RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Procesy

Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ:
Procesy
XV Liceum Ogólnokształcące
Kraków
Małopolski Kurator Oświaty
Kuratorium Oświaty w Krakowie
Przebieg ewaluacji
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez
wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej
obszarów.
Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji:
- o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły
lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych
w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach
na różnego rodzaju testach, egzaminach),
- o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach
i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie
funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów),
- o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy
z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem
i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się),
- o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących
o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce).
Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań
zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie
nadzoru pedagogicznego.
Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach:
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł, od: dyrektora, uczących w szkole
nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców (tych, których dzieci brały udział w badaniu), partnerów
szkoły (lub placówki) przy wykorzystaniu różnych metod badawczych (w tym obserwację szkoły i zajęć
lekcyjnych). Dzięki temu ewaluacja zewnętrzna daje wyniki o dużej wiarygodności. Jest profesjonalnie
zaplanowana i wykonywana, a niezwiązani z badaną szkołą (lub placówką) wykonawcy zapewniają obiektywność.
Badanie zostało zrealizowane w dniach 10-01-2011 - 23-01-2011 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład
którego weszli: Jan Niedzielski, Grażyna Samborek. Badaniem objęto 279 uczniów (ankieta i wywiad grupowy),
27 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 28 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad
indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły,
grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na
podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły
lub placówki: procesy zachodzące w szkole/placówce.
Str. 2/18
Informacja o szkole
Nazwa placówki
Patron
Typ placówki
Miejscowość
Ulica
Numer
Kod pocztowy
Urząd pocztowy
Telefon
Fax
Www
Regon
Publiczność
Kategoria uczniów
Charakter
Uczniowie, wychow., słuchacze
Oddziały
Nauczyciele pełnozatrudnieni
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
Średnia liczba uczących się w oddziale
XV Liceum Ogólnokształcące
Maria Skłodowska-Curie
Liceum ogólnokształcące
Kraków
al. Dygasińskiego
15
30-820
Kraków
0126581715
0126581715
www.xvlo.pl
35673427800000
Publiczna
Dzieci lub młodzież
Brak specyfiki
669
22
50
15
6
30.41
Liczba uczniów przypadających na
13.38
jednego pełnozatrudnionego nauczyciela
Województwo
Powiat
Gmina
Typ gminy
Liczba mieszkańców
Wysokość wydatków na oświatę
Stopa bezrobocia
MAŁOPOLSKIE (12)
Powiat m. Kraków (61)
M. Kraków (01)
Str. 3/18
Wyniki ewaluacji
Obszar: Procesy
Wymaganie: Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Komentarz:
Istniejąca Koncepcja pracy jest znana pracownikom Szkoły. Ze wszystkich źródeł informacji wynika, że
najważniejsze założenia Koncepcji pracy szkoły to: podwyższanie jakości nauczania, bezpieczeństwo uczniów,
rozwijanie sprawności fizycznej uczniów, modernizacja bazy dydaktycznej.
Koncepcja pracy szkoły została przyjęta przez Radę Pedagogiczną. Większość ankietowanych nauczycieli
(23/27) czuje się współautorami istniejącej Koncepcji pracy szkoły. Według ankietowanych nauczycieli (8/27)
Rada Pedagogiczna zatwierdziła przygotowaną przez Dyrektora koncepcję, w opinii 8/27 ankietowanych, że
zatwierdziła Koncepcję pracy przedstawioną przez Dyrektora po uwzględnieniu sugestii nauczycieli i w opinii
(10/27) ankietowanych Rada Pedagogiczna zatwierdziła wypracowaną wspólnie Koncepcję pracy szkoły.
Koncepcja pracy szkoły została przyjęta przez Radę Pedagogiczną w formie dokumentu.
Szkoła prowadzi działania realizujące Koncepcję pracy. Z wywiadu grupowego z nauczycielami i Dyrektorem
wynika, że najważniejsze działania, które realizują koncepcję pracy szkoły to: bezpieczeństwo uczniów,
modernizacja bazy sportowej (oddanie do użytku boisk "Orlik 2012"), doposażenie szkoły w pomoce dydaktyczne,
diagnozowanie wiadomości i umiejętności uczniów klas pierwszych (diagnoza na wejściu), wspieranie uczniów
o specjalnych potrzebach edukacyjnych (np. uzdolnionych muzycznie, sportowo), praca z uczniem zdolnym
i mającym trudności w nauce, modyfikowanie programów nauczania zatwierdzonych przez MEN, utrzymywanie
systematycznego kontaktu szkoły z rodzicami, motywowanie uczniów do nauki i wspieranie ich w własnym
rozwoju, stosowanie aktywizujących metod i form pracy w procesie nauczania, systematyczne ocenianie
postępów w nauce, organizowanie stałych wyjść do filharmonii, opery, muzeów, organizowanie wycieczek
o charakterze integracyjno-turystyczno-edukacyjnym, organizowanie uroczystości szkolnych takich jak: wigilia
studniówka, rekolekcje, pożegnanie klas maturalnych. Nowe działania to: diagnozowanie uczniów (język polski,
matematyka, język angielski), wypracowanie nowego sposobu dokumentowania wymagań wynikających z opinii
Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, większy udział rodziców w imprezach organizowanych przez Szkołę (np.
Pożegnanie lata w XV Liceum Ogólnokształcącym - impreza otwarta dla środowiska), szczegółowa analiza
matury próbnej, ściślejsza współpraca z rodzicami oraz rozszerzenie współpracy z uczelniami.
Koncepcja pracy jest analizowana, co wynika z wywiadu grupowego z nauczycielami i Dyrektorem. Wnioski
z przeprowadzonych analiz dotyczyły: zintensyfikowania monitoringu postępów uczniów, rozwijania metod i form
współpracy z rodzicami, wprowadzenia wspólnych wyjść uczniów i rodziców na spektakle teatralne, zwiedzania
miasta w językach obcych, wprowadzenia zajęć dodatkowych z chemii i matematyki oraz konsultacji
indywidualnych dla uczniów, a także współpracy z Zakładem Dydaktyki Nauczania i Instytutem Fizyki UJ w celu
umożliwienia uczniom obserwacji doświadczeń i eksperymentów z chemii i fizyki. Inne wnioski wynikające z analiz
Koncepcji pracy szkoły to: wprowadzenie grup międzyoddziałowych w przypadku języków obcych, wprowadzenie
nowych języków obcych (język rosyjski, hiszpański, włoski) oraz doposażenie w środki i pomoce dydaktyczne.
Większość nauczycieli (19/27) uczestniczyła w analizie i modyfikacji Koncepcji pracy.
Modyfikacje koncepcji pracy są wynikiem przeprowadzanych w Szkole analiz. Z wywiadu grupowego
z nauczycielami i Dyrektorem wynika, że Koncepcja pracy szkoły jest analizowana i modyfikowana w razie
potrzeb. Zmiany wynikające z analiz koncepcji dotoczyły: zintensyfikowania analiz wyników uczniów w nauce
i poprawy frekwencji, wprowadzenia obowiązkowej próbnej matury, wzmocnienia współpracy z rodzicami,
wprowadzenia wspólnych wyjść uczniów i rodziców do instytucji kultury, zwiększenia udziału rodziców
w organizowanie imprez szkolnych, wprowadzenia dodatkowych godzin konsultacji z przedmiotów maturalnych,
doposażenia bazy szkoły, współpracy z uczelniami. W analizie i modyfikacji koncepcji pracy szkoły uczestniczą:
Str. 4/18
Dyrektor, nauczyciele, którzy sami się zgłosili, cała Rada Pedagogiczna, rodzice, uczniowie, a także pracownicy
niepedagogiczni.
