plan rozwoju lokalnego gminy rzezawa na lata

Transkrypt

PLAN ROZWOJU LOKALNEGO
GMINY RZEZAWA
NA LATA 2004-2006
Kraków – Rzezawa
październik - grudzień 2004
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY RZEZAWA NA LATA 2004 – 2006
SPIS TREŚCI:
I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO.......... 3
II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA NA
OBSZARZE OBJĘTYM PLANEM............................................................. 3
II.1. Informacje ogólne........................................................................................................... 3
II.2. Środowisko przyrodnicze............................................................................................... 6
II.3. Dziedzictwo kulturowe, rekreacja i turystyka................................................................ 7
II.4. Rolnictwo......................................................................................................................11
II.5. Zagospodarowanie przestrzenne...................................................................................12
II.6. Gospodarka lokalna...................................................................................................... 19
II.7. Lokalowy zasób gminy, mienie komunalne i gospodarka finansowa samorządu
terytorialnego....................................................................................................................... 23
II.8. Sfera społeczna............................................................................................................. 33
Tabela 24.Stan organizacyjny szkół i przedszkolu – rok szkolny 2004/2005... 46
PP w BORKU......................................................................................................................46
III. ANALIZA MOŻLIWOŚCI I POTRZEB .................................................... 61
IV. POWIĄZANIE PLANOWANYCH PROJEKTÓW POD ZPORR
Z CELAMI STRATEGII WIELOFUNKCYJNEGO ROZWOJU GMINY
RZEZAWA................................................................................................. 63
V. PLANOWANE INWESTYCJE W ŚWIETLE STRATEGII ROZWOJU
WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO I ZPORR..................................64
VI. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI
REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY........................................... 76
VII. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU
LOKALNEGO............................................................................................ 77
VIII. PLAN FINANSOWY ZADAŃ INWESTYCYJNYCH NA LATA 2004 –
2006.............................................................................................................79
IX. SYSTEM WDRAŻANIA, MONITOROWANIA I OCENY PLANU
ROZWOJU LOKALNEGO........................................................................ 86
Opracowanie:
Urząd Gminy Rzezawa
Weryfikacja i uzupełnienie:
FRDL – Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji w Krakowie
2
I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Rzezawa szczegółowo obejmuje inwestycje samorządu gminnego
planowane na lata 2004 – 2006 oraz wskazuje na inwestycje zaplanowane do realizacji
w latach 2007 – 2013. Planem rozwoju objęty jest cały obszar gminy, ze szczególnym
uwzględnieniem miejscowości, w których prowadzone będą (w latach 2004 – 2006) inwestycje.
Dokument został opracowany w szczególności na podstawie Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego Gminy Rzezawa, Miejscowego Planu Zagospodarowania
Przestrzennego Gminy Rzezawa.
Rys. 1. Położenie Gminy Rzezawa
II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA NA
OBSZARZE OBJĘTYM PLANEM
II.1. Informacje ogólne
Rys metodyczny analizy
Dane wykorzystywane w niniejszej analizie pochodzą z Urzędu Gminy Rzezawa, Starostwa
Powiatowego w Bochni, Powiatowego Urzędu Pracy w Bochni oraz danych statystycznych
Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Krakowie („Wybrane dane o powiatach i gminach
województwa małopolskiego w 2002 r.”, Kraków 2003; „Narodowy Spis Powszechny Ludności
i Mieszkań, Powszechny Spis Rolny 2002”, Kraków 2003) i Głównego Urzędu Statystycznego (Bank
Danych Regionalnych – źródło internetowe).
Opracowanie:
3
Rys historyczny
Znaczny rozkwit osadniczy Gminy Rzezawa nastąpił w pierwszych wiekach naszej ery, na terenie
starorzecza Raby, od Ostrowa do Okulic i dalej.
Najstarszą wsią gminy są Okulice (dawniej zwane Vcolice, przypuszczalnie od imienia założyciela
„Vcol”). Pierwotnie były one wsią monarszą. W drugiej połowie XI wieku wieś dostała się
w posiadanie Benedyktynów tynieckich z nadania króla Bolesława Śmiałego i królowej Judyty. Wieś
ta była również wzmiankowana w latach 1125, 1229, 1275, 1288 jako własność opactwa tynieckiego.
Dokumenty nadmieniają o mieszkających tu rzemieślnikach, zajmujących się obróbką żelaza. W roku
1392 (1367) Okulice zostały przeniesione na prawo niemieckie. 12 VI 1392 część gruntów została
odsprzedana Janowi Niedźwiedziowi. Całkowicie Benedyktyni pozbyli się Okulic w roku 1537,
sprzedając je Zbigniewowi Rupniewskiemu. W połowie XVII w. część Okulic należała jako
królewszczyzna do starostwa niepołomickiego.
Już J. Długosz wymienia Okulice ze swoją kaplicą pod wezwaniem Zwiastowania Najświętszej Marii
Panny, należały one wtedy do parafii Cerekiew. Kaplica uległa zniszczeniu z początkiem XVI wieku.
Około 1588 roku wybudowano drugi kościół, do którego jeszcze przed rokiem 1598 obraz N. Maryi
Panny podarował Wojciech Krupski. Kościół ten spalił się w 1780 r., obraz Maryi ocalał. Trzeci
kościół zaczęto wznosić po roku 1809, skutkiem powodzi 24 VII 1813 roku - ten nowy kościół uległ
zniszczeniu. W 1888 roku biskup I. Lobos erygował parafię w Okulicach. Staraniem ks. J. Augustyna
w latach 1949–1959 wybudowano nowy, czwarty kościół w stylu neobarokowym. Został on
konsekrowany przez biskupa K. Pękalę 15 V 1959 roku. W głównym ołtarzu znajduje się obraz NMP,
słynący cudami od XVI w., koronowany uroczyście 9 IX 1962 przez Prymasa Polski, kard. Stefana
Wyszyńskiego. Wśród wielu biskupów był również obecny Karol Wojtyła, obecny Papież
Jan Paweł II.
W XIII wieku został sporządzony dokument rzekomo z 1238 roku mówiący o założeniu nowej wsi
o nazwie Nowa Brzeźnica (obecnie Łazy), ten sam dokument wymienia Krzeczów. Bardziej
wiarygodny jest dokument z 1286 r. potwierdzający istnienie Łazów i Krzeczowa. Nazwa „Łazy”
może znaczyć teren pod uprawę, uzyskany przez wypalanie zarośli, lub „przejście” wśród gęstej
puszczy. Wreszcie łazować w znaczeniu „wyrywać chwasty” – taką pracę byli winni czynić
mieszkańcy Łazów, na folwarku w Krzeczowie. Łazy początkowo były własnością klasztorną
Benedyktynek w Staniątkach. Na początku XVIII w. wieś Łazy była zastawiona u rodziny
Witowskich.
Król Kazimierz Wielki postanowił skolonizować leśny teren wokół Krzeczowa. (Nazwa Krzeczów –
może pochodzić od słowa „krzeczeć” (o żabie), lecz to też – „Krzeczoł” – ptak, które być może
w Krzeczowie były szkolone do łowów na rozległych łąkach). Początkiem kolonizacyjnej akcji miało
być założenie obok już istniejącego Krzeczowa i Ostrowa, trzech nowych wsi: Rzezawy, Jodłówki
i Borku. Miały być one założone według nowego prawa zwanego „prawem niemieckim”. Wszystkie
te wsie powstały też mniej więcej równocześnie, ale z odnośnych przywilejów zachował się tylko
jeden, mianowicie przywilej lokacyjny wsi Borek wydany 10 lutego 1350 r. O znaczeniu wsi Borek
mówią fragmenty aktu lokacyjnego.
Król Kazimierz Wielki polecał Maciejowi założyć na 30 łanach nad rzeczką Wydrzyną w głębi
puszczy wieś Borek. Sołtysowi przyznaje król trzy łany ziemi w obrębie wsi, z prawem rozszerzenia
tej darowizny drogą karczunku sąsiednich lasów. Sołtys założy we wsi karczmę, zbuduje młyn
i założy dwa stawy rybne, urządzi wreszcie w Borku ławę szewską, piekarską i rzeźnicką. Sołtys
i kmiecie zwolnieni będą przez lat 20 od wszelkich powinności i opłat na rzecz króla. Po upływie tych
wolnych lat sołtys obowiązany będzie służyć królowi z oddziałem swoich łuczników. Tym samym
przywilejem polecił król sołtysowi zbudować we wsi Borek kościół.
Z jakiejś przyczyny król zmienił decyzje, 26 maja 1350 r. polecił on wybudować kościół we wsi
Zyrawie (Rzezawa). W początkowym okresie, na utrzymanie tego kościoła, król przeznaczył
dziesięcinę z Krzeczowa, Ostrowa i część dziesięciny z Wrzępi. Używana początkowo nazwa
Zyrawa, może pochodzić od pastwiska – żer. Obecny murowany kościół w Rzezawie z roku 1850 jest
już piątym budynkiem sakralnym.
Opracowanie:
4
Wsie: Borek, Jodłówka, Krzeczów, Ostrów Królewski, Rzezawa i od 1439 r. Dąbrówka (pierwsza
wzmianka o Dąbrówce pochodzi z roku 1414), stanowiły klucz wsi starostwa Krzeczowskiego,
będących ciągle w zastawie. Zmieniali się starostowie, zmieniała się i wielkość starostwa. Obok
wcześniej wymienionych miejscowości, czasem na krótko do starostwa były przynależne wsie:
Przyborów, Rudy, Rysie, Łęki, Bieńkowice, Krzyżanowice, część Lednicy, Buczków, Dębina.
Bratucice były początkowo własnością szlachecką Wilczków h. Poraj, po roku 1408 sprzedali je
Leliwitom Melsztyńskim, razem z Dębowym Działem. Między rokiem 1527, a rokiem 1564,
Bratucice stopniowo przeszły na własność królewską w ekonomi niepołomickiej.
Buczków był własnością królewską w starostwie krzeczowskim. Według rejestrów poborowych
z roku 1629, 1653, 1680 był przynależny do parafii Rzezawa. W parafii Cerekiew w księgach chrztów
Buczków jest wymieniany po roku 1731.
Położenie, powierzchnia, podstawowe dane demograficzne
Gmina Rzezawa położona jest w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim. Funkcjonuje
jako gmina wiejska dzieląca się na jednostki strukturalne (wsie) - obejmuje 11 sołectw.
SOŁECTWA WCHODZĄCE W SKŁAD GMINY RZEZAWA
Opracowanie:
5
Siedzibą władz gminnych jest miejscowość Rzezawa - położona w południowej części gminy.
Poszczególne jednostki strukturalne gminy różnią się od siebie, zarówno budową i położeniem
w strukturze funkcjonalno – przestrzennej gminy i województwa, jak również powierzchnią obszaru
oraz liczbą ludności. Graniczy z następującymi jednostkami administracyjnymi:
- od północy i wschodu z gminami: Szczurowa i Brzesko,
- od zachodu i południa: z Miastem Bochnia i Gminą Bochnia.
Gmina Rzezawa należy do zespołu gmin powiatu bocheńskiego wraz z następującymi jednostkami
administracyjnymi (gminami): gminą miejską Bochnia, gminą miejsko-wiejską Nowy Wiśnicz
i sześcioma gminami wiejskimi: Łapanów, Trzciana, Żegocina, Lipnica Murowana, Drwinia,
Bochnia.
Północna część gminy ma charakter rolniczo-rekreacyjny, południowa rolniczo-osadniczy.
Powiązania gminy z otaczającymi terenami – występują w różnorodnych układach i strukturach –
począwszy od usytuowania w określonych jednostkach geograficznych – od krajobrazu poprzez
elementy struktury hydrologicznej i geologicznej, aż do elementów infrastruktury technicznej.
Gmina Rzezawa położona jest w obrębie Kotliny Sandomierskiej oraz Pogórza Wiśnickiego,
częściowo w dolinie rzeki Raby (dopływ Wisły). Gmina liczy 10,5 tys. mieszkańców i obejmuje
powierzchnię 86 km². A zatem, zarówno w skali województwa, jak i kraju należy do gmin wiejskich
o średniej wielkości.
II.2. Środowisko przyrodnicze
Z geograficznego i geobotanicznego punktu widzenia gmina leży w pasie kotlin podgórskich w strefie
równinnego krajobrazu peryglacjalnego, na zachodnim krańcu Kotliny Sandomierskiej, w okręgu
Puszczy Niepołomickiej, na wschód od dolnego biegu rzeki Raby na wysokości około 200 metrów
n.p.m. Jedynie wieś Łazy, położona na południowym krańcu gminy, leży na skraju Pogórza
Wiśnickiego. Na terenie gminy występują złoża gazu ziemnego (odwierty eksploatacyjne znajdują się
we wsiach Dąbrówka, Borek i Jodłówka) oraz niewielkie złoża gliny w jej północnej części (wsie
Bratucice, Buczków, Okulice), co niegdyś stanowiło podstawę tamtejszego garncarstwa. Z uwagi na
klimat gmina położona jest w obrębie XVI dzielnicy rolniczo - klimatycznej, tzw. tarnowskiej
odznaczającej się bardzo korzystnymi warunkami. Należy ona do najcieplejszych okolic Polski. Okres
wegetacyjny trwa ponad 220 dni, roczna suma opadów wynosi 700 mm do 750 mm. Temperatury
ujemne występują w ciągu 105 do 110 dni w roku (w tym około 40 dni mroźnych), a okres zalegania
pokrywy śnieżnej nie przekracza 50 do 60 dni. Przygruntowe przymrozki mogą występować od końca
września do końca kwietnia, prawdopodobieństwo letnich gradów jest niewielkie. Rozpoczęcie prac
polowych możliwe jest już zwykle w drugiej dekadzie marca, a ich zakończenie następuje zwykle
w pierwszej dekadzie listopada. Jednak w ostatnich latach suma rocznych opadów znacznie zmalała,
co przyczyniło się do obniżenia poziomu wód gruntowych, wpływając znacznie na gospodarkę wodną
opisywanego regionu.
O charakterze gminy decydują nie tylko warunki naturalne, ale też jej usytuowanie w rejonie i jego
sieci osiedleńczej oraz komunikacyjnej. Małopolskę przecina ułożona równoleżnikowo (wzdłuż
głównej osi komunikacyjnej Katowice – Kraków – Przemyśl) strefa silnie zurbanizowana i bardzo
gęsto zasiedlona, odznaczająca się szczególnie dużym rozdrobnieniem chłopskich gospodarstw
i dwuzawodowym, chłoporobotniczym charakterem wsi. Gmina Rzezawa leży w centrum regionu,
w tej właśnie strefie, między Bochnią i Brzeskiem. Południowy kraniec gminy przecina linia kolejowa
oraz międzynarodowa trasa A-4. Siedziba Urzędu Gminy w miejscowości Rzezawa leży w bliskiej
i niemal równej odległości - około 40 km od Krakowa i Tarnowa, z którymi ma dobre połączenia
komunikacyjne.
Teren Gminy Rzezawa ma kształt prostokąta rozciągniętego wzdłuż osi: południowy zachód –
północny wschód. Obejmuje on 11 sołectw, o bardzo zróżnicowanej powierzchni ogólnej i nierównej
liczbie mieszkańców. Sołectwa wchodzące w skład Gminy Rzezawa to: Rzezawa, Krzeczów, Łazy,
Jodłówka, Borek, Ostrów Królewski, Dąbrówka, Buczków, Dębina, Okulice, Bratucice.
Opracowanie:
6
Gmina usytuowana na pograniczu odmiennych jednostek geograficznych rozwija się i kształtuje
stosownie do warunków ukształtowania terenu oraz panujących tam warunków klimatu. Położenie
i możliwości rozwoju w rejonie Pogórza Wiśnickiego są związane z rzeźbą terenu, której
charakterystyczne elementy stanowią garby terenu o wysokościach 300 – 400 m. n.p.m.,
poprzedzielane dolinami i zagłębieniami, w których znajdują się koryta rzek i potoków, tworzących
sieć wód powierzchniowych.
Ta część gminy posiada nie najlepsze warunki dla rolnictwa i osadnictwa. Północna część gminy
posiada dogodniejsze warunki dla rozwoju rolnictwa oraz mniej ograniczeń dla rozwoju osadnictwa.
Najkorzystniejsze warunki pod tym względem występują na wierzchowinach garbów i wyniesień
terenowych oraz terenach równinne suchych. Położenie gminy warunkuje zasady i kierunki rozwoju
jej obszaru.
Wartości krajobrazowe znalazły swe potwierdzenie w fakcie włączenia gminy do Obszaru
Chronionego Krajobrazu Pogórza Wiśnickiego oraz Bratucickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.
Pogórze Wiśnickie obfituje w szereg zabytkowych obiektów architektury sakralnej i świeckiej
zachowanych w różnym stanie oraz śladów bytności kultur średniowiecznych.
Stanowią one zasadniczy element spuścizny kulturowej tego regionu. Do Obszaru Chronionego
Krajobrazu Pogórza Wiśnickiego z terenu Gminy Rzezawa została włączona wieś Łazy położona na
granicy Przedgórza Bocheńskiego oraz Pogórza Wiśnickiego.
Z kolei zabytki kultury materialnej, miejsca pamięci, malownicze krajobrazy i bogata przyroda
sprawiają, że Bratucicki Obszar Krajobrazu Chronionego jest regionem bardzo atrakcyjnym
turystycznie. Na tym obszarze odnaleziono skupiska osadnicze z późnego okresu wpływów
rzymskich – od 2 połowy II w. do IV w. n.e. Jest to 136 osad o wybitnej wartości historycznej. Na
tym obszarze leżą liczne cmentarze wojskowe z I wojny światowej.
II.3. Dziedzictwo kulturowe, rekreacja i turystyka
Na terenie Gminy Rzezawa istnieją zabytkowe układy architektoniczne oraz zabytkowe kościoły,
cmentarze parafialne i cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej oraz epidemiczne.
Zabytkami sztuki sakralnej i obiektami nekropolijnymi o szczególnym znaczeniu dla dziedzictwa
historycznego gminy są na terenie Gminy Rzezawa:
1. Kościół pod wezwaniem Świętej Trójcy i Świętego Leopolda w Rzezawie wzniesiony w latach
1844-51. Wyposażenie wnętrza ma charakter barokowo – klasycystyczny z przełomu XVIII
i XIX w. Ołtarz główny o charakterze barokowym, z drugiej połowy XVIII w. ze strukturą
przekształconą licznymi przebudowami. W polu środkowym znajduje się obraz Najświętszej
Marii Panny, w zasłonie obraz przedstawiający Świętą Trójcę (z 1874 r.). Ołtarz boczny przy
tęczy (lewy) oraz ołtarz boczny przy tęczy (prawy) – są utrzymane w stylu barokowo –
klasycystycznym. Ołtarz w lewej kaplicy – barokowo - ludowy (XIX w). Ołtarz w prawej kaplicy
– barokowo – klasycystyczny z 1 połowy XIX w. Ambona: barokowo – klasycystyczna z XIX w.
z koszem kwadratowym i płaskorzeźbą Chrystusa Pasterza w zaplecku. Chrzcielnica znajdująca
się w kościele jest murowana, barokowa, z XVIII w. wraz z kropielnicą kamienną z XVI lub
XVII wieku. W chwili obecnej trwają prace konserwatorsko remontowe wewnątrz kościoła
polegające na konserwacji ołtarzy i malowaniu wnętrza.
2. Położone w północnej części gminy Okulice są miejscem kultu Matki Bożej Okulickiej. Kult
związany jest ze znajdującym się w miejscowym kościele parafialnym (Sanktuarium Maryjne
w Okulicach) słynącym łaskami obrazem Matki Bożej. Obraz ma wymiary 110 cm x 70 cm.
Malowany temperą na trzech spojonych lipowych deskach, przedstawia Matkę Bożą stojącą,
frontalnie zwróconą do widza i trzymającą Dzieciątko Jezus na lewym ręku, z prawą złożoną na
sercu.
Obecny budynek kościoła – Sanktuarium powstał po II wojnie światowej staraniem ówczesnego
proboszcza ks. Józefa Augustyna. Świątynię konsekrowano 15 maja 1959 r. Po uzyskaniu
Opracowanie:
7
pozwolenia Stolicy Apostolskiej doprowadzono również do koronacji Obrazu 9 września 1962 r.
Po włamaniu do Sanktuarium w nocy 14/15 września 1990 r. i kradzieży pierwszych koron, Jan
Paweł II poświęcił w Rzeszowie nowe korony (wykonane jako kopia skradzionych), a abp Józef
Życiński - ówczesny Ordynariusz Tarnowski - 14 lipca 1991 r. dokonał aktu rekoronacji.
3. Przy Sanktuarium, w budynku parafialnym zlokalizowana jest sala maryjna prezentująca figury
i obrazy Matki Boskiej czczone na różnych kontynentach. Maryjne znaki w Okulicach to także
7 kapliczek radości Matki Bożej oraz grota z cudownym źródełkiem. Ponadto w Okulicach
znajduje się zabytkowa, drewniana dzwonnica i cmentarz z 1790 r. z kaplicą cmentarną z roku
1882.
4. W Borku, w rejonie Podzatoki (na małych błoniach) oraz w Jodłówce znajdują się cmentarze
epidemiczne datowane na XIX wiek.
5. W Bratucicach (północne tereny gminy) zlokalizowany jest cmentarz wojenny z okresu
1915/1918 r. W Krzeczowie (zachodnia część gminy) również znajduje się cmentarz wojenny
z okresu I Wojny Światowej, gdzie pochowanych jest 32 Austriaków i 42 Rosjan.
Analizując stan obiektów dziedzictwa kulturowego na terenie gminy Rzezawa warto zwrócić uwagę
na unikatową częstotliwość znajdujących się przy drogach krzyży i figurek. W ramach Ekomuzeum
Północnego (obejmującego północne tereny powiatu bocheńskiego – projekt realizowany przez
Fundację Partnerstwo dla Ziemi Bocheńskiej) dzięki dotacji Fundacji Partnerstwo dla Środowiska
w 2003 r. skatalogowano 112 zabytkowych kapliczek, figurek i krzyży przydrożnych, a część z nich
także odnowiono.
Oprócz zabytków sakralnych Gminę Rzezawa cechuje bogata i ciekawa architektura drewniana.
W każdej wsi znajdziemy zabytkowe drewniane domy, chałupy, stodoły i stajnie.
Budynki szkół podstawowych, w których odbywają się zajęcia, to w dużej części obiekty zabytkowe
– z końca XIX i początku XX w: szkoła w Borku (1890), Okulicach (1931), Krzeczowie (1935), stara
szkoła w Rzezawie z początku XX wieku oraz w Jodłówce (1904) i Łazach.
W Rzezawie do zabytków zaliczane są: budynek stacyjny PKP z 1880 r., budynek poczty z 1934 r.,
a także drewniany budynek OSP z 1920/30 r. Ponadto w Jodłówce znajduje się zabytkowa
leśniczówka z 1901 r.
Doskonałym uzupełnieniem atrakcyjnej architektury jest rekreacyjny charakter północnej
i centralnej części gminy. Tereny rekreacyjne obejmują m.in. Bratucicki Obszar Chronionego
Krajobrazu tj. miejscowości: Jodłówka, Borek, Ostrów Królewski, Dąbrówka, Buczków, Dębina
i Bratucice. Tereny te cechuje bogata różnorodność zbiorowisk roślinnych łąk i pastwisk, zespołów
sosnowo-dębowego lasu mieszanego, występowanie szafranu spiskiego (krokus) i paproci długosza
królewskiego.
Dopełnieniem rekreacyjnego charakteru Gminy Rzezawa jest kompleks położony w Borku na
powierzchni 50 ha.
W niewielkiej odległości od Borku leży Dębina. Dzięki grantowi Fundacji Wspomagania Wsi
odnowiono prawdopodobnie jedyny na terenie powiatu bocheńskiego warsztat garncarski, należący
do pana Stanisława Wydry z Dębiny. Jeszcze w latach powojennych na terenie gminy istniało kilka
pracowni garncarskich. Zawód garncarza i sposób wytwarzania produktów z gliny jest dzisiaj
zjawiskiem zupełnie obcym i budzącym zainteresowanie. Pan Stanisław Wydra prowadzi lekcje
pokazowe, w których szczególnie dzieci i młodzież mają szansą zapoznać się z tradycją garncarstwa
oraz mogą przyjrzeć się poszczególnym etapom wytwarzania glinianych garnków.
Obiekty kulturotwórcze – infrastruktura kulturotwórcza
Zinstytucjonalizowana działalność kulturalna w gminie organizowana jest przez samorządową
instytucję kultury, jaką jest Gminne Centrum Kultury, Czytelnictwa i Sportu w Rzezawie. Centrum
Kultury realizuje swoją misję poprzez zajęcia organizowane przez sieć świetlic wiejskich oraz
Opracowanie:
8
bibliotek. Funkcjonująca w ramach GCKCziS biblioteka gminna w Rzezawie opiera swoją pracę
o cztery podstawowe działy: wypożyczalnię dla dorosłych, wypożyczalnię dla dzieci, czytelnię ogólną
i dział regionalny. Trzy filie biblioteki: w Krzeczowie, Buczkowie, Bratucicach i punkt biblioteczny
w Ostrowie Królewskim – prowadzą działalność upowszechniania czytelnictwa w środowisku
wiejskim.
Na koniec 2003 r. liczba zarejestrowanych czytelników ma terenie gminy wyniosła 1 802, z czego
958 osób dorosłych i 844 dzieci do 15 roku życia. Liczba wypożyczeń na koniec 2003 r. to 28 838
z tego: dla dzieci 12 244, dla dorosłych – 12 008, literatura z innych dziedzin – 4 586.
Łączna liczba woluminów we wszystkich bibliotekach wyniosła 36 495. W rozbiciu na poszczególne
biblioteki i filie przedstawia się to następująco:
-
Rzezawa
Buczków
Krzeczów
Bratucice
-
13 786,
6 002,
9 390,
6 317.
Na terenie Gminy Rzezawa działają świetlice wiejskie, które funkcjonują w ramach Gminnego
Centrum Kultury, Czytelnictwa i Sportu. Obecnie funkcjonuje 7 świetlic: w Rzezawie, Dąbrówce,
Okulicach, Bratucicach, Ostrowie Królewskim, Krzeczowie, Łazach oraz Buczkowie. Świetlice mają
na celu kształtowanie, rozwój oraz zaspokajanie potrzeb kulturalnych lokalnych społeczności oraz
przyczyniają się do konstruktywnego spędzania wolnego czasu młodzieży poszczególnych sołectw.
W każdej z placówek prowadzone są zajęcia dla grup odbiorców o różnych zainteresowaniach.
Świetlice wiejskie mieszczą się w budynkach użyteczności publicznej, straży pożarnej,
przedszkolach, budynkach należących do wsi. Wyposażone są w podstawowy sprzęt, krzesła, stoliki,
szafy, materiały do zajęć z grupą docelową. Niektóre posiadają sprzęt sportowy, audiowizualny,
a nawet także do Internetu.
Świetlice wiejskie w wyżej wymienionych wsiach prowadzą zajęcia zorganizowane oraz tzw. zajęcia
wolne:
- świetlica wiejska w Rzezawie prowadzi naukę języka angielskiego dla dzieci w młodszym
wieku szkolnym, zajęcia kółka plastycznego i zajęcia ruchowe,
- przy świetlicy wiejskiej w Dąbrówce działa zespół taneczno- rytmiczny współpracujący
z Orkiestrą Dętą Okulice,
- świetlica w Okulicach prowadzi zajęcia grupy kabaretowo-teatralnej, tutaj też odbywają się
