PIERWSZE ZASTOSOWANIE PROSTEGO SYSTEMU AUTO
Transkrypt
PIERWSZE ZASTOSOWANIE PROSTEGO SYSTEMU AUTO
.::materiały operacyjne Cassubian Airways Team :: opracowanie Adrian Klawikowski :: kopiowanie oraz rozpowszechnianie bez zgody autora zabronione ::. PIERWSZE ZASTOSOWANIE PROSTEGO SYSTEMU AUTO PILOTA WSTĘP Do tej pory używaliśmy podczas dwiczeo praktycznych wyłącznie wolantu i trymera do utrzymania zadanej wysokości i ustabilizowania lotu. To bardzo ważne, aby zacząd od opanowania maszyny, wyczucia jej zachowania na warunki zewnętrzne i kontry wykonywane wolantem czy drążkiem. Dzisiejsze samoloty, niezależnie od tego, czy duże czy małe są naszpikowane pomocną elektroniką, która podczas normalnej eksploatacji wykonuje mnóstwo czynności za pilota. To jednak nie zwalnia go z obowiązku posiadania umiejętności odpowiedniej reakcji, gdy elektronika zawiedzie. Wtedy stan maszyny, życie pilota i jego pasażerów spoczną dosłownie w jego dłoniach. Pamiętajcie o tym podcza każdego lotu! CZYM JEST AUTOMATYCZNY PILOT Tak czy siak przyszła pora, by nauczyd się korzystad z dobrodziejstw jakie daje nam współczesna awiacja. Jednym z takich urządzeo jest zespół urządzeo nazywany potocznie „autopilotem”. To nie czas i miejsce na techniczny wykład o konstrukcji tego urządzenia, ale wystarczy powiedzied, że działa ono na zasadzie porównywania danych wejściowych pochodzących od pilota ze stanem faktycznym, w którym znajduje się maszyna. Przykład: pilot ustawił wartośd 2500ft w polu autopilota, system porównuje to z faktyczną wysokością (np.1750ft) i daje impuls do sterowników w stylu „hello, jedziemy w górę!” i maszyna posłusznie zaczyna wznosid. Dodatkowo można ustawid parametr prędkości wertykalnej (wznoszenia/opadania), a w bardziej rozbudowanych systemach urządzenie dostosuje siłę ciągu silników odrzutowych czy też prędkośd obrotową w „wiatrakach”. Bajka, co nie? Owszem, ale jak to działa? Że zacytuję samego siebie – „to proste, jak konstrukcja młotka”. Posłużymy się C172 jako platformą testową. Zapraszam! .::materiały operacyjne Cassubian Airways Team :: opracowanie Adrian Klawikowski :: kopiowanie oraz rozpowszechnianie bez zgody autora zabronione ::. START SAMOLOTU Mimo, że startów już macie za sobą kilkanaście, czy wiecie z jakich elementów składa się poprawna procedura startowa? Proszę bardzo: Rys. 1 Fazy startu samolotu (modelowo dla samolotów startu konwencjonalnego). Dla potrzeb przykładu możemy założyd, że fazy A B i C oraz pierwszą częśd fazy D wykonujemy z największą pilnością własnoręcznie. To newralgiczne momenty naszego lotu i nie możemy sobie pozwolid na jakiekolwiek błędy, bo w najlepszym przypadku skooczymy w polu buraków tuż za progiem pasa! A) ROZBIEG Polega na rozpędzeniu maszyny do odpowiedniej prędkości celem wytworzenia takiej siły nośnej, która pozwoli oderwad maszynę od ziemi. Bacznie obserwujemy prędkościomierz, z wyliczoną wagą oraz pełną informacją pogodową, dokładnie będziemy wiedzied, kiedy bezpiecznie wyrwad maszynę. Monitorujemy także tor jazdy kontrując w razie potrzeby (np. ze względu na wiatr boczny). B) ROZPĘDZANIE Po oderwaniu od ziemi przechodzimy na chwilę do lotu poziomego na niewielkiej wysokości (w praktyce idealny poziom to to nie jest, w każdym razie idzie o to, by nie piąd się od razu w górę) by rozpędzid samolot w locie do odpowiedniej prędkości, która pozwoli nam później spokojnie .::materiały operacyjne Cassubian Airways Team :: opracowanie Adrian Klawikowski :: kopiowanie oraz rozpowszechnianie bez zgody autora zabronione ::. przejśd przez załamanie do wznoszenia właściwego. W zależności od wielu czynników (wiatr, waga itp.) może to trwad od kilku do kilkudziesięciu sekund. C) ZAŁAMANIE Chod nazwa sugeruje coś strasznego, jest to moment (o ile poprzedni etap został wyliczony i przeprowadzony poprawnie) spokojny. Paxy go nie lubią bo właśnie wtedy czujemy „turbulencje żołądkowe” ;) . W tym momencie samolot przechodzi z lotu poziomego, już rozpędzony do odpowiedniej prędkości, do wznoszenia na wyznaczoną wcześniej wysokośd. Samolot ma odpowiednią prędkośd zapewniającą wystarczającą siłę nośną i możemy spokojnie zacząd się wspinad ponad baranki. Teraz przychodzi moment, kiedy możemy spokojnie użyd naszego automatu do przejęcia kontroli nad maszyną, bo „najgorsze już za nami”. Przyjmijmy dalej dla naszych potrzeb, że ATC zaleciło nam wznoszenie do 5000ft. Informację tę otrzymaliśmy jeszcze przed startem jako jeden z elementów zgody na lot. Ustawiliśmy zatem jeszcze na ziemi następujące parametry (Shift 2 dla C172): W dolnej części w białej ramce ustawiliśmy wartośd 5000 stóp zakładanej wysokości oraz poniżej w czerwonej ramce 800 stóp na minutę dla prędkości wznoszenia. .::materiały operacyjne Cassubian Airways Team :: opracowanie Adrian Klawikowski :: kopiowanie oraz rozpowszechnianie bez zgody autora zabronione ::. Kiedy zauważymy, że po załamaniu maszyna przystępuje do stabilnego wznoszenia, kiedy mamy odpowiedni zapas mocy i warunki zewnętrzne na to pozwalają, możemy załączyd automatycznego pilota przyciskiem AP (pierwszy z lewej). Następnie wybieramy przycisk ALT (pierwszy z prawej), co spowoduje, że AP przejmie kontrolę nad położeniem samolotu w pionie i zacznie łagodnie wznosid do założonej przez nas wartości. Pamiętajcie jednak, że gdyby cokolwiek nie zagrało, gdyby cokolwiek poszło nie tak – bądźcie gotowi na natychmiastową reakcję i przejęcie kontroli! To kluczowe, właśnie dlatego dwiczyliście ponad pół roku bez AP! Żeby teraz móc kontrolowad kierunek lotu za pomocą wolantu/drążka wciśnijcie krótko HDG i zaraz go wyłączcie. W ten sposób AP będzie kontrolował wyłącznie wysokośd, kierunek zaś będzie dalej w waszych rękach. W następnym odcinku dowiecie się jak nakierowad samolot na zadaną pomoc nawigacyjną i jak polecied z zadanym przez ATC wektorem. A na razie – obczaid AP i … dwiczyd, dwiczyd, dwiczyd.