Koncepcja pracy szkoły jest znana i akceptowana przez uczniów. W wywiadzie Dyrektor stwierdził, że uczniowie
są zapoznawani z Koncepcją pracy na pierwszych zajęciach przez wychowawców klas, a także podczas rozmów
na etapie rekrutacji. Zdaniem uczniów w Szkole kładzie się nacisk na dyscyplinę i przestrzeganie regulaminu,
prawidłowe relacje między uczniami i nauczycielami, dobre przygotowanie do matury. W opinii uczniów Szkołę
wyróżnia funkcjonalny, wyremontowany i estetycznie urządzony budynek, organizacja Szkolnego Festiwalu
Artystycznego, działalność Chóru Szkolnego i troska o dobrą atmosferę nauki. Uczniowie stwierdzili, że podoba
im się: przygotowanie do egzaminów maturalnych, konsultacje indywidualne dla uczniów, rodzinna atmosfera,
nauka języków w klasach między oddziałowych, co dodatkowo - ich zdaniem - integruje środowisko szkolne, sale
komputerowe wyposażone w nowoczesny sprzęt, klasy z przedmiotami rozszerzonymi.
Koncepcja pracy jest znana rodzicom i jest przez nich akceptowana. Z wywiadu z Dyrektorem wynika, że
z Koncepcją pracy szkoły rodzice są zapoznawani podczas spotkań na początku roku szkolnego (wrzesień),
a następnie na pierwszych spotkaniach z wychowawcami. Według rodziców w Szkole kładzie się nacisk na:
aspekt edukacyjny, wychowawczy, bezpieczeństwo uczniów warunki nauczania oraz wyposażenie w sprzęt
i pomoce dydaktyczne. Rada Rodziców pomaga w doposażeniu Szkoły w środki i pomoce dydaktyczne oraz
poprawę poziomu estetycznego. Szkoła dba o bezpieczeństwo uczniów i w tym zakresie współpracuje ze Strażą
Miejską i Policją. Rodzice zgadzają się z przyjętymi kierunkami pracy Szkoły.
Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają bardzo wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania.
Poziom spełniania wymagania: A
Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej
Komentarz:
Oferta edukacyjna jest spójna z podstawą programową. Z wywiadu grupowego z nauczycielami i Dyrektorem
wynika, że w programach nauczania wykorzystywane są wszystkie elementy podstawy programowej,
co umożliwia uczniom wszechstronny rozwój i zdobycie wiedzy i umiejętności z poszczególnych przedmiotów
oraz kształtowanie kompetencji pod kątem rynku pracy.
Oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami uczniów, co wynika z wywiadu z Dyrektorem i wywiadu grupowego
z nauczycielami. Najważniejsze działania Szkoły z punktu widzenia potrzeb edukacyjnych uczniów to: edukacja
prozdrowotna, bezpieczeństwo uczniów, przygotowanie do matury, prowadzenie zajęć pozalekcyjnych i kół
przedmiotowych (np.: koło biologiczne, fizyczne, teatralne, Szkolne Koło Strzeleckie Sportów Obronnych, Szkolne
Koło Sportowe), stałe organizowanie zajęć sportowych i zawodów, w których bierze udział ponad 30% uczniów
Szkoły. Uczniowie są zaangażowani również w prowadzenie gazetki szkolnej "Nowe Perspektywy", działalność
Chóru szkolnego. Ankietowani uczniowie wskazując swoje potrzeby edukacyjne deklarują, że chcą się nauczyć
przedmiotów, które będą zdawać na egzaminie maturalnym i języków obcych. Określają również postawy, które
są dla nich ważne i które charakteryzują się takimi cechami jak: odpowiedzialność, patriotyzm, sumienność,
pomoc innym, tolerancja, kultura osobista, punktualność, przestrzeganie wartości, otwartość, pewność siebie.
Wskazują również, że chcą się nauczyć pracy w zespole, organizacji, współpracy z ludźmi, umiejętności
podejmowania trudnych decyzji, przedsiębiorczości, zarządzania własną firmą i "czegoś, co pomoże mi w życiu".
W opinii uczniów szkoła umożliwia im nauczenie się "najważniejszych dla nich rzeczy". Większość ankietowanych
uczniów (65) uważa, że szkoła umożliwia im to, 29% uważa że "raczej" nie, a 6% "zdecydowanie nie". Większość
rodziców (18/26) uważa, szkoła zaspokaja potrzeby edukacyjne ich dzieci, (5/26) - "raczej nie", a jedna osoba
była przeciwnego zdania.
Oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. Z wywiadu grupowego
z nauczycielami i dyrektorem wynika, że w ofercie edukacyjnej Szkoła uwzględnia kompetencje potrzebne
na rynku pracy np.: nauczanie języków obcych (włoski, hiszpański, francuski, angielski, niemiecki i rosyjski),
Str. 5/18
umiejętność posługiwania się technologiami informacyjnymi, współpracę w zespole, umiejętność poszukiwania
wiedzy w różnych źródłach. Szkoła uczy dyscypliny i konsekwencji, obowiązkowości, odpowiedzialności
i kreatywności, przygotowuje do życia społecznego, zawodowego jak i do uczestnictwa w kulturze, radzenia sobie
w trudnych sytuacjach, umiejętności prezentowania siebie, promowanie zdrowego trybu życia, punktualności,
wrażliwości, patriotyzmu, umiejętności rozmawiania ze sobą. Podobnego zdania są przedstawiciele samorządu
i partnerów szkoły.
Realizacja podstawy programowej jest monitorowana, co wynika z wywiadu grupowego z nauczycielami
i Dyrektorem. Monitoring obejmuje cele edukacyjne, osiągnięcia uczniów, treści nauczania i sposoby sprawdzania
osiągnięć uczniów. Monitorowania dokonuje Dyrektor w ramach wewnętrznego nadzoru pedagogicznego oraz
poszczególni nauczyciele. Wnioski wynikające z monitorowania to np.: zwiększenie ilości godzin z przedmiotów
maturalnych w klasach trzecich i wprowadzanie konsultacji indywidualnych dla uczniów. Wnioski z monitorowania
realizacji podstawy programowej są wprowadzane do planu pracy.
Oferta edukacyjna jest modyfikowana, w celu pełniejszego rozwoju uczniów. W wywiadzie Dyrektor stwierdził, że
dokonane zmiany w ofercie edukacyjnej dotyczą np.: wprowadzenia zajęć wyrównawczych, rozwijania współpracy
międzynarodowej, obowiązkowej matury próbnej, diagnozowania klas pierwszych, zapoznawania rodziców
z wynikami egzaminów zewnętrznych i wewnętrznych, zmiany sposobu prowadzenia dokumentacji dotyczącej
wymagań edukacyjnych wynikających z opinii Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Ankietowani nauczyciele
wskazali na następujące modyfikacje oferty edukacyjnej w celu rozwoju uczniów: wprowadzenie zajęć
dodatkowych, organizowanie obozów naukowych, rozwijanie współpracy międzynarodowej, współpracy
z uczelniami, organizowanie wyjść do teatru, kina, realizowane projektów edukacyjnych, organizowanie
wycieczek tematycznych, wspieranie uczniów mających trudności w nauce, wprowadzenie klas z przedmiotami
w zakresie rozszerzonym (klasa wojskowa, turystyczna, sportowa, ratownictwa przedmedycznego),
organizowanie Festiwalu Artystycznego, Dni Patrona Szkoły, realizowanie projektu pn. Szkoła Humanitarna,
współpracą z Caritas przy Parafii, współpraca z klubami sportowymi i organizacjami, np. Polski Czerwony Krzyż,
Liga Obrony Kraju. Ankietowani uczniowie zapytani o to, "czy szkoła pomaga Ci rozwijać Twoje
zainteresowania?" udzielili następujących odpowiedzi: co trzeci uczeń stwierdził, że szkoła pomaga rozwijać
zainteresowania, 47% ankietowanych uważa, że "raczej nie", a 19%
"zdecydowanie nie". Zdaniem
ankietowanych rodziców (16/26) Szkoła pomaga rozwijać zainteresowania i aspiracje dziecka.
Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe, co wynika z wywiadu grupowego z nauczycielami
i Dyrektorem. Nowe rozwiązanie to wprowadzenie internetowej platformy przedmiotowej (humanistycznej) oraz
dziennika elektronicznego. W przypadku klas z przedmiotami rozszerzonymi (klasa "medialna", "wojskowa" oraz
z "ratownictwem przedmedycznym") Szkoła współpracuje z mediami i jednostką wojskową. Na terenie tych
instytucji prowadzone są również zajęcia edukacyjne dla uczniów tych klas. Utworzone zostało Szkolne Koło
Caritas i nawiązana współpraca z Caritas przy Parafii. Efektem tych działań jest zaangażowanie wielu uczniów
w działalność związaną z dystrybucją żywności rodzinom uczniów, które takiej pomocy potrzebują. Szkoła
przystąpiła również do programu Szkoła Humanitarna. Nowym rozwiązaniem jest także współpraca z mediami
(radio, telewizja), audycje w radiu internetowym "Pryzmat" oraz program zwiedzania Krakowa w językach obcych.
Należy podkreślić, że ofertę programową Szkoły wzbogaca także oddanie do użytku boisk sportowych "Orlik
2012".
Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania.
Poziom spełniania wymagania: B
Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Komentarz:
W Szkole wykorzystuje się zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej, co wynika z wywiadu
grupowego z nauczycielami i Dyrektorem. W szkolnym zestawie programów nauczania są uwzględnione
zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej dotyczące celów edukacyjnych, zadań szkoły, treści
Str. 6/18
nauczania i osiągnięć uczniów. W celu lepszego przygotowania uczniów do matury wprowadzono dodatkowe
konsultacje dla uczniów z przedmiotów, które będą zdawać na egzaminie maturalnym. W procesie nauczania
nauczyciele stosują aktywizujące metody nauczania i formy pracy oraz technologię informacyjną. Wykorzystują
pomoce naukowe oraz przygotowane materiały dydaktyczne przydatne do realizacji zajęć dydaktycznych.
W opinii nauczycieli pewnym ograniczeniem w stosowaniu zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy
programowej jest liczebność klas.
Procesy edukacyjne są planowane. Wynika to z wywiadu z Dyrektorem oraz z badań ankietowych nauczycieli.
Procesy edukacyjne planuje Dyrektor, przewodniczący zespołów przedmiotowych oraz poszczególni nauczyciele.
Zdaniem nauczycieli w planowaniu procesów edukacyjnych w odniesieniu do przedmiotu uwzględnia się potrzeby
i możliwości uczniów, czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych treści, organizację roku szkolnego,
liczebność klas, a także inne czynniki takie jak kształcenie umiejętności kluczowych wynikających z potrzeb rynku
pracy, czy możliwość wykorzystania pomocy dydaktycznych niezbędnych do realizacji treści programowych.
Organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu się. W opinii wszystkich ankietowanych nauczycieli szkoła
zapewnia możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych. Większość ankietowanych
(25/27) uważa, że pomieszczenia w których prowadzi się zajęcia sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów.
Z badań ankietowych uczniów w ankiecie Moja Szkoła wynika, że uczniowie czują się zmęczeni z powodu liczby
zajęć w szkole w ciągu jednego dnia: "codziennie" - 26%, "kilka razy w tygodniu" - 54% , "raz w tygodniu" -18%,
"rzadziej niż raz w tygodniu" - 2%. W ankiecie Mój Dzień uczniowie klas trzecich (78%) w dniu badania czuli się
zmęczeni z powodu liczby zajęć w szkole. Jednocześnie należy zaznaczyć, że liczba godzin zajęć dla
poszczególnych klas jest rozłożona równomiernie na poszczególne dni tygodnia. Ułożenie przedmiotów w planie
dnia sprzyja uczeniu się zgodnie z zasadami higieny. Połowa ankietowanych rodziców uważa, że plan lekcji
sprzyja uczeniu się, a połowa jest przeciwnego zdania. Uczniowie klas drugich i trzecich rozpoczynają zajęcia
rano, od pierwszej godziny lekcyjnej, natomiast uczniowie klas pierwszych przychodzą do szkoły na późniejsze
godziny. Liczebność klas pozwala na organizację procesów edukacyjnych w sposób sprzyjający uczeniu się,
a wielkość klas lekcyjnych jest odpowiednia do liczebności kas.
Stosowane w Szkole metody sprzyjają uczeniu się. Z wywiadu grupowego z nauczycielami oraz Dyrektorem
i badania ankietowego nauczycieli wynika, że nauczyciele podejmują działania ukierunkowane na zwiększenie
efektywności procesu uczenia się w szkole np.: wprowadzenie konsultacji dla uczniów klas maturalnych, wzrost
wykorzystania pomocy i środków dydaktycznych, a także propagowanie konkursów przedmiotowych,
organizowanie wyjść do teatru, opery, wycieczek po Krakowie, czy organizowanie Szkolnego Festiwalu
Artystycznego. W celu zwiększenia aktywności uczniów i ich poczucia odpowiedzialności za proces uczenia się
nauczyciele stosują różnorodne metody nauczania i formy pracy z uczniami np.: pracę w grupach, metodę
projektu, burzę mózgów, drzewko decyzyjne, dramę, ćwiczenia praktyczne, pogadankę, prezentacje
multimedialne, pokaz, metodę problemową, metodę projektu, śnieżną kulę, dyskusję, pogadankę. W opinii
ankietowanych nauczycieli uczniowie mają szansę na zajęciach pracować metodą projektu: "kilka razy w roku"
(12/27); "raz na rok" (8/27); "rzadziej niż raz na rok" (6 wskazań) oraz "co miesiąc" (1 wskazanie). Na wybór przez
nauczycieli metod pracy z uczniami mają wpływ odpowiednio możliwości uczniów, treści zajęć, cele zajęć,
potrzeby uczniów, liczba uczniów, inicjatywa uczniów, dostęp do pomocy, miejsce uczniów. Z ankiety dla uczniów
Moja Szkoła wynika, że urządzenia i pomoce często wykorzystywane na lekcjach to odpowiednio: projektor,
komputer, Internet i tablica interaktywna. Na zajęciach uczniowie rozwiązują problemy sformułowane przez
nauczycieli lub uczniów: "na niektórych zajęciach" (71%) i "na większości zajęć" (18%). Uczniowie mają
możliwość pracy w grupach: "na niektórych zajęciach" (90%), a "na większości zajęć" (6% ). Z ankiety Mój Dzień
wynika, że w dniu przeprowadzenia badania uczniowie pracowali w grupach wykonując zadania "na niektórych
zajęciach" (73%). Uczniowie mieli możliwość postawienia pytania i poszukiwania odpowiedzi na nie samodzielnie
lub w grupie: "na wszystkich zajęciach" (7%), "na większości zajęć" (26%), "na niektórych zajęciach" (47%). Na
lekcjach wykorzystany był komputer, projektor i Internet oraz tablica interaktywna. W dniu badania, uczniowie
ucząc się, odczuwali zaciekawienie lekcją: "raczej tak" (38%), " raczej nie" (53%). Uczniowie aktywnie
uczestniczyli na zajęciach: " zdecydowanie tak" (11%), "raczej tak (46%), "raczej nie" (34%). W dniu badania
uzyskali od nauczycieli pomoc w zastanowieniu się czego się nauczyli: raczej tak (19%), " zdecydowanie tak"
Str. 7/18
(3%), " raczej nie" (50%). Z obserwacji zajęć wynika, że nauczyciele stwarzali uczniom możliwość samodzielnego
wykonania zadań, stosowali formy pracy zespołowej, dobierając i zmieniając w sposób losowy skład grup.
Stosowane metody były adekwatne do celów lekcji. Uczniowie z zaangażowaniem wykonywali zadania stawiane
przez nauczyciela, co wskazywało, że zastosowane metody nauczania i formy pracy są skuteczne. W czasie
obserwowanych lekcji nauczyciele wykorzystywali film, komputer, przygotowane przez nich do zadania dla
uczniów oraz pomoce do przeprowadzania reakcji chemicznych. Podczas lekcji nauczyciele stwarzali uczniom
sytuacje, w których mogą rozwiązywać problemy. Uczniowie korzystają z przyznanych praw. Nauczyciele
zachęcali uczniów do aktywności stosując pracę w grupach i obserwując ich zaangażowanie w wykonywanie
zadania. Uczniowie byli zdyscyplinowani i skoncentrowani na lekcji i chętnie wykonywali zadania i ćwiczenia
stawiane przez nauczyciela. Podejście nauczycieli do uczniów oparte jest na traktowaniu uczniów w sposób
podmiotowy i przyznaniu im prawa do swobody wypowiedzi oraz wyrażania własnych myśl i poglądów. Należy
dodać, że Szkoła posiada dwie pracownie komputerowe i jedną pracownię multimedialną, telewizory, rzutnik
multimedialny, wideo, rzutnik pisma, tablicę interaktywną.
Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce. Z badania ankietowego wynika, że nauczyciele
przekazują uczniom informację zwrotną uzasadniającą ocenę: "zawsze" (19/27) i "prawie zawsze" {8/27).
Informacja zwrotna zawiera uzasadnienie oceny, ocenę postępów, możliwości poprawy oceny, jakie uczeń ma
braki i jak może je uzupełnić, wskazanie mocnych i słabych stron, poziom spełnienia wymagań edukacyjnych,
nad czym należy popracować, co uczeń powinien zrobić, aby uzyskać wyższą ocenę, jaka jest wartość
merytoryczna i językowa odpowiedzi. W przypadku prac pisemnych oprócz oceny uczeń dostaje notatkę na temat
tzw. rozwinięcia tematu, kompozycji pracy, stylu, języka i błędów ortograficznych itp. W szkolnym systemie
oceniania znajduje się zapis, który zobowiązuje nauczycieli do przekazywania uczniom informacji o postępach
w nauce. W szkole znajdują się dokumenty potwierdzające monitorowanie jakości i efektywności procesu uczenia
się uczniów. Wynika z nich, że monitorowanie procesu uczenia prowadzone jest na bieżąco przez Dyrektora
i poszczególnych nauczycieli. Uczniowie wiedzą dlaczego otrzymali taką, a nie inną ocenę: " prawie zawsze"
(71%), "zawsze" (16%). W opinii uczniów nauczyciele wystawiając ocenę odnoszą się do tego, co dany uczeń
umiał lub wiedział wcześniej: " prawie zawsze" 40% ankietowanych, "zawsze" (3%), "rzadko" to robią w opinii
48% ankietowanych. Wystawiając ocenę nauczyciele odnoszą się do wcześniejszych osiągnięć lub trudności
uczniów: " zawsze" - tak zadeklarował co 10 uczeń, "prawie zawsze" (23 %) ankietowanych uczniów, " rzadko"
(52%) i " nigdy" (17 %). W szkole widoczne są informacje o sukcesach uczniów i znajdują się one w gablotach
oraz wystawie osiągnięć.
Ocenianie uczniów motywuje ich do dalszej pracy. Większość ankietowanych nauczycieli (26/27) uważa, że
uczniowie dzięki informacji zwrotnej jaką otrzymują od nauczycieli są zmotywowani do dalszej pracy. Opinie
ankietowanych uczniów o tym, że nauczyciele rozmawiają na temat przyczyn ich sukcesów w nauce są
następujące: 54% uczniów jest zdania, że nauczyciele nie prowadzą takich rozmów, 42% uważa, że czynią to
"rzadko" , a 4% że " często i bardzo często". Na pytanie czy nauczyciele rozmawiają z Tobą na temat przyczyny
Twoich trudności w nauce uczniowie wskazali następujące odpowiedzi: "rzadko" (44%), "często" (11%) i " nigdy"
(46%). W przypadku pytania: jak się zazwyczaj czujesz, kiedy jesteś oceniany(a)? uczniowie wybierali
odpowiedzi: "postanawiam, że się poprawię", "wiem, co mam poprawić" i "nie chce mi się uczyć". Jednocześnie
w wywiadzie grupowym uczniowie stwierdzili, to jak się czują kiedy są oceniani zależy to od przedmiotu,
uzyskanej oceny, nauczyciela, formy sprawdzania wiadomości i umiejętności. Uczniowie cenią sobie możliwość
odpowiedzi (rozmowy) na siedząco w ławce, a nie przed klasą. Opinie rodziców na temat, czy ich dziecko jest
zazwyczaj zmotywowane do nauki przez nauczycieli były następujące: 12/27 ankietowanych uważa, że ocenianie
motywuje ich dziecko do dalszej pracy, natomiast 7/27 uważa, że ocenianie nie motywuje dziecka do dalszej
pracy, a 6 ankietowanych rodziców nie miało zdania na ten temat.
W Szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów, co wynika z wywiadu grupowego z nauczycielami i Dyrektorem.
Zarówno Dyrektor jak i poszczególni nauczyciele monitorują osiągnięcia uczniów. Monitoring dotyczy wszystkich
uczniów i obejmuje: wyniki egzaminów, bieżące wyniki uczniów z poszczególnych przedmiotów, wyniki
klasyfikacji, wyniki ze sprawdzianów pisemnych i odpowiedzi ustnych. Monitorując osiągnięcia uczniów poszukuje
się odpowiedzi na pytania dotyczące m. in.: poziomu wiedzy uczniów, możliwości indywidualnych ucznia,
Str. 8/18
oczekiwanych efektów kształcenia, efektywności stosowanych metod pracy z uczniem, skuteczności oddziaływań
wychowawczych i losów absolwentów.
Z wywiadu z Dyrektorem wynika, że procesy edukacyjne w Szkole są monitorowane. Monitorowanie procesów
edukacyjnych jest prowadzone przez Dyrektora i poszczególnych nauczycieli. Dyrektor przeprowadza obserwacje
poszczególnych zajęć edukacyjnych zgodnie z harmonogramem na dane półrocze i dokonuje analiz tych
obserwacji. Nauczyciele monitorują realizację procesów edukacyjnych na bieżąco m.in.: poprzez analizę
opanowania przez uczniów przekazywanych treści nauczania, systematyczne ocenianie osiągnięć
indywidualnych uczniów, analizę wyników nauczania w ramach oceniania bieżącego i wyników klasyfikacji
śródrocznej i końcowej, analizę wyników egzaminów itp. Większość nauczycieli (26/27) uważa, że w szkole
monitoruje się procesy edukacyjne. Podczas monitoringu stawiane są pytania dotyczące m.in.: sukcesów
uczniów, trudności, możliwości rozwoju zainteresowań, uzyskiwanych efektów, nabywania określonych
kompetencji, skuteczności stosowanych metod nauczania, skuteczności oddziaływań wychowawczych, itd.
Wnioski z monitoringu są wykorzystane do planowania procesów edukacyjnych. Jak wynika to z wywiadu
z Dyrektorem i wywiadu grupowego z nauczycielami wnioski z monitoringu dotyczą, np.: dostosowania wymagań
edukacyjnych, indywidualizacji pracy z uczniem zdolnym i mającym trudności w nauce, wykorzystania pomocy
dydaktycznych, wprowadzenia konsultacji indywidualnych, przeznaczenia godzin dodatkowych, nauczania
języków obcych zgodnie z możliwościami uczniów, pomocy koleżeńskiej, współpracy nauczycieli, udziału uczniów
w konkursach, programach edukacyjnych.
Współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów edukacyjnych. Z wywiadu grupowego z nauczycielami
i Dyrektorem wynika, że podejmowane przez szkołę działania uwzględniają propozycje i opinie uczniów.
Przykłady to m.in.: wspólnie ustalanie terminów sprawdzianów, prac klasowych zadań domowych, pomysły
dotyczące tematów lekcji wychowawczych, inicjatywy dotyczące przygotowania i udział w uroczystościach
szkolnych, propozycje wycieczek klasowych obozów naukowych i wyjazdów zagranicznych, rozszerzenie ilości
godzin o tematykę interesującą daną klasę w przypadku przedmiotów maturalnych, przygotowanie i organizacja
Dnia Języków Obcych, wyjście na strzelnicę itp. Ankietowani nauczyciele biorą pod uwagę opinie uczniów o tym,
jak chcieliby się uczyć: "na niektórych zajęciach" (14/27), "na większości zajęć" (11/27) oraz "na wszystkich
zajęciach" (2/27). Pomysły uczniów, które uwzględnili dotyczyły zajęć pozaszkolnych, terminów testów
i sprawdzianów, metod pracy na lekcji, tematyki lekcji oraz sposobu oceniania, a także organizowania wspólnych
wyjść i zwiedzania kościołów Krakowa, przygotowania plakatów, referatów na wybrany temat, pokazów poza
szkołą. Ponad połowa ankietowanych uczniów (54%) stwierdziła, że nauczyciele pytają ich o opinie, w jaki sposób
chcielibyście uczyć się na lekcjach. Przeciwnego zdania było 46% ankietowanych. Większość ankietowanych
rodziców (20/26) uważa, że nauczyciele rzadko uwzględniają opinie uczniów dotyczące tematyki zajęć czy
sposobu prowadzania zajęć. Z obserwacji lekcji wynika, że nauczyciele na początku lekcji informowali uczniów
o celach i przebiegu lekcji. Uczniowie nie zgłaszali żadnych propozycji dotyczących organizacji lekcji.