próby Orkiestry Dętej Okulice. Przy świetlicy działa tez dziecięca grupa wokalna.
- świetlica w Buczkowie posiada stałe łącza internetowe, jest wyposażona w kilka komputerów.
W ramach świetlicy funkcjonują kółka zainteresowań oraz organizowane są cykliczne spotkania
grup zainteresowań (m.in. we współpracy z parafią w Okulicach).
- w świetlicy wiejskiej w Krzeczowie funkcjonuje klub tańca towarzyskiego,
- w świetlicy wiejskiej w Łazach oraz w świetlicy wiejskiej w Bratucicach funkcjonują
zintegrowane stanowiska komputerowe – uruchomione w ramach programu „Ikonka”.
Docelowa wizja rozwoju kultury na terenie Gminy Rzezawa powinna uwzględniać działania w dwóch
zasadniczych kierunkach:
1. Utworzenie mocnego zintegrowanego centrum aktywności kulturalnej na terenie gminy
w miejscowości Rzezawa. Centrum takie powinno przybrać postać głównej siedziby Gminnego
Centrum Kultury, Czytelnictwa i Sportu w Rzezawie tj. w jednym, przystosowanym do działań
kulturalnych na miarę wyzwań XXI wieku, budynku skoncentrowane i zlokalizowane: biblioteka
gminna, zaplecze lokalowe dla potrzeb animowania kultury (sale: taneczna, sportowa, plastyczna
itp.), Gminne Centrum Informacji oraz zaplecze administracyjno – logistyczne instytucji. Rola
takiego centrum przejawiała by się w nadzorze, inspirowaniu i wspieraniu wydarzeń kulturalnych
na terenie Gminy Rzezawa.
Opracowanie:
9
2. Utrzymanie i doposażenie sieci placówek terenowych – spełniających funkcje doraźnego
zaspokajania potrzeb kulturalnych mieszkańców. W tym celu należy doposażyć istniejące
placówki w niezbędny sprzęt, stworzyć warunki do prowadzenia dodatkowych, innych zajęć niż
istniejące (np. kluby seniora, grupy tańca ludowego itp.)
W celu poprawy stanu środowiska kulturowego Gminy Rzezawa należy:
- doposażyć istniejące placówki w niezbędny sprzęt,
- poprawić istniejącą infrastrukturę,
- stworzyć warunki do prowadzenia dodatkowych, innych zajęć niż istniejące (np. kluby
seniora, grupy tańca ludowego itp.).
Ponadto dla prawidłowego dostosowania bieżącej oferty kulturalnej do potrzeb społecznych
niezbędne są również inwestycje w infrastrukturę:
-
na terenie boiska sportowego LKS Rzezawianka usytuowana jest scena, która jednak
wymaga modernizacji i przebudowy. Docelowa forma: rodzaj gminnego „amfiteatru”;
świetlice wymagają drobnych remontów, napraw, oraz doposażenia w niezbędny sprzęt do
prowadzenie nowych, urozmaiconych zajęć;
planuje się wyposażenie świetlic w sprzęt komputerowy. Docelowo wskazane byłoby
zabezpieczenie dla każdej tak wyposażonej placówki stałego łącza internetowego;
poprawa stanu zaplecza sanitarnego w świetlicy w Okulicach;
zakup profesjonalnego nagłośnienia na imprezy plenerowe;
utworzenie w budynku starej remizy OSP w Bratucicach Izby Pamięci poświęconej
gen. Leopoldowi Okulickiemu.
Rekreacja i turystyka
Uzupełnieniem infrastruktury kulturotwórczej są kluby i zespoły sportowe,
gminy mogą realizować swoje pasje sportowe oraz pracować nad
i intelektualnym.
Zestawienie klubów sportowych przedstawia się następująco:
- Ludowy Klub Sportowy „Rzezawianka”
- Ludowy Zespół Sportowy „Borek”
- Ludowy Zespół Sportowy „Błękitni”
- Ludowy Klub Sportowy „Novi”
- Ludowy Zespół Sportowy „Ostrowianka”
w których mieszkańcy
rozwojem fizycznym
- 80 członków,
- 70 członków,
- 60 członków,
- 80 członków,
- 30 członków,
oraz kluby uczniowskie:
- Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy „Strzelec”
- Uczniowski Klub Sportowy „Magnus”
- 75 członków,
- 36 członków.
Na terenie gminy znajdują się boiska sportowe do piłki nożnej i uniwersalne:
- Borek – boisko sportowe z nawierzchnią trawiastą o wymiarach 105x65,
- Buczków – boisko sportowe z nawierzchnią trawiastą o wymiarach 90x50,
- Jodłówka - boisko sportowe z nawierzchnią trawiastą o wymiarach 102x68, dodatkowo
istnieje przy boisku obiekt sportowy – boisko treningowe o wymiarach 100x30,
- Krzeczów - boisko sportowe z nawierzchnią trawiastą o wymiarach 94x58, dodatkowo
istnieje przy boisku obiekt sportowy – boisko treningowe o wymiarach 20x40,
- Ostrów Królewski – boisko sportowe z nawierzchnią trawiastą o wymiarach 96x52,
- Rzezawa – boisko sportowe z nawierzchnią trawiastą o wymiarach 103x60, dodatkowo
istnieje przy boisku obiekt sportowy – plac treningowy o wymiarach 70x50.
Opracowanie:
10
Oprócz ogólnodostępnych boisk sportowych istnieją na trenie gminy boiska przy szkołach. Są to:
- boisko przy Publicznej Szkole Podstawowej w Borku,
- boisko przy Publicznej Szkole Podstawowej i Publicznym Gimnazjum w Dąbrówce,
- boisko przy Publicznej Szkole Podstawowej w Okulicach,
- boisko przy Publicznej Szkole Podstawowej w Jodłówce,
- boisko przy Publicznej Szkole Podstawowej w Łazach.
Rozwój rekreacji stanowi element w pozytywny sposób wpływający na tworzenie nowych miejsc
zatrudnienia na lokalnym rynku pracy. Główne cele, związane z kształtowaniem funkcji rekreacyjnej
w Gminie Rzezawa obejmują:
- poprawę efektywności wykorzystania naturalnych zasobów turystycznych i ich ochronę,
- zwiększenie liczby turystów odwiedzających gminę.
Formułowanie wymienionych celów należy wiązać z:
- prognozowanym i widocznym w ostatnich latach wzrostem aktywności turystycznej
ludności,
- rozwojem motoryzacji,
- położeniem gminy w pobliżu ośrodków miejskich: aglomeracji Krakowa, Tarnowa,
Brzeska, Bochni,
- wzrostem zainteresowania wśród społeczeństwa różnymi formami rekreacji aktywnej.
Korzystne warunki dla rekreacji istnieją w północnej i wschodniej części gminy. Występują tu
kompleksy leśne o znacznej różnorodności siedliskowej. Mogą one być, po odpowiednim
zagospodarowaniu, atrakcyjnym miejscem wypoczynku, głównie sobotnio – niedzielnego, dla
ludności pobliskich ośrodków miejskich.
Natomiast w części południowej korzystną formą w tej dziedzinie będzie rozwój systemów obsługi
ruchu turystycznego, tranzytowego – skoncentrowanego wzdłuż korytarza transportowego wschód –
zachód.
Proponowane kierunki działania:
- oznakowanie i promocja obiektów oraz miejsc atrakcji turystycznych,
- poszerzenie oferty wypoczynku w okresie letnim (nauka jazdy konnej, wędrówki konne,
plenerowe imprezy sportowo – rekreacyjne),
- wyznaczanie miejsc biwakowania, palenia ognisk, gier i zabaw terenowych,
- oznakowanie nowych szlaków (pieszych, rowerowych) – najlepiej w formie zamkniętych
pętli z możliwością dogodnego dojazdu i parkowania,
- wyznaczenie i oznakowanie ścieżek spacerowych,
- zorganizowanie wypożyczalni sprzętu sportowo - rekreacyjnego (rowery, sprzęt do gier),
- wzbogacenie oferty gastronomicznej,
- opracowanie oferty działek pod budowę obiektów służących rekreacji,
- przeprowadzenie akcji promującej walory turystyczne gminy.
II.4. Rolnictwo
Naturalne warunki przyrodniczo – geograficzne tworzące środowisko są czynnikiem determinującym
możliwość rozwoju produkcji rolniczej – zarówno roślinnej, jak i zwierzęcej. W gminie występują
dogodne warunki klimatyczne i rzeźba terenu dla rozwoju funkcji rolniczej. Warunki glebowe są
mniej sprzyjające. Pod względem struktury bonitacyjnej przeważają gleby klasy IV (blisko połowa
użytków), pozostałą część zajmują klasy III i V (z przewagą V), klasy II i VI występują w bardzo
ograniczonym zakresie, gleb klasy I – brak.
Opracowanie:
11
Przeciętny wskaźnik bonitacji gleb dla gminy wynosi 0,96.
Strukturę agrarną gminy charakteryzuje duże rozdrobnienie gruntów. Na powierzchni 4.743 ha
użytków rolnych 2 590 gospodarstw użytkuje ziemię. Na 100 ha użytków rolnych przypada 67 rodzin
użytkujących ziemię.
97,1% gospodarstw nie przekracza powierzchni 5 ha użytków rolnych, gospodarstwa o powierzchni
5 – 17 ha stanowią 2%, natomiast gospodarstwa o powierzchni większej niż 17 ha stanowią zaledwie
0,9%. Rozdrobnienie areału na obszarze gminy jest skrajnie wysokie, nawet w stosunku do
wskaźników woj. małopolskiego. Bardzo niekorzystny rozłóg pól pogłębia niską efektywność
ekonomiczną rolnictwa. Na terenie gminy nie są prowadzone, ani planowane działania na rzecz
scalania gruntów. Ponadto istniejący stan jest powszechnie akceptowany, prowadząc do pogłębiania
rozdrobnienia.
Struktura użytkowania ziemi na obszarze Gminy Rzezawa przedstawia się niejednorodnie i wyraźnie
odbiega od średnich wartości byłego województwa tarnowskiego. Udział użytków rolnych
w powierzchni ogólnej wynosi zaledwie 59%, lasów – 27%, gruntów pozostałych (również
zabudowanych) – 14%. W całkowitej powierzchni gminy gospodarstwa chłopskie skupiają około
62% ziemi, w tym 14% stanowią lasy, a 86% użytki rolne. W obszarach użytkowanych rolniczo
zaznacza się wysoki udział łąk i pastwisk (44% użytków rolnych). Grunty orne stanowią około 50%
użytków rolnych. Bardzo niewielki udział przypada na sady i krzewy owocowe (plantacje trwałe).
Wraz ze wzrostem powierzchni gospodarstw rolnych stosunek gruntów ornych do użytków zielonych
znacznie maleje.
Celem zachowania prawidłowego funkcjonowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej konieczne jest
prowadzenie działań chroniących kompleksy gleb o wysokiej wartości bonitacyjnej przed
podejmowaniem zagrażających im inwestycji, erozją liniową i powierzchniową. Ponadto niezbędna
jest ochrona obszarów rolnych o szczególnych wartościach krajobrazowych, przeprowadzanie
procesu restrukturyzacji rolnictwa, melioracja użytków zielonych, stabilizacja terenów osuwiskowych
oraz transformacja użytków rolnych na łąki i pastwiska (na terenach o znacznych spadkach).
II.5. Zagospodarowanie przestrzenne
Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego
Nadrzędnym czynnikiem kształtowania struktury funkcjonalno – przestrzennej jest włączenie części
obszaru Gminy do sieci ekologicznej w postaci Bratucickiego Obszaru Krajobrazu Chronionego oraz
Obszaru Chronionego Krajobrazu Pogórza Wiśnickiego.
Gmina Rzezawa należy do zlewni rzeki Wisły, częściowo rzeki Raby i wraz z gminami położonymi
w dorzeczu Raby tworzy obszar pośredniej ochrony tych rzek.
Takie usytuowanie gminy określa uwarunkowania jej rozwoju w aspekcie wymogów ochrony
wielkości i jakości zasobów wodnych całego dorzecza.
Rejony: Przedgórza Bocheńskiego oraz Pogórza Wiśnickiego, w których znajduje się gmina należą do
słabiej zalesionych. Ten stan rzeczy narzuca kierunki działań związane ze zwiększeniem lesistości
tego rejonu i jednocześnie z określeniem takich kierunków gospodarowania obszarami leśnymi, które
pozwalają na wzmocnienie wodo- i glebochronnych funkcji istniejących zespołów leśnych.
Szczególny wpływ na zanieczyszczenie wód powierzchniowych mają zanieczyszczenia
bakteriologiczne, których źródłem są przede wszystkim ścieki komunalne, oczyszczone
w ograniczonym stopniu przed ich wprowadzeniem do wód powierzchniowych. Poprawa stanu
czystości sieci wodnej jest uzależniona przede wszystkim od rozbudowy systemu oczyszczania
i odprowadzania ścieków. Wody podziemne zbiorników głównych i lokalnych przedstawiają znaczne
ilościowe zasoby o wysokim stopniu czystości. Zasoby te wymagają ochrony - zarówno ich ilości jak
i jakości. Fakt usytuowania znacznej liczby gmin w obszarze pośredniej ochrony rzeki Raby
spowodował konieczność ustalenia jednolitych zasad gospodarowania zasobami wodnymi.
Głównymi źródłami zanieczyszczeń powietrza tego rejonu są aglomeracje Krakowa i Tarnowa,
częściowo także aglomeracja śląska, chociaż stopień zanieczyszczenia powietrza jest niewielki i pod
tym względem rejon ten znajduje się w korzystnej sytuacji.
Opracowanie:
12
Ze względu na niewielki stopień uprzemysłowienia, przy wysokim stopniu gazyfikacji, uciążliwości
lokalnych źródeł zanieczyszczenia powietrza są niewielkie.
Podobnie dość korzystnie przedstawia się klimat akustyczny obszaru gminy. Głównym źródłem
uciążliwości pozostają jednak istniejące trasy komunikacyjne.
Gospodarka odpadami wykazuje znaczne różnice w sposobie funkcjonowania poszczególnych gmin
rejonu. Liczba prawidłowo zorganizowanych miejsc gromadzenia odpadów nie zaspokaja wszystkich
potrzeb, co zwiększa ryzyko powstawania „dzikich” wysypisk.
Podstawowe problemy w zakresie zrównoważonego rozwoju gminy wynikają więc z następujących
czynników:
- coraz silniej rozwijającego się osadnictwa bez równolegle realizowanej infrastruktury
technicznej i komunikacji (zanieczyszczenie zlewni),
- ekstensywnej produkcji rolniczej,
- systematycznej degradacji areału leśnego w wyniku gospodarczego użytkowania terenów
leśnych przy zakładanej na szczeblu regionalnym konieczności ich ochrony.
Gospodarka wodno-ściekowa
Rzezawa jest jedną z dziesięciu gmin wiejskich byłego województwa tarnowskiego, w których
w okresie 1984 – 96 zainstalowano publiczny wodociąg sieciowy.
W 1996 r. w trakcie przeprowadzania spisu, z wodociągu sieciowego korzystało niespełna 5% rodzin.
Z wody bieżącej z wykorzystaniem hydroforów korzystało 65% rodzin, zaś około 30% nie mało
wody bieżącej i korzystało ze studni, w tym 0,5% nie mając studni w pobliżu, musiało wodę dowozić.
Obecnie zaopatrzenie w wodę mieszkańców gminy odbywa się z ujęć powierzchniowych
i podziemnych:
Ujęcia powierzchniowe:
Woda dostarczana jest wodociągiem bazującym na ujęciu wód z rzeki Raby zlokalizowanym
w rejonie Chodenic (teren Miasta Bochnia).
Dostawcą jest Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Bochni, które
zajmuje się eksploatacją i uzdatnianiem wody. W miejscowości Krzeczów na granicy Gmin Bochnia
i Rzezawa, woda przesyłana jest wodociągiem, który jest własnością Gminy Rzezawa. Woda
dostarczana jest do 1 629 odbiorców (stan na koniec 2003 r.) znajdujących się w następujących
miejscowościach:
- Rzezawa
536
- Ostrów K.
69
- Łazy
153
- Krzeczów
221
- Jodłówka
192
- Okulice
55
- Dębina
53
- Borek
210
- Bratucice
106
- Łazy Kiebło
34
RAZEM
1 629
Długość czynnej sieci wodociągowej wynosi:
-
magistralnej
rozdzielczej
przyłączeniowej
RAZEM
-
24,40 km
78,0 km
53,90 km
156,30 km
Opracowanie:
13
Aktualnie w Gminie Rzezawa jest zarejestrowanych 1.664 umów na dostawę wody z wodociągu
gminnego. Stanowi to 63% ludności gminy. Sieci wodociągowe były wykonywane w latach 19952003.
Ujęcia podziemne:
Pozostałe 37% ludności gminy zaopatruje się w wodę z ujęć podziemnych tj. ze studni kopanych
i głębinowych (1 389 szt. kopanych, 7 szt. głębinowych) z czego 29% ludności korzysta z wodociągu
lokalnego (hydrofor), a 8% ludności nie posiada żadnej sieci wodociągowej.
Na ogólną liczbę 11 sołectw tylko Buczków i Dąbrówka w chwili obecnej nie posiada sieci
wodociągowej, zaopatrzenie w wodę odbywa się tutaj ze studni kopanych i wierconych. Wydajność
studni jest wystarczająca a jakość wody dobra.
Funkcjonujący Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej zajmuje się eksploatacją sieci, wykonuje
bieżące remonty i likwiduje awarie. Jest również wykonawcą nowych przyłączy do nowych
budynków lub nie uczestniczących wcześniej w budowie wodociągu w ramach inicjatyw lokalnych.
Aktualnie kanalizacja sanitarna funkcjonuje w trzech miejscowościach: w Rzezawie, Krzeczowie,
Borku. Zakres rzeczowy i parametry techniczne eksploatowanych sieci przedstawione są w poniższej
tabeli.
Tabela 1. Zakres rzeczowy i parametry techniczne eksploatowanych sieci na terenie Gminy Rzezawa
Miejscowość:
Długość sieci z przyłączami
(w km)
Przepompownie
Ilość odprowadzanych
ścieków
Borek
Krzeczów
Rzezawa
RAZEM
16,80
13,00
30,80
60,60
20 sztuk
9 sztuk
7 sztuk
36 sztuk
85 m3/dobę
97 m3/dobę
125 m3 / dobę
307 m3/dobę
Źródło: Dane Urzędu Gminy Rzezawa.
Ścieki komunalno - bytowe z miejscowości Rzezawa i Krzeczów poprzez układ pomiarowy
przekazywane są do oczyszczalni ścieków w Bochni, natomiast ścieki z Borku - do oczyszczalni
ścieków w tej miejscowości .
Zakład posiada zawarte umowy na odbiór ścieków z gospodarstw domowych:
-
w miejscowości Borek
w miejscowości Rzezawa
w miejscowości Krzeczów
RAZEM:
-
z 250 odbiorcami tj.
993 osoby
1.265 osób
826 osób
3.084 osób
Na terenie wsi Borek w rejonie Błonie Wielkie istnieje zbiorcza oczyszczalnia ścieków komunalnych
typu ZSBR, o przepustowości ok. 190 m3/dobę. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków jest potok
Okulicki.
Funkcjonująca na terenie wsi Borek mechaniczno - biologiczna oczyszczalnia ścieków posiada
parametry techniczne:
-
wydajność
wydajność maksymalna
ilość ścieków oczyszczonych w 2003 r.
w tym ścieków dowożonych
190 m3/dobę
210 m3/dobę
32.000 m3 rocznie
1.000 m3 rocznie
Utrzymanie, bieżącą eksploatację oraz usuwanie awarii oraz drobne remonty sieci i urządzeń
kanalizacyjnych w całości zabezpiecza Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w Rzezawie.
Opracowanie:
14
Gospodarka odpadami i zaopatrzenie w energię elektryczną
Za gospodarkę odpadami na terenie Gminy Rzezawa odpowiedzialny jest Zakład Gospodarki
Komunalnej, który zajmuje się zbiórką, transportem oraz unieszkodliwianiem odpadów komunalnych.
Prowadzony jest częściowy odzysk surowców wtórnych (papier, szkło, złom, plastik). Odpady
unieszkodliwianie są na Gminnym Składowisku Odpadów Komunalnych w Borku. Jest to
składowisko o powierzchni 2.378 m2 i pojemności 16.600 m3. W 2003 roku zdeponowano na nim
722,80 ton odpadów. Zakład aktualnie ma zawartych 2.800 umów na odbiór odpadów z gospodarstw
domowych.
Ilość odpadów odzyskanych w 2003 r.
-
200101 – papier i tektura
160601 – złom baterii
150104 – złom aluminiowy
210140 – złom żelaza
150107 – opakowania ze szkła
150102 – opakowania PE,PP,PET
RAZEM
1,050 t
0,150 t
0,055 t
1,800 t
4,000 t
2,989 t
10,044 t
Stanowi to 1,38% masy odpadów kierowanych na składowisko. Aby zwiększyć ilość odzyskiwanych
odpadów trzeba zakupić linię do segregowania odpadów, do obsługi której potrzebne jest zatrudnienie
2 – 3 osób. Ponadto niezbędny jest zakup lub adaptacja dużej skrzyni pojazdu na skrzynię
wielokomorową, celem osobnego składania zbieranych z chodnika wysortowanych przez ludność
surowców wtórnych. Umożliwiłoby to kierowanie pozbieranych surowców na linię sortowniczą
i przygotowanie surowca do sprzedaży.
Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w Rzezawie dysponuje: koparką „Ostrówek”, „Spycharką
DT”, ciągnikiem rolniczym, samochodem – śmieciarką, samochodem marki Ford, agregatem
prądotwórczym, beczką asenizacyjną, urządzeniem wysokociśnieniowym do udrażniania kanalizacji
oraz drobnym sprzętem ślusarskim, stolarskim i budowlanym.
Zakład oprócz działalności własnej wykonuje dla podmiotów z zewnątrz usługi z zakresu prac
transportowych, budowlanych, drogowych, porządkowych.
Na terenie Gminy Rzezawa budynki mieszkalne, usługowe i przemysłowe ogrzewane są obecnie
indywidualnymi źródłami ciepła (węgiel, koks, drewno, gaz, prąd elektryczny). Przeważają
indywidualne systemy grzewcze.
Podstawowe źródła zasilania gminy w energię elektryczna to Zakład Energetyczny Tarnów; Rejon
Dystrybucji Bochnia i Brzesko.
Usługi telekomunikacyjne
Na terenie Gminy Rzezawa dwie firmy świadczą usługi z zakresu telefonii stacjonarnej:
1. TELEKOMUNIKACJA POLSKA S.A. Pion Klientów Indywidualnych Obszar w Tarnowie
posiadająca 4 nowoczesne centrale obsługujące 606 abonentów linii analogowej i 25 linii
cyfrowej.
2. TELENET POLSKA Sp. z o.o z siedzibą w Mielcu posiadająca jedna centralę telefoniczną
obsługującą 620 abonentów. Jako medium transmisyjne wykorzystywane są kable
światłowodowe i miedziane. Część abonentów przyłączona jest w systemach radiowego
dostępu abonenckiego.
Opracowanie:
15
System komunikacji
Drogi
Elementy układu drogowego to: drogi krajowe (Kraków – Tarnów – Rzeszów), drogi powiatowe,
drogi gminne (lokalne i dojazdowe) o nawierzchni utwardzonej: asfaltowe, bitumiczne, tłuczniowe
oraz o nawierzchni nieutwardzonej – gruntowe. Stan techniczny dróg jest średni i zły, zwłaszcza
w obrębie połączeń wewnątrz poszczególnych jednostek strukturalnych (wsi) oraz zespołów
osadniczych.
Długość dróg powiatowych na terenie Gminy Rzezawa:
- ogółem 54 km,
- w tym: o nawierzchni twardej (ulepszonej – asfaltowej, bitumowanej, kamienistej) - 51,8 km,
o nawierzchni gruntowej (nie ulepszonej) - 2,2 km
WYKAZ DRÓG POWIATOWYCH
-
Droga nr 43103 Cerekiew – Brzesko, długość 10,1 km, 3,5 km nowa nakładka, pozostała
część, tj. 6,6 km wymaga remontu – nowej nawierzchni,
Droga nr 43102 Bochnia – Uście Solne, długość 2,3 km, całość wymaga remontu – nowej
nawierzchni,
Droga nr 43123 Ostrów Szlachecki – Borek, długość 3,9 km, 0,4 km nowa nakładka, pozostała
część, tj. 3,5 km wymaga remontu – nowej nawierzchni,
Droga nr 43158 Rzezawa - Brzeźnica długość 3,8 km, 0,7 km nowa nakładka, pozostała część
tj. 3,1 km wymaga remontu – nowej nawierzchni,
Droga nr 43130 Wrzępia – Bratucice, długość 4,0 km, 1,1 km nowa nakładka, pozostała część
tj. 2,9 km wymaga remontu – nowej nawierzchni,
Droga nr 43104 Bochnia – Niedzieliska, długość 15,1 km, całość wymaga remontu – nowej
nawierzchni,
Droga nr 43122 Zatoka – Borek, długość 4,1 km, całość wymaga remontu – nowej nawierzchni,
Droga nr 43124 Ostrów Królewski – Rzezawa, długość 3,7 km, całość wymaga remontu nowej
nawierzchni,
Droga nr 43125 Krzeczów – Grądy, długość 6,7 km, 3,4 km nowa nakładka, pozostała część tj.
3,3 km wymaga remontu – nowej nawierzchni,
Droga nr 43120 Bogucice – Okulice długość 0,3 km całość wymaga remontu – nowej
nawierzchni.
Razem:
Nowa nakładka 9,1 km
Do remontu 44,9 km
Szacunkowy koszt wykonania nowej nawierzchni na drogach powiatowych wynosi: 8.216.700 zł
(150.000 zł/km + VAT).
Długość dróg gminnych na terenie Gminy Rzezawa:
-
ogółem 155 km, w tym
 nawierzchni utwardzonej
(asfaltowej, bitumowanej, kamienistej – żwirowej)
 o nawierzchni gruntowej i gruntowo – żwirowej
(dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych)
Opracowanie:
-
110 km,
-
45 km
16
Tabela 2. Wykaz dróg gminnych na terenie Gminy Rzezawa (numeracja dotychczasowa).
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
-
Długość drogi
(km)
2,2
1,7
3,3
3,7
2,5
2,3
3,0
2,8
2,0
2,1
0,6
3,7
1,4
2,1
1,2
0,8
0,3
0,3
0,8
0,7
1,0
0,7
0,6
0,3
0,4
0,6
0,7
0,2
1,0
0,2
0,4
0,6
1,0
0,1
0,2
0,1
0,2
0,9
46,7
W tym do
remontu (km)
0,5
1,7
2,0
1,3
2,5
0,8
2,9
2,3
0,5
2,1
0,0
3,7
0,2
0,0
0,4
0,8
0,0
0,0
0,2
0,0
0,0
0,0
0,0
0,1
0,0
0,0
0,7
0,0
0,9
0,2
0,4
0,6
1,0
0,0
0,0
0,1
0,2
0,9
27,0
Numer drogi
4335001
4335002
4335003
4335004
4335005
4335006
4335007
4335008
4335009
4335010
4335011
4335012
4335013
4335014
4335015
4335016
4335017
4335018
4335019
4335020
4335021
4335022
4335023
4335024
4335025
4335026
4335027
4335028
4335029
4335030
4335031
4335032
4335033
4335034
4335035
4335036
4335037
4335038
-
Nazwa drogi
Okulice – Dębina
Bratucice – Rudy Rysie
Buczków – Zalesie
Buczków – Bratucice
Dębina – Ostrów Królewski
Borek – Jodłówka
Słomka – Krzeczów
Rzezawa – Łazy Kiebło
Rzezawa – Krzeczów
Rzezawa – Jodłówka
Jasień – Łazy
Rzezawa – Jodłówka (Węglarka)
Borek – na Mały Koniec
Dąbrówka – Borek Łętownia
Krzeczów - Gorzków
Rzezawa – k/cmentarza
Rzezawa – ul. Jodłowa
Rzezawa – ul. Ogrodowa
Rzezawa – ul. Nad Gróbką
Rzezawa – ul. Kolejowa
Rzezawa – ul. Słoneczna
Rzezawa – ul. Dworcowa
Rzezawa – ul. Kręta
Rzezawa – ul. Górska
Rzezawa – ul. Lipowa
Rzezawa – ul. Akacjowa
Rzezawa – ul. Polna
Rzezawa – ul. Wieczysta
Rzezawa – ul. Zielona
Rzezawa – ul. Wąska
Rzezawa – ul. Boczna
Rzezawa – ul. Osiedlowa
Rzezawa – ul. Gaj
Rzezawa – ul. Mostowa
Rzezawa – ul. Cicha
Rzezawa – ul. Krótka
Rzezawa – ul. Wspólna
Rzezawa – ul. Wspólna
-
Ponadto na terenie gminy znajduje się 63,3 km dróg nie oznaczonych numerami ewidencyjnymi,
które stanowią własność lub znajdują się we władaniu Gminy Rzezawa. Część z tych dróg jest
w dobrym stanie, częściowo potrzebuje remontu lub zmiany nawierzchni. W ramach nie oznaczonych
dróg 6,8 km jest bitumowanych - są to:
Opracowanie:
17
- Łazy (wieś) 2,3 km,
- Borek (oś. Piaski) 0,5 km,
- Dąbrówka (wieś) 1,5 km,
- Dąbrówka (gazownia) 0,5 km,
- Buczków (k/lasu – Bucze) 1,0 km,
- Dębina (błonie) 1,0 km.
Pozostała część dróg nie oznaczonych (56,5 km) nie posiada bitumowanej nawierzchni.
Ogółem na terenie Gminy Rzezawa 26,5 km dróg jest w stanie dobrym (nowa nawierzchnia),
natomiast 83,5 km wymaga remontu lub nowej nawierzchni. Szacunkowy koszt wykonania nowych
