Publication - Szkoła Eksploatacji Podziemnej

Transkrypt

XXIV
SZKOŁA
EKSPLOATACJI
PODZIEMNEJ
23-27.02.2015
BIULETYN INFORMACYJNY
PROGRAM RAMOWY
XXIV SEP, KRAKÓW
23-27.02.2015
SPRAWOZDANIE
ZE SZKOŁY 2014
SESJA
PLENARNA:
GÓRNICTWO
PODZIEMNE –
GDZIE JESTEŚMY,
DOKĄD ZMIERZAMY?
II MISTRZOSTWA
POLSKI BRANŻY
GÓRNICZEJ
W NARCIARSTWIE
Szkoła
Eksploatacji
Podziemnej
Organizatorzy:
Instytut GSMiE PAN
Katedra Górnictwa
Podziemnego AGH
Biuro Szkoły:
Adres: ul. Wybickiego 7
31-261 KRAKÓW
tel./fax: (12) 632-13-24
fax: (12) 632-35-24
centrala: (12) 632-33-00 wew. 621
Internet:
http://www.szkolaeksploatacji.pl
e-mail: [email protected]
Komitet Organizacyjny:
Jerzy Kicki (przewodniczący),
Jacek Jarosz (wiceprzewodniczący),
Artur Dyczko (sekretarz generalny),
Jacek Sobczyk,
Michał Kopacz,
Barbara Marchewczyk (sekretariat),
Krzysztof Stachurski,
Małgorzata Boksa,
Dominik Galica,
Rafał Polak,
Paweł Kamiński,
Sławomir Kubiak,
Łukasz Kudlak,
Natalia Dunst,
Iwona Kowalczyk,
Dorota Jeziorowska,
Paulina Lewińska,
Wojciech Ficek.
Korespondenci Zagraniczni:
Jacek Paraszczak (Kanada),
Mietek Rataj (Australia),
Mladen Stjepanovic (Serbia),
Gienady Gajko (Ukraina),
Roman Dyczkowski (Ukraina),
Yuan Shujie (Chiny),
Anton Sroka (Niemcy).
Fotografia na okładce:
Marek Bogacz
biuletyn informacyjny
23-27 lutego 2015
Szkoła
Eksploatacji
Podziemnej
Spis treści
Szkoła Eksploatacji Podziemnej wobec kryzysu górnictwa
węgla kamiennego... kolejny i który to już raz?..................................................................... 2
Systemy informatyczne w praktyce górniczej – prezentacje
wiodących rozwiązań VENTYX (an ABB company) dla górnictwa
podczas obrad Szkoły Eksploatacji Podziemnej 2015........................................................... 8
II Mistrzostwa Polski Branży Górniczej w Narciarstwie Alpejskim...................................... 10
Sesja: geomatyka górnicza 2015.......................................................................................... 11
Sondaż opinii uczestników Szkoły podczas forum dyskusyjnego...................................... 14
Sesja: Nowe techniki i technologie w eksploatacji podziemnej złóż ............................... 22
Sesja: Ekonomiczno-finansowe aspekty działalności branży górniczej w Polsce.............. 24
Sesja: Człowiek i środowisko – Szanse i bariery procesu podziemnego
zgazowania węgla................................................................................................................. 25
Sesja: Metan, wentylacja i klimatyzacja kopalń................................................................... 27
Sesja: informatyka w górnictwie.......................................................................................... 28
Sesja: Monitoring, sterowanie i wizualizacja procesów podziemnej eksploatacji złóż...... 29
Sesja: Transport i odstawa urobku....................................................................................... 30
Sesja: Geomatyka Górnicza.................................................................................................. 31
Sesja: Zarządzanie bezpieczeństwem w górnictwie – z innowacją bezpieczniej............... 33
Sesja: Optymalizacja w elektroenergetyce i gospodarce energetycznej kopalń............... 35
Sesja: wykonywanie i utrzymanie wyrobisk........................................................................ 36
Sesja: Dobre praktyki w projektowaniu i budowie szybów, szybików
......................... 37
Sesja: Nowoczesna technika strzałowa w górnictwie ....................................................... 38
Sesja: Zarządzanie projektami w górnictwie....................................................................... 39
International Mining Forum 2014......................................................................................... 40
World Mining Students Meeting Kraków 2014.................................................................... 41
I Mistrzostwa Polski Branży Górniczej w Narciarstwie Alpejskim....................................... 43
szkolaeksploatacji.pl
WYDARZENIA SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ XXIV
SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ
WOBEC KRYZYSU GÓRNICTWA
WĘGLA KAMIENNEGO... KOLEJNY
I KTÓRY TO JUŻ RAZ?
Kryzys – słowo, które pojawia się od ponad roku w wypowiedziach dziennikarzy,
menedżerów, polityków na temat górnictwa węgla kamiennego i to w najróżniejszym
kontekście. Kryzys to wystąpienie trudnej sytuacji uniemożliwiającej normalne
funkcjonowanie przedsiębiorstwa oraz powodującej zagrożenie dla dalszego działania.
Polskie górnictwo węgla kamiennego trawi choroba. Ta choroba
to wsokie koszty i niska wydajność pracy. Przy niskich od kilkudziesięciu miesięcy cenach węgla na rynkach międzynarodowych
i mniejszym zapotrzebowaniu krajowym wpędza ona tę branżę
w nieustające kłopoty.
Choroba jest znana i recepta znana, działania też, ale wiadomo,
iż od samego powtarzania i opowiadania o symptomach choroby i opowieściach o działaniach nikt pacjenta nie wyleczył. Kilka
miesięcy temu dla portalu nettg i kolegów z Trybuny Górniczej
popełniłem tekst nt. „10 refleksji o roli sytuacji górnictwa węgla
kamiennego i... nie tylko”. Zarzuty internautów pod tekstem dotyczyły głównie tego, że to wszystko znają i to już było. A oto jedna
z wypowiedzi: „doktorów i profesorów trudno jest zmusić do twórczego myślenia. Te 10 refleksji jest codziennie na tym forum, więc
żadne odkrycie. Gdyby zarządzający wykorzystali informacje opisane na tym forum i wdrożyli je do zarządzania dzisiaj nie byłoby
kryzysu śląskiego górnictwa. Ale jak nic nie robiąc, można wozić
się bez skutków. Aż wstyd bierze, że niedołęstwo w zarządzaniu
śląskim górnictwem przedstawione było na forum gospodarczym.
Trudno z tym się nie zgodzić „czas płynie, a my toniemy.”
Jeszcze raz pragnę podkreślić recepta jest znana, ale jak napisałem w jednej z refleksji „tylko wspólne myślenie i działanie na
rzecz poprawy sytuacji ekonomiczno-finansowej górnictwa na linii:
właściciel Skarb Państwa – Zarządy Spółek – Związki Zawodowe
– Zarządy gmin i miast – eksperci i instytucje działające na rzecz
górnictwa może zmienić obecną sytuację”. Wspólne działanie to
klucz do sukcesu w każdym rodzaju działalności, a nie ulega wątpliwości, iż w dzisiejszych warunkach górnictwa to konieczność.
A tymczasem inna wypowiedź internauty na garść refleksji „Tyn
mundrala może se gadać, co chce i opowiadać o aforyzmach.
Jednak my Górniki wiymy jedno, momy układ zbiorowy nom to lotto! Pyrsk!”. No to pyrsk Drogi Górniku, toczymy się dalej po równi
pochyłej. Tym bardziej, że strata na średniej wydobywanej tonie
wzrosła z 21 zł do 37 zł.
Patroni medialni:
2
SEP 2015
Problem jest dostrzegany przez rząd. Wicepremier Janusz Piechociński jest zdania, iż: „Przed nami dwa trudne lata dla górnictwa, bo nie zanosi się na to, żeby węgiel energetyczny i koksujący
(...) wyszły z tego najniższego w historii ostatnich dziesięciu lat
notowania”. Dlatego międzysektorowy zespół analizuje sytuację
w górnictwie i programy naprawcze zarządów spółek węglowych.
„Stronie związkowej zostanie przedstawiony konkretny, racjonalny program poprawy sytuacji w tym sektorze. Wymaga on także
racjonalności po stronie przedstawicieli załogi” – dodaje w swojej
wypowiedzi Wicepremier. Szkoda, że nie dodał, że zespół został
powołany przez premiera Donalda Tuska (...) 5 maja b.r., a więc
ponad sześć miesięcy temu. Skoro recepta na bolączki jest znana
od lat to, nad czym zespół obradował przez ponad pół roku? Do
końca 2014 r. receptę na kryzys górnictwa węgla kamiennego miał
wypracować wiceminister Skarbu Państwa Józef Kowalczyk.
Szkoła 2015 w dużej mierze będzie poświęcona tematyce obniżania kosztów wydobycia węgla. Nazywam to walką o koszty.
Wszyscy pamiętają znakomity film kanadyjskiego reżysera Jean-Jacques’a Annaud’a „Walka o ogień” z roku 1981. Tytułowy ogień
to możliwość przetrwania w zimnym i pełnym niebezpiecznych
zwierząt terenie. Identyczną rolę w dzisiejszych polskich kopalniach odgrywają koszty (a właściwie ich minimalizacja). O istnieniu
wielu z nich zadecydują właśnie one. Czy uda się je obniżyć i wygrać tę walkę? Ci, którzy film znają pamiętają jak wiele wspólnego
wysiłku i przede wszystkim cierpliwości wymagało w czasach prehistorycznych rozniecenie ognia przy pomocy dwóch kawałków
drewna (ew. krzemienia). Podobnie jest w przypadku górnictwa
węgla kamiennego, gdzie porozumienie, wspólne działania, cierpliwość w poszukiwaniu nowych rozwiązań obniżających koszty
wydobycia przez zarządzających polskim górnictwem węglowym
stworzą szansę na wygranie batalii o polski węgiel.
Jerzy Kicki
Technologie jutra
dla górnictwa
i przemysłu
Maszyny i urządzenia
do podziemnej
i odkrywkowej
eksploatacji kopalin
Aparatura elektryczna,
systemy sterowania
i automatyzacji
Usługi projektowe
i wykonawcze
budownictwa górniczego
oraz przemysłowego
PROGRAM XXIV SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ
PROGRAM RAMOWY
XXIV SZKOŁY EKSPLOATACJI
PODZIEMNEJ, 23-27.02.2015
Poniedziałek – 23.02.2015
Wtorek – 24.02.2015
Rejestracja uczestników
9:00-13:00
Obrady w sesjach
14:00-14:10
Otwarcie obrad XXIV Szkoły Eksploatacji
Podziemnej
13:00-14:00
Przerwa obiadowa
14:10-19:00
Obrady sesji plenarnej: „Górnictwo
podziemne – gdzie jesteśmy,
dokąd zmierzamy?”
14:00-19:00
Obrady w sesjach
19:00-20:00
Kolacja
20:00
Wieczór promocyjny – koncert muzyczny
8.00
4
19:00-20:00
Kolacja
20:30
SEP 2015
Środa – 25.02.2015
7:00-15:00
Wycieczka techniczna na kopalnię
9:00-13:00
Obrady w sesjach
13:00-14:00
Przerwa obiadowa
14:00-19:00
Obrady w sesjach
19:00-20:00
Kolacja
20:00
PROGRAM XXIV SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ
Czwartek – 26.02.2015
9:00-12:00
Obrady w sesjach:
Zarządzanie bezpieczeństwem w górnictwie
International Mining Forum 2015
12:00-13:00
Przerwa obiadowa
13:00-14:00
Przejazd do teatru im. J. Słowackiego
Obrady w teatrze im. J. Słowackiego
14:00-15:30
Obrady sesji jubileuszowej z okazji 70-lecia PBSZ Kopex S.A.
15:30-17:00
Forum Dyskusyjne pt. „Co dalej z kopalniami węgla kamiennego – restrukturyzować
na pewno, likwidować, ale jak,
a może budować – jeśli tak, kiedy?
17:00-17:15 17:15-18:00 Przerwa kawowa
Raporty branżowe:
Raport na o stanie bezpieczeństwa
w górnictwa w Polsce w roku 2014,
Wyższy Urząd Górniczy
Raport na temat górnictwa węgla
kamiennego, rud miedzi, cynku i ołowiu
w Polsce w roku 2014
18:00
Otwarcie Uroczystej Gali Konkursowej:
Ogłoszenie wyników konkursów:
• Bezpieczna Kopalnia, Kopalnia Roku,
Górniczy Sukces Roku,
• wręczenie statuetki Złotego Sponsora
Szkoły 2015,
• wręczenie nagrody „Absens carens”
(„Nieobecny traci”) za najliczniejszy
udział w Szkole 2015,
• ogłoszenie wyników X Turnieju Wiedzy
Górniczej pod patronatem Trybuny
Górniczej, KGHM Polska Miedź S.A.
i KOPEX S.A.
Wspólne zdjęcie uczestników Szkoły 2015
19:30
Uroczysty Koncert
20.30
Obrady w sesji:
Sesja naukowa uczestników World Mining Students Meeting Kraków 2015
Zakończenie obrad
XXIV Szkoły Eksploatacji Podziemnej
6
SEP 2015
Zapraszamy do zgłaszania referatów zgodnych z następującą
tematyką:
•
Sesja plenarna pt. „Górnictwo podziemne – gdzie jesteśmy, dokąd zmierzamy?”,
•
Nowe techniki i technologie w eksploatacji podziemnej
