Rozpoznanie stopnia rozpowszechnienia sprawstwa agresji

Rozpoznanie stopnia rozpowszechnienia
sprawstwa agresji elektronicznej.
Zdiagnozowanie cech
i charakterystyk rodzajów przemocy
z wykorzystaniem nowych technik
komunikacji.
Zbadanie stopnia wiktymizacji z powodu
cyberbullyingu.
Zespół ewaluacyjny:
Anna Zawrotna
Andrzej Mysiurski
Katarzyna Błaszczak
Czerwiec’ 2016
1
Podstawowe pojęcia:
• Cyberbullying-cyberprzemoc (zastraszanie w sieci)
jest formą zastraszania dziecka przez rówieśników za
pośrednictwem urządzeń elektronicznych: telefonów
komórkowych lub komputerów. Jest on zupełnie inną
formą zastraszania niż zwykły bullying - przemoc w
piaskownicy czy w świetlicy szkolnej.
• Wiktymizacja działanie sprawiające, że dana osoba
staje się ofiarą przemocy. Wiktymizować to sprawiać
krzywdę moralną, materialną, psychiczną. To również
sprowadzać kogoś do roli bezsilnego i bezwolnego
toczącemu się procesowi sprawczemu.
2
Formy cyberprzemocy
•
•
•
•
•
•
•
•
•
· włamywanie się do kont pocztowych i komunikatorów w celu wysyłania
w czyimś imieniu złośliwych bądź zawstydzających materiałów,
· tworzenie stron internetowych zawierających ośmieszających innych
historyjki, komiksy albo żarty, rozsyłanie i publikowanie tekstów
kompromitujących inne osoby,
· skłanianie Kogoś do ujawnienia drażliwych, osobistych informacji
podczas rozmowy przez komunikator internetowy i przesyłanie zapisu
rozmowy do innych,
· umieszczanie w sieci nieprawdziwych informacji o innych osobach
· tworzenie anty stron internetowych, np. anty strony KFC, czy osoby
fizycznej a także podszywanie się pod kogoś tworząc blog lub stronę.
· wyzywanie, straszenie poniżanie kogoś w Internecie lub przy użyciu
telefonu,
· robienie komuś zdjęć lub rejestrowanie filmów bez jego zgody,
· publikowanie w Internecie lub rozsyłanie telefonem zdjęć, filmów lub
tekstów, które kogoś obrażają lub ośmieszają,
3
· podszywanie się pod kogoś w Sieci.
Kanały wykorzystywane do
cyberprzemocy
•
•
•
•
•
•
•
•
· Poczta elektroniczna,
· Czaty,
· Komunikatory,
· Strony internetowe,
· Blogi,
· Serwisy społecznościowe,
· Grupy dyskusyjne,
· Serwisy SMS i MMS.
4
Wyniki ankiet:
• Ankieta została przeprowadzona we
wszystkich klasach. Uczestniczyło w niej 328
uczniów (152 chłopców i 176 dziewcząt).
• Autorzy ewaluacji składają podziękowania
wszystkim wychowawcom klas za pomoc w
przeprowadzeniu badań ankietowych.
5
Sprawstwo agresji elektronicznej
6
Procentowy rozkład wskazań potwierdzających
zrealizowanie poszczególnych form wrogich zachowań
online przez uczniów
L.p.
1
Formy agresji elektronicznej
Wyzywałem/am inne osoby, rozmawiając w Internecie (na przykład przez Gadu Gadu, SKYPE)
32%
Pisałem/am nieprzyjemne komentarze w Internecie (na przykład do profili w portalu typu: facebook,
2
nasza-klasa.pl, fotka.pl)
16%
3
Wysyłałem/am SMS, żeby zrobić przykrość innej osobie albo zrobić komuś kawał
28%
4
Wyzywałem/am innych podczas grania w Internecie (na przykład Tibia, Counter Strike)
34%
5
Pokazałem/am w Internecie czyjeś prywatne zdjęcia lub rozmowy, mimo iż tego nie chcieli
12%
Założyłem/am innej osobie ośmieszające ją fałszywe konto w Internecie (np. na portalu typu nasza6
klasa.pl, fotka.pl)
2%
7
Wysyłałem/am wiadomości przez pocztę internetową (e-mail), żeby zrobić komuś przykrość
19%
8
Dostałem/am się do komputera innej osoby i ujawniłem/am jej tajemnice
3%
9
Wysłałem/am celowo wirusa komputerowego do innej osoby
5%
7
WYNIKI
-sprawstwo agresji elektronicznej
Mniej niż połowa (46%) respondentów przynajmniej jeden raz w życiu
przynajmniej jedno z wymienionych w tabeli zachowań.