Nauczyciele stosują zróżnicowanie metody wspierania. Wspierają swoich uczniów w uczeniu w następujący
sposób: poprzez możliwość poprawy oceny, możliwość wykazania się umiejętnościami, udzielanie pochwał
na forum klasy, gratulacje za dobrze wykonaną pracę, indywidualne rozmowy i konsultacje, jasne nagradzanie,
budowanie atmosfery zaufania, organizowanie dodatkowych zajęć i konsultacji dla uczniów, zachęcanie
do udziału w konkursach, olimpiadach i projektach, jasne określone wymagania, organizowanie wycieczek
tematycznych, indywidualizowanie metod pracy na lekcji, pracę z uczniem zdolnym i słabym, wybór dodatkowych
zadań dla uczniów zdolnych-dobieranie zadań o rożnym stopniu trudności, indywidualne podejście do uczniów
przygotowanie do konkursów, wspieranie uczniów mających problemy w nauce, stwarzanie miłej atmosfery
na lekcji, pochwały za każe osiągnięcie, zachęcanie do udział w zajęciach pozalekcyjnych, dostosowanie
wymagań edukacyjnych, uświadomienie pomocy pedagogicznej, prace w zespołach przedmiotowych,
rozpoznanie potrzeb i problemów uczniów, samodzielne prowadzenie wybranych części lekcji, udzielanie porad,
pomoc w rozwijaniu pasji, zachęcanie do korzystania z biblioteki szkolnej, organizowane dodatkowych zajęć
z piłki nożnej, siatkówki, koszykówki w których uczniowie chętnie uczestniczą, organizowanie zajęć praktycznych,
wzmacnianie poczucia wiary ucznia we własne możliwości itp. Według rodziców nauczyciele umieją zachęcać
Str. 9/18
uczniów do nauki. Starają się znaleźć czas by ukierunkować ucznia, podpowiedzieć, wyjaśnić itd. Organizują
wycieczki np.: do Muzeum motoryzacyjnego, Panoramy Racławickiej. Za wyniki w nauce i frekwencję uczniowie
są nagradzani przez Radę Pedagogiczną. W konkursie na projekt kalendarza szkolnego i projekt banera nagrodę
dla ucznia ufundowała Rada Pedagogiczna.
Nauczyciele stosują zróżnicowane metody motywowania. Z badań ankietowych wynika, że nauczyciele motywują
swoich uczniów w następujący sposób: poprzez dodatkowe podziękowania, mobilizowanie do aktywności
na lekcjach, uzasadnianie oceny, nagradzanie, chwalenie, prowadzenie lekcji w sposób interesujący, stosowanie
metod w których każdy uczeń może osiągnąć sukces, zachęcanie do udziału w konkursach i olimpiadach,
wskazywanie przydatności poznawanych treści nauczania, zadawanie ciekawych zadań domowych, ściśle
związanych z tematyką zajęć, ocenianie aktywności na lekcji, współpraca z rodzicami, wskazanie zarówno tego,
co jest do dopracowania, jak i osiągnięć, sukcesów i postępów, bieżące ocenianie uczniów, nagradzanie
dodatkowymi ocenami za udział w sesjach plakatowych, konkursach i przedstawieniach, ukazywanie uczniom
zalet uczenia się danego przedmiotu i otwartość na sugestie uczniów dotyczące sposobów realizacji materiału,
organizowanie zajęć poza szkołą, np. w wyższej uczelni, czy instytucji naukowej oraz organizowanie spotkań
z pracownikami tych instytucji, zachęcanie do wykonywania dodatkowych zadań i doświadczeń w domu,
dobieranie do treści programowych ciekawych przykładów "z życia", wykorzystywanie ciekawych i przydatnych
środków dydaktycznych (filmy, programy komputerowe), udzielanie pochwał na forum klasy, przed rodzicami,
na forum Rady Pedagogicznej. W opinii uczniów nauczyciele motywują ich do nauki np. poprzez zachęcanie
do udziału w konkursach przedmiotowych, wskazywanie uczniom odpowiedniej literatury i udostępnianie
przygotowywanych własnych materiałów dydaktycznych.
Wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są wdrażane. Z wywiadu grupowego z nauczycielami i Dyrektorem
wynika, że wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są na bieżąco wdrażane do realizacji. Przykłady
wdrożonych wniosków to: wprowadzenie obowiązkowej matury próbnej, nauka języków obcych wg poziomów
zaawansowania uczniów, zwiększone liczby godzin z języka polskiego i wprowadzone nieodpłatne konsultacji dla
uczniów klas trzecich, stałe godziny konsultacji dla rodziców (1 godzina tygodniowo przez każdego nauczyciela),
przygotowanie prezentacji maturalnych z języka polskiego i języków obcych, konsultacje dla uczniów mających
problemy w nauce, zajęcia wyrównawcze. Ponadto analizuje się osiągnięcia uczniów w zespołach uczących,
stosowane metody nauczania, zachęca się uczniów do udziału projektach (np. "IV władza" oraz w konkursach
i olimpiadach).
Informacja o postępach pomaga uczniom uczyć się. Ankietowani uczniowie klas trzecich udzielając odpowiedzi
na pytanie - moi nauczyciele rozmawiają ze mną o postępach w nauce i dzięki temu wiem, jak się uczyć wskazali następujące odpowiedzi: 44% ankietowanych, "rzadko" 48% respondentów, "bardzo często i często" 8%,
"nigdy" 44%. Natomiast na pytanie - czy dostałem(łam) dzisiaj od nauczyciela wskazówkę, która pomogła mi się
uczyć ? - uczniowie odpowiedzieli: " nie" (72%) i tak (28%). Ankietowani rodzice uważają, że informacja
o wynikach ich dziecka uzyskana od nauczycieli pomaga mu się uczyć: "tak" uważa większość (17/26),
a przeciwnego zdania jest 9/26. Zdaniem ankietowanych rodziców dzieci umieją się uczyć (22/26). Jednocześnie
w wywiadzie grupowym uczniowie stwierdzili, że na lekcjach wychowawczych oraz zajęciach edukacyjnych
nauczyciele mówią jak się uczyć i udzielają uczniom konkretnych porad i wskazówek, np. na co należy zwrócić
szczególną uwagę i w jakiej kolejności uczyć się. Zdaniem uczniów rozmowy i porady nauczycieli pomagają im
w nauce.
Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania.
Poziom spełniania wymagania: B
Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli
Komentarz:
Nauczyciele konsultują swoje plany zajęć edukacyjnych z innymi nauczycielami. Zapisy świadczące o wspólnym
planowaniu przez nauczycieli procesów edukacyjnych znajdują się w dokumentacji zespołów przedmiotowych i w
Str. 10/18
protokołach Rady Pedagogicznej. Dotyczą one m.in.: realizacji programu wychowawczego, wdrożonych
projektów, organizacji wspólnych przedsięwzięć, uroczystości szkolnych, zajęć sportowych, wizyt zagranicznych,
wyjść do teatru, kina, muzeum itp. Nauczyciele współdziałają ze sobą w ramach realizacji zadań wychowawczych
(np. zespołu uczącego w danej klasie).
