Szwajcarski scyzoryk do systemu naziemnych anten

Programmable Selective Amplifier
FAGOR MicroMATV pro 100
Szwajcarski scyzoryk
do systemu naziemnych
anten
Pisząc tu w TELE-satelicie o systemie
antenowym, zwykle mamy na myśli anteny
do odbioru satelitarnego. A przecież większość z nas używając odbiornika satelitarnego
nie rezygnuje z konwencjonalnego odbioru
naziemnego. W końcu często interesujący
kanał jest nadawany za darmo z nadajnika
naziemnego. Może on być niedostępny z satelity (np. kanał lokalnych wiadomości), albo
być składnikiem pakietu PayTV. W transmisjach naziemnych pojawiają się również nowe
cyfrowe kanały, co utrzymuje jej atrakcyjność.
W zależności od regionu, w którym mieszkasz, do odbioru naziemnego może ci wystarczać pojedyncza antena dipol/yagi, albo
zmuszony jesteś używać pewnej ich liczby
skierowanych w różnych kierunkach. W
drugim przypadku, zawsze niezbędne jest
zsumowanie sygnałów pochodzących z kilku
anten by przesłać je pojedynczym kablem do
odbiornika. W domku jednorodzinnym, taki
sygnał jest z reguły rozprowadzony do kilku
pokoi. W bloku, rozprowadzany jest do wielu
mieszkań.
Sumowania sygnału pochodzącego z wielu
anten dokonywało się zazwyczaj przy pomocy
zestawu wzmacniaczy, zwrotnic antenowych i
filtrów (pułapek). Dla zwykłego śmiertelnika,
musiało to być czarną magią jakiego użyć
sprzętu i jak to wszystko ze sobą połączyć.
Problem ten nie istnieje, jeśli dysponujemy
selektywnym wzmacniaczem programowanym z hiszpańskiej firmy Fagor Electronica.
Pierwsze produkty tej firmy pojawiły się na
rynku już w roku 1992. Produkt oferowany
dzisiaj należy do 3 generacji. Fagor Electronica zaprojektowała i wyprodukowała rodzinę
wzmacniaczy pod nazwą „MicroMATV pro”,
tzn. modele: 100, 100C, 200C i 300C. Różnią
się one liczbą wejść i obecnością funkcji auto-
matycznej regulacji wzmocnienia. Mówiąc jak
najprościej, selektywny wzmacniacz programowany pozwala nam na podłączenie kilku
anten do jednego telewizora lub kablowego
systemu rozprowadzenia sygnału.
Przyjrzeliśmy się bliżej modelowi MicroMATV pro 100. Możemy do niego podłączyć
6 różnych anten na różne zakresy. Mamy tu
następujące wejścia: FM (87,5-108 MHz), BI
(47-68 MHz), BIII/DAB (174-230 MHz) oraz 3
wejścia zakresu UHF (470-862 MHz). Szkoda,
że model poddawany testom nie miał wejścia
SAT IF (950-2150 MHz). Wejście to posiadają
modele 200C i 300C. Miał on jednak wejście
uniwersalne AUX (47-68, 130-862 MHz). Podłączając do tego wejścia dodatkowe urządzenie firmy Fagor Electronica nazywające
się DISAT-4, możemy podłączyć do systemu
antenę satelitarną. Alternatywnie, wejście
AUX może być wykorzystane do podłączenia
innego źródła sygnału TV lub radiowego (np.
z innego wzmacniacza MicroMATV lub istniejącej sieci kablowej).
Rysunek 1 pokazuje przykładowy system
antenowy. Pochodzi on z instrukcji obsługi
wzmacniacza. Nie tylko możemy podłączyć
do wzmacniacza kilka anten, ale również
ustawić dla nich niezależnie wzmocnienie. Ale
to nie wszystko. Na zakresach UHF możemy
ustawić różne filtry przepuszczające tylko
pewien fragment pasma 470-862 MHz. W ten
sposób odfiltrowujemy ten fragment pasma,
w którym nadawane są interesujące nas
kanały.
Przykładowo: możesz wziąć kanały 20-25,
36-37 i 55-60 z pierwszej anteny UHF, kanały
40-42 i 63-65 z drugiej anteny i kanały 29-32
z trzeciej. Możliwe jest użycie 10 różnych filtrów w paśmie UHF. Pasmo przepuszczania
każdego filtru reguluje się niezależnie od
jednego kanału TV (8 MHz) do 6 kanałów (48
MHz).
