Dr hab. Ewa Piotrowska Prof. nadzwyczajny UAM Instytut Filozofii

1
Dr hab. Ewa Piotrowska
Prof. nadzwyczajny UAM
Instytut Filozofii
Spis publikacji
A. Książki:
A1. Monografie:
1. Filozoficzne podstawy intuicjonizmu matematycznego. Studium nad poglądami L.E.J.
Brouwera, (w:) Z badań nad filozoficznymi podstawami nauk. Pod red. Stefana
Kaczmarka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1981, s.113-171, PL ISSN 00834246.
2. Filozoficzne podstawy formalizmu matematycznego. Studium nad poglądami Davida
Hilberta, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1990, ss.257, ISBN 83-232-0342-3,
ISSN 0083-4246.
3. Święta Brygida Szwedzka na tle swoich czasów, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań
2005, ss. 293 (wspólnie z Bernardem Piotrowskim), ISBN 83-232-1500-6.
4. Myśl filozoficzna w Szwecji. Od mistycyzmu do radykalizmu, Wydawnictwo Naukowe
UAM. Poznań 2006, ss. 242, ISBN 83-232-1520-0.
5. Dzieje myśli szwedzkiej XX wieku. Od narodowego konserwatyzmu do globalizmu,
Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2006, ss. 298, ISBN 83-232-1614-2.
6. Społeczny konstruktywizm a matematyka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2008,
ss. 477, ISBN 978-83-232 185-5-5, ISSN 0083-4246.
A2. Redakcje książek:
1. Filozoficzne problemy rozwoju współczesnych nauk matematyczno-przyrodniczych,
Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 1994, ss. 108 (wspólnie z Janem Suchem),
ISBN 83-7092-007-1.
2. Alternatywy i przewartościowania we współczesnej filozofii nauk, Wydawnictwo
Naukowe IF UAM, Poznań 1997, ss. 164 (wspólnie z Honoratą Korpikiewicz), ISBN 837092-027-6.
2
3. Między matematyką a przyrodoznawstwem, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań
1999, ss. 280 (wspólnie z Danutą Sobczyńską), ISBN 83-7092-048-98.
4. Matematyka – Język – Przyroda, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2000, ss. 242
(wspólnie z Honoratą Korpikiewicz), ISBN 83-7092-057-8.
5. Między przyrodoznawstwem, matematyką a humanistyką, Wydawnictwo Naukowe IF
UAM, Poznań 2000, ss. 450 (wspólnie z Małgorzatą Szcześniak i Januszem
Wiśniewskim), ISBN 83-7092-066-7.
6. Z filozofii przyrodoznawstwa i matematyki. Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań
2002, ss. 205 (wspólnie z Januszem Wiśniewskim), ISBN 83-7112-089-3.
7. Dydaktyka filozofii u progu XXI wieku. Problemy ogólne i perspektywy. Wydawnictwo
Fundacji Humaniora, Poznań 2002, ss.250 (wspólnie z Januszem Wiśniewskim), ISBN
83-7112-137-7.
8. Dydaktyka filozofii. Doświadczenia. Dylematy. Osiągnięcia, Wydawnictwo Fundacji
Humaniora, Poznań 2002, ss.238 (wspólnie z Januszem Wiśniewskim), ISBN 83-7112121-0.
9. Philosophical aspects of the science, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005, ss. 209
(wspólnie z Januszem Wiśniewskim), ISBN 83-232-1530-8, ISSN 0083-4246.
B. Rozprawy i artykuły naukowe
1 Gerrit Mannoury jako współtwórca ruchu sygnifiki, „Studia Filozoficzne”, 1979, nr 2,
s.107-118.
2 Proces konstruowania twierdzeń oraz problem ich sprawdzalności w matematyce
intuicjonistycznej Brouwera, (w:) O swoistości uzasadniania wiedzy w różnych naukach.
Pod red. Jana Sucha, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1980, s.133-144.
3 Paradoksy teorii mnogości jako determinanty rozwoju matematyki, (w:) Szkice o rozwoju
nauki. Pod red. Jana Sucha i Elżbiety Pakszys, Wydawnictwo Naukowe UAM, 1986,
s.113-118.
4 Rola i funkcja prawdopodobieństwa w badaniach historyczno-filozoficznych, (w:) Zeszyty
Naukowe Instytutu Nauk Społecznych WSI w Koszalinie, 1986, t.6, s.346-360.