nawierzchni wynosi 7.334.640,00 zł (72.000 zł/km + VAT).
W przypadku dróg dojazdowych do pól i leśnych (45,0 km) stosuje się na uzupełnienie nawierzchni
kruszywo hutnicze, żużel lub żwir. Szacunkowy koszt utwardzenia tych dróg wynosi: 180.000 zł
(4.000 zł/ km).
Szacunkowy koszt odwodnienia dróg powiatowych i gminnych na terenie gminy wynosi 100.000 zł
Ponadto oszacowane są koszty wykonania chodników przy drogach powiatowych, które kształtują się
następująco:
Rzezawa
–
750 mb / szer.1,5 m koszt szacunkowy 210.000,00 zł (280 zł /1mb)
Krzeczów
–
750 mb /szer. 1,5 m koszt szacunkowy 210.000,00 zł (280 zł /1mb)
Borek
–
700 mb /szer. 1,5 m koszt szacunkowy 196 000,00 zł (280 zł /1mb)
Komunikacja kolejowa
Komunikacja kolejowa na obszarze gminy obejmuje linię kolejową Kraków – Medyka oraz stację
kolejową Rzezawa.
Na terenie Gminy Rzezawa umiejscowione są trzy przejazdy kolejowe:
- przejazd kolejowy w miejscowości Rzezawa w ciągu drogi powiatowej nr 43158 Rzezawa –
Brzeźnica, kat. A (strzeżony). Planowana jest jego modernizacja w latach 2005 – 2006, której
celem będzie przede wszystkim poprawa widoczności na przejeździe,
- przejazd kolejowy w miejscowości Krzeczów łączący ciągi dróg gminnych: nr 4335009 Rzezawa
– Krzeczów, nr 4335020 Rzezawa ul. Kolejowa i nr 4335022 Rzezawa ul. Dworcowa – Krzeczów
kat. D (niestrzeżony),
- przejazd kolejowy w miejscowości Łazy w ciągu drogi gminnej nr 4335015 Krzeczów –
Gorzków, kat. D (niestrzeżony).
Oświetlenie uliczne
Na terenie Gminy Rzezawa znajduje się 48 stacji trafo i 650 lamp oświetlenia ulicznego
w sołectwach.
Tabela 3. Stacje trafo i oświetlenie uliczne na terenie Gminy Rzezawa.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Sołectwo
Rzezawa
Buczków
Dąbrówka
Dębina
Jodłówka
Krzeczów
Okulice
Ostrów Królewski
Borek
Ilość stacji trafo
(szt.)
9
3
5
3
3
5
1
2
4
Opracowanie:
Ilość lamp
(szt.)
131
60
51
34
33
78
19
33
64
18
10.
Bratucice
11.
Łazy
RAZEM
7
6
48
74
73
650
Niezbędne jest sukcesywne uzupełnianie oświetlenia ulicznego przy ciągach dróg (wojewódzkich,
powiatowych i gminnych) zwłaszcza w terenach budowlanych.
II.6. Gospodarka lokalna
Gospodarka Gminy Rzezawa od lat kojarzona jest z rolnictwem. Korzystne warunki klimatyczne
i rzeźba terenu, pomimo mniej sprzyjających warunków glebowych stwarzają możliwość rozwoju
rolnictwa. Ponadto atutem gminy jest rozwinięte zaplecze rekreacyjno-wypoczynkowe,
umiejscowione w północnej jej części. Elementem wpływającym na lokalną gospodarkę jest
położenie gminy między Bochnią a Brzeskiem, w strefie silnie rozdrobnionych gospodarstw
rolniczych.
Powyższe uwarunkowania powodują, że na terenie gminy nie są zlokalizowane większe zakłady
przemysłowe. Położenie w sąsiedztwie Bochni i Brzeska, a także niewielka odległość od Krakowa
i Tarnowa powodują, że miasta te, są ważnymi ośrodkami dla mieszkańców w kontekście sytuacji na
lokalnym rynku pracy.
Istotnymi podmiotami gospodarczymi będącymi jednocześnie wizytówkami Gminy Rzezawa są:
firmy: w Rzezawie: MAWI – Urządzenia chłodnicze, KAPS – Poland, - art. Obuwnicze, ROL BUD, w Borku: Zakład Przetwórstwa Owocowo – Warzywnego „Kinga”, Centrum Aktywnego
Wypoczynku „Borek – Balaton” oraz inne mniejsze.
Obecnie wiodącym profilem miejscowych firm są handel i usługi. Stosunkowo licznie
reprezentowane są także firmy, których działalność związana jest z budownictwem.
Ponadto, warto zwrócić uwagę na fakt, że na terenie Gminy Rzezawa istnieją odwierty gazu. Kopalnia
Dąbrówka, obejmuje swoją działalnością trzy odrebne obszary górnicze: Dąbrówka, Grądy
Bocheńskie – Borek oraz Dębina. Obszar górniczy kopalni Dąbrówka w gminie pokrywa 15.792,39
m2 powierzchni terenu. Tereny górnicze obejmują odwierty gazu oraz ośrodki grupowe zbioru gazu
(ośrodki technologiczne gazu).
Tabela 4. Rozwój liczby firm w gminach wiejskich powiatu bocheńskiego (według systemu REGON).
Rok
Bochnia (gm.
wiejska)
Drwinia
Lipnica
Murowana
Łapanów
Rzezawa
Trzciana
Żegocina
powiat
bocheński
woj.
małopolskie
Polska
Wskaźnik
wzrostu liczby
firm w latach
1999 – 2003
Liczba firm
na 1.000
mieszkańców
w 2003 r.
1999
2000
2001
2002
2003
664
708
827
887
944
42,2
56
222
239
243
255
271
22,1
43
219
241
253
265
294
34,2
54
266
334
215
229
294
357
237
254
301
418
250
270
331
442
266
290
372
464
283
308
39,8
38,9
31,6
34,5
50
45
56
63
5586
5989
6380
6733
7086
26,9
72
242795
251821
265987
278180
287816
18,5
89
3041403
3186704
3325539
3468218
3581593
17,8
94
Opracowanie:
19
Źródło: opracowanie własne na bazie Banku Danych Regionalnych GUS
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego pod koniec grudnia 2003 roku na terenie Gminy
Rzezawa funkcjonowały 464 podmioty gospodarcze. Z porównywanych gmin wiejskich powiatu
bocheńskiego zdecydowanie najwięcej firm (944) ma swoją siedzibę na terenie Gminy Bochnia, która
położona jest w bezpośrednim sąsiedztwie miasta powiatowego. Gmina Rzezawa zajmuje drugie
miejsce w tym zestawieniu, wśród gmin wiejskich powiatu. Kolejne miejsca zajmują Łapanów (372)
i Żegocina (308). W pozostałych gminach liczba zarejestrowanych firm nie przekracza 300
podmiotów. Najmniej jednostek zarejestrowanych jest na terenie Gminy Drwinia.
W porównaniu z końcem 1999 r. liczba istniejących podmiotów gospodarczych w wybranych
gminach ulegała zmianom. We wszystkich porównywanych gminach, w poszczególnych latach
notowany był wzrost liczby firm.
W danych Głównego Urzędu Statystycznego (opartego na systemie REGON) może być jednak ukryty
proces tzw. „samozatrudniania”, czyli zakładania jednoosobowych działalności gospodarczych przez
zatrudnionych do tej pory na etacie pracowników. Dotyczy to m.in. kierowców czy pracowników
budowlanych, którzy po rozstaniu ze swoim dotychczasowym pracodawcą, zakładają firmy i nadal
z nim współpracują, ale już jako przedsiębiorcy. Nie chroni ich jednak prawo pracy, co powoduje
osłabienie trwałości tego rodzaju współpracy.
Dynamika wzrostu liczby firm jest mocno zróżnicowana w porównywanych gminach. Najkorzystniej
w tej kategorii przedstawia się Gmina Wiejska Bochnia, w której w latach 1999 – 2003 zanotowano
wzrost liczby podmiotów gospodarczych aż o 42,2%. Pod tym względem niewiele ustępują jej Gminy
Łapanów i Rzezawa, z przyrostem kształtującym się na poziomie kolejno 39,8% i 38,9%. Na drugim
biegunie znajduje się Gmina Drwinia, w której wzrost liczby firm wyniósł w analogicznym okresie
22,1%. Dla większego zobrazowania należy dodać, że średnia dla regionu małopolskiego osiągnęła
wartość 18,5%, a liczona dla Polski wyniosła 17,7%.
Wysoki wskaźnik wzrostu liczby firm w Gminie Rzezawa świadczy o nadrabianiu zaległości
z poprzedniego okresu i zapełnieniu wolnych jeszcze nisz rynkowych. Wprowadzone reformy po
1989 r. spowodowały, iż wiele osób zaczęło poszukiwać możliwości uzyskiwania dochodu
z prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Na terenach, gdzie gospodarka lokalna wykazuje
większą stabilność wzrost liczby firm w badanym okresie nie jest już tak dynamiczny, choć obszary
wysoce atrakcyjne dla inwestorów mogą notować znaczące przyrosty.
Wymiernym wskaźnikiem obrazującym rozwój gospodarczy poszczególnych samorządów gminnych
jest wskaźnik ilości zarejestrowanych firm w przeliczeniu na 1.000 mieszkańców danej jednostki.
W tej klasyfikacji Gmina Rzezawa posiada jeden z najniższych wskaźników spośród gmin powiatu
bocheńskiego. W 2003 r. wskaźnik ten osiągnął dla gminy poziom zaledwie 45 firm na 1.000
mieszkańców, podczas gdy średnia wartość małopolska wynosiła 89, a wskaźnik ogólnopolski – 94.
Najwyższą wartość notuje pod tym względem Żegocina z 63 podmiotami na 1.000 mieszkańców.
Wszystkie gminy wiejskie notują wskaźnik niższy od powiatowego, gdyż omawianą średnią
w zdecydowany sposób podnosi Miasto Bochnia.
Tabela 5. Podmioty gospodarki narodowej wg sektorów własności i wybranych form prawnych w 2003 r.
Sektor własności
Gmina
Boc
hnia
(gm.
wiej
ska)
% ogółu
Ogółem
Formy prawne
Spółki prawa handlowego
w tym z
spółpubliczny prywatny
udziałem
dzielnie
ogółem
kapitału
zagranicznego
osoby
fizyczne
944
37
907
11
4
3
812
100,0
3,9
96,1
1,2
0,4
0,3
86,0
Opracowanie:
20
Drwinia
% ogółu
Lipnica
Murowana
% ogółu
Łapanów
% ogółu
Rzezawa
% ogółu
Trzciana
% ogółu
Żegocina
% ogółu
powiat
bocheński
% ogółu
woj.
małopolskie
% ogółu
271
100,0
20
7,4
251
92,6
3
1,1
0
0,0
2
0,7
213
78,6
294
14
280
1
0
1
250
100,0
372
100,0
464
100,0
283
100,0
308
100,0
4,8
33
8,9
23
5,0
17
6,0
27
8,8
95,2
339
91,1
441
95,0
266
94,0
281
91,2
0,3
10
2,7
5
1,1
5
1,8
4
1,3
0,0
3
0,8
1
0,2
1
0,4
1
0,3
0,3
2
0,5
1
0,2
1
0,4
4
1,3
85,0
289
77,7
390
84,1
232
82,0
241
78,2
7086
340
6746
173
32
29
5834
100,0
4,8
95,2
2,4
0,5
0,4
82,3
287816
9031
278785
13881
2364
1197
224514
100,0
3,1
96,9
4,8
0,8
0,4
78,0
Źródło: opracowanie własne na bazie Banku Danych Regionalnych GUS.
Analizując formy prawne firm z terenu Gminy Rzezawa zdecydowaną większość stanowią podmioty,
będące własnością osób fizycznych (84,1% ogółu), przy średniej regionalnej rzędu 78,0%. Drugą,
zdecydowanie mniej liczną grupę stanowią spółki handlowe (1,1%), podczas gdy wartość średnia dla
Małopolski wynosi 4,8%. Spółki z udziałem kapitału zagranicznego stanowią tylko 0,2% wszystkich
firm z terenu gminy (średnia regionalna wynosi 0,8%), co w liczbach bezwzględnych oznacza 1
podmiot gospodarczy. Z gmin porównywanych największy potencjał gospodarczy skupia gmina
wiejska Bochnia (m.in. 11 spółek prawa handlowego, 4 spółki z udziałem kapitału zagranicznego,
3 spółdzielnie).
Na terenie Gminy Rzezawa największą grupę stanowią firmy z branży handlowej i usług
naprawczych stanowiąc 6,2% działających w tej sekcji na terenie powiatu bocheńskiego.
Kolejną ważną grupę podmiotów gospodarczych w gminie stanowią przedsiębiorstwa związane
z budownictwem. Największy udział w odniesieniu do całego powiatu mają firmy z sekcji restauracje
i hotele, których 10,1% spośród wszystkich zarejestrowanych w powiecie znajduje się w Gminie
Rzezawa. W wartościach bezwzględnych statystyka ta wygląda nieco bardziej ubogo. Na terenie
gminy zarejestrowano 18 takich firm. Stosunkowo licznie reprezentowane są podmioty funkcjonujące
w sektorze przetwórstwa przemysłowego – 45 zarejestrowanych przedsiębiorstw (6,2% firm z całego
powiatu). Najmniejsze znaczenie z badanych sekcji w skali powiatu odgrywają firmy zajmujące się
obsługą nieruchomości i firm - stanowią one 3,3% wszystkich zarejestrowanych podmiotów
w powiecie bocheńskim.
Opracowanie:
21
Tabela 6. Podmioty gospodarki narodowej wg wybranych sekcji PKD w 2003 r.
Gmina
Bochnia (gm.
wiejska)
Drwinia
Lipnica
Murowana
Łapanów
Rzezawa
Trzciana
Żegocina
Powiat
bocheński
Woj.
małopolskie
Rzezawa/
powiat
bocheński
Budownictwo
Handel
i naprawy
Restauracje
i hotele
Transport,
gospodarka
magazynowa i
łączność
96
238
297
28
78
17
59
21
18
58
73
0
34
2
17
294
15
54
61
80
6
26
12
12
372
464
283
308
11
16
41
14
39
45
36
49
69
109
55
53
99
146
72
82
17
18
6
4
28
27
17
24
9
10
1
11
25
23
10
18
7086
184
826
1177
2366
178
439
216
688
287816
6080
34803
31889
91523
10753
23078
9152
39762
6,5%
8,7%
5,4%
9,3%
6,2%
10,1%
6,2%
4,6%
3,3%
Ogółem
Rolnictwo,
leśnictwo,
łowiectwo
Przetwórstwo
przemysłowe
944
32
271
Obsługa
Pośrednictw
nieruchomości
o finansowe
i firm
Opracowanie:
22
II.7. Lokalowy zasób gminy, mienie komunalne i gospodarka finansowa samorządu terytorialnego
Lokalowy zasób gminy stanowi 16 lokali mieszkaniowych i 14 lokali użytkowych. Lokale mieszkalne głównie znajdują się w budynkach użyteczności
publicznej. Zarządza nimi Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej.
Tabela 7. Wykaz lokali użytkowych zarządzanych przez Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w Rzezawie.
Media
w m2
energ.
elektr.
Rzezawa - Poczta Polska
Rzezawa - Telekomunikacja
Budynek Wiejski
65,75
X
27,00
X
3
Rzezawa - APTEKA "RADIX"
100,00
4
Rzezawa - Telefony Brzeskie
26,25
X
5
Rzezawa – KBS Filia Rzezawa
80,40
X
Lp.
1
2
6
7
8
9
10
11
Lokalizacja
Rzezawa - po firmie „ATRYDA"
Budynek Wiejski
Rzezawa - po Policji
Budynek Wiejski
Jodłówka - Ropek Dorota
Budynek Wiejski
Jodłówka - Gołas Wojciech
Budynek Wiejski
Krzeczów - Telekomunikacja
Budynek Wiejski
Krzeczów - Zięba Wiesław
Budynek Wiejski
X
X
woda
kan.
c.o.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
25,00
Pustostan – wymaga remontu
45,00
Pustostan – wymaga remontu
25,00
X
52,00
X
31,00
X
36,50
X
12
Bratucice - Poczta Polska
39,00
X
13
Bratucice - "APTEKA"
Łazy - Telefony Brzeskie
Strażnica OSP
37,40
X
25,00
X
14
g
Opracowanie:
X
X
X
X
X
X
X
X
23
Tabela 8. Wykaz lokali mieszkalnych zarządzanych przez Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w Rzezawie.
Lp.
Lokalizacja
Media
2
wm
energ.
elektr.
Bratucice - Budynek Poczta
Bratucice - Budynek Poczta
Bratucice - Budynek Ośrodka
Zdrowia
Zdrowia
Zdrowia
Bratucice
Mieszkanie socjalne
Okulice - Budynek Szkoły
Okulice - Budynek Szkoły
Podstawowej
55,50
90,50
X
X
X
X
55,50
X
54,00
9
g
kan.
c.o.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
25,50
X
X
X
X
X
67,60
X
X
X
X
X
27,70
X
X
X
X
X
54,70
X
X
X
X
Rzezawa - Budynek Ośrodka Zdrowia
60,00
X
X
X
X
10
Rzezawa - Budynek wiejski
23,50
X
11
Rzezawa - Budynek Ośrodka Zdrowia
Jodłówka - Budynek Szkoły
Podstawowej
Jodłówka - Budynek Szkoły
Podstawowej
60,00
X
X
X
X
X
49,00
X
X
X
X
X
49,00
X
X
X
X
X
1
2
3
4
5
6
7
8
12
13
Opracowanie:
X
X
X
woda
Uwagi
X
X
mieszkanie
socjalne
niezamieszkałe
mieszkanie
socjalne.
24
14
15
Borek Dom Nauczyciela w Borku
Krzeczów - Budynek Wiejski
31,70
50,60
40,00
X
X
X
X
X
X
Opracowanie:
X
X
X
przekazane dla
repatriantów
25
Informacja o stanie mienia komunalnego na dzień 31 października 2004 r.
Mienie komunalne jest to własność i inne prawa majątkowe należące do gminy.
Nabycie przez Gminę Rzezawa mienia komunalnego nastąpiło głównie na podstawie ustawy z dnia
10 maja 1990 r. – przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie gminnym oraz w wyniku innych
czynności cywilno - prawnych, takich jak: zasiedzenie, nieodpłatne przekazanie, zakup.
Na podstawie w/w ustawy nabycie mienia na własność gminy nastąpiło z mocy prawa (dawne mienie
wsi) i mocy decyzji administracyjnych na wniosek Rady Gminy (podjęcie uchwały w tej sprawie, np.
nabycie gruntów PFZ).
Stan wyjściowy gruntów przeznaczonych do komunalizacji z mocy prawa na dzień 27 maja 1990 r.
w gminie wynosił 157 ha.
Dotychczas skomunalizowano:
- z mocy prawa
– 134,02 ha
- na wniosek Rady Gminy
– 37,84 ha.
W wyniku czynności prawnych, takich jak: zakup, zasiedzenie, nieodpłatne przekazanie do zasobów
mienia przeszło 25,42 ha.
Stan gruntów na dzień 31 października 2004 r. wynosi 190,58 ha o łącznej wartości 566 489,91 zł.
Podział na zasadnicze grupy przedstawia się następująco:
1.Drogi
65,19 ha wartość 57.841,69 zł.
2.Lasy
34,50 ha wartość 4.974 zł.
3.Działki budowlane niezabudowane
11,96 ha wartość 28.435 zł
4.Działki zabudowane budynkami OSP,
domami wiejskimi, przedszkolami,
Urzędem Gminy zajmują pow.
3,57 ha wartość 56.110 zł.
5.Grunty szkolne zajmują pow.
11,14 ha, wartość 309.883,05 zł
– są to działki zabudowane szkołami lub przyszkolne w m. Borek, Dąbrówka, Jodłówka,
Krzeczów, Łazy, Okulice, Ostrów Królewski i Rzezawa.
6.Działki przemysłowo-handlowe o pow.
6,81 ha, wartość 38.957 zł,
są to grunty pod wysypiskiem odpadów komunalnych, oczyszczalniami ścieków, pompowniami.
7.Cmentarze wojenne w Bratucicach i Krzeczowie – pow.
0,04 ha o wartości 142,- zł.
8.Boiska sportowe we wsiach Rzezawa i Jodłówka – pow.
2,22 ha o wartości 750,- zł.
9.Pozostałe grunty (inne) stanowią
54,68 ha o wartości 51.122,27 zł.
10.Grunty pod Ośrodkami Zdrowia i Ośrodkiem Rehabilitacji 0,49 ha o wartości 18.247,90
Zagospodarowanie gruntu komunalnego:
1.Lasy we wsi Bratucice o pow. 18,05 ha znajdują się we władaniu osób fizycznych.
2.Działka o pow. 0,10 ha w Dąbrówce znajduje się w użytkowaniu wieczystym Karpackich
Okręgowych Zakładów Gazowniczych w Tarnowie.
3.Działkę o pow. 0,13 ha w Rzezawie (baza), grunt o pow. 0,23 ha w Rzezawie i 0,36 ha w Borku
pod oczyszczalniami ścieków oraz 1,16 ha w Borku pod gminnym wysypiskiem odpadów
komunalnych przekazane w użytkowanie Gminnemu Zakładowi Gospodarki Komunalnej
w Rzezawie.
4.Działki wraz z budynkami Ośrodków Zdrowia w Bratucicach i w Rzezawie oraz Ośrodkiem
Rehabilitacji w Rzezawie przekazano w nieodpłatne użytkowanie Gminnemu Zakładowi Opieki
Zdrowotnej w Rzezawie.
5.Działki wraz z budynkami szkół i przedszkoli przekazano również w nieodpłatne użytkowanie
dyrektorom tych jednostek.
Opracowanie:
26
6.Grunty zajęte pod boiska sportowe w Rzezawie i Jodłówce przekazano w nieodpłatne użytkowanie
klubom sportowym.
Dzierżawa gruntu gminnego została przedstawiona w poniższej tabeli.
Tabela 9. Dzierżawa gruntu gminnego w Gminie Rzezawa.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Wieś
Borek
Bratucice
Buczków
Dąbrówka
Dębina
Jodłówka
Krzeczów
Łazy
Okulice
Ostrów Królewski
Rzezawa
RAZEM
Ogółem pow.
gruntów
komunalnych (ha)
18,14
32,96
7,43
25,70
2,00
32,32
17,74
8,60
11,02
4,69
29,68
190,58
Tereny rolne (ha)
5,76
1,66
0,18
7,05
0,12
8,93
5,22
1,92
7,58
0,94
15,32
54,68
Wydzierżawiono
(ha)
1,89
0,71
0,15
1,76
0,12
4,17
2,21
0,66
1,09
2,81
22,12
Przewidywany dochód z dzierżawy gruntów komunalnych wyniesie 1.151,40 zł.
W omawianym okresie sprzedano ogółem 0,18 ha terenów budowlanych a to: (0,10 ha w Borku
w tym zabudowana Wiejskim Domem Ludowym, 0,03 ha w Rzezawie i 0,05 ha w Buczkowie) za
kwotę 41.221 zł oraz 2,17 ha terenów rolnych w Buczkowie za kwotę 20.363 zł.
Ponadto został przejęty na Skarb Państwa (decyzjami Wojewody) grunt pod autostradę o powierzchni
4,23 ha w miejscowościach Krzeczów, Ostrów Królewski, Borek, Rzezawa i Jodłówka za kwotę
636.444 zł oraz na regulację drogi krajowej nr 4 w miejscowości Rzezawa 0,01 ha za kwotę 3.650 zł.
Na rzecz gminy dokonano zrzeczenia się gruntu o łącznej pow. 2,39 ha w miejscowościach Borek
i Krzeczów.
Natomiast w wyniku darowizny mienie zostało powiększone o 0,78 ha gruntu w Okulicach.
Został również zakupiony grunt pod przepompowniami w miejscowościach Krzeczów i Rzezawa
o łącznej pow. 0,05 ha za kwotę 2.000 zł.
Obiekty (budynki komunalne) to:
1.Budynki mieszkalne – 1 budynek o pow. 125 m2 o wartości 42.450 zł. Został on przekazany do
nieodpłatnego użytkowania repatriantom z Kazachstanu.
2.Budynki niemieszkalne i budowle – 8 szt. o łącznej pow. 565,8 m 2 i wartości 103.824,92 zł. Są to
budynki gospodarcze przy szkołach w Krzeczowie, Łazach, Okulicach, Ostrowie Królewskim,
Przedszkolu w Bratucicach oraz przy Ośrodku Zdrowia w Bratucicach, a także garaż w Rzezawie,
Buczkowie, oraz 2 studnie głębinowe i 1 kopana na kwotę 177.375,- zł (przekazane w nieodpłatne
użytkowanie).
Opracowanie:
27
3.Przedszkola – 3 obiekty o łącznej powierzchni 1.129 m 2 wartości 157.014,20 zł
w
miejscowościach Bratucice, Jodłówka i Rzezawa – częściowo wynajęte na mieszkania i usługi
(przekazane w nieodpłatne użytkowanie GZGK).
4.Szkoły – 8 obiektów o łącznej powierzchni 11.213,34m2. Ich wartość to 8.637.161,00 zł.
W miejscowościach Jodłówka i Okulice wynajmowane są na mieszkania (przekazane
w nieodpłatne użytkowanie GZGK)
5.Budynek Urzędu Gminy w Rzezawie wraz z biblioteką o pow. 710 m2 i wartości 60.964,00 zł
6.Ośrodki kulturalne i świetlice - 5 obiektów o pow. 1.938,70 m2 i wartości 413.216,59 zł. Zaliczamy
tu budynki wiejskie w miejscowościach: Krzeczów, Łazy, Jodłówka, Rzezawa
i Buczków,
które wykorzystuje się w różny sposób.
7.Ośrodki sportu i rekreacji – 4 obiekty w tym: sale gimnastyczne w Rzezawie i Dąbrówce oraz 2
obiekty sportowe przy boiskach w Rzezawie i Jodłówce o pow. 2.545,90 m 2 i wartości 2.844.681,00
zł (przekazane w nieodpłatne użytkowanie).
8.Budynki Ośrodków Zdrowia w Rzezawie i Bratucicach, a także Ośrodek Rehabilitacji w Rzezawie
o pow. 866 m2 i wartości 528.812,90 zł przekazane w nieodpłatnie użytkowanie SP GZOZ.
9.Inne budynki: budynek obrony cywilnej przy Urzędzie Gminy wartości 25.000,00 zł.
10.Obiekty OSP – budynki w miejscowościach Okulice i Rzezawa, a także 2 zbiorniki p.poż.
w Borku i Jodłówce. Łączna wartość tych obiektów wynosi 47.099,48 zł.
Wartość gruntów została przyjęta na dzień komunalizacji bądź innej formy nabycia, natomiast
wartość budynków podlega aktualizacji.
W przypadku zbywania gruntów i budynków podlegają one każdorazowo szacowaniu przez
rzeczoznawców majątkowych.
5 działek w Krzeczowie nie posiada wpisu do Ksiąg Wieczystych. Poprzedni właściciele tych działek
zrzekli się ich na rzecz Gminy Rzezawa. Urząd Gminy wystąpił do Sądu Rejonowego w Bochni
o dokonanie wpisu do Ksiąg Wieczystych.
Inne prawa majątkowe
Gmina Rzezawa posiada udziały w Spółce Telefony Brzeskie S.A. w postaci 100 imiennych akcji
o wartości 2.500,00 zł. Z tytułu posiadania w/w akcji Gmina Rzezawa nie ma dochodów.
Zamierzenia na rok 2005
Przewidywane jest uzyskanie wpływów z czynszów gruntów dzierżawionych na ok. 1.000 zł.
Zaplanowany jest dochód ze sprzedaży działek gminnych na ok. 30.000 zł.
Wypłaty za grunt pod drogami gminnymi i inne wykupy będą kształtować się w granicach 30.000 zł.
Ponadto, w miarę możliwości budżetowych, planowane jest utworzenie kompleksu gruntów
gminnych o powierzchni 2 – 3 ha położonego na terenach przemysłowo - handlowych w Rzezawie.
Dzięki ostatnim przypadkom zrzeczeń się gruntów na rzecz Gminy tworzenie kompleksu będzie
możliwe poprzez wymianę działek.
Opracowanie:
28
Tabela 10. Stan gruntów w Gminie Rzezawa na dzień 31 października 2004 r.
Drogi
Lp.
Szkoły, tereny
zielone
Lasy
Tereny inne
Działki
budowlane
Wieś
pow.
(ha)
wartość
pow.
(ha)
wartość
pow.
pow.
wartość
wartość
(ha)
(ha)
pow.
(ha)
wartość
pow.
wartość
(ha)
-
-
3,51
Cmentarze
wojenne
Boiska sportowe
Ośrodki zdrowia
Ogółem
pow.
(ha)
wartość
pow.
(ha)
wartość
pow.
(ha)
wartość
pow.
(ha)
wartość
13995
-
-
-
-
-
-
18,14
73 850,97
1.
Borek
8,21
6 902,47
0,96
38 400
-
-
2.
Bratucice
11,78
1 105,00
-
-
18,94
595
1,66
1 373,30
0,45
z- 6 140
-
-
0,01
2
-
-
0,12
5 248,89
32,96
14 464,19
3.
Buczków
6,07
980
-
-
-
-
0,18
43,66
1,03
0,15
z-2 000
n-620
-
-
-
-
-
-
-
-
7,43
3 643, 66
4.
Dąbrówka
6,62
751,39
1,52
32 627,90
0,24
25
7,05
3 870,81
0,10
10,17
z-500
n-1 000
-
-
-
-
-
-
-
-
25,70
38 775,10
5.
Dębina
1,88
242,39
-
-
-
-
0,12
4
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2,00
246,39
6.
Jodłówka
5,37
655
1,57
30 900
15,17
4 352
8,93
1 347
0,38
z-1 650
-
-
-
-
0,90
300
-
-
32,32
39 204
7.
Krzeczów
7,37
5 750,44
1,62
15 322,73
-
-
5,22
8567
0,25
0,71
z-2 960
n-7 645
2,54
18 102
0,03
140
-
-
-
-
17,74
58 487,17
8.
Łazy
5,47
519
1,06
40 082,78
-
-
1,92
416
0,03
0,12
z-180
n-890
-
-
-
-
-
-
-
-
8,60
42 087,78
9.
Okulice
1,71
43
1,07
19 349,38
-
-
7,58
8 636
0,03
0,63
z-230
n-593
-
-
-
-
-
-
-
-
11,02
28 851,38
2,53
2 091
0,28
8 400
-
-
0,94
1 754
0,60
n-5 810
0,34
470
-
-
-
-
-
-
4,69
18 525
Ostrów
10. Królewski
5,76 14 553,50
Działki
przemysłowohandlowe
29
11. Rzezawa
8,18
Razem
38 802
3,06
124 800,26 0,15
65,19 57 841,69 11,14 309 883,05 34,5
2
15,32
4 974
10 557
54,68 51 122,27
0,70
0,18
z-36 640
n-17 687
0,4
6 390
-
-
1,32
450
0,37
13 026,01 29,68
3,57
11,96
z-56 110
6,79
n-28 435
38 957
0,04
142
2,22
750
0,49
18 274,90 190,58 566 489,91
248 354,27
Tabela 11. Budynki skomunalizowane na dzień 31 października 2004 roku – budynki mieszkalne, niemieszkalne i budowle, przedszkola, szkoły, biblioteki
Lp.
Wieś
Budynki
niemieszkalne
lub budowle
Budynki
mieszkalne
Ilość
m2
1
125
Wartość
42 450
Zagospod.
Ilość
m2
NU
3
280,6
1
Borek
2
Bratucice
-
-
-
3
Buczków
-
-
-
4
Dąbrówka
-
-
-
5
Dębina
-
-
-
1
73,5
1
studnia
2
studnie
gł. + kop.
1
67,3
1
44,5
Przedszkola
Zagospod.
Ilość
m2
-
-
NU
1
322
+ ogrodz.
25 000
-
-
3 249,86
-
-
Wartość
-
32 547,92
Wartość
Szkoły
Zagospod.
-
70 993 82
-
Ilość
m2
1
968, 28
Miejsko-gminne biblioteki
Zagospod.
Ilość
m2
721
696,32
-
-
-
-
Wartość
Wartość
Zagospod.
NU
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
NU
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
163 494
NU
1
330,7
NU
-
-
-
2 961
NU
-
-
-
NU
-
-
-
13 003
NU
-
-
-
-
-
-
-
421
788,57
NU
-
-
-