Zdaniem Dyrektora w szkole zorganizowana jest analiza procesów edukacyjnych w następujący sposób:
- diagnoza klas pierwszych w oparciu o egzamin gimnazjalny (zespoły uczących wspólnie z pedagogiem, Radą
Pedagogiczną i Dyrektorem)
- analiza osiągnięć nauczycieli danego przedmiotu w pracy z uczniem i prezentacja na forum Rady Pedagogicznej
- w zespołach przedmiotowych - analiza matur i wyników nauczania
- systematyczne spotkania w obrębie zespołów uczących w danej klasie
- badanie wyników i opracowanie wniosków do dalszej pracy
- wszystkie analizy diagnozujące wyniki matury pisemnej przedstawiane są na forum Rady Pedagogicznej
(prezentacje multimedialne, wnioski, dyskusje).
Nauczyciele dokonują analizy procesów edukacyjnych zachodzących w Szkole samodzielnie oraz wspólnie
z innymi nauczycielami np. w zespołach zadaniowych i przy okazji nieformalnych spotkań i rozmów. Przykłady
działań prowadzonych wspólnie przez nauczycieli po analizie procesów edukacyjnych :
- dostosowanie wymagań edukacyjnych z uwzględnieniem opinii PPP
- konsultacje indywidualne dla uczniów klas III
- prowadzenie zajęć wyrównawczych dla uczniów słabych
- przygotowanie oraz wskazywanie uczniom materiałów edukacyjnych do nauki
- zmiany poziomu nauczania języków obcych w zależności od umiejętności danego ucznia
- spotkania nauczycieli w zespołach uczących i analizowanie problemów.
Nauczyciele wspierają się wzajemnie w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych m. in. poprzez: omawianie
na posiedzeniu zespołu przedmiotowego przebiegu i wyników egzaminu próbnego, analizę wyników egzaminów
maturalnych i formułowanie wniosków do dalszej pracy, przygotowanie matury próbnej, udział w różnych
rodzajach projektów i przedsięwzięciach (np. edukacja filmowa Era- Nowe Horyzonty, wystawa Bloomsbury
Wirginii Woolf), organizację uroczystości, konkursów, olimpiad, akcji charytatywnych, wyjść do teatru, kina
muzeum itp. oraz ćwiczenia prezentacji maturalnych z języka polskiego, języków obcych i konsultacje dla uczniów
z problemami.
Przy planowaniu procesu nauczania nauczyciele mogą liczyć na pomoc swoich koleżanek i kolegów
(indywidualną lub w ramach zespołów przedmiotowych i zadaniowych), pedagoga szkolnego i pracowników
biblioteki szkolnej. Dzielą się swoim doświadczeniem, ciekawymi pomysłami dotyczącymi metod nauczania,
nowinkami z nauczanego przedmiotu jak i nowościami wydawniczymi. Konsultują się w sprawie programów
i planów nauczania, korelacji międzyprzedmiotowej, wyborze podręczników, sprawdzianów i testów oraz
w bieżących sprawach wychowawczych. Wspólnie tworzą testy w formie maturalnej do ćwiczeń na lekcjach.
Nauczyciele z młodszym stażem uzyskują pomoc i wsparcie bardziej doświadczonych nauczycieli (np.
przy opracowywaniu wymagań edukacyjnych, planu pracy, prowadzeniu zajęć, w lepszym i bardziej efektywnym
planowaniu własnej pracy).
Ankietowani nauczyciele uważają, iż ich głos jest brany pod uwagę w trakcie podejmowania decyzji
o wprowadzaniu koniecznych zmian w realizacji procesów edukacyjnych. Jako uzasadnienie podali podjęte
rozmowy i dyskusje w sprawie: wewnętrznego systemu oceniania, statutu szkoły, stosowania dziennika
elektronicznego, konsultacje dotyczące profili klas i siatki godzin, sposobu realizacji zmian w procesie
edukacyjnym, planowania wycieczek, zgody na udział w projektach edukacyjnych, akceptacji poczynań, które
służą rozwojowi młodzieży, zmian w realizacji procesów edukacyjnych w klasach z poszerzoną tematyką obronną
i wojskową. Nauczyciele podejmują rozmowy i dyskusje z dyrekcją, w czasie zebrania Rady Pedagogicznej,
w zespole przedmiotowym oraz podczas spotkań nieformalnych. Podjęte decyzje mają wpływ na rozwój Szkoły.
W wyniku wspólnie podjętych decyzji zostały wprowadzone w Szkole zmiany dotyczące procesów edukacyjnych
takie jak: zajęcia dodatkowe z przedmiotów maturalnych, systematyczne konsultacje dla maturzystów,
Str. 11/18
dostosowanie do potrzeb uczniów oferty "19 godziny", dodatkowa próbna matura i dodatkowe zajęcia
pozalekcyjne. Efekty podjętych decyzji to przede wszystkim: zmniejszenie ilości ocen niedostatecznych,
poprawianie wyników matur, dowartościowanie uczniów podniesieniem efektywności ich pracy.
Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania.
Poziom spełniania wymagania: B
Wymaganie: Kształtuje się postawy uczniów
Komentarz:
Działania wychowawcze podejmowane w Szkole są spójne i adekwatne do potrzeb uczniów. Nauczyciele
współpracują ze sobą w obrębie zespołów uczących w danej klasie, podczas posiedzeń Rady Pedagogicznej
oraz wymieniają się różnymi informacjami (zgodnie z potrzebami). Wspólnie opracowują plan wychowawczy
szkoły i dbają o realizację programu wychowawczego i programu profilaktyki. Podejmują zadania mające na celu
przeciwdziałanie agresji i uzależnieniom oraz działania kształtujące pożądane postawy uczniów. Trudne
problemy wychowawcze omawiają z pedagogiem szkolnym. Wspólnie też opracowano system interwencji
kryzysowej. Szkoła brała udział w programach "Z prawem na ty", "Bądź zdrów" i "Szkoła bez przemocy",
organizowała dla uczniów spotkania z pracownikami staży miejskiej i policji. Wszystkie klasy biorą udział w cyklu
zajęć związanych z uzależnieniami i dopalaczami oraz w spektaklu Absent. Corocznie są organizowane spotkania
z ludźmi, którzy wyszli z nałogu. W opinii nauczycieli problemem w szkole jest frekwencja - uczniowie klas
trzecich uważają, że są pełnoletni i sami mogą sobie usprawiedliwiać nieobecność w szkole. Czasami problemem
jest noszenie odpowiedniego ubioru przez uczniów (zwłaszcza w okresie jesienno - zimowym). Nauczyciele
konsekwentnie wymagają od uczniów przestrzegania obowiązków i zachowań opisanych w statucie. Nauczyciele,
uczniowie i rodzice uważają, że szkoła jest bezpieczna - nie ma agresji wśród uczniów, narkotyków ani istnienia
fali, nauczyciele pełnią dyżury podczas przerw w różnych częściach szkoły, a podział godzin sprzyja dobrej
organizacji pracy i nauki. W Szkole często dyskutuje się na temat właściwego zachowania uczniów. W opinii
ankietowanych uczniów 65% czuje się traktowanych w równy sposób z innymi uczniami, a "zdecydowanie nie" 13%. Natomiast 55% ankietowanych uczniów sądzi, że nauczyciele traktują uczniów sprawiedliwie, a 10%
uczniów uważa, że "zdecydowanie nie". Podobnego zdania są ankietowani rodzice: ponad połowa z nich uważa,
że nauczyciele traktują uczniów w równy sposób oraz, że sposób w jaki Szkoła wychowuje uczniów odpowiada
potrzebom ich dziecka.
