Analiza benchmarkingowa innowacyjności

Analiza benchmarkingowa
innowacyjności polskich
regionów – aneks dla
województwa pomorskiego
Niniejsze opracowanie stanowi uzupełnienie Raportu pt. „W czym tkwi sekret liderów
innowacji?” - analiza benchmarkingowa innowacyjności polskich regionów, prezentując wyniki
dla województwa pomorskiego. Materiał jest przeznaczony do wyłącznej wiadomości ww.
regionu
Niniejsze opracowanie ma na celu przede wszystkim zaprezentowanie aktualnego stanu przygotowania regionu do realizacji polityki
innowacyjności i oceny istniejącego regionalnego systemu innowacji.
Oceny przyznane regionowi w poszczególnych obszarach są wynikiem analiz własnych Deloitte opartych o dane pozyskane w trakcie
wywiadów, jak również wynikających z innych dostępnych źródeł danych (dokumenty strategiczne dot. RSI, dokumenty wykonawcze do
RSI, strony internetowe, materiały promocyjne i inne opracowania oraz publikacje poświęcone innowacyjności). Ocenie poddano zarówno
dane ilościowe jak i jakościowe. Na wynik w danym obszarze składały się oceny cząstkowe uzyskane w poszczególnych podobszarach
(każdy region otrzymał 5 ocen dla głównych obszarów i 20 ocen dla podobszarów).
Dla ułatwienia, skala przyznawanych ocen została podzielona na 3 główne miary zaprezentowane poniżej.
Analizowane obszary
Skala przyznawanych ocen
10 pkt
9 pkt
Polityka
innowacyjności
/ RSI
Wyniki
prowadzenia
polityki innowacji
w ramach RSI
8 pkt
7 pkt
Regionalny
System
Innowacyjności
6 pkt
5 pkt
Zarządzanie
RSI
w Urzędzie
Marszałkowskim
Działania
podjęto
w bardzo
wysokim
stopniu
4 pkt
Zasoby
w regionie
3 pkt
2 pkt
Działania podjęto
w średnim
stopniu
1 pkt
0 pkt
Źródło: analiza Deloitte
Działania podjęto
w minimalnym
Brak działań
stopniu
w danym
obszarze
© 2013 Deloitte Business Consulting S.A.
Zakres danych objętych badaniem (1/3)
Polityka
innowacyjności
/ RSI
Planowanie i tworzenie
założeń do polityki
innowacji
W powyższym obszarze analizowano przede wszystkim sposób prowadzenia diagnozy potrzeb innowacyjnych
w regionie. Pod uwagę brano m.in. liczbę, rodzaje i częstotliwość badań prowadzonych w zakresie
innowacyjności w regionie, ich dostępność np. na stronie internetowej poświęconej RSI, aktualność. Analizowano
również wpływ jaki polityki krajowe wywierają na działania podejmowane w regionie (zgodność i kontynuacja
polityki krajowej na szczeblu regionalnym). Sprawdzano czy prowadzone są pomiary skuteczności i efektywności
wdrażania polityki innowacji w regionie (liczba / rodzaje badań).
Angażowanie
interesariuszy w proces
tworzenia i realizacji
polityki innowacyjności
(open innovation)
W powyższym obszarze analizowano sposób angażowania interesariuszy w regionie w proces tworzenia polityki
innowacyjności. Ponadto prześledzono proces udziału interesariuszy w realizacji polityki innowacyjności. Jedną
z form partycypacji społecznej w tworzenie polityk są konsultacje społeczne, dlatego analizowano sposób
i narzędzia wykorzystywane w procesie konsultacji społecznych.
Monitoring, ocena
i aktualizacja polityki
innowacji w regionie
W powyższym obszarze próbowano zidentyfikować i ocenić narzędzia stosowane do monitorowania i oceny
polityki innowacji w regionie. W związku z tym, że sytuacja gospodarcza i społeczno-polityczna zmienia się
dynamicznie weryfikowano także przebieg i podstawy procesu aktualizacji polityki innowacji w regionie.
Koordynacja działań
w ramach polityki
innowacyjności
w regionie
W powyższym obszarze analizowano narzędzia stosowane do realizacji polityki innowacji w regionie (RPO, RSI,
inne). Ponadto starano się zidentyfikować i ocenić działania podejmowane w regionie, które służą kreowaniu
innowacji, a także prześledzić proces i ocenić mechanizmy służące wyborowi najbardziej innowacyjnych
projektów. Jako istotne uznano również zbadanie narzędzi i sposobów promowania idei innowacyjności
w regionie.