20 720
NU
-
-
-
6
Jodłówka
-
-
-
49 193 38
7
Krzeczów
-
-
-
8
Łazy
-
-
-
9
Okulice
-
-
-
1
75
3 093
NU
-
-
-
10
Ostrów
Królewski
-
-
-
1
14 403
NU
-
-
-
NU
1
1604,9
-
1 156
590,28
-
1
1251
1 282
576,65
1
481
1
1161,46
1
1459
+ kocioł
1
885
370,15
1 406
483,70
30
11
Rzezawa
1
125
Razem
-
-
52,5
1
wiata
8
593,4
42 450
3 663,22
-
261 415
1
476,3
3
1129
+ 3 studni
i 1 wiata
36 827
NU
157 014,2
288,5
1
3 999 ,2
2 741
933,42
8
11 213,34
8 637
161,09
NU
1
710
60 964
1
710
60 964
NU
Tabela 12. Budynki skomunalizowane na dzień 31 października 2004 roku – ośrodki kultury i świetlice, ośrodki sportu i rekreacji, ośrodki zdrowia, obiekty OSP, inne
Lp.
Wieś
Ośrodki kultury i świetlice
Ilość
Wartość Zagospod.
m2
Ośrodki sportu i rekreacji
Ilość
Wartość Zagospod.
m2
Ośrodki zdrowia
Ilość
m2
Wartość
Inne
Obiekty OSP
Zagospod.
Ilość
m2
-
-
-
-
NU
-
-
-
Zagospod.
1
Borek
-
-
-
-
-
-
-
2
Bratucice
-
-
-
-
-
-
1
176
3
Buczków
1
220
NU
-
-
-
-
-
-
-
-
4
Dąbrówka
-
-
-
NU
-
-
-
-
5
Dębina
-
-
-
-
-
-
-
6
Jodłówka
1
312
18 219 ,67
NU
NU
-
-
7
Krzeczów
1
130
24 488,50
NU
-
-
-
235 000
1
643,9
1
132
ławki, stoj.
ogrodz.
-
253
493,25
103 900
-
-
Wartość
111 879
Ilość
m2
1
240
zb.p.poż.
Wartość
Zagospod.
4 000
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
1
100
zb.p.poż
3 055,33
-
-
-
-
-
-
-
-
31
8
Łazy
9
Okulice
10
Ostrów
Królewski
11
Rzezawa
Razem
1
390
98 738,87
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
1
110
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2
1 770
NU
2
690
516 933,9
NU
1
122,4
25 000
3
866
528 812,9
1
25 000
1
640
5
1 938,7
36 769,55
413
216,59
4
2 545,9
2 487
287,98
2 844 681
-
1
534
2
340
2
644
-
-
4 591,57
-
-
-
35 452,58
-
7 055,33
zbiorniki
40 044,15
rem.OSP
32
Dochody i wydatki gminy
W 2003 r. nominalne dochody gminy, w stosunku do roku poprzedniego, wzrosły o 18%.
Systematycznie wzrasta również udział dochodów własnych gminy. W 2000 r. dochody własne
stanowiły 26,4% ogółu dochodów, zaś w 2003 r. udział ten wynosi blisko 27,9%. Dochody i wydatki
Gminy Rzezawa przedstawia poniższa tabela.
Tabela 13. Dochody i wydatki Gminy Rzezawa w latach 2000 – 2003.
Lata
2000
2001
2002
2003
Dochody, w tym:
subwencje
dochody własne
i dotacje
3 184 956
8 889 581
3 520 112
8 554 532
4 462 771
9 947 069
4 903 960
12 681 139
Wydatki
Dochody
razem
Dochody/
1 mieszkańca
w tys. zł
12 074 537
12 074 644
14 409 840
17 585 099
304,0
335,5
426,1
466,2
2 883,3
4 157,9
5 087,9
12 222,0
na 1
mieszkańca
275,2
396,3
485,8
1 161,8
Źródło: Dane Urzędu Gminy Rzezawa
II.8. Sfera społeczna
Demografia
Tabela 14. Ludność w poszczególnych sołectwach Gminy Rzezawa w latach 1999 – 2003.
Liczba ludności i jej procentowy udział w zaludnieniu gminy
1999 r.
2000 r.
2001 r.
2002 r.
2003 r.
Sołectwa
Liczba
%
Liczba
%
Liczba
%
Liczba
%
Liczba
%
mieszk.
mieszk.
mieszk.
mieszk.
mieszk.
Borek
1242 12,0
1287 12,3
1289 12,3
1282
12,2
1285
12,2
Bratucice
701 6,8
706
6,7
709
6,8
715
6,9
701
6,7
Buczków
417 4,0
414
4,0
408
3,9
402
3,8
395
3,8
Dabrówka
712 6,9
723
7,0
717
6,8
721
6,9
728
6,9
Dębina
354 3,4
349
3,3
350
3,3
344
3,3
355
3,4
Jodłówka
1424 13,7
1424 13,6
1433 13,7
1411
13,5
1392
13,2
Krzeczów
1375 13,3
1398 13,3
1399 13,3
1396
13,3
1420
13,5
Łazy
1035 10,0
1041
9,9
1050 10,0
1062
10,1
1076
10,2
Okulice
265 2,6
263
2,5
265
2,5
274
2,6
287
2,7
Ostrów
334 3,2
344
3,3
342
3,3
341
3,3
329
3,1
Królewski
Rzezawa
2492 24,1
2529 24,1
2531 24,1
2526
24,1
2552
24,3
Razem gmina
10351 100,0
10478 100,0
10493 100,0 10474 100,0
10520
100,0
Cztery wsie Gminy Rzezawa (Okulice, Dębina, Buczków, Ostrów Królewski) liczą poniżej 500
mieszkańców, dwie mieszczą się w przedziale 700 – 1.000 mieszkańców (Dąbrówka i Bratucice),
cztery w przedziale 1.000 – 1.500 (Łazy, Jodłówka, Borek, Krzeczów). Rzezawa, to miejscowość
licząca ponad 2.500 mieszkańców, co stanowi ¼ ogółu ludności całej gminy.
Opracowanie:
33
Tabela 15. Struktura wiekowa mieszkańców Gminy Rzezawa stan na dzień 18.08.2003 r.
Wiek do 6 lat
(01.01.1998r.
23.08.2004r.)
85
7%
Sołectwo
Borek
Wiek 7–18 lat
(01.01.1986r.
31.12.1997r.)
283 22%
Wiek 19-55 lat
(01.01.1949r.
31.12.1985r.)
689
53%
Powyżej 56 lat
01.01.1900r.
31.12.1948r.)
230
18%
Razem
1287
100%
Bratucice
41
6%
160
23%
355
51%
142
20%
698
100%
Buczków
22
6%
85
22%
196
50%
88
22%
391
100%
Dąbrówka
50
7%
148
20%
390
53%
145
20%
733
100%
Dębina
31
9%
84
24%
182
51%
59
17%
356
100%
Jodłówka
49
4%
286
22%
718
54%
267
20%
1320
100%
Krzeczów
112
8%
261
18%
770
54%
274
19%
1417
100%
Łazy
101
9%
217
20%
551
51%
200
19%
1069
100%
25
9%
59
20%
142
49%
63
22%
289
100%
Okulice
Ostrów
Królewski
Rzezawa
24
7%
67
21%
167
51%
69
21%
327
100%
190
7%
537
21%
1361
53%
476
19%
2564
100%
Razem
730
7%
2187 21%
5521
53%
2013
19%
10451
100%
Tabela 16. Poziom wykształcenia ludności w Gminie Rzezawa według stanu na dzień 31.12.2003 r.
Wyszczególnienie
Ilość osób
Udział w całkowitej
ludności gminy (%)
Wykształcenie wyższe
Wykształcenie średnie
272
1923
3
18
Wykształcenie zasadnicze zawodowe
2789
26
Wykształcenie podstawowe
2902
28
Bez wykształcenia
374
4
W trakcie nauki – dzieci do 13 lat
2260
21
10520
100
OGÓŁEM:
Opracowanie:
34
Tabela 17. Gęstość zaludnienia w poszczególnych sołectwach Gminy Rzezawa w latach 1999-2003.
Liczba mieszkańców (osoby) i gęstość zaludnienia (osoby/km2) w poszczególnych sołectwach
Sołectwo
Powierzchnia
w (km2)
1999 rok
liczba
gęstość
mieszk.
zaludn.
1242
130,4
2000 rok
liczba
gęstość
mieszk.
zaludn.
1287
135,2
2001 rok
liczba
gęstość
mieszk.
zaludn.
1289
135,4
2002 rok
liczba
gęstość
mieszk.
zaludn.
1282
134,6
2003 rok
liczba
gęstość
mieszk.
zaludn.
1285
135,0
Borek
9,5217
Bratucice
18,9252
701
37,0
706
37,3
709
37,5
715
37,8
701
37,0
Buczków
3,7973
417
109,8
414
109,0
408
107,4
402
105,9
395
104,0
Dąbrówka
7,0622
712
100,8
723
102,4
717
101,5
721
102,1
728
103.1
Dębina
3,1146
354
113,7
349
112,1
350
112,4
344
110,4
355
114,0
Jodłówka
13,3815
1424
106,4
1424
106,4
1433
107,1
1411
105,4
1392
104,0
Krzeczów
7,1778
1375
191,6
1398
194,8
1399
194,9
1396
194,5
1420
197,8
Łazy
8,1757
1035
126,6
1041
127,3
1050
128,4
1062
129,9
1076
131,6
Okulice
2,4020
265
110,3
263
109,5
265
110,3
274
114,1
287
119,5
Ostrów K.
3,5809
334
93,3
344
96,1
342
95,5
341
95,2
329
91,9
Rzezawa
9,0385
2492
275,7
2529
279,8
2531
280,0
2526
279,5
2552
282,3
86,1774
10351
120,1
10478
121,6
10493
121,8
10474
121,5
10520
122,1
RAZEM
Opracowanie:
35
Opracowanie:
36
W okresie 4 lat w Gminie Rzezawa średnia gęstość zaludnienia wzrosła o 2 os./km 2 i wynosi obecnie
122,1 os./km2. Największa gęstość zaludnienia występuje w sołectwach: Rzezawa – 282,3 os./ km2
i Krzeczów – 197,8 os./km2, a najmniejsza w sołectwie Bratucice – 37,0 os./km2.
Rozwój ludności gminy będzie w dużym stopniu uzależniony od jej sytuacji społeczno ekonomicznej. Ewentualny wzrost potencjału gospodarczego gminy spowoduje podniesienie poziomu
życia oraz atrakcyjności zamieszkania na jej obszarze. W takiej sytuacji, należy spodziewać się, iż
dojdzie do zwiększenia liczby ludzi młodych i lepiej wykształconych pozostających w miejscu
zamieszkania. Wpłynęłoby to, korzystnie na strukturę wiekową ludności i przyrost naturalny na
terenie gminy. Szybki rozwój gospodarczy jest dodatnio skorelowany ze wzrostem zainteresowania
obszarem gminy jako potencjalnym miejscem zamieszkania. Dotyczy to, nie tylko jej miejszkańców,
ale także ludności spoza terenu gminy. Powyższe zjawiska mogą wystąpić przy aktywnej polityce
samorządu, przede wszystkim w odniesieniu do zaspokojenia potrzeb z zakresu infrastruktury
technicznej i społecznej. Wysoko rozwinięta infrastruktura stymuluje powstawanie nowych
podmiotów gospodarczych, a co za tym idzie miejsc pracy i pociąga za sobą wzrost poziomu życia
mieszkańców, zwiększający zainteresowanie daną gminą potencjalnych inwestorów i mieszkańców.
Służba zdrowia
Potrzeby mieszkańców Gminy Rzezawa w zakresie świadczenia usług zdrowotnych zaspokajane są
przez SP GZOZ który prowadzi swoją działalność statutową w 2 sołectwach: Rzezawie (Ośrodek
Zdrowia i Ośrodek Rehabilitacji) oraz Bratucicach (Ośrodek Zdrowia).
Działalność SP GZOZ obejmuje podstawową opiekę zdrowotną, pediatrię, ginekologię i rehabilitację.
W podmiocie tym zatrudnionych jest 8 lekarzy (w tym 2 pediatrów, 1 ginekolog, 1 lekarz rodzinny,
2 internistów i 2 specjalistów – w tym ortopeda), 8 pielęgniarek, 4 rehabilitantów (w tym 1 mgr
rehabilitacji) oraz sześcioosobowy personel pomocniczy.
Swoją działalnością SP GZOZ obejmuje całą Gminę Rzezawa oraz w niewielkiej części mieszkańców
Wrzępi (Gmina Szczurowa) a także Zatoki i Bogucic (Gmina Bochnia).
W Gminie Rzezawa zdeklarowana jest następująca liczba osób:
-
-
-
do lekarzy:
9.111 osób, w tym:
632
7.537
942
do pielęgniarki środowiskowej:
7.681 osób, w tym:
565
6.258
858
położnej środowiskowo – rodzinnej 4.615
pielęgniarki w środowisku nauczania
i wychowania
1.648
0 - 6 lat
7 - 65 lat
powyżej 65 lat
0 - 6 lat
7 - 65 lat
powyżej 65 lat
uczniów.
SP GZOZ działa w ramach kontraktu z NFZ, natomiast poza kontraktem corocznie organizuje akcje:
- szczepień przeciw grypie,
- badania słuchu,
- diagnozowanie osteoporozy,
- diagnozowanie urologiczne (prostaty),
Opracowanie:
37
-
diagnozowanie pulmunologiczne,
diagnozowanie okulistyczne,
diagnozowanie diabetologiczne,
diagnozowanie cholesterolowe.
SP GZOZ swoja opieką obejmuje 23 osoby niepełnosprawne – 17 osób w Rzezawie oraz 6 osób
w Bratucicach.
W zakresie stomatologii gminę obsługuje Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Gabinety
Stomatologiczne”. NZOZ korzysta z pomieszczeń w lokalach, w których umiejscowiony jest SP
GZOZ – w Rzezawie (ul. Kościelna) i Bratucicach, obsługując populację ok. 9.460 pacjentów.
W ramach kontraktu z NFZ rocznie wykonuje się od 5 tys. do 6 tys. porad z czego ok. 40% to porady
dla dzieci i młodzieży. Gabinety stomatologiczne pracują na sprzęcie poddzierżawionym, w dużej
części już zamortyzowanym (głównie w Bratucicach), oraz nowym – zakupionym w trakcie działania
NZOZ.
Gabinety stomatologiczne wymagają doposażenia i wymiany sprzętu. Potrzeby w tym zakresie nie są
w pełni zaspokajane. Ponadto wskazane jest utworzenie szkolnych gabinetów. Dzięki temu możliwe
będzie skuteczniejsze prowadzenie działań profilaktycznych.
W ramach kontraktu realizowane są usługi z zakresu:
- stomatologii zachowawczej,
- profilaktyki,
- protetyki,
- chirurgii.
W dwóch gabinetach stomatologicznych pracują lekarze stomatolodzy zatrudnieni w sumie na 1,5
etatu oraz pracownicy obsługi (2 etaty).
Na terenie gminy na zasadach spółki cywilnej funkcjonują: 1 apteka (w Rzezawie), 2 punkty
apteczne (w Rzezawie i Bratucicach), zatrudniające w sumie:
- 1 magistra farmacji,
- 2 techników,
- 1 pracownika administracyjnego.
Pomoc społeczna
Pomoc społeczna na terenie Gminy Rzezawa świadczona jest przez Gminny Ośrodek Pomocy
Społecznej.
W latach 2000 – 2003 na realizację zadań zleconych i własnych z zakresu pomocy społecznej
przeznaczono kwotę 2.198.598,00 zł.
Tabela 18. Osoby i rodziny objęte świadczeniami z zakresu pomocy społecznej.
Rok
2000
2001
2002
Ilość osób
objętych świadczeniem
1587
1399
1606
Ilość rodzin
objętych świadczeniem
447
384
384
Opracowanie:
38
2003
1929
643
W wymienionym okresie organizowano wypoczynek letni, z którego skorzystało w sumie 246 dzieci.
W poniższej tabeli została przedstawiona liczba dzieci w szkołach podstawowych, gimnazjach,
specjalnych ośrodkach szkolno - wychowawczych korzystających z dożywiania oraz jego koszty.
Opracowanie:
39
Tabela 19. Dzieci objęte świadczeniami z zakresu pomocy społecznej.
Rok
2000
2001
2002
2003
Ilość dzieci
176
188
311
336
Koszt w zł
34 364
37 700
67 970
64 674
W latach 2000 – 2003 do domów pomocy społecznej zostało skierowanych 15 osób w podeszłym
wieku i samotnych. Obecnie na miejsce w DPS oczekują 3 osoby.
Usługi opiekuńcze świadczone są średnio corocznie dla ok. 5 – 6 osób. W roku bieżącym od 1 maja
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje wypłatę świadczeń rodzinnych, tj. zasiłki rodzinne
wraz z dodatkami z tytułu:
- urodzenia dziecka,
- opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
- samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych,
- samotnego wychowywania dziecka,
- rozpoczęcia roku szkolnego,
- kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
- podjęcia przez dziecko nauki poza miejscem zamieszkania (w tym dojazdy dziecka,
mieszkanie na stancji lub w internacie).
Wydatki obrazuje poniższa tabela.
Tabela 20. Świadczenia rodzinne w Gminie Rzezawa w V – VII 2004 r.
Rodzaj świadczenia
Zasiłek rodzinny
Urodzenie dziecka
Urlop wychowawczy
Sam. wych. dz.(gw.)
Sam wych (alim.)
Kszt.i rehabilit.
Dojazdy do szkół
Internaty
Zasiłki pielęgnacyjne
Świadczenia opiek.
Maj 2004
ilość
świadczeń
594
0
50
1
153
31
78
4
34
13
Czerwiec 2004
ilość świadczeń
639
1
52
1
159
36
87
5
37
13
Lipiec 2004
ilość
świadczeń
658
0
52
1
165
33
0
0
35
13
Kwota
wydatków w zł
V - VII
89.031
500
65.475
1.200
84.005
6.600
6.920
720
15.264
16.380
Bezpieczeństwo publiczne
Od 2004 roku – po likwidacji Rewiru Dzielnicowych w Rzezawie – za bezpieczeństwo mieszkańców
gminy odpowiedzialna jest Komenda Powiatowa Policji w Bochni. Do obsługi terenu Gminy
Rzezawa przydzielono dwóch dzielnicowych. Dobowa częstotliwość samochodowych patroli
policyjnych jest dostosowana do sytuacji, zwiększona w okresach sobotnio – niedzielnych, czy też
Opracowanie:
40
trwania lokalnych imprez plenerowych. Przedstawiciele KPP w Bochni uczestniczą w działaniach
edukacyjnych dzieci i młodzieży poprzez realizację programów, np.:
- bezpieczna droga do i ze szkoły,
- nadzwyczajnych zagrożeń (ewakuacja).
Ponadto przy udziale SP ZOZ Pogotowie Ratunkowe w Bochni - od kilku lat w kalendarzu imprez
profilaktycznych znajduje się ratownictwo sanitarne – pierwsza pomoc.
Tabela 21. Przestępstwa na terenie Gminy Rzezawa odnotowane w 2003 roku
Rodzaj przestępstwa
Bójka, pobicie
Rozbój, wymuszenie rozbój.
Włamanie do obiektów
l półrocze
1
1
5
Liczba przestępstw
II półrocze
1
0
0
Razem
2
1
5
Włamanie do mieszkań i piwnic
2
0
2
Włamanie do samochodu
2
0
2
Kradzież samochodu
2
0
2
Kradzież z samochodu
1
0
1
Uszkodzenie samochodu
0
1
1
Kradzież jednośladu
0
2
2
Uszkodzenie mienia
4
2
6
Kradzież mienia
5
7
12
Inne przestępstwa
13
13
26
Ogółem przestępstw
36
26
62
Źródło: Dane Komendy Policji Powiatowej w Bochni.
Tabela 22. Przestępstwa na terenie Gminy Rzezawa odnotowane w I połowie 2004 roku
Bójka, pobicie
2
Rozbój, wymuszenie rozbój.
1
Włamanie do obiektów
8
Włamanie do mieszkań i piwnic
2
Włamanie do samochodu
1
Kradzież samochodu
0
Kradzież z samochodu
0
Uszkodzenie samochodu
3
Kradzież jednośladu
1
Uszkodzenie mienia
5
Kradzież mienia
6
Opracowanie:
41
Inne przestępstwa
13
Ogółem przestępstw
42
Źródło: Dane Komendy Policji Powiatowej w Bochni
Opracowanie:
42
Edukacja przedszkolna, podstawowa i gimnazjalna
Na terenie Gminy Rzezawa funkcjonują placówki oświatowe, które zapewniają ofertę edukacyjną na
poziomie przedszkola, szkoły podstawowej i gimnazjum.
Sieć szkół podstawowych tworzą:
1. Publiczna Szkoła Podstawowa w Borku,
2. Publiczna Szkoła Podstawowa im. Prymasa Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Dąbrówce,
3. Publiczna Szkoła Podstawowa im. Jana Wiktora w Jodłówce,
4. Publiczna Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Krzeczowie,
5. Publiczna Szkoła Podstawowa w Łazach,
6. Publiczna Szkoła Podstawowa im. gen. Leopolda Okulickiego w Okulicach,
7. Publiczna Szkoła Podstawowa im. Świętej Jadwigi Królowej w Rzezawie,
Sieć gimnazjów to:
1. Publiczne Gimnazjum im. Prymasa Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Dąbrówce,
2. Publiczne Gimnazjum w Rzezawie,
3. Publiczne Gimnazjum w Łazach.
Wychowanie przedszkolne jest realizowane w 7 publicznych przedszkolach, są to:
1. Publiczne Przedszkole w Borku,
2. Publiczne Przedszkole w Bratucicach,
3. Publiczne Przedszkole w Dąbrówce,
4. Publiczne Przedszkole w Jodłówce,
5. Publiczne Przedszkole w Krzeczowie,
6. Publiczne Przedszkole w Łazach,
7. Publiczne Przedszkole w Rzezawie.
Ponadto na terenie gminy funkcjonują 2 przedszkola niepubliczne prowadzone przez Zgromadzenie
Sióstr Służebniczek.
Oddziały przedszkole funkcjonują w szkołach podstawowych w Borku, Łazach i Okulicach.
W roku szkolnym 2004/2005 utworzone zostały Zespoły Szkolno – Przedszkolne w Łazach
i w Borku.
Od 1 września 2004 r. rozpoczęła działalność Publiczna Szkoła Podstawowa z oddziałem
przedszkolnym w Ostrowie Królewskim, prowadzona przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Ostrów
Królewski.
Opracowanie:
43
Tabela 23. Baza szkół w Gminie Rzezawa.
BIBLIOTEKA
LICZBA
POMIESZCZEŃ
DO NAUKI
LICZBA
KOMPUTERÓW
ZSP w Borku
8
PSP w Dąbrówce
PSP w Jodłówce
PSP w
Krzeczowie
ZSP w Łazach
SZKOŁA
BAZA SPORTOWA
Liczba
pomieszczeń
LICZBA
WOLUMINÓW
SALA GIMNASTYCZNA
INNE
12
1
3 000
Zastępcza
Boiska przyszkolne
6
10
1
3 500
8
6
18
14
1
1
4 456
3 575
korzysta z sali PG
w Dąbrówce,
Zastępcza
Zastępcza
Boisko przyszkolne wspólne z
gimnazjum
Boisko przyszkolne
12
11
1
3 065
Brak
PSP w Okulicach
PSP w Rzezawie
7
12
14
11
1
2
3 269
4 790
PG w Dąbrówce
9
13
Brak
567
PG w Rzezawie
19
15
1
920
Zastępcza
korzysta z sali PG
w Rzezawie
Sala gimnastyczna wraz z
zapleczem z której korzysta
również młodzież szkoły
podstawowej
Sala gimnastyczna wraz z
zapleczem z której korzysta
również młodzież szkoły
podstawowej
Boisko przyszkolne, sala do
gimnastyki korekcyjnej
Boisko przyszkolne
Sala do gimnastyki korekcyjnej
UWAGI
Szkoła w trakcie
remontu
Szkoła w trakcie
remontu
Boisko przyszkolne
Opracowanie:
44
Opracowanie:
45
Tabela 24.Stan organizacyjny szkół i przedszkolu – rok szkolny 2004/2005
nazwa placówki
PSP w BORKU
PSP w DĄBRÓWCE
PSP w JODŁÓWCE
PSP w KRZECZOWIE
PSP w ŁAZACH
PSP w OKULICACH
PSP w RZEZAWIE
Razem – szkoły
podstawowe
PG w DĄBRÓWCE
PG w ŁAZACH
PG w RZEZAWIE
RAZEM - gimnazja
PP w BORKU
PP w BRATUCICACH
PP w DĄBRÓWCE
PP w JODŁÓWCE
PP w KRZECZOWIE
PP w ŁAZACH
PP w RZEZAWIE
RAZEM – przedszkola
liczba
oddziałów
liczba uczniów
6 + oddział
przedszkolny
6
7
6
6 + oddział
przedszkolny
6 + oddział
przedszkolny
12
49 + 3
oddziały
przedszkolne
8
3
14
25
1
1
2
3
2
1
3
13
115 + 15 w oddziale
przedszkolnym
92
156
112
104 + 26 w oddziale
przedszkolnym
132 + 12 w oddziale
przedszkolnym
257
968 + 53
w oddziałach
przedszkolnych
185
49
341
575
19
21
29
59
50
18
71
267
Stażyści
Kontraktowi
Mianowani
Dyplomowani
11,06
liczba nauczycieli z
wyższym
wykształceniem
pedagogicznym –
w przeliczeniu na
pełne etaty
10,78
-
2,78
3,28
5
liczba
pracowników
obsługi i
administracji–w przeliczeniu
na pełne etaty
3
10,61
14,50
11,56
12,05
9,61
13,50
11,56
10,05
1
2,62
-
0,67
1,5
1,72
6,94
11
1
6,28
2
2
7,94
4,05
2,5
5,5
2,5
3,25
11,22
11,22
-
2,11
5,72
3,39
4,25
18,33
89,33
17,33
84,05
3,62
3,50
12,28
8,83
45,05
6
28,38
6,4
27,4
13,11
5,33
29,5
47,94
1
1
3
4
4
1,32
5,67
19,99
13,11
5,33
29
47,44
2
4
2
1
5,67
14,67
2,33
3,33
5,66
-
2,61
3,06
7,72
13,39
1
1
0,67
2,67
3
1,38
10,89
15,27
1
1
2
3
0,32
4
11,32
5,17
0,89
7,56
13,62
1
3
1
1
6
3,5
0,5
8,5
12,5
1
2
2
4
2
0,25
3
14,25
liczba
nauczycieli
w przeliczeniu
na pełne etaty
Opracowanie:
liczba nauczycieli wg stopni awansu zawodowego
w przeliczeniu na pełne etaty
46
Opracowanie:
47
Organizacje pozarządowe
Wskaźnikiem aktywności społecznej mieszkańców są funkcjonujące organizacje społeczne, których
lista wraz z liczbą członków prezentowana jest w poniższej tabeli.
Tabela 24. Organizacje pozarządowe w Gminie Rzezawa.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Nazwa
Stowarzyszenie Rozwoju i Promocji Gminy Rzezawa
Orkiestra Dęta Okulice
Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Ostrów Królewski
Stowarzyszenia Kluby Sportowe
Ochotnicza Straż Pożarna
Młodziezowa druzyna Pożarnicza
Koło Gospodyń w Rzezawie
Wiejskie Komitety Inicjatyw Społecznych
(kanalizacja, wodociagowanie, rozbudowa szkoły)
Rady Sołeckie
Liczba
członków
20
45 – 50
20
431
260
7
25
58
90
RYNEK PRACY
Liczba osób pracujących
Wartościami charakteryzującymi rynek pracy, obok stopy bezrobocia, jest także liczba osób
pracujących. To one (przynajmniej teoretycznie, gdyż dane te nie uwzględniają „szarej strefy”) biorą na
swoje barki ciężar utrzymania pozostałych mieszkańców, a więc dzieci, uczącą się młodzież,
studentów, bezrobotnych, rencistów i emerytów. Do grona osób pracujących zalicza się:
a) osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy (umowa o pracę, powołanie, mianowanie lub
wybór),
b) pracodawców i pracujących na własny rachunek, czyli:
- właścicieli, współwłaścicieli i dzierżawców gospodarstw indywidualnych w rolnictwie (łącznie
z pomagającymi członkami ich rodzin) oraz indywidualnych właścicieli zwierząt gospodarskich
nie posiadających użytków rolnych,
- właścicieli i współwłaścicieli (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin; z wyłączeniem
wspólników spółek, którzy nie pracują w spółce) podmiotów prowadzących działalność
gospodarczą poza gospodarstwami indywidualnymi w rolnictwie,
- inne osoby pracujące na własny rachunek, np. osoby wykonujące wolne zawody,
c) osoby wykonujące pracę nakładczą,
d) agentów (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin oraz osobami zatrudnionymi przez
agentów),
e) członków spółdzielni produkcji rolniczej,
f) duchownych pełniących obowiązki duszpasterskie1.
1
Źródło: Rocznik Statystyczny Województwa Małopolskiego 2002.
Opracowanie:
48
Tabela 25. Liczba pracujących mieszkańców gmin w 2003 r2.
Pracujący
Gmina
Liczba
W tym kobiety
Jako odsetek
Na 1000
ogółem
ludności w wieku
mieszkańców
liczba
% ogółu
produkcyjnym
Bochnia (miasto)
8252
3975
48,2
43,7
280,5
Bochnia (gmina)
715
484
67,7
7,2
42,4
Drwinia
293
182
62,1
7,8
46,4
Lipnica Murowana
314
209
66,6
10,4
57,7
Łapanów
616
344
55,8
14,9
83,6
Nowy Wiśnicz
1284
538
41,9
17,6
101,0
Rzezawa
602
345
57,3
10,1
58,0
Trzciana
340
237
69,7
11,9
67,5
Żegocina
436
272
62,4
15,6
89,5
Powiat bocheński
12852
6.586
51,2
21,9
130,6
Region małopolski
596429
293527
49,2
29,7
183,4
Polska
7572263
3668437
48,4
31,5
198,3
Źródło: opracowanie własne na bazie Banku Danych Regionalnych GUS
W Gminie Rzezawa w 2003 r. pracowało 602 jej mieszkańców (dane GUS – bez podmiotów
gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób i bez pracujących w gospodarstwach indywidualnych
w rolnictwie), co stanowi zaledwie 10,1% całej grupy ludności w wieku produkcyjnym (według innego
wskaźnika oznacza to 58 osób pracujących na 1.000 mieszkańców gminy). Jest to wynik ponad 2 razy
niższy od średniej wartości wyliczonej dla powiatu bocheńskiego (wskaźnik 21,9%) oraz 3 razy niższy
od średniej regionu małopolskiego (29,7%) i Polski (31,5%). Wynik uzyskany przez Gminę Rzezawa
jest także jednym ze słabszych wartości w porównaniu z wartościami uzyskanymi przez inne gminy
powiatu bocheńskiego. Nie licząc Miasta Bochni, gdzie pracuje niemal 44% mieszkańców w wieku
produkcyjnym, najlepszy wynik uzyskała Gmina Nowy Wiśnicz (17,6%) i Żegocina (15,6%). Z kolei
najsłabsze wskaźniki charakteryzują Gminę Wiejską Bochnia i Gminę Drwinia, w których pracę
posiada odpowiednio 7,2% oraz 7,8% obywateli w wieku produkcyjnym.
Pracujące kobiety stanowią 57,3% ogółu zatrudnionych mieszkańców Gminy Rzezawa i jest to średnia
wyższa w porównaniu z wartością powiatową (51,2%), regionalną (49,2%) i ogólnopolską (48,4%).
W tym kryterium najwyższy wskaźnik zanotowała Gmina Trzciana, gdzie kobiety obejmują niemal
70% ogółu pracujących. Na drugim biegunie sytuuje się Gmina Nowy Wiśnicz, w której kobiety
stanowią niespełna 42% pracujących.
Tabela 26. Pracujący w wybranych sektorach gospodarki narodowej w Gminie Rzezawa tle porównawczym
w 2003 r3.
Pracujący w gospodarce narodowej
Sektory gospodarki narodowej
Liczba
% ogółu
Rzezawa
Powiat
Region
Rzezawa
Powiat
Region
bocheński małopolski
bocheński małopolski
Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo;
29
103
4.678
4,8
0,8
0,8
rybołówstwo i rybactwo
Przemysł i budownictwo
215
4926
210520
35,7
38,3
35,3
Usługi rynkowe
96
3325
199319
15,9
25,9
33,4
Usługi nierynkowe
262
4498
181912
