Kompozytor Mieczysław Weinberg (1919

Kompozytor
Mieczysław Weinberg (1919-1996) jest niemal zupełnie zapomnianym jednym
z najwybitniejszych polskich kompozytorów XX wieku o bardzo tragicznej biografii. We wrześniu 1939 roku
uciekł z Polski przed nazistowską zagładą, początkowo do Mińska, gdzie podjął studia kompozytorskie. Już
w sierpniu 1941 roku, po wejściu wojsk hitlerowskich, musiał uciekać dalej. Dotarł do Taszkientu, gdzie przez
dwa lata pracował jako pianista - korepetytor w operze. W 1943 roku Szostakowicz wystarał się
o dokumenty umożliwiające mu przyjazd do Moskwy. Oskarżony o spisek na życie Stalina został zatrzymany
w styczniu 1953 i przesiedział w areszcie dwa miesiące aż do śmierci dyktatora.
Dotkliwie doświadczony przez los - rodzice i siostra zgładzeni zostali w obozie w Trawnikach - przyjął
osobliwą postawę artystyczną. Utrzymywał, że większość jego utworów powstała w wyniku reakcji na zło
tego świata, na nieszczęście, okropności wojny i zniewolenia. A zarazem w jego muzyce panuje specyficzny
dystans, pogodzenie się z losem, a nawet optymizm i pokój - w największym mroku starał się dostrzec
przebłysk światła. Uczciwość i prawość były zawsze dla niego najważniejsze. Toteż daleki był od epatowania
emocjami, zachowywał osobiste przeżycia wyłącznie dla siebie, starannie kamuflując, kodując je
w dźwiękach.
Bardzo starannie i wszechstronnie wykształcony w przedwojennej Polsce był także wybitnym i cenionym
pianistą - grywał zarobkowo w teatrach wodewilowych i na dansingach; komponował piosenki. Jednakże
głównym źródłem jego dochodów było pisanie muzyki dla kina, teatru, radia, a nawet cyrku. Oprawił
muzycznie ponad 60 filmów, w tym najsłynniejszy bodaj melodramat sowieckiej kinematografii: „Lecą
żurawie” Michaiła Kałatozowa (1957).
Pozostawił pokaźny dorobek: 26 symfonii, 17 kwartetów smyczkowych, 28 sonat i 7 koncertów solowych
na rozmaite instrumenty (w tym ewenement – sonatę na kontrabas solo), 3 operetki, 3 balety, kilkanaście
cykli pieśniarskich. Samych dzieł operowych skomponował aż siedem: Pasażerkę, której libretto zostało
oparte o opowiadanie Zofii Posmysz, Zakochanego D’Artagnana z librettem napisanym na podstawie
powieści Alexandre’a Dumasa-ojca, Gratulujemy! z tekstem zaczerpniętym z opowiadania Szolema
Alejchema, i kolejne, napisane na podstawie tekstów Bernarda Showa, Fiodora Dostojewskiego czy Nikołaja
Gogola. Czerpał garściami ze skarbnicy muzyki europejskiej całego XX wieku, od Mahlera, poprzez Bartóka,
Strawińskiego i Prokofiewa, do Brittena. Był mistrzem pastiszu i parodii, finezyjnym orkiestratorem,
perfekcyjnym budowniczym napięć między dźwiękami. Był też koneserem literatury i poezji polskiej,
szczególnie tekstów Tuwima, Broniewskiego, Mickiewicza, w których chętnie szukał inspiracji do muzyki
wokalno - instrumentalnej.
Jego osobistą wypowiedzią jest dziesięcioczęściowa VIII Symfonia Kwiaty polskie napisana w roku 1964.
Weinberg sięga do młodzieńczych wspomnień i fascynacji, których ucieleśnieniem stała się poezja Tuwima.
W oryginalnej wersji tekst wykonywany jest po polsku przez tenor solo i chór. Najbardziej wstrząsająca jest
ósma część dzieła, zadedykowana matce ("mojej matce polskiej, mojej matce żydowskiej"), poruszająca nie
tyle patosem, co wręcz przeciwnie - skupieniem i dystansem.
Skrzypaczka
Ewelina Nowicka ur. 1982 w Gdańsku. Od 6 roku życia gra na skrzypcach, a pierwsze
doświadczenia kompozytorskie zaczęła zbierać w wieku 8 lat. W latach 2001-2007 studiowała skrzypce oraz
pedagogikę w klasie Prof. Petru Munteanu w Hochschule für Musik und Theater Hamburgu. Od 2007 do
2009 roku podyplomowo studiowała grę na skrzypcach w Hochschule für Künste w Bremie, a w latach 20102012 studiowała w klasie solistcznej Prof. Katrin Scholz w Hochschule für Künste w Bremie.
Jest zdobywczynią wielu nagród w międzynarodowych i krajowych konkursach skrzypcowych. Między
innymi jest laureatką nagrody Radia Heskiego we Frankfurcie nad Menem, II nagrody na międzynarodowym
konkursie skrzypcowym w Goch (1997), pierwszej nagrody na ogólnopolskim konkursie muzyki kameralnej
we Wrocławiu (2001), III nagrody na konkursie Elise Meyer w Hamburgu (2003), III nagrody na konkursie
Moderne Solo Streicher w Bremie (2008).
W wieku 16 lat debiutowała jako solistka z różnymi orkiestrami, m. in.: Polską Filharmonią Bałtycką,
Lwowską Orkiestrą Symfoniczną, Polską Orkiestrą Kameralną Amadeus, Sinfonią Varsovia, Narodową
Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach, Jihoceska Komorni Filharmonie w Czeskich
Budziejowicach, Hamburger Klassik Philharmonie, Orchesterakademie w Düsseldorfie. W jej repertuarze
znajdują się znane koncerty skrzypcowe Mozarta, Paganiniego, Wieniawskiego, Czajkowskiego, Głazunowa,
Strawińskiego, Saint-Säensa i wiele innych.