W szkole przeprowadza się diagnozę wychowawczych potrzeb uczniów. Wychowawcy przeprowadzają ankietę
we wszystkich klasach pierwszych na początku roku szkolnego. Badanie ankietowe klas pierwszych
przeprowadza także pedagog szkolny. Pozwala to na zdiagnozowanie sytuacji każdego ucznia. Działania te są
kontynuowane w klasach wyższych. Prowadzona diagnoza pozwala sformułować zadania do realizacji przez
szkołę, nauczycieli i wychowawców klas oraz wybrać tematy do omówienia na spotkaniach indywidualnych
z rodzicami. Każdy nauczyciel obserwuje zachowania uczniów podczas zajęć, przerw i w innych sytuacjach. Na
spotkaniach zespołu uczącego rozmawia się na temat zachowania uczniów oraz zdiagnozowanych problemów
i potrzeb. Nauczyciele obserwują brak chęci u uczniów rozpoczynających naukę w szkole do angażowania się
w jakąkolwiek działalność. Dlatego od pierwszych tygodni uczą uczniów aktywności, podejmowania działania,
angażowania się w sprawy klasy szkoły i środowiska. Starania nauczycieli przynoszą oczekiwane efekty uczniowie są aktywniejsi i otwarci na działanie. Między innymi angażują się w różnorodne akcje charytatywne,
wolontariat, działają w samorządzie, w szkolnym kole PCK (wielu uczniów jest honorowymi dawcami krwi),
przygotowują uroczystości, imprezy szkolne.
Zdaniem nauczycieli uczniowie biorą udział w działaniach kształtujących społecznie pożądane postawy.
Nauczyciele dyskutują z uczniami na temat pożądanych postaw oraz kształtują u uczniów pożądane społecznie
postawy m.in. poprzez: swój sposób zachowania, bycia, ubiór, sposób komunikowania się z uczniami. Podczas
obserwowanych zajęć można było zauważyć wysoką kulturę nauczycieli oraz właściwe relacje nauczyciel - uczeń.
Nauczyciele byli mili i serdeczni wobec uczniów, ale również konsekwentni w realizacji zamierzonych celów lekcji.
Potrafili stworzyć dobrą atmosferę sprzyjającą uczeniu się na wszystkich obserwowanych zajęciach. Na pytanie
Str. 12/18
ankietowe "czy postawy promowane przez szkołę są zgodne z postawami, które Ty uważasz za ważne"
pozytywnie odpowiedziało 65% uczniów, "zdecydowanie nie" - 9%. Uczniowie potwierdzają również to, iż brali
w szkole udział w rozmowie na temat odpowiedniego zachowania lub w innych zajęciach związanych
z zachowaniem i relacjami z innymi ludźmi.
Zdaniem Dyrektora i nauczycieli uczniowie uczestniczą w tworzeniu i zmianie szkolnego systemu oddziaływań
wychowawczych. Jako przykłady uczestnictwa uczniów we współtworzeniu i modyfikowaniu działań
wychowawczych podają:
- działalność w samorządzie szkolnym, PCK, ZHP, Caritas
- zgłaszanie propozycji do planu wychowawczego klasy oraz tematyki lekcji wychowawczych
- organizowanie akcji charytatywnych
- przygotowywanie uroczystości szkolnych
- pełnienie dyżuru gospodarza szkoły
- zgłaszanie propozycji zajęć pozalekcyjnych, wycieczek.
Uczniowie mają możliwość dyskusji na godzinie wychowawczej na nurtujące ich zagadnienia, mogą dodawać
kryteria, które należy wziąć pod uwagę przy ocenianiu, a także tworzyć makiety z pomysłami i sposobami
realizacji.
Nauczyciele promują wartości patriotyczne, postawę ucznia odpowiedzialnego za swój rozwój; zachęcają uczniów
do pomocy koleżeńskiej. Zdaniem nauczycieli bywa, iż uczniowie nie zgadzają się z tym, że muszą słuchać
poleceń nauczycieli, gdyż uważają się za osoby dorosłe (pełnoletnie) - mogące decydować o sobie i o swoim
życiu. Zdaniem uczniów szkoła oczekuje od nich postaw i zachowań takich jak: patriotyzm, punktualność,
zdyscyplinowanie, systematyczność w nauce, dojrzałość, odpowiedzialność, uczciwość, działalność na rzecz
innych, umiejętność pracy w grupie. Wymienione przez uczniów postawy i zachowania są dla nich ważne. Należy
jednak nadmienić, iż 40% ankietowanych uczniów uważa, że uczniowie mają wpływ na to, jakie postawy są
promowane w szkole; 48% uważa, że raczej nie ma wpływu, a 12% uczniów twierdzi, iż uczniowie w ogóle go nie
mają. W opinii rodziców szkoła oczekuje od uczniów przestrzegania statutu i regulaminów oraz aktywności
na rzecz szkoły i środowiska. Uczniowie zawsze otrzymują pomoc i wsparcie od nauczycieli. Młodzież szanuje
mienie szkoły i jest zaangażowana w różne działania. Dyrektor szkoły często udziela pochwał uczniom na piśmie
za zachowanie i zaangażowanie w działania szkoły.
Działania wychowawcze analizowane są na bieżąco, na bieżąco też redaguje się wnioski i zatwierdza
do realizacji w planie wychowawczym szkoły i w planach wychowawczych poszczególnych klas. Uwzględnia się
sugestie uczniów dotyczące sytuacji w ich klasie, propozycje wyjść poza szkołę, przygotowanie uroczystości
o tematyce historycznej, kultywowanie tradycji polskich (wigilia, Wielkanoc). Każda klasa opracowuje system
wartości (prezentowany na terenie szkoły) i kodeks zachowań ucznia. Dla uczniów klas pierwszych organizuje się
konkurs savoir vivre i uczy dbałości o strój szkolny.
Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania.
Poziom spełniania wymagania: B
Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych
Komentarz:
Nauczyciele diagnozują możliwości edukacyjne swoich uczniów. Prowadzenie systematycznej i wnikliwej
diagnozy pozwala nauczycielom uzyskać informacje i ocenić m. in.:
- możliwości ucznia na początku edukacji w szkole, a także możliwości poszczególnych klas
- zróżnicowanie poziomów przyswajania wiedzy
- umiejętności i poziom zdobytej wiedzy
- przewidywane sukcesy edukacyjne uczniów
- na jakie elementy w rozwoju ucznia zwrócić szczególną uwagę
- jak dostosować wymagania edukacyjne do trudności (np. dyslektycznych)
- poziom opanowania wiedzy i umiejętności i w konsekwencji dobór realizowanych treści, metod i podręczników
Str. 13/18
- jaki jest poziom rozwoju psychomotorycznego uczniów
- o ile więcej jednostek lekcyjnych trzeba przeznaczyć na dany temat
- czy uczniowie rozwijają swoje umiejętności
- aktywność na lekcji i zaangażowanie w czasie lekcji
- chęć uczestniczenia w różnego rodzaju zajęciach i wyjściach
- jaka jest potrzeba organizowania dodatkowej lekcji z przedmiotu (indywidualne konsultacje lub realizacja
dodatkowej godziny w trybie cotygodniowym)
- co należy udoskonalić, aby osiągnąć zamierzony cel i wyznaczyć sposoby dalszej pracy.
Zdaniem Dyrektora uczniowie średnio-zdolni lub bardzo-zdolni nie osiągają w Szkole sukcesu edukacyjnego
przede wszystkim z powodu trudności wynikających z sytuacji materialnej rodzin, nie wszyscy też rodzice
wspierają swoje dzieci. Część uczniów jest z rejonu, a część dojeżdża z innych części Krakowa, a nawet
z okolicznych miejscowości. W miejscach, w których mieszkają uczniowie pojawia się zjawisko eurosieroctwa
i bieda. Szkoła prowadzi wnikliwą analizę sytuacji rodzinnej uczniów i organizuje właściwą pomoc (np. od Rady
Rodziców, z parafii). Szkoła wspólnie z Parafią weszła w program Caritas dzięki czemu około 220 osób
(uczniowie i członkowie rodzin) zostało objętych pomocą materialną (produkty żywnościowe). W dystrybucji
żywności potrzebującym pomaga młodzież należąca do Szkolnego Koła Caritas - uwrażliwia to uczniów, którzy
widzą wymiar swojej pracy i czują się potrzebni. Ankietowani uczniowie myśląc o swoich wynikach pracy w szkole
najczęściej czują "niezadowolenie, że nie mogłem/mogłam zrobić więcej" (49%) oraz, że "wszystko jest
w porządku" (41%), 3 (2%) uczniów "czuje radość", natomiast 12 uczniów (8%) "to nie obchodzi". Zdaniem
ankietowanych rodziców dziecko osiągnęłoby sukces gdyby otrzymało w szkole pomoc: w nauce (17/26),
w sporcie (10/26), w działaniach społecznych (samorząd, wolontariat, działania charytatywne) - 10/26 oraz
w sztuce (muzyka, plastyka) - 4/26
Zdaniem Dyrektora Szkoła prowadzi szereg działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów. Między innymi
przedstawia bogatą ofertę języków obcych (7 języków), organizuje obozy językowe (Wielka Brytania i Niemcy),
wymianę ze szkołami za granicą (Anglia, Niemcy, Francja, Włochy, Turcja) i wyjazdy językowe do Anglii.