złóż,
•
Ekonomiczno-finansowe aspekty działalności branży
górniczej w Polsce,
•
Człowiek i środowisko,
•
Metan, wentylacja i klimatyzacja kopalń,
•
Informatyka w górnictwie,
•
Monitoring procesów podziemnej eksploatacji złóż,
•
Transport i odstawa urobku,
•
Geomatyka górnicza,
•
Zarządzanie bezpieczeństwem w górnictwie,
•
Optymalizacja w elektroenergetyce i gospodarce energetycznej kopalń,
•
Uwarunkowania formalnoprawne, techniczne i środowiskowe prowadzenia robót strzałowych,
•
Eksploatacja złóż w warunkach zagrożeń naturalnych,
•
Dobre praktyki – przecinki rozruchowe,
•
Obudowa kotwiowa jako sposób obniżenia kosztów wydobycia,
•
International Mining Forum 2015: Vertical and Decline
Shaft Sinking – Good Practices in Technique and Technology.
Ponadto w programie SEP 2015:
•
Seminarium: „Wpływ wstrząsów górniczych na powierzchnię – ocena, skala sejsmiczności, prognozy, przeciwdziałanie”,
•
Otwarte posiedzenie Komitetu Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN z tematem wiodącym
„Drogi i manowce Prawa geologicznego i górniczego”,
•
Sesja młodych adeptów sztuki górniczej – najlepsze i najciekawsze referaty LV Studenckiej Sesji Naukowej Górników (2014),
•
Sesja naukowa uczestników World Mining Students
Meeting Kraków 2015.
Spotkanie w foyer teatru im. J. Słowackiego – zaprasza PBSZ KOPEX S.A.
Piątek – 27.02.2015
9:00-11:30
SESJE I GŁÓWNE WYDARZENIA
SEP 2015
SYSTEMY INFORMATYCZNE
W PRAKTYCE GÓRNICZEJ –
PREZENTACJE WIODĄCYCH ROZWIĄZAŃ VENTYX I ABB
DLA GÓRNICTWA PODCZAS OBRAD
SZKOŁY EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ 2015
1. ZALETY ZINTEGROWANEGO SYSTEMU PLANOWANIA,
PROJEKTOWANIA I HARMONOGRAMOWANIA
GÓRNICZEGO NA PRZYKŁADZIE SYSTEMU
MINESCAPE
Branża Górnicza stoi przed szeregiem problemów i wyzwań związanych z szybko zmieniającymi się warunkami prowadzenia działalności wydobywczej. Jakość kopalin w dostępnej bazie zasobowej ciągle spada a eksploatacja staje się coraz trudniejsza i przez
to kosztowniejsza. Jeśli dołożyć do tego rosnące ceny energii oraz
wykwalifikowanej siły roboczej staje się jasne, że osiągnięcie spodziewanego wyniku finansowego a przez to spełnienie oczekiwań
inwestorów staje się poważnym wyzwaniem dla współczesnych
przedsiębiorstw górniczych. W tych warunkach, pełne zrozumienie
sposobu zalegania i budowy eksploatowanego złoża, możliwość
szybkiego przygotowania i analizy scenariuszy projektowych, jak
również analiza ekonomiczna planu wydobycia staje się nie tyle
wartością dodaną ile wymaganą, aby zapewnić przedsiębiorstwom górniczym stabilną perspektywę operacyjną. Kluczowymi
technicznymi czynnikami sukcesu przy pracy z systemem Modelowania Geologicznego oraz Planowania Górniczego jest możliwość
efektywnej pracy w grupie, spójny model danych przy pełnych
możliwościach ich współdzielenia, grupowa praca sieciowa oraz
prosta obsługa przy pełnej elastyczności w zakresie konfiguracji
i przystosowania do wymagań użytkownika. Na przykładzie systemu MineScape pokażemy w jaki sposób można skonstruować
8
SEP 2015
platformę systemową w Dziale Przygotowania Produkcji, która
spełnia kryteria grupowej pracy w sieciowym systemie.
2. LOGISTYKA UROBKU I SPRZEDAŻ PRODUKTU NA
PRZYKŁADZIE SYSTEMU MINEMARKET
Równie istotnym elementem procesu produkcyjnego w przedsiębiorstwie górniczym jest całość zagadnień związanych z wydobyciem, transportem, retencją, przeróbką oraz sprzedażą urobku,
w całości określanych jako łańcuch produkcyjny przedsiębiorstwa.
Przy dzisiejszych wymaganiach dotyczących finalnych parametrów ilościowych oraz jakościowych sprzedawanych produktów,
pełna kontrola oraz możliwości zarządzania tym procesem są
elementami nieodzownymi wymaganymi do zapewnienia ciągło-
SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ 2015
ści dostaw oraz stabilności parametrów produktu. Zintegrowany
system pozwalający zrozumieć całość procesu, śledzić parametry
jakościowe i ilościowe na każdym jego etapie, modelować zawartość składów oraz przygotować i sterować procesem przygotowania produktu dla poszczególnych procesów jak i dla załadunku
przed wysyłką do klienta, pozwala na pełną analizę i kontrolę tego
procesu. Na przykładzie systemu MineMarket zaprezentujemy
w jaki sposób synergia systemu planowania i śledzenia łańcucha
logistycznego przygotowania produktu z systemem wspomagającym obsługę kontraktów, dystrybucję i sprzedaż pozwala na pełną
i świadomą realizację idei selektywnego wybierania i produkcji.
3. NOWOCZESNE SYSTEMY ZARZĄDZANIA MAJĄTKIEM
DLA PRZEDSIĘ-BIORSTW GÓRNICZYCH NA PRZYKŁADZIE
SYSTEMU ELLIPSE
Krytycznym elementem pracy każdego przedsiębiorstwa górniczego są maszyny i urządzenia. Systemy wspomagające ewidencjonowanie, prace remontowe oraz utrzymanie w ruchu były
w użyciu przez przedsiębiorstwa górnicze przez ostatnie prawie
30 lat; opierając się na paradygmacie reagowania, a następnie
zapobiegania nieplanowanym przestojom maszyn. Nowoczesne
Korporacyjne Systemy Zarządzania Majątkiem Trwałym opierają
się na zarządzaniu opartym na pełnej świadomości znaczenia poszczególnych jego składników dla procesu produkcyjnego. Ocena Stopnia Krytyczności danego elementu dla całości procesu
w połączeniu z oceną Stopnia Ryzyka awarii pozwala w sposób
optymalny lokować wydatki na utrzymanie krytycznej dla produkcji
części parku maszynowego, a poprzez to obniżyć koszty i podnieść parametry operacyjne dostępnych środków trwałych. Na
przykładzie Ellipse pokażemy systematyczne podejście do zarządzania majątkiem trwałym w nowoczesnych systemach EAWM.
4. NOWOCZESNE ROZWIĄZANIA SYSTEMÓW STEROWANIA W CZASIE RZECZYWISTYM ABB 800XA – KONCEPCJA
CENTRALNEJ STEROWNI (ONE CONTROL ROOM) ORAZ
ROZWIĄZANIA WENTYLACJI NA ŻĄDANIE (VOD – VENTILATION ON DEMAND).
Kopalnie, podobnie jak wszystkie nowoczesne przedsiębiorstwa
przemysłowe, aby funkcjonować w sposób bezpieczny i efektywny ekonomicznie muszą korzystać z najnowszych osiągnięć
w dziedzinie automatyzacji procesu produkcyjnego. Specyfika
pracy kopalni stawia wiele wyzwań i obiektywnych barier w tym
zakresie, jak choćby ograniczenia wynikające z samej geologii,
rozległości i kubatury wyrobisk, mobilności urządzeń, ograniczenia telekomunikacyjne i wiele innych. Nie zmienia to jednak faktu,
że właśnie pozyskiwanie w czasie rzeczywistym danych z różnych systemów (transportu poziomego i pionowego, wentylacji,
odwadniania, układów zasilania i telemechaniki oraz wielu innych)
ich wspólne przetwarzanie, interpretacja i zwrotne sterowanie całym procesem, są warunkami koniecznymi, wręcz krytycznymi,
dla zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i optymalnego wykorzystania majątku, energii i innych środków produkcji. Odpowiedzią na
powyższe wyzwania jest system sterowania w czasie rzeczywistym DCS ABB 800xA. Zachęcamy do zapoznania się z naszymi
rozwiązaniami w obszarze centralnej sterowni (koncepcja One
Control Room ABB 800xA) oraz najnowszych rozwiązań ABB
dedykowanych dla systemów zarządzania wentylacją i przewietrzaniem kopalni – wentylacja na żądanie (VOD – Ventilation On
Demand).
SEP 2015
9
II MISTRZOSTWA POLSKI
BRANŻY GÓRNICZEJ
W NARCIARSTWIE
ALPEJSKIM
Szkoła Eksploatacji Podziemnej oraz Grupa MARTECH zapraszają na II Mistrzostwa Polski Branży Górniczej w Narciarstwie
Alpejskim, które odbędą się podczas kolejnej Szkoły lutym 2015
w Krakowie.
Podobnie jak w podczas I Mistrzostw rozegrany zostanie slalom
gigant w grupie kobiet i mężczyzn z podziałem na poszczególne
kategorie wiekowe. Planowane są dwa przejazdy. Udział w zawo-
10 SEP 2015
dach mogą wziąć pracownicy branży górniczej, dla uczestników
Szkoły jest on bezpłatny. Mistrzostwa zostały objęte patronatem
przez firmę Grupę MARTECH, która ufundowała również nagrody.
Formularz zgłoszeniowy, program Mistrzostw oraz regulamin
Mistrzostw dostępne są na stronie internetowej Szkoły.
Zgłoszenie uczestnictwa można przesyłać drogą elektroniczną
pod adres: [email protected].
SESJA: GEOMATYKA
GÓRNICZA 2015
POD PATRONATEM BENTLEY SYSTEMS
Podczas Szkoły 2015 będzie miała miejsce oficjalna polska premiera
rodziny oprogramowania MineCycle autorstwa Bentley Systems,
dedykowanego dla branży górniczej. Przedstawiciel Bentley Systems,
pan Nicolas Loubier, Senior Product Manager z biura Quebec, Bentley
Systems Kanada zaprezentuje 3 zupełnie nowe aplikacje dedykowane
specjalnie dla górnictwa: Bentley MineCycle.
Światowa premiera miała miejsce na konferencji Bentley Advantage w Johannesburgu, RPA w listopadzie 2014.
Dwie pierwsze aplikacje; MineCycle Designer, MineCycle Survey, opracowane zostały przy merytorycznej współpracy i współfinansowane w ramach projektu syndicate delelopment przez
Anglo American Platinum Limited, AngloGold Ashanti Limited,
Lonmin Plc, i Royal Bafokeng Platinum, którzy obecnie są ich aktywnymi użytkownikami.
Produkty MineCycle są oparte na sprawdzonej w branży technologii OpenRoads, rozszerzającej możliwości Bentley, MineCycle
Survey rozszerzony jest dodatkowo o możliwości Bentley Map, a
MineCycle Material Handling wykorzystuje równocześnie możliwości Bentley OpenPlant i OpenRoads.
MineCycle Designer, MineCycle Survey współpracują ze sobą,
pozwalając na znaczne przyspieszenie iteracyjnych cykli pomiarów i planowania kopalni. Czas zużywany w tradycyjnych procesach (często liczony w miesiącach) uniemożliwiał rozważenie alternatywnych rozwiązań, co może również skutkować na zmiany
strategii pracy kopalni, które mogłyby zostać zsynchronizowane
do zmieniających się warunków rynkowych.
Nicolas Loubier, Senior
Product Manager
Analiza wielu wariantów w MineCycle pozwala właścicielom-operatorom kopalni na terminowe zbadanie wielu alternatywnych
rozwiązań operacyjnych, umożliwiając podejmowanie decyzji wyższej jakości, co prowadzi do zwiększenia wydajności kopalni.
Trzeci pakiet oprogramowania, MineCycle Material Handling
opracowany został przy merytorycznej współpracy i współfinansowany w ramach syndicate delelopment przez Hatch, GHD, i PDC
Consultants. Również te firmy już aktywnie użytkują sponsorowaną przez siebie aplikację.
MineCycle Material Handling łączy w sobie i rozszerza możliwości technologii Bentley OpenPlant i OpenRoads, dzięki czemu pozwala firmom projektowo-wykonawczym i konsultingowym, przyspieszyć projekt wstępny systemów transportu i odstawy urobku.
Poprzez analizę wielu wariantów, oprogramowanie pomaga zoptymalizować koszty, wpływ na środowisko i inne kluczowe czynniki
– poprzez umożliwienie szybkiego rozważenia wielu scenariuszy
projektowych.
SEP 2015 11
WYDARZENIA SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ XXIII
JAK TO BYŁO ROK TEMU:
DWUDZIESTA TRZECIA
SZKOŁA ZA NAMI
Jerzy Kicki
Dwudziesta Trzecia Szkoła Eksploatacji Podziemnej za nami. Na
początek tradycyjnie nieco statystyki:
Szkoła XXIII to:
• 472 uczestników ze 126 firm, uczelni i jednostek naukowo-badawczych,
• 17 sesji tematycznych,
• XII International Mining Forum,
• 188 referatów i prezentacji,
• ponad 4200 wejść na stronę internetową, w tym ponad
43% to wejścia powracające przy maksymalnym czasie
trwania jednej sesji ponad 2 godz. 10 min,
• rozstrzygnięcie konkursów Bezpieczna Kopalnia, Kopalnia
Roku, Górniczy Sukces Roku,
• Międzynarodowy Turniej Wiedzy Górniczej, który zgromadził grono uczestników reprezentujących polskie uczelnie
