raport - BIP - Starostwo Powiatowe w Szczecinku

Transkrypt

raport - BIP - Starostwo Powiatowe w Szczecinku
RAPORT
Z WYKONANIA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA
DLA POWIATU SZCZECINECKIEGO
ZA LATA 2007 – 2008
Szczecinek, czerwiec 2010
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
1
Spis treści
1 Spis treści ................................ ................................ ................................ .............................. 2
2 Cel i zakres opracowania ................................ ................................ ................................ ....... 3
3 Podstawa prawna wykonania opracowania................................ ................................ ............. 3
4 Odpowiedzialność za nadzór i realizację zadań określonych w Powiatowym Programie
Ochrony Środowiska obejmującym swym zakresem tereny miejskie i wiejskie Powiatu
Szczecineckiego oraz za przyjęcie raportu z ich wykonania ................................ .................... 3
5 Strategia planowania działań i schemat ich realizacji ................................ ............................. 4
6 Ocena stopnia zaawansowania realizacji Programu Ochrony Środowiska .............................. 6
6.1
6.2
6.3
6.4
6.5
6.6
6.7
6.8
6.19
6.10
6.11
6.12
Gorące punkty ................................ ................................ ................................ ............ 6
Gospodarka wodna ................................ ................................ ................................ ... 13
Gospodarka odpadami................................ ................................ ............................... 22
Poprawa jakości środowiska – POWIETRZE................................ ............................ 23
Poprawa jakości środowiska – HAŁAS................................ ................................ ..... 37
Poprawa jakości środowiska – PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE 41
Racjonalizacja użytkowania surowców ................................ ................................ ..... 46
Ochrona powierzchni ziemi................................ ................................ ....................... 51
Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych ................................ .................... 53
Przeciwdziałanie poważnym awariom................................ ................................ ....... 73
Edukacja w zakresie ochrony środowiska................................ ................................ .. 74
Podsumowanie................................ ................................ ................................ .......... 79
2
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
2
Cel i zakres opracowania
Przepisy ustawy Prawo ochrony środowiska nie określają wymagań dotyczących zakresu
i formy raportu z realizacji powiatowego programu ochrony środowiska (zwanego dalej
Programem). W raporcie przedstawiono stan realizacji poszczególnych przedsięwzięć
zaproponowanych w „Harmonogramie realizacyjnym (wraz z planem operacyjnym ) Programu
Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego. W Raporcie określony został stopień
realizacji zadań, poniesione koszty oraz źródła finansowania, w latach 2007 – 2008.
Nie we wszystkich przypadkach możliwe było przedstawienie kosztów, gdyż nie wszystkie
przedsięwzięcia wiązały się z nakładami finansowymi. Wiele zaproponowanych działań to
zadania administracyjne lub takie, które należą do codziennych obowiązków danego organu
wykonawczego.
3
Podstawa prawna wykonania opracowania
Na szczeblu krajowym zostały wprowadzone nowe ustawy oraz wprowadzono zmiany do
ustaw, m.in.:
• ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr
25, poz. 150 ze zm.)
• ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227 ze zm.)
• ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz.
1220 ze zm.)
• ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych
i innych substancji (Dz. U. z 2009 r. Nr 130, poz. 1070)
wraz z rozporządzeniami wykonawczymi do ustanowionych przepisów.
Niniejsze opracowanie zostało sporządzone w wyniku realizacji obowiązku określonego
w art.18 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. (Dz. U. z 2008 r.
Nr 25, poz. 150 ze zm.). Zgodnie z wyżej wymienionym przepisem organ wykonawczy powiatu
sporządza co 2 lata raport z wykonania programu ochrony środowiska i przedstawia go radzie
powiatu. Roczne opóźnienie wynika z faktu oczekiwania na raporty gminne, potrzebnych do
przedstawienia pełnej realizacji zadań własnych i koordynowanych powiatu oraz gmin.
Tylko Gmina Biały Bór wywiązała się z ustawowego obowiązku (raport przyjęty Uchwałą nr
XLI /333/10 Rady Miejskiej w Białym Borze z dnia 18 marca 2010r.) – jednakże opracowanie
zawiera tylko treści ogólne, bez doprecyzowania konkretnych działań i poniesionych kosztów;
Miasto oraz Gmina Szczecinek są w trakcie opracowywania przedmiotowego dokumentu (dane
z projektów wykorzystano w treści niniejszego opracowania); pozostałe gminy pomimo
dwukrotnych monitów, nie przeprowadziły procedury raportowania. Niniejszy raport obejmuje
lata 2007 - 2008, kolejny raport obejmujący lata 2009 - 2010 będzie opracowany w 2011 roku.
4
Odpowiedzialność za nadzór i realizację zadań określonych w Programie
Ochrony Środowiska Powiatu Szczecineckiego oraz za przyjęcie raportu
z ich wykonania
Za realizację zadań wyznaczonych w „ Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu
Szczecineckiego” odpowiedzialne są:
- Zarząd Powiatu Szczecineckiego oraz jego jednostki organizacyjne – w ramach zadań
własnych powiatu (tj. przedsięwzięć finansowanych w całości lub częściowo ze środków
będących w dyspozycji powiatu);
3
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
- przedsiębiorstwa oraz organy i instytucje szczebla wojewódzkiego i centralnego bądź instytucje
działających na terenie powiatu, ale podległe bezpośrednio organom wyższego szczebla –
w ramach zadań koordynowanych związanych z ochroną środowiska i racjonalnym
wykorzystaniem zasobów naturalnych finansowanych ze środków będących w dyspozycji
podmiotów realizujących;
- organy samorządu terytorialnego, w tym związki komunalne – w ramach zadań wspieranych,
dla których władze powiatu przewidują wsparcie, przy czym forma wsparcia może być
organizacyjna i/lub finansowa.
Zarówno Program Ochrony Środowiska jak i raporty z jego realizacji przedkładane są
Radzie Powiatu Szczecineckiego.
5
Strategia planowania działań i schemat ich realizacji
W latach 2007 – 2008 uchwalone zostały nowe dokumenty planistyczne i programowe,
a część pozostałych została zaktualizowana. Najważniejsze dokumenty, zawierające ustalenia
dotyczące m.in. ochrony środowiska i infrastruktury mogącej wpłynąć na stan środowiska
przedstawiono poniżej. Ustalenia tych dokumentów zostały uwzględnione podczas
wykonywania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego:
- Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2009-2012 z uwzględnieniem perspektywy do
roku 2016
Polityka Ekologiczna jest dokumentem strategicznym, określającym cele i priorytety
ekologiczne, a poprzez to wskazującym kierunek działań koniecznych dla zapewnienia
właściwej ochrony środowisku naturalnemu. Do realizacji tych założeń władze samorządowe
przygotowują odpowiednio wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska;
- Narodowa Strategia Spójności (NSS)
Narodowa Strategia Spójności 2007-2013 jest strategicznym dokumentem określającym
priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdrażania funduszy unijnych: Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu
Spójności na lata 2007-2013. Celem strategicznym NSS jest tworzenie warunków dla rozwoju
konkurencyjności polskiej gospodarki. NSS będzie realizowana przy pomocy Programów
Operacyjnych zarządzanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego oraz 16 Regionalnych
Programów Operacyjnych zarządzanych przez zarządy poszczególnych województw;
- Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej (NSEE)
Strategia ta jest dokumentem identyfikującym i hierarchizującym główne cele edukacji
środowiskowej. Wskazuje także możliwości ich realizacji. Cele zawarte w NSEE zostaną
przełożone na konkretne zadania w „Narodowym Programie Edukacji Ekologicznej” oraz w
programach lokalnych, służących realizacji zadań edukacyjnych promujących ideę ekorozwoju;
- Program Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego na lata 20082011 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2012- 2015 (będący aktualizacją Programu
Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego przyjętego Uchwałą Nr
XXXV/356/02 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z 7 października 2002 r.
W dniu 31 marca 2008 roku Sejmik Województwa Zachodniopomorskiego uchwalił
aktualizację Programu Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego 2008 – 2011
(Uchwała Nr XVIII/175/08 ). Program jest spójny z nadrzędnym dokumentem wytyczającym
cele i kierunki działań w zakresie polityki ekologicznej województwa, jakim jest „Strategia
rozwoju województwa zachodniopomorskiego do roku 2020” i stanowi jej rozwinięcie
w odniesieniu do zagadnień środowiskowych;
- Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego 2007–2013
Jest to główny instrument służący realizacji celów Strategii Rozwoju Województwa
Zachodniopomorskiego do roku 2013, przy wykorzystaniu środków z Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego. Jednocześnie wpisuje się w cele i priorytety Narodowych
Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013 wspierających wzrost gospodarczy i zatrudnienie
4
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
(Narodowa Strategia Spójności), które są podstawą przygotowania w ramach polityki spójności
poszczególnych Programów Operacyjnych;
- Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020
W Strategii znajdują się zapisy celów i kierunki działań uwzględniające zmiany zewnętrznych
i wewnętrznych uwarunkowań rozwoju regionu, a także determinanty unijnej i krajowej polityki
regionalnej.
Wyżej wymienione dokumenty wyznaczają kierunki działań inwestycyjnych i społecznych
w odniesieniu do regionu i powiatu. Zapisy planistyczne pozwalają dokonywać właściwych
decyzji z możliwością analizy przyszłych skutków, a także zaplanować ekonomiczne aspekty
realizacji zadań w perspektywie kilku lat.
Założeniem realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska, jest osiągnięcie poprawy
stanu jakości środowiska poprzez planowane i systematyczne działania w różnych obszarach
związanych pośrednio lub bezpośrednio z ochroną środowiska, spójne ze Strategią Rozwoju
Powiatu Szczecineckiego do 2015 roku, jak również z innymi dokumentami sektorowymi,
zwłaszcza w zakresie energetyki, energetyki odnawialnej, rolnictwa i obszarów wiejskich,
rozwoju regionalnego, edukacji ekologicznej, transportu, leśnictwa.
W ramach ustalonych obszarów działania założono realizację następujących celów:
Obszar: Gorące punkty
1. Cel: minimalizacja wpływu na środowisko oraz eliminacja ryzyka dla zdrowia ludzi
w miejscach największego oddziaływania na środowisko;
Obszar: Gospodarka wodna
2. Cel: zapewnienie odpowiedniej jakości użytkowej wód, racjonalizacja zużycia wody,
zwiększenie zasobów w zlewniach;
Obszar: Gospodarka odpadami
3. Cel: realizacja „Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Szczecineckiego”;
Obszar: Poprawa jakości środowiska
4. Cel: A. zapewnienie wysokiej jakości powietrza, redukcja emisji pyłów i gazów do
powietrza atmosferycznego;
B. zminimalizowanie uciążliwości hałasu;
C. ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym;
Obszar: Racjonalizacja użytkowania surowców
5. Cel: Racjonalne zużycie energii, surowców i materiałów wraz ze wzrostem udziału
wykorzystywanych zasobów odnawialnych;
Obszar: Ochrona powierzchni ziemi
6. Cel: Ochrona powierzchni ziemi i gleb przed degradacją, rekultywacja terenów
zdegradowanych;
Obszar: Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych
7. Cel: Zachowanie walorów i zasobów przyrodniczych z uwzględnieniem
georóżnorodności i bioróżnorodności;
Obszar: Przeciwdziałanie poważnym awariom
8. Cel: ochrona przed poważnymi awariami oraz sprostanie nowopowstającym zadaniom,
takim jak zapewnienie bezpieczeństwa chemicznego i biologicznego;
Obszar: Edukacja w zakresie ochrony środowiska
9. Cel: podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców powiatu.
Poszczególnym celom strategicznym, w ramach wyznaczonych kierunków działań
przyporządkowano konkretne zadania z określeniem czasu ich realizacji i instytucji, które
powinny je realizować lub współrealizować. Zadania pogrupowano według wyżej opisanego
schematu i przyjęto do realizacji w formie harmonogramu, stanowiącego podsumowanie
Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego”.
5
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Realizacja poszczególnych celów, przez wykonywanie faktycznych i zaplanowanych
działań, zgodnych z założonymi kierunkami, powinna podlegać kontroli skuteczności i ich
przydatności dla osiągnięcia zamierzonych pozytywnych zmian w środowisku. Powiatowy
Program Ochrony Środowiska opisuje system monitorowania, oparty na:
a/ monitoringu środowiska
b/ monitoringu programu
c/ monitoringu odczuć społecznych.
Na podstawie wyników uzyskanych z poszczególnych elementów systemu nadzoru nad
Programem, możliwe powinno być dokładne dokonanie oceny procesu wdrażania, jak i również
dokonywania modyfikacji programu.
Niniejsze opracowanie stanowi podsumowanie działań podjętych na terenie Powiatu
Szczecineckiego w ramach przyjętego harmonogramu w ciągu dwóch lat: 2007 i 2008.
6
Ocena stopnia zaawansowania realizacji Programu Ochrony Środowiska
6.1 Gorące punkty
Obszar działania „Gorące punkty” stanowi cel nr 1 wyznaczony w Programie ochrony
środowiska Województwa Zachodniopomorskiego i został przepisany wprost do Powiatowego
Programu Ochrony Środowiska. Istotą tego celu jest minimalizacja wpływu na środowisko oraz
eliminacja ryzyka dla zdrowia ludzi, w miejscach największego oddziaływania na środowisko
w skali województwa. Działania realizujące ten cel obejmują zarówno ochronę powietrza,
powierzchni ziemi jak i zasobów wodnych.
Dla realizacji zamierzonego celu przyjęto:
Kierunki działania: zgodne z celami.
Zaplanowane zadania: szczegółowo wymienione w tabeli 1.
Jednostki i podmioty odpowiedzialne za realizacje zadania: zaplanowane działania należą
głównie do zadań własnych gmin i ich jednostek organizacyjnych wspieranych przez Powiat.
Jako działania koordynowane, przyjęto do realizacji zadania związane z inwestycjami
indywidualnych użytkowników środowiska oraz działaniami organów i instytucji szczebla
wojewódzkiego i centralnego.
Założony termin realizacji: 2007 – 2008
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
PLANOWANE
1.
Rewitalizacja
jeziora Trzesiecko
Samorządy
gminne
i samorząd
powiatowy
x
6
x
x
2008
2007
2006
2005
2004
Tabela 1. Wykonanie harmonogramu – Gorące punkty – minimalizacja wpływu na środowisko oraz eliminacja
ryzyka dla zdrowia ludzi w miejscach największego oddziaływania na środowisko
Lata realizacji
Jednostki
Szacunkowe
Opis
i podmioty
Źródła
Lp.
koszty
przedsięwzięcia
odpowiedzialne
finansowania
wdrożenia
za realizację
600 000 zł
Budżety
samorządów
lokalnych,
fundusze
pomocowe
UE,
NFOŚiGW,
WFOŚiGW
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
1.
- zabiegi aeracji
mobilnej na
jeziorze Trzesiecko
oraz ustawienie
aeratorów
pulweryzacyjnych
ZREALIZOWANE
- monitoring jeziora
1.
1.
PLANOWANE
1.
2.
ZREALIZOWANE
2.
2.
2.
- separatory wód
deszczowych na
przedłużeniu ulic:
Kilińskiego,
Lelewela,
Szczecińskiej,
Piłsudskiego,
Jasnej, Jeziornej
- odłowy kontrolne
ryb i zarybianie
wód jeziora
Trzesiecko
Uporządkowanie
zlewni jezior w
celu przywrócenia
ich funkcji
biologicznej
Utrzymywanie
i konserwacja rzek:
konserwacja cieków
podstawowych na
długości 255,6 km
oraz systemem
zleconym na dł.
54,05 km:
1.Gmina Barwice:
Rzeka Rudy Rów
Rzeka Gęsia, Rzeka
Parsęta, Rzeka
Brzeźniczka, Rzeka
Żegnica, Rzeka
Lubiatówka
x
220 000 zł
220 000 zł
x
24 400 zł
36 600 zł
x
Miasto
Szczecinek
x
Miasto
Szczecinek
Budżet
miasta,
WFOŚiGW,
PFOŚiGW,
Kronospan
Szczecinek
Sp. z o.o.
Budżet miasta
244 470 zł
x
Miasto
Szczecinek
x
1 933 000 zł
x
147 950 zł
x
60 440 zł
69 433 zł
x
Miasto
Szczecinek
Samorządy
gminne leżące
w zlewni jezior
i samorząd
powiatowy
Brak danych
kosztowych
Zadanie ciągłe
ZZMiUW
w Szczecinie
Terenowy
Oddział
w Szczecinku
x
x
x
2.Gmina Biały
Bór:
Rzeka Chechło
x
59 584,72 zł
193 894,00 zł
x
50 476,22 zł
54 930,00 zł
x
112 996,72 zł
97 861,00 zł
x
x
3.Gmina Borne
Sulinowo : Kanał
Juchowski, Kanał
„A”, rzeka Biała,
Kanał Mosiński,
Kanał Krągi
7
Budżet miasta
Budżety
samorządów
lokalnych,
fundusze
pomocowe
UE,
NFOŚiGW,
WFOŚiGW
Środki
własne:
ZZMiUW
w Szczecinie
Terenowy
Oddział
w Szczecinku
oraz osób
fizycznych
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
4.Gmina
Grzmiąca :Kanał
Graniczny, Rzeka
Parsęta, Rzeka
Trzebiegoszcz,
Rzeka Łozica
x
5.Gmina
Szczecinek: Rzeka
Parsęta, Kanał
Mosiński, Rzeka
Bielska Struga,
Rzeka Biała, Rzeka
Gwda, Rzeka
Osoka
x
6. Miasto
Szczecinek:
Rzeka Nizica
x
Niwelacja i
przygotowanie
plaży w Świątkach
przy jeziorze
Trzesiecko
Zagospodarowanie
zieleni parkowej
wzdłuż linii
brzegowej jeziora
Trzesiecko
(usuwanie,
nasadzenia,
pielęgnacja)
Stabilizacja
zwierciadła
wodnego w jeziorze
Kiełpino poprzez
wyrównanie
odpływu w
miejscowości
Kiełpino
Wycinanie trzciny
na jeziorach
dzierżawionych (zg.
z pozwoleniami
wodno prawnymi)
PLANOWANE
2.
