Microsoft PowerPoint Viewer
Transkrypt
Microsoft PowerPoint Viewer
Ocena jakości powietrza w Polsce dziś i jutro Barbara Toczko Departament Monitoringu, Ocen i Prognoz Główny Inspektorat Ochrony Środowiska Białystok, 5 grudnia 2006 r. System oceny jakosci powietrza w strefach Obszar Polski został podzielony na strefy tj.: - aglomeracje (pow. 250 000 mieszkańców); - obszary powiatów nie wchodzące w skład aglomeracji; razem 362 stref. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska odpowiada za monitoring i ocenę jakości powietrza w każdej strefie na obszarze danego województwa. Substancje, których stężenie w powietrzu stanowi kryterium do ocen jakości powietrza ze wzgledu na ochrone zdrowia ludnosci: 9 dwutlenek siarki SO2; 9 dwutlenek azotu i tlenki azotu NOx; 9 PM 10 - pyl zawieszony o sr. ziaren do 10 µm, z ang. Particulate Matter; 9 tlenek wegla CO; 9 olów Pb; 9 benzen C6H6; 9 ozon O3; ze wzgledu na ochrone roslin: SO2, NOx, O3 Kryteria oceny jakości powietrza w strefach Na podstawie danych z wojewódzkich systemów monitoringu jakosci powietrza Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Srodowiska wykonuja coroczne oceny jakosci powietrza dla kazdej ze stref (dotychczas wykonano 4 oceny: za 2002 r.,2003 r., 2004 i 2005 r.), a nastepnie dokonuja klasyfikacji stref, w których poziom: - chocby jednej substancji przekracza poziom dopuszczalny powiekszony o margines tolerancji (klasa C) - chocby jednej substancji miesci sie pomiedzy poziomem dopuszczalnym a poziomem dopuszczalnym powiekszonym o margines tolerancji (klasa B) - substancji nie przekracza poziomu dopuszczalnego (klasa A) Jezeli ocena wykaze, ze w danej strefie standardy jakosci powietrza nie sa dotrzymane, wówczas wojewoda uchwala program ochrony powietrza (POP) w tej strefie, majacy na celu poprawe sytuacji. Porównanie wyników klasyfikacji stref w Polsce dla NO2 2004 rok 2005 rok Porównanie wyników klasyfikacji stref w Polsce dla ozonu 2004 rok 2005 rok Poziomy docelowe dla ozonu w powietrzu – termin osiągnięcia standardu – 2010 r. Okres usredniania wyników pomiarów 8 godzin Okres usredniania wyników pomiarów okres wegetacji (1V-31 VII) Docelowy poziom substancji w powietrzu ze wzgledu na ochrone zdrowia ludzi [µg/m3] 120 Dopuszczalna czestosc przekraczania poziomu docelowego w roku do 31.12.2004 od 1.01.2005 60 razy 25 razy Docelowy poziom substancji w powietrzu ze wzgledu na ochrone roslin wyrazony jako AOT 40 [µg/m3*h] do 31.12.2009 24000 od 1.01.2010 18 000 Porównanie wyników klasyfikacji stref w Polsce dla pyłu PM10 2004 rok 2005 rok Dopuszczalne poziomy pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu Okres uśredniania wyników pomiarów 24 godziny rok kalendarzowy Dopuszczalny Dopuszczalna częstość poziom przekraczania substancji w dopuszczalnego poziomu w powietrzu roku [µg/m3] 50 35 razy 40 - Margines tolerancji [µg/m3] 2002 2003 2004 2005 15 10 5 0 4,8 3,2 1,6 0 Przekroczenia standardów dla pyłu PM10 woj. podlaskie Liczba dni z przekroczeniami stężenia dobowego dla PM10 woj. lubelskie woj. kujawskopomorskie 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 ki uń ka s r l s o go kie b b s Ł .T d . a Z u u o . ł y . n m L L m a B m tm at at Bi at i i a t a i j cja cja i a a w w c a a i j w ra er er ow Po Po ac ow Po e P r m m P e m lo lo lo om g l Ag Ag A Ag k els a k els a eł Ch m oś m a ć ck to nazwa strefy a ża om gl o nazwa strefy ia t na ka ki e ls k i or uń go s m .T yd a om ża oc k ć woj. podlaskie Po w ia t ja Po w m er ac os t m .