(AGH, Politechnika Śląska, Politechnika Wrocławska) oraz
studentów z Ukrainy, Serbii, Rosji, Bułgarii, Czechy,
• warsztaty specjalistyczne z zakresu skanowania wyrobisk
kopalnianych,
• po raz pierwszy organizowane Mistrzostwa Polski branży
górniczej w narciarstwie.
o sesji plenarnej XXIII SEP zdań kilka
Intencją naszą było zorganizowanie sesji plenarnej pt. „W kierunku inteligentnej kopalni” składającej z dwóch części. W pierwszej
mieli wystąpić uczestnicy projektu europejskiego I2 Mine, będącego kontynuacją projektu Inteligent Mine, którego głównych
animatorów i autorów gościliśmy przed kilku laty. W drugiej części pragnęliśmy zaprezentować działania polskich firm na rzecz
kopalń przyszłości. Tak się jednak nie stało, a kulisy braku sesji
związanej z I2 Mine pomińmy milczeniem. Pozostała sesja polska,
w której uczestnicy zaprezentowali stan aktualny i działania zmierzające do stworzenia w przyszłości inteligentnej kopalni. Warto
wyjaśnić to pojęcie, bo i wśród referujących nie brakowało pewnych kontrowersji. Otóż wśród licznych rodzajów inteligencji jakie
rozróżnia współczesna psychologia i nie utożsamia tego terminu
wyłącznie z uzdolnieniami inteligentnymi, o czym pisze Hanna
Adamkowska w jednym esejów (Inteligentny czyli jaki?) w książce
„Sekrety geniuszu. Poznać i zrozumieć człowieka” (G+J-Książki,
W-wa 2011) najbliższa działaniom kopalń jest niewątpliwie inteligencja kognitywna (poznawcza) służąca do analizowania i syntezy
danych, kojarzenia faktów, dokonywania przekształceń i obliczeń
matematycznych, poddająca się pomiarom. Ten rodzaj inteligencji to działania z zakresu robotyki i automatyki inteligentnych
12 SEP 2015
maszyn wykorzystujących olbrzymie zasoby informatyczne (Big
Data). Górnictwo czyni wiele, aby odsunąć górnika od najbardziej
niebezpiecznych czynności. Sprzyjają temu nowe technologie, o
czym mówili wygłaszający referaty w sesji plenarnej:
• Prezes Zarządu KGHM Polska Miedź S.A. – dr hab. inż.
Herbert Wirth,
• Dyrektor Naczelny Głównego Instytutu Górnictwa – prof. dr
hab. inż. Józef Dubiński,
• Prezes Zarządu KHW S.A. – Roman Łój i Dyrektor – Marek
Skuza,
• V-ce Prezes Zarządu Kopex S.A. – Andrzej Meder,
• Dyrektor Zbigniew Schinohl w imieniu licznej grupy autorów
JSW S.A.,
• prof. dr hab. inż. Henryk Passia z GIG-u,
• Dyrektor Bogdan Myśliwiec z JSW S.A.,
• Sławomir Karlikowski z LW Bogdanka S.A.,
• Adam Piotrowski z ABB Sp. z o.o.
Sesje tematyczne
Jak napisałem w zestawieniu statystycznym sesji było 17. Cieszyły
się one różnym zainteresowaniem. Tradycyjnie najwyższą frekwencję odnotowała sesja „Nowe techniki i technologie w podziemnej
eksploatacji złóż”. Ważnym i interesującym przedsięwzięciem XXIII
Szkoły była sesja pod patronatem firmy Bentley poświęcona tematyce geomatyki górniczej, a w szczególności skanowaniu laserowemu – innowacyjnej metodzie pomiarowej wykorzystującej
światło lasera do pozyskiwania geometrycznych modeli 3D skanowanych obiektów. Jest to technologia wciąż intensywnie rozwijająca się tak w zakresie miniaturyzacji urządzeń, ich dostępności
jak i oprogramowania mogącego znaleźć coraz szersze zastosowanie w górnictwie. Sesji towarzyszyły prezentacje producentów
urządzeń i oprogramowania.
Wydarzenia kulturalne towarzyszące obradom
Tym razem obraz wydarzeń kulturalnych był zróżnicowany, poczynając od wiernych przyjaciół Szkoły, ciągle młodej Jazz band Ball
Orchestra ze wspaniałym amerykańskim pianistą i muzykologiem
Stanem Breekenridgem (przy niestety niewielkiej frekwencji), przez
bardzo ciekawy zespół HooDoo Band o bluesowym zacięciu, aż
po Kabaret Łowcy.B, który zgromadził bardzo liczne grono uczestników Szkoły. „De gustibus non est disputandum!”, jak mówi łacińskie powiedzenie - o gustach się nie dyskutuje, chociaż jak mówią
wprawieni w bojach dyskusyjnych - bez rozmów i dyskusji o guście nie byłoby postępu, krytyki sztuki i wielu innych rzeczy.
Po kilku latach nieobecności ponownie zawitała na Gali Konkursowej Szkoły Żeńska Orkiestra z KWK „Staszic” pod batutą Grzegorza Mierzwińskiego, obchodzącego w zeszłym roku jubileusz
20-lecia działalności artystycznej. Nie muszę dodawać, że orkiestra nie tylko świetnie zabrzmiała we wnętrzach teatru im. J. Słowackiego, ale jak zwykle wybornie się zaprezentowała.
Forum
Jaka przyszłość węgla? Dokąd zmierzamy?
Czwartkową Galę Konkursową poprzedziło Forum „Jaka przyszłość węgla? Dokąd zmierzamy?” Te pytania pozostają ciągle aktualne, a odpowiedzi w obecnej sytuacji politycznej tylko pozornie
wydają się łatwiejsze. Nie ulega wątpliwości, iż jesteśmy jeszcze
przez wiele lat skazani na pozyskiwanie energii elektrycznej z węgla. Otwartym pozostaje pytanie jak spowodować aby produkowana energia była energią wytwarzaną w procesach mniej szkodzących środowisku. U podstaw takiego myślenia leżą poglądy
coraz liczniejszej części społeczeństwa, o których pisze Reinhard
Mussik w znakomitej, fascynującej książce o podróży w czasie
od epoki kamienia do roku 2000, łączącej mity starożytnych ludów z najnowszymi wynikami badań z rożnych dziedzin wiedzy,
zatytułowanej „Nostradamus dziś. Tajemnica wielkich wizjonerów”
(Wydawnictwo Dolnośląskie, 2004). „Ostatnie dziesięciolecia pokazały, że coraz częściej ludzie są gotowi wyzwolić się od linearnego sposobu myślenia i akceptują doktryny, które wymagają
życia w zgodzie z normami przyrody i historii. Coraz więcej ludzi
stara się położyć kres niszczeniu przyrody i żyć z nią w harmonii,
i coraz więcej ludzi jest gotowych wyrwać się z letargu i świadomie
uczynić coś, by kształtować przyszłość. Dla tych ludzi ważne byłoby posiadanie pewnego wyobrażenia tego co nadejdzie, które
dodałoby siły i odwagi ich działaniu”.
Wierzę, że takie zerwanie z linearnym myśleniem jest możliwe
również w odniesieniu do przyszłości węgla, ale wcześniej musimy
określić strategię energetyczną. Czy stać nas na pogodzenie interesów górnictwa z działaniami i poglądami ekologów. Dziś przed
polskim górnictwem stoją jeszcze trudniejsze pytania. Jakie działania podjąć aby branża była konkurencyjną dla węgla z importu? Obok zdecydowanej polityki energetycznej realizowanej przez
rząd odpowiedź może być tylko jedna. Niższe koszty wydobycia!!!
Jak to zadanie zrealizować? Jak słusznie zauważa wielu, obecna
postawa związków zawodowych czyni to zadanie niemożliwym do
zrealizowania. Niestety trzeba siąść do stołu i szukać możliwości
ograniczenia, być może na jakiś okres, przywilejów pracowniczych.
Podsumowaniem Forum „Jaka przyszłość węgla? Dokąd zmie-
Patroni medialni:
rzamy?” była interaktywna sesja, w trakcie której uczestnicy Szkoły zaopatrzeni w piloty odpowiedzieli na 23 pytania przygotowane przez organizatorów. Nasze działanie wpisuje się technicznie
w podobne badania jakie organizowane są na największych światowych konferencjach. Bardzo interesujące badania zostały przeprowadzone na Światowym Forum Ekonomicznym. Uczestników
badania poproszono by ocenili prawdopodobieństwo wystąpienia
31 globalnych zagrożeń. I o ile wysoce prawdopodobne wystąpienie takich globalnych zagrożeń (Światowe Forum Ekonomiczne definiuje globalne zagrożenie jako zjawisko, które ma istotny,
negatywny wpływ na kilka krajów i branż na czas do 10 lat) jak
zmiana klimatu, kryzysy podatkowe, finansowe czy ekstremalne
zjawiska pogodowe trudno uznać za niespodziankę, to cyberataki czy dysproporcja zarobków u większości osób będzie budzić
zdumienie.
Pytania były swoistym podsumowaniem wystąpień prelegentów
Forum, którymi byli:
• Antoni Tajduś – Przewodniczący Komitetu Górnictwa PAN,
• Daniel Borsucki – Członek Zespołu EURACOAL przy Parlamencie Europejskim,
• Leon Kurczabiński – Dyrektor Zespołu Strategii Sprzedaży
w KHW S.A.,
• Herbert Leopold Gabryś – Przewodniczący Komitetu ds.
Polityki Klimatyczno – Energetycznej przy Krajowej Izbie
Gospodarczej,
• Wojciech Nowak – Centrum Energetyki AGH – Koordynator
polityki badawczo-wdrożeniowej,
• Lidia Gawlik – Zastępca Dyrektora Instytutu Gospodarki
Surowcami Mineralnymi i Energią PAN.
Pytania dotyczyły generalnie tematyki forum, czyli przyszłości
węgla, ale nie tylko – zapytaliśmy bowiem uczestników o zagadnienia i problemy związane z funkcjonowaniem Szkoły. Warto
przedstawić wyniki tego ciekawego systemu aktywnego uczestnictwa w obradach Szkoły. Do zapoznania się ze szczegółowymi wynikami ankiety odsyłamy na stronę internetową Szkoły
(www.szkolaeksploatacji.pl). Sugestie uczestników dotyczące
programu obrad wykorzystamy już na XXIV szkole, która przed
nami.
Kraków, grudzień 2014 r.
SONDAŻ OPINII
UCZESTNIKÓW SZKOŁY
PODCZAS FORUM
DYSKUSYJNEGO
Podczas forum dyskusyjnego „Jaka przyszłość węgla? Dokąd
zmierzamy?” zebrani w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie mieli możliwość wypowiedzenia swojej opinii na temat aktualnej kondycji polskiego górnictwa. Odpowiedzi na 25 pytań, które
zadaliśmy, często zaskakujące, publikujemy na stronie Szkoły
(www.szkolaeksploatacji.pl) ze stosownym komentarzem.
Ankieta przeprowadzona podczas XXIII Szkoły Eksploatacji
Podziemnej była nowością, którą spotkała się z pozytywnym odzewem wśród uczestników. Wyniki ankiety pozwoliły poznać opinię
osób związanych z branżą górniczą na temat wielu problemów, z
jakim aktualnie zmaga się polskie górnictwo a także dostarczyła
szereg wskazówek w odniesieniu do organizacji kolejnej Szkoły.
Już teraz możemy zadeklarować, że będziemy chcieli kontynuować przeprowadzanie ankiety podczas kolejnych edycji Szkoły.
Sondaż opinii uczestników Szkoły podczas gali w Teatrze Słowackiego
14 SEP 2015
Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń PeBeKa S.A.
ul Marii Skłodowskiej-Curie 76, 59-301 Lubin
tel. 76 840 54 05, 76 840 54 03, 76 840 52 03; fax 76 840 54 95
www.pebeka.pl
GALA
KONKURSOWA
XXIII SZKOŁY
EKSPLOATACJI
PODZIEMNEJ
Gala Konkursowa XXIII edycji Szkoły Eksploatacji Podziemnej odbyła się tradycyjnie w Teatrze
im. Juliusza Słowackiego. W trakcie wieczoru konkursowego wręczono nagrody w czterech
kategoriach: Kopalnia Roku, Bezpieczna Kopalnia, Górniczy Sukces Roku oraz Turniej Wiedzy
Górniczej dla studentów uczelni o profilu górniczym.
Konkurs Kopalnia Roku
Tradycje konkursu „Kopalnia Roku” sięgają roku 1999, kiedy po
raz pierwszy podjęto próbę wyłonienia najlepszej w Polsce kopalni
węgla kamiennego. Oznacza to, że dotychczas przeprowadzono
15 edycji Konkursu.
Formułę takiej zdrowej rywalizacji zaproponowali przedstawiciele dwóch organizatorów konkursu: Szkoły Eksploatacji Podziemnej oraz Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej z Katowic.
Od początku Konkurs „Kopalnia Roku” został przyjęty bardzo
ciepło i uznawany jest w środowisku górniczym za bardzo prestiżowy.
Podstawowymi kryteriami Konkursu były następujące wskaźniki:
• jednostkowy koszt produkcji węgla – zł/Mg,
• średnie dzienne wydobycie ze ściany – Mg/ścianę i dobę,
• wydajność ogólna – Mg węgla handlowego/pdn,
• wskaźnik wydobycia na długość chodników – Mg/m.
Komisja Konkursu „Kopalnia Roku” dokonała wyboru najlepszych kopalń w roku 2013 w dwóch kategoriach: „najlepsza
w roku 2013” i „największy postęp w roku 2013”.
Laureatami Konkursu w kategorii „najlepsza w roku 2013” zostały:
• I miejsce – Lubelski Węgiel BOGDANKA S.A.,
• II miejsce ex aequo:

KWK BUDRYK,

KWK MARCEL,
• III miejsce – Południowy Koncern Węglowy S.A.
Laureatami Konkursu w kategorii „największy postęp w roku
2013” zostały:
• I miejsce – KWK RYDUŁTOWY-ANNA,
• II miejsce ex aequo:
16 SEP 2015
•

KWK WIECZOREK

KWK PNIÓWEK,
III miejsce – KWK KRUPIŃSKI.
Konkurs Górniczy Sukces Roku
Po raz piąty wybrano laureatów Konkursu „Górniczy Sukces
Roku”. Konkurs organizowany jest przez Szkołę Eksploatacji Podziemnej oraz Górniczą Izbę Przemysłowo-Handlową.
Celem konkursu jest promocja i popularyzacja przedsięwzięć
na rzecz innowacyjności i rozwoju polskiego górnictwa podziemnego, a także kształtowanie dobrego wizerunku sektora wydobywczego. Konkurs przeprowadzany jest w trzech kategoriach:
1. Innowacyjność, za zastosowanie w górnictwie:

produktu (np. urządzenia, materiały),

technologii lub

rozwiązania organizacyjnego albo informatycznego
o cechach nowatorskich i sprawdzonej skuteczności.
2. Ekologia, za inicjatywę i działania, które w sposób znaczący ograniczyły negatywny wpływ działalności górniczej na
środowisko,
3. Osobowość, za działalność o szczególnym znaczeniu dla
polskiego górnictwa.
Kapituła Konkursu dokonała analizy zgłoszeń do udziału w Konkursie „Górniczy Sukces Roku” pod kątem kryteriów określonych
w §6 Regulaminu, tj. wartości innowacyjnej projektu – nowoczesność proponowanych rozwiązań w porównaniu do aktualnego
stanu, gospodarczej lub społecznej użyteczności projektu, możliwości wdrożenia lub innego zastosowania projektu, perspektywy
pełnej realizacji projektu.
Laureaci i organizatorzy Konkursu Kopalnia Roku A.D. 2013
Laureaci i organizatorzy Konkursu Górniczy Sukces Roku A.D. 2013
Kapituła przyznała następujące nagrody i wyróżnienia:
Kategoria INNOWACYJNOŚĆ
Laureat w kategorii „Innowacyjność”:
• Główny Instytut Górnictwa za „Laserowy system automatycznego pomiaru geometrii obudowy i wyposażenia szybów”
• KOMAG, KOMEL, NAFRA za ciągnik akumulatorowy GAD-1
Wyróżnienie w kategorii „Innowacyjność”:
• Jastrzębska Spółka Węglowa SA za wdrożenie w JSW SA
platformy szkoleniowo-informacyjnej „STREFA SZTYGARA
I NIE TYLKO”
• Kompania Węglowa SA O/Halemba-Wirek za wprowadzenie systemu zdalnego monitoringu, sterowania i wizualizacji sieci elektrycznej średniego napięcia na dole kopalni
Kategoria EKOLOGIA
Wyróżnienie w kategorii „Ekologia”:
• Kompania Węglowa S.A. O/Piast za „zmniejszenie emisji
SO2 przy spalaniu mułów węglowych
Kategoria OSOBOWOŚĆ
• Mgr inż. Roman ŁÓJ
Prezes Zarządu Katowickiego Holdingu Węglowego S.A.
Konkurs Bezpieczna Kopalnia
Już po raz 19. rozstrzygnięto Konkurs „Bezpieczna Kopalnia”. Od
początku organizatorami konkursu są: Wyższy Urząd Górniczy,
Fundacja „Bezpieczne Górnictwo” im. prof. Wacława Cybulskiego
oraz Szkoła Eksploatacji Podziemnej.
Cele, jakie przyświecają Konkursowi „Bezpieczna Kopalnia”, to
propagowanie działań prowadzących do osiągnięcia przez polskie górnictwo światowych standardów bezpieczeństwa pracy
oraz premiowanie kopalń osiągających najlepsze wyniki z zakresu
BHP w górnictwie.
Aby idea Konkursu Bezpieczna Kopalnia miała jak najszerszy
wymiar i była istotnym elementem w eliminowaniu lub ograniczaniu przyczyn powodujących wypadki przy pracy organizatorzy
zaprosili do udziału w Wielkiej Kapitule przedstawicieli Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych oraz Państwowej Inspekcji Pracy, którzy czynnie uczestniczą w wyłanianiu najbezpieczniejszej kopalni.
Głównymi kryteriami, jakimi kierowano się przy wyborze najlepszych kopalń były:
SEP 2015 17
Laureaci i organizatorzy Konkursu Bezpieczna Kopalnia A.D. 2013
•
•
•
•
•
•
•
brak wypadków śmiertelnych i ciężkich w ostatnich trzech
latach,
liczba wypadków lekkich w kopalniach bez wypadków
śmiertelnych i ciężkich,
liczba kolejnych dni bez wypadku w roku konkursu,
występujące zagrożenia naturalne wg stopni, kategorii
i klas,
liczba załogi (w tym zatrudnienie pod ziemią),
wielkość wydobycia,
wskaźnik: liczba wypadków na 1000 osób zatrudnionych.
Laureatami konkursu Bezpieczna Kopalnia w roku 2013, w kategorii „kopalnie węgla kamiennego” zostały:
• I miejsce ex aequo:

KWK JANKOWICE,

KWK BRZESZCZE,
• II miejsce – KWK BOLESŁAW ŚMIAŁY,
• III miejsce ex aequo:

KWK PIAST,

KWK ZIEMOWIT.
Wyróżnienie konkursu Bezpieczna Kopalnia w roku 2013, w kategorii „kopalnie rud miedzi” otrzymał:
• KGHM Polska Miedź S.A.,
Statuetki Złotego Partnera Szkoły Eksploatacji Podziemnej 2014 odebrali:
Ryszard Biernacki (KGHM Polska Miedź SA) i Andrzej Śnieżko (KOPEX S.A.)
18 SEP 2015
•
Oddział Zakłady Górnicze „LUBIN”.
„Złoty Partner” Szkoły Eksploatacji Podziemnej
Miłym akcentem Gali Konkursowej jest możliwość podziękowania
w obecności wszystkich uczestników Szkoły Eksploatacji Podziemnej tym wszystkim, którzy przyczyniają się do rozwoju idei
Szkoły. Dzięki pomocy instytucji komercyjnych coroczne spotkania mogą osiągnąć obecny kształt i być z takim zainteresowaniem
odbierane w środowisku górniczym. Do tej pory w konstelacji „Złotych Sponsorów” Szkoły znajdują się 32 firmy. Formuła tej nagrody
jest taka, że można ją otrzymać tylko jeden raz.
Dla tych, którzy trwale związali się ze Szkołą Eksploatacji Podziemnej, organizatorzy przygotowali podziękowanie w formie statuetki „Złotego Partnera”, dłuta Prof. Andrzeja Zwolaka z Akademii
Sztuk Pięknych w Krakowie.
Korzystając z obecności podczas Gali Konkursowej wszystkich
uczestników Szkoły Eksploatacji Podziemnej oraz bardzo licznego
grona osób zaproszonych, organizatorzy Szkoły wręczyli kolejne
wyróżnienie. Tradycją stało się podziękowanie dla przedstawicieli
najliczniejszej grupy uczestników w obradach SEP 2014. W tym
roku nagrodę “Absens carens – nieobecny traci” po raz kolejny
otrzymała KGHM Polska Miedź S.A.
Statuetka „Absens carens” trafiła do KGHM Polska Miedź SA (nagrodę odebrał
Ryszard Biernacki).
20 SEP 2015
SEP 2015 21
SESJA: NOWE TECHNIKI
I TECHNOLOGIE
W EKSPLOATACJI
PODZIEMNEJ ZŁÓŻ
Sesja zwana przez uczestników Szkoły w skrócie „Nowe techniki” jak zwykle zgromadziła
podczas swych obrad pełną salę wykładową. Z założenia, podczas tej sesji prezentowane
są praktyczne zagadnienia z zakresu nowych rozwiązań wprowadzanych w kopalniach.
Tegoroczna sesja patronowana była przez KOPEX S.A., firmę znaną i cenioną na rynku
z racji innowacyjnych działań zarówno w Polsce jak i na świecie.
W czasie obrad sesji wygłoszono 21 referatów i prezentacji. Podczas prawie całodniowej sesji poruszono szerokie spektrum zagadnień, którymi na co dzień żyje górnictwo.
W części obrad związanej z nowymi rozwiązaniami w zakresie
wsparcia dla górnictwa słuchacze mieli okazję wysłuchać referatów przygotowanych zarówno przez dużych producentów obecnych od lat na polskim rynku tj. firmy KOPEX, KGHM ZANAM, ABB
czy też JOY, jak i może nieco mniej znanych ale aktywnie działających takich jak: SIGMA, M+W, MAS czy też Elsta Elektronika. Nie
brakowało też wystąpień przedstawicieli z kopalń prezentujących
swoje doświadczenia oraz problemy związane z codzienną pracą
na dole. Usłyszeliśmy zatem referaty z kopalń KGHM Polska Miedź
SA, Kompanii Węglowej SA oraz Katowickiego Holdingu Węglowego SA. a także z LW Bogdanka SA. Akcent międzynarodowy
postawiony został przez naukowców z Narodowego Uniwersytetu
Górniczego z Dniepropietrowska, którzy przedstawili m.in. zagadnienia związane z możliwością selektywnej eksploatacji cienkich
pokładów węgla.
Dyskusje rozpoczęte podczas sesji przeniosły się kuluary, a te
niezakończone podczas SEP 2014 kontynuowane będą, mamy
taką nadzieję podczas obrad w roku 2015.
Tadeusz Soroka (KOPEX Electric Systems SA)
Małgorzata Pawlik-Karyba (Sigma SA)
Marcin Góralski (ABB Sp. z o.o.)
Paweł Piasecki (O/ZG Rudna, KGHM PM S.A.)
22 SEP 2015
BH PROTECH
Tel: 720 807 072
Tel: 884 697 551
Tel./fax: +48 32 721 80 91
[email protected]
[email protected]
www.bhprotech.com.pl
FIRMA BH PROTECH SPECJALIZUJE SIĘ W KOMPLEKSOWYCH REMONTACH MASZYN
I URZĄDZEŃ GÓRNICZYCH .
W naszej ofercie znajduje się wykonanie remontów maszyn i urządzeń takich jak:
-
AM50/MR240.
AM75/MR340.
Ładowarki 612C/LS610, 630, 650.
AM50 Z-W.
R-130.
Oraz innych wiodących producentów maszyn i urządzeń dla przemysłu wydobywczego.
Oferujemy również sprzedaż nowych oraz poremontowych części do kombajnów chodnikowych jak
i innych urządzeń górniczych. Nasze produkty posiadają gwarancje jakości oraz certyfikaty zgodności.
Nasze długoletnie doświadczenie oraz obszerna wiedza w branży maszyn górniczych zapewnia długoterminową obsługę i dostawę
części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych dostosowaną do indywidualnych wymagań i potrzeb naszych klientów.
BIBLIOTEKA
SZKOŁY EKSPLOATACJI
PODZIEMNEJ
JAN KOSTRZ
„GŁĘBIENIE SZYBÓW”
Z wielką satysfakcją informujemy, że w Bibliotece Szkoły Eksploatacji
Podziemnej pojawi się drukiem z początkiem 2015 roku bardzo ciekawa
i unikatowa pozycja pt. „Głębienie szybów” autorstwa dr. inż. Jana
Kostrza (seniora), której premiera w wersji elektronicznej miała miejsce
podczas Szkoły w 2013 r. Monografia ukaże się dzięki objęciu jej
patronatem przez KOPEX PBSz S.A., ELEKTROMETAL S.A.
oraz PeBeKa S.A.
„…książka napisana przed 30 laty, i tylko częściowo skorygowana przed
wydaniem może być doskonałą pomocą dydaktyczną dla studentów,
zwłaszcza w sytuacji, kiedy maleje liczba tzw. godzin kontaktowych
studenta z nauczycielem, a ciężar zdobywania wiedzy przenosi się na
samego studenta, jego aktywne poszukiwanie i przyswajanie sobie
wiadomości w dużej mierze z literatury fachowej”
(prof. dr hab. inż. Piotr Czaja, dr inż. Jerzy Kicki – Głębienie Szybów,
Kraków 2014).
SESJA: EKONOMICZNO-FINANSOWE ASPEKTY
DZIAŁALNOŚCI BRANŻY
GÓRNICZEJ W POLSCE
Obok wielu ciekawych tematów poruszanych w ramach SEP 2014, w roku bieżącym
mieliśmy możliwość uczestniczyć w sesji „ekonomiczno-finansowej”, podczas której
omawiano głównie kwestie związane z budżetowaniem i kontrolą kosztów, zarówno na
poziomie operacyjnym jak i strategicznym. Istotne miejsce poświęcono również aspektom
związanym z controllingiem operacyjnym usług górniczych oraz raportowaniem kosztów.
Do udziału w sesji zaprosiliśmy liczne grono praktyków, na co
dzień pracujących w górnictwie węgla kamiennego, rud miedzi
ekspertów i doradców oraz przedstawicieli świata nauki.
W dyskusji zwracano uwagę na zagrożenia i szanse jakie pojawiają się w branży węgla kamiennego w Polsce, w świetle trudnej
sytuacji również na rynkach światowych.
Ukonstytuował się ponadto wspólny pogląd, że przedsiębiorstwa
górnicze będą zmuszone dostosowywać się do zmieniających się
potrzeb otoczenia i rosnącej presji kosztów. Niewątpliwie ogromną
rolę będzie odgrywać odpowiednio wdrożony system controllingu
operacyjnego kosztów, obejmujący kluczowe obszary działalności
zakładów górniczych.
Nie bez znaczenia pozostaje również ciągłe dążenie do racjonalizacji poziomu wydatków w spółkach. Jest to ważne przede
wszystkim ze względu na ograniczone możliwości zwiększania
przychodów poszczególnych kopalń i problemy ze sprzedażą ich
produktów.
Mamy nadzieję, że sesja dostarczyła wielu ciekawych informacji
i przyczyniła się do pogłębiania wiedzy poszczególnych uczestników w tym zakresie.
Henryk Paszcza, Dyrektor ARP oddział Katowice
Prof. dr hab. Maria Sierpińska (Akademia Górniczo-Hutnicza)
Dr hab. inż. Arkadiusz Kustra (Akademia Górniczo-Hutnicza)
Mgr inż. Aaron Kudelski (Linter S.A.)
24 SEP 2015
SESJA: CZŁOWIEK
I ŚRODOWISKO – SZANSE
I BARIERY PROCESU
PODZIEMNEGO
ZGAZOWANIA WĘGLA
Sesja pod nazwą „Człowiek i środowisko” przez wiele lat odbywała się w ramach Szkoły
Eksploatacji Podziemnej i była sesją, w której zaprezentowano szerokie spektrum
tematyczne z zakresu inżynierii środowiska w obszarze górnictwa podziemnego.
Tegoroczna sesja w całości była poświęcona zagadnieniom dotyczącym nowej
technologii pozyskania energii z węgla, jakim jest proces podziemnego zgazowania
węgla. Intencją organizatorów Szkoły 2014, w ramach ww. sesji, było rozpowszechnienie
badań związanych z procesem wykorzystania zasobów węgla w procesie podziemnego
zgazowania oraz możliwego oddziaływania tego procesu na środowisko.
Polska stoi przed koniecznością stworzenia długofalowej polityki
energetycznej na kolejne dziesiątki lat. Potrzebna jest strategia
zapewnienia równowagi pomiędzy bezpieczeństwem dostaw
surowców energetycznych, efektywnością procesów gospodarczych a zapewnieniem odpowiedniego standardu ochrony środowiska.
Gospodarka kraju od dziesięcioleci opiera się na wykorzystaniu
węgla, a wynika to z faktu posiadanych zasobów, zarówno węgla
kamiennego, jak i brunatnego. Paliwo to jednak, w całym procesie od tradycyjnego wydobycia, poprzez spalanie, do wykorzystania zawartej w nim energii, stwarza liczne problemy związane
z wymogami ochrony środowiska. Równocześnie w tej dziedzinie
zaostrzane są w Unii Europejskiej standardy. Z drugiej jednak
strony, silny nacisk na obniżenie emisji CO2, wynikający z polityki
klimatyczno-energetycznej Unii Europejskiej, spowodować może
zdecydowane pogorszenie konkurencyjności technologicznej
i ekonomicznej węgla, a w konsekwencji polskiej gospodarki. Pozostaje zatem podjęcie działań ograniczających zakres tych strat.
Jednym z takich kierunków jest perspektywa wykorzystania węgla
w procesie jego zgazowania.
Moderatorem sesji z ramienia Wyższego Urzędu Górniczego był
Dyrektor Departamentu Ochrony Środowiska i Gospodarki Złożem
Piotr Wojtacha.
Łącznie w sesji przedstawiono 7 prezentacji, które zostały tak
Mgr inż. Piotr Wojtacha (WUG)
Prof. dr hab. inż. Marek Nieć (IGSMiE PAN)
Grupowe zdjęcie uczestników Szkoły w teatrze im. Juliusza Słowackiego
SEP 2015 25
Prof. dr hab. inż. Jan Palarski (PŚ)
Prof. dr hab. inż. Krystyna Czaplicka-Kolarz (GIG)
Mgr inż. Piotr Krawczyk (GIG)
Prof. dr hab. inż. Eugeniusz Krause (GIG)
Dr inż. Ewa Janson (GIG)
26 SEP 2015
dobrane, aby w możliwie w kompleksowy sposób zilustrowały jej tematykę.
Wprowadzeniem do sesji było przedstawienie uwarunkowań geologiczno-złożowych podziemnego zgazowania węgla kamiennego w polskich złożach. Przedstawione zostały kryteria jakościowe oceny pokładów węgla dla potrzeb podziemnego
zgazowania, a także kryteria utworów izolujących pokład. Kolejne prezentacje dotyczyły oddziaływania na środowisko podziemnego zgazowania węgla oraz ekologicznych aspektów pozyskiwania energii i produktów gazowych w podziemnym przetwarzaniu węgla. Przedstawiono możliwe zagrożenia, jakie mogą wystąpić podczas
eksploatacji georeaktora podziemnego zgazowania węgla. Podsumowaniem sesji
był aspekt efektywności produkcji energii i surowców chemicznych poprzez zgazowanie węgla w warunkach polskich.
Autorzy prezentacji, to liderzy zespołów badawczych realizujących projekt nt.:
„Opracowanie technologii zgazowania węgla dla wysokoefektywnej produkcji paliw
i energii elektrycznej” finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych pt.: „Zaawansowane technologie pozyskiwania energii”.
SESJA: METAN, WENTYLACJA
I KLIMATYZACJA KOPALŃ
Sesja, tradycyjnie zwana przez uczestników Szkoły „metanową” została w tym roku
poszerzona o zagadnienia związane z klimatyzacją i wentylacją kopalń. Obrady tego
spotkania prowadził Dyrektor ds. Utrzymania Ruchu KGHM Polska Miedź S.A. OZG „Rudna”
pan Mirosław Koman.
W sesji wygłoszono pięć referatów, dotyczących praktycznych tzn.
„ruchowych” problemów związanych z jej tematyką. Jako pierwszy