Z racji zainteresowań życiem i twórczością Dymitra Szostakowicza, wpadła na trop mało znanego jeszcze
w Polsce kompozytora Mieczysława Weinberga. To odkrycie repertuarowe zaowocowało w roku 2011
podczas Fesitwalu Probaltica w Toruniu i Mikołowskich Dni Muzyki, dokonując polskich prawykonań i nagrań
Koncertu skrzypcowego g-moll op. 67 pod batutą Dainiusa Pavilionisa i Europejskiej Orkiestry Festiwalowej
oraz Concertina op. 42 i Rapsodii na tematy mołdawskie op. 47 wraz Agnieszką Duczmal i Radiową
Orkiestrą Kameralną Polskiego Radia Amadeus. Zinstrumentowała zaginioną wersję Rapsodii mołdawskiej
na skrzypce i orkiestrę kameralną, która została opublikowana w wydawnictwie Peer Music.
Jest stypendystką Prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego (1999), Ministra Kultury (1999 - 2001), Otto
Stöterau- Stiftung (2001-2005) oraz Oskar und Vera Ritter Stiftung (2009 - 2010).
Pianistka
Milena Piszczorowicz – Antoniewicz jest kameralistką, współpracującą ze śpiewakami,
instrumentalistami oraz aktorami. Ukończyła Akademię Muzyczną im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu,
Hochschule für Musik und Theater w Rostocku i studia podyplomowe w zakresie kameralistyki
i akompaniamentu wokalistom w HMT Rostock.
Od 2000 roku uczestniczy w projekcie Zakazana Muzyka: Historia, Muzyka i Pamięć realizowanym
w Niemczech, Czechach i Izraelu i nakierowanym na odnajdywanie, wykonywanie dzieł muzycznych
z czasów II wojny światowej oraz kultywowania pamięci o zapomnianych polskich i czeskich kompozytorach
pochodzenia żydowskiego, wśród nich Szymona Laksa, Karela Reinera, Mieczysława Weinberga.
W ramach Roku Polsko - Niemieckiego 2005/2006, programie kulturalnym Ministerstwa Kultury
i Dziedzictwa Narodowego RP i Ministerstwa Spraw Zagranicznych, była współorganizatorem cyklu
koncertów młodych polskich i niemieckich artystów Grajmy razem - Spielen wir zusammen.
W 2007 roku z jej inicjatywy powołane zostało Stowarzyszenie Multi.Art, które organizuje w Kaliszu
corocznie Multi Art Festival - Festiwal Sztuki Młodych. Jednym z większych projektów Stowarzyszenia był
Koncert na 10 fortepianów i orkiestrę, zorganizowany w 2010 roku wspólnie z Filharmonią Kaliską, Fabryką
Fortepianów Schimmel i WPA UAM w ramach jubileuszu miasta Kalisza.
Jest stypendystką GFPS (Stowarzyszenia Naukowo-Kulturalnego w Europie Środkowej), Rotary Club
Deutschland, Inner Wheel Club Berlin-Tiergarten, Marszałka Województwa Wielkopolskiego, Yehudi
Menuhin Live Music Now. Ponadto w latach 2004 - 2006 otrzymała stypendium Ministra Kultury landu
Meklemburgia - Pomorze Przednie na realizację studiów podyplomowych w Niemczech.
Laureatka wielu nagród z zakresu muzyki kameralnej. Ponadto pięciokrotnie otrzymała Nagrodę
Prezydenta Miasta Kalisza za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania sztuki
muzycznej oraz promocję najstarszego z polskich miast, nominowana do nagrody Eurotalent 2003 Telewizji
Polskiej i nagrody Zwyczajny bohater portalu internetowego Calisia.pl. W 2012 roku została uhonorowana
przyznawanym co 5 lat przez Radio Merkury wyróżnieniem Srebrny Mikrofon za pomysłowość i fantazję
w tworzeniu przestrzeni dla aktywności kulturalnej i artystycznej. Odznakę 15-lecia Fundacji Judaika
przyznano jej w 2013 roku za troskę o spuściznę kompozytorską Mieczysława Weinberga i jej prezentację
polskiej publiczności.
Obecnie pracuje w Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu i w Państwowej Szkole
Muzycznej I i II stopnia im. H. Melcera w Kaliszu. Jest prezesem Stowarzyszenia Multi.Art w Kaliszu.
Koncertuje głównie w Polsce, Niemczech, Francji, Czechach, Słowacji.
Szymon Mysłakowski - aktor teatralny i filmowy młodego pokolenia, absolwent Wydziału Aktorskiego
Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Od 2004 roku związany
z Teatrem im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu. Zagrał w kilkudziesięciu sztukach teatralnych,
w większości role pierwszoplanowe.
Występował w filmach i serialach: Pierwsza miłość, Fala Zbrodni, Nieruchomy poruszyciel, Ostatnia
akcja, Ust usta, Wojna żeńsko męska, Ojciec Mateusz, Julia, Śmierć w teatrze, Hitler w operze.
W 2008 roku na 48. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych otrzymał nagrodą za rolę Syfona w Ferdydurke,
czyli czas nieuniknionego mordu. W tym samym roku otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Kalisza za
osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej. Na 51. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych w 2011 roku
otrzymał Nagrodę im. Jacka Woszczerowicza za rolę Jima w przedstawieniu Szklana menażeria. W roku
2012 został laureatem Medalu Młodej Sztuki redakcji Głos Wielkopolski w dziedzinie teatr.