3.
Bieżąca
konserwacja plaż
oraz badania wody
Wykonanie
remontu urządzeń
wodnych służących
utrzymaniu retencji
wodnej
w zbiornikach
Baczyno,
Baczynko, i innych
x
5 627,72 zł
63 186,00 zł
x
150 174,22 zł
121 967,00 zł
x
14 291,25 zł
20 717,00 zł
x
21 400 zł
Środki własne
Powiat
Szczecinecki
x
Środki własne
x
164 730,77 zł
39 782,98 zł
x
182 000,00 zł
x
2 992,00 zł
x
Brak danych
kosztowych
Środki własne
x
x
Brak danych
kosztowych
Środki własne
x
x
x
x
1 647,00 zł
668,56 zł
Miasto Szczecinek
PGK Sp. z o.o.
Powiat
Szczecinecki
ZZMiUW
w Szczecinie
Terenowy Oddział
w Szczecinku
Przedsiębiorstwa
Rybackie
Sp. z o.o.: w
Szczecinku i
Czaplinku
Środki własne
Gmina Grzmiąca
Gmina Grzmiąca
Nadleśnictwa
x
8
Zależne od
posiadanych
środków
Budżety
samorządów
lokalnych,
fundusze
pomocowe
UE,
NFOŚiGW,
WFOŚiGW
Porządkowanie plaż
nad zbiornikami
wody Baczyno,
Baczynko
Gmina Grzmiąca
x
Wykonanie
zbiorników małej
retencji wodnej
„Jeleni Ruczaj” ob.
Żółtnica Gm.
Szczecinek
Nadleśnictwo
Czarnobór
x
4.
Energetyka cieplna
(likwidacja lub
modernizacja
instalacji
niespełniających
wymagań ochrony
środowiska)
Użytkownicy
środowiska
4.
Modernizacja
kotłowni
„Browarowa” ul.
Cieślaka 7 (zamiana
kotła KR 100 o
mocy 2,33 MW na
kocioł AMK o
mocy 4,5 MW)
4.
Realizacja planu
uciepłowienia
Miasta oraz
likwidacji
ogrzewania
piecowego
i indywidualnych
kotłowni etażowych
(przyłączanie do
sieci miejskiej
budynków)
4.
-Likwidacja
kotłowni opalanej
miałem przy ul.
Orła Białego 4 w
Bornem Sulinowie;
-zgłoszenie
kotłowni na
biomasę przy ul.
Brzechwy 10 w
Bornem Sulinowie;
(zwiększenie mocy:
2 kotły na biomasę i
jeden kocioł na
olej);
-przyłączenie 12
obiektów (w
Bornem Sulinowie)
do sieci miejskiej
3.
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
ZREALIZOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
x
x
x
x
x
x
x
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Brak danych
kosztowych
Środki własne
jednostek
realizujących
Brak danych
kosztowych
Środki własne
235 500 zł
200 000 zł
Środki własne
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Miejska
Energetyka
Cieplna
Sp. z o.o.
w Szczecinku
x
x
Miejska
Energetyka
Cieplna
Sp. z o.o.
w Szczecinku
x
x
x
PUK Sp. z o.o. w
Bornem
Sulinowie
x
x
x
x
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie założonego miernika.
9
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Ad. pkt 1.
W przypadku zadania, jakim jest Rewitalizacja wód Jeziora Trzesiecko, założony miernik
„realizacja zadania” został błędnie określony, gdyż nie można określić konkretnych parametrów,
jakie docelowo osiągną wody jeziora Trzesiecko w momencie uznania Jeziora za
zrewitalizowane. Złożoność procesu odnowy zbiornika, jak i różnorodność elementów, które
wykluczą lub potwierdzą przywrócenie funkcji zbiornika jako stabilnego ekosystemu, nie dają
możliwości stwierdzenia, w założonym krótkim okresie czasu, jednoznacznego wykonania
zadania. O poprawie stanu czystości jeziora świadczyć będą zarówno wyniki badań
fizykochemicznych wody jak i badań składu fito- i zooplanktonu oraz analiza składu
gatunkowego flory i fauny jeziora.
Założony miernik służył porównaniu stanu jeziora w rozpatrywanym czasie z danymi za
okresy poprzednie. Obserwowana tendencja (poprawa lub pogorszenie) mierzonych parametrów
decydowała o skuteczności podejmowanych działań w celu osiągnięcia zamierzonego celu.
Problemy związane z eutrofizacją jeziora Trzesiecko są bardzo istotne ze względu na
położenie jeziora (w granicach miasta Szczecinek), ale również ze względu na zagrożenie
eutrofizacją innych połączonych z nim akwenów.
Jezioro Trzesiecko jest corocznie poddawane zabiegom rekultywacyjnym polegającym na
napowietrzaniu wód przydennych w celu częściowej inaktywacji zasobów biogenów zawartych
w osadach dennych, głównie fosforu. By proces ten zdecydowanie przyspieszyć zastosowano do
inaktywacji fosforu siarczan żelaza w celu wytrącenia pewnej puli fosforu mineralnego z toni
wodnej tak by w sezonie wegetacyjnym dla fitoplanktonu zmniejszyć impuls eutrofizacyjny. Ma
to na celu niedopuszczenie do pojawienia się powtarzającego się już od kilku lat uporczywego
zakwitu sinic, wytwarzających groźne toksyny.
W 2007 roku przeprowadzono trzy zabiegi aeracji mobilnej oraz sześciokrotne zarybianie
jeziora (narybek węgorza, suma letniego, szczupaka, jazia, lina, karasia złocistego). Poza
prowadzonym na bieżąco monitoringiem stanu wód, modernizowano separatory wód
deszczowych (na przedłużeniu ul. Kilińskiego i Lelewela).
W roku 2008 przeprowadzono zabiegi aeracji mobilnej oraz kontynuowano proces
zarybiania (węgorz europejski, sum europejski letni, szczupak, jaź, lin kroczek). W 2008 roku
zamontowano separator z osadnikiem, który został wykonany przy basenie (ul. Szczecińska,
Piłsudskiego) oraz wykonano dwa inne separatory na przedłużeniu ul. Jasnej i Jeziornej.
Wraz ze realizowanymi inwestycjami, podnoszona jest także świadomości ekologiczna
mieszkańców Szczecinka. Szereg debat telewizyjnych i radiowych, tablice informacyjne, liczne
artykuły na łamach lokalnej prasy, zaangażowanie w proces inwestycyjny wiodących zakładów
przemysłowych, jednostek organizacyjnych organów administracji samorządowej i rządowej
a także środowiska naukowego (Politechnika Koszalińska, Akademia Rolnicza w Poznaniu,
a wcześniej Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Słupsku) nadały założonemu celowi rangę
wspólnego problemu, do rozwiązania, którego wspólnie zmierza cała lokalna społeczność.
Obserwowana tendencja - poprawy mierzonych parametrów, świadczy o skuteczności
podejmowanych działań w celu osiągnięcia zamierzonego celu.
Ad. pkt 2
Prowadzone systematycznie prace związane z utrzymywaniem i konserwacją wód
powierzchniowych polegające m.in. na udrażnianiu koryt rzek poprzez usuwanie zatorów,
obkaszaniu skarp, odmulaniu dna, wspomagają procesy samooczyszczania rzek i jezior. Wraz
z usuniętymi poza zbiorniki wodne częściami roślin usuwane są również związki biogenne
wbudowane w biomasę.
Starosta Szczecinecki wnikliwie analizuje wnioski o pozwolenia wodnoprawne: na
szczególne korzystanie z wód, w tym m.in. na: wprowadzanie ścieków do wód
powierzchniowych i do ziemi oraz pobór wód powierzchniowych i podziemnych (w 2007 roku
27 decyzji, w 2008 roku 25 decyzji), na wykonanie urządzeń wodnych, w tym m.in.: wylotów
10
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
kanalizacyjnych, pomostów, studni, przejść przez wody powierzchniowe (w 2007 roku 12
decyzji, w 2008 roku 42 decyzje) oraz nadzoruje ich przestrzeganie.
Zadanie jest realizowane i konsekwentnie kontynuowane.
Ad. pkt 3.
W gminie Grzmiąca są dwa zbiorniki retencyjne zasilane wodą pobieraną z rzeki Łozicy
przez doprowadzalnik. Są to położone na północny – wschód od miejscowości Grzmiąca
zbiorniki wodne Baczynko i Baczyno, o powierzchni odpowiednio 20 i 28 ha. Urząd Gminy
Grzmiąca posiada pozwolenie wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód rzeki Łozicy
i jeziora Łozice w celu regulowania przepływu wody w rzece Łozicy oraz uzupełnienie wody
w zbiornikach: Baczyno i Baczynko, oraz skierowanie wód do tych zbiorników retencyjnych za
pomocą ujęcia zlokalizowanego na jazie piętrzącym w km 3+750 rzeki Łozicy. Piętrzenie wód
rzeki Łozicy i retencjonowanie wody w zbiornikach Baczyno i Baczynko, według pozwolenia
odpowiada następującym dopuszczalnym parametrom:
- maks. rzędna piętrzenia w zbiorniku Baczyno
- 132,0 m n.p.m.;
- min. rzędna piętrzenia w zbiorniku Baczyno
- 130,5 m n.p.m.;
- maks. rzędna piętrzenia w zbiorniku Baczynko
- 124,3 m n.p.m.;
- min. rzędna piętrzenia w zbiorniku Baczynko
- 122,8 m n.p.m.
Z uwagi na brak środków finansowych Gmina Grzmiąca nie wykonała remontu urządzeń
wodnych służących utrzymaniu retencji wodnej w zbiornikach Baczyno i Baczynko.
Przeprowadzono natomiast prace mające na celu poprawę walorów rekreacyjnych ww.
zbiorników wodnych.
Retencja wody odbywa się również poprzez zbiorniki wód stojących tzw. obiekty małej
retencji wodnej. Są to stawy, śródpolne oczka wodne oraz wyrobiska poeksploatacyjne
wypełnione wodą. W celu zwiększenia retencji wykonywane są, zwłaszcza na obszarach leśnych
sztuczne zbiorniki wodne. Przykładem są „Zbiorniki Jeleni Ruczaj” wykonane przez Państwowe
Gospodarstwo Leśne „Lasy Państwowe” – Nadleśnictwo Czarnobór na terenie Leśnictwa
Czarnobór. Utworzono zespół dziesięciu zbiorników o łącznej powierzchni 2,16 ha i łącznej
objętości retencjonowanej wody 26760 m3.
Zadanie będzie realizowane w kolejnych latach.
Ad. pkt 4.
Samorząd Powiatu Szczecineckiego od lat prowadzi działania naprawcze, mając na uwadze
optymalne sposoby dostawy energii cieplnej do swoich jednostek. Również samorządy gminne
podejmują działania zmierzające do wyeliminowania przestarzałych instalacji grzewczych
funkcjonujących na swoim terenie. W ramach działań własnych likwidowano sukcesywnie
kotłownie opalane paliwem stałym (niskosprawne, o przestarzałej konstrukcji, bez odsiarczania i
odazotowania spalin, automatyki pogodowej, instalacji podmieszania zapewniającej właściwą
temperaturę wody w instalacji c.o. – wpływającej znacząco na sprawność kotłów i komfort
cieplny w budynkach), podłączając jednostki do miejskich sieci cieplnych lub modernizując
kotłownie. Jednocześnie wspierano działania mające na celu ograniczanie liczby źródeł niskiej
emisji, polegające głównie na przyłączaniu gospodarstw domowych do zbiorczych sieci
ciepłowniczych i likwidacji indywidualnych źródeł ogrzewania.
Przyjętym miernikiem realizacji zadania jest ilość zlikwidowanych kotłowni etażowych oraz
przyłączeń do sieci miejskiej.
Zlikwidowane kotłownie o niskich parametrach Szczecinku:
11
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
2007 - rok
Lp.
Adres
rodzaj kotłowni
właściciel
1
Koszalińska 10
kotłownia etażowa
Wspólnota mieszk.
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Kościuszki 38
Kosińskiego 34
Kosińskiego 32
Kosińskiego 28-30
Kosińskiego 24-26
1-go Maja 6
Myśliwska 4-5
Myśliwska 6-7
Ordona 7
kotłownia gazowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
ZOZ Szczecinek
Wspólnota WAM
Wspólnota WAM
Wspólnota WAM
Wspólnota WAM
dawny MDK Staciwa
Wspólnota WAM
Wspólnota WAM
Hotel OSKAR
11 Ks. Elżbiety 1
kotłownia gazowa
LO
12 Mickiewicza 2
kotłownia etażowa
POSWiT
13 28-Lutego 3
kotłownia etażowa
PEOZET
14 Polna 15
15 Powst. Wlkp. 4/2
16 1-Maja 34-36
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
piece i kotłownie etaż.
Wspólnota mieszk.
Osoba fizyczna
ZGM Wspólnota
17 Koszalińska 54-56
piece
KONSUMY
2008 - rok
Lp.
Adres
1 Wyszyskiego 32
2 Artyleryjska 3
3 Kilińskiego 1
4 Kościuszki 47-49
5 Wyszyskiego 82-84
6 Boh.Stalingradu 4
7 Wiśniowa 10
8 Plac Wolności 15
9 Wodociągowa 12
10 1-Maja 35
11 Słowiańska 37
rodzaj kotłowni
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia gazowa
kotłownia gazowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
kotłownia etażowa
właściciel
ZGM TBS
ZGM TBS
SAPiK
ZON Starostwo
ZGM TBS
Osoba fizyczna
Osoba fizyczna
ZGM TBS
Osoba fizyczna
Osoba fizyczna
BOMAR
Obiekty przyłączone do sieci miejskiej:
2007 - rok
Adres
Lp.
1 Koszalińska 10
2 Kościuszki 38
3 Kosińskiego 34
4 Kosińskiego 32
5 Kosińskiego 28-30
6 Kosińskiego 24-26
7 1-go Maja 6
8 Myśliwska 4-5
9 Myśliwska 6-7
10 Ordona 7
11 Ks. Elżbiety 1
12 Mickiewicza 2
13 28-Lutego 3
właściciel
Wspólnota mieszk.
ZOZ Szczecinek
Wspólnota WAM
Wspólnota WAM
Wspólnota WAM
Wspólnota WAM
dawny MDK Staciwa
Wspólnota WAM
Wspólnota WAM
Hotel OSKAR
LO
POSWiT
PEOZET
12
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
14
15
16
17
Polna 15
Powst. Wlkp. 4/2
1-Maja 34-36
Koszalinska 54-56
Wspólnota mieszk.
Osoba fizyczna
ZGM Wspólnota
KONSUMY
2008 - rok
Adres
Lp.
1 Wyszyńskiego 32, 69a
2 Artyleryjska 3
3 Kilińskiego 1
4 Kościuszki 47-49
5 Wyszyńskiego 82-84
6 Boh. Stalingradu 4
7 Wiśniowa 10
8 Plac Wolności 15
9 Wodociągowa 12
10 1-Maja 35
11 Słowiańska 37
12 Kościuszki 38
13 Polna
14 Zielona 58
15 Polna
właściciel
ZGM TBS, część hotelu "Pojezierze"
ZGM TBS
SAPiK
ZON Starostwo
ZGM TBS
Osoba fizyczna
Osoba fizyczna
ZGM TBS
Osoba fizyczna
Osoba fizyczna
BOMAR
budynek szpitalny firmy Apo-Pharma
2 bud. nowe, bud. Socjalne ZGM TBS
1 bud. mieszkalny (39 mieszkań)
bud. mieszkalny MAT-BET
Zadanie jest realizowane i będzie konsekwentnie kontynuowane.