wystąpił Grzegorz Motyczyński z KWK „Mysłowice-Wesoła” z prezentacją dotyczącą doświadczeń związanych z prowadzeniem
odmetanowania ścian z wykorzystaniem nadległych chodników
drenażowych.
Przedstawione w referacie wyniki potwierdzają skuteczność
tej metodyki odmetanowania, dochodzącą do 80%, co pozwala
prowadzić kopalni eksploatację w silnie metanowym pokładzie
510. Kolejny referat wygłoszony przez Wojciecha Włodarczyka
(KGHM Polska Miedź SA, O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”) dotyczył przedstawienia efektywnego zarządzania procesem produkcji
chłodu Systemu Klimatyzacji Centralnej w O/ZG „Polkowice-Siero-
szowice”. W konkluzji Autor zaznaczył, iż zwiększenie efektywności energetycznej, a co za tym idzie – obniżenie kosztów produkcji,
powinno być rozpatrywane na wszystkich możliwych poziomach,
zarówno technicznym jak i organizacyjnym. Swoistą kontynuacją
tej myśli były tezy następnego wystąpienia, którego autor, Łukasz
Mika z Politechniki Krakowskiej wykazał, że efektywną metodą
schładzania powietrza w wyrobiskach kopalnianych może być stosowanie zawiesiny lodowej jako chłodziwa w układach chłodzenia.
Z kolei o doświadczeniach KWK „Jankowice” w zakresie optymalizacji i stabilizacji sieci wentylacyjnej kopalni mówił Andrzej Słowik.
Obrady sesji zakończyła prezentacja Korporacji Aerologii Górniczej dotycząca nowych rozwiązań technicznych w zakresie wentylacji, klimatyzacji i geotechniki.
Grzegorz Motyczyński (KWK „Mysłowice – Wesoła”)
Prowadzący sesję Mirosław Koman (z prawej) dziękuje Wojciechowi
Włodarczykowi (KGHM Polska Miedź SA, O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”) za
wygłoszenie referatu
Łukasz Mika (Politechnika Krakowska)
Andrzej Słowik (KWK „Jankowice”)
Krzysztof Migda (Korporacja
Aerologii Górniczej Sp. z o.o.)
SEP 2015 27
SESJA: INFORMATYKA
W GÓRNICTWIE
W dniu 25 lutego 2014 podczas XXIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej odbyła się ponownie
sesja „Informatyka w górnictwie”, w której przedstawiono kilka innowacyjnych systemów
informatycznych wspomagających pracę w przemyśle wydobywczym.
Sesja składała się z dwóch części, w której łącznie wygłoszono 13
referatów. W pierwszej części przewodniczącym był Piotr Darwaj
z firmy IBM, która była sponsorem tej sesji. Pierwsze referaty „Kopalnia wiedzy Big Data” oraz „Optymalizacja działania firmy z wykorzystaniem narzędzia CBM” wygłosili dwaj przedstawiciele firmy
IBM, Jakub Skuratowicz oraz Waldemar Jackiewicz. Następnie Artur Krawczyk przedstawił koncepcję spójnego systemu informacji
obiektowej przedsiębiorstwa wydobywczego.
Kolejne prezentacje należały do pracowników Instytutu Gospodarki Surowców Mineralnych i Energią PAN w Krakowie, którzy
omówili wykorzystanie narzędzi informatycznych w polskim przemyśle węgla kamiennego. Natalia Dunst zaprezentowała przykłady zastosowań modelowania geologicznego złóż, a Łukasz Kudlak przedstawił szanse i bariery harmonogramowania produkcji.
Pierwszą część sesji zakończył Artur Dyczko referatem pt. „Rola
informatyki w inteligentnej głębokiej kopalni przyszłości”.
W drugiej części przewodniczącym sesji był przedstawiciel
IGMiE PAN, Artur Dyczko. Kolejną dawkę prezentacji rozpoczął
Robert Zientara z firmy Vetasi Sp. z o.o., opowiadając zainteresowanym tym razem o systemie zarządzania majątkiem. O kosztach
w przemyśle wydobywczym mówił również Bogdan Myśliwiec, który skupił się na optymalizacji kosztów zarządzania procesem technologicznym kopalń JSW S.A. Część finansową zakończył Paweł
Hryniewicz, który zaprezentował stosowaną w KGHM nowoczesną
komunikację biznesową – system informatyczny eRaport.
Praktyczną stronę wykorzystania systemów informatycznych
przedstawił Przemysław Marek z firmy Advicom Sp. z o.o., który
omówił wdrożony już systemu ITSM BMC Remedy. Następne referaty dotyczyły inteligentnego systemu wspomagania decyzji w zakresie projektowania produkcji górniczej, wygłoszony przez Edytę
Brzychczy (AGH) oraz systemu wspomagającego zarządzanie
transportem odstawy taśmowej, który przestawił Paweł Stefaniuk
z Politechniki Wrocławskiej.
Paweł Śliwiński KGHM PM S.A. zamknął sesję, prezentacją dotyczącą inteligentnego wspomagania decyzji w zakresie gospodarki maszynami górniczymi w KGHM PM S.A., podczas której
skupił się głównie na stanie aktualnym i perspektywach systemu
EKSPERT.
Sesja będzie kontynuowana na konferencji SEP 2015, zapraszamy do zgłaszania referatów.
Przewodniczący sesji Piotr Darwaj, z firmy IBM
Bogdan Myśliwiec, Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
Paweł Śliwiński prezentujący system EKSPERT stosowany w KGHM PM S.A.
Natalia Dunst, IGSMiE PAN
28 SEP 2015
SESJA: MONITORING,
STEROWANIE I WIZUALIZACJA
PROCESÓW PODZIEMNEJ
EKSPLOATACJI ZŁÓŻ
Sesję „Monitoring, sterowanie i wizualizacja procesów podziemnej eksploatacji złóż”
każdego roku cechuje wielkie zainteresowanie ze strony uczestników Szkoły. Podczas
tegorocznej Szkoły w ramach obrad sesji wygłoszono 12 referatów.
Sesji przewodniczył dr inż. Antoni Wojaczek (Politechnika Śląska).
Tematyka tegorocznej sesji obejmowała szereg różnorodnych tematów w tym między innymi:
• architekturę nowoczesnej dyspozytorni energomechanicznej,
• monitoring samojezdnych maszyn górniczych,
• innowacje w systemach monitorowania parametrów atmosfery kopalnianej,
Podczas obrad sesji
Ryszard Biernacki (KGHM PM S.A.)
• wspomaganie pracy stacji geofizyki górniczej,
• zastosowanie systemów pomiaru jakości urobku,
• budowę zintegrowanych systemów logistyki kopalnianej.
Sesja jak co roku obfitowała w burzliwe, interesujące dyskusje,
związane głównie z istniejącymi uregulowaniami prawnymi oraz
rozbudową systemów monitoringu i kontroli parametrów bezpieczeństwa kopalń.
Piotr Cichy (SUG)
Antoni Wojaczek (Politechnika Śląska)
SEP 2015 29
SESJA: TRANSPORT
I ODSTAWA UROBKU
POD PATRONATEM LINTER GROUP
Od kilku lat sesja dotycząca kopalnianej logistyki cieszy się dużym zainteresowaniem.
Prezentowane podczas jej obrad zagadnienia dotyczą każdorazowo aktualnych problemów
związanych z odstawą i transportem urobku – zasadniczo na dole kopalni ale także i na
powierzchni.
Kolejny rok z rzędu patronem sesji jest firma Linter S.A. z Wolbromia, będąca członkiem Grupy Kapitałowej Linter. Obradom
sesji w pierwszej części przewodniczył Dyrektor departamentu
ds. infrastruktury energomaszynowej z KGHM Polska Miedź S.A.,
Ryszard Biernacki – w drugiej – dr inż. Piotr Kulinowski z AGH.
Podczas sesji wygłoszono 10 referatów, których część przygotowana została przez producentów i dostawców usług, część przez
ich użytkowników i odbiorców, a kilka przez pracowników nauki
prowadzących badania nad poszukiwaniem nowych rozwiązań
w zakresie transportu kopalnianego.
Zagadnienia poruszane podczas prezentacji cieszyły się niemałym zainteresowaniem, czego wyrazem była duża frekwencja podczas sesji oraz dyskusje, które po zakończeniu obrad jak zwykle
przeniosły się w kuluary.
Ryszard Biernacki (KGHM Polska Miedź S.A.)
Dariusz Kubiak (KGHM ZANAM Sp. z o.o.)
Mirosław Janik (KWK „Ziemowit”)
Andrzej Mazurczyk (Kopex Electric Systems S.A.)
Marek Kaszuba (Voith Turbo Sp. z o.o.)
Jacek Pawlas (KWK „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie”
Ruch „Zofiówka”)
Dyskusja podczas jednego z referatów
Adam Kozubek (KWK „Marcel”) odbiera symboliczną
nagrodę za przygotowanie referatu z rąk
prowadzącego obrady Piotra Kulinowskiego (AGH)
30 SEP 2015
Wojciech Hajduk (KWK „Knurów-Szczygłowice”)
SESJA:
GEOMATYKA
GÓRNICZA
Jubileuszowa, V edycja sesji Geomatyka Górnicza na XXIII Szkole Eksploatacji Podziemnej
była pierwszą taką okazją w Polsce do zapoznania się z tematyką skanowania laserowego
w górnictwie podziemnym. Sesja powstała przy współpracy z Komisją Geomatyki Górniczej
Polskiego Towarzystwa Informacji Przestrzennej. Patronat nad sesją objęła firma BENTLEY.
W ramach sesji wygłoszono 20 referatów i prezentacji autorstwa
osób związanych z górnictwem (w tym pracowników działów mierniczych kopalń „Lubin”, „Polkowice-Sieroszowice” oraz „Ziemowit”), w których poruszano zagadnienia takie jak: inwentaryzacja
wyrobisk, skanowanie szybów czy wykorzystanie chmur punktów
do potrzeb projektowania przebudowy obudowy wyrobisk.
Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się wystąpienia poświęcone rozwiązaniom do inwentaryzacji szybów górniczych zaprezentowane przez przedstawicieli niemieckiej firmy DMT, Głównego Instytutu Górnictwa oraz konsorcjum firm Laser 3D i Skala
3D. Trzy różne spojrzenia na ten istotny aspekt działalności zakładu górniczego z pewnością przekonały słuchaczy, że skanowanie
laserowe już niedługo stanie się nieodłączonym wsparciem mierniczego podczas inwentaryzacji szybów.
O bieżących zastosowaniach laserów mówili podczas SEP
specjaliści z kopalń KGHM Polkowice-Sieroszowice, Lubin i LW
Bogdanka. Rozwój laserowych metod monitoringu w górnictwie
przedstawili naukowcy z Laboratorium Techniki Laserowej Głównego Instytutu Górnictwa, posiadają oni specjalistyczną laserową
platformę mierniczą. Przedstawiciele firmy Bentley Systems mówili m.in. kierunkach rozwoju oprogramowania do obróbki chmur
punktów oraz o możliwościach integracji skanowania laserowego
z narzędziami do wykonywania analiz geologicznych i planowania
produkcji. O swoich doświadczeniach w laserowej inwentaryzacji
opowiedzieli też przedstawiciele Kompanii Węglowej, gdzie technikę skanowania laserowego wykorzystano podczas budowy komory rozdzielni głównej 6 kV w kopalni Ziemowit.
Dzięki uprzejmości przedstawicieli firm Zoller + Fröhlich, Map-
Sławomir Kubiak (IGSMiE PAN) przedstawił praktyczne aspekty skanowania wyrobisk górniczych
SEP 2015 31
Faraz Ravi (Bentley Systems) prezentuje możliwości oprogramowania Pointools
tek oraz Riegl uczestnicy konferencji mieli możliwość na własne
oczy przekonać się w jaki sposób pracują skanery laserowe tych
producentów. Ponadto Graeme Cowie z firmy Maptek, której rozwiązania są szeroko stosowane w kopalniach odkrywkowych oraz
podziemnych w Australii i USA zaprezentował kompleksowe rozwiązanie składające się ze skanera laserowego oraz pakietu oprogramowania I-Site.
Tradycyjnie oprócz referatów poświęconych skanowaniu laserowemu prelegenci zaprezentowali swoje doświadczenia związane z „tradycyjną” geomatyką. O tym, że język GML zatacza coraz
szersze kręgi, nie tylko w geodezji przekonywał Maciej Rossa z
Politechniki Warszawskiej prezentując możliwości jego wykorzystania w geologii i hydrologii. Tomasz Parzniewski z LW „Bogdanka” zreferował dotychczasowe doświadczenia w wykorzystaniu
funkcjonującej w tej kopalni od ponad roku mapy obiektowej jako
podstawy do inwentaryzacji majątku dołowego. O pomiarach deformacji terenu technikami GPS mówili specjaliści Kompanii Węglowej z kopalni Sośnica-Makoszowym natomiast techniki tzw.
precyzyjnej niwelacji satelitarnej przybliżyli słuchaczom badacze z
Centrum Badawczo-Rozwojowego Cuprum KGHM i Uniwersytetu
Warmińskiego.
Podobnie jak w latach ubiegłych partnerem sesji była firma Bentley Systems, dostawca oprogramowania dla wszystkich branż
inżynierskich. Pracownicy tej firmy wsparli konferencję również
merytorycznie: Faraz Ravi, twórca oprogramowania Pointools zaprezentował jego możliwości w zakresie obróbki chmur punktów,