MicroMATV dostarczana jest z zewnętrznym sterownikiem do wprowadzania wszystkich koniecznych ustawień, oraz kablem
zasilania 230Vac. Urządzenie jest dość duże
i ciężkie. Przeznaczone jest to montażu na
ścianie wewnątrz budynku. Robi solidne
wrażenie. Wykończenie nie budzi zastrzeżeń. Instrukcja obsługi, jaką otrzymaliśmy
wraz z urządzeniem, przygotowana była po
hiszpańsku, francusku i angielsku. Oprócz
specyfikacji zawiera ona przewodnik jak
zaprogramować wzmacniacz.
Na początku trochę obawialiśmy się,
że wprowadzenie wszystkich niezbędnych
nastaw nie będzie prostą sprawą. Rzeczywistość okazała się jednak zupełnie inna. Układ
sterujący z dwoma wierszami wyświetlacza
LCD i pięcioma guzikami nie mógłby być
prostszy w obsłudze! Potrzeba raczej sekund
niż minut, aby zrozumieć jego logikę.
Do naszych testów użyliśmy generatora
szumów NG-281 i analizatora widma Prolink-4C Premium z firmy PROMAX. Ponadto
sprawdziliśmy działanie wzmacniacza dla
rzeczywistych sygnałów TV i radiowych na
różnych częstotliwościach.
TELE-satellite International — www.TELE-satellite.com
Zaczęliśmy od wejścia FM. Jak widzicie
na rysunku 2, charakterystyka amplitudowa
filtru jest praktycznie doskonała. Nierównomierności w paśmie przenoszenia praktycznie nie ma, a nachylenie zboczy jest bardzo
strome – 25dB/8MHz. Filtr pokrywa dokładnie 87,5-108 MHz. (Rysunek 2).
Wzmocnienie można regulować w 25 krokach. Według specyfikacji zakres regulacji
powinien wynosić 25 dB. Zmierzyliśmy, że w
rzeczywistości jest on nieco większy – 28dB.
Jeden krok to z grubsza 1 dB.
Różnica między specyfikacją a rzeczywistym zakresem regulacji była jeszcze większa dla pasma BI (47-68 MHz). Zamiast 25
dB rzeczywisty zakres wyniósł 35 dB. Zatem,
w tym przypadku mieliśmy mniej więcej
1,5 - 1,7 dB na krok. Wprawdzie w praktyce
większy zakres i ziarno regulacji nie powinno
stanowić żadnego problemu, jest to jedna
odchyłka od opublikowanej specyfikacji. Charakterystyka częstotliwości dla tego wejścia
była równie doskonała jak dla poprzedniego.
Nachylenie zboczy filtru wyniosło ok. 20dB/
8MHz. (Rysunek 3).
zboczy 10dB/8MHz już nie tak dobre jak dla
poprzednich wejść.
Zanim rozpoczęliśmy z pasmem UHF,
szybko sprawdziliśmy szerokopasmowe wejście AUX (47-68, 130-862 MHz). Płaskość
charakterystyki częstotliwościowej przyjemnie nas zaskoczyła – przedstawia ją rysunek
5. Należy wziąć pod uwagę, że nasz generator
szumów miał obniżającą się amplitudę (około
5 dB przy 862 MHz). Zatem sam wzmacniacz
miał nierównomierność charakterystyki na
poziomie 1 czy 2 dB w całym zakresie pracy.
Gdy zaczęliśmy z najciekawszymi wejściami z zakresu UHF, pierwszym spostrzeżeniem było nieco gorsze nachylenie zbocza
filtru niż poprzednio. Wprawdzie zbocze
od strony niskich częstotliwości ma niezłe
17dB/8MHz, to jednak zbocze przeciwne ma
tylko 9dB/8MHz. Gdy filtr ustawialiśmy na
szerokość jednego czy dwóch kanałów, jego
charakterystyka wyglądała całkiem dobrze.
Dla większego pasma przepuszczania pojawiał się dołek między dwoma szczytami
charakterystyki. Rysunek 6 przedstawia filtr
ustawiony na szerokość jednego kanału,
Rys. 1. Przykładowy
system antenowy
Wejście BIII (174-230 MHz) lepiej sprawowało się przy ustawianiu wzmocnienia.
Dla kroków od 0 do 20 rzeczywista zmiana
wzmocnienia wynosiła niemal idealnie 1 dB
na krok. Dla nastaw między 20 a 25 otrzymaliśmy około 1,5 dB na krok. Niewielka
nierównomierność w paśmie przepuszczania – patrz rysunek 4, ale nachylenie
www.TELE-satellite.com — TELE-satellite International
Programmable Selective Amplifier
natomiast rysunek 7 filtr ustawiony na szerokość 6
kanałów.
Jeszcze więcej zafalowań dało się zaobserwować, gdy
spróbowaliśmy stworzyć filtr o szerszym paśmie niż 6
kanałów poprzez ustawienie dwóch przylegających filtrów na tym samym wejściu UHF. Ustawiliśmy pierwszy
filtr na kanały 21-26 (474-514 MHz), zaś drugi na kanały
27-32 (522-562). W takiej konfiguracji można było oczekiwać bardziej lub mniej płaskiej charakterystyki dla
kanałów 21-32 (474-562 MHz). Jak widać na rysunku 8,
charakterystyka przenoszenia nie była idealnie płaska.