5
Niektóre aspekty dialektyki w matematyce w ujęciu Fryderyka Engelsa, „Człowiek i
Światopogląd”, 1987, nr 4, s.50-60.
6 Elementy filozofii matematyki w ujęciu Emanuela Swedenborga, „Studia Scandinavica”
(Gdańsk), 1988, nr 10, s.29-38.
3
7
Z badań nad filozofią matematyki w NRD (do połowy lat siedemdziesiątych), (w:)
Współczesna filozofia nauk. Pod red. Tadeusza Buksińskiego, Wydawnictwo Naukowe
UAM, Poznań 1991, s.203-217.
8 Z najnowszych kierunków filozofii matematyki. Na przykładzie analizy poglądów Morrisa
Kline, (w:) Rozprawy i szkice z filozofii i metodologii nauk. Pod red. Jana Sucha,
Elżbiety Pakszys, Ireny Czerwonogóry, Wydawnictwo Naukowe PWN, WarszawaPoznań 1992, s.263-275.
9 Związki matematyki z rzeczywistością. Dyskusje w nauce radzieckiej lat 70-tych i 80-tych
XX wieku, (w:) Teoria i eksperyment. Pod red. Jana Sucha, Janusza Wiśniewskiego,
Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 1992,s.83-101.
10 Elektroniczna technika obliczeniowa a matematyka. Refleksje filozoficzne, (w:)
Techniczne
determinanty
nauk.
Pod
red.
Danuty
Sobczyńskiej
i
Antoniego
Szczucińskiego, Wielkopolska Agencja Wydawnicza, Poznań 1992, s.107-118.
11 Patriarchat moskiewski, (w:) Zarys encyklopedyczny religii. Pod red. Zbigniewa
Drozdowicza, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1992,s.243-248.
12 Prawosławie, (w:) Zarys encyklopedyczny religii. Pod red. Zbigniewa Drozdowicza,
Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1992, s.264-271.
13
Racjonalny idealizm Christophera Jakoba
Boströma (1797-1866), (w:)
Studia
Scandinavica, t.14 (Gdańsk), 1993, s.63-72.
14 Feliksa Kleina model rozwoju matematyki, (w:) Z filozoficznej problematyki badań nad
rozwojem. Pod red. Barbary Kotowej i Jana Sucha, Wydawnictwo Naukowe IF UAM,
Poznań 1993, s.103-126.
15 Zagadnienie integracji oraz rozwoju matematyki (na przykładzie
działalności tzw.
seminarium Nicolas Bourbaki), (w:) Filozoficzne problemy rozwoju współczesnych nauk
matematyczno-przyrodniczych. Pod red. Ewy Piotrowskiej i Jana Sucha, Wydawnictwo
Naukowe IF UAM, Poznań 1994, s.31-54.
16 Wstęp (wspólnie z Janem Suchem), (w:) Filozoficzne problemy rozwoju współczesnych
nauk matematyczno-przyrodniczych. Pod red. Ewy Piotrowskiej i Jana Sucha,
Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 1994, s.5-14.
17
Postawy uczonych w systemie totalitarnym (Casus niemieckich matematyków w III
Rzeszy), (w:) Filozofia w dobie przemian. Pod red. Tadeusza Buksińskiego,
Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 1994, s.337-345.
4
18
Hauptstadt (Kristiania) und Provinz in Eilert Sundts (1817-1875) soziologischer
Forschung (wspólnie z Bernardem Piotrowskim), (w:) Folia Scandinavica Posnaniensia,
vol.2, Poznań 1994, s.75-87.
19 Prawosławie,(w:) Wiedza i Życie, 1994, nr 7.
20
Dylematy matematyzacji nauk przyrodniczo-technicznych (wybrane problemy), (w:)
Swoistość metod badawczych a przedmiot nauk szczegółowych. Pod red. Jana Sucha,
Jerzego Szymańskiego i Antoniego Szczucińskiego, Wielkopolska Agencja Wydawnicza,
Poznań 1994, s.55-66.
21
Kobiety w szwedzkim „państwie dobrobytu”. Aspekty społeczno-kulturowe ruchu
feministycznego, (w:) Humanistyka i Płeć(I). Studia Kobiece z Psychologii, Filozofii i
Historii. Pod red. Elżbiety Pakszys i Jolanty Miluskiej, Wydawnictwo Naukowe UAM,
Poznań 1995, s.99-117.
