Syllabus organizacje pozarządowe III rok 2009 Arczewska

SYLLABUS
PROWADZĄCY: dr Magdalena Arczewska
TYTUŁ ZAJĘĆ: Organizacje pozarządowe
RODZAJ ZAJĘĆ: obligatoryjne, obligatoryjne dla ścieŜki, fakultatywne
FORMA ZAJĘĆ: wykład, konwersatorium, ćwiczenia
TOK STUDIÓW: dzienne, wieczorowe
SEMESTR: zimowy, letni
LICZBA GODZIN DLA JEDNEJ GRUPY: 30
FORMA ZALICZENIA:
• udział w zajęciach (maksymalnie 2 nieobecności);
• przygotowanie jednej prezentacji organizacji na zajęcia (plus monografia tej
organizacji na piśmie, objętość 3 strony znormalizowanego maszynopisu, czyli 1800
znaków na stronie)
• lub pracy zaliczeniowej (objętość 6 stron znormalizowanego maszynopisu);
• termin składania prac i monografii: 20 maja 2009 r. godzina 23.59
• obowiązkowy egzamin obejmujący materiał z wykładu i ćwiczeń (por. dodatkowe
informacje).
PUNKTY ECTS: 3 (6 łącznie z wykładem)
19. 02. 09 ZAJĘCIA 1: Społeczne funkcje organizacji pozarządowych.
Literatura
• P. Berger, R. Neuhaus, To Empower People: The Role of Mediating Structures
in Public Policy, w: D.L. Gies, J.S. Ott, J.M., Shafritz (red.), The Nonprofit
Organization, Belmut CA 1990, s. 12-23.
• B. Lewenstein, Zasoby lokalne: zarys koncepcji, w: P. Gliński, B. Lewenstein,
A. Siciński, Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: III sektor i wspólnoty lokalne
w jednoczącej się Europie, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2004, s. 281-301.
26. 02. 09ZAJĘCIA 2 Formy prawne organizacji pozarządowych: stowarzyszenia i fundacje.
Literatura
• M. Arczewska: Z historii fundacji w Polsce, [w:] „Trzeci Sektor” 2009, nr 15.
• M. Juszczyński, Warunki prawno-finansowe funkcjonowania organizacji
pozarządowych – próba analizy porównawczej, w: S. Golinowska, Pozarządowe
instytucje społeczne. Między państwem a społeczeństwem, IPiSS, Warszawa 1999,
s. 76-97.
• Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach, Dz. U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203
(ze zm.).
• Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach, Dz. U. Z 1997 r. Nr 78,
poz. 483 (ze zm.).
05. 03. 09 ZAJĘCIA 3 Współpraca administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi
(zasady, modele). Formy wspierania organizacji pozarządowych ze środków publicznych.
Literatura:
• P. Frączak, Między współpracą a konfliktem: dylematy relacji między organizacjami
pozarządowymi a władzami lokalnymi, w: M. Rymsza (red.), Współpraca sektora
obywatelskiego z administracją publiczną, s. 35-54.
1
•
M. Rymsza, Kontraktowanie zadań publicznych jako forma współdziałania państwa
i organizacji non-profit, w: B. Rysz-Kowalska, B. Szatur-Jaworska (red.), Wokół
teorii polityki społecznej. Studia i szkice dedykowane Profesorowi Janowi
Doneckiemu na Jubileusz siedemdziesiątych piątych urodzin¸ IPS UW, Warszawa
2003, s. 261-277.
12. 03. 09 ZAJĘCIA 4 Prawne regulacje działalności poŜytku publicznego w Polsce.
Literatura
• M. Rymsza, Polityka państwa wobec trzeciego sektora w Polsce w latach 1989-2007
[w]: M. Rymsza, G. Makowski, M. Dudkiewicz (red.), Państwo a trzeci sektor. Prawo
i instytucje w działaniu, ISP, W-wa 2007.
• Lester M. Salamon, Susan L.Q. Flaherty, Rozwiązania prawne dla sektora non-profit:
dziesięć zagadnień do rozstrzygnięcia, w: J. Wygnański, A. Gałązka, J. Herbst (wyb.
i red.), Trzeci sektor dla zaawansowanych, Stowarzyszenie Klon/Jawor 2006, s. 123 –
162.
• M. Arczewska, Nie tylko jedna ustawa. Kierunki zmian w prawie o organizacjach
pozarządowych, [w]: M. Rymsza, G. Makowski, M. Dudkiewicz (red.), Państwo
a trzeci sektor. Prawo i instytucje w działaniu, ISP, W-wa 2007.
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności poŜytku publicznego
i o wolontariacie, Dz. U. Nr 96, poz. 873.
19. 03. 09 ZAJĘCIA 5: Organizacje pozarządowe jako przedsiębiorstwa społeczne.
Literatura
• T. Kaźmierczak, Centra integracji społecznej jako pomysł na przeciwdziałanie
wykluczeniu społecznemu? Refleksje wokół ustawy o zatrudnieniu socjalnym,
w: „Trzeci Sektor” 2005, nr 2.
• J. Defourny, P. Develtere: Ekonomia społeczna: ogólnoświatowy trzeci sektor, w:
J. Wygnański, A. Gałązka, J. Herbst (wyb. i red.), Trzeci sektor dla zaawansowanych,
Stowarzyszenie Klon/Jawor 2006, s. 15 – 42.
• Marek Rymsza, Trzeci sektor a druga fala ekonomii społecznej w Polsce, w: „Trzeci
Sektor” 2007, nr 9.
02. 04. 09. ZAJĘCIA 6: Spotkanie z przedstawicielem Departamentu Działalności PoŜytku
Publicznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
09. 04. 09. ZAJĘCIA 7: Pozyskiwanie środków na prowadzenie działalności przez
organizacje pozarządowe.
Literatura
• D. GłaŜewska, T. Schimanek, B. Tokarz (red.), Fundraising to sztuka. Dobre pomysły
na pozyskiwanie funduszy w lokalnej społeczności, Akademia Rozwoju Filantropii
w Polsce, Warszawa 2005.
• D. GłaŜewska (red.), Finanse w organizacji pozarządowej, Wiedza i Doświadczenie
moduł 4, Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, Warszawa 2006.
2
16.04.; 23.04.; 30.04.; 14.05. ZAJĘCIA 8–11: Wybrane organizacje pozarządowe –
prezentacje.
• w pierwszej części zajęć: prezentacja przygotowana przez studenta;
• w drugiej części zajęć: dyskusja z udziałem zaproszonego gościa – osoby
reprezentującej daną organizację.
21. 05. ZAJĘCIA 12: Darczyńcy, wolontariusze, społecznicy: między sformalizowanymi
i nieformalnymi inicjatywami obywatelskimi.
Literatura
• J. Krasnodębska, Zarządzanie wolontariatem – rady praktyka, w: „Trzeci Sektor”
2006, nr 4.
• M. Rymsza: Wolontariat w kontekście organizacji pozarządowych, IPSiR (w druku).
28. 05. ZAJĘCIA 13: Aktualne problemy i dylematy organizacji pozarządowych w Polsce
i na świecie (1).
Literatura
• A. Rymsza, Typologie organizacji pozarządowych w świetle badań i odniesień
teoretycznych, w: J. Hrynkiewicz (red.), Przeciw ubóstwu i bezrobociu: lokalne
inicjatywy obywatelskie, IPS, Warszawa 2002, s. 147-154.
• P. Gliński, Style działań organizacji pozarządowych w Polsce, IFiS PAN, Warszawa
2006. cz. I – do przeczytania w całości, cz. II do przejrzenia, naleŜy się zorientować,
na czym polegają poszczególne style.
04. 06. ZAJĘCIA 14: Aktualne problemy i dylematy organizacji pozarządowych w Polsce
i na świecie (2).
Literatura
• M. Dudkiewicz, W sprawie profesjonalizmu organizacji pozarządowych, (w:)
P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński (red.), Samoorganizacja społeczeństwa
polskiego: trzeci sektor, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2002.
• M. Arczewska: My i oni – razem? Wpływ organizacji pozarządowych na procesy
decyzyjne w krajach Grupy Wyszehradzkiej, The Sasakawa Peace Foundation, Tokio
2008.
TEMATY PRAC ZALICZENIOWYCH (objętość ok. 6 stron znormalizowanego
maszynopisu, tzn. 1800 znaków na stronie.)
1. Grupy samopomocowe w Polsce.
2. Ruchy społeczne w Polsce w latach 80-tych XX wieku i obecnie.
3. Wolontariat w Polsce – skala i cechy zjawiska.
4. Czy warto formalizować wolontariat?
5. Dylematy etyczne w działalności pozarządowej.
6. Kapitał Ŝelazny.
7. Dylematy dotyczące finansowania działalności organizacji pozarządowych.
8. Argumenty „za” i „przeciw” zatrudnieniu socjalnemu (na przykładzie rozwiązań
przyjętych w Polsce).
9. Polityka podatkowa państwa wobec trzeciego sektora w Polsce.
10. Analiza efektywności współdziałania państwa i organizacji pozarządowych w zwalczaniu
ubóstwa i wykluczenia społecznego.
3
DODATKOWE INFORMACJE
• Warunkiem uczestnictwa w ćwiczeniach jest zaliczenie testu z wykładu „Organizacje
pozarządowe”.
• Pierwszeństwo uczestnictwa w ćwiczeniach mają studenci ścieŜek specjalizacyjnych:
„Polityka społeczna – specjalista ds. organizacji pozarządowych” i „Polityka
społeczna – specjalista ds. zatrudnienia”. Pozostali studenci przyjmowani są na
ćwiczenia przez prowadzących, o ile w grupie są wolne miejsca. Studenci spoza
ww. ścieŜek, jeŜeli nie zostaną przyjęci na ćwiczenia, mogą uzyskać wpis do indeksu
z zaliczenia wykładu (warunkiem zaliczenia na ocenę jest zdanie testu).
• Wszyscy uczestniczący w ćwiczeniach zdają egzamin z przedmiotu „Organizacje
pozarządowe”. Na egzamin składają się dwa testy: test z wykładu (zaliczany
w semestrze zimowym) oraz test z ćwiczeń (zaliczany w semestrze letnim). Student
ma obowiązek zaliczyć oba testy, a uzyskany przez niego stopień egzaminacyjny
wystawiany jest na podstawie sumy punktów zdobytych z obu testów.
• Za udział w ćwiczeniach student otrzymuje dodatkowo od 0 do 3 punktów. Ocena
punktowa przyznawana jest za przygotowanie pracy zaliczeniowej lub prezentacji na
zajęcia. Punkty z ćwiczeń stanowią dodatkowy bonus i doliczane są do końcowej
oceny punktowej uzyskanej z testów, przez co mogą wpłynąć na ocenę końcową
z przedmiotu.
4