Wychodząc na przeciw potrzebom i zainteresowaniom uczniów utworzono klasę z ratownictwem
przedmedycznym i klasę wojskową. Uczniowie mają możliwość wyjazdu na poligon, uczestniczenia w zajęciach
terenowych i na strzelnicy. Aktywnie współpracują z jednostką wojskową i z PCK w Krakowie. Ponadto szkoła
bierze udział w projektach: Sokrates Comenius i "IV władza w Szkole", którego realizacja oparta jest na szerokim
kontakcie z mediami (prasa, radio, telewizja). Efektem realizacji tego projektu jest powstanie klasy medialnej.
W ramach ścisłej współpracy z uczelniami wyższymi w Krakowie, a także z Miejskim Centrum Kultury
i Śródmiejskim Ośrodkiem Kultury młodzież ma możliwość uczestniczyć w zajęciach prowadzonych przez
pracowników naukowych, w konkursach i wycieczkach rozwijając swoje zainteresowania. Wszyscy uczniowie
posiadający orzeczenia poradni psychologiczno - pedagogicznej są objęci właściwą opieką. Uczniowie mogą
korzystać z pomocy pedagoga szkolnego, psychologa PPP nr 3, logopedy, a także z porad i pomocy
Krakowskiego Ośrodka Terapii i Profilaktyki Środowiskowej i Ośrodka Zdrowia Psychicznego.
Nauczyciele stosują indywidualizację procesów nauczania z uwzględnieniem szczegółowej analizy trudności
danego ucznia. Szkoła w swoich działaniach stara się dotrzeć do każdego ucznia i w zależności od sytuacji
działać elastycznie i skutecznie. Zdaniem rodziców Szkoła podejmuje starania, aby umożliwić wszystkim uczniom
odniesienie sukcesu szkolnego na miarę ich możliwości m. in. poprzez: rozwijanie zainteresowań, organizację
imprez (np. Szkolny Festiwal Artystyczny w różnych kategoriach) oraz wspieranie ucznia (pomoc materialna,
pomoc w nauce, zajęcia dodatkowe). Dzięki dobrej współpracy Szkoły z rodzicami, Rada Rodziców
dofinansowuje wycieczki, wyjazdy uczniów, imprezy szkolne, ufundowała statuetki dla nagrodzonych w Szkolnym
Festiwalu Artystycznym. Ostatnio Rada Rodziców wyszła z propozycją utworzenia funduszu nagradzania ucznia
i nauczyciela za osiągnięcia w konkursach na szczeblu wojewódzkim. W opinii partnerów szkoły, w Szkole są
podejmowane starania, aby umożliwić wszystkim uczniom odniesienie sukcesu szkolnego na miarę ich
możliwości. Jako przykłady podano: powstanie Orlika, działalność kół zainteresowań, chór szkolny, prowadzenie
diagnostyki i opieranie się o opinie specjalistyczne, rozpoznanie potrzeb uczniów, prowadzenie diagnozy
psychologicznej i specjalistycznej lekarskiej i w zależności od nasilania deficytów podejmuje się odpowiednie
działania. Trzeci rok ksiądz katecheta pełni dwa razy w tygodniu dyżury dla uczniów i dla rodziców, którzy chcą
Str. 14/18
porozmawiać lub poradzić się w konkretnej sprawie. Raz w miesiącu psycholog z PPP pełni w szkole dyżur.
Zdaniem połowy ankietowanych rodziców w szkole podejmuje się starania "by moje dziecko miało poczucie
sukcesu w nauce na miarę jego możliwości",
"zdecydowanie nie" uważa troje rodziców. Ponad połowa
ankietowanych uczniów (59%) twierdzi, iż nauczyciele mówią im, że mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy,
a 48% uczniów ma odczucie, że nauczyciele w nich wierzą. Tylko 20% uczniów uważa, że nauczyciele pomagają
im się uczyć, gdy mają trudności z nauką, "zdecydowanie nie" uważa 28% uczniów, a 4/26 ankietowanych
rodziców ma poczucie, że w szkole dziecko traktowane jest indywidualnie, natomiast "zdecydowanie nie" 5/26
rodziców.
W opinii Dyrektora uczniowie są motywowani do pełnego wykorzystania swoich możliwości m. in. poprzez:
zachęty, właściwą motywację, pochwały wychowawcy, dyrektora, prezentacje wzorców (np. losy absolwentów)
promocje ich sukcesów i osiągnięć, list gratulacyjny do rodziców. Uczniowie mają możliwość prezentacji dorobku
na Szkolnym Festiwalu Artystycznym, udziału w projektach, redagowania szkolnej gazetki "Nowe perspektywy"
oraz otrzymania Nagrody Prezesa Rady Ministrów. W opinii nauczycieli proces edukacji jest indywidualizowany.
Nauczyciele pracują z uczniem zdolnym i słabym. Przykłady to: konsultacje indywidualne dla wszystkich uczniów,
indywidualizacja zadań domowych, różnicowanie zadań dodatkowych w zależności od możliwości, potrzeb
i zainteresowań uczniów, zachęcanie uczniów do udziału w konkursach przedmiotowych i zajęciach dodatkowych,
obserwowanie postępów uczniów itp. Potwierdzili to uczniowie podczas wywiadu; stwierdzili między innymi, że
zawsze mogą liczyć na pomoc nauczycieli, którzy poświęcają im dodatkowy czas na konsultacje (grupowe
i indywidualne) w zakresie poszczególnych przedmiotów.
Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania.
Poziom spełniania wymagania: B
Str. 15/18
Wnioski z ewaluacji:
1. Szkoła podejmuje różnorodne i liczne działania realizujące Koncepcję Pracy ukierunkowane na podnoszenie
poziomu nauczania i uczenia się, podnoszenie sprawności fizycznej i bezpieczeństwo uczniów oraz rozwijanie
oferty edukacyjnej.
2. Szkoła posiada bardzo duży potencjał umożliwiający realizowanie oferty edukacyjnej. Dążenie do pełnego
wykorzystania możliwości Szkoły w tym zakresie zwiększa zainteresowanie uczniów i ich udział w działaniach
realizowanych w ramach oferty edukacyjnej.
3. Procesy edukacyjne realizowane w Szkole uwzględniają takie działania jak: przekazywanie informacji zwrotnej
o postępach uczniów, stosowanie aktywizujących metod nauczania, współpraca uczniów i nauczycieli,
motywowanie i wspieranie uczniów. Większość z tych działań jest rozpoznawana przez uczniów.
4. Nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych. W wyniku wspólnie podjętych
decyzji wprowadzono zmiany, które wpłynęły na rozwój szkoły.
5. Szkoła przywiązuje dużą wagę do kształtowania społecznie pożądanych postaw. Nauczyciele w szczególności
promują wśród uczniów patriotyzm, odpowiedzialność za swój rozwój oraz aktywność w działaniach na rzecz
Szkoły i środowiska.
6. Szkoła systematycznie prowadzi diagnozę możliwości edukacyjnych uczniów oraz ich potrzeb i zainteresowań.
Na podstawie opracowanych wniosków podejmuje się działania, które zwiększają szanse edukacyjne uczniów
i dają możliwość wszechstronnego rozwoju.
Str. 16/18
Wymaganie
Poziom spełniania wymagania
Obszar: Procesy
Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej
Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli
Kształtuje się postawy uczniów
Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych
A
B
B
B
B
B
Str. 17/18
Raport sporządzili:
Jan Niedzielski
Grażyna Samborek
Kurator Oświaty:
Wersja pełna raportu dostępna pod adresem: www.platforma.npseo.pl/summary/htmlReport/id/4254.
Str. 18/18