plik pdf - KSP JURA

Rozdział 1 – Wprowadzenie
Nasze hobby możemy podzielić na strzelanie rekreacyjne i zawody. Strzelanie rekreacyjne nie
nakłada na nas wymogów co do rodzaju używanego sprzętu. Jeżeli urządzenie pneumatyczne nie
przekracza ustawowego limitu energii czyli 17J. Możemy się posługiwać nimi praktycznie wszędzie,
bez ograniczeń. BEZWZGLĘDNIE pamiętając o zachowaniu zasad bezpieczeństwa. Urządzenia
pneumatyczne - wiatrówki ponad limitowe, dopuszczone są do użytku, ale pod pewnymi warunkami.
Wiatrówka taka musi być zarejestrowana na policji i wolno jej używać WYŁĄCZNIE na
licencjonowanych legalnych strzelnicach. Strzelamy zarówno z pistoletów jak i karabinków. Używamy
amunicję począwszy od różnego rodzaju kulek ołowianych i stalowych po przez śruty ołowiane,
miedziowane, teflonowe na lotkach skończywszy. Pełna dowolność i różnorodność.
Strzelanie na zawodach czy to tarczowych czy terenowych nakłada na nas, zawodników
pewne ograniczenia zależne od przepisów konkretnej konkurencji. Ale o tym napiszę w odpowiednim
momencie.
Zwrócę tutaj uwagę na cztery istotne parametry które są istotne gdy opisujemy wiatrówkę.
Kaliber (mm), Energia wylotowa wiatrówki E (J), prędkość wylotowa śrutu Vo (m/s), masa śrutu m
(g)
Pierwszym, choć może nie najważniejszym parametrem jest kaliber wiatrówki. Najbardziej
popularne są kalibry 4,5 mm (oraz pod kalibrowe 4.49 mm i nad kalibrowe 4.51 mm, 4.52 mm, 4.53
mm) i 5,5 mm. Spotyka się również kalibry 4,4 mm (haenel 310) 4.46 mm kulkowe pistolety np. colt
1911. oraz mało popularny w Polsce kaliber 6,3 mm.
Drugi parametr to energia z jaką nasza wiatrówka miota śrut o określonej masie. Rozróżniamy trzy
podstawowe poziomy energii. Match, standardowa, FAC.
Energia na poziomie Match czyli w wolnym tłumaczeniu match - sportowe. (match z angielskiego
mecz, niektórzy mówią właśnie meczowa) to wiatrówki o przeznaczeniu sportowym o energii na
poziomie poniżej 8J. Generalnie służą do strzelania tarczowego wyczynowego np. popularna
konkurencja Kpn10. (Karabinek pneumatyczny dystans 10 m) Na tym dystansie 8J zapewnia
dostateczną energie do wycinania ładnych dziurek w tarczy. Przykładem sprężynowej wiatrówki
match są często spotykane na strzelnicach Haenel 312 i FWB 300.
Wiatrówki ze standardową Energią to wiatrówki nie przekraczające POLSKIEGO limitu energii czyli
17J. Większość dostępnych wiatrówek w sklepach spełnia ten warunek energetyczny.
Wiatrówki FAC. F.A.C. (ang. Fire Arms Certificate) jest standardem wymyślonym w Anglii i oznacza
wiatrówki przekraczające energię 12 ft (foot pounds). To jednostka anglosaska - 1 fp/lbs = 1,3558
Joula. Czyli w Polsce są to wiatrówki przekraczające 17J.
Trzeci parametr to prędkość wylotowa Vo (m/s). Jest to prędkość z jaką śrut opuszcza lufę naszej
wiatrówki. Prędkość mierzymy przy użyciu chronografu. To urządzenie z dwoma bramkami
optycznymi (foto 1) miedzy którymi przelatuje śrut podczas pomiaru. Urządzenie ma wprowadzoną
odległość (drogę) pomiędzy bramkami. Mierzy czas przelotu śrutu od jednej bramki do drugiej. Mając
czas i drogę na wyświetlaczu pojawia się prędkość śrutu.
Niektóre bardziej zaawansowane konstrukcje (foto 2) mają możliwość wprowadzenia do pamięci
masy śrutu i po zmierzeniu czasu przelotu śrutu, podają nam prędkość i uzyskaną energię.
Dodatkowo mają możliwość zapamiętywania serii wyników i transfer ich do komputera przy pomocy
odpowiedniego kabla i oprogramowania.
Foto 1
foto 2
Istotnym parametrem jest masa śrutu (g) Z reguły producent podaje ten parametr na opakowaniu.
Jeżeli tego nie zrobi musimy śrut zważyć. Znajomość masy śrutu jest niezbędna do obliczenia energii
wystrzeliwanego śrutu.
Mając te wszystkie parametry możemy przejść do obliczenia energii. Korzystamy ze znanego z fizyki
wzoru.
Gdzie :
E – energia (J)
m – masa (kg)
V – prędkość (m/s)
Dla przykładu. Karabinek strzelający śrutem JSB Exact 4.51 o masie m = 0.54 g, mający prędkość
wylotową Vo = 245 m/s, osiąga energię E = 16,2 J.
Na podstawie takich pomiarów należy obliczyć energię swojego karabinka i w zależności od wyniku
ustawić go tak aby osiągnął określoną energię. Ustawianie energii karabinka odbywa się w różny
sposób zależny od konstrukcji wiatrówki. Należy pamiętać o nieprzekraczaniu limitu energii 17J.