22 Teoria i eksperyment w matematyce w poglądach Imre Lakatosa, (w:) Teoria - Technika Eksperyment. Pod red. Danuty Sobczyńskiej, Ewy Zielonackiej-Lis i Jerzego
Szymańskiego, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 1995, s.115-133.
23 Ludwiga Wittgensteina filozofia matematyki, (w:) Rozważania o poznaniu naukowym.
Pod red. Jana Sucha, Jerzego Szymańskiego i Małgorzaty Szcześniak, Wydawnictwo
Fundacji Humaniora, Poznań 1996, s.103-122.
24 Rozwój matematycznego pojęcia nieskończoności a kosmologia, (w:) Zeszyty Naukowe
Instytutu Nauk Społecznych WSI w Koszalinie, 1995, t.8, s.133-146 (ukazało się w 1996
roku).
25 Hipoteza wobec specyfiki poznania matematycznego, (w:) Osobliwości przedmiotowometodologiczne w nauce. Pod red. Jana Sucha i Małgorzaty Szcześniak, Wydawnictwo
Fundacji Humaniora, Poznań 1996, s.23-43.
26 Matematyka a procesy kulturowo-cywilizacyjne. Poglądy Oswalda Splengera, (w:) Świat
jako proces. Pod red. Włodzimierza Hellera, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań
1996, s.135-158.
27 Filozofia matematyki Immanuela Kanta, (w:) Kulturowe uwarunkowania wiedzy. Pod red.
Jana Sucha i Janusza Wiśniewskiego, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 1996,
s.57-86.
28 Emmy Noether (1882-1935) - kobiecy geniusz w służbie matematyki, (w:) Humanistyka i
Płeć(II), Kobiety w poznaniu naukowym wczoraj i dziś, Pod red. Elżbiety Pakszys i
Danuty Sobczyńskiej , Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1997, s.37-63.
5
29 Philosophische Ansichten des finnischen Polihistors der Aufklärungszeit Henrik Gabriel
Porthan (1739-1804), (w:) Folia Scandinavica Posnaniensia nr 4 (1997), s.197-207.
30 Dylematy i przyszłość matematyki. Na przykładzie badań i rozważań matematycznofilozoficznych Morrisa Kline, (w:) Alternatywy i przewartościowania we współczesnej
filozofii nauk. Pod red. Honoraty Korpikiewicz i Ewy Piotrowskiej, Wydawnictwo
Naukowe IF UAM, Poznań 1997, s.23-48.
31 Wstęp (razem z Honoratą Korpikiewicz), (w:) Alternatywy i przewartościowania we
współczesnej filozofii nauk. Pod red. Honoraty Korpikiewicz i Ewy Piotrowskiej,
Wydawnictwo IF UAM, Poznań 1997, s.7-11.
32 O integralną koncepcję filozofii nauki, (w:) Edukacja Filozoficzna, nr 24 (1997), s.104107.
33 Racjonalność matematyki wobec wyzwań intelektualnych XX wieku. Refleksje
filozoficzne Leona Brunschvicga, (w:) Filozofia a nauka. Pod red. Janusza Wiśniewskiego
i Barbary Kotowej, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 1998, s.51-71.
34 Tradycje platońskie w poznaniu matematycznym, (w:) Z epistemologii wiedzy naukowej,
Pod red. Jana Sucha i Małgorzaty Szcześniak, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań
1998, s. 207-238.
35 Filozofia matematyki - wczoraj, dziś i jutro, (w:) Przeszłość i przyszłość filozofii. Pod red.
Romana Kozłowskiego i Piotra Juchacza, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań
1999, s.161-176.
36 „Czy Skandynawia jest rajem dla kobiet?” „Model nordycki” w walce o równe partnerstwo
płci, (w:) Humanistyka i Płeć (III). Publiczna przestrzeń kobiet: obrazy dawne i nowe. Pod
red. Elżbiety Pakszys i Włodzimierza Hellera, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im.
Adama Mickiewicza, Poznań 1999, s. 275-303.
37 Post-war philosophy in Norway. Problems, achievements and dilemmas, (w:) Folia
Scandinavica Posnaniensia, nr 5, Poznań 1999, s.29-41.