zrealizowała
Spośród dziewięciu sposobów realizacji agresji elektronicznej, zdecydowanie najwięcej
osób przyznawało się do podjęcia następujących działań: obrażanie, wyzywanie innych
poprzez komunikatory internetowe (32%), nieprzyjemne komentowanie profili na
portalach społecznościowych (16%), wysyłanie sms-ów z groźbami (28%) oraz
wyzywanie innych podczas korzystania z gier online (34%)
Można zauważyć, że im bardziej skomplikowane pod względem technicznym działanie
(np. celowe wysyłanie wirusów, tworzenie fałszywych profili w mediach
społecznościowych), tym liczba osób przyznających się do nich była mniejsza.
8
Rozpowszechnienie wiktymizacji
9
Pytanie nr 1
Ktoś wysłał mi SMS, który sprawił mi przykrość
64%
70%
60%
50%
27%
40%
30%
9%
20%
10%
0%
nie wydarzyło mi się nigdy w życiu
zdarzyło mi się raz lub dwa razy
zdarzyło mi się trzy lub więcej razy
10
Pytanie nr 2
Ktoś napisał mi w Internecie nieprzyjemny
komentarz (na przykład do mojego profilu
w portalu typu nasza-klasa.pl, fotka.pl)
63%
70%
60%
50%
32%
40%
30%
20%
6%
10%
0%
nie wydarzyło mi się nigdy w życiu
zdarzyło mi się raz lub dwa razy
zdarzyło mi się trzy lub więcej razy
11
Pytanie nr 3
Ktoś wyzywał mnie, kiedy rozmawiałem/am
przez Internet (na przykład przez Gadu Gadu, Skype)
17%
zdarzyło mi się trzy lub więcej razy
17%
zdarzyło mi się raz lub dwa razy
66%
nie wydarzyło mi się nigdy w życiu
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
12
70%
Pytanie nr 4
Ktoś okłamał mnie przez Internet lub telefon, że sprawił mi przykrość
zdarzyło mi się trzy lub
więcej razy; 10%
zdarzyło mi się raz lub
dwa razy; 31%
nie wydarzyło mi się
13
nigdy w życiu; 59%
Pytanie nr 5
Ktoś usunął mnie ze swoich znajomych
w Internecie tak, że zrobiło mi się
nieprzyjemnie
80%
80%
70%
60%
50%
40%
15%
30%
6%
20%
10%
0%
nie wydarzyło mi się nigdy w życiu
zdarzyło mi się raz lub dwa razy
zdarzyło mi się trzy lub więcej razy
14
Pytanie nr 6
Ktoś wyzywał mnie, kiedy grałem on-line w Internecie
79%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
15%
20%
6%
10%
0%
nie wydarzyło mi się nigdy w życiu
zdarzyło mi się raz lub dwa razy
zdarzyło mi się trzy lub więcej razy
15
Pytanie nr 7
Ktoś dostał się do mojego komputera i ujawnił
moje tajemnice
80%
70%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
5%
10%
4%
0%
nie wydarzyło mi się nigdy w życiu
zdarzyło mi się raz lub dwa razy
zdarzyło mi się trzy lub więcej razy
16
Pytanie nr 8
Ktoś wysyłał mi nieprzyjemną wiadomość
przez e-mail
3%
zdarzyło mi się trzy lub więcej razy
8%
zdarzyło mi się raz lub dwa razy
89%
nie wydarzyło mi się nigdy w życiu
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
17
90%
Pytanie nr 9
Ktoś wysłał mi wirus komputerowy
8%
zdarzyło mi się trzy lub więcej razy
22%
zdarzyło mi się raz lub dwa razy
70%
nie wydarzyło mi się nigdy w życiu
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
18
80%
Pytanie nr 10
Ktoś sprowokował mnie do dziwnego
zachowania, a potem umieścił w Internecie
film lub zdjęcia, na których byłem/am
3%
zdarzyło mi się trzy lub więcej razy
9%
zdarzyło mi się raz lub dwa razy
88%
nie wydarzyło mi się nigdy w życiu
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
19
90%
Pytanie nr 11
Ktoś umieścił w Internecie moje zdjęcie
zrobione w nieprzyjemnej sytuacji
73%
80%
70%
60%
50%
40%
21%
30%
5%
20%
10%
0%
nie wydarzyło mi się nigdy w życiu
zdarzyło mi się raz lub dwa razy
zdarzyło mi się trzy lub więcej razy
20
Pytanie nr 12
Ktoś założył fałszywe ośmieszające mnie konto
na portalu typu nasza-klasa.pl, fotka.pl
93%
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
5%
20%
2%
10%
0%
nie wydarzyło mi się nigdy w życiu
zdarzyło mi się raz lub dwa razy
zdarzyło mi się trzy lub więcej razy
21
Pytanie 13
Kto według Ciebie był sprawcą zrealizowanej którejś z wcześniej
wymienionych form agresji elektronicznej?
