Uczestnicy Zjazdu Polonistów (2004)

spotkania
Kraków, 23-25 wrzeÊnia 2004
Uczestnicy Zjazdu Polonistów (2004)
wyra˝ajà niepokój, i˝ wa˝ne decyzje dotyczàce edukacji zapadajà bez konsultacji
z polonistycznym Êrodowiskiem naukowym, a dokumenty oÊwiatowe sà anonimowe. Nie
wiadomo np., kogo obcià˝yç odpowiedzialnoÊcià za treÊci dokumentu og∏oszonego jako
Informator maturalny od 2005 roku, który zawiera standardy albo sprzeczne z obowiàzujàcà podstawà programowà, albo – w dziedzinie j´zyka – stanowczo za trudne, przerastajàce mo˝liwoÊci nawet zdolnych uczniów.
Obecnie, na zlecenie MENiS, Instytut Spraw Publicznych pracuje nad „nowà podstawà programowà” (zob. K. Konarzewski, Reforma oÊwiaty. Podstawa programowa i warunki kszta∏cenia, Warszawa 2004, s.106-109). Za∏o˝enia tego projektu budzà wàtpliwoÊci,
czy reforma oÊwiaty – zahamowana w liceum przez min. K. ¸ybackà – b´dzie kontynuowana. Szko∏a nie mo˝e byç poddawana wstrzàsom co kilka lat. By∏oby to zgubne dla instytucji i nieetyczne wobec uczniów oraz tych szkolnych polonistów, którzy w∏àczyli si´
w proces zmian. Niszczy∏oby te˝ prac´ nauczycieli – twórców programów autorskich, autorów podr´czników szkolnych, wydawców, autorów ksià˝ek i artyku∏ów metodycznych
poÊwi´conych odnowie polonistyki, szczególnie licealnej.
WàtpliwoÊci budzi usytuowanie przedmiotu „j´zyk polski” w po∏àczeniu z przedmiotem „wiedza o kulturze” w grupie zatytu∏owanej: „nauki o kulturze duchowej”. PoloniÊci zawsze wprowadzali uczniów w obszar kultury. Niejasny jest wi´c status przedmiotu
„wiedza o kulturze” i jego relacje wobec treÊci polonistycznych. Brakuje natomiast choçby wzmianki o filozofii niezb´dnej dla interpretacji dzie∏ sztuki i rozumienia „kultury
duchowej”.
Podstaw´ programowà trzeba zweryfikowaç, poprawiç, a nawet zmieniç, zachowujàc
jednak kierunek wytyczonych przemian, które przynios∏y dobre owoce na ni˝szych etapach kszta∏cenia, o czym pisa∏ prof. Konarzewski, oceniajàc pozytywnie „presti˝ gimnazjum” (Szkolnictwo w pierwszym roku reformy, Warszawa 2001, s. 97). Wspó∏twórcy obowiàzujàcej podstawy od dawna wysuwali postulat jej „kadencyjnoÊci”, czyli weryfikacji
i zmiany co 5 lat (zob. T. Patrza∏ek, „Polonistyka” 1996, nr 7).
Uczestnicy Zjazdu Polonistów oczekujà, ˝e:
1) podstawa programowa b´dzie kontynuowa∏a za∏o˝enia reformy oÊwiaty skonkretyzowane w drugiej po∏owie lat 90;
2) standardy egzaminacyjne powinny wynikaç z podstawy programowej, nie zaÊ
z woli i decyzji Centralnej Komisji Egzaminacyjnej;
3) ministerstwo Edukacji Narodowej zaprosi do konsultacji i oceny „zreformowanej” podstawy programowej rzeczywistych znawców przedmiotu i szko∏y, cz∏onków komisji dydaktycznych odpowiednich komitetów naukowych PAN.
Pismo odczytane na Zjeêdzie Polonistów 2004 zredagowa∏a
w imieniu uczestników Zjazdu zwiàzanych z polonistykà szkolnà
Bo˝ena Chrzàstowska
2/2005
Pantone
123
59