38 Między matematyką a fizyką. Badania naukowe i refleksje filozoficzne Hermanna Weyla,
(w:) Między matematyką a przyrodoznawstwem. Pod red. Ewy Piotrowskiej i Danuty
Sobczyńskiej, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 1999, s. 159-184.
39 Przedmowa (wspólnie z Danutą Sobczyńską), Tamże, s.7-16.
40 Matematyka a muzyka, (w:) Przemiany i kontynuacje. Pod red. Eulalii SajdakMichnowskiej, IF WSP w Słupsku, Słupsk 1999, s. 118-127.
41 Między językiem nauki, logiką, matematyką i przyrodą. Koncepcja „matematyki
uniwersalnej” G. W. Leibniza, (w:) Matematyka – Język – Przyroda. Pod red. Ewy
6
Piotrowskiej i Honoraty Korpikiewicz, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2000,
s.41-71.
42 Wstęp (wspólnie z Honoratą Korpikiewicz), tamże, s. 7-13.
43 Św. Brygida – wzorzec osobowy i duchowo-kulturowy nordyckiego średniowiecza, (w:)
Duchowość i religijność kobiet dawniej i dziś. Pod red. Elżbiety Pakszys i Liliany
Sikorskiej, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2000, s. 75-96.
44 Obecność Szwecji w nauce polskiej na przykładzie działalności Instytutu Bałtyckiego, (w:)
Polska- Szwecja (1919-1999). Pod red. Jana Szymańskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu
Gdańskiego, Gdańsk 2000, s. 131-149.
45 Czy ogłada i wiedza humanistyczna potrzebna jest ludziom u progu XXI wieku? Uwagi na
marginesie rozwoju, funkcjonowania i aktualności niemieckiego terminu „Bildung”, (w:)
Wokół filozofii wychowania. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej –
Słupsk (15-16 czerwca 2000). Pod red. Marka Adamkiewicza i Stefana Konstańczaka,
Słupsk 2000, s. 11-21.
46 U źródeł nowożytnej filozofii matematyki. Poglądy i rozterki Mikołaja z Kuzy, (w:)
Między przyrodoznawstwem, matematyką a humanistyką. Pod red. Ewy Piotrowskiej,
Małgorzaty Szcześniak i Janusza Wiśniewskiego, Wydawnictwo Naukowe IF UAM,
Poznań 2000, s.43-54.
47 Wstęp (wspólnie z Małgorzatą Szcześniak i Januszem Wiśniewskim), Tamże, s. 9-11.
48 Nauczanie filozofii nowożytnej dla potrzeb studenta integrującej się Europy (problemy
filozoficznego dziedzictwa kulturowego), (w:) Wychowanie dla przyszłości. Materiały z
konferencji naukowej (17-18 czerwca 1999 r.). Pod red. Stefana Konstańczaka,
Wydawnictwo Naukowe PAP, Słupsk 2000, s. 11-24.
49 Filozofia nauki w dydaktyce akademickiej. Rozważania filozoficzne, (w:) Filozofia w
dydaktyce akademickiej. Pod red. Eulalii Sajdak-Michnowskiej, Katedra Filozofii
Pomorskiej Akademii Pedagogicznej, Słupsk 2000, s. 60-71.
50 Cywilizacyjno-matematyczne aspekty meteorologii w refleksji filozoficznej, (w:)
Cywilizacyjne dylematy rozwoju nauki i techniki. Pod red. Antoniego Szczucińskiego,
Oficyna Wydawnicza „Batik”, Poznań 2000, s. 139-163.
51 Filozofia matematyki pod presją stalinowskiej ideologii. Intuicjonizm Brouwera w
interpretacji radzieckich konstruktywistów, (w:) Słupskie Studia Filozoficzne, nr 3, Słupsk
2001, s. 27-47.
7
52 Filozofujący mit „matematyki doskonałej” a dydaktyka, (w: ) Dydaktyka filozofii u progu
XXI wieku. Problemy ogólne i perspektywy. Pod red. Ewy Piotrowskiej i Janusza
Wiśniewskiego, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002, ss. 181-192.
53 Wstęp (wspólnie z Januszem Wiśniewskim), (w:) Dydaktyka filozofii u progu XXI wieku.
Problemy ogólne i perspektywy. Pod red. Ewy Piotrowskiej i Janusza Wiśniewskiego,
Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002, ss. 7-13.
