Gigantyczna kra

Ekoportal.eu - ochrona środowiska ekologia ochrona przyrody recykling biopaliwa GMO odpady
Gigantyczna kra
Od jednej z kanadyjskich arktycznych wysp oderwał się ogromny szelf lodowy o powierzchni 66 km². Ocenia się, że to
największa oderwana tam „kra” w ostatnich 25–30 latach. Zdaniem naukowców wydarzenie może świadczyć o
ociepleniu globalnym. Wyspa Ellesmere'a (Ziemia Ellesmere'a) to najbardziej na północ wysunięta kanadyjska wyspa,
położona blisko Grenlandii.
Szesnaście miesięcy temu od Ziemi Ellesmere'a oderwał się fragment lodu szelfowego i powstała lodowa wyspa
nazwana Ayles Ice Shelf.
Po oddzieleniu się od Ziemi Ellesmere'a, nowa wyspa dryfowała przez około 50 km, po czym wmarzła w lody
pokrywające morze. Z nadejściem wiosny może znowu ruszyć w drogę, stwarzając ogromne zagrożenie dla statków.
Zdaniem eksperta, Luka Coplanda z University of Ottawa, istnieje ryzyko, że latem – gdy stopnieje morski lód –
wielka lodowa wyspa może się przemieszczać wokół wybrzeża. Jedna z możliwych tras jej przejścia biegnie na
zachód, w kierunku Morza Beauforta, gdzie wydobywa się ropę i gaz, gdzie znajdują się szyby i wytyczono szlaki
żeglowne.
Choć szelf oderwał się 13 sierpnia 2005 r., naukowcy zauważyli go na zdjęciach satelitarnych dopiero teraz.
Wydarzenie uszło ich uwadze, ponieważ miało miejsce na odległym, północnym wybrzeżu wyspy Ellesmere, leżącej
około 800 km od bieguna północnego.
Na zdjęciach satelitarnych widać długie na 15 km pęknięcie. Kolejne, wykonane w godzinę później, pokazują bryłę
lodu dryfującą około kilometra od wybrzeża – opowiada Copland, specjalista w dziedzinie lodowców i ich topnienia.
Separacji i obsunięciu bryły lodu towarzyszyły wstrząsy, odbierane przez sejsmografy w promieniu 250 km.
Copland ocenił, że do oderwania lodowca mogły się przyczynić niska akumulacja lodu morskiego wokół jego
krawędzi oraz bardzo wysokie temperatury Arktyki. Temperatury lata 2005 r. w tym rejonie wynosiły 3 st. C powyżej
średniej.
Warwick Vincent z Uniwersytetu Lavala w Quebecu powiedział, że „przekraczamy próg klimatyczny” i że
utworzenie się Ayles Ice Shelf może sygnalizować początek przyspieszonych zmian klimatycznych.
Według Vincenta, obecne lodowce są o 90 procent mniejsze niż wtedy, kiedy odkryto je w 1906 roku, a proces ich
zmniejszania się zbiega się z ocieplaniem się klimatu.
Szybkość, z jaką zmiany klimatu oddziałują na lodowce, zaskoczyły naukowców. Jeszcze 10 lat temu uczeni
zakładali, że kiedy zaczną się zmiany związane z globalnym ociepleniem, będzie się to działo stopniowo i spodziewali
się, że lodowce szelfowe będą topnieć powoli.
Zdaniem polarnika Dereka Muellera z zespołu Vincenta, lodowce mogą w ogóle zniknąć z kanadyjskiej Arktyki.
Źródlo: tvp.pl / PAP
strona 1 / 1