natomiast Gary Logan przedstawił wykorzystanie oprogramowania gINT w pracy geologów i geotechników.
Uczestnicy sesji „Geomatyka górnicza”
Katarzyna Stępniak (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski) przedstawiła
referat nt. techniki precyzyjnej niwelacji satelitarnej
32 SEP 2015
SESJA: ZARZĄDZANIE
BEZPIECZEŃSTWEM
W GÓRNICTWIE –
Z INNOWACJĄ BEZPIECZNIEJ
POD PATRONATEM PREZESA
WYŻSZEGO URZĘDU GÓRNICZEGO
Sesja dotycząca problemów bezpieczeństwa pracy w kopalniach stanowi zawsze bardzo
ważny punkt programu Szkoły. Od lat odbywa się w czwartkowe przedpołudnie i trudno
sobie wyobrazić, że mogłaby zostać przeprowadzona w innym czasie. W tym roku sesja
zyskała osobisty patronat Prezesa WUG, Pana Piotra Litwy.
Stało się tak po części dlatego, że tematyka sesji poświęcona została prezentacji rozwiązań poprawiających bezpieczeństwo w kopalniach zgłoszonych do pierwszej edycji konkursu „Z innowacją
bezpieczniej w górnictwie” organizowanego przez WUG i Fundację Bezpieczne Górnictwo im. prof. Wacława Cybulskiego w 2013
roku.
Konkurs jest elementem szerszej polityki realizowanej przez
WUG, o czym wspomniał w słowie inicjującym Konkurs Prezes
Piotr Litwa: „Cały czas poszukujemy pomysłów na pokazywanie
nowoczesności polskiego górnictwa i rozwijania zdrowej rywalizacji, która przekłada się na zmianę mentalności górników i poprawę
Józef Koczwara (WUG) – prowadzący sesję
warunków ich pracy. Konkursem „Z innowacją bezpieczniej w górnictwie” chcemy wskazywać najlepsze w ostatnich latach rozwiązania techniczne lub organizacyjne. Kapituła będzie je oceniać na
podstawie wymiernych mierników efektywności”. Wyniki Konkursu
ogłoszono podczas uroczystości barbórkowych; zainteresowanych odsyłamy do stron WUG (http://www.wug.gov.pl).
Do przedstawienia podczas SEP 2014 przedsięwzięć zgłoszonych do Konkursu, poproszono ich autorów i w efekcie, w trakcie
obrad sesji zaprezentowano 8 rozwiązań biorących udział w tym
konkursie. Zagadnienia, których dotyczyły prezentacje obejmowały bardzo szeroki zakres tematyczny, począwszy od „Nowatorskie-
Stanisław Stolarski (KWK „Marcel”)
SEP 2015 33
go sposobu zabudowy kanału likwidacyjnego obudowy zmechanizowanej w KWK „Piast” (autorstwa Rajmunda Horsta i Tadeusza
Zachwiei) oraz „Zabudowy pomostów roboczych przeznaczonych do prac technologicznych na ramionach głowic kombajnów
ścianowych dla ścian średnich i wysokich” (autorstwa Krzysztofa
Kuczowicza i Roberta Żydzika) – oba zespoły autorskie z KWK
„Piast”, poprzez „Monitoring procesów technologicznych zbrojenia i likwidacji w połączeniu ze zmianą sposobu prowadzenia liny
kołowrotu w czasie rozładunku sekcji w ścianie” (zespół z KWK
„Marcel” w składzie: Wilhelm Szulc i Stanisław Stolarski) i „System
wizualizacji i automatycznego nadzoru dla rozdzielni 6kV RG-3A”
(zespół reprezentujący KWK „Sośnica-Makoszowy” w składzie:
Marek Chojnicki, Zdzisław Chrząszcz) a kończąc na prezentacji
autorstwa Wojciecha Kamińskiego i Piotra Orła z ZG „Sobieski”
Ludwik Fiutka
(PBSZ Kopex S.A.)
Marek Chojnicki (KWK „Sośnica-Wirek”)
Dariusz Prostański (ITG KOMAG)
34 SEP 2015
(Tauron Wydobycie S.A.) pt. „Ograniczenie ilości wypadków przez
zastosowanie jazdy ludzi przenośnikami taśmowymi – aspekty
techniczne, koszty”.
Spoza kopalń prezentacje przedstawiły zespoły z KOPEX PBSZ
SA („Wieloczynnościowa platforma robocza typu AMG-2700 KWK
Borynia-Zofiówka-Jastrzębie Ruch Zofiówka” autorstwa Antoniego
Filipeckiego i Ludwika Fiutki, oraz z ITG KOMAG („Chodnikowe
urządzenia zraszające typu Bryza” – Dariusz Prostański i Dominik
Bałaga).
Wystąpienia uzupełniło kilka nie mniej ciekawych referatów
spoza „listy konkursowej”. Obrady sesji „BHP” zgromadziły – jak
zazwyczaj – liczną grupę słuchaczy, co stanowi bez wątpienia sugestię, iż sesja w tym zakresie powinna być prowadzona w latach
następnych.
Piotr Orzeł (Tauron Wydobycie S.A. ZG „Sobieski”)
Dariusz Stojke (KGHM Polska Miedź S.A.
OZG „Rudna”)
Maria Wojtyła-Sokół
(Przedsiębiorstwo Konstrukcji
i Budowy Maszyn sp. z o.)
SESJA: OPTYMALIZACJA
W ELEKTROENERGETYCE
I GOSPODARCE
ENERGETYCZNEJ KOPALŃ
Tematyka pierwszej w historii Szkoły sesji poświęconej tematyce
optymalizacji w elektroenergetyce i gospodarce energetycznej kopalń obejmowała szereg zagadnień z zakresu problematyki eksploatacyjnej sieci elektroenergetycznych m.in.:
• innowacyjne konstrukcje mocowania kabli i przewodów do
zastosowania w wyrobiskach pionowych,
• zastosowanie technologii AC w napędach maszyn wyciągowych,
• lokalizację uszkodzeń kabli w strefach zagrożonych wybuchem,
• zastosowanie napięcia 1kV w aspekcie zmniejszenia energochłonności,
• modernizację stacji energetycznych 110/6kv,
• zastosowanie układów softstart do rozruchu napędów silników SN dużej mocy.
Andrzej Kowal (KGHM PM S.A.)
Władysław Witkowski (Tauron
Wydobycie SA. ZG Janina)
Część zagadnień związanych dotyczyła szeroko rozumianej
gospodarki energetycznej w tym m.in.:
• synergii górnictwa i energetyki,
• energetycznego wykorzystania ciepła zawartego w wodach kopalnianych,
• zastosowania nowych konstrukcji wentylatorów i maszyn
wyciągowych.
Podczas obrad wygłoszonych zostało łącznie 10 referatów. Obradom sesji przewodniczył Andrzej Kowal (KGHM) – osoba z wieloletnim doświadczeniem, znawca praktycznych aspektów poruszanej tematyki. Rozwiązania prezentowane podczas sesji były
przedmiotem licznych dyskusji w trakcie sesji oraz w kuluarach
Szkoły.
Marek Wituła (Przedsiębiorstwo
Konstrukcji i Budowy Maszyn Sp. z o.o.)
Adam Piotrowski (ABB)
SEP 2015 35
SESJA: WYKONYWANIE
I UTRZYMANIE WYROBISK
Drugiego dnia XXIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej odbyła się po raz kolejny sesja
„Wykonywanie i utrzymanie wyrobisk”, której sponsorem była firma Sandvik Mining and
Construction. Przewodniczącym sesji był prof. Krzysztof Krauze z Akademii GórniczoHutniczej. Sesja składała się z jednej części, na której łącznie wygłoszono 8 referatów.
Przedstawiciel firmy Sandvik, Hanno Bertignoll rozpoczął sesję dotyczącą poprawy efektywności drążenia wyrobisk korytarzowych w
polskim górnictwie, za sprawą kombajnu chodnikowego MR 341.
Następny prelegent, Thomas Labda z firmy RAG Mining Solutions
GmbH, scharakteryzował spoiwo mineralno-cementowe dla opanowania wyrobisk chodnikowych na głębokości >800 m.
Andrzej Ozóg z KWK „Piast” skupił się na problemie doboru
obudowy przecinek ścianowych w warunkach KW S.A. Natomiast przedstawiciel firmy KOPEX Machinery S.A., zaprezentował
wszystkim zgromadzonym nowe kierunki w rozwoju konstrukcji
kombajnów chodnikowych.
Daniel Pawelus z Politechniki Wrocławskiej zrelacjonował cie-
kawe wyniki przeprowadzonych badań in-situ, dotyczących określaniu parametrów pola naprężeń w kopalni „Polkowice-Sieroszowice”. Z kolei Paweł Kamiński z Akademii Górniczo-Hutniczej
wtajemniczył zainteresowanych w koncepcję konstrukcji kotwy
rozsuwanej.
Ostatnie dwa referaty należały do Jarosława Brodnego z Politechniki Śląskiej: „Wyznaczenie parametrów pracy złącza ciernego stosowanego w obudowie podatnej wyrobisk korytarzowych”
oraz „Analiza pracy złącza ciernego z klinem oporowym”.
Hanno Bertignoll z firmy Sandvik
Mining and Construction
Przedstawiciel firmy RAG Mining Solutions
GmbH, Thomas Labda
Maciej Korczyński, o nowych kierunkach w rozwoju
konstrukcji kombajnów chodnikowych KOPEX
Machinery S.A.
36 SEP 2015
SESJA: DOBRE PRAKTYKI
W PROJEKTOWANIU
I BUDOWIE SZYBÓW,
SZYBIKÓW
Podczas XXIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej 25 lutego 2014 po raz kolejny odbyła się
sesja „Dobre praktyki w projektowaniu i budowie szybów, szybików”, podczas której
przedstawiciele środowiska naukowego i przemysłowego prezentowali nowe spojrzenia,
pomysły i doświadczenia w zakresie projektowania i budowy wyrobisk pionowych.
Wygłoszonych zostało 8 referatów poruszających problematykę
wpływu czynników geologiczno-górniczych oraz geoinżynierskich
na dobór technologii drążenia szybów i ich utrzymanie. Przedstawiono również nowe przedsięwzięcia dotyczące modyfikacji
konstrukcji obudowy szybowej oraz modernizacji szybu. Spore
zainteresowanie wśród słuchaczy wzbudził referat poświęcony
bezpiecznemu prowadzeniu eksploatacji w filarze szybów.
Referaty wygłaszane były przez przedstawicieli firmy Kopex
Przedsiębiorstwo Budowy Szybów S.A., Akademii Górniczo-Hut-
niczej w Krakowie, LW Bogdanka, PPG ROW-JAS Sp. z o.o. oraz
Kompanii Węglowej S.A.
Obradom sesji przewodniczył Dyrektor KWK „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie” Pan Czesław Kubaczka.
Sponsorem sesji „Dobre praktyki w projektowaniu i budowie
szybów, szybików” były firmy Kopex Group oraz PeBeKa.
Wojciech Lekan (LW „Bogdanka” S.A.)
Krzysztof Brenza (KWK Piekary)
Zbigniew Niedojadło (AGH)
Tomasz Rokita (AGH)
SEP 2015 37
SESJA: NOWOCZESNA TECHNIKA
STRZAŁOWA W GÓRNICTWIE
Bardzo ciekawym wydarzeniem XXIII Szkoły był powrót do
programu obrad tematyki związanej z techniką strzałową
w górnictwie. Patronem sesji była firma BCS Polska zajmująca się
m.in. ewidencją materiałów wybuchowych. Sesję poprowadził
dr inż. Ryszard Morawa z AGH.
Problematykę stosowania nowoczesnych środków strzelniczych
w KGHM Polska Miedź SA zaprezentował Piotr Kondoł. Prelegent
przytoczył na wstępie kilka liczb, które zobrazowały skalę wykorzystania MW w koncernie. Okazuje się, iż dziennie zużywa się ok.
50 ton materiałów wybuchowych, a rocznie jest to ok. 15 tys. ton.
Następnie przedstawił zalety i problemy towarzyszące stosowanej
obecnie w KGHM nowoczesnej technologii strzałowej polegającej
na zatłaczaniu MW dystrybuowanych luzem. Nawiązał w ten sposób do tematyki dwu następnych referatów wygłoszonych przez
Michała Szumnego i Krzysztofa Pietkiewicza, przedstawicieli firmy
Orica – producenta nowoczesnych rozwiązań w zakresie techniki
strzelniczej. Z kolei z problemem ewidencji środków wybucho-
wych w świetle nowy dyrektyw unijnych zapoznał słuchaczy sesji
Łukasz Iwanczewski z BCS Polska. O uwarunkowaniach wynikających z dyrektywy unijnej dotyczącej elektronicznej ewidencji
materiałów strzałowych traktował referat Grzegorza Galowego i
Dariusza Krzykawskiego z firmy SEVITEL Sp. z o.o. Z kolei przykład praktycznego rozwiązania problemu lokalizacji i organizacji
składu materiałów wybuchowych pod ziemią przedstawił Adam
Ratajczak z KWK „Knurów-Szczygłowice” Ruch Knurów.
Mamy nadzieję, że „odrodzona” sesja „strzałowa” znajdzie zainteresowanie wśród fachowców zajmujących tematyką techniki
strzałowej w górnictwie (i nie tylko) i w przyszłym roku będzie kontynuowała swoje obrady podczas kolejnej Szkoły.
Łukasz Iwanczewski (BCS Polska)
Adam Ratajczak (KWK „Knurów-Szczygłowice”)
38 SEP 2015
Piotr Kondoł (KGHM Polska Miedź S.A.)
Marcin Szumny (Orica Poland)
SESJA: ZARZĄDZANIE
PROJEKTAMI
W GÓRNICTWIE
Po raz pierwszy podczas Szkoły Eksploatacji Podziemnej odbyła się sesja „Zarządzanie
projektami w górnictwie”. Wzbudziła ona bardzo duże zainteresowanie uczestników
XXIII SEP. Prelegenci podzielili się swoimi doświadczeniami dotyczącymi nowoczesnego
zarządzania w polskich kopalniach.
Przedstawionych zostało 10 referatów, w tym dwie prezentacje –