43,5
35,0
30,5
2
Bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób i bez pracujących w gospodarstwach
indywidualnych w rolnictwie.
3
Jak wyżej.
Opracowanie:
49
Ogółem:
602
12.852
596429
100,0
w tym w sektorze publicznym
324
6408
285604
53,8
w tym w sektorze prywatnym
278
6444
310825
46,2
100,0
49,9
50,1
100,0
47,9
52,1
Analizując strukturę zatrudnienia mieszkańców Gminy Rzezawa w poszczególnych sektorach
gospodarki narodowej (dane z 2003 r.) okazuje się, iż w sektorze I, czyli rolnictwie, łowiectwie
i leśnictwie (nie licząc indywidualnych gospodarstw rolnych) pracuje 4,8% mieszkańców Rzezawy
i jest to wskaźnik wyższy w porównaniu z adekwatnym, liczonym dla powiatu bocheńskiego (0,8%
ogółu zatrudnionych mieszkańców) i regionu małopolskiego (także 0,8%). Znaczący odsetek
mieszkańców Gminy Rzezawa (35,7% ogółu pracujących) znalazło zatrudnienie w przemyśle
i budownictwie. Jest to wynik nieco niższy aniżeli wartość wyliczona dla powiatu bocheńskiego
(38,3%), ale nieznacznie przekraczający wartość regionu małopolskiego (35,3%). Z kolei biorąc pod
uwagę zatrudnienie mieszkańców Gminy Rzezawa w szeroko pojętych usługach, należy uznać Gminę
Rzezawa za centrum usługowe jedynie o znaczeniu lokalnym. Co prawda w sektorze usług pracuje
ponad 59% mieszkańców, lecz tylko ¼ osób z tej grupy zarabia w usługach o charakterze rynkowym
(komercyjnym). Dokładnie w usługach rynkowych pracuje 15,9% wszystkich zatrudnionych
mieszkańców gminy i jest to niski wskaźnik, zarówno w porównaniu ze średnim wynikiem powiatu
bocheńskiego (26% zatrudnionych w usługach rynkowych), jak i wynikiem regionu małopolskiego
(33,4%). Konsekwencją tego stanu rzeczy jest fakt, iż w usługach nierynkowych (niekomercyjnych, np.
urzędy, szkoły) pracuje 43,5% mieszkańców Gminy Rzezawa. W skali całego powiatu bocheńskiego
wskaźnik zatrudnienia w usługach nierynkowych wynosi 35%, natomiast w województwie
małopolskim jest jeszcze niższy (30,5%). Analizując te wyniki należy wziąć pod uwagę poprawkę, iż
wykorzystywane w tym porównaniu dane GUS nie uwzględniają małych firm produkcyjnych
i usługowych, liczących do 9 pracowników. Reasumując należy podkreślić nieco zaburzoną strukturę
zatrudnienia, opartą w znaczącej mierze na pracownikach zatrudnionych w usługach nierynkowych.
Pozostaje nadzieja, że poprawiająca się koniunktura na polskim rynku i fakt integracji Polski z Unią
Europejską wpłynie pozytywnie na lokalny rynek pracy, dzięki czemu wzrośnie wskaźnik zatrudnienia
mieszkańców Gminy Rzezawa w handlu i usługach rynkowych.
O tym, że proporcje zatrudnienia w Gminie Rzezawa nie można uznać za modelowe, świadczy także
fakt, iż w sektorze publicznym pracuje więcej pracowników (53,8% ogółu zatrudnionych mieszkańców
gminy) aniżeli w sektorze prywatnym (46,2%). Dla powiatu bocheńskiego proporcje te wynoszą
odpowiednio 49,9% i 50,1% (a zatem tylko minimalna przewaga pracujących u prywatnego
przedsiębiorcy), a dla regionu małopolskiego – 47,9% oraz 52,1%.
Bezrobocie
Dane dotyczące bezrobocia pochodzą z Powiatowego Urzędu Pracy w Bochni i źródeł internetowych
Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie. Jak powszechnie wiadomo PUP prowadzi kompleksowe
działania w celu aktywizacji osób bezrobotnych w całym powiecie bocheńskim, dlatego też stopa
bezrobocia określana jest dla całego jego obszaru. W celach porównawczych w niniejszej analizie
zamieszczono także wskaźniki stopy bezrobocia we wszystkich powiatach regionu małopolskiego.
Ogólne dane dotyczące liczby bezrobotnych rozbito na wszystkie gminy powiatu bocheńskiego,
natomiast dane na temat szczegółowej struktury bezrobocia ograniczono jedynie do obszaru Gminy
Rzezawa i ukazano w przekroju pięcioletnim (2000-2004).
Opracowanie:
50
Tabela 27. Stopa bezrobocia i przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w rozbiciu na powiaty
regionu małopolskiego
Powiat
Stopa bezrobocia [%]*
Przeciętne wynagrodzenie
brutto w zł**
w 2003 r.
w VIII 2004
Bocheński
12,6
14,4
1880,68
Brzeski
15,1
17,1
1730,90
Chrzanowski
21,2
21,0
2069,07
Dąbrowski
17,3
20,2
1674,56
Gorlicki
20,3
23,6
1770,23
Krakowski
11,9
14,4
2031,24
Limanowski
18,6
23,6
1684,85
Miechowski
10,6
13,3
1748,93
Myślenicki
14,3
17,2
2139,59
Nowosądecki
22,1
28,7
1733,30
Nowotarski
12,4
13,6
1721,11
Olkuski
17,9
19,4
2043,78
Oświęcimski
17,7
18,0
1949,40
Proszowicki
9,7
12,0
1743,05
Suski
12,2
14,6
1762,06
Tarnowski
14,8
18,5
1573,07
Tatrzański
11,0
12,9
1765,52
Wadowicki
14,7
16,2
1702,23
Wielicki
16,2
18,5
2070,61
m. Kraków
8,4
8,1
2300,64
m. Nowy Sącz
17,2
17,5
1937,46
m. Tarnów
12,4
12,2
1842,41
REGION MAŁOPOLSKI
13,9
15,2
2060,99
POLSKA
18,0
19,1
b.d.
Źródło: *Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
**Wybrane dane o gminach i powiatach województwa małopolskiego w 2002 r.– Urząd Statystyczny
w Krakowie, 2003. Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza
9 osób
Stopa bezrobocia jest wskaźnikiem określającym stosunek liczby bezrobotnych do liczby ludności
aktywnej zawodowo. Stopa bezrobocia w powiecie bocheńskim osiągnęła pod koniec sierpnia 2004 r.
wartość 14,4%, kształtując się na niższym poziomie niż ówczesna – jedna z najniższych w kraju –
średnia małopolska (15,2%). Wynik ten stawia powiat bocheński na wysokim 5 miejscu wśród 19
małopolskich powiatów ziemskich (wespół z sąsiednim powiatem krakowskim). Najniższą wartość
bezrobocia zanotował w tamtym czasie powiat proszowicki – 12,0%, najwyższą zaś wartość cechuje
powiat nowosądecki – 28,7%. Dla porównania stopa bezrobocia w Polsce wyniosła w adekwatnym
okresie 19,1%.
Opracowanie:
51
Wydawać by się mogło, że wartości bezrobocia wyliczone dla powiatu bocheńskiego powinny
wprawiać w zadowolenie lokalne władze samorządowe. Statystyka rynku pracy obrazowana przez
wskaźnik stopy bezrobocia nie uwzględnia jednak tzw. „bezrobocia ukrytego”, które głównie na
obszarach wiejskich rozwinięte jest w największym stopniu fałszując niejako prawdziwą sytuację na
lokalnym rynku pracy. Bezrobocie ukryte skumulowane jest w gospodarstwach rolnych, którego
członkowie (de facto nie posiadający żadnej pracy) nie rejestrują się z różnych powodów w urzędach
pracy. Na zasiłek dla bezrobotnych nie mają co liczyć, ubezpieczenie zdrowotne i emerytalne
zapewniają im składki płacone do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), a praca
wykonana od czasu do czasu „na czarno” (często za granicą) pozwala na utrzymanie się. Gdyby te
osoby formalnie zostały zarejestrowane w Urzędzie Pracy jako osoby bezrobotne, wówczas stopa
bezrobocia w powiecie mogłaby znacznie wzrosnąć.
Na mapie Małopolski, pokazującej wysokość przeciętnego wynagrodzenia pracowników w gospodarce
narodowej, powiat bocheński notuje wartość 1.880,68 zł brutto (dane z 2002 r.). W tej umownej
klasyfikacji powiat bocheński zajmuje 7 lokatę wśród 19 powiatów ziemskich. Dla porównania
przeciętne wynagrodzenie w powiecie ziemskim tarnowskim wyniosło w tym samym czasie 1.573,07 zł
brutto, w powiecie myślenickim 2.139,59 zł brutto, a w Krakowie 2.300,64 zł brutto. Natomiast
pracujący obywatel Małopolski zarabiał średnio w 2002 r. kwotę brutto 2.060,99 zł miesięcznie.
Tabela 28. Stopa bezrobocia w powiecie bocheńskim na tle porównawczym (stan na dzień 31 XII 2003 r.)
Rok
Stopa bezrobocia [%]
Powiat bocheński*
Region małopolski**
Polska**
2000
12,0
12,2
14,7
2001
13,7
14,0
17,4
2002
12,9
13,9
18,1
2003
12,6
13,9
18,0
2004 (IX)
14,0
15,2
19,1
Źródło: *Powiatowy Urząd Pracy w Bochni
**Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Rynek pracy w gminach powiatu bocheńskiego także w latach wcześniejszych (począwszy od 2000 r.)
charakteryzował się niższymi wskaźnikami bezrobocia w porównaniu z wartościami regionalnymi,
a także ogólnopolskimi. Stopa bezrobocia w powiecie bocheńskim w badanym okresie pięcioletnim
corocznie wahała się – w jednym roku rosła, w kolejnym ulegała zmniejszeniu. Niemniej jednak
w 2000 r., wartość bezrobocia w powiecie bocheńskim była najniższa (wyniosła wówczas 12,0%), a we
wrześniu 2004 była najwyższa (14,0%). Zatem w latach 2000-2004 powiat bocheński zanotował wzrost
stopy bezrobocia o 2 punkty procentowe, podczas gdy w regionie małopolskim wartość tego wskaźnika
wzrosła o 3 punkty procentowe (do 15,2%), a w skali Polski wzrosła o 4,4 punkty (do 19,1%).
Tabela 29. Liczba bezrobotnych w Gminie Rzezawa i powiecie bocheńskim (stan na 31 XII 2003 r.)
Rok
2000
2001
2002
Liczba bezrobotnych
Gmina
Powiat
Rzezawa
bocheński
611
735
712
% bezrobotnych
w gminie w stosunku do
ogółu bezrobotnych
w powiecie
5406
6217
5772
Opracowanie:
11,3
11,8
12,3
52
2003
2004 (IX)
708
12,6
5616
597
11,9
5009
Źródło: opracowanie własne na bazie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Bochni.
Według danych z września 2004 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Bochni zarejestrowanych było
ogółem 5.009 osób bezrobotnych, z czego 597 osób było mieszkańcami Gminy Rzezawa. Oznacza to,
iż niemal 12% wszystkich bezrobotnych powiatu mieszka w tejże gminie. Dla porównania mieszkańcy
Miasta Bochnia stanowią 1/3 (33,5%) ogółu bezrobotnych w powiecie. Należy podkreślić, iż od 2001 r.
liczba bezrobotnych obywateli Gminy Rzezawa stale zmniejsza się – w tym kulminacyjnym okresie
wynosiła ona 735 osób. Z grona bezrobotnych obywateli Gminy Rzezawa kobiety stanowią 64,3%
(IX.2004 r.), co jest najwyższym wskaźnikiem wśród wszystkich gmin powiatu bocheńskiego – dla
porównania średnia powiatowa wynosi 59,8%, a średnia regionalna 54,2%.
Tabela 30. Liczba bezrobotnych w gminach powiatu bocheńskiego w 2004 r. (stan na 30 IX 2004 r.)
Gmina
Liczba bezrobotnych
ogółem
% ogółu
w
powiecie
w tym kobiety
liczba
% ogółu
w gminie
w tym z prawem do
zasiłku
liczba
% ogółu
w gminie
Bochnia – miasto
1676
33,5
1033
61,6
201
Bochnia – gmina
908
18,1
536
59,0
111
Drwinia
230
4,6
139
60,4
41
Lipnica Murowana
278
5,6
157
56,5
28
Łapanów
330
6,6
151
45,8
38
Nowy Wiśnicz –
miasto
125
2,5
75
60,0
12
Nowy Wiśnicz –
obszar wiejski
484
9,7
307
63,4
44
Rzezawa
597
11,9
384
64,3
71
Trzciana
171
3,4
103
60,2
17
Żegocina
210
4,2
109
51,9
32
Powiat bocheński
5009
100,0
2994
59,8
595
Region małopolski
193 705
105049
54,2
24408
Źródło: opracowanie własne na bazie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Bochni
12,0
12,2
17,8
10,1
11,5
9,6
9,1
11,9
9,9
15,2
11,9
12,6
Prawo do zasiłku posiadał we wrześniu 2004 r. co ósmy bezrobotny mieszkaniec Gminy Rzezawa
(11,9%), co jest przeciętną wartością pośród gmin powiatu bocheńskiego (wskaźnik powiatu
bocheńskiego był w tym czasie identyczny), ale świadczącą o długim okresie pozostawania bez pracy
przez większość bezrobotnych w gminie. Analogiczny wskaźnik dla (najlepszej w tym kryterium)
Gminy Drwinia wyniósł w tym samym okresie niemal 18%, a wskaźnik dla regionu małopolskiego
osiągnął prawie 13%.
Tabela 31. Liczba osób bezrobotnych w gminie Rzezawa z podziałem na kobiety oraz uprawnionych do zasiłku.
Opracowanie:
53
Rok
Ogółem
2000
2001
2002
2003
2004 (IX)
w tym kobiety
z prawem do zasiłku
Liczba
% ogółu
Liczba
% ogółu
absolwenci
Liczba
% ogółu
611
396
64,8
71
11,6
51
735
464
63,1
113
15,4
77
712
397
55,8
83
11,7
63
708
395
55,8
93
13,1
56
597
384
64,3
71
11,9
0
8,3
10,5
8,8
7,9
0
Absolwenci szkół stanowili w grudniu 2003 r. prawie 8% wszystkich bezrobotnych
mieszkańców Gminy Rzezawa.
W strukturze wieku osób bezrobotnych w Gminie Rzezawa (dane z września 2004 r.) największą grupę
stanowią ludzie najmłodsi, w przedziale wieku 18-24 lat, stanowiąc 38,4% ogółu bezrobotnych
mieszkańców gminy. Należy podkreślić, że relatywna wielkość tej grupy bezrobotnych jest największa
w przekroju ostatnich pięciu lat – w 2000 r. stanowili oni 33,1% wszystkich osób bez pracy w Gminie
Rzezawa. Kolejna grupa wiekowa, osób w przedziale 25-34 lat stanowi 22,4% ogółu bezrobotnych
obywateli Gminy Rzezawa. W tej grupie bezrobotnych zanotowano w ciągu pięciu ostatnich lat spadek
liczby bezrobotnych. Niemal co czwarta osoba bez pracy w Gminie Rzezawa (23,1% ogółu) mieści się
w grupie wiekowej 35-44 lata. Zaznaczyć należy, iż stale, począwszy od 2001 r., maleje liczba
i procentowy udział w rejestrach bezrobocia osób w tym wieku – cztery lata temu skupiała ona ponad
26% ogółu bezrobotnych mieszkańców gminy. Niemal 15% bezrobotnych w Gminie Rzezawa należy
do grupy wiekowej liczącej 45-54 lat i od 2000 r. zauważalny jest relatywny wzrost tej grupy
w strukturze bezrobocia w gminie. Realia rynku pracy wskazują, że osoby po 45 roku życia
(w demografii określa się je mianem osób w wieku niemobilnym) mają największe problemy ze
znalezieniem pracy i zazwyczaj zasilają szeregi długotrwale bezrobotnych (powyżej 12 miesięcy).
Osoby nie posiadające pracy, liczące powyżej 55 lat stanowią zaledwie 1,3% ogółu bezrobotnych
obywateli Gminy Rzezawa.
Wysokie bezrobocie wśród ludzi młodych dotyczy jednak całego regionu małopolskiego – dla
porównania omawiane wskaźniki w skali województwa wynoszą odpowiednio, według wieku: <24 lat
(30,6% wszystkich bezrobotnych), 25-34 lat (28,6%), 35-44 lat (21,8%), 45-54 lat (17,1%), >55 lat
(1,9%). Jak widać w Małopolsce największą grupę bezrobotnych także stanowią osoby najmłodsze,
liczące do 24 lat, choć procentowo jest to grupa sporo mniejsza aniżeli w przypadku Gminy Rzezawa
(przypomnijmy, tu stanowi ona 38,4% ogółu bezrobotnych).
Tabela 32. Struktura wieku osób bezrobotnych w Gminie Rzezawa w latach 2000-2004.
Wiek
15-17 lat
18-24 lat
25-34 lat
35-44 lat
45-54 lat
55 i więcej
Ogółem
2000
liczba
%
0
202
184
159
64
2
611
0,0
33,1
30,1
26,0
10,5
0,3
100,0
2001
liczba
%
1
254
213
192
73
2
735
0,1
34,6
29,0
26,1
9,9
0,3
100,0
2002
liczba
%
0
236
187
182
101
6
712
0,0
33,1
26,3
25,6
14,2
0,8
100,0
2003
liczba
%
0
235
192
176
98
7
708
Opracowanie:
0,0
33,2
27,1
24,9
13,8
1,0
100,0
2004 (IX)
liczba
%
0
229
134
138
88
8
597
0,0
38,4
22,4
23,1
14,7
1,3
100,0
54
Spośród bezrobotnych mieszkańców Gminy Rzezawa (dane z września 2004 r.) największe problemy
ze znalezieniem pracy posiadają osoby o wykształceniu zasadniczym zawodowym – stanowią aż 40,2%
wszystkich bezrobotnych obywateli gminy. Dla porównania w 2001 r. stanowili oni 46% wszystkich
osób bez pracy w gminie. Drugą znaczną grupą bezrobotnych w gminie są osoby
z wykształceniem policealnym lub średnim zawodowym (28,3% ogółu bezrobotnych) – dodać należy,
że odsetek tej grupy bezrobotnych od 2000 r. wzrósł o 7 punktów procentowych. Wyniki te nie mogą
napawać optymizmem, oznaczają bowiem trudną sytuację na rynku pracy osób posiadających
przygotowanie zawodowe, a nierzadko dyplom szkół policealnych. Oznacza to, że ich wiedza
i umiejętności nie odpowiadają w obecnym czasie wymogom konkurencyjnego rynku pracy. Niemal co
czwarta osoba bez pracy w Gminie Rzezawa (23,8%) legitymuje się wykształceniem gimnazjalnym
i niższym. Jest to jednak grupa, która z roku na rok ulega nieznacznemu zmniejszeniu. Niewielką grupę
bezrobotnych stanowią osoby legitymujące się dyplomem Liceum Ogólnokształcącego (5,7% ogółu
bezrobotnych w gminie). Na niskim poziomie utrzymany jest także wskaźnik bezrobotnych
absolwentów szkół wyższych – we wrześniu 2004 r. wyniósł on 2,0% ogółu osób bezrobotnych, co
oznacza 12 licencjatów i magistrów zamieszkujących w Gminie Rzezawa i mających problemy ze
znalezieniem pracy.
Dla porównania omawiane wskaźniki w skali regionu małopolskiego wynoszą odpowiednio – wg
wykształcenia bezrobotnych: gimnazjalne i poniżej (24,9% ogółu bezrobotnych), zasadnicze zawodowe
(39,3%), średnie ogólne (6,8%), policealne i średnie zawodowe (24,2%), wyższe (4,8%). Jak widać
z przedstawionych danych w gronie osób z wykształceniem gimnazjalnym (i niżej), licealnym
i wyższym wskaźniki Gminy Rzezawa są korzystniejsze od wartości wojewódzkich.
Opracowanie:
55
Tabela 33. Struktura wykształcenia osób bezrobotnych w Gminie Rzezawa w latach 2000-2004
Wykształ2000
cenie
liczba
%
11
1,8
Wyższe
Policealne
131
21,4
i średnie
zawodowe
Średnie
24
3,9
ogólne
Zasadnicze
264
43,2
zawodowe
Gimnazjalne
2002
liczba
%
2003
liczba %
2004 (IX)
liczba
%
10
1,4
8
1,1
19
2,7
12
2,0
178
24,2
174
24,4
163
23,0
169
28,3
26
3,5
27
3,8
42
5,9
34
5,7
338
46,0
320
44,9
302
42,7
240
40,2
183
24,9
183
25,7
182
25,7
142
23,8
611
100,0
735
100,0
712
100,0
708
100,0
597
100,0
181
i poniżej
Ogółem
2001
liczba
%
29,6
Analizując strukturę bezrobocia w Gminie Rzezawa według stażu pracy bezrobotnych (dane
z września 2004 r.), widoczny staje się fakt braku zatrudnienia dla osób dotychczas nie pracujących –
do tej grupy należy co czwarty bezrobotny mieszkaniec Gminy Rzezawa (24,5%). Osoby o niewielkim
stażu pracy (do 1 roku) stanowią niewiele ponad 8% ogółu bezrobotnych z terenu gminy. Większe
problemy ze znalezieniem pracy posiadają osoby o stażu pracy w przedziale 1-5 lat, stanowiąc ponad
23% wszystkich bezrobotnych w gminie. Osoby o stażu zawodowym oscylującym w przedziale 5-10 lat
i 10-20 lat stanowią odpowiednio 12,2% oraz 23,1% wszystkich bezrobotnych mieszkańców gminy
Rzezawa zarejestrowanych w bocheńskim PUP. Relatywny udział bezrobotnych o stażu pracy 20-30 lat
w ogólnej liczbie bezrobotnych badanej gminy wynosi 7,9%, a powyżej 30 lat zaledwie 1%.
Staż pracy
bezrobotnych
do 1 roku
od 1 do 5
od 5 do 10
od 10 do 20
od 20 do 30
30 i więcej
bez stażu
ogółem
Tabela 34. Bezrobotni według stażu pracy w Gminie Rzezawa w latach 2000-2004
2000
2001
2002
2003
2004 (IX)
liczba
%
liczba
%
liczba
%
liczba
%
liczba
%
65
10,6
57
7,8
58
8,1
55
7,8
49
8,2
133
21,8
166
22,6
157
22,1
161
22,7
138
23,1
82
13,4
97
13,2
95
13,3
92
13,0
73
12,2
163
26,7
197
26,8
186
26,1
173
24,4
138
23,1
43
7,0
53
7,2
65
9,1
60
8,5
47
7,9
0
0,0
0
0,0
1
0,1
2
0,3
6
1,0
125
20,5
165
22,4
150
21,1
165
23,3
146
24,5
611
100,0
735
100,0
712
100,0
708
100,0
597
100,0
Struktura bezrobocia według kryterium czasu pozostawania bez pracy ujawnia poziom długotrwałości
bezrobocia w Gminie Rzezawa (dane z września 2004 r.). Osoby pozostające bez pracy powyżej 12
miesięcy stanowią 46,4% ogółu bezrobotnych mieszkańców gminy – dla porównania wskaźnik regionu
małopolskiego jest nieco wyższy i wynosi 47,4%. Jednak szczegółowa struktura pokazuje, iż niemal co
Opracowanie:
56
trzeci bezrobotny w Gminie Rzezawa (29,1% ogółu) nie posiada pracy od ponad 2 lat. Jest to trend tym
bardziej niepokojący, iż omawiany wskaźnik z każdym rokiem ulega zwiększeniu –
w 2000 r. wynosił 23,1% ogółu bezrobotnych mieszkańców Gminy Rzezawa. Ponadto z doświadczenia
wynika, że osoby długotrwale bezrobotne mają bardzo małą motywację do poszukiwania pracy,
a wiele z nich nie wykazuje większego zainteresowania stałym zatrudnieniem. Ponad 21%
bezrobotnych mieszkańców Gminy Rzezawa pozostaje bez zatrudnienia krótki czas, nie przekraczający
3 miesięcy (średnia regionalna jest nieco niższa – 20,6%). Kolejną grupę bezrobotnych stanowią osoby
niepracujące od 3 do 6 miesięcy – stanowią 13,9% ogółu bezrobotnych w gminie (w tym przypadku
średnia małopolska jest nieco wyższa – wynosi 14,6%). Prawie co piąty bezrobotny mieszkaniec Gminy
Rzezawa (18,6%) pozostaje bez pracy od 6 do 12 miesięcy (w regionie małopolskim ten przedział
czasowy skupia 17,5% ogółu bezrobotnych). Wielkość tej grupy bezrobotnych jest o tyle istotna, iż w
przypadku nie podjęcia pracy w kolejnych miesiącach staną się długotrwale bezrobotnymi,
zmniejszając tym samym szansę na etat.
Tabela 35. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy w Gminie Rzezawa w latach 2000-2004
Czas
2000
pozostawani liczba
%
a bez pracy
do 1 m-ca
40
6,5
1-3 m-cy
95
15,5
3-6 m-cy
82
13,4
6-12 m-cy
125
20,5
12-24 m-cy
128
20,9
pow. 24 mcy
141
23,1
ogółem
611
100,0
2001
liczba
%
2002
liczba
%
9,4
11,7
13,9
18,6
17,3
29,1
192
26,1
185
198
174
100,0
100,0
735
100,0
712
708
597
100,0
7,1
14,0
16,3
16,3
20,1
61
103
91
140
132
79
97
109
100
125
11,2
13,7
15,4
14,1
17,7
28,0
2004 (IX)
liczba
%
56
70
83
111
103
52
103
120
120
148
8,6
14,5
12,8
19,7
18,5
26,0
2003
liczba %
Poniższe dane, dotyczące działań aktywizujących osoby bezrobotne oraz pokazujące liczbę ofert pracy,
odnoszą się do całego powiatu bocheńskiego, bez wyszczególniania Gminy Rzezawa. Ogółem w latach
2000 - 2004 (wrzesień) w działaniach aktywizujących wzięło udział łącznie 4.658 bezrobotnych
mieszkańców powiatu bocheńskiego, co oznacza, iż skorzystało z nich prawie 17% zarejestrowanych w
tych latach bezrobotnych. Najbardziej owocnym w tym zakresie był 2003 r., kiedy z różnych form
wsparcia skorzystało 1.571 osób bezrobotnych – dla porównania w 2001 r. zaktywizowano jedynie 591
osób. Spośród dziesięciu wyszczególnionych poniżej rodzajów aktywizacji zawodowej prowadzonej
przez Powiatowy Urząd Pracy w Bochni największym powodzeniem wśród bezrobotnych cieszyły się
roboty publiczne (38,1% ogółu osób bezrobotnych korzystających z programów aktywizujących),
następnie stanowiska interwencyjne (16,6,% ogółu), szkolenia (16,0%) i staże (13,8%). W dalszej
kolejności osoby bezrobotne w powiecie bocheńskim korzystały z możliwości stanowisk dla
absolwentów (6,5% ogółu osób biorących udział w programach aktywizujących) oraz stanowisk
utworzonych w ramach wsparcia PFRON (6,2%).
Tabela 36. Liczba bezrobotnych zaktywizowanych przez programy w powiecie bocheńskim w latach 2000-2004
Liczba osób zaktywizowanych
(z uwzględnieniem wymiany pracowników)
Wyszczególnienie
ogółem
% ogółu
2004 r.
2000 r.
2001 r.
2002 r.
2003 r.
(do IX)
Szkolenia
*96
**72
***196
***279
100
743
16,0
Opracowanie:
57
Stanowiska
interwencyjne
Roboty publiczne
Programy specjalne
231
45
88
229
180
773
16,6
199
8
331
0
262
9
638
59
347
8
1777
84
38,1
1,8
Opracowanie:
58
Stanowiska dla
absolwentów
Staże
Pożyczki na
rozpoczęcie
działalności
gospodarczej
Pożyczki na
utworzenie
dodatkowych miejsc
pracy
Zatrudnieniu w
ramach refundacji
składki ZUS
Podjęcia pracy na
stanowiskach
PFRON
78
18
76
104
26
302
6,5
97
43
125
205
173
643
13,8
2
4
4
9
2
21
0,5
2
4
3
1
3
13
0,3
5
0
10
0
0
15
0,3
65
74
78
47
23
287
6,2
ogółem
783
591
851
1571
862
4658
100,0
* w tym szkolenia ze środków PFRON oraz renty szkoleniowe
** w tym szkolenia ze środków PFRON i WAZON oraz renty szkoleniowe
*** w tym szkolenia ze środków Banku Światowego w ramach PAOW, środków PFRON oraz renty szkoleniowe
**** w tym szkolenia ze środków PAOW i środków PFRON
Na bardziej szczegółową uwagę zasługują takie formy aktywizacji osób bezrobotnych i rynku pracy jak
– udzielane przez Powiatowe Urzędy Pracy – pożyczki dla bezrobotnych na rozpoczęcie działalności
gospodarczej i pożyczki dla firm na tworzenie nowych miejsc pracy. Z tej pierwszej formy skorzystało
w powiecie bocheńskim w latach 2000 – 2004 (wrzesień) łącznie 21 osób, które zaciągnęły pożyczki na
łączną kwotę 407.300 zł. Oznacza to, iż jeden zainteresowany otrzymał średnio niemal 19.400 zł.
Najwięcej pożyczek tego rodzaju bocheński PUP udzielił w 2003 r. – było to 9 pożyczek na kwotę
203.000 zł.
Tabela 37. Pożyczki dla bezrobotnych na rozpoczęcie działalności gospodarczej w powiecie bocheńskim
w latach 2000-2004
Rok
Ilość udzielonych
pożyczek
Kwota (w zł)
Średnia kwota 1
pożyczki (w zł)
2000
2001
2002
2003
2
4
4
9
27 500,00
86 000,00
55 800,00
203 000,00
13750,0
21500,0
13950,0
22555,6
2004 (IX)
2
35 000,00
17500,0
21
407 300,00
19395,2
Ogółem
Opracowanie:
59
Powiatowy Urząd Pracy w Bochni udzielił także w latach 2000 – 2004 (wrzesień) ogółem 8 pożyczek
dla firm na utworzenie dodatkowych miejsc pracy. Łączna kwota tych pożyczek wyniosła 227.300 zł,
zatem średnia wartość 1 pożyczki przekroczyła 28 400 zł. Każdego roku w okresie 2000-2003
udzielano po 2 pożyczki dla przedsiębiorców, natomiast do września 2004 r. żaden pracodawca nie
skorzystał z tej formy wsparcia.
Tabela 38. Pożyczki dla przedsiębiorców na utworzenie nowych miejsc pracy w powiecie bocheńskim
w latach 2000-2004
Rok
Ilość udzielonych
pożyczek
Kwota (w zł)
Średnia kwota 1
pożyczki (w zł)
2000
2
51 000,00
25500,0
2001
2002
2003
2
2
2
55 000,00
44 000,00
77 300,00
27500,0
22000,0
38650,0
2004
0
0
0
Ogółem
8
227 300,00
28412,5
Liczba ofert pracy zgłaszanych do Powiatowego Urzędu Pracy w Bochni w niewielkim stopniu