6.2 Gospodarka wodna
Najważniejszym dokumentem wyznaczającym kierunki szeroko pojętych działań w zakresie
ochrony środowiska, w obszarze gospodarka wodna w Polsce jest „Polityka Ekologiczna
Państwa na lata 2007 – 2010”. W tejże polityce, obok działań o charakterze systemowym,
zawarte są konkretne cele i kierunki działań, w tym cele i działania podejmowane dla
zrównoważonego wykorzystania zasobów środowiska, surowców, materiałów, wody i energii,
a także kształtowania stosunków wodnych i ochrony przed powodzią. Polityka Ekologiczna
Państwa jest zbieżna z wymogami dyrektywy 2000/60/WE (Ramowej Dyrektywy Wodnej),
której celem jest doprowadzenie do osiągnięcia przez wody powierzchniowe dobrego stanu wód
tak pod względem ekologicznym jak i jakościowym do 2015 roku. Kształtuje ona potrzeby
względem zasobów wodnych oraz ochrony przed powodzią i skutkami suszy, osiągane między
innymi poprzez dążenie do zapewnienia dobrego stanu wód i efektywną ochronę przed powodzią
i suszą.
W „Powiatowym Programie Ochrony Środowiska”, po uwzględnieniu lokalnych
uwarunkowań hydrologicznych i środowiskowych, ostatecznie przyjęto do realizacji trzy
podstawowe cele:
§ Zapewnienie odpowiedniej jakości użytkowej wód;
§ Racjonalizacja zużycia wody;
§ Zwiększenie zasobów w zlewniach
oraz postawiono dodatkowy cel:
§ Realizacja Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych.
Ponieważ nazwy założonych celów zostały ściśle doprecyzowane, przyjęto je do realizacji
również jako kierunki działań, definiując jedynie poszczególne przedsięwzięcia służące ich
osiągnięciu.
Dla realizacji zamierzonych celów przyjęto:
Kierunki działania: zbieżne z celami.
Zaplanowane zadania: szczegółowo wymieniono w tabeli 2.
13
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Wśród planowanych przedsięwzięć wyróżnić można dwie główne grupy, związane z:
1. Rozbudową, renowacją i modernizacją sieci wodociągowej oraz stacji uzdatniania wody
w celu zapewnienia odpowiedniej jakości wody pitnej;
2. Modernizacją, rozbudową i utrzymaniem sieci kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni
ścieków w celu zapewnienia skutecznego systemu odbioru ścieków z terenu powiatu oraz
ich oczyszczenia w stopniu gwarantującym utrzymanie właściwego stanu wód
powierzchniowych;
Jednostki i podmioty odpowiedzialne za realizacje zadania: zaplanowane działania należą
głównie do zadań własnych gmin i ich jednostek organizacyjnych wspieranych przez Powiat.
Jako działania koordynowane, przyjęto do realizacji zadania związane z inwestycjami
indywidualnych użytkowników środowiska oraz działaniami organów i instytucji szczebla
wojewódzkiego i centralnego.
Założony termin realizacji: zgodnie z terminarzem w tabeli 2.
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
Poprawa jakości
wody pitnej dzięki
6 modernizacji
istniejących stacji
uzdatniania wody
Samorządy
gminne
Zakłady
wodociągowe
Modernizacja
rurociągów na stacji
uzdatniania wody
6 Bugno w Szczecinku
PWiK
Sp. z o.o.
w Szczecinku
wymiana zasuw o
średnicy 500
PWiK
Sp. z o.o.
w Szczecinku
PLANOWANE
ZREALIZOW
ANE
PLANOWANE
Opracowanie
i realizacja programu
ograniczania
zanieczyszczeń wód
spowodowanych
7 produkcją rolną przez
realizację ustawy
o rolnictwie
ekologicznym
i Kodeksu Dobrej
Praktyki Rolniczej
Wojewoda
Samorząd
wojewódzki
x
x
2008
WIOŚ Szczecin
x
2007
Program monitoringu
środowiska
5 w województwie
zachodniopomorskim
w latach 2007 – 2008
2006
WIOŚ Szczecin
RZGW Szczecin
RZGW Poznań
PIG
2005
PLANOWANE
Reorganizacja
systemu monitoringu
5 i oceny jakości wód
powierzchniowych
i podziemnych
Lp.
Lata realizacji
2004
Opis przedsięwzięcia
Jednostki
i podmioty
odpowiedzialne
za realizację
ZREALIZ
OWANE
Tabela 2. Wykonanie harmonogramu – Gospodarka wodna – zapewnienie odpowiedniej jakości użytkowej wód,
racjonalizacja zużycia wody i realizacja Krajowego Programu Oczyszczalnia Ścieków Komunalnych
x
x
x
Zadanie ciągłe
x
Szacunkowe
koszty
wdrożenia
Źródła
finansowania
Brak danych
kosztowych
Budżet Państwa,
NFOŚiGW,
WFOŚiGW
Brak danych
kosztowych
Budżet Państwa,
NFOŚiGW,
WFOŚiGW
Brak danych
kosztowych
Środki własne
jednostek
realizujących,
środki
pomocowe UE
139 790 zł
Środki własne
x
x
x
14
x
x
x
x
17 600 zł
37 470 zł
Brak danych
kosztowych
Środki własne
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
Budżet Państwa,
ARiMR, ANR
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Zintensyfikowanie
rozbudowy, renowacji
8
i modernizacji sieci
wodociągowej
Samorządy
gminne
x
Miasto
Szczecinek
x
Doposażenie sieci
wodociągowej w
odpowietrzniki
PWiK
Sp. z o.o.
w Szczecinku
x
PLANOWANE
PWiK
Sp. z o.o.
w Szczecinku
Przeprowadzenie akcji
edukacyjno –
informacyjnej
propagującej
9
optymalizację zużycia
wody przez
indywidualnych
użytkowników
Powiat
Gminy
Szkoły
Pozarządowe
organizacje
ekologiczne
Prowadzenie stałych
akcji informacyjnoedukacyjnych na
temat racjonalnego
zużycia wody
skierowanej do
użytkowników
indywidualnych sieci
wodociągowo9 kanalizacyjnej przez
bezpośrednie dotarcie
do klientów.
Opomiarowanie
poboru wody u źródła
i u odbiorców,
opomiarowanie wody
bezpowrotnie zużytej
np. do podlewania
ogrodów
PWiK Sp. z o.o.
w Szczecinku
Zależne od
posiadanych
środków
Zadanie ciągłe
Modernizacja sieci
wodociągowej przy
ulicach: Wileńskiej,
Powstańców Wlk.,
Emilii Plater,
Winnicznej, Polnej,
Kościuszki, Podwale8 Ogrodowa,
Myśliwska, Reja
Realizacja sieci
wodociągowej Zachód
III – II etap
ZREALIZOWANE
ZREALIZOWANE
PLANOW
ANE
Na terenie Powiatu Szczecineckiego nie występują wody powierzchniowe i podziemne wrażliwe na
7 zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo
wodne. Ochrona wód realizowana jest poprzez wdrażanie zasad Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej.
x
x
Zadanie ciągłe
x
15
x
Środki własne
270 200 zł
288 600 zł
Środki własne
104 040 zł
Środki własne
8 700 zł
Środki własne
Brak danych
kosztowych
Środki własne
jednostek
realizujących,
dotacje
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
10
10
10
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
Powiat jest
organizatorem
corocznych
cyklicznych imprez w
których uczestniczą
szkoły ponadgimn.;
- konkursu
ekologicznego „Woda,
9 Powietrze”,
-Światowego Dnia
Ziemi,
-konkursu Las i jego
mieszkańcy,
-Zielonego Lata,
- Akcji Sprzątania
Świata
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Zintensyfikowanie
rozbudowy sieci
kanalizacji sanitarnej
oraz sukcesywna
modernizacja
istniejącej sieci
Samorządy
gminne
Przedsiębiorstwa
wodociągowo –
kanalizacyjne
Zintegrowana
gospodarka wodnościekowa w Dorzeczu
Parsęty – faza II
Miasto
Szczecinek,
Związek Miast i
Gmin Dorzecza
Parsęty
Budowa/modernizacja
kanalizacji sanitarnej
w Szczecinku:
- ul. Rybacka
- ul. Wiśniowa
- ul. Polna
- ul. Kosińskiego
- ul. PodwaleOgrodowa
- ul. Myśliwska
Modernizacja
przepompowni
ścieków
(Wodociągowa,
Polspan, Raciborki,
Trzesiecko)
Zakup zestawu
asenizacyjnego,
samochód do
czyszczenia
kanalizacji
Dozbrojenie miasta
Szczecinek w sieć
kanalizacyjną (Osiedle
Zachód III - II etap)
Separatory wód
deszczowych:
- ul. Lelewela i
Kilińskiego
- ul. Szczecińska i
Piłsudskiego
- ul. Jasna i Jeziorna
PFOŚiGW
Powiat
Szczecinecki
x
x
x
x
x
x
x
x
x
300,00 zł
300,00 zł
299,00 zł
300,00 zł
500,00 zł
500,00 zł
169,99 zł
319,62 zł
400,00 zł
Zależne od
posiadanych
środków
finansowych
447 000 zł
Budżety
samorządów
lokalnych,
środki
przedsiębiorstw,
środki
pomocowe UE
Środki własne
PWiK
Środki własne
PWiK
159 700 zł
42 700 zł
56 900 zł
16 100 zł
19 300 zł
10 200 zł
PWiK Sp. z o.o.
w Szczecinku
40 600 zł
Środki własne,
dotacje
219 600 zł
546 600
Środki własne
PWiK
x
83 270 zł
Środki własne
x
244 470 zł
PWiK Sp. z o.o.
w Szczecinku
x
x
PWiK Sp. z o.o.
w Szczecinku
Miasto
Szczecinek
Miasto
Szczecinek
16
x
1 933 000 zł
x
147 950 zł
Budżet Miasta
Szczecinek,
WFOŚiGW
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie założonego miernika.
Ad. pkt 5.
Program Monitoringu Środowiska dla Województwa Zachodniopomorskiego został
opracowany na podstawie Państwowego Programu Monitoringu Środowiska (PMŚ) na lata
2006 – 2008 opracowanego przez GIOŚ i zatwierdzonego przez Ministra Ochrony Środowiska.
Definiuje on zadania na poziomie kraju i wskazuje zadania do wykonania na poziomie
województwa.
Elementami składowymi monitoringu i oceny środowiska województwa są także oprócz
badań prowadzonych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie,
pomiary wykonywane przez Powiatową Stację Sanitarno – Epidemiologiczną w Szczecinku,
Zespół Elektrowni Dolna Odra, Zakłady Chemiczne Police, Woliński Park Narodowy,
Drawieński Park Narodowy, Stację Monitoringu Zintegrowanego w Storkowie, Państwowy
Instytut Geologiczny, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz inne instytucje
obowiązane do przekazywania danych pomiarowych do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony
Środowiska w Szczecinie.
Wody podziemne
Na terenie Powiatu Szczecineckiego eksploatowane są głównie wody z utworów
czwartorzędowych zasobów dwóch Głównych Zbiorników Wód Podziemnych nr 120 i 126,
które powierzchniowo pokrywają znaczną część obszaru powiatu. Zasoby wodne z tych źródeł
są wystarczające dla potrzeb powiatu.
Badania wód podziemnych na terenie powiatu prowadzone są przez WIOŚ Szczecin
w zakresie wód gruntowych i wgłębnych w 11 punktach pomiarowych. Wyniki badań w latach
2004 – 2007 przedstawia tabela poniżej.
Tabela 31 Jakość wód podziemnych w sieci krajowej w latach 2004 – 2007
Rok badania
2004
2005
2006
2007
Punkty pomiarowe wód wgłębnych
185
Wielanowo (Grzmiąca)
V
n.b
n.b
n.b
196
Turowo (Szczecinek)
III
II
III
V
206
Biały Bór (Biały Bór)
III
II
III
III
207
Spore 1 (Szczecinek)
III
II
II
II
208
Spore 2 (Szczecinek)
III
III
II
II
209
Spore 3 (Szczecinek)
III
II
III
III
210
Spore 4 (Szczecinek)
III
II
II
III
931
Spore 5 (Barwice)
II
II
II
II
1037
Nowe Koprzywno (Barwice)
III
II
II
n.b
1925
Nosibądy (Grzmiąca)
n.b
n.b
I
II
2166
Mieszałki (Grzmiąca)
n.b
n.b
n.b
II
Punkty pomiarowe wód gruntowych
185
Wielanowo (Grzmiąca)
V
n.b
n.b
n.b
206
Biały Bór (Biały Bór)
III
II
III
III
931
Spore 5 (Szczecinek)
II
II
II
II
Źródło: WIOŚ Szczecin – „Raport o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w latach 2004 –
2005”, „Raport o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w latach 2006-2007”
Nr otworu
Miejscowość (gmina)
n.b. – nie badano
Ocena wg. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu
wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników
i prezentacji stanu tych wód ( rozporządzanie nieobowiązujące)
I – wody bardzo dobrej jakości
II – wody dobrej jakości
III – wody zadawalającej jakości
IV – wody złej jakości
V – wody niezadowalającej jakości
•
•
Ocena wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód
wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych.
17
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
<10 mg NO3/dm3
10–25 mg NO3/dm3
25–40 mg NO3/dm3
40–50 mg NO3/dm3 – wody zagrożone zanieczyszczeniem azotanami*.
Badania jakości ujmowanych wód prowadził również Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny w Szczecinku – prowadzi on ocenę jakości wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi w ramach nadzoru sanitarnego dwa razy w roku.
Wody powierzchniowe
Czynnikami wpływającymi na jakość wód powierzchniowych są uwarunkowania naturalne,
takie jak warunki klimatyczne i hydrologiczne, czy zdolność samooczyszczania
oraz zanieczyszczenia antropogeniczne.
Znaczną część zanieczyszczeń trafiających do wód powierzchniowych stanowią
zanieczyszczenia obszarowe. Źródłem ich jest przede wszystkim:
1)
rolnictwo, co wynika głównie z faktu stosowania nawozów sztucznych i naturalnych,
a także środków ochrony roślin, niewłaściwego składowania i przechowywania nawozów
naturalnych (obornika i gnojowicy) oraz ich niewłaściwego stosowania na polach,
2)
niedostatecznie rozwinięta infrastruktura odprowadzająca ścieki bytowo –
gospodarcze, zwłaszcza w miejscowościach korzystających z wodociągów oraz na terenach
rekreacyjnych usytuowanych w sąsiedztwie jezior.
Do zanieczyszczeń punktowych, stwarzających bardzo poważne zagrożenie dla czystości
wód powierzchniowych należy zaliczyć:
a) bezpośrednie zrzuty surowych ścieków bytowo – gospodarczych do cieków wodnych
(na nieskanalizowanych obszarach);
b) zrzuty niedostatecznie oczyszczonych ścieków (nieodpowiadających warunkom
pozwolenia wodnoprawnego).
W zakresie oceny stanu wód płynących prowadzi się obecnie w oparciu o nowe
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 20.08.2008 r. (D.U. nr 162, poz. 1008) w sprawie
sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych.
Rzeki
Na terenie powiatu szczecineckiego Program Monitoringu Środowiska dla Województwa
Zachodniopomorskiego w 2008 r. wyznaczył następujące punkty pomiarowe monitoringu rzek.
•
Gęsia ujście do Parsęty, m. Gąski
•
Parsęta w m. Stary Chwalim
Wyniki monitoringu rzek i jezior są upowszechniane co dwa lata w formie raportów
wojewódzkich publikowanych przez WIOŚ w Szczecinie.
Tabela 4 Ocena jakości wód rzecznych w województwie zachodniopomorskim w 2008 r. wg rozporządzenia
Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód
powierzchniowych (wycinek dot. Powiatu Szczecineckiego)
Ocena
substancji
Ocena
Ocena
Ocena stanu
Ocena
szczególnie
stanu
Ocena
elementów
ekologicznego/ Ocena stanu stanu
Nazwa punktu
szkodliwych
elementów
jednolitej
pomiarowego
fizykopotencjału
chemicznego
w
(cynk,
biologicznych
części
chemicznych
ekologicznego
punkcie
miedź, fenole
wód
lotne)
Gęsia ujście do
poniżej
Parsęty, m.
dobrego
Gąski
Parsęta w m.
poniżej
Stary Chwalim
dobrego
Źródło: WIOŚ Szczecin.
dobry
IV
słaby
b.d.
zły
zły
dobry
III
umiarkowany
b.d.
zły
zły
18
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Przeprowadzone w 2008 roku badania rzek zlewni Parsęty na terenie Powiatu
Szczecineckiego w punktach pomiarowych zaliczyły wody do pozaklasowych z powodu:
•
Gęsia ujście do Parsęty, m. Gąski (wskaźnik deklasyfikujący: makrofity, azot
amonowy, azot ogólny Kjeldahla, azot azotanowy, fosfor ogólny)
•
Parsęta w m. Stary Chwalim (wskaźnik deklasyfikujacy: fitobentos, ChZTMn)
Zły stan jakości wód w ww. przekrojach wskazuje na znaczny wpływ ścieków z Barwic
i Grzmiącej. Stan czystości wód płynących w pozostałych punktach pomiarowych jest
nieznacznie lepszy – klasy II i III.
Jeziora
Wody w zbiornikach wodnych są bardziej podatne na zanieczyszczenia głównie ze względu
na położenie w zagłębieniach terenu. Podlegają one wpływom otaczającego obszaru związanym
ze spływem wód powierzchniowych zawierających związki biogenne, a substancje
zanieczyszczające mogą być trwale kumulowane w osadach dennych tych akwenów.