54 Absolutystyczny czy fallibilistyczny model rozwoju matematyki? Z filozofii edukacji
matematycznej, (w:) Dydaktyka filozofii. Doświadczenia – dylematy – osiągnięcia. Pod
red. Ewy Piotrowskiej i Janusza Wiśniewskiego, Wydawnictwo Fundacji Humaniora,
Poznań 2002, ss.93-110.
55 Wstęp (wspólnie z Januszem Wiśniewskim), (w:) Dydaktyka filozofii. Doświadczenia –
dylematy – osiągnięcia. Pod red. Ewy Piotrowskiej i Janusza Wiśniewskiego,
Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002, ss.7-14.
56 Rewolucje w matematyce, (w:) Z filozofii przyrodoznawstwa i matematyki. Pod red. Ewy
Piotrowskiej i Janusza Wiśniewskiego, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002,
ss.25-45.
57 Wstęp (wspólnie z Januszem Wiśniewskim), (w:) Z filozofii przyrodoznawstwa i
matematyki. Pod red. Ewy Piotrowskiej i Janusza Wiśniewskiego, Wydawnictwo Fundacji
Humaniora, Poznań 2002, ss. 7-13.
58 Cele i zadania filozofii edukacji matematycznej, (w:) Słupskie Studia filozoficzne, nr 4,
Słupsk 2002, s. 21-34.
59 Rola wyobraźni i intuicji w poznaniu matematycznym, (w:) O wyobraźni. Praca zbiorowa
pod red. Ryszarda Liberkowskiego i Włodzimierza Wilowskiego, Wydawnictwo
Naukowe Instytutu Filozofii UAM, Poznań 2003, s. 61-102.
60 Spór o przedmiot filozofii matematyki a dydaktyka, (w:) Miejsce filozofii w procesie
edukacji. Praca zbiorowa pod red. Józefa Kwapiszewskiego, Słupsk 2003, s. 145-160.
61 Europa i chrześcijaństwo w filozofii Cieszkowskiego, (w:) Wydalony z Parnasu. Księga
poświęcona pamięci Zygmunta Krasińskiego. Praca zbiorowa pod red. Jerzego
Świdzińskiego, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2003,
s. 229 –236.
62 Hilbert David, (w: ) Powszechna Encyklopedia Filozofii , Polskie Towarzystwo Tomasza z
Akwinu, Lublin 2003, t. 4, s. 444-446.
8
63 Sveriges närvaro i polsk vetenskap med Östersjöinstitutet som exempel, (w:) Polen &
Sverige 1919-1999. Praca zbiorowa pod red. Haarald Runblom & Andrzej Nils Uggla,
Uppsala 2005, s. 139-158.
64 Preface (z Januszem Wiśniewskim) , (w:) Philosophical aspects of the Science. Praca
zbiorowa pod red. Ewy Piotrowskiej i Janusza Wiśniewskiego, Wydawnictwo Naukowe
UAM, Poznań 2005, s.7 –11.
65 Philosophical and ideological ideas of Dirk Jan Struik. Marxist materialism in the
philosophy of mathematics, (w:) Philosophical aspects of the Science. Praca zbiorowa pod
red. Ewy Piotrowskiej i Janusza Wiśniewskiego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań
2005, s.25-49.
66 Zagadnienie „inżynierii społecznej” w szwedzkiej praktyce budowy „państwa dobrobytu”,
(w:) Świat natury i świat techniki. Pod red. Danuty Sobczyńskiej i Antoniego
Szczucińskiego, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2006, s. 99-123.
67 Multikulturowość i multietniczność w rozumieniu filozofii matematyki, (w: ) Dyskurs
wielokulturowy. Prace Humanistycznego Centrum Badań. Pod red. Haliny ChałacińskiejWiertelak i Krzysztofa Kropaczewskiego, Poznań 2007, s. 25-32.
68 Zagadnienie przełomów w rozwoju matematyki, (w:) Światy matematyki. Tworzenie czy
odkrywanie? Księga Pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Romanowi Murawskiemu. Pod
red. Izabeli Bonieckiej-Krzykowskiej i Jerzego Pogonowskiego, Wydawnictwo Naukowe
UAM, Poznań 2010, s. 275-295.