42,7%
45,0%
36,6%
40,0%
35,0%
30,0%
25,0%
22,3%
20,7%
20,1%
10,7%
10,4%
20,0%
15,0%
9,1%
10,0%
4,0%
5,0%
0,0%
bliski
przyjaciel
koledzy lub
koleżanki ze
szkoły lub
klasy
mój były
osoby, które
chłopak lub znam tylko z
dziewczyna
internetu
ktoś mi
kompletnie
nieznany
osoba
dorosła,
której nie
znam
młodzi
ludzie,
których znam
(np. z
podwórka
czy osiedla),
ale nie moi
przyjaciele
ktoś inny,
kto?
osoby
dorosłe,
które znam
22
Wnioski:
• Średnio 3/4 badanych uczniów nie
doświadczyło żadnej z form cyberprzemocy.
• Pozostali badani, czyli ¼, doświadczyli różnych
form cyberprzemocy.
• Stopień wiktymizacji był różny w zależności od
formy agresji elektronicznej i wahał się od
6,7% do 40,9%.
23
Wnioski:
• Największy odsetek z badanych dotkniętych
cyberprzemocą doświadczył:
- okłamywania przez Internet lub telefon - 40,9%
- hejtowania i złośliwych komentarzy w sieci - 37,5%
- otrzymywania przykrych SMSów - 36%
- wyzywania podczas rozmów on-line w sieci - 33,5%
- otrzymywania zawirusowanych plików – 30,5%
• 42,7% badanych stwierdziło, że najczęstszymi sprawcami
cyberagresji byli koledzy z klasy lub szkoły
24
Rekomendacje:
• Jak uchronić dziecko przed cyberprzemocą:
Tak jak w przypadku innych rodzajów zastraszania,
najważniejsze jest, aby rodzice i nauczyciele słuchali
dziecka ze zrozumieniem. Dziecko powinno wiedzieć,
że zastraszanie jest negatywną formą zachowania i że
prośba o pomoc jest najlepszym rozwiązaniem w
sytuacji, gdy stanie się jej ofiarą.
• Bardzo ważne jest, aby młodzież korzystająca z
Internetu i urządzeń elektronicznych nauczona była
szacunku do innych użytkowników, zanim zamieści wpis
lub wyśle wiadomość.
25
Rekomendacje:
• Aby ochronić dziecko przed wiktymizacją w sieci powinniśmy:
- rozmawiać z dzieckiem o wszystkim, co je martwi;
- zwracać uwagę, gdy dziecko sprawia wrażenie smutnego lub
zakłopotanego;
- postarać się zapoznać z technologiami używanymi przez dziecko;
przez zrozumienie jak one działają można dotrzeć do ewentualnego
zagrożenia;
- pobudzać dziecko do odpowiedzialności za swoje czyny;
- zachęcać dziecko do używania tylko moderowanych czatów;
- przekonać dziecko do pokazania wiadomości lub emaili o obraźliwej
treści
- zgłosić wypadek cybrprzemocy w szkole, u operatora internetowego,
administratora strony, za pośrednictwem której doszło do nadużycia;
- przekonać dziecko, aby nie wchodziło w dyskusję z atakującymi je
osobami;
- zmienić numer telefonu lub adres mailowy;
- zmienić oprogramowanie komputera i jego ustawienia bezpieczeństwa;
- skorzystać z doradztwa stron np. Helpline.org.pl
26
Dziękujemy za uwagę
27