System i zaangażowane
instytucje
W powyższym obszarze analizowano jakie dokument/y stanowią podstawę i określają sposób organizacji
Regionalnego Systemu Innowacji. W analizach uwzględniono także działania urzędów marszałkowskich
dotyczące przygotowania programów/narzędzi dla przedsiębiorców i sfery nauki jak dedykowane systemy
wsparcia dla klastrów, systemy wsparcia transferu technologii, systemy wsparcia i doradztwa dla
przedsiębiorców, inwestorów i osób chcących rozpocząć działalność gospodarczą. Jednym z elementów
badanych w powyższym obszarze był również system finansowania innowacji, a więc rodzaj i liczba dostępnych
dla przedsiębiorców instrumentów finansowych (w szczególności na projekty wysoce innowacyjne).
Podział zadań i
odpowiedzialności
W powyższym obszarze weryfikowano formalne podstawy, z których wynika podział zadań i odpowiedzialności
w Regionalnym Systemie Innowacji. Ponadto sprawdzono w jaki sposób zapewnione jest przełożenie celów
i odpowiedzialności za realizację ww. celów na instytucje zaangażowane w Regionalnym Systemie Innowacji
(także na poziomie każdej instytucji).
Procesy zewnętrzne w
systemie
W powyższym obszarze analizowano poziom dojrzałości procesów monitoringu, kontroli, ewaluacji, komunikacji
i zarządzania zmianą w Regionalnym Systemie Innowacji. Weryfikowano również czy zostały zaimplementowane
mechanizmy pozwalające na ocenę skuteczności i efektywności realizowanych procesów. Jednym z ocenianych
elementów były przykłady inicjatyw usprawniających ww. proces.
Regionalny
System
Innowacyjności
Źródło: analiza Deloitte
© 2013 Deloitte Business Consulting S.A.
Zakres danych objętych badaniem (2/3)
Projekty / inicjatywy
podejmowane wspólnie
w ramach systemu
W powyższym obszarze analizowano projekty, które były realizowane w zakresie wymiany informacji pomiędzy
instytucjami oraz wspólnie realizowane przez zaangażowane instytucje jak np. warsztaty, szkolenia konferencje,
wizyty studyjne (liczba, częstotliwość, odpowiedzialność w tym zakresie). Sprawdzono również czy została
przygotowana kompleksowa oferta w zakresie usług oferowanych przez poszczególne podmioty w systemie.
Zasoby ludzkie
W powyższym obszarze pod uwagę brano liczbę podmiotów bezpośrednio zaangażowanych we wdrażanie RSI
oraz liczbę osób przypisanych do wdrażania RSI w Urzędzie Marszałkowskim
Zasoby
w regionie
Zasoby
instytucjonalne
Zasoby finansowe
W powyższym obszarze pod uwagę brano nasycenie regionu instytucjami wspierającymi i tworzącymi innowacje:
liczbę uczelni wyższych, ośrodków badawczo-rozwojowych, IOB, parków naukowo-technologicznych (w tym
inkubatorów przedsiębiorczości), klastrów i inicjatyw klastrowych, instytucji finansowych (fundusze pożyczkowe,
poręczeniowe itp.)
W powyższym obszarze analizowano wysokość i podział środków finansowych przeznaczonych w regionie na
działania związane ze wspieraniem innowacyjności m.in. przeznaczone na działalność B+RT prowadzona
w ośrodkach badawczych,
infrastrukturę B+RT, transfer technologii i udoskonalanie sieci współpracy między MŚP, między MŚP a innymi
przedsiębiorstwami, uczelniami, wszelkiego rodzaju instytucjami na poziomie szkolnictwa pomaturalnego,
władzami regionalnymi, ośrodkami badawczymi oraz biegunami naukowymi i technologicznymi (parkami
naukowymi i technologicznymi, technopoliami itd.), wsparcie na rzecz rozwoju B+RT, w szczególności w MŚP
(w tym dostęp do usług związanych z B+RT w ośrodkach badawczych)
Zasoby narzędziowe
RSI
W powyższym obszarze sprawdzono z jakich narzędzi wspierających korzysta region w obszarze RSI tj. czy
wykorzystywane są wspólne portale internetowe, newsletter, wspólne systemy informatyczne np. do monitoringu,
partnerstwa na rzecz realizacji RSI, inne narzędzia stosowane w ramach RSI. Zweryfikowano także dostępność
i aktualność informacji prezentowanych na stronach internetowych dot. RSI/innowacyjności.