Miała szczyty i doliny. Oczywiście, efektem takiej charakterystyki będzie większe lub mniejsze wzmocnienie
różnych kanałów TV. Na szczęście różnica nie jest duża i
nie powinna sprawić kłopotu w odbiorze typowemu telewizorowi.
Regulacja wzmocnienia dla wejść UHF okazała się bardzo
liniowa. Każda zmiana o pięć kroków powodowała zmianę
wzmocnienia o niemal idealnie 5 dB. Oprócz sprawdzenia charakterystyki przenoszenia i regulacji wzmocnienia, wykonaliśmy kilka pomiarów stosunku sygnał
szum. Wszystkie one pokazały niemal brak degradacji
stosunku S/N po przejściu sygnału przez wzmacniacz.
MicroMATV pro 100 jest rzeczywiście wzmacniaczem
niskoszumowym! Również wszystkie praktyczne testy z
rzeczywistymi sygnałami, dowiodły braku jakichkolwiek
widocznych zniekształceń czy szumów na wyjściu urządzenia.
Selektywny wzmacniacz programowalny MicroMATV
pro ma jeszcze inne bardzo praktyczne funkcje w rodzaju
systemu automatycznego wyrównania sygnału AES (Automatic Equalisation System) czy układu automatycznej
regulacji wzmocnienia AGC. Po aktywacji AES, wzmacniacz mierzy poziom sygnału na wszystkich wejściach i
automatycznie ustawia prawidłowe wzmocnienie dla każdego z nich. To niezwykle wygodne! Bez tego instalator
musiałby używać albo czegoś w rodzaju analizatora widmowego, aby sprawdzić wzmocnienie dla każdego kanału
lub grupy kanałów, albo działać metodą prób i błędów.
AGC pomaga utrzymać optymalny poziom sygnału, gdy
zmienia się on np. na skutek zjawisk atmosferycznych.
Wzmacniacze są w stanie automatycznie rozpoznać
kanały cyfrowe i utrzymać ich poziom wyjściowy 15 dB
poniżej poziomu kanałów analogowych. Dzięki temu prawidłowo działać będą odbiorniki DVB-T jak i telewizory
cyfrowo-analogowe. Możemy powiedzieć, że wzmacniacze
selektywne firmy Fagor są rzeczywiście przygotowane na
współczesny odbiór mieszanych sygnałów analogowych i
cyfrowych.
+
Zdaniem
eksperta
Bardzo wszechstronny, zastępuje
dużą liczbę klasycznych urządzeń w
rodzaju wzmacniaczy czy zwrotnic
Peter Miller
antenowych. Proste programowanie.
TELE-satellite
Funkcja AES sprowadza niezbędne
Test Center
Poland
ustawienia do minimum. Niskie szumy
własne. Płaska charakterystyka częstotliwościowa dla
wejścia uniwersalnego AUX.
-
Różna czułość nastaw wzmocnienia (dB na krok) na
różnych pasmach. Nachylenie wyższego zbocza filtru
UHF mogłoby być większe.
TELE-satellite International — www.TELE-satellite.com
Rys. 2. Charakterystyka
wejścia FM
Rys. 5. Charakterystyka
wejścia AUX
Rys. 3. Charakterystyka
wejścia BI
Rys. 6. Filtr UHF ustawiony na
szerokość 1 kanału
Rys. 4. Charakterystyka wejścia
BIII/DAB
Rys. 7. Filtr UHF ustawiony na
szerokość 6 kanałów
TECHNICAL
Rys. 8. Wzajemny wpływ na siebie
dwóch sąsiadujących filtrów
DATA
Manufacturer
Fagor Electronica, S.Coop., San Andres,
Mondragon, Spain
www.fagorelectronica.es
E-mail
[email protected]
Phone
+34 43 712526
Fax
+34 43 712893
Model
MicroMATV pro 100
Description
Programmable Selective Amplifier
Inputs
FM, BI, BIII/DAB, AUX, 3xUHF
Number of programmable
amplifiers/filters in UHF band
10
Programmable filter bandwidth
8 - 48 MHz (1-6 channels)
Maximum gain
23-53 dB (depending on band)
Input adjustment
23-25 dB (depending on band)
Output adjustment
20-25 dB (depending on band)
Noise factor
6-8 dB (depending on band)
Output level
116 dBµV (DIM –35dBc) for FM
121 dBµV (DIM –60dBc) for other bands
Power supply
230 Vac ±15%
Ambient temperature
0-50ºC