zaspokaja potrzeby osób bezrobotnych. W 2003 r. bocheński PUP dysponował pulą 2.059 ofert pracy,
z czego 1.254 oferty (niemal 61%) były subsydiowane (w ramach Funduszu Pracy, PFRON, PAOW)
pozostałą część zgłosili lokalni przedsiębiorcy. Biorąc pod uwagę, iż w tym samym roku
zarejestrowanych było w Powiatowym Urzędzie Pracy 5.616 mieszkańców powiatu, to statystycznie na
10 kandydatów przypadało 3,7 miejsc pracy. Nie jest to wynik zły – dla porównania w 2001 r. (1.442
oferty), na 10 bezrobotnych przypadało średnio 2,3 miejsc pracy. Dane te nie uwzględniają oczywiście
ofert zatrudnienia nie zgłoszonych przez przedsiębiorców do Powiatowego Urzędu Pracy, a także tzw.
szarej strefy, która w okresie kryzysu gospodarczego nie jest zjawiskiem marginalnym, a czasami wręcz
jedyną możliwością zarobku przez osoby nie posiadające stałego zatrudnienia.
Tabela 39. Oferty pracy w powiecie bocheńskim w latach 2000-2004*
Wyszczególnienie
2000
2001
2002
2003
2004 (do IX)
Liczba ofert pracy w
1840
1442
1694
2059
1481
powiecie
- w tym pracy
626
503**
670**
1254**
702***
subsydiowanej
% ogółu ofert
34,0
34,9
39,6
60,9
47,4
Liczba ofert pracy na
3,4
2,3
2,9
3,7
3,0
10 bezrobotnych
* miejsca pracy bez ofert anulowanych i miejsc gdzie były wymiany pracowników
** miejsca pracy subsydiowanej łącznie z miejscami PFRON
*** miejsca pracy subsydiowanej łącznie z miejscami PFRON i PAOW
Opracowanie:
60
Powiatowe Urzędy Pracy w obecnym kształcie prowadzą szeroki zakres działań służących walce
z bezrobociem oraz zmniejszaniu jego negatywnych skutków. Nie ograniczają się zatem tylko
i wyłącznie do rejestracji osób bezrobotnych i wypłacaniu zasiłków, lecz prowadzą działalność
z zakresu poradnictwa zawodowego, informacji zawodowej, organizują Kluby Pracy, pośredniczą
w kontaktach bezrobotnych z pracodawcami (i odwrotnie), organizują szkolenia zawodowe, a nade
wszystko organizują aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Jednak nawet najsprawniej
działający Urząd Pracy nie jest w stanie prowadzić polityki przeciwdziałającej bezrobociu przy nazbyt
ubogich środkach finansowych przyznawanych do tej pory zarówno na funkcjonowanie u rzędu, jak
również na aktywną politykę na rynku pracy. Obecnie, funkcjonując w strukturach Unii Europejskiej
walka
z bezrobociem zostaje wzmocniona funduszami strukturalnymi (z Europejskiego
Funduszu Społecznego), ale pozyskanie których w dużym stopniu będzie zależeć od aktywności władz
lokalnych wszystkich szczebli. Niebagatelną rolę odgrywać będą Powiatowe Urzędy Pracy, tworzące
projekty
z zakresu rynku pracy i aktywizacji osób bezrobotnych. Jednak partnerami w tych projektach muszą być
sami bezrobotni, którzy z większych niż dotychczas zaangażowaniem powinny włączać się
w realizowane projekty.
III. ANALIZA MOŻLIWOŚCI I POTRZEB
Analiza możliwości i potrzeb gminy polega na określeniu mocnych i słabych stron gminy oraz jej szans
rozwoju, a także wskazania obszarów, w których celowe jest przeprowadzenie analizy zapotrzebowania
i perspektyw rozwoju.
Mocne strony Gminy Rzezawa:
1. Dobre położenie w stosunku do centrów administracji powiatowej i wojewódzkiej, bliskość dużych
aglomeracji miejskich.
2. Ukształtowanie terenu sprzyjające rozwojowi rolnictwa.
3. Walory przyrodnicze gminy.
4. Dobre warunki do rozwoju turystyki i agroturystyki.
5. Liczne zabytki architektury.
6. Bogactwa naturalne – lasy.
7. Przebieg drogi krajowej nr 4 Jędrzychowice – Wrocław – Katowice – Kraków – Rzeszów –
Korczowa przez teren gminy.
8. Stosunkowo dobra infrastruktura techniczna w zakresie energetyki, sieci gazowych,
telekomunikacji, zaopatrzenia w wodę i odpadów komunalnych, częściowo rozwiązany problem
oczyszczania ścieków, kanalizacji sanitarnej.
9. Składowisko odpadów komunalnych.
10. Wysoki wskaźnik ilości abonamentów telefonicznych w przeliczeniu na 1.000 mieszkańców.
11. Wysoki poziom poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców.
12. Wysoki odsetek młodzieży kształcącej się.
13. Zadowalający poziom funkcjonowania bibliotek.
14. Rozwinięta sieć handlowa (zwłaszcza artykułami spożywczymi).
15. Możliwość rozwoju nieuciążliwych dla środowiska dziedzin gospodarczych.
16. Atrakcyjne tereny dla budownictwa mieszkaniowego i rekreacyjnego.
17. Dobry standard budownictwa mieszkaniowego.
18. Bezpośredni dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej.
19. Dobrze wyposażony gabinet rehabilitacji leczniczej.
Opracowanie:
61
20.
21.
22.
23.
Rozwinięta baza oświatowa;
Duża liczba ludności w wieku produkcyjnym – zasoby pracy.
Działające wiejskie organizacje społeczne i kulturalne.
Warunki do rozwoju rolnictwa ekologicznego, sadownictwa, ogrodnictwa, upraw specjalnych,
miodu.
Słabe strony Gminy Rzezawa
1. Niewystarczająco rozwinięta infrastruktura turystyczna (niewielka baza noclegowa,
gastronomiczna, brak kąpieliska, ścieżek rowerowych, itp.).
2. Niewystarczająca ochrona dóbr kultury materialnej i duchowej (zabytki, kultywowanie zwyczajów
i tradycji miejscowych i regionalnych).
3. Niewystarczające tempo odnawiania księgozbiorów bibliotek.
4. Niewystarczająco rozwinięta działalność kulturalna.
5. Słabe wyposażenie placówek kultury (świetlice).
6. Słabe wyposażenie SP GZOZ i NZOZ w sprzęt medyczny.
7. Niewystarczający poziom scalenia gruntów (mienia komunalnego i prywatnych własności).
8. Słabe zainteresowanie rolników działalnością agroturystyczną.
9. Brak zbiornika wodnego dla celów retencji i rekreacji.
10. Brak kanalizacji sanitarnej w części gminy.
11. Brak segregacji odpadów u źródła ich powstawania.
12. Słabe wyposażenie obiektów sportowych.
13. Niewystarczająco przygotowane tereny inwestycyjne.
14. Niewystarczająca liczba obiektów rekreacyjnych.
15. Wysoki poziom bezrobocia.
16. Brak instrumentów i instytucji wspierających działalność małej i średniej przedsiębiorczości.
17. Brak kompleksowej polityki przyciągania inwestorów.
18. Brak dużych zakładów przemysłowych zapewniających zatrudnienie.
19. Mała liczba zakładów przetwórczych m.in. przetwarzających produkty rolne.
20. Niska bonitacja gleb.
21. Niekorzystna struktura gospodarstw rolnych (rozdrobnienie, duża liczba działek w gospodarstwie,
wielokierunkowość produkcji rolnej, brak gospodarstw specjalistycznych) i wynikająca z tego niska
dochodowość produkcji rolnej.
22. Brak organizacji skupu produktów rolnych oraz brak miejscowego rynku zbytu produktów rolnych.
23. Niskie dochody gminy.
24. Zły stan dróg: wojewódzkiej, powiatowych i gminnych, brak rowów, chodników dla pieszych,
mosty w złym stanie technicznym.
25. Zły stan dróg transportu lokalnego (dojazdowych do pól, lasów, pomników przyrody).
26. Brak regulacji potoków.
27. Duża liczba osób korzystających z pomocy społecznej – ubożenie społeczeństwa.
Szanse Gminy Rzezawa
Opracowanie:
62
1. Bliskość zjazdu z planowanej autostrady i związane z tym możliwości rozwoju gospodarczego
poprzez inwestycje i budownictwo indywidualne.
2. Rozwój turystyki i agroturystyki.
3. Rozwój bazy turystycznej – hotele, mała gastronomia, kąpielisko, ścieżki rowerowe.
4. Budowa zbiornika retencyjnego dla celów przeciwpowodziowych i rekreacyjnych.
5. Przekształcenie gospodarstw – specjalizacja produkcji (działy specjalne, sadownictwo,
ogrodnictwo, pszczelarstwo).
6. Rozwój rolnictwa poprzez tworzenie gospodarstw ekologicznych i wzrost zainteresowania zdrową
żywnością.
7. Rozwój przetwórstwa produktów.
Obszary do przeprowadzenia analizy możliwości i potrzeb:
1. Budowa oczyszczalni ścieków w przypadku powstałych ewentualnych utrudnień z przesyłem
ścieków.
2. Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii przy ewentualnym użyciu istniejących na terenie
gminy źródeł termalnych.
3. Przygotowanie ofert terenów inwestycyjnych dla firm, oraz terenów, dróg lokalnych i działek pod
budownictwo mieszkaniowe.
4. Rozbudowa i modernizacja gminnego składowiska odpadów komunalnych oraz systemu recyklingu
odpadów.
5. Przygotowanie miejsc z przeznaczeniem terenów dla aktywnego wypoczynku.
6. Poprawa stanu obiektów sportowych na terenie Gminy Rzezawa.
IV. POWIĄZANIE PLANOWANYCH PROJEKTÓW POD ZPORR
Z CELAMI STRATEGII WIELOFUNKCYJNEGO ROZWOJU
GMINY RZEZAWA
Strategia Wielofunkcyjnego Rozwoju Gminy Rzezawa opracowana została w 1998 r. przez Zakład
Socjologii i Rozwoju Wsi Akademii Rolniczej w Krakowie na podstawie publikacji statystycznych,
dokumentów Urzędu Gminy Rzezawa, charakterystyk poszczególnych miejscowości powstałych przy
pomocy szczegółowego scenariusza oraz badań przeprowadzonych metodą wywiadu z losowo wybraną
grupą rodzin użytkujących gospodarstwa rolne. W strategii wyodrębniono 5 dróg rozwoju gminy:
A. Produkcja rolnicza
B. Drobna przedsiębiorczość
C. Usługi rekreacyjno-turystyczne
D. Lokalny przemysł
E. Inne rozwiązania
Wszystkie projekty zawarte w niniejszym Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Rzezawa na lata 2004 –
2006 są zgodne z zapisami Strategii. Projekty planowane do realizacji na lata 2004 – 2006 wpisują się
Opracowanie:
63
w działania zawarte w drogach rozwoju „Drobna przedsiębiorczość”, „Usługi rekreacyjno-turystyczne”
i „Lokalny przemysł”.
Tabela 40. Powiązanie celów Strategii Wielofunkcyjnego Rozwoju Gminy Rzezawa i planowanych projektów
Droga rozwoju
Drobna przedsiębiorczość
I inne rozwiązania
Usługi rekreacyjnoturystyczne i inne
rozwiązania
Projekt
Budowa magistrali wodociągowej DN 300 Bochnia – Brzesko, etap VI
Budowa kanalizacji w miejscowości Jodłówka
Budowa kanalizacji w miejscowości Łazy
Budowa segmentu D budynku Publicznej Szkoły Podstawowej w
Rzezawie,
Modernizacja stacji uzdatniania wody w Bochni
Remont budynku Publicznej Szkoły Podstawowej w Borku,
Remont budynku Publicznej Szkoły Podstawowej w Krzeczowie,
Przebudowa, modernizacja i wyposażenie SP GZOZ w Rzezawie,
Budowa boiska i zagospodarowanie placu szkolnego w Krzeczowie,
Budowa boiska i zagospodarowanie placu szkolnego w Rzezawie,
Zachowanie dziedzictwa kulturowego miejscowości Bratucice
Źródło: opracowanie własne na podstawie Strategii Wielofunkcyjnego Rozwoju Gminy Rzezawa.
V. PLANOWANE INWESTYCJE W ŚWIETLE STRATEGII ROZWOJU
WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO I ZPORR
STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO
Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego opracowana została w 2000 r. i obejmuje okres 2001 –
2006, jest zatem aktualna do końca pierwszego okresu programowania funduszy strukturalnych
w Polsce (2004 – 2006). Strategia województwa służy:
- planowaniu działań samorządów lokalnych,
- pozyskiwaniu wsparcia ze strony rządu i Unii Europejskiej,
- organizowaniu wspólnego wysiłku wszystkich partnerów zaangażowanych w rozwój Małopolski.
Strategia Rozwoju Województwa zakłada 5 celów nadrzędnych:
A. Lepiej wykształceni, aktywni i przedsiębiorczy mieszkańcy,
B. Wysoka jakość środowiska przyrodniczego i kulturowego,
C. Trwały rozwój gospodarczy,
D. Lepsza dostępność komunikacyjna całego regionu,
E. Lepsza współpraca wewnątrzregionalna.
Gmina Rzezawa w pierwszym okresie członkostwa w Unii Europejskiej (lata 2004 – 2006) planuje
realizację inwestycji wpisujących się w cele nadrzędne Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego
tj. A. (Lepiej wykształceni, aktywni i przedsiębiorczy mieszkańcy), B. (Wysoka jakość środowiska
przyrodniczego i kulturowego), C. (Trwały rozwój gospodarczy) oraz D. (Lepsza dostępność
komunikacyjna całego regionu).
ZINTEGROWANY PROGRAM OPERACYJNY ROZWOJU REGIONALNEGO
Opracowanie:
64
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR) jest jednym z sześciu programów
operacyjnych, które służą realizacji Narodowego Planu Rozwoju Podstaw Wsparcia Wspólnoty na lata
2004 – 2006
(NPR/PWW).
ZPORR
rozwija
cele
NPR,
określając
priorytety
i kierunki polityki regionalnej państwa w pierwszym okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej.
Realizacja tej polityki w ramach ZPORR, będzie współfinansowana z funduszy strukturalnych. Celem
ZPORR jest tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałanie
marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi
gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią
Europejską. Wzrost konkurencyjności należy rozumieć jako oddziaływanie na zmiany struktury
gospodarczej i poprawę sytuacji wszystkich regionów w Polsce względem regionów europejskich,
w zakresie produktywności gospodarki, wydajności pracy, tworzenia i absorpcji innowacji,
wykształcenia mieszkańców, dochodów ludności oraz ilości i jakości infrastruktury technicznej,
a więc tych czynników, które decydują obecnie o sile gospodarek państw i regionów. Przeciwdziałanie
marginalizacji niektórych obszarów należy rozumieć jako podjęcie działań interwencyjnych
w ograniczonej liczebnie i przestrzennie grupie obszarów: wiejskich, koncentracji przemysłów
restrukturyzowanych oraz degradacji społeczno-ekonomicznej przestrzeni miejskiej, po-przemysłowej
i po-wojskowej, o najmniejszych możliwościach rozwojowych oraz najtrudniejszej sytuacji społecznogospodarczej. Realizacja strategicznego celu sprzyjać będzie wzrostowi gospodarczemu,
przekształceniom strukturalnym regionów, wzrostowi urbanizacji, zwiększeniu mobilności
przestrzennej ludności oraz zwiększeniu poziomu wiedzy i dostępu do najnowocześniejszych
technologii społeczeństwa i podmiotów gospodarczych. Osiągnięcie wyżej wymienionego celu
odbywać się będzie poprzez realizację poszczególnych priorytetów i działań programu. Wyróżniane są
cztery priorytety ZPORR.
Priorytety i działania ZPORR:
1.Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów
1.1. Modernizacja i rozbudowa regionalnego układu transportowego;
1.2. Infrastruktura ochrony środowiska;
1.3. Regionalna infrastruktura społeczna;
1.4. Rozwój turystyki i kultury;
1.5. Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego;
1.6. Rozwój transportu miejskiego w aglomeracjach;
2. Wzmocnienie zasobów ludzkich w regionach
2.1 Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnych rynków pracy i możliwości
kształcenia ustawicznego w regionie;
2.2 Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez programy stypendialne;
2.3 Reorientacja zawodowa osób odchodzących z rolnictwa;
2.4 Reorientacja zawodowa osób zagrożonych procesami restrukturyzacyjnymi;
2.5 Promocja przedsiębiorczości;
2.6 Regionalne strategie innowacyjne i transfer wiedzy.
3. Rozwój lokalny
3.1 Obszary wiejskie;
3.2 Obszary podlegające restrukturyzacji;
Opracowanie:
65
3.3 Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe;
3.4 Mikroprzedsiębiorstwa;
3.5 Lokalna infrastruktura społeczna
4. Pomoc techniczna
4.1. Wsparcie procesu wdrażania ZPORR – wydatki limitowane
4.2. Wsparcie procesu wdrażania ZPORR – wydatki nielimitowane
4.3. Działania informacyjne i promocyjne
Gmina Rzezawa w pierwszym okresie członkostwa w Unii Europejskiej (lata 2004-2006) planuje
prowadzić inwestycje wpisujące się w działania 1.2. (Infrastruktura ochrony środowiska), 3.1. (Obszary
wiejskie) i 3.5. (Lokalna infrastruktura społeczna) Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju
Regionalnego. Inwestycje współfinansowane w ramach ZPORR będą ważnym czynnikiem
pobudzającym rozwój społeczno-gospodarczy na obszarze Gminy Rzezawa oraz na terenie powiatu
bocheńskiego.
HIERARCHICZNA LISTA PROJEKTÓW
Głównymi kryteriami według których dokonano hierarchizacji projektów do realizacji były:
- przygotowanie do realizacji (poziom przygotowania inwestycji do realizacji, istniejąca
dokumentacja, dostęp do terenów pod inwestycję),
- zapotrzebowanie (potrzeba realizacji inwestycji wynikająca z przepisów prawa, Strategii
Wielofunkcyjnego Rozwoju Gminy Rzezawa, opinii mieszkańców),
- powszechność (odsetek mieszkańców, którzy korzystać będą ze zrealizowanej inwestycji),
- długotrwałość pożytków (oczekiwane produkty i rezultaty zrealizowanej inwestycji, okres
korzystania z efektów zrealizowanego projektu).
Opracowanie:
66
Tabela 41. Lista projektów planowanych do zakontraktowania w latach 2004 – 2006
Lp.
1.
Nazwa projektu
Instytucja
koordynująca
Budowa magistrali wodociągowej
DN 300 Bochnia-Brzesko, etap VI
Planowane źródła dofinansowania
Remont budynku Publicznej Szkoły
Podstawowej w Borku
Urząd Gminy
Rzezawa
Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego:
Priorytet:
1. Rozbudowa i modernizacja
infrastruktury służącej wzmacnianiu
konkurencyjności regionów
Cel strategiczny:
Działanie:
C.6. Wysoki poziom inwestycji
1.2. Infrastruktura ochrony
środowiska
Rozwiązania:
Poddziałanie:
C.6.3. Poprawa wydolności systemów infrastruktury technicznej
Cel nadrzędny:
A. Lepiej wykształceni, aktywni
i przedsiębiorczy mieszkańcy
Cel strategiczny:
A.1. Elastyczny, łatwo dostosowujący
Bank Światowy
się do zmian społecznogospodarczych system edukacji
Rozwiązania:
A.1.1. Tworzenie lokalnych centrów
edukacyjnych (z bibliotekami)
Całkowity koszt
projektu (zł)
Cel nadrzędny:
C. Trwały rozwój gospodarczy
Urząd Gminy
Rzezawa
2.
Powiązanie ze
Strategią Rozwoju Województwa
Małopolskiego
Opracowanie:
7.513.818
(netto)
346.274
(brutto)
67
3.
4.
Remont budynku Publicznej Szkoły
Podstawowej w Krzeczowie
Urząd Gminy
Rzezawa
Budowa kanalizacji w miejscowości
Jodłówka
Urząd Gminy
Rzezawa
5.
Budowa kanalizacji w miejscowości
Łazy
Urząd Gminy
Rzezawa
Cel nadrzędny:
Cel strategiczny:
Rozwiązania:
Cel nadrzędny :
B. Wysoka jakość środowiska
przyrodniczego i kulturowego
Cel strategiczny
B.1. Zlikwidowanie zaniedbań
w zakresie ochrony środowiska
Rozwiązania
B.1.1. Poprawa jakości wód
Cel nadrzędny:
Cel strategiczny:
B.1. Zlikwidowanie zaniedbań w
zakresie ochrony środowiska
Rozwiązania:
B.1.1. Poprawa jakości wód
Opracowanie:
Bank Światowy
268.348
(brutto)
Program SAPARD
1.763.991
(brutto)
Program SAPARD
1.598.263
(brutto)
68
6.
Przebudowa, modernizacja
i wyposażenie SP GZOZ w Rzezawie
Urząd Gminy
Rzezawa
7.
Budowa boiska i zagospodarowanie
placu szkolnego w Rzezawie
Urząd Gminy
Rzezawa
Cel nadrzędny:
Cel strategiczny:
A.5. Sprawny i przyjazny pacjentowi
system ochrony zdrowia
Rozwiązania:
A.5.2. Rozwój różnorodnych form
wczesnej diagnostyki i terapii
A.5.4. System elastyczny,
dopasowany do potrzeb społecznych
Cel nadrzędny:
Cel strategiczny:
A.4. Silna rodzina i zdrowy styl życia
Rozwiązania:
A.4.2. Skuteczna edukacja zdrowotna
oraz promocja zdrowia
A.4.3. Rozwinięta infrastruktura
sportowo-rekreacyjna
Opracowanie:
Priorytet:
3. Rozwój lokalny
Działanie:
3.5. Lokalna infrastruktura społeczna
1.005.188
(netto)
Poddziałanie:
3.5.2. Lokalna infrastruktura ochrony
zdrowia
SPO – ROL
Działanie 2.3. Odnowa wsi oraz
zachowanie i ochrona dziedzictwa
kulturowego
562.500
(netto)
69
8.
Budowa boiska i zagospodarowanie
placu szkolnego w Krzeczowie
Urząd Gminy
Rzezawa
9.
Budowa segmentu D budynku
Publicznej Szkoły Podstawowej
w Rzezawie
Urząd Gminy
Rzezawa
Cel nadrzędny:
Cel strategiczny:
SPO – ROL
A.4. Silna rodzina i zdrowy styl życia
Rozwiązania:
kulturowego)
A.4.2. Skuteczna edukacja zdrowotna
oraz promocja zdrowia
A.4.3. Rozwinięta infrastruktura
sportowo-rekreacyjna
Cel nadrzędny:
Priorytet:
3. Rozwój lokalny
Cel strategiczny:
Rozwiązania:
Opracowanie:
Działanie:
3.5. Lokalna infrastruktura społeczna
562.500
(netto)
743.000
(netto)
Poddziałanie:
3.5.1. Lokalna infrastruktura
edukacyjna i sportowa
70
10. Zachowanie i ochrona dziedzictwa
kulturowego w miejscowości
Bratucice
Cel nadrzędny:
Cel strategiczny:
Urząd Gminy w
B.4. Kształtowanie krajobrazu
Rzezawie
kulturowego
Rozwiązania:
B.4.1. Ochrona zabytków i
rewitalizacji starej zabudowy
SPO – ROL
kulturowego)
545.517
(netto)
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rzezawa, Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2001 -2006 i Uzupełnienia ZPORR na lata
2004 – 2006.
Opracowanie:
71
Tabela 42. Lista projektów planowanych do zakontraktowania
w latach 2007 – 2013
Lp.
Nazwa projektu
Instytucja
Koordynująca
Obszar: gospodarka wodno-kanalizacyjna i ochrona środowiska
Wieloetapowa budowa kanalizacji wsi: Bratucice,
1. Okulice, Buczków, Dąbrówka, Dębina i Ostrów
Królewski
2. Wodociągowanie wsi Dąbrówka
Rozbudowa Gminnego Składowiska Odpadów
3.
Komunalnych dla Gminy Rzezawa
Rozbudowa oczyszczalni ścieków w m. Borek dla
4.
płn – wsch rejonu Gminy Rzezawa
5. Modernizacja stacji uzdatniania wody w Bochni
MPWiK w Bochni sp. z.o.o.
Obszar: Infrastruktura edukacyjna
Remont Szkoły Podstawowej w Jodłówce wraz z
1.
dobudową sali gimnastycznej
Rozbudowa Szkoły Podstawowej w Okulicach o
2. salę gimnastyczną wraz z przewiązką
komunikacyjną
Dokończenie robót remontowych Szkoły
3. Podstawowej w Krzeczowie wraz budową sali
gimnastycznej
Budowa sali gimnastycznej wraz z wykonaniem
4.
elewacji kompleksu Szkoły Podstawowej w Łazach
Obszar: Dziedzictwo kulturowe i rekreacja
Wykonanie dokumentacji na kompleksowy remont
budynku wiejskiego w Rzezawie ze szczególnym
1.
uwzględnieniem zagospodarowania istniejących po
policji garaży na potrzeby OSP w Rzezawie
Realizacja projektu nadbudowy budynku OSP w
Bratucicach celem przystosowania obiektu do
2.
wymogów Krajowego Systemu RatowniczoGaśniczego wraz z zagospodarowaniem otoczenia
Dokończenie budowy oraz zagospodarowanie
3.
kompleksu sportowego GOSiR w Rzezawie
Dokończenie remontu budynku wiejskiego w
4. Krzeczowie wraz z jego adaptacją na potrzeby
kultury i sportu
Opracowanie:
72
Tabela 43. Opis zadań planowanych do dofinansowania w ramach ZPORR na lata 2004 – 2006
Nazwa zadania nr 1: „Budowa magistrali wodociągowej DN 300 Bochnia-Brzesko, etap VI”
Uzasadnienie zadania (opis)
Wskaźniki produktu i rezultatu
W ramach projektu przewiduje się budowę ostatniego VI etapu inwestycji w dwóch podetapach:
- w I podetapie wynoszącym 1270 m DN 315 PVC
- w II podetapie wynoszącym 6686 m DN 315 PVC i 315 PE
Inwestycja realizowana będzie na terenie miejscowości Jodłówka (gm. Rzezawa) oraz w zachodniej części
Gminy Brzesko. Projektowana magistrala wodociągowa połączy zbiorniki wyrównawcze w Brzesku z siecią
wodociągową Gminy Rzezawa. Planowana trasa przebiega od studni żelbetowej obok Browaru Okocim, dnem
doliny rzeki Uszwicy równolegle do ulicy Adama Mickiewicza, a następnie po przekroczeniu koryta skręca w
kierunku północno-zachodnim i przez zbocze doliny osiąga spłaszczenie wierzchowiny progu Pogórza
Wiślickiego. Dalej magistrala przecina północny skłon progu Pogórza i poniżej szosy Kraków – Tarnów biegnie
do Przedgórza Bocheńskiego. Realizacja zadania inwestycyjnego umożliwi podłączenie 1320 gospodarstw
domowych do rozdzielczej sieci wodociągowej. Poprawi warunki bytowania ludności, umożliwiając tym
samym dalszy rozwój regionu a uzbrojenie terenu umożliwi dalszą zabudowę oraz rozwój przedsiębiorczości.
Instytucja koordynująca
Partnerzy
Urząd Gminy w Rzezawie
Gmina Bochnia, Gmina M. Bochnia, Gmina M. Brzesko,
Gmina Drwinia
Opracowanie:
1. Długość wybudowanej
/zmodernizowanej sieci
wodociągowej
2. Liczba wybudowanych
/zmodernizowanych przyłączy
(przykanalików)
3. Liczba gospodarstw domowych
podłączonych do sieci
wodociągowej
Okres realizacji
Nakłady do
poniesienia
w tys. zł
2005 – 2007
7 514
73
Nazwa zadania nr 6: „Przebudowa modernizacja i wyposażenie Samodzielnego Publicznego Gminnego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Rzezawie”
Ze względu na niezadowalający stan infrastruktury technicznej lokalnego ośrodka zdrowia istnieje konieczność
dokonania modernizacji i adaptacji budynku GZOZ. Ponadto wysoki stopień zużycia, rok produkcji i jakość
wykorzystywanej aparatury medycznej powoduje, iż niezbędne jest zastąpienie zdekapitalizowanej aparatury
medycznej nowoczesnym sprzętem, spełniającym aktualne wymagania. Takie działania pozwoliłyby w
wieloletniej perspektywie na podniesienie jakości świadczonych usług medycznych.
Partnerzy
Gminny Zakład Opieki Zdrowotnej w Rzezawie
Opracowanie:
1. Powierzchnia zmodernizowanych
/wyremontowanych
lokalnych
ośrodków zdrowia
2. Liczba specjalistycznego sprzętu
medycznego
Okres realizacji
2005 – 2007
Nakłady do
poniesienia
w tys. zł
1 005
74
Nazwa zadania nr 9: „Budowa segmentu D Publicznej Szkoły Podstawowej w Rzezawie”