Zasoby
infrastrukturalne
W powyższym obszarze respondenci byli proszeni o zinwentaryzowanie powierzchni laboratoriów dostępnych
w regionie, powierzchni dostępnej w parkach naukowo-technologicznych, inkubatorach przedsiębiorczości dla
przedsiębiorców oraz powierzchni terenów inwestycyjnych. Sprawdzono czy informacje o dostępnych terenach
inwestycyjnych na stronach internetowych UM mogą być atrakcyjne i przydatne dla potencjalnych inwestorów.
Źródło: analiza Deloitte
© 2013 Deloitte Business Consulting S.A.
Zakres danych objętych badaniem (3/3)
Zarządzanie RSI
w UM
Aktywność władz
samorządu oraz
pracowników UM
Procesy wewnętrzne
w zakresie
wdrażania RSI
Zarządzanie RSI
w UM
Wyniki
prowadzenia
polityki
innowacji
w regionie
W powyższym obszarze analizowano działania, w które są zaangażowane władze samorządu w procesie
wdrażania RSI. Analiza dotyczyła zaangażowania zarówno urzędu jako całości jak i poszczególnych komórek
Urzędu Marszałkowskiego (liczba / rodzaj działań, projektów zrealizowanych przez komórki Urzędu
Marszałkowskiego na rzecz realizacji RSI). Ponadto respondenci byli proszeni o dokonanie oceny innowacyjności
urzędu pod kątem podejścia do wdrażania nowoczesnych, niestandardowych rozwiązań, czy też istnienia
w urzędzie mechanizmów wspierających kreowanie / zgłaszanie innowacyjnych pomysłów.
W powyższym obszarze analizowano czy cele w ramach RSI są zdefiniowane na poziomie każdej komórki
organizacyjnej, a także badano proces planowania działań/ inicjatyw / projektów w odniesieniu do założonych
w RSI celów.
Komunikacja,
marketing i PR
w zakresie RSI
W powyższym obszarze pytano respondentów o to czy w regionie został przygotowany plan komunikacji i działań
PR w zakresie RSI z podziałem na poszczególne grupy interesariuszy oraz jakie inicjatywy były podejmowane
w tym zakresie w regionie i poza regionem.
Kreowanie wiedzy i
innowacji na rzecz RSI
W powyższym obszarze pytano respondentów o to czy w regionie występuje w ramach Regionalnego Systemu
Innowacji systematyczne dzielenie się wiedzą i w jakim zakresie (wspólne spotkania, szkolenia, warsztaty, wizyty
studyjne)
Aktywność podmiotów
w regionie w obszarze
innowacji
W powyższym obszarze pod uwagę brano liczbę i wartość podpisanych umów o dofinansowanie ze środków UE
na działania związane ze wspieraniem rozwoju przedsiębiorczości i innowacyjności oraz udział podmiotów
z regionu w ramach 7 Programu Ramowego
Wyniki prowadzenia
polityki innowacji
W powyższym obszarze pod uwagę brano stosunek wartości dofinansowania UE do wielkości alokacji w ramach
kategorii Badania i Rozwój Technologiczny, Innowacje, Przedsiębiorczość
Wyniki w odniesieniu
do otoczenia
społecznego
Źródło: analiza Deloitte
W powyższym obszarze analizowano następujące wskaźniki rezultatu w kategorii Społeczeństwo informacyjne
(na podstawie podpisanych umów): liczba osób korzystających z usług on-line, liczba osób, które uzyskały
możliwość dostępu do Internetu, liczba szkół, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu, liczba MŚP, które
uzyskały możliwość dostępu do Internetu, liczba osób korzystających z PIAP (publiczny punkt dostępu do
Internetu)
© 2013 Deloitte Business Consulting S.A.
Wyniki badania benchmarkingowego dla województwa pomorskiego – główne obszary
Lider: 8,29
I. Polityka innowacyjności / RSI
10,00
7,10
Lider: 5,03
5,00
Lider: 5,71
5,9
V. Wyniki prowadzenia polityki innowacji
w ramach RSI
II. Regionalny System Innowacyjności
5,46
2,7
4,1
2,40
0,00
3,8
5,4
4,07
6,02
IV. Zarządzanie RSI w Urzędzie
Marszałkowskim
Lider: 5,81
Lider: 6,94
Średnia dla województw
Źródło: analiza Deloitte
III. Zasoby w regionie
Wynik dla województwa pomorskiego
© 2013 Deloitte Business Consulting S.A.