Ł ia ł am oś woj. lubelskie B B a m ls k he ł be m .C Lu m .Z ia t ja Po w m er ac ja ia t ia t Po w m er ac Po w gl o gl o A A A Wartość maksymalne stężenia dobowego, mg/m3 Przekroczenia standardów dla pyłu PM10 woj. kujawskopomorskie 250 200 150 100 50 0 Udział stref zaliczonych do określonych klas w łącznej liczbie stref w Polsce w 2005 r. dla poszczególnych zanieczyszczeń (klasy wynikowe, ochrona zdrowia) O3 CO C6H6 Pb PM10 NO2 SO2 0% 20% A 40% 60% B 80% C 100% Liczba stref zakwalifikowanych do programów ochrony powietrza w poszczególnych województwach w 2005 r. Ogólna liczba stref w województwie 29 Liczba stref do POP 8 kujawsko-pom. lubelskie 23 24 4 3 lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie 14 24 22 42 12 25 2 24 15 11 2 2 podlaskie 17 2 2 pomorskie śląskie świętokrzyskie wielkopolskie zachodniopomorskie Suma 18 21 14 35 21 4 11 3 4 1 96 4 10 3 4 1 79 Województwo dolnośląskie Liczba stref do POP dla poszczególnych zanieczyszczeń C6H6 CO NO2 PM10 SO2 O3 8 1 1 4 3 1 1 1 1 1 2 2 8 15 11 2 2 23 1 1 2 1 27 Główne problemy z dotrzymaniem standardów jakości powietrza: 9 przekroczenia standardów jakości powietrza dla pyłu PM10 (zanieczyszczenie pierwotne i wtórne) 9 przekroczenia standardów jakości dla ozonu (zanieczyszczenie wtórne) Główne przyczyny przekroczeń: 9 emisja pyłów drobnych i ich prekursorów (SO2, NOx, NH3, TZO) 9 emisja prekursorów ozonu (NOx, LZO, CO) Struktura sektorowa emisji pyłu zawieszonego z uwzględnieniem udziału frakcji PM10 i PM 2,5 w pyle zawieszonym całkowitym w 2004 roku 200000 Pył zaw ieszony całkow ity (TSP) tys. ton 150000 100000 pył PM 10 50000 pył PM 2.5 0 procesy spalania w sekt. prod. i transf. energii sektor komunalnobytow y procesy spalania w przemyśle procesy produkcyjne transport drogow y Zmiana emisji pyłów w latach 2000-2004. TSP, PM10, PM2.5 [Mg] 600000 500000 400000 300000 200000 100000 0 2000 2001 2002 TSP PM10 2003 PM2.5 2004 Nowe obowiązki w zakresie oceny jakości powietrza w Polsce w perspektywie 2007-2008 r. Dyrektywa z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie arsenu, kadmu, rteci, niklu i wielopierscieniowych weglowodorów aromatycznych w otaczajacym powietrzu Cel dyrektywy: zapewnienie dobrej jakosci powietrza w Panstwach Czlonkowskich poprzez osiagniecie i utrzymanie poziomów docelowych dla As, Cd, Ni i B(a)P w PM10 tam, gdzie to mozliwe Wdrozenie: 15 luty 2007 r., transpozycja w toku Zakres nowych obowiązków wynikających z dyrektywy 2004/107/WE Zakres W czym Zasięg terytorialny As, Cd, Ni, B(a)P i inne WWA PM10 cały kraj Hg powietrze 3 stacje w kraju As, Cd, Ni, Hg, B(a)P i inne WWA depozycja całkowita 3 stacje w kraju Oceny roczne As, Cd, Ni, B(a)P PM10 cały kraj Działania naprawcze As, Cd, Ni, B(a)P PM10 obszary zidentyfikowane w wyniku oceny j.p. Systemy oceny jakości powietrza Poziomy docelowe As, Cd, Ni i B(a)P Substancja Poziom docelowy* Arsen 6 ng/m3 Kadm 5 ng/m3 Nikiel 20 ng/m3 Benzo(a)piren 1 ng/m3 * - Dla calkowitej zawartosci w pyle PM10 usrednionej dla roku kalendarzowego Poszerzenie obowiązków sprawozdawczych wobec Unii Europejskiej o metale ciężkie i wwa OCENA ROCZNA Do 30 września 2008 r. informacje o wynikach oceny rocznej, w tym: 9 wykazy stref (klasy) 9 obszary przekroczenia poziomów docelowych 9 stężenia substancji (statystyki) 9 przyczyny przekroczeń poziomów docelowych 9 informacje dot. ludności narażonej na przekroczenia oraz 9 dane z sieci pomiarowych DZIAŁANIA NAPRAWCZE Informacje o podjętych działaniach naprawczych - do 31 grudnia 2009 r. Dziękuję za uwagę [email protected]