Zasadniczym przedmiotem działania jest budowa nowego obiektu wchodzącego w skład kompleksu szkolnego
w miejscowości Rzezawa. Przeznaczenie obiektu podporządkowane zostało potrzebom Publicznego
Przedszkola w Rzezawie, zabezpieczając jednocześnie powstanie stołówki z wykorzystaniem jej pod potrzeby
Szkoły, Ośrodka Pomocy Społecznej jak i lokalnych mieszkańców.
Partnerzy
Szkoła Podstawowa w Rzezawie
Opracowanie:
1. Liczba wybudowanych nowych
obiektów
2. Powierzchnia wybudowanych
przedszkoli
3. Liczba pomieszczeń
w wybudowanym obiekcie
4. Powierzchnia nowych pomieszczeń
5. Ilość osób korzystajacych z obiektu
6. Liczba osób korzystających
z nowej stołówki
Okres realizacji
Nakłady do
poniesienia
w tys. zł
2005 – 2007
743
75
VI. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI
REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY
Gmina Rzezawa w pierwszym okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej (lata 2004 – 2006)
planuje prowadzić inwestycje wpisujące się w działanie 1.2. (Infrastruktura ochrony środowiska),
działanie 3.1. (Obszary wiejskie) oraz działanie 3.5 (Lokalna infrastruktura społeczna) Zintegrowanego
Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Przedsięwzięcia współfinansowane w ramach ZPORR
będą ważnym czynnikiem pobudzającym rozwój społeczno-gospodarczy na obszarze Gminy Rzezawa
oraz powiatu bocheńskiego.
Specyficzne położenie gminy, w bezpośrednim sąsiedztwie miast powiatowych – Bochni i Brzeska,
oraz w niewielkiej odległości od dużych miast Krakowa i Tarnowa powoduje, że istotne znaczenie dla
rozwoju gospodarczego Gminy Rzezawa mają projekty z zakresu infrastruktury drogowej. Zwrócić
należy uwagę przede wszystkim na realizowany obecnie przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych
i Autostrad Oddział w Krakowie projekt pt. „Wzmocnienie nawierzchni drogi krajowej nr 4 Kraków –
Tarnów”. Przedsięwzięcie to jest współfinansowane w 75% dotacją ISPA. Planowany II etap tego
projektu będzie obejmował odcinek drogi przechodzący przez Gminę Rzezawa. Zakończenie inwestycji
przewidywane jest na koniec 2005 r. lub początek 2006 r. Zadaniem projektów z zakresu infrastruktury
drogowej, planowanych do realizacji przez Gminę Rzezawa (w tym projektu planowanego do
współfinansowania w ramach ZPORR) jest ulepszenie łączności pomiędzy miejscowościami gminy,
a drogą krajową, zwiększając w ten sposób konkurencyjność gminy.
Jednym z najważniejszych, długofalowych działań podejmowanych przez władze gminy jest rozwój
infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. Jak dotychczas, pozyskano środki zewnętrzne na wykonanie
I etapu budowy kanalizacji sanitarnej w Krzeczowie (w ramach Programu SAPARD, dotacja
w wysokości 1.700.000 zł) oraz w Rzezawie (w ramach Programu Aktywizacji Obszarów Wiejskich,
współfinansowanego przez Bank Światowy, kwota dotacji – 500.000 zł). Projekty przewidziane do
dofinansowania w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego są
istotnym elementem procesu rozbudowy sieci kanalizacyjnej i wodociągowej. Ponadto, projektem który
będzie w pozytywny sposób oddziaływał na gminę jest przedsięwzięcie pt. „Kompleks infrastrukturalny
dla miasta Bochni i subregionu bocheńskiego”. Wniosek o dofinansowanie tego projektu ze środków
Funduszu Spójności uzyskał akceptację Ministra Gospodarki i Pracy i został wysłany do Komisji
Europejskiej, która podejmie ostateczną decyzję o ewentualnym dofinansowaniu inwestycji. W ramach
projektu ma zostać rozbudowany i zmodernizowany Zakład Uzdatniania Wody w Bochni, który
zaopatruje w wodę subregion bocheński, w tym obszar Gminy Rzezawa. Unowocześnienie zakładu
zapobiegnie deficytowi wody oraz zapewni jej odpowiednie parametry fizyko-chemiczne
i bakteriologiczne, dzięki czemu dostarczana dla całego subregionu woda będzie bardzo wysokiej
jakości. Całkowita wartość projektu wynosi 10.820.000 euro, natomiast planowany udział Funduszu
Spójności w kosztach przedsięwzięcia to 78%. Partycypacja w kosztach realizacji tego przedsięwzięcia
Gminy Rzezawa wynosi 700.000 zł. Inwestycje z zakresu infrastruktury wodno-kanalizacyjnej
realizowane i przygotowywane przez gminę są komplementarne z przedstawionym projektem
o subregionalnym znaczeniu.
W latach 2002 – 2003 gmina dokonała regulacji potoku Jodłowskiego w Rzezawie, na który pozyskano
dotację w wysokości 50.000 zł w ramach programu PHARE – Odbudowa.
Od kilku lat w gminie realizowane są inwestycje z zakresu modernizacji obiektów i budowy sal
gimnastycznych przy szkołach podstawowych i gimnazjach na terenie gminy. W latach 2000 – 2002
wybudowano salę gimnastyczną przy szkole podstawowej i gimnazjum w Rzezawie. Pozyskano na ten
cel 594.000 zł od Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu z dopłat do stawek gier liczbowych. W ramach
zadania pn. „Poprawa bazy szkolnictwa podstawowego i średniego”, będącego elementem Kontraktu
Opracowanie:
76
Wojewódzkiego, gmina otrzymała dofinansowanie adaptacji segmentu C Szkoły Podstawowej
w Rzezawie. Ponadto projekt obejmujący adaptację pomieszczeń przyziemia na potrzeby Publicznego
Gimnazjum w Rzezawie znalazł się na liście zadań wybranych do realizacji i został wykonany
w ramach Kontraktu dla Województwa Małopolskiego na rok 2004. Jest to jeden z przykładów, iż
działania inwestycyjne związane z lokalną infrastrukturą edukacyjną nabierają coraz większego
rozmachu.
Podane powyżej przykłady pokazują, że władze samorządowe Gminy Rzezawa przywiązują istotną
wagę do prowadzenia różnego rodzaju przedsięwzięć inwestycyjnych. Wysoki poziom inwestycji
w przeliczeniu na jednego mieszkańca (1.608,80 zł w latach 2001 – 2003), wysokość środków
pozabudżetowych pozyskanych na inwestycje oraz znaczący udział wydatków inwestycyjnych
w budżecie gminy spowodowały, iż Rzezawa znalazła się w „Złotej Setce Samorządów” – rankingu
opracowywanego przez Centrum Badań Regionalnych oraz dziennik „Rzeczpospolita”. Kolejne
inwestycje – finansowane ze środków własnych samorządu, współfinansowane z europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz innych źródeł zewnętrznych – planowane są na lata 2007 – 2013
i kolejne okresy programowania Unii Europejskiej.
VII.OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU
LOKALNEGO
Zgodnie z metodologią stosowaną przy tworzeniu projektów europejskich stosuje się następujące
wskaźniki monitoringu:
- wskaźnik produktu – opisuje wszystkie produkty materialne i usługi powstałe bezpośrednio
w ramach projektu (fizyczne),
- wskaźnik rezultatu – jest związany z bezpośrednimi i natychmiastowymi efektami projektu
odczuwalnymi przez beneficjenta (jakościowe),
- wskaźnik oddziaływania – odnosi się do konsekwencji danego projektu odsuniętego
w czasie.
W wyniku realizacji projektów planowanych w Gminie Rzezawa na lata 2004 – 2006 prowadzony
będzie monitoring za pomocą wybranych z poniższych wskaźników osiągnięć.
Wskaźniki produktu:
- Długość wybudowanej sieci wodociągowej (km);
- Długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej (km);
- Liczba wybudowanych stacji uzdatniania wody (szt.);
- Długość wybudowanych dróg gminnych (km);
- Długość wybudowanych chodników (km);
- Liczba wybudowanych przejść dla pieszych (szt.).
- Liczba wybudowanych punktów oświetleniowych (szt.)
- Liczba wybudowanych szkół (szt.);
- Powierzchnia wybudowanych szkół (m2);
- Liczba zmodernizowanych szkół (szt.);
- Powierzchnia zmodernizowanych szkół (m2);
- Liczba wybudowanych obiektów sportowych (szt.);
- Powierzchnia wybudowanych obiektów sportowych (m2);
- Liczba zmodernizowanych obiektów dydaktycznych (szt.);
Opracowanie:
77
-
Powierzchnia zmodernizowanych obiektów dydaktycznych (m2).
Wskaźniki rezultatu:
- Liczba gospodarstw domowych/budynków podłączonych do sieci wodociągowej (szt.);
- Liczba osób korzystających z sieci wodociągowej (osoby);
- Długość sieci wodociągowej na terenie gminy (km);
- Liczba gospodarstw domowych / budynków mieszkalnych podłączonych do sieci kanalizacji
sanitarnej (szt.);
- Liczba osób korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej (osoby);
- Długość sieci kanalizacji sanitarnej na terenie gminy (km);
- Powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do kanalizacji sanitarnej (ha);
- Liczba gospodarstw domowych / budynków mieszkalnych obsługiwanych przez stację uzdatniania
wody (szt.);
- Powierzchnia terenów inwestycyjnych objętych działaniem stacji uzdatniania wody (ha);
- Poziom wskaźników fizykochemicznych uzdatnionej wody (mg/dm3).
- Natężenie ruchu na drodze (pojazdy/h);
- Liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej (osoby);
- Powierzchnia terenów inwestycyjnych które stały się dostępne w wyniku realizacji drogi (ha);
- Średni czas przejazdu między dwoma punktami sieci (min.);
- Nośność wybudowanego obiektu (drogi/mostu), (kN/oś);
- Liczba uczniów w szkołach korzystających z wybudowanej/zmodernizowanej infrastruktury
edukacyjnej (osoby);
- Liczba uczniów w szkołach korzystających z wybudowanej/zmodernizowanej infrastruktury
sportowej (osoby);
- Liczba osób korzystających z obiektów dydaktycznych (osoby);
- Liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury społeczno-edukacyjnej (osoby);
- Liczba osób korzystających z obiektów sportowych (osoby).
Wskaźniki oddziaływania:
-
Ilość wody konsumowanej (w okresie 1 roku) – (m3/doba);
Nakłady na bieżące utrzymanie (naprawy nawierzchni) drogi (tys. PLN);
Liczba pojazdów korzystających z drogi (w okresie 1 roku) (szt.);
Liczba wypadków drogowych (w okresie 1 roku) (szt.);
Liczba osób, które na miejscu ukończyły szkołę podstawową (osoby);
Liczba osób, które na miejscu ukończyły gimnazjum (osoby);
Liczba uczniów korzystających tygodniowo z infrastruktury społeczno-edukacyjnej (osoby);
Liczba osób tygodniowo korzystająca z obiektów sportowych (po 2 latach), (osoby).
Opracowanie:
78
VIII.PLAN FINANSOWY ZADAŃ INWESTYCYJNYCH NA LATA 2004 – 2006
Zadania planowane do ZPORR:
Tabela 44. Plan finansowy na lata 2004 – 2006
NR ZADANIA:
1.
NAZWA ZADANIA:
BUDOWA MAGISTRALI WODOCIĄGOWEJ DN 300 BOCHNIA-BRZESKO, ETAP VI
Środki krajowe
Lata
Europejski
Fundusz
Rozwoju
Regionalnego
zł
2005
2006
2007
RAZEM
385 363
2 625 000
2 625 000
5 635 363
%
75
75
75
75
Międzynar
budżet
państwa
zł
%
budżet
budżet
województ powiat
wa
u
zł
%
zł
%
inne krajowe
odowe
środki
Instytucje
fundusze
inne
prywatne
publiczne
(jakie?) Finansowe
(jakie?)
(jakie?)
(jakie?)
budżet gminy
zł
128 455
875 000
875 000
1 878 455
Opracowanie:
%
25
25
25
25
zł
%
zł
%
zł
%
zł
%
Całkowity koszt
zł
513 818
3 500 000
3 500 000
7 513 818
%
100
100
100
100
79
NR ZADANIA:
6.
NAZWA ZADANIA:
PRZEBUDOWA, MODERNIZACJA I WYPOSAŻENIE SP GZOZ W RZEZAWIE
Środki krajowe
Lata
Europejski
Fundusz
Rozwoju
Regionalnego
zł
2005
2006
2007
RAZEM
78 891
337 500
337 500
753 891
%
75
75
75
75
NR ZADANIA:
9.
NAZWA ZADANIA:
Międzynar
budżet budżet
wojewód powiat
ztwa
u
budżet
państwa
zł
10 519
45 000
45 000
100 519
%
zł
%
zł
%
10
10
10
10
inne krajowe
odowe
środki
Instytucje
fundusze
inne
prywatne
publiczne
(jakie?) Finansowe
(jakie?)
(jakie?)
(jakie?)
budżet gminy
zł
%
15 778
67 500
67 500
150 778
zł
%
zł
%
zł
%
zł
%
15
15
15
15
Całkowity koszt
zł
105 188
450 000
450 000
1 005 188
%
100
100
100
100
BUDOWA SEGMENTU D BUDYNKU PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W RZEZAWIE
Środki krajowe
Lata
Europejski
Fundusz
Rozwoju
Regionalnego
zł
2006
2007
32 250
262 500
%
75
75
Międzynar
budżet budżet
wojewód powiat
ztwa
u
budżet
państwa
zł
%
4 300 10
35 000 10
zł
%
zł
%
inne krajowe
odowe
środki
Instytucje
fundusze
inne
prywatne
publiczne
(jakie?) Finansowe
(jakie?)
(jakie?)
(jakie?)
budżet gminy
zł
6 450
52 500
Opracowanie:
%
15
15
zł
%
zł
%
zł
%
zł
%
Całkowity koszt
zł
43 000
350 000
%
100
100
80
2008
RAZEM
262 500 75
557 250
75
35 000 10
74 300 10
52 500
111 450
15
15
350 000
743 000
100
100
Zadania planowane do SPO – ROL – Działanie 2.3. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego:
NR ZADANIA:
7.
NAZWA ZADANIA:
Lata
Europejski
Fundusz
Orientacji
i Gwarancji
Rolnej
zł
2006
2007
2008
RAZEM
BUDOWA BOISKA I ZAGOSPODAROWANIE PLACU SZKOLNEGO W RZEZAWIE
%
50 000
80
200 000
80
200 000 80
450 000
80
NR ZADANIA:
8.
NAZWA ZADANIA:
Środki krajowe
Międzynar
budżet budżet
wojewód powiat
ztwa
u
budżet
państwa
zł
%
zł
%
zł
%
budżet gminy
zł
12 500
50 000
50 000
112 500
%
inne krajowe
odowe
środki
Instytucje
fundusze
inne
prywatne
publiczne
(jakie?) Finansowe
(jakie?)
(jakie?)
(jakie?)
zł
%
zł
%
zł
%
zł
%
20
20
20
20
Całkowity koszt
zł
62 500
250 000
250 000
562 500
%
100
100
100
100
BUDOWA BOISKA I ZAGOSPODAROWANIE PLACU SZKOLNEGO W KRZECZOWIE
Opracowanie:
81
Lata
zł
2006
2007
RAZEM
Środki krajowe
Europejski
Fundusz
Orientacji
i Gwarancji
Rolnej
Międzynar
%
%
zł
%
zł
%
436.414
436.414
budżet gminy
zł
56 250
56 250
112 500
%
zł
%
zł
%
zł
%
zł
%
20
20
20
Całkowity koszt
zł
281 250
281 250
562 500
%
100
100
100
ZACHOWANIE I OCHRONA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO MIEJSCOWOŚCI BRATUCICE
Środki krajowe
Europejski
Fundusz
Orientacji
i Gwarancji
Rolnej
zł
2006
RAZEM
zł
225 000
80
225 000 80
450 000
80
NR ZADANIA:
10.
NAZWA ZADANIA:
Lata
budżet budżet
wojewód powiat
ztwa
u
budżet
państwa
inne krajowe
odowe
środki
Instytucje
fundusze
inne
prywatne
publiczne
(jakie?) Finansowe
(jakie?)
(jakie?)
(jakie?)
Międzynar
budżet budżet
wojewód powiat
ztwa
u
budżet
państwa
%
80
80
zł
%
zł
%
zł
%
budżet gminy
zł
109.103
109.103
%
inne krajowe
odowe
środki
Instytucje
fundusze
inne
prywatne
publiczne
(jakie?) Finansowe
(jakie?)
(jakie?)
(jakie?)
zł
%
zł
%
zł
20
20
%
zł
%
Całkowity koszt
zł
545.517
545.517
%
100
100
Zadania planowane do dofinansowania z innych źródeł:
NR ZADANIA:
2.
NAZWA ZADANIA:
REMONT BUDYNKU PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W BORKU
Opracowanie:
82
Środki krajowe
Lata
Europejski
Fundusz
Rozwoju
Regionalnego
zł
%
budżet
państwa
zł
%
budżet
wojewódz
twa
zł
%
budżet
powiatu
zł
%
budżet gminy
zł
211 454
211 454
2005
RAZEM
NR ZADANIA:
3.
NAZWA ZADANIA:
%
inne
krajowe
fundusze
publiczne
(jakie?)
zł
%
środki
prywatne
(jakie?)
zł
%
inne
(jakie?)
zł
%
61
61
Międzynarodowe
Instytucje
Finansowe –
Bank Światowy
zł
134 820
134 820
%
39
39
Całkowity koszt
zł
346 274
346 274
%
100
100
REMONT BUDYNKU PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KRZECZOWIE
Środki krajowe
Lata
Europejski
Fundusz
Rozwoju
Regionalnego
zł
2005
RAZEM
%
budżet
państwa
zł
%
budżet
wojewódz
twa
zł
%
budżet
powiatu
zł
%
budżet gminy
zł
155 642
155 642
Opracowanie:
%
58
58
inne
krajowe
fundusze
publiczne
(jakie?)
zł
%
środki
prywatne
(jakie?)
zł
%
inne
(jakie?)
zł
%
Międzynarodowe
Instytucje
Finansowe –
Bank Światowy
zł
112 706
112 706
%
42
42
Całkowity koszt
zł
268 348
268 348
%
100
100
83
NR ZADANIA:
4.
NAZWA ZADANIA:
Lata
Europejski
Fundusz
Orientacji
i Gwarancji
Rolnej (Program
SAPARD
zł
2005
RAZEM
BUDOWA KANALIZACJI W MIEJSCOWOŚCI JODŁÓWKA
1 117 135
1 117 135
NR ZADANIA:
5.
NAZWA ZADANIA:
%
63,3
63,3
Środki krajowe
Międzynar
budżet budżet
wojewód powiat
ztwa
u
budżet
państwa
zł
%
zł
%
zł
%
budżet gminy
zł
646 856
646 856
%
inne krajowe
odowe
środki
Instytucje
fundusze
inne
prywatne
publiczne
(jakie?) Finansowe
(jakie?)
(jakie?)
(jakie?)
zł
36,7
36,7
%
zł
%
zł
%
zł
%
Całkowity koszt
zł
1 763 991
1 763 991
%
100
100
BUDOWA KANALIZACJI W MIEJSCOWOŚCI ŁAZY
Opracowanie:
84
Lata
Europejski
Fundusz
Orientacji
i Gwarancji
Rolnej (Program
SAPARD)
zł
2005
RAZEM
1 086 819
1 086 819
%
68
68
Środki krajowe
Międzynar
budżet budżet
wojewód powiat
ztwa
u
budżet
państwa
zł
%
zł
%
zł
%
inne krajowe
odowe
środki
Instytucje
fundusze
inne
prywatne
publiczne
(jakie?) Finansowe
(jakie?)
(jakie?)
(jakie?)
budżet gminy
zł
511 444
511 444
Opracowanie:
%
32
32
zł
%
zł
%
zł
%
zł
%
Całkowity koszt
zł
1 598 263
1 598 263
%
100
100
85
IX. SYSTEM WDRAŻANIA, MONITOROWANIA I OCENY PLANU
ROZWOJU LOKALNEGO
System wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Rzezawa oparty jest na zasadach wdrażania
pomocy strukturalnej Unii Europejskiej. Jednostki samorządu terytorialnego korzystające ze środków
finansowych funduszy strukturalnych UE są zobowiązane przestrzegać zasad i procedur
wspólnotowych, które zostały określone w Rozporządzeniu z dnia 21 czerwca 1999 r. nr 1260/1999
wprowadzającym ogólne przepisy odnośnie funduszy strukturalnych oraz rozporządzeniach
odnoszących się do poszczególnych funduszy strukturalnych. Poszczególne projekty będą wdrażane
w oparciu o zasady wydatkowania środków wg źródeł ich pochodzenia. W niektórych sytuacjach może
to oznaczać, że podmiot korzystający z różnych źródeł finansowania będzie musiał sprostać wielu
wymaganiom formalnym. Dotyczy to w szczególności odmiennych zasad wykorzystania środków
pochodzących ze źródeł krajowych oraz środków pochodzących ze źródeł unijnych.
Instytucja Zarządzająca Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Rzezawa
Funkcję Instytucji Zarządzającej i koordynującej realizację Planu Rozwoju Lokalnego będzie pełnił
Urząd Gminy. Zakres zadań Instytucji Zarządzającej obejmuje między innymi:
• dokonanie oceny ex-ante (przed rozpoczęciem) realizacji Planu,
• kreowanie i przyjmowanie propozycji projektów od instytucji podległych – beneficjentów
pomocy,
• przygotowywanie i składanie wniosków aplikacyjnych do instytucji zarządzających
programami operacyjnymi,
• kontrolę formalną składanych wniosków, ich zgodności z procedurami, z zapisami Planu,
• monitorowanie wdrażania poszczególnych projektów,
• zbieranie danych statystycznych i finansowych na temat postępów wdrażania oraz przebiegu
realizacji projektów w ramach Planu,
• zapewnienie zgodności realizacji Planu z poszczególnymi dokumentami programowymi
wyższego rzędu,
• zapewnienie przygotowania i wdrożenia planu działań w zakresie informacji
i promocji Planu (informowanie o współfinansowaniu przez UE realizowanych projektów),
• przygotowanie okresowych (np. kwartalnych, rocznych) raportów dotyczących wdrażania Planu
do instytucji zarządzających programami operacyjnymi, zbieranie informacji do raportu
o nieprawidłowościach,
• dokonanie oceny ex-post (po zakończeniu) realizacji Planu.
Dla właściwej oceny Instytucja Zarządzająca może tworzyć grupy robocze, składające się z lokalnych
ekspertów (przedstawiciele lokalnych środowisk społeczno-gospodarczych) oraz korzystać z opinii
niezależnych ekspertów i usług innych instytucji.
Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej
Kluczowe znaczenie w zakresie monitorowania i oceny realizacji Planu Rozwoju Lokalnego posiada
Wójt Gminy Rzezawa i powołany przez niego zespół monitorujący (reprezentanci lokalnych instytucji
społecznych i gospodarczych). Jego funkcja będzie polegała na monitorowaniu przebiegu realizacji
zadań zawartych w Planie Rozwoju Lokalnego, okresowej ocenie oraz ewentualnym podejmowaniu
interwencji w przypadku stwierdzenia opóźnień lub nieuzasadnionej rezygnacji z realizacji zadania.
Opracowanie:
86
Monitorowanie to proces systematycznego zbierania i analizowania wiarygodnych informacji
finansowych i statystycznych dotyczących wdrażania projektów, którego celem jest zapewnienie
zgodności realizacji projektów i programu z wcześniej zatwierdzonymi założeniami realizacji.
Monitorowanie realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Rzezawa prowadzone będzie
w zakresie rzeczowym i finansowym.
Monitorowanie rzeczowe obejmować będzie skwantyfikowane dane obrazujące postęp we wdrażaniu
programu oraz umożliwienie oceny jego wykonania w odniesieniu do celów ustalonych w PRL
i będzie prowadzony w trzech kategoriach:
- wskaźniki produktu
- wskaźniki rezultatu
- wskaźniki oddziaływania
Monitorowanie finansowe obejmować będzie dane finansowe z realizacji projektów, będących
podstawą do oceny sprawności wydatkowania przeznaczonych na niego środków w oparciu o raporty
okresowe obrazujące wysokość wkładu finansowego pochodzącego ze środków publicznych.
Skuteczność Planu Rozwoju Lokalnego poddawana będzie także okresowej ocenie. Sprawowana ona
będzie przez Wójta Gminy i powołany przez niego zespół monitorujący przy pomocy określonych dla
każdego zadania wskaźników monitorowania (wskaźniki produktu, rezultatu, oddziaływania). Wójt
Gminy Rzezawa i powołany przez niego zespół monitorujący przedkładać będzie okresowe raporty
(półroczne) z przebiegu realizacji zadań umieszczonych w PRL na ręce Przewodniczącego Rady
Gminy. Ocena realizacji zadań wynikających z Planu Rozwoju Lokalnego dokonywana będzie na Sesji
absolutoryjnej każdego roku.
Współpraca pomiędzy Gminą Rzezawa a sektorem prywatnym i organizacjami pozarządowymi
(partnerstwo lokalne) w realizacji Planu Rozwoju Lokalnego, opierać się będzie na kilkunastu
zasadach4:
- realizm - cele i terminy ich realizacji ustalane przez partnerów muszą być możliwe do osiągnięcia;
- pragmatyzm - poszukiwanie wymiernych i szybko osiągalnych rozwiązań jasno zdefiniowanych
problemów;
- stosowność - metody pracy i zasoby muszą być dostosowane do wymogów konkretnych działań,
partnerstwo musi umożliwiać osiąganie postępu w rozwoju lokalnym, przezwyciężanie kryzysów
i osiąganie akceptowalnych rozwiązań;
- podzielanie wspólnej wizji przyszłości gminy, która rozwija się i wzbogaca wraz z realizacją
projektów na rzecz rozwoju;
- otwartość i elastyczność pozwalające uczestniczyć jak największej liczbie osób i gwarantujące
zróżnicowany skład partnerstwa, warunek jego pomysłowości i innowacyjności;
- wysłuchiwanie, szacunek i zaufanie, dzięki którym można przełamać potencjalne konflikty,
uwzględnić różne punkty widzenia i osiągnąć prawdziwe porozumienie w miejsce pozornego
konsensusu;
- wzajemne zrozumienie umożliwiające poznanie umiejętności i możliwości różnych partnerów oraz
szybkie osiągnięcie najlepszej formy współdziałania i podziału obowiązków w konkretnych
sytuacjach;
- zrozumienie i dostosowanie się do potrzeb rożnych grup społecznych w celu zmobilizowania
i uczynienia odpowiedzialnymi wszystkich mieszkańców gminy;
4
Wykorzystano publikację „Partnerstwo w rozwoju lokalnym”, wydaną przez Fundację Wspomagania Wsi
w Warszawie, czerwiec 2003.
Opracowanie:
87
-
przejrzystość działań i troska o informowanie, tak by wszyscy mogli uczestniczyć w działaniu
i przez to zmieniać swoją mentalność;
dyskusja nad rolą, funkcją i działaniami każdego z partnerów w celu wzmocnienia jego poparcia
i zaangażowania;
determinacja, na ogół ze strony kilku kluczowych osób, gwarantująca spójność projektu jako
całości i uniemożliwiająca rozpraszanie działań.
Opracowanie:
88
Public relations Planu Rozwoju Lokalnego
Ważnym elementem realizacji Planu Rozwoju Lokalnego będzie plan komunikacji społecznej. Do
podstawowych zadań planu komunikacji społecznej należą:
- zapewnienie powszechnego dostępu do informacji o możliwościach uzyskania wsparcia w ramach
funduszy strukturalnych dla wszystkich grup docelowych na terenie Gminy Rzezawa;
- zapewnienie czytelnej informacji o kryteriach oceny i wyboru projektów oraz obowiązujących
w tym zakresie procedurach;
- zapewnienie bieżącego informowania opinii publicznej o zakresie i wymiarze pomocy
wspólnotowej dla poszczególnych projektów i rezultatach działań na poziomie powiatu;
- zapewnienie współpracy z instytucjami zaangażowanymi w monitorowanie i realizowanie Planu
Rozwoju Lokalnego w zakresie działań informacyjnych i promocyjnych poprzez wymianę
informacji i wspólne przedsięwzięcia;
- inicjowanie dodatkowych działań promocyjnych o zasięgu lokalnym;
- wykorzystanie nowoczesnych technologii, takich jak Internet, poczta elektroniczna, elektroniczna
archiwizacja dokumentów, w celu usprawnienia komunikacji pomiędzy podmiotami
uczestniczącymi w realizacji Planu Rozwoju Lokalnego,
- promowanie udanych efektów współpracy pomiędzy Gminą Rzezawa a sektorem prywatnym
i organizacjami pozarządowymi.
Działania promocyjne podejmowane w ramach realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Rzezawa
będą uwzględniały potrzeby wymienionych grup docelowych w zakresie informacji oraz użytych
instrumentów:

Opinia publiczna – powszechna wiedza na temat działań związanych z wdrażaniem oraz
wykorzystaniem środków Unii Europejskiej służyć będzie prezentacji korzyści płynących
z członkostwa we Wspólnocie, budowaniu pozytywnego wizerunku podmiotów zaangażowanych
w proces wdrażania pomocy, jak również przyczyni się do poparcia dla inwestycji, których
bezpośrednim beneficjentem będzie społeczność lokalna powiatu.

Beneficjenci – to osoby, instytucje lub grupy społeczne bezpośrednio korzystające z wdrażanej
pomocy. Będą to m.in.:
- podmioty będące jednostkami podległymi samorządowi gminnemu bądź realizujące zadania
jednostki samorządu powiatowego,
- podmioty gospodarcze,
- organizacje zrzeszające przedsiębiorców,
- organizacje pozarządowe,
- związki wyznaniowe,
- mieszkańcy powiatu,
- turyści.

Partnerzy w realizacji inwestycji, m.in.:
- gminy z terenu powiatu,
- sąsiednie powiaty,
- Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego,
- Małopolski Urząd Wojewódzki,
- banki,
- osoby publiczne związane z Gminą Rzezawa.
Opracowanie:
89
Realizacji polityki promocyjnej służyć będą następujące instrumenty:
o konferencje, seminaria, wykłady, warsztaty, prezentacje – propagujące informacje
o możliwościach wykorzystania środków unijnych i rezultatach wsparcia UE;
o wizytacje projektów, ekspozycje projektów – będą stanowić skuteczne metody prezentacji
osiągnięć w zakresie realizacji inicjatyw z wykorzystaniem środków Unii Europejskiej;
o wykorzystanie tablic informujących o współfinansowania inwestycji z funduszy strukturalnych Unii
Europejskiej,
o informowanie o projektach oraz ich promocja przez beneficjentów – (ważne będzie przekazanie
odpowiedniej wiedzy beneficjentom z Gminy Rzezawa, którzy będą odpowiedzialni za spełnienie
wymogów w tym zakresie);
o serwisy internetowe – będą szybkim i ogólnodostępnym źródłem informacji dla potencjalnych
beneficjentów i instytucji o aktualnych możliwościach skorzystania z pakietu pomocowego, zaś dla
opinii publicznej stanowić kompleksowe źródło informacji o osiągnięciach Planu Rozwoju
Lokalnego i wsparciu ze strony Unii Europejskiej dla Gminy Rzezawa;
o współpraca z mediami lokalnymi i regionalnymi – działania wykorzystujące współpracę z prasą,
radiem, telewizją o zasięgu lokalnym i regionalnym będą kluczowym elementem przy realizacji
Planu Rozwoju Lokalnego. Działania podejmowane za pośrednictwem mediów będą miały formę
artykułów i relacji prasowych, audycji radiowych i telewizyjnych, reklam i ogłoszeń.
Opracowanie:
90

plan rozwoju lokalnego gminy rzezawa na lata

Transkrypt

Podobne dokumenty

get PDF - Superopcja

Plakat Przedszkolak 24 czerwiec

Wydruk oferty PDF - PÓŁNOC Nieruchomości

Rzezawa, dnia 9 stycznia 2015 r. Znak sprawy: RPG.271.18.2014

Regulamin - Gmina Rzezawa

DYREKTOR PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ

9012 Multihog Spec sheet.indd

centrum aktywnego wypoczynku