Krótka charakterystyka regionu dokonana w oparciu o otrzymane wyniki
Silne strony
Polityka
innowacyjności
/ RSI
Wyniki
prowadzenia
polityki innowacji
w ramach RSI
Zarządzanie
RSI
w Urzędzie
Marszałkowskim
Regionalny
System
Innowacji
•
Województwo pomorskie otrzymało wyniki powyżej średniej ocen w czterech z pięciu
analizowanych obszarach
•
Najwyżej oceniono obszar Polityka innowacyjności i Zarządzanie RSI w UM ze
względu na wysoki poziom angażowania interesariuszy w proces tworzenia polityki
innowacji, a także ze względu na skuteczne planowanie i tworzenie założeń do
polityki innowacji
•
Region jest zaawansowany pod względem budowy Regionalnego Systemu
Innowacyjności i posiada szereg dobrych praktyk w zakresie realizacji projektów
i podejmowania inicjatyw wspólnie w ramach systemu, np. projekty InnoPomorze,
InnoDoktorant, itp.
•
Region osiągnął wyniki powyżej średniej w podobszarze dot. podziału
odpowiedzialności i przypisania zadań poszczególnym podmiotom zaangażowanym
w Regionalny System Innowacyjności
•
Na poziomie UM działa dedykowany zespół zaangażowany we wdrażanie RSI co
przyczynia się do lepszej koordynacji całości działań
•
Województwo jako jedno z nielicznych regionów w kraju wypracowało systemowe
podejście do wspierania klastrów - Regionalna Strategia Wspierania Klastrów
•
Region opiera rozwój innowacyjności na sprawdzonym modelu wspierania struktur
klastrowych, dzięki czemu aktywnie próbuje przełamać jedną z największych barier
rozwoju innowacyjności jaką jest brak współpracy pomiędzy sferą nauki, sferą
biznesu i władzami samorządowymi
•
Region osiągnął ponadprzeciętne wyniki w podobszarach Komunikacja, marketing
i PR w zakresie RSI oraz Kreowanie wiedzy i innowacji na rzecz RSI dzięki licznym
wydarzeniom/inicjatywom promującym ideę innowacyjności wśród lokalnej
społeczności jak również na forum międzynarodowym
Zasoby
w regionie
Dokumenty w zakresie polityki innowacji
1. Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020
2. Regionalna Strategia Innowacji dla Województwa
Pomorskiego
3. Regionalna Strategia Wspierania Klastrów na lata 2009-2013
4. Regionalny Program Strategiczny Rozwoju Gospodarczego
Kluczowe czynniki sukcesu
 Potencjał regionalny, tj. zasoby ludzkie, infrastrukturalne,
ośrodki B+R, otoczenia biznesu, itp..
 Rozwój struktur klastrowych, szczególnie
w kluczowych dla regionu branżach gospodarki
 Koncentracja i rozwój wysokoinnowacyjnych gałęzi gospodarki
 Rozwój ośrodków naukowych (struktura badawcza,
nowocześnie wyposażone laboratoria badawcze itp.)
 Poprawa jakości edukacji w regionie
Obszary, w których region osiąga najwyższe wyniki
Źródło: analiza Deloitte
Obszary do poprawy
•
Wdrożenie spójnej i skoordynowanej strategii marketingowej i PR w zakresie RSI
(aktualnie wiele działań organizowanych jest oddolnie i indywidualnie)
•
Budowa i wdrożenie efektywnych instrumentów umożliwiających bieżący monitoring
realizacji Strategii i podejmowanie działań w zakresie zidentyfikowanych luk
•
Wdrożenie inicjatyw mających na celu poprawę funkcjonowania procesów
związanych z realizacją RSI, np. inicjatywy dot. usprawniania procesów kontroli
i komunikacji w Urzędzie Marszałkowskim
© 2013 Deloitte Business Consulting S.A.
Wyniki badania benchmarkingowego dla województwa pomorskiego - podobszary (1/3)
Wyniki
województwa
pomorskiego
Średnia ocen dla
wszystkich
województw
Benchmark¹
I.1. Planowanie i tworzenie założeń do polityki innowacji
7,50
5,44
10,00
I.2. Angażowanie interesariuszy w proces tworzenia i realizacji polityki innowacyjności
(open innovation)
7,00
6,69
8,33
I.3. Monitoring, ocena i aktualizacja polityki innowacji w regionie
5,67
4,38
8,33
I.4. Koordynacja działań w ramach polityki innowacyjności w regionie
8,25
6,95
8,25
7,10
5,86
8,29
II.1. System i zaangażowane instytucje
6,67
5,26
7,17
II.2. Podział zadań i odpowiedzialności
5,33
4,44
6,33
II.3. Procesy zewnętrzne w systemie
2,33
2,02
3,67
II.4. Projekty / inicjatywy podejmowane wspólnie w ramach systemu
7,50
4,88
7,50
5,46
4,15
5,71
OBSZARY RANKINGU INNOWACYJNOŚCI
I. Polityka innowacyjności / RSI
WYNIKI DLA OBSZARU I
II. Regionalny System Innowacyjności
WYNIKI DLA OBSZARU II
1 Benchmark – wynik dla najlepszego województwa
Źródło: analiza Deloitte
© 2013 Deloitte Business Consulting S.A.