W 2007r. WIOŚ nie prowadził badań jezior w Powiecie Szczecineckim. W 2008 r. zostały
przebadane wody jezior: Wierzchowo i Trzesiecko.
Jezioro Wierzchowo spełnia wymagania III klasy stanu ekologicznego. Stan rozwoju roślinności
wodnej określono jako dobry (II klasa). O klasyfikacji zadecydował nadmierny rozwój
fitoplanktonu, co było przyczyną pogorszenia warunków tlenowych w warstwach przydennych
zbiornika (ocena fizykochemiczna poniżej stanu dobrego). Wynikowa ocena na podstawie oceny
stanu ekologicznego - to stan zły.
Jezioro Trzesiecko zostało zaliczone do III klasy stanu ekologicznego z uwagi na niedostateczne
natlenienie wód. Odstąpiono od oceny zawartości chlorofilu w jeziorze z uwagi na stosowanie
środków chemicznych likwidujących zakwity fitoplanktonu. Stwierdzono także w jego wodach
obecność formaldehydu. Związek ten nie jest wymieniony w rozporządzeniu. Zawartość
formaldehydu jest niska, jednak wyjaśnienia wymaga wpływ tej substancji na funkcjonowanie
biocenoz jeziornych.
W ocenie stanu czystości jezior pomocne są badania kąpielisk. Na terenie Powiatu
Szczecineckiego znajduje się bardzo duża ilość kąpielisk, z których znikoma część to kąpieliska
zorganizowane, natomiast pozostałe to tzw. kąpieliska zwyczajowe, w których nie prowadzono
badań przydatności wody do kąpieli. Badania prowadził oddział higieny komunalnej
Państwowego Powiatowego Inspektoratu Sanitarnego w Szczecinku. W roku 2008 nadzorem
sanitarnym objęte było 5 kąpielisk prowizorycznych. Ze wszystkich kąpielisk próbki wody były
pobierane zgodnie z zatwierdzonym przez WSSE harmonogramem. W czterech z nich z powodu
zanieczyszczenia mikrobiologicznego wprowadzono zakaz kąpieli. Po uzyskaniu pozytywnych
wyników badań w trzech, zakaz został cofnięty, natomiast kąpielisko „Plaża Wojskowa”
zorganizowane na jez. Trzesiecko przy ul. Kilińskiego w Szczecinku było nieczynne do końca
sezonu czyli do 31.08.08 r. Ponadto przed sezonem na zlecenie władz gminnych zbadano wodę
z 2 zwyczajowych miejsc kąpieli w Gminie Grzmiąca oraz 4 - w gminie Borne Sulinowo.
W jednym z nich zlokalizowanym na jez. Pile w miejscowości Silnowo Dolne w gminie Borne
Sulinowo stwierdzono zanieczyszczenie mikrobiologiczne. Powtórne badanie było prawidłowe.
W pozostałych miejscach wyniki były pozytywne – woda odpowiadała wymaganiom wody do
kąpieli. Podobnie jak w poprzednich latach, w ramach współpracy z Instytutem Oceanografii
Uniwersytetu Gdańskiego na kąpielisku Miejskim i kąpielisku Plaża Woskowana na jez.
Trzesiecko w Szczecinku oraz w kilku innych miejscach wykorzystywanych tradycyjnie do
kąpieli na tym jeziorze regularnie przez ca ły sezon letni prowadzono monitoring poziomu toksyn
sinicowych. Kąpielisko było czynne przez cały sezon letni. Radykalna poprawa sytuacji w tym
zakresie związana jest z prowadzonym przez Urząd Miasta w Szczecinku programem
Rewitalizacji Jeziora Trzesiecko.
19
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Źródłem zanieczyszczeń akwenów wodnych są:
• nieuregulowana gospodarka wodno-ściekowa w tym również na terenach zabudowy
letniskowej;
• spływ wód opadowych;
• zanieczyszczenia wnoszone przez cieki zasilające jeziora;
• zanieczyszczenia spływające z terenów użytkowanych rolniczo (obciążenia wód
związkami azotu i fosforu).
Poważnym problemem niosącym zagrożenie jakości wód w jeziorach, jest niekontrolowany
rozwój osiedli letniskowych nad ich brzegami. Powstają one bez zachowania stref ochronnych
i nie posiadają często odpowiedniej infrastruktury technicznej. Niewłaściwe zagospodarowanie
obszarów wokół jezior (bezpośrednich zlewni), bardzo intensywnie oddziaływuje zwłaszcza na
jeziora podatne na degradację.
Wyniki monitoringu rzek i jezior są upowszechniane co dwa lata w formie raportów
wojewódzkich publikowanych przez WIOŚ w Szczecinie. Informacje dotyczące badań
prowadzonych przez PPIS w Szczecinku są zawarte w sprawozdaniu rocznym, przedstawianym
Radzie Powiatu Szczecineckiego.
Miernikiem stopnia wykonania planu jest realizacja przedsięwzięcia w latach 2007 – 2008,
należy uznać, że zostało ono wykonane w części zakładanej na te lata, pomimo konieczności
kontynuacji w kolejnych latach
Ad. pkt 6.
Stan sanitarno- techniczny urządzeń służących do uzdatniania wody w dużej części jest
niewłaściwy, są one zniszczone i wyeksploatowane. Rozpoczęte są inwestycje w ramach
projektu „Zintegrowana Gospodarka Wodno-Ściekowa w Dorzeczu Parsęty”, które mają
poprawić istniejącą sytuację. Finansowane mają być w ramach Europejskiego Funduszu
Spójności. 18 stacji uzdatniania wody zostanie zmodernizowanych i rozbudowanych a ich sieci
wodociągowe przyłączone do sieci innych wodociągów.
Zadanie jest realizowane i będzie kontynuowane w latach kolejnych.
Ad. pkt 7.
Cele koordynowane postawione w tym punkcie realizowane są poprzez zapisy ustawy z dnia
20 kwietnia 2004 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. Nr 93, poz. 898 z późniejszymi
zmianami) oraz ustawy z dnia 26 lipca 2000 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. Nr 89 poz. 991
z późniejszymi zmianami), a także przepisy wykonawcze do tych ustaw. Istotne zmiany dotyczą
zobowiązania rolników do przechowywania nawozów naturalnych w postaci stałej
w pomieszczeniach inwentarskich lub na nieprzepuszczalnych płytach zabezpieczonych przed
przenikaniem wycieku do gruntu oraz posiadających instalację odprowadzającą wyciek do
szczelnych zbiorników a nawozów w postaci płynnej wyłącznie w szczelnych zbiornikach
o pojemności umożliwiającej gromadzenie co najmniej 4-miesięcznej produkcji tego nawozu.
Jest to jednocześnie przeniesienie Dobrej praktyki rolniczej do obowiązków ustawowych.
Rozwiązaniem systemowym jest również wprowadzenie wymogu dla dużych ferm obowiązku
opracowania planu nawożenia gnojówką i gnojowicą. Zadanie jest realizowane przez samorząd
wojewódzki.
Ad. pkt 8 i 10.
Rady miast i gmin Powiatu Szczecineckiego podjęły w lutym 2005 r. uchwały o przystąpieniu
do spółki pod nazwą: Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. w Szczecinku.
Mienie wodociągowo – kanalizacyjne stanowiące własność gmin zostało wniesione w formie
20
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
wkładu rzeczowego (aportu) do ww. Spółki lub oddanie jej, do korzystania na podstawie
stosownej umowy cywilnoprawnej.
W wyniku przystąpienia samorządów gminnych do programu pn. „Zintegrowana
gospodarka wodno – ściekowa w dorzeczu Parsęty” powstał plan kompleksowego rozwiązania
problemów zaopatrzenia w wodę oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków na terenie
Powiatu. Podmiotem odpowiedzialnym za wykonanie zadań związanych z realizacją tego
programu jest Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Szczecinku.
Gospodarka ściekowa na terenie powiatu przedstawia się następująco:
- Gmina Grzmiąca: do oczyszczalni w Grzmiącej podłączona jest sieć kanalizacyjna
z Wielanowa, Storkowa, Lubogoszczy, Suchej i Krosina. Istniejące oczyszczalnie w Równem
i Sławnie obsługują jedynie te miejscowości. W pozostałych wsiach nieczystości ciekłe
gromadzone są w zbiornikach bezodpływowych i wozami asenizacyjnymi wywożone na
oczyszczalnię w Grzmiącej. Na terenie gminy istnieją również oczyszczalnie przydomowe;
- Gmina Szczecinek: miejscowości znajdujące się w pobliżu Szczecinka tj. Skotniki, Marcelin,
Trzesieka, Godzimierz, Parsęcko i Świątki podłączone są do oczyszczalni w Szczecinku. Na
terenie gminy istnieje również oczyszczalnia w miejscowości Wierzchowo oraz Turowo, do
której przyłączona jest sieć kanalizacyjna z Omulnej. Na oczyszczalnię ścieków w Wierzchowie
trafiają również nieczystości dowożone wozami asenizacyjnymi, na podstawie zawartych umów
lub zleceń z pozostałych nie skanalizowanych wsi z terenu gminy;
- Gmina Biały Bór: jedynie część miasta podłączona jest do sieci kanalizacyjnej. Żadna
miejscowość na terenie gminy nie jest skanalizowana. Nieczystości ciekłe z istniejących
zbiorników bezodpływowych odbierane są na podstawie zawartych umów przez
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej oraz podmiot prywatny posiadający zezwolenie na
taką działalność;
- Gmina Borne Sulinowo: do istniejącej oczyszczalni w Bornem Sulinowie siecią tłoczną
podłączone są miejscowości: Jeleń, Jelonek, Krągi i Dąbrowica. W gminie sieć kanalizacyjną
wraz z oczyszczalnią posiada jeszcze miejscowość Łubowo. W pozostałych miejscowościach
nieczystości płynne trafiają do zbiorników bezodpływowych przy posesjach skąd wywożone są
do istniejących oczyszczalni;
- Gmina Barwice: do oczyszczalni miejskiej w Barwicach, przyłączona jest sieć kanalizacyjna
z miejscowości Górki, Stary Chwalim i Ostrowąsy. W gminie funkcjonuje jeszcze jedna mała
oczyszczalnia obsługująca wieś Białowąs. Pozostałe wsie w zakresie wywozu ścieków bytowogospodarczych ze zbiorników bezodpływowych są obsługiwane przez Przedsiębiorstwo
Wodociągów i Kanalizacji spółka z o.o. w Szczecinku i trafiają na oczyszczalnię w Barwicach;
We wszystkich gminach rozpoczęte są inwestycje w ramach programu „Zintegrowana
Gospodarka Wodno-Ściekowa w Dorzeczu Parsęty” polegające na rozbudowie i modernizacji
sieci wodno-kanalizacyjnych oraz modernizacji oczyszczalni ścieków: w Szczecinku,
Barwicach, Białym Borze oraz Bornem Sulinowie.
W ramach przedsięwzięcia pn. „Zintegrowana gospodarka wodno-ściekowa w dorzeczu
Parsęty” planuje się połączenie sieciami wodociągowymi miejscowości posiadających
wodociągi lokalne, budowę nowych sieci wodociągowych oraz wymianę odcinków sieci
wodociągowych wykonanych głównie z azbestocementu. Poprzez stworzenie sieci w układzie
pierścieniowym zwiększone zostanie bezpieczeństwo zaopatrzenia w wodę oraz sprawność
funkcjonowania systemu wodociągowego. Dzięki budowie nowych sieci przewiduje się
zmniejszenie strat wody o 15%, tym samym ochronę zasobów naturalnych wód podziemnych.
Wykonane zostanie 261 km sieci wodociągowej, 18 stacji uzdatniania wody zostanie
zmodernizowanych i rozbudowanych. W ramach gospodarki ściekowej wykonanych zostanie
160 km kanalizacji grawitacyjnej, 237 km przewodów kanalizacji tłocznej, 156 pompowni
ścieków, zmodernizowanych zostanie sześć oczyszczalni ścieków. Planowany termin
zrealizowania projektu to rok 2010 r.
21
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Użytkownicy nie objęci systemem kanalizacji korzystają w niewielkim stopniu
z indywidualnych systemów neutralizacji ścieków (tzw. oczyszczalni przydomowych) lub
gromadzą ścieki w zbiornikach bezodpływowych. Artykuł 3 pkt 3 ustawy z dnia 13 września
1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. 1996 Nr 132 poz. 622) nakłada na
gminy obowiązek prowadzenia ewidencji zbiorników bezodpływowych w celu kontroli
częstotliwości ich opróżniania oraz w celu opracowania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej,
a także ewidencji przydomowych oczyszczalni ścieków w celu kontroli częstotliwości i sposobu
pozbywania się komunalnych osadów ściekowych oraz w celu opracowania planu rozwoju sieci
kanalizacyjnej.
Ogólne zestawienie dla powiatu zostało zawarte w tabeli poniżej
Tabela 5 Liczba bezodpływowych zbiorników na terenie gmin Powiatu Szczecineckiego (stan na 31.12 2008 r.)
Gmina
Ogólna ilość zbiorników (szamb) wg ewidencji gminy
Barwice
Biały Bór
Borne Sulinowo
Grzmiąca
Szczecinek – Miasto
Szczecinek – Gmina
Źródło: Urzędy Gmin.
120
517
446
93
20
1 307
Nadzór i sprawdzanie częstotliwości wywozu ścieków oraz porównywanie ilości ścieków
odebranych przez tabor asenizacyjny z pomiarami zrzutu tych ścieków na stację zlewną – należy
do zadań własnych gmin.
Harmonogram realizacyjny Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego
zakłada, że miernikiem stopnia wykonania celu „Gospodarka wodna” jest m.in. procent
mieszkańców korzystających z sieci wodociągowej i sieci kanalizacyjnej.
Tabela 6 Charakterystyka sieci wodno-kanalizacyjnej na terenie Powiatu Szczecineckiego(stan na 31.12.2008 r.)
Gmina
% mieszkańców korzystających
z sieci
wodociągowej
kanalizacyjnej
Barwice
Biały Bór
Borne Sulinowo
Grzmiąca
Szczecinek
Miasto Szczecinek
Źródło: Urzędy gmin
94
96
94
95
95
99
59
40
54
51
30
98
W chwili obecnej zadanie należy uznać za zrealizowane w wymiarze planowanym na 2 lata,
wymaga również realizacji w kolejnych latach.
Ad. pkt 9.
W stosunku do działań o charakterze ciągłym jednorazowe stwierdzenie „wykonanie
zadania” nie może stanowić o jego skuteczności, a tym bardziej przydatności dla osiągnięcia
złożonego celu, jakim jest racjonalizacja zużycia wody. Jednorazowe przeprowadzenie akcji
informacyjno – edukacyjnej z reguły nie przynosi oczekiwanych efektów. Podstawą sukcesu
prowadzonych akcji edukacyjnych jest ich systematyczność, ilość odbiorców, do których zostały
one skierowane, jak również dostosowanie przekazu do potrzeb i percepcji wybranej grupy.
Działania edukacyjno-informacyjne na terenie Powiatu, propagujące optymalizacje zużycia
wody prowadzone są zarówno przez samorząd powiatowy jak i Przedsiębiorstwo Wodociągów
i Kanalizacji Spółka z o.o. w Szczecinku. PWiK Spółka z o.o. promuje racjonalizację zużycia
wody w gospodarstwach domowych przez bezpośredni kontakt z odbiorcą indywidualnym
(klientem), wykorzystując do tego celu okoliczność wymiany wodomierzy lub prowadzenia
22
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
odczytów. Ponadto Powiat jest organizatorem corocznych cyklicznych imprez, w których
uczestniczą szkoły ponadgimnazjalne: konkurs ekologiczny „Woda, Powietrze”, Światowy
Dzień Ziemi, konkurs „Las i jego mieszkańcy”, „Zielone Lato”, Akcje „Sprzątanie Świata”.
6.3 Gospodarka odpadami
„Powiatowy Plan Gospodarki Odpadami” stanowi część Powiatowego Programu Ochrony
Środowiska.
Zgodnie z art. 14 ust 12 b i 13 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach ( Dz. U. Nr 62,
poz. 628 ze zmianami) organ wykonawczy powiatu przygotowuje sprawozdania z realizacji
planu gospodarowania odpadami, obejmujące okres 2 lat kalendarzowych, według stanu na
31 grudnia roku kończącego ten okres. Sprawozdanie z realizacji planu organ wykonawczy
powiatu przedkłada radzie powiatu i zarządowi województwa.
Z uwagi na fakt, iż wykonano sprawozdanie z realizacji Powiatowego Planu Gospodarki
Odpadami za lata 2007 - 2008, niniejszy raport w obszarze Gospodarka odpadami odsyła do
tegoż opracowania.
6.4 Poprawa jakości środowiska – POWIETRZE
W obszarze działania „Poprawa jakości środowiska – POWIETRZE” na szczeblu
wojewódzkim i powiatowym do realizacji wyznaczono zadanie pt. „Zapewnienie wysokiej
jakości powietrza, redukcja emisji gazów cieplarnianych i niszczących warstwę ozonową”.
