Projektu TOB3CIT
Główny Inspektorat Sanitarny
[email protected]
+ 48 22 536 13 79