warsztaty prowadzone przez firmę TenStep Polska, podczas których prowadzący zadali pytanie „Czy „polska szkoła zarządzania
zdroworozsądkowego” wygra ze światowymi standardami w zakresie zarządzania projektami w górnictwie?” oraz udzielili wskazówek przedstawiając „Poradnik dywersanta, czyli jak skutecznie
rozbroić dobrze wyglądający projekt?”.
Projektowe podejście do zarządzania przedsiębiorstwem jest
na chwilę obecną mało popularne w polskiej branży górniczej,
jednak z dobrym skutkiem przyswajają je takie spółki giełdowe,
jak KGHM czy JSW. W górnictwie światowym firmy, które rozsądnie zarządzają projektami zdecydowanie górują nad stosującymi
proste, tradycyjne formy zarządzania.
Przedstawiciele giełdowej kopalni LW „Bogdanka” S.A. podzie-
lili się swoimi doświadczeniami dotyczącymi początkowych etapów i trudnych chwil uwieńczonych wymiernymi korzyściami, które
osiągnięto dzięki zarządzaniu projektowemu.
Przedstawiciele Katowickiego Holdingu Węglowego zapoznali
słuchaczy sesji z podejściem projektowym mającym na celu podniesienie efektywności działania oraz planowaniem ciągłości działania w swojej spółce .
Sesja prowadzona była przez organizatorów SEP – Artura Dyczko oraz dr inż. Jerzego Kickiego.
Sponsorem sesji „Zarządzanie projektami w górnictwie” była
warszawska firma szkoleniowa TenStep Polska.
Marcin Guzik (TenStep)
Marta Bobińska (TenStep)
Patrycja Świątek (LW „Bogdanka” S.A.)
Magdalena Bernatek
(LW „Bogdanka” S.A.)
SEP 2015 39
INTERNATIONAL MINING
FORUM 2014
Kolejna, XII już edycja IMF miała miejsce 27 lutego. Podczas obrad wygłoszono
11 referatów zaprezentowanych przez autorów z USA, Ukrainy, Niemiec i Polski. Głównym
językiem obrad był tradycyjnie język angielski, a także tym razem język polski z uwagi na
wprowadzenie tłumaczenia symultanicznego.
Sesję w dwóch częściach poprowadzili dr hab. inż. Piotr Małkowski oraz mgr inż. Paulina Lewicka – oboje z Akademii Górniczo
Hutniczej. Referaty IMF 2014 skupiały się generalnie wokół zagadnień cyfrowego przetwarzania i analizy danych dla potrzeb
górnictwa oraz tematyki związanej z nowoczesnymi technikami
z zakresu sterowania i monitoringu procesów technologicznych
w górnictwie.
W pierwszej części bardzo ciekawą prezentację, dotyczącą
rozwiązań firmy Bentley Systems w zakresie monitorowania ryzyka w przedsiębiorstwach górniczych z uwzględnieniem strategii
zrównoważonego rozwoju przedstawił Gordon McPhee (Dyrektor
Globalny Bentley Systems). Z kolei Dariusz Kijanka (LW Bogdanka S.A.) w imieniu zespołu autorskiego zaprezentował praktyczne aspekty planowanie i harmonogramowania robót górniczych
z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi informatycznych w LW
Bogdanka S.A. Bardzo ciekawe zastosowanie analizy danych po-
miarowych w układzie 3D przedstawiła Paulina Lewińska w referacie dotyczącym trójwymiarowego monitorowania temperatury
obiektów wielkogabarytowych np. hałd.
Klika referatów IMF 2014 związanych było z europejskim projektem I2mine, któremu początkowo miało być poświęcone całe
tegoroczne IMF. Z różnych jednak przyczyn tak się nie stało,
a z kilkunastu tematów udało się zaprezentować tylko 5 (2 z Polski
i 3 z Niemiec). Generalnie referaty dotyczyły innowacyjnych rozwiązań technicznych dla górnictwa na dużych głębokościach.
Podczas IMF 2014 zapadły już właściwie decyzje programowe i
kolejne IMF (w lutym 2015) poświęcone będzie problematyce wykonywania i utrzymania szybów i zamierzamy zaprosić do udziału naukowców i praktyków z kilku krajów świata (Chiny, Ukraina,
Słowenia i oczywiście Polska). Patronem obrad IMF 2015 będzie
Przedsiębiorstwo Budowy Szybów KOPEX S.A. obchodzące
w roku 2015 jubileusz 70-lecia istnienia.
Gordon McPhee (Dyrektor Globalny Bentley Systems)
Paulina Lewińska (AGH)
Dariusz Kijanka (LW Bogdanka S.A.)
Kateryna Sheptak (National University of Kyiv)
40 SEP 2015
WORLD MINING STUDENTS
MEETING KRAKÓW 2014
Odbywające się już po raz drugi w ramach Szkoły Eksploatacji Podziemnej
Międzynarodowe Spotkanie Studentów Wydziałów Górniczych (World Mining Students
Meeting) zgromadziło 22 osoby z sześciu krajów Europy Środkowej i Wschodniej.
Oprócz tradycyjnych reprezentacji Politechniki Śląskiej, Politechniki Wrocławskiej i Akademii Górniczo-Hutniczej gościliśmy również
gości zagranicznych – University of Belgrade z Serbii, National
Mineral Resources University – University of Mines z Sankt Petersburga, VŠB – Technical University of Ostrava z Czech, National
Mining University z Dniepropietrowska na Ukrainie oraz University
of Mining and Geology „St. Ivan Rilski” z Bułgarii.
Bogaty program spotkania rozpoczął się w poniedziałek 24.02
wizytą w Kopalni Wapienia „Czatkowice” zlokalizowanej ok. 30 km
od Krakowa. Mieliśmy możliwość zobaczyć jeden z największych
w kraju odkrywkowych zakładów górniczych, wydobywających
ponad 2 mln ton wapienia na potrzeby produkcji kruszyw drogowych i kolejowych, produkcji betonu i mieszanek bitumicznych
oraz sorbentów wykorzystywanych w elektrowniach do odsiarczania spalin. Oprócz samej odkrywki zwiedziliśmy również nowoczesny zakład przeróbczy i przemiałownię surowca.
Żelaznym punktem programu dla każdej osoby odwiedzającej
Kraków jest wizyta w Kopalni Soli „Wieliczka”. Nie inaczej było i w
naszym przypadku.
Bez wątpienia jednym z najciekawszych punktów WMSM była
dla wielu uczestników możliwość zobaczenia podziemnej kopalni
węgla kamiennego. Pomimo, że wszyscy uczestnicy są związani
z przemysłem górniczym, to jednak dla sporej części wtorkowy
zjazd na dół Zakładu Górniczego „Sobieski” był pierwszym takim
doświadczeniem. Po przebyciu obowiązkowego szkolenia BHP,
przebraniu się i pobraniu sprzętu, byliśmy gotowi do wizyty na
ścianie przygotowywanej właśnie do likwidacji. Długa droga podziemnymi wyrobiskami, wysoka temperatura i wilgotność, wszechobecny pył, przejście przez ścianę czy prototypowe urządzenie
do magazynowania kamienia w chodniku z pewnością na długo
pozostaną w pamięci naszych gości.
Środa była dla uczestników WMSM punktem kulminacyjnym,
gdyż właśnie wtedy, 320 metrów pod ziemią, w Kopalni Guido
w Zabrzu miał odbyć się Turniej Wiedzy Górniczej. Młodzi adepci
sztuki górniczej zmagali się po raz dziewiąty, po raz drugi w obsadzie międzynarodowej, a po raz pierwszy w całości po angielsku.
Na wszystkie pytania niemalże bezbłędnie odpowiedział Dominik Spychała z Politechniki Wrocławskiej i to on stanął na najwyższym stopniu podium. Drugie miejsce ex aequo zajęli Leszek Siemianowski z Politechniki Śląskiej i Rafał Spyra reprezentujący Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie. W finale znaleźli się również
przedstawiciele uczelni zagranicznych – Veselin Balev z Bułgarii
oraz Anastasia Selezneva i Gleb Golubtsov z Rosji. Z niełatwym
zadaniem oceny trudu studentów zmagało się Jury w składzie:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
SEP 2015 41
Uczestnicy World Mining Students Meeting [fot. Dominik Galica, IGSMiE PAN]
dr hab. inż. Eugeniusz Jacek Sobczyk, prof. IGSMiE PAN oraz
dr inż. Zbigniew Lubosik z Głównego Instytutu Górnictwa.
Tradycyjnie czwartkowe popołudnie było kulminacją obrad
Szkoły Eksploatacji Podziemnej. Również uczestnicy World Mining
Students Meeting zgromadzili się w pięknych wnętrzach Teatru im.
Juliusza Słowackiego na uroczystej gali. Po raportach na temat
sytuacji w polskim górnictwie, nadeszła najprzyjemniejsza dla wielu część wieczoru, czyli Gala Konkursowa, której elementem było
wręczenie nagród dla zwycięzców Międzynarodowego Turnieju
Wiedzy Górniczej, którzy odebrali puchary i wyróżnienia od przedstawicieli patronów Konkursu – dyrektora Ryszarda Biernackiego
z KGHM Polska Miedź S.A., Arkadiusza Śnieżko – wiceprezesa
Organizatorzy, laueraci i patroni Turnieju Wiedzy Górniczej A.D. 2014
42 SEP 2015
KOPEX S.A. oraz redaktora naczelnego Trybuny Górniczej – Krystiana Krawczyka.
Ostatnim punktem pobytu uczestników WMSM w Krakowie była
piątkowa Studencka Sesja Naukowa. Przedstawiciele wszystkich
ośmiu uczelni wygłosili referaty prezentujące edukację górniczą w
ich krajach, a także odpowiadające na pytania o przyszłość górnictwa w ich kraju związaną ze stopniowym wyczerpywaniem się
zasobów mineralnych.
Miłym akcentem na zakończenie obrad i podsumowaniem całego Międzynarodowego Spotkania Studentów Wydziałów Górniczych były wspólne fotografie.
I MISTRZOSTWA POLSKI
BRANŻY GÓRNICZEJ
W NARCIARSTWIE
ALPEJSKIM
26 lutego 2014 w trakcie XXIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej odbyły się I Mistrzostwa
Polski Branży Górniczej w Narciarstwie Alpejskim, nad którymi patronat objęły: Szkoła
Eksploatacji Podziemnej, Grupa MARTECH i firma DEMETRIX.
Zawody odbyły się na stoku narciarskim „Śnieżnica” w Kasinie
Wielkiej. Mimo obaw o warunki śniegowe, zarówno pogoda, jak
i wysokość pokrywy śnieżnej, pozwoliły rozegrać dwa przejazdy
slalomu giganta przy pięknym słońcu i świetnie przygotowanej
trasie.
Zawody zostały rozegrane w czterech kategoriach. Rywalizacja
była bardzo zacięta, a różnice czasowe niewielkie. Ostateczna klasyfikacja Mistrzostw wyglądała następująco.
Najlepszy czas zawodów osiągnął Piotr Cygan (Energo-Mechanik Sp. z o.o.). Mistrzostwa zostały zakończone dekoracją medalową zwycięzców oraz rozdaniem nagród, których fundatorami były
Grupa MARTECH oraz firma DEMETRIX. Organizatorzy zapowiedzieli również kontynuację zawodów w przyszłym roku, w związku
z tym już teraz zapraszamy Państwa na II Mistrzostwa Polski Branży Górniczej w Narciarstwie Alpejskim.
Grupa M1 (mężczyźni, roczniki … - 1964)
1. Dariusz Kotuchna (COIG S.A.)
2. Thomas Lautsch (PG Silesia)
3. Zbigniew Łoś (LW Bogdanka S.A.)
4. Adam Rycerski (Martech - Plus)
Grupa M2 (mężczyźni, roczniki 1974 - 1965)
1. Piotr Cygan (Energo-Mechanik Sp. z o.o.)
2. Józef Ciuraj (Lokotech Sp. z o.o.)
3. Piotr Ścierski (KW S.A. KWK „Ziemowit”)
4. Marek Lasek (Martech - Plus)
5. Dariusz Pawlicki (Energo-Mechanik Sp. z o.o.)
6. Stefan Szymala (KW S.A. KWK „Ziemowit”)
Grupa M3 (mężczyźni, roczniki 1975 - …)
1. Paweł Ficek (KW S.A. KWK
„Ziemowit”)
2. Jarosław Pyka (KW S.A. KWK
„Piekary”)
Grupa K (kobiety)
1. Dorota Jeziorowska (AGH)
SEP 2015 43
Generalny realizator inwestycji
– Producent maszyn i urządzeń
dla przemysłu ciężkiego
PRODUKCJA:
– Maszyny i urządzenia dla branży górniczej
– Przenośniki taśmowe
– Linie technologiczne
– Terminale przeładunkowe
– Urządzenia do wzogacania
– Prasy filtracyjne
USŁUGI W BRANŻACH:
– Górnictwo
– Hutnictwo
– Energetyka
– Przemysł chemiczny
– Przemysł mineralny
LINTER GROUP
www.linter.pl | www.zagron.org | www.pilsko.org
ul. Piłsudskiego 57a, 32-340 Wolbrom, tel. + 48 32 647 27 20, fax. +48 32 647 27 31
TradycyjNe
sUrowce
NowoczesNości
W centrum świata polskiej miedzi znajduje się człowiek.
Wśród żywiołów ziemi, z którymi zmaga się i współpracuje,
wytwarza miedź i srebro - tradycyjne surowce nowoczesności.
KGHM POLSKA MIEDŹ S.A.
ul. Marii Skłodowskiej-Curie 48, 59-301 Lubin
tel. +48 76 747 82 00, fax +48 76 747 85 00
www.kghm.pl

Publication - Szkoła Eksploatacji Podziemnej

Transkrypt

Podobne dokumenty

do pobrania w pliku pdf - Szkoła Eksploatacji Podziemnej

Informator Gminny 06/57 - Brynica to nie granica

Pobierz pdf