Wyniki badania benchmarkingowego dla województwa pomorskiego - podobszary (2/3)
Wyniki
województwa
pomorskiego
Średnia ocen dla
wszystkich
województw
Benchmark¹
III.1. Zasoby ludzkie
3,50
3,47
7,00
III.2. Zasoby instytucjonalne
3,83
3,86
7,17
III.3. Zasoby finansowe
1,75
2,16
3,88
III.4. Zasoby narzędziowe RSI
7,25
5,56
9,00
III.5. Zasoby infrastrukturalne
4,00
4,19
9,00
4,07
3,85
5,81
IV.1. Aktywność władz samorządu oraz pracowników UM
7,00
5,96
8,33
IV.2. Procesy wewnętrzne w zakresie wdrażania RSI
4,33
3,96
5,67
IV.3. Komunikacja, marketing i PR w zakresie RSI
6,00
5,84
8,50
IV.4. Kreowanie wiedzy i innowacji na rzecz Regionalnego Systemu Innowacji
6,75
6,02
7,75
6,02
5,44
6,94
OBSZARY RANKINGU INNOWACYJNOŚCI
III. Zasoby w regionie
WYNIKI DLA OBSZARU III
IV. Zarządzanie RSI w Urzędzie Marszałkowskim
WYNIKI DLA OBSZARU IV
1 Benchmark – wynik dla najlepszego województwa
Źródło: analiza Deloitte
© 2013 Deloitte Business Consulting S.A.
Wyniki badania benchmarkingowego dla województwa pomorskiego - podobszary (3/3)
Wyniki
województwa
pomorskiego
Średnia ocen dla
wszystkich
województw
Benchmark¹
V.1. Aktywność podmiotów w regionie w obszarze innowacji
2,53
2,68
5,88
V.2. Wyniki prowadzenia polityki innowacji
3,86
3,37
6,00
V.3. Wyniki w odniesieniu do otoczenia społecznego
0,80
2,03
8,20
2,40
2,69
5,03
OBSZARY RANKINGU INNOWACYJNOŚCI
V. Wyniki prowadzenia polityki innowacji w ramach RSI
WYNIKI DLA OBSZARU V
1 Benchmark – wynik dla najlepszego województwa
Źródło: analiza Deloitte
© 2013 Deloitte Business Consulting S.A.
Kluczowe wnioski i rekomendacje
Postępy województwa pomorskiego w procesie budowania
Regionalnego Systemu Innowacji
Kluczowe wnioski
Województwo pomorskie jest zaawansowane
w budowie Regionalnego Systemu Innowacji
Interesariusze zaangażowani w budowę RSI posiadają
świadomość znaczenia innowacyjności dla rozwoju
gospodarczego regionu i mają wiedzę w jaki sposób
innowacyjność pobudzać
Województwo pomorskie charakteryzuje się wysokim
poziomem zaawansowania
w procesie komunikacji i angażowania podmiotów w
rozwój polityki innowacji w regionie
W regionie podejmowanych przez uczestników szereg
wspólnych projektów w zakresie rozwoju systemu
innowacji
Na Pomorzu wypracowano systemowe podejście do
wspierania klastrów, tj. Regionalna Strategia
Wspierania Klastrów na lata 2009-2013
Region aktywnie działa na rzecz budowy systemu
finansowania innowacji, m.in. Poprzez wdrożenie
mechanizmów finansowania zwrotnego, tj. JEREMIE,
JESSICA
Rekomendacje
Region powinien opracować spójną strategię
komunikacji i PR w zakresie innowacji
W województwie powinien zostać wdrożony
mechanizm umożliwiający bieżący monitoring realizacji
założeń polityki innowacji
Wdrożenie inicjatyw mających na celu poprawę
funkcjonowania procesów związanych z realizacją RSI
Źródło: analiza Deloitte
© 2013 Deloitte Business Consulting S.A.
Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu
Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością
i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne.
Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm
członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com/pl/onas
Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited
© 2013 Deloitte Polska