Harmonogram realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego zakłada
osiągnięcie założonego celu, przez ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery za pomocą
wielokierunkowych działań w sektorach: przemysłowym, mieszkaniowym oraz transporcie
i komunikacji.
Dla realizacji zamierzonych celów przyjęto:
Kierunki działania: zgodne z celami
Zaplanowane zadania:
1. kontrola i monitoring,
2. modernizacja istniejących instalacji,
3. działania edukacyjne, promujące i zachęcające do wykonywania zadań koordynowanych
na rzecz ochrony powietrza atmosferycznego.
Jednostki i podmioty odpowiedzialne za realizacje zadania: zaplanowane działania
dotyczą głównie zakładów przemysłowych, indywidualnych użytkowników środowiska oraz
organów powołanych do wydawania decyzji administracyjnych, prowadzenia kontroli
i monitoringu państwowego. Zadania powierzone Powiatowi, dotyczą głównie objęcia
pozwoleniami emisyjnymi (w ramach gospodarczego korzystania ze środowiska) zakładów
przemysłowych będących w kompetencji Starosty.
Założony termin realizacji: większość zadań w obszarze „Ochrona powietrza”
zaplanowano jako działania ciągłe;
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
23
2008
2007
2006
2005
2004
Tabela 7 Wykonanie harmonogramu – Poprawa jakości środowiska – POWIETRZE – ograniczenie emisji do
powietrza w energetyce i przemyśle
Lata realizacji
Jednostki
Szacunkowe
Opis
Źródła
L.p.
odpowiedzialne
koszty
przedsięwzięcia
finansowania
za realizację
wdrożenia
11
Modernizacja
układów
technologicznych
oraz montaż
urządzeń
ograniczających
emisję
Zakłady
przemysłowe
Modernizacja
wymiennikowni i
sieci cieplnej Os.
Winniczna
Kopernika
Miejska
Energetyka
Cieplna Sp. z o.o.
w Szczecinku
Modernizacja sieci
cieplnej Os.
Warszawsko Chełmińskie
Modernizacja sieci
cieplnej oś.
Mierosławskiego
11
ZREALIZOWANO
PLANOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Modernizacja
kotłowni
„Browarowa” ul.
Cieślaka 7
Monitorowanie
zawartości
formaldehydu
w powietrzu na
terenie Miasta
Szczecinek
Zadanie ciągłe
Środki własne
jednostek
realizujących
Środki własne,
WFOŚiGW
260 900 zł
x
242 900 zł
Środki własne,
WFOŚiGW
x
76 700 zł
Środki własne,
WFOŚiGW
x
802 700 zł
Środki własne
x
x
Brak danych
kosztowych
Miasto
Szczecinek
x
x
Brak danych
kosztowych
WIOŚ
12
Miejska
Energetyka
Cieplna Sp. z o.o.
w Szczecinku
Miejska
Energetyka
Cieplna Sp. z o.o.
w Szczecinku
Miejska
Energetyka
Cieplna Sp. z o.o.
w Szczecinku
Powiatowa Stacja
SanitarnoEpidemiologiczna
w Szczecinku na
zlecenie Miasta
Szczecinek
Powiatowa Stacja
SanitarnoEpidemiologiczna
w Szczecinku w
ramach
monitoringu
państwowego
x
Kontrola i objęcie
pozwoleniami
emisyjnymi dużych
zakładów
przemysłowych
Wojewódzki
Inspektor
Ochrony
Środowiska,
Wojewoda,
Starosta
Zadanie ciągłe
12
ZREALIZOWANO
PLANOWANE
Monitorowanie
powietrza na
zawartość pyłu
zawieszonego
PM10
Zależnie od
posiadanych
środków
finansowych
W 2007 WIOŚ
przeprowadził 4
kontrole a w 2008 5 kontroli na terenie
Miasta Szczecinek
w następujących
zakładach: Miejska
Energetyka Cieplna
Sp. z o.o. – 3
kotłownie
rejonowe,
KRONOSPAN
Szczecinek Sp. z
o.o. – 4 kontrole,
INSGRAF Sp. z
o.o.,
AWAX Sp. z o.o.
Wojewódzki
Inspektor
Ochrony
Środowiska,
Wojewoda,
Starosta
x
24
Koszty
administracyjne
x
Brak danych
kosztowych
Środki własne
jednostek
realizujących
Środki własne
x
Brak danych
kosztowych
Środki własne
PUK Sp. z o.o.
w Bornem
Sulinowie
x
x
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Starosta
Szczecinecki
x
Koszty adm.
Zmiana pozwolenia
emisyjnego dla
Furel Sp. z o.o. w
Białym Borze w
związku ze zmianą
instalacji do
produkcji peletu
Starosta
Szczecinecki
x
Koszty adm.
Przyjęcie
zgłoszenia instalacji
kotłowni na
biomasę
zlokalizowanej w
Bornem Sulinowie
Starosta
Szczecinecki
x
Koszty adm.
Wezwanie do
zaniechania
naruszeń ustawy
związane z nie
respektowaniem
pozwoleń na:
wytwarzanie
odpadów i
wprowadzanie
gazów i pyłów do
powietrza, dla
firmy: Insgraf Sp. z
o.o. Oddział w
Szczecinku
Starosta
Szczecinecki
x
Koszty adm.
12
12
12
ZREALIZOWANO
ZREALIZOWANO
12
x
ZREALIZOWANO
Wojewódzki
Inspektor
Ochrony
Środowiska,
Wojewoda,
Starosta
Szczecinecki
ZREALIZOW
ANO
12
Weryfikacja
raportów w
systemie handlu
uprawnieniami do
emisji CO2 - w 2007
i 2008 r. w
zakładach: Miejska
Energetyka Cieplna
Sp. z o.o. – KR-1,
KRONOSPAN
Szczecinek Sp. z
o.o. – po jednej
kontroli w każdym
roku
Modernizacja
kotłowni na
biomasę przy ul.
Brzechwy 10 w
Bornem Sulinowie;
(zwiększenie mocy:
2 kotły na biomasę i
jeden kocioł na
olej);
Zmiana pozwolenia
emisyjnego dla
Telzas Sp. z o.o. w
Szczecinku
związana z
likwidacją ośmiu
stanowisk:
zmniejszenie emisji
o 0,5585 Mg/rok,
emisja po zmianie:
0,0008 Mg/rok
(ołów);
ZREALIZOW
ANO
12
ZREALIZOWANO
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
25
Środki własne
Środki własne
Środki własne
Środki własne
12
12
ZREALIZOWANO
ZREALIZOW
ANO
12
ZREALIZOWANO
ZREALIZOWA
NO
12
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Udzielenie
pozwolenia na
wprowadzanie
gazów i pyłów do
powietrza dla firmy
Matkowski S.A..
Zakład w Bornem
Sulinowie
Przyjęcie
zgłoszenia KPPD
S.A. a Szczecinku
dla instalacji
zlokalizowanej w
Zakładzie w
Krosinie, na
wprowadzanie
gazów i pyłów do
powietrza
Starosta
Szczecinecki
x
Koszty adm.
Starosta
Szczecinecki
x
Koszty adm.
Zmiana pozwolenia
na wprowadzanie
gazów i pyłów do
powietrza dla firmy
Insgraf Sp. z o.o.
Starosta
Szczecinecki
x
Koszty adm.
Udzielenie
pozwolenie dla
POL-DRÓG
Człuchów na
wprowadzanie
gazów i pyłów do
powietrza z
instalacji
zlokalizowanych na
terenie Zakładu
Wytwórni Mas
Bitumicznych w
Marcelinie
Starosta
Szczecinecki
x
Koszty adm.
Środki własne
Środki własne
Środki własne
Środki własne
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie założonego miernika.
Zadania przedstawione w tabeli 7, to głównie dla powiatu zadania koordynowane, czyli
takie, które są realizowane i finansowane nie przez powiat, lecz przez inne organy i instytucje
podległe bezpośrednio organom wyższego szczebla lub przedsiębiorstwa. W kompetencji
Starosty i Wojewody (obecnie Marszałka) było natomiast wydawanie decyzji administracyjnych
w formie pozwoleń na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza.
W ramach państwowego monitoringu środowiska funkcjonuje na terenie gminy Grzmiąca,
w miejscowości Storkowo, automatyczna stacja pomiarowa imisji zanieczyszczeń powietrza
w zakresie stężeń: dwutlenku siarki, tlenków azotu oraz ozonu. Od 2008 roku wyniki pomiarów
są wykorzystywane w rocznych ocenach jakości powietrza wg kryteriów określanych dla celu
ochrony roślin. Wyniki monitoringu opracowywane i publikowane przez WIOŚ w Szczecinie nie
wykazują przekroczeń obserwowanych wskaźników (SO2, NOx) i utrzymują obserwowany
rejon w strefie A - brak wymaganych działań.
Na terenie Miasta Szczecinek w okresie sprawozdawczym prowadzony był monitoring stanu
powietrza na 2 stanowiskach: przy ul. Artyleryjskiej – pomiar pyłu zawieszonego PM 10 gdzie
wykonywane są pomiary manualne – PM10, B(a)P (PM10), Cd (PM10), Ni (PM10), Pb (PM10)
- w ramach monitoringu państwowego, prowadzony przez PSSE w Szczecinku oraz w budynku
Starostwa Powiatowego – pomiar formaldehydu (na zlecenia Miasta Szczecinek).
26
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Monitoring zawartości formaldehydu i pyłu zawieszonego w powietrzu atmosferycznym na
obszarze Miasta Szczecinek prowadzony przez Powiatową Stację SanitarnoEpidemiologiczną Szczecinku w okresie sprawozdawczym
Tabela 8 Średnie roczne zawartości formaldehydu w powietrzu atmosferycznym
* Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości
odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.03.1.12)
Porównanie średniorocznych wartości stężenia formaldehydu w
powietrzu atmosferycznym w Szczecinku w latach 2004 - 2008.
Tabela 9 Porównanie średniomiesięczne wartości stężenia formaldehydu w powietrzu
atmosferycznym w Szczecinku w LATACH 2005-2008.
27
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Porównanie średniomiesięcznych wartości stężenia formaldehydu w powietrzu
atmosferycznym w Szczecinku w latach 2005-2008.
Tabela 10 Średniomiesięczne wartości stężenia pyłu PM10 w powietrzu atmosferycznym w
Szczecinku w latach 2006-2008.
* badanie prowadzono od 12.04.2006 roku
28
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Średniomiesięczne wartości stężenia pyłu PM10 w powietrzu atmosferycznym w
Szczecinku w latach 2006-2008.
Tabela 11 Średnie stężenie pyłu PM10 za okres 12. 04. 2006 – 31.12.2006 oraz w latach
2007-2008.
* Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie oceny poziomów
substancji w powietrzu (Dz.U.2002.87.798).
Tabela 12 Średnioroczne stężenie B(a)P (benzo(a)piren) w latach 2007-2008.
29
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Tabela 13 Średnioroczne stężenie ołowiu, kadmu, niklu w roku 2008.
1) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie oceny poziomów
substancji w powietrzu (Dz.U.2002.87.798).
2) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości
odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2003.1.12).
3) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów
niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2008.47.281).
Ad. pkt 11.
To zadanie ukierunkowane jest na zakłady przemysłowe, a założonym miernikiem jest ilość
przeprowadzonych modernizacji.
Z uwagi na fakt, że jest to zadanie ciągłe: należy przyjąć, że cel został w okresie
sprawozdawczym zrealizowany lecz wymaga kontynuacji.
Ad. pkt 12.
W opracowaniu nie zostały opisane zakłady, które uzyskały pozwolenia emisyjne przed laty
i wciąż są ważne (termin ważności decyzji – 10 lat) oraz będących w okresie sprawozdawczym
w kompetencji Wojewody.
W decyzjach określono zakres i sposób monitorowania procesów technologicznych oraz
częstotliwość przekazywania danych odpowiednim organom.
Cel jest realizowany na bieżąco, a pozwolenia emisyjne są wydawane po gruntownej analizie
dokumentacji i kontroli zakładów.
30
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
PLANOWANE
13
13
Eliminowanie
węgla jako paliwa
w kotłowniach
lokalnych,
rozbudowa sieci
gazowej na
obszarze powiatu
i zwiększenie
liczby odbiorców,
modernizacja
kotłowni
węglowych
Modernizacja
systemu
ogrzewania w
Zespole Szkół w
Świątkach
Użytkownicy
środowiska
2008
2007
2006
2005
2004
Tabela 14. Wykonanie harmonogramu – Poprawa jakości środowiska – POWIETRZE – ograniczenie emisji
w sektorze mieszkalnictwa
Lata realizacji
Jednostki
Szacunkowe
Opis
Źródła
L.p.
odpowiedzialne
koszty
przedsięwzięcia
finansowania
za realizację
wdrożenia
Brak danych
kosztowych
Zadanie ciągłe
Powiat
Szczecinecki
x
Koszt ogółem:
132 052 zł,
W tym:
33 013 zł,
99 039 zł
Środki własne
jednostek
realizujących
PFOŚiGW
WFOŚiGW
PLANO
WANE
Pozostałe działania opisane w tabeli 1 i 7
14
14
14
Rozwój sieci
ciepłowniczej na
terenie miasta
Szczecinka
Urząd Miasta
Szczecinek
x
Podłączenia
indywidualnych
użytkowników do
miejskiej sieci
cieplnej: opisano w
„Gorące punkty” tabela 1 (dotyczy
Miasta Szczecinek:
22 przyłącza)
Wprowadzenie do
miejscowych
planów
zagospodarowania
przestrzennego
zaleceń
Miasto
sukcesywnego
Szczecinek
likwidowania
ogrzewania
piecowego
i promujących
przyłączenie do sieci
miejskiej
x
x
x
x
Zadanie ciągłe
31
x
Brak danych
kosztowych
Środki
własne
jednostek
realizujących
Brak danych
kosztowych
Środki
własne
W ramach
zadań własnych
Miasta
Środki
własne
15
15
PLANOWANE
15
16.
ZREALIZOWANE
ZREALIZOWANE
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
16
Modernizacja
kotłowni
rejonowych i sieci
c.o. w Bornem
Sulinowie oraz
budowa kotłowni na
biomasę
Modernizacja
miejskiego
systemu
ciepłowniczego
w oparciu o
biomasę
(zastąpienie kotłów
węglowych
kotłami na
biomasę)
Podłączenia
indywidualnych
użytkowników do
miejskiej sieci
cieplnej: 12
użytkowników
Promowanie
nowych nośników
energii ekologicznej
pochodzących ze
źródeł odnawialnych
(energia słoneczna,
wiatrowa, wodna,
geotermalna) oraz
edukacja
ekologiczna
społeczeństwa na
temat wykorzystania
tych nośników
energii
Inwentaryzacja
stopnia
wykorzystania
energii odnawialnej
na terenie całego
powiatu. Wyniki
opublikowano:
w Rankingu
Energii
odnawialnej
Związku Powiatów
Polskich:
www.eo.org.pl
Powiat
Szczecinecki zajął
w 2007 i 2008 roku
1 miejsce
Gmina Borne
Sulinowo
x
x
x
Gmina Borne
Sulinowo
x
Gmina Borne
Sulinowo
Przedsiębiorstwo
Usług
Komunalnych
Sp. z o.o.
w Bornem
Sulinowie
x
Powiat
Gminy
Pozarządowe
organizacje
ekologiczne
x
Zadanie ciągłe
Starostwo
Powiatowe
w Szczecinku
x
32
x
14 mln zł
Budżet
Gminy
Borne
Sulinowo
Brak danych
kosztowych
Środki
własne,
środki
pomocowe
UE
Brak danych
kosztowych
Środki własne
jednostek
realizujących
50 000 zł
Środki
własne
jednostek
realizujących
Koszty
administracyjne
Środki
własne
PLANOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
17
17
- Dotacje do
instalacji
wykorzystujących
energię odnawialną:
pompy ciepła,
instalacje solarne,
kotły na biomasę;
- Publikacje
fotograficzne
instalacji solarnych,
pomp ciepła, małych
elektrowni wodnych
jak również upraw
energetycznych z
terenu Powiatu
Szczecineckiego (na
stronach Związku
Powiatów Polskich),
w celu promocji.
Wprowadzenie
zapisów do
miejscowych
planów
zagospodarowania
przestrzennego
wykluczających
możliwość
stosowania
indywidualnych
systemów
ogrzewania za
wyjątkiem
systemów opartych
o energię
odnawialną
Budowa zespołu
siłowni wiatrowych
do wytwarzania
energii elektrycznej
w Gminie Barwice,
w Gminie Grzmiąca
rozpoznano teren
pod inwestycje
Gmina Barwice
x
x
Miasto
Szczecinek
Urząd Miasta i
Gminy Barwice
Urząd Gminy
Grzmiąca
Zadanie ciągłe
Nie określono czasu
inwestycji
2 000 zł
18 000 zł
W ramach
zadań własnych
Miasta
Brak danych
kosztowych
PFOŚiGW
Środki
własne
Środki
własne
inwestorów,
dotacje,
kredyty
1. Decyzje o warunkach zabudowy na elektrownie wiatrowe 2007-2008:
- Budowa 1 elektrowni wiatrowej wieżowej o wysokości całkowitej 150m na działce 262/10 obręb
Sulikowo,
- Budowa 2 elektrowni wiatrowych wieżowych o wysokości całkowitej 150m na działkach 253/1, 254
obręb Sulikowo,
- Budowa 1 elektrowni wiatrowej wieżowej o wysokości całkowitej 150m na działce 137 obręb Stary
Chwalim,
- Budowa 1 elektrowni wiatrowej wieżowej o wysokości całkowitej 150m na działkach 58/2, 58/4 obręb
Knyki,
- Budowa 1 elektrowni wiatrowej wieżowej o wysokości całkowitej 150m na działce 354 obręb Stary
Chwalim.
2. Decyzje Środowiskowe.
- Budowa elektrowni wiatrowej o mocy do 2 MW w miejscowości Stary Chwalim, na terenie działki nr
354, położonej w obrębie geodezyjnym Stary Chwalim gmina Barwice,
- Budowa elektrowni wiatrowej o mocy 2 MW w miejscowości Stary Chwalim, na terenie działki nr
33
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
137, położonej w obrębie geodezyjnym Knyki gmina Barwice
Gmina Grzmiąca
W 2007 roku wydano 2 decyzje lokalizacyjne na elektrownie wiatrowe w m. Grzmiąca i Krosino.
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie założonego miernika.
W stosunku do zadań wymienionych w punkcie powyższej tabeli, założono wzrost zużycia
paliw niskoemisyjnych lub surowców odnawialnych oraz zmniejszenie poziomu
zanieczyszczenia powietrza. Zadania dotyczą głównie instalacji eksploatowanych bezpośrednio
przez indywidualnych użytkowników jak również kotłowni komunalnych. Likwidacja
indywidualnych systemów ogrzewania przyczynia się do ograniczenia tzw. niskiej emisji,
zużycia węgla, a także eliminuje możliwość stosowania w kotłowniach indywidualnych
odpadów z gospodarstw (nie nadających się do spalania) - jako surowca energetycznego.
Starostwo Powiatowe w Szczecinku prowadziło akcję rozpowszechniania wiedzy na temat
wykorzystania alternatywnych źródeł energii na terenie Powiatu Szczecineckiego poprzez
zamieszczanie na stronach ZPP - dokumentacji fotograficznej instalacji wyszukanych przy
okazji wyjazdów na rozprawy administracyjne w terenie. Ponadto w latach 2007-2008, ze
środków PFOŚiGW, udzielono dotacji na łączną kwotę 20 000 zł (po 1 000 zł na każdą
instalację). Ponadto w ramach zadania: realizacja planu uciepłowienia oraz likwidacji
ogrzewania piecowego i indywidualnych kotłowni etażowych w powiecie, wykonano 34
przyłącza budynków do sieci miejskich. Cel został zrealizowany i będzie kontynuowany
w kolejnych latach.
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
PLANOWANE
18
18
Wprowadzenie ruchu
tranzytowego z obszaru
miast, budowa obejść
drogowych, obwodnic,
przebudowa dróg o
małej przepustowości
oraz bieżąca
modernizacja dróg i
ciągów
komunikacyjnych
-przebudowa drogi nr
1267Z Spore-Brzeźno,
- przebudowa drogi nr
1269Z PrzeradźSpore,
- przebudowa drogi nr
1276Z odc.
Przybkowo-Parchlino
dł. 2,6 km,
-poszerzenie jezdni dr.
Nr 1284Z Trzesieka,
-przebudowa chodnika
w m. Polne dr. Nr
1278Z,
Generalna
Dyrekcja Dróg
Krajowych i
Autostrad,
Wojewódzki
Zarząd Dróg,
Powiatowy
Zarząd Dróg
Zadanie ciągłe
2008
2007
2006
2005
2004
Tabela 15. Wykonanie harmonogramu – Poprawa jakości środowiska – POWIETRZE – ograniczenie emisji
zanieczyszczeń komunikacyjnych
Lata realizacji
Szacunkowe
Jednostki
koszty
Źródła
L.p.
Opis przedsięwzięcia
odpowiedzialne
wdrożenia
finansowania
za realizację
(zł)
Brak danych
kosztowych
Powiatowy
Zarząd Dróg
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
374 880,42
x
84 367,45
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
950 000,00
Powiatowy
Zarząd Dróg
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
310 338,00
x
20 019,80
34
Środki własne
jednostek
realizujących,
środki
pomocowe
UE, dotacje,
kredyty
budżet
powiatu,
fundusze
unijne,
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
-przebudowa łuku
kołowego na nr Nr
1278Z w m. Polne,
- przebudowa drogi nr
1269Z PrzeradźSpore,
-przebudowa chodnika
w m. Silnowo dr. Nr
1289Z,
-przebudowa chodnika
ul. Klasztorna
Szczecinek dr. 1316Z,
-przebudowa chodnika
w m. Grzmiacej dr. Nr
1258Z,
-Przebudowa
chodnika ul.
Kościuszki
Szczecinek,
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
84 583,32
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
84 367,45
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
89 586,13
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
36 259,99
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
97 666,33
-przebudowa chodnika
w m. Świątki dr. Ne
129Z,
-przebudowa chodnika
w m. Drzonowo dr. Nr
0431Z,
- remont poboczy odc.
Drzonowo-Stepień dr.
Nr 0431Z,
-przebudowa chodnika
w m. Stary Chwalim
dr. Nr 1261Z;
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
11 000,00
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
24 139,76
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
48 436,77
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
12 000,00
środki
zewnętrzne
środki
zewnętrzne
93 037,49
- przebudowa drogi nr
1267Z
m.
Spore
Brzeźno,
-przebudowa
drogi
nr1268Z m. DalęcinoKusowo,
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
99 600,00
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
366 987,00
-budowa drogi w m.
Świątki I etap,
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
708 807,00
-przebudowa ul. Orła
Białego w Bornem
Sulinowie.
Odnowa obiektu
mostowego na rzece
Niedoba, na drodze
krajowej nr 11 w m.
Szczecinek
Przebudowa układu
komunikacyjnego
centrum miasta:
Podwale, Ogrodowa,
Jana Pawła
Powiatowy
Zarząd Dróg
x
budżet
powiatu,
fundusze
unijne,
środki
zewnętrzne
250 000,00
GDDKiA
x
Miasto
Szczecinek
35
x
3 790 zł
Środki własne
x
546 000 zł
Środki własne
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Bieżąca modernizacja
dróg i ciągów
komunikacyjnych o
statucie gminnym oraz
budowa nowych dróg
na terenach
powstających osiedli:
- Drogi osiedla Zachód
III – II etap,
- Przebudowa ul.
Wiatracznej,
Miasto
- Przebudowa ul.
Szczecinek
Winnicznej,
- Przebudowa ul.
Szkolnej,
- Uzbrojenie Specjalnej
Strefy Ekonomicznej –
w tym budowa dróg,
- Przebudowa ul.
Mierosławskiego,
- Przebudowa dróg osiedle Koszalińska,
18
Remonty lub zakupy
maszyn i urządzeń
spełniających
wymagania EURO
- Zakup autobusu m-ki
MAN 469NM ,
- Zakup autobusu m-ki
MAN NM 223,
- Zakup autobusu m-ki
MAN A13,
- Zakup autobusu m-ki
Kapena Iveco,
- Zakup autobusu m-ki
MAN A76
657 000 zł
x
Komunikacja
Miejska Sp. z
o.o.
x
x
4 506 000 zł
x
x
1 013 000 zł
x
x
1 849 000 zł
x
332 000 zł
x
177 800 zł
x
90 000 zł
x
251 000 zł
x
242 000 zł
x
389 000 zł
x
280 000 zł
x
326 000 zł
Środki własne,
fundusze
unijne,
środki
zewnętrzne
Środki własne
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie założonego miernika.
W tabeli 15 przedstawiono zadania, których realizacja ma się przyczynić do zmniejszenia
zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego powodowanego przez szeroko rozumiane:
transport i komunikację. Miernikiem skuteczności działań podejmowanych jest ich wykonanie.
Stosując takie kryterium należy uznać, że większość zadań założonych w harmonogramie została
zrealizowana z bardzo zadowalającym skutkiem.
W latach 2007 – 2008 w Powiecie Szczecineckim zrealizowano szereg inwestycji drogowych
mających na celu zapewnienie poprawy płynności i bezpieczeństwa ruchu drogowego
w powiecie oraz jakości dróg i szlaków komunikacyjnych.
Powiat Szczecinek przeprowadził inwestycje dróg powiatowych o strategicznym znaczeniu
dla Miasta. Sprawna i dobrze funkcjonująca infrastruktura drogowa przekłada się bezpośrednio
na poprawę warunków życia mieszkańców miasta, obniżenie hałasu i wibracji powodowanych
ruchem drogowym, zmniejszenie zużycia paliw i obniżenie emisji ze źródeł liniowych, jakimi są
szlaki komunikacyjne.
Nadal na realizację czeka projekt budowy obwodnicy wokół Miasta Szczecinka, który
realizowany ma być wspólnie przez Główną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad i samorząd
miasta. Miasto zapewniło pod planowane inwestycje odpowiednie zapisy w nowo tworzonych
planach zagospodarowania przestrzennego miasta. Zapewnienia jak najlepszej jakości powietrza
realizowane było głównie poprzez termomodernizację budynków publicznych i prywatnych,
36
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
poprawę standardów technicznych infrastruktury drogowej, centralizację uciepłowienia
prowadząca do likwidacji małych kotłowni. Cel został zrealizowany.
6.5 Poprawa jakości środowiska – HAŁAS
W obszarze działania „Poprawa jakości środowiska - HAŁAS” harmonogram realizacji
Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego określa następujące cele:
• ocena stanu akustycznego środowiska,
• ograniczenie emisji hałasu do środowiska,
• monitoring hałasu.
Dla realizacji zamierzonych celów przyjęto:
Kierunki działania: zgodne z celami.
Zaplanowane zadania:
1. Inwentaryzacja źródeł hałasu do środowiska, zwłaszcza komunikacyjnego
i przemysłowego;
2. Opracowanie map akustycznych obszarów położonych wzdłuż głównych dróg i linii
kolejowych, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie
akustyczne na znacznych obszarach;
3. Opracowanie programów ograniczenia lub wyeliminowania emisji hałasu do
środowiska oraz ochrony przed hałasem z uwzględnieniem: budowy obwodnic
drogowych, poprawy nawierzchni dróg, optymalizacji płynności ruchu, budowy
ekranów akustycznych, zakładania pasów zieleni ochronnej;
4. Integrowanie planów zagospodarowania przestrzennego z problemami zagrożenia
hałasem;
5. Wprowadzenie monitoringu hałasu.
Jednostki i podmioty odpowiedzialne za realizacje zadania: zaplanowane działania
dotyczą głównie zarządców szlaków komunikacyjnych oraz organów administracji publicznej
powołanych do wydawania decyzji administracyjnych, prowadzenia kontroli i monitoringu
państwowego.
Krajowe akty prawne nakładają obowiązek sporządzenia mapy akustycznej, która jest oceną
klimatu akustycznego, pozwalającą na wyznaczenie obszarów o ponad normatywnym natężeniu
hałasu, dla których należy skoncentrować działania naprawcze. Obowiązek opracowania map
akustycznych w pierwszym etapie obejmuje aglomeracje o liczbie ludności powyżej 250 tysięcy,
otoczenie głównych dróg o liczbie pojazdów przekraczającej 6 milionów rocznie, otoczenie
głównych dróg kolejowych o przejeżdżającej liczbie pociągów ponad 60 tysięcy rocznie oraz
głównych portów lotniczych, na których odbywa się ponad 50 tysięcy operacji lotniczych
rocznie. Etap ten kończy się 30 czerwca 2007 roku. Etap drugi opracowania mapy akustycznej
(do 30 czerwca 2012 roku) obejmuje aglomeracje powyżej 100 tysięcy ludności, otoczenie
głównych dróg, linii kolejowych i lotnisk. Żaden z w/w etapów nie dotyczy Powiatu
Szczecineckiego.
Znowelizowana ustawa Prawo ochrony środowiska nie nakłada obowiązku uzyskania przez
zakłady pozwolenia na emitowanie hałasu do środowiska. Wprowadzono decyzje
o dopuszczalnym poziomie hałasu, wydawane przez organy ochrony środowiska – w przypadku
stwierdzenia na podstawie pomiarów, że poza zakładem, w wyniku jego działalności,
przekroczone są normy poziomu hałasu. Jeżeli hałas powstaje w związku z eksploatacją dróg,
linii kolejowych, tramwajowych, kolei linowych, portów oraz lotnisk lub z działalnością osoby
fizycznej niebędącej przedsiębiorcą, decyzji, o której mowa wyżej, nie wydaje się.
Założony termin realizacji: działania ciągłe.
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
37
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
19
19
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
Inwentaryzacja
źródeł emisji hałasu
do środowiska,
zwłaszcza hałasu
komunikacyjnego
i przemysłowego
- Pomiar hałasu
przemysłowego w
zakładzie:
PPHU RAYAN
Rafał Nowak w
Czeladzi Oddział w
Barwicach ul.
Podgórna 9 ;
- Decyzja adm. dla
wyż. wym. zakładu
orzekająca
dopuszczalne
poziomy hałasu;
- Pomiar hałasu
przemysłowego w
zakładzie Furel Sp. z
o.o. w Łodzi Zakład
Produkcyjny w
Białym Borze;
- Decyzja adm. dla
wyż. wym. zakładu
orzekająca
dopuszczalne
poziomy hałasu
- Pomiar hałasu
przemysłowego w
zakładzie Insgraf Sp.
z o.o. Zakład
Produkcyjny w
Szczecinku przy ul.
1-Maja 71;
- Decyzja adm. dla
wyż. wym. zakładu
orzekająca
dopuszczalne
poziomy hałasu
Pomiary hałasu przy
drogach
województwa
zachodniopomorskie
go prowadzone
w trakcie
generalnego pomiaru
ruchu
WIOŚ
Wojewoda
Zarządcy dróg
kołowych
i kolejowych
WIOS
Starosta
WIOŚ
Starosta
WIOŚ
Starosta
Generalna
Dyrekcja Dróg
Krajowych
i Autostrad
2008
2007
2006
2005
2004
Tabela 16. Wykonanie harmonogramu – Poprawa jakości środowiska – HAŁAS –zminimalizowanie uciążliwości
hałasu w środowisku
Lata realizacji
Jednostki
Szacunkowe
Opis
Źródła
Lp.
odpowiedzialne
koszty
przedsięwzięcia
finansowania
za realizację
wdrożenia
Zadanie ciągłe
Brak danych
kosztowych
Budżet Państwa;
WFOŚiGW
Brak danych
kosztowych
Budżet Państwa
Brak danych
kosztowych
Budżet Państwa
Brak danych
kosztowych
Budżet Państwa
Brak danych
kosztowych
Budżet Państwa
(2007 r.) Wartości
równoważnego poziomu
dźwięku w porze nocnej:
46,1 dB
(2007 r.) Poziomy
dopuszczalne:
45 dB w porze nocy,
55 dB w porze dnia
(2006 r.-procedura
odwoławcza zakładu w
SKO trwała do 2007 r.)
Wartości równoważnego
poziomu dźwięku w
porze nocnej: 45,5 dB;
(2008 r.) Poziomy
dopuszczalne:
40 dB w porze nocy,
50 dB w porze dnia
(2008 r.) Wartości
równoważnego poziomu
dźwięku w porze
dziennej 57,1 dB
(2008 r.) Poziomy
dopuszczalne:
40 dB w porze nocy,
50 dB w porze dnia
Wartości równoważnego
poziomu dźwięku (przy
drogach) nie
przekroczyły
dopuszczalnego
poziomu hałasu (dzień60 dB, noc-50 dB)
38
20
Opracowanie map
akustycznych
obszarów
położonych wzdłuż
głównych dróg i linii
kolejowych, których
eksploatacja może
powodować
negatywne
oddziaływanie
akustyczne na
znacznych obszarach
20
a) drogi: równocześnie z pomiarami hałasu, wykonywane były pomiary natężenia ruchu drogowego
z podziałem na typy pojazdów oraz pomiary prędkości strumienia pojazdów. Powiat Szczecinecki
z uwagi na wielkość aglomeracji i natężenie ruchu – nie kwalifikuje się do wytypowania i opracowania
mapy akustycznej;
b) linie kolejowe: w latach 2007 -2008 nie wpłynęły do WIOŚ w Szczecinie skargi na uciążliwy hałas
kolejowy, a więc nie było konieczności wykonywania badań hałasu kolejowego;
21
Opracowanie
programów
ograniczania lub
wyeliminowania
emisji hałasu do
środowiska oraz
ochrony przed
hałasem
21
Na podstawie pomiarów, badań i analiz wykonywanych w ramach państwowego monitoringu środowiska
w Powiecie Szczecineckim oraz kryteriów określonych w ustawie Prawo ochrony środowiska, na
Staroście Szczecineckim nie spoczywa obowiązek dokonania oceny stanu akustycznego.
22
Integrowanie planów
zagospodarowania
przestrzennego
z problemami
zagrożenia hałasem
Gminy
Zadanie ciągłe
Brak danych
kosztowych
Budżety gmin
22
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
PLANOWANE
PLANOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Wprowadzenie do
planów
zagospodarowania
przestrzennego
zapisów
zapewniających
ochronę środowiska
przed hałasem głównie
komunikacyjnym
Gminy
Zadanie ciągłe
Brak danych
kosztowych
Budżety gmin
Zarządcy dróg
kołowych
i kolejowych
Wojewoda
Powiat
x
Rok po wykonaniu mapy
akustycznej
39
Brak danych
kosztowych
Brak danych
kosztowych
Środki własne
jednostek
realizujących,
WFOŚiGW
Budżet Państwa,
Budżet Powiatu
23
Wprowadzenie
systemu monitoringu
hałasu
WIOŚ
Wojewoda
23
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Monitoringiem
hałasu objęto duże
zakłady
przemysłowe
(RAPORT:
www.wios.szczecin.
pl)
WIOŚ
Zadanie ciągłe
x
x
Brak danych
kosztowych
Budżet Państwa,
WFOŚiGW
Brak danych
kosztowych
Budżet Państwa
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie założonego miernika.
Stosownie do ogólnych kompetencji wynikających z ustawy o Inspekcji Ochrony
Środowiska, badania i ocenę klimatu akustycznego na obszarze powiatu prowadzi Wojewódzki
Inspektor Ochrony Środowiska w Szczecinie. Wyniki monitoringu państwowego są publikowane
w cyklu 2 letnim: za lata 2006 – 2007 w Raporcie opublikowanym w maju 2008 r., za lata 2008
– 2009 w Raporcie, który ukazał się w maju 2010 r.
W latach 2007 – 2008 WIOŚ prowadził głównie pomiary i kontrole źródeł hałasu
przemysłowego, natomiast uciążliwość hałasu komunikacyjnego (kolejowego i drogowego)nie
była badana. Pomiary hałasu przemysłowego prowadzono w porze dziennej i nocnej.
Konsekwencją stwierdzenia przekroczenia poziomów dopuszczalnych byłaby konieczność
realizacji przez zakłady odpowiednich zabezpieczeń. Poza planowanymi kontrolami
i pomiarami, podejmowane są działania interwencyjne, będące efektem skarg. W przypadku
potwierdzenia na podstawie badań - przekroczenia standardów i związanej z tym uciążliwości
zakładu, wszczynane było przez odpowiedni organ (Wojewodę, Starostę) postępowanie z urzędu
i wydawana decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu, wywołująca skutki prawne po
6 miesiącach od dnia, w którym stała się ostateczna.
Chociaż zakłady podejmują działania mające na celu ograniczenie emitowanego hałasu,
poprawa klimatu akustycznego w ich sąsiedztwie jest często niewystarczająca. Brak wyraźnych
efektów obniżenia hałasu dotyczy szczególnie terenów zabudowy mieszkaniowej, w sąsiedztwie
obszarów przemysłowych, na terenie, których zlokalizowanych jest kilka zakładów
jednocześnie. Nie stwierdzono przekroczenia wartości progowych poziomu hałasu, które
mogłoby spowodować zaliczenie badanego obszaru Powiatu Szczecineckiego do kategorii terenu
zagrożonego hałasem. W ostatnich latach nastąpiło ograniczenie intensywności ruchu
kolejowego, szczególnie wyraźnie zmniejszyła się liczba pociągów osobowych. W sposób
istotny wpłynęło to na oddziaływanie akustyczne transportu kolejowego. WIOŚ w Szczecinie nie
podejmowała interwencji wynikającej z hałasu kolejowego.
W latach 2007-2008 Starosta Szczecinecki wszczął postępowanie z urzędu wobec
3 zakładów: PPHU RAYAN Rafał Nowak w Czeladzi Oddział w Barwicach ul. Podgórna 9,
Furel Sp. z o.o. w Łodzi Zakład Produkcyjny w Białym Borze, Insgraf Sp. z o.o. Zakład
Produkcyjny w Szczecinku przy ul. 1-Maja 71. W wyniku kontroli i wydawanych decyzji,
podjęto działania ograniczające emisję hałasu do środowiska: zabezpieczenia akustyczne przed
hałasem, wyciszenia i wygłuszenia, wymiana zużytych urządzeń na nowoczesne o mniejszej
emisji mocy akustycznej, szczelne okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej oraz przegrody
dźwiękochłonne w obiektach produkcyjnych. Ponadto nasadzenia zielenią biologicznie czynną
wokół zakładów.
40
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Ponadto Zarząd Powiatu uzgadniając projekty miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego wnosi, aby w zapisach w/w dokumentu uwzględniono uwagi:
-różnicując tereny o różnych funkcjach, lub różnych zasadach zagospodarowania, należy
wskazać, które z nich należą do poszczególnych rodzajów terenów o dopuszczalnym poziomach
hałasu zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska,
-uwzględnić zapis, że oddziaływanie na środowisko przekraczające dopuszczalne wielkości
poprzez emisję substancji i energii, w szczególności dotyczące wytwarzania hałasu, wibracji,
promieniowania, zanieczyszczenia powietrza winno zamykać się na terenie działki budowlanej
lub zespołu działek, na której jest wytwarzane.
Zgodnie z przyjętym harmonogramem działań miernikiem wykonania działania jest poziom
hałasu. Na podstawie badań monitoringu państwowego, badań dodatkowych będących skutkiem
skarg i interwencji, w sytuacjach przekroczenia obowiązujących norm – natychmiast właściwe
organy wszczynają postępowanie dyscyplinujące zakład i kontrolują realizację zaleceń.
Zadanie realizowane jest w sposób ciągły – w rozpatrywanym okresie należy uznać, że cel
został zrealizowany.
6.6 Poprawa jakości środowiska – PROMIENIOWANIE
ELEKTROMAGNETYCZNE
W obszarze działania „Poprawa jakości środowiska – PROMIENIOWANIE
ELEKTROMAGNETYCZNE” przyjęto do realizacji dwa cele:
1. Ocenę zagrożenia;
2. Ograniczenie emisji promieniowania do środowiska.
Większość źródeł promieniowania elektromagnetycznego na terenie Powiatu
Szczecineckiego to stacje bazowe sieci telefonii komórkowej. Rozprzestrzenianie się fal
elektromagnetycznych z tego typu nadajników nie dotyczy w zasadzie obszarów przebywania
ludzi. Obok samego oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego na środowisko,
budowle sieci telefonii komórkowej mogą oddziaływać negatywnie na krajobraz,
dysharmonizując go. Ważne jest, aby w procesie inwestycyjnym w sposób maksymalny
wykorzystywać obiekty istniejące jak: kominy, wieże, dachy i unikać tworzenia dominujących
elementów, źle komponujących się z otoczeniem np. słupów i wież telefonii komórkowej na
otwartej przestrzeni lub w zabudowie niskiej.
Realizacja celu „Preferowanie niskokonfliktowej lokalizacji źródeł promieniowania
elektromagnetycznego” ma za zadanie m.in. ochronę krajobrazu naturalnego.
Dla realizacji zamierzonych celów przyjęto:
Kierunki działania: zgodne z celami.
Zaplanowano zadania:
1. Inwentaryzacja i kontrola źródeł emisji promieniowania elektromagnetycznego;
2. Preferowanie
niskokonfliktowych
lokalizacji
źródeł
promieniowania
elektromagnetycznego.
Jednostki i podmioty odpowiedzialne za realizacje zadania: zaplanowane działania
dotyczą głównie użytkowników środowiska oraz organów powołanych do wydawania decyzji
administracyjnych, prowadzenia kontroli i monitoringu państwowego.
Założony termin realizacji: działania ciągłe.
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
Tabela 17. Wykonanie harmonogramu – Poprawa jakości środowiska – PROMIENIOWANIE
ELEKTROMAGNETYCZNE – ocena zagrożenia oraz ograniczenie emisji promieniowania do środowiska
Lp.
Opis przedsięwzięcia
Jednostki
Lata realizacji
Szacunkowe
Źródła
41
2008
2007
2006
ZREALIZO
WANE
2005
PLANOWANE
2
4
2
4
Analiza wyników pomiarów wykazuje (wg Raportu o stanie środowiska Województwa
Zachodniopomorskiego), że występujące w środowisku poziomy pól elektromagnetycznych są znacznie
niższe od dopuszczalnych poziomów, określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska i nie powinny
zagrażać środowisku i zdrowiu ludzi.
PLANOWANE
Środki własne
przedsiębiorstw
,
Budżet
Państwa,
WFOŚiGW
Inwentaryzacja
i kontrola źródeł
emisji
promieniowania
elektromagnetyczneg
o
2
5
Preferowanie
niskokonfliktowych
lokalizacji źródeł
promieniowania
elektromagnetyczneg
o
ZREALIZO
WANE
2004
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
2
5
Gminy Powiatu Szczecineckiego wydając decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
lub decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach kierują się zasadą minimalizowania wpływu inwestycji
na krajobraz i architekturę swojego terenu
WIOŚ
Przedsiębiorstw
o Energetyczne
Operatorzy sieci
telefonii
komórkowej
x
Gminy
x
x
Zadanie ciągłe
Zależne od
posiadanych
środków
finansowyc
h
Brak
danych
kosztowych
Budżety gmin
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie założonego miernika.
Zgodnie z art. 123 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.
U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.), oceny poziomów pól elektromagnetycznych
w środowisku i obserwacji zmian dokonuje się w ramach państwowego monitoringu środowiska.
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie prowadzi okresowe pomiary pól
elektromagnetycznych w środowisku w cyklu trzyletnim, zgodnie z rozporządzeniem Ministra
Środowiska w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku (z dnia 12 listopada 2007 roku, Dz. U. Nr. 221, poz 164).
Pierwszy cykl pomiarowy obejmuje lata 2008 - 2010. Na terenie Powiatu Szczecineckiego
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie przeprowadził badania poziomu
promieniowania elektromagnetycznego w środowisku (PEM) miejscowościach: Szczecinek
i Łubowo. Analiza wyników pomiarów wykazuje, że w latach 2007 - 2008 nie stwierdzono
przekroczeń dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych (7 V/m), określonych w
rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 roku w sprawie
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych oraz sposobu sprawdzania dotrzymania
tych poziomów (Dz.U. z 2003r. Nr 192, poz. 1883).
Wykaz źródeł promieniowania na terenie poszczególnych gmin Powiatu Szczecineckiego
Gmina Barwice
•
Przekaźniki telefonii komórkowej
Na terenie Miasta i Gminy Barwice zlokalizowane są 4 sztuczne źródła pól
elektromagnetycznych, związane z telefonią komórkową.
Tabela 18 Wykaz stacji bazowych telefonii komórkowej, znajdujących się na terenie gminy Barwice
Nazwa stacji
Lokalizacja
Dopuszczalny
poziom Rodzaj anteny
42
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
emisji [W]
Przybkowo (działka
Stacja Bazowa Telefonii
3/13)
Komórkowej PTC ERA
GSM
Chłopowo (działka
Stacja Bazowa Telefonii
95/6)
Komórkowej PTK
CENTERTEL GSM
Stary Grabiąż
Stacja Bazowa Telefonii
Komórkowej PTK
CENTERTEL
Stacja Bazowa Telefonii
Łęknica
Komórkowej PLUS GSM
Źródło: Urząd Miasta i Gminy Barwice
nr
b.d.
b.d.
nr
5950
6 sektorowych
1 radiowa
4666,2
6 sektorowych
1 radiowa
b.d.
b.d.
Gmina Biały Bór
•
Energetyczne
Na terenie Miasta i Gminy Biały Bór znajdują się:
−
stacje transformatorowe 15/04 kV,
−
napowietrzna linia energetyczna o napięciu 220 kV Krzewina – Żydowo.
•
Przekaźniki telefonii komórkowej
Na terenie Miasta i Gminy Biały Bór zlokalizowane są 3 sztuczne emitory pól
elektromagnetycznych związane z działalnością telefonii bezprzewodowej:
Ich wykaz zawiera poniższa tabela:
Tabela 19 Wykaz stacji bazowych telefonii komórkowej, znajdujących się na terenie gminy Biały Bór
Nazwa stacji
Lokalizacja
Dopuszczalny
poziom Rodzaj anteny
emisji [W]
Stacja Bazowa Telefonii
Drzonowo
b.d.
b.d.
Komórkowej (BT 4526)
Polkomtel S.A.
Stacja Bazowa Telefonii
Sępólno Małe
Od 355 do 2522
9 anten linii radiowych
Komórkowej PLUS GSM
(typu VHLP)
Stacja Bazowa Telefonii
Świerszczewo
712 (każda antena
3 zestawy anten
Komórkowej PLUS GSM
nadawcza)
sektorowych (1antena
nadawcza i 1 odbiorcza)
Źródło: Urząd Miasta i Gminy Barwice
Gmina Borne Sulinowo
•
Energetyczne
Na terenie Miasta i Gminy Borne Sulinowo znajdują się następujące obiekty stanowiące
istotne źródła promieniowania jonizującego:
−
stacje transformatorowe GPZ 110/15 kV
−
napowietrzna linia energetyczna o napięciu 110 kV (14 km linii)
•
Przekaźniki telefonii komórkowej
Na terenie Miasta i Gminy Borne Sulinowo zlokalizowane jest 7 sztucznych emitorów pól
elektromagnetycznych związane z działalnością telefonii bezprzewodowej:
Wykaz stacji bazowych telefonii komórkowej, znajdujących się na terenie gminy zawiera
poniższa tabela:
Tabela 20 Wykaz stacji bazowych telefonii komórkowej, znajdujących się na terenie gminy Borne Sulinowo
Nazwa stacji
Lokalizacja
Dopuszczalny
poziom Rodzaj anteny
emisji [W]
Stacja Bazowa Telefonii Kolanowo (działka nr 189)
komórkowej PLUS GSM
Stacja Bazowa Telefonii Jelenino (działka nr 42/2)
Komórkowej
PTK
66123
4240,4
43
2 sektorowe
5 liniowych
6 sektorowych
1 radiowa
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
CENTERTEL
Stacja Bazowa Telefonii Łubowo (działka 203/27)
Komórkowej
PTK CENTERTEL
Stacja Bazowa Telefonii Łubowo ul. Kościuszki 46
Komórkowej PLUS GSM
59500
2508
377
Stacja Bazowa Telefonii Borne Sulinowo ul. Orła
Cyfrowej GSM
Białego 22
(działka nr 7/272)
1 antena 436,5
2 anteny 4073,8
4 anteny 916,2
2 anteny 1101,6
337,4
Stacja Bazowa Telefonii Borne
Sulinowo.
ul.
Komórkowej PLUS GSM Rzemieślnicza (działka nr
7/361)
Stacja Bazowa Telefonii Radacz
Komórkowej PLUS GSM
6 sektorowych
1 radiowa
6 anten linii radiowych
(parabolicznych)
Zestaw anten
sektorowych
(1 antena
nadawcza
i 1 odbiorcza)
3 anteny sektorowe
systemu 900MHz
6 anten sektorowych
systemu 900MHz
1 antena sektorowa systemu
900MHz
2931,2
6 sektorowych
1 radiowa
1868
6 sektorowych
9 radiowych
Źródło: Urząd Miasta i Gminy Borne Sulinowo
Gmina Grzmiąca
•
Energetyczne
W Grzmiącej znajduje się Główny Punkt Zasilania Elektroenergetycznego zasilany linią 110
KV Połczyn Zdrój – Grzmiąca – Żydowo. Obciążenie lokalne w 2000 r. GPZ w Grzmiącej
wynosiło 3,1 MW latem i 5,6 MW zimą 2001 r. Parametry techniczne linii 110 kV Połczyn
Zdrój – Grzmiąca – Żydowo: typ3xALF-6 s 241 mm2.
Cała gmina zasilana jest siecią 15 KV i następnie liniami niskiego napięcia poprzez
transformatory.
•
Przekaźniki telefonii komórkowej
Na terenie Gminy Grzmiąca zlokalizowane są 3 sztuczne emitory pól elektromagnetycznych
związane z działalnością telefonii bezprzewodowej, a także źródła liniowe wraz ze związanymi z
nimi stacjami elektroenergetycznymi.
Tabela 21 Wykaz stacji bazowych telefonii komórkowej, znajdujących się na terenie gminy Grzmiąca
Nazwa stacji
Lokalizacja
Dopuszczalny
poziom Rodzaj anteny
emisji [W]
Stacja
Bazowa Grzmiąca działka nr.
Telefonii komórkowej 11/25
b.d.
b.d.
PTC ERA GSM
Stacja
Bazowa Grzmiąca ul. Kwiatowa
Telefonii Komórkowej działka nr 9/2
b.d.
b.d.
PTK CENTERTEL
Stacja
Bazowa Grzmiącą ul. Spółdzielcza
Telefonii Komórkowej 14
b.d.
b.d.
PLUS GSM
Stacja
Bazowa Przeradź
Telefonii Komórkowej
b.d.
b.d.
PLUS GSM
Stacja
Bazowa Krosino
Telefonii Komórkowej
b.d.
b.d.
PLUS GSM
Źródło: Urząd Gminy Grzmiącej
44
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Miasto Szczecinek
Urząd Miasta Szczecinek rozpatrzył następujące lokalizacje nadajników telefonii
komórkowej i stacji bazowych emitujących promieniowanie elektromagnetyczne:
•anteny telefonii komórkowej – ul. Cieślaka – lokalizacja na istniejącym maszcie
radiowo-telefonicznym – brak zmian w krajobrazie, lokalizacja bezkonfliktowa;
•anteny telefonii komórkowej – ul. Kołobrzeska – komin kotłowni Rejonowej –
lokalizacja na istniejącym kominie kotłowni – brak zmian w krajobrazie, lokalizacja
bezkonfliktowa;
•anteny telefonii komórkowej – ul. Fabryczna 13 – lokalizacja na istniejącym maszcie
radiowym radia REJA – brak zmian w krajobrazie, lokalizacja bezkonfliktowa;
•anteny telefonii komórkowej – ul. Waryńskiego 1 – lokalizacja na istniejącym maszcie
– brak znaczących zmian w zindustrializowanym krajobrazie, lokalizacja bezkonfliktowa;
•anteny telefonii komórkowej – ul. Pilska – montaż anten na dachu byłego GS –
lokalizacja na kominie na terenie przemysłowym miasta, brak zakłóceń krajobrazu
naturalnego.
•anteny telefonii komórkowej – ul. Pilska – montaż anten na kominie suszarni;
•budowa masztu telefonii komórkowej o wys. 52 m n.p.t. – ul. Sikorskiego, przy
kotłowni –lokalizacja nie wywołała sprzeciwów mieszkańców, budowa nie zakłóca lokalnego
krajobrazu;
•dobudowa UMTS na maszcie przy ul. Cieślaka – bezkonfliktowa;
•rozbudowa o UMTS istniejącej instalacji na ul. Winnicznej;
•rozbudowa o UMTS istniejącej instalacji na ul. Kołobrzeskiej;
•budowa nadajnika przy ul. Pilskiej 5 – brak znaczących zmian w zindustrializowanym
krajobrazie, lokalizacja bezkonfliktowa.
Na terenie Miasta Szczecinek, znajdują się dwa Główne Punkt Zasilania
Elektroenergetycznego – na ul. Leśnej oraz przy ul. Rybackiej
Gmina Szczecinek
Na terenie Gminy Szczecinek znajdują się 2 linie energetyczne wysokiego napięcia:
Żydowo-Piła oraz Szczecinek - Czarne. Ponadto zlokalizowanych jest 5 sztucznych emitorów
pól elektromagnetycznych. Stacje bazowe telefonii komórkowej zlokalizowane są
w miejscowościach:
Tabela 22 Wykaz stacji bazowych telefonii komórkowej, znajdujących się na terenie gminy Szczecinek
Nazwa stacji
Lokalizacja
Dopuszczalny
poziom Rodzaj anteny
emisji [W]
Stacja
Bazowa Gwda Mała
Telefonii Komórkowej
b.d.
b.d.
nr BT GSM - Polkomtel
Stacja
Telefonii Krągłe
Komórkowej
PLUS
GSM;
Stacja
Bazowa Żółtnica
Telefonii Komórkowej
PLUS GSM
Stacja
Bazowa Wierzchowo
Telefonii Komórkowej
PLUS GSM
Stacja
Bazowa Białe
Telefonii Komórkowej
PLUS GSM
Źródło: Urząd Gminy Szczecinek
45
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Uzgadniając lokalizacje w/w inwestycji, Gminy kierują się zasadą ochrony istniejącego
krajobrazu i zabudowy na terenie Gmin. Z uwagi na fakt, iż tereny Gmin nie są silnie
zurbanizowane czy też gęsto zabudowane, niezbędna do zrealizowania sieć telefonii
komórkowej wykonywana jest przeważnie na nowopowstających budowlach (wieżach), często
na terenach wolnych od wysokiej zabudowy i innych domen krajobrazowych. Silne
oddziaływanie tego typu inwestycji na krajobraz naturalny Powiatu jest minimalizowany przez:
− maksymalne wykorzystanie istniejących obiektów;
− właściwy dobór kolorystyki budowanych wież telefonii, tam gdzie nie jest możliwe
wykorzystanie istniejących stanowisk bądź innych budowli;
− narzucanie inwestorom innych opcji lokalizacji w przypadkach silnego wpływu
planowanej inwestycji na krajobraz naturalny;
− stosowanie zasad kompensacji środowiskowej w przypadkach gdzie względy
ekonomiczne i społeczne przewyższają cel ochrony krajobrazu naturalnego.
Na terenie powiatu zlokalizowane są także inne źródła promieniowania
elektromagnetycznego:
• stacje transformatorowe 15/04 kV,
• stacje elektroenergetyczne (GPZ) – 110/15 kV,
• elektroenergetyczne linie napowietrzne NN, WN i SN,
• cywilne stacje radiowe CB o mocy około 10 W,
• urządzenia nadawcze, diagnostyczne i inne, będące w posiadaniu policji, straży pożarnej,
pogotowia, wojska, placówek naukowo - badawczych i zakładów przemysłowych
Według przyjętego harmonogramu działań, miernikiem wykonania zadania jest jego
realizacja. Cel został zrealizowany.
6.7 Racjonalizacja użytkowania surowców
W tytułowym obszarze, Harmonogram realizacyjny Programu Ochrony Środowiska dla
Powiatu Szczecineckiego zakłada jako cel „Racjonalizację zużycia surowców oraz wzrost
udziału wykorzystywanych zasobów odnawialnych” głównie poprzez wyznaczone kierunki
działania o charakterze promującym wiedzę na temat możliwości osiągnięcia w/w celu oraz
zastosowanie bodźców ekonomicznych skierowanych do użytkowników środowiska.
Dla realizacji zamierzonych celów przyjęto:
Kierunki działania:
1. Zmniejszenie materiałochłonności i odpadowości produkcji.
2. Zmniejszenie energochłonności gospodarki.
3. Wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych.
Zaplanowane zadania:
1. Opracowanie programu zmniejszenia materiało- i energochłonności gospodarki.
2. Wprowadzenie bodźców ekonomicznych dla przedsięwzięć proekologicznych (ulgi
podatkowe, możliwość współfinansowania).
3. Poprawa parametrów energetycznych budynków (wymiana okien i ocieplenie
budynków).
4. Stosowanie indywidualnych liczników ciepła (budynki komunalne).
5. Opracowanie programu rozwoje energetyki opartej o surowce odnawialne.
Jednostki i podmioty odpowiedzialne za realizacje zadania: zaplanowane działania należą
głównie do zadań realizowanych przez użytkowników środowiska (przedsiębiorstw, właścicieli
i zarządców budynków) oraz zadań własnych gmin. Zadaniem własnym Powiatu jest
wprowadzanie bodźców ekonomicznych dla przedsięwzięć proekologicznych, poprzez
wykorzystanie środków Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Założony termin realizacji: zgodnie z terminarzem w tabeli 6.
46
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
ZREALIZO
WANE
PLANOWANE
2008
2007
2006
2005
2004
Tabela 23. Wykonanie harmonogramu – Racjonalizacja użytkowania surowców – zmniejszenie materiałochłonności
i odpadowości produkcji, zmniejszenie energochłonności gospodarki oraz wzrost wykorzystania energii ze źródeł
odnawialnych
Lata realizacji
Jednostki
Szacunkowe
Źródła
Lp.
Opis przedsięwzięcia
odpowiedzialne
koszty
finansowania
za realizację
wdrożenia
26
Opracowanie
programu
zmniejszenia
materiałoi energochłonności
gospodarki
26
Zużycie materiałów i energii jest przedmiotem analizy w każdym przedsiębiorstwie po zamknięciu roku
bilansowego. Zwiększenie zysku może nastąpić przy zwiększonej produkcji, ale przede wszystkim przy
oszczędnym gospodarowaniu materiałami i energią. Czynnik ekonomiczny narzucił przedsiębiorstwom
konieczność opracowania programów zmniejszania materiało- i energochłonności gospodarki.
27
Wprowadzenie
bodźców
ekonomicznych dla
przedsięwzięć
proekologicznych
(ulgi podatkowe,
możliwość
współfinansowania)
27
Uchwały
Rady Powiatu
Szczecineckiego
w sprawie zasad
udzielania
dofinansowania ze
środków powiatowego
funduszu ochrony
środowiska
i gospodarki wodnej
Powiatu
Szczecineckiego na
2007 i 2008 rok
Przedsiębiorstwa
x
Gminy
Powiat
x
Zadanie ciągłe
Powiat
Szczecinecki
Uchwały w sprawie
zatwierdzenia projektu
zestawienia przychodów
i wydatków Gminnych
Funduszy Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej na 2007 i
2008 rok
x
Zależne od
posiadanych
środków
finansowych
x
Gminy
x
x
47
x
Środki
własne,
NFOŚiGW,
WFOŚiGW
Zależne od
możliwości
budżetowych
Środki
własne
jednostek
realizujących,
fundusze
strukturalne
UE,
inne
fundusze
Środki
PFOŚiGW
Powiatowy
Fundusz
Ochrony
Środowiska
i Gospodarki
Wodnej
Środki
GFOŚiGW
Gminne
Fundusze
Ochrony
Środowiska
i Gospodarki
Wodnej
PLANOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
28
28
28
28
28
28
Poprawa parametrów
energetycznych budynków
(wymiana okien, ocieplenie
budynków, przede wszystkim
budynków użyteczności
publicznej)
- Starostwo Powiatowe w
Szczecinku-budynek główny
- Starostwo Powiatowe w
Szczecinku – budynek
parterowy
- I Liceum Ogólnokształcące
im. Ks. Elżbiety w Szczecinku
- Zespół Szkół nr 1 im. KEN w
Szczecinku- obiekt szkoły
- Zespół Szkół nr 3 w
Szczecinku- obiekt szkoły
- Zespół Szkół nr 3 w
Szczecinku-obiekt Sali
gimnastycznej
-Zespół Szkół nr 5 w
Szczecinku-obiekt szkoły
-Zespół Szkół im. Stanisława
Staszica w Świątkach
- Aktualizacja kosztorysów
audytów i dokumentacji
- Projekty budowlane, audyty,
kosztorysy i inne wymagane
dokumenty
- Remont instalacji elektrycznej
Urzędu Miasta i Gminy i
wymiana okien
- Termomodernizacja Budynku
Miejskiej Biblioteki Publicznej
w Bornem Sulinowie
- Termomodernizacja Zespołu
Szkół w Lubowie
- Budynek Urzędu Gminy
Szczecinek
- Szkoła Podstawowa
w Turowie
- Budynek Przedszkola
Miejskiego w Białym Borze
- Budynek Miejsko-Gminnego
Ośrodka Kultury w Białym
Borze
- Budynek Szkoły Podstawowej
w Drzonowie
- Budynek Zespołu Szkół nr 2 w
Białym Borze
- Budynek socjalny zaplecza
stadionu Miejskiego w Białym
Borze
- Budynek Urzędu Miejskiego w
Białym Borze
Użytkownicy
środowiska
(zarządcy
budynków,
właściciele
mieszkań)
Zadanie ciągłe
Powiat
Szczecinecki
Gmina Barwice
Gmina Borne
Sulinowo
Zależne od
posiadanych
środków
finansowych
x
10 631,00zł
x
6 100,00 zł
x
424 192,46zł
x
210 631,00zł
x
10 631,00 zł
x
125 660,00zł
x
10 631,00 zł
x
10 631,00 zł
x
8 954,80 zł
x
113 708,68zł
x
190 977,88zł
x
29 796,00 zł
x
Gmina
Szczecinek
Gmina
Biały Bór
48
x
27 748,00zł
23 154,00 zł
x
8 753,35 zł
x
8 753,36 zł
x
15 860,00 zł
x
22 322,00 zł
x
26 535,00 zł
x
33 672,00 zł
x
27 202,01 zł
x
15 860,00 zł
Środki
własne
jednostek
realizujących,
kredyty,
dotacje
Środki
własne,
Program
Operacyjny
Infrastruktura
i Środowisko
Środki
własne,
Program
Operacyjny
Infrastruktura
i Środowisko
Środki
własne,
Program
Operacyjny
Infrastruktura
i Środowisko
Środki
własne,
Program
Operacyjny
Infrastruktura
i Środowiska
Środki
własne,
Program
Operacyjny
Infrastruktura
i Środowisko
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
-Zespół Szkół i Gimnazjum w
Grzmiącej
Gmina Grzmiąca
x
37 576,00 zł
x
x
315 864,10zł
10 126,00 zł
x
14 396,00 zł
28
28
- Szkoła Podstawowa nr 1
- Aktualizacja kosztorysów,
audytów i dokumentacji SP1 i
SP4
- Projekt budowlany, audyt i
kosztorys-przedszkole
- Projekt budowlany, audyt i
kosztorys- SzOK
- Projekt budowlany, audyt i
kosztorys-Złota Jesień
- Projekt, audyt, kosztorys +
aktualizacja –Ratusz
- Aktualizacja kosztorysów dla
SP1,SP4,przedszkola,DDP,Złota
jesień, SzOK
Miasto Szczecinek
x
17 080,00 zł
x
13 420,00 zł
x
x
13 066,20 zł
488,00 zł
4 758,00 zł
x
Środki
własne,
Program
Operacyjny
Infrastruktura
i Środowisko
Środki
własne,
Program
Operacyjny
Infrastruktura
i Środowisko
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie założonego miernika.
Jako miernik przyjęto: udział energii wytworzonej ze źródeł energii odnawialnych. Trudno
jest taki wskaźnik policzyć, w sytuacji, gdy gminy nie opracowały Programu rozwoju energetyki
oprartej o surowce odnawialne.
Zgodnie z uchwała Rady Powiatu Szczecineckiego środki Powiatowego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznacza się na:
- edukację ekologiczną oraz propagowanie zasad proekologicznych i zasady zrównoważonego
rozwoju,
- wspomaganie realizacji zadań państwowego monitoringu środowiska,
- wspomaganie innych systemów kontrolnych i pomiarowych oraz stanu środowiska, a także
systemów pomiarowych zużycia wody i ciepła,
- realizowanie zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych, służących ochronie środowiska
i gospodarce wodnej, w tym instalacji lub urządzeń ochrony przeciwpowodziowej i obiektów
małej retencji wodnej,
- przedsięwzięcia związane z ochroną przyrody, w tym urządzanie i utrzymywanie terenów
zieleni, zadrzewień, zakrzewień oraz parków,
- przedsięwzięcia związane z gospodarką odpadami i ochroną powierzchni ziemi,
- przedsięwzięcia związane z ochroną powietrza,
- przedsięwzięcia związane z ochroną wód,
- profilaktykę zdrowotną dzieci na obszarach, na których występują przekroczenia standardów
jakości środowiska,
- wspieranie wykorzystania lokalnych źródeł energii odnawialnej oraz pomoc przy
wprowadzaniu bardziej przyjaznych dla środowiska nośników energii,
- wspieranie ekologicznych form transportu,
- działania z zakresu rolnictwa ekologicznego bezpośrednio oddziaływującego na stan gleby,
powietrza i wód, w szczególności na prowadzenie gospodarstw rolnych produkujących
metodami ekologicznymi, położonych na obszarach szczególnie chronionych, na podstawie
przepisów o ochronie przyrody,
- inne zadania ustalone przez Radę Powiatu, służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej,
wynikające z zasady zrównoważonego rozwoju, w tym na realizację zadań ujętych wprogramach
ochrony środowiska.
49
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w 2007 i 2008 roku
wydatkował środki na zadania zgodnie z zapisami ujętymi w:
- art. 406 ust. 1 pkt. 9 w związku z art. 403 i 407 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. – Prawo
ochrony środowiska Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.),
- priorytetach przyjętych w Programie Ochrony Środowiska dla Województwa
Zachodniopomorskiego,
- układzie wykonawczym wydatków PFOŚiGW przyjętym na dany rok budżetowy przez Radę
Powiatu.
2007 rok
1. Stan środków na początek roku 2007: 248 147 zł.
2. Wpływy z tytułu opłat, kar, inne: 267 269 zł.
3. Stan środków razem: 515 416 zł.
4. Wydatki ogółem: 232 428 zł.
5. Stan środków na 31.12.2007 r.: 282 988 zł.
Rozdysponowanie środków:
- na zadania związane z gospodarką ściekowa i ochroną wód: 10 000 zł,
- na zadania związane z ochroną powietrza atmosferycznego i klimatu: 2 000 zł,
- na zadania związane z gospodarką odpadami: 100 195 zł,
- pozostałe dziedziny (m. inn.: doposażenie pracowni ochrony środowiska w szkołach dla
których jednostką prowadząca jest Powiat Szczecinecki, opracowanie Sprawozdania z Planu
Gospodarki Odpadami oraz Raportu z Programu Ochrony Środowiska za 2005-2006, nagrody
w konkursach ekologicznych, publikacje promujące Powiat Szczecinecki, wykonanie oceny
udatności uprawy leśnej, zakup sprzętu do pielęgnacji zakrzewień i zadrzewień dla Powiatowego
Zarządu Dróg, zakup map geologicznych, dotacje na kolektory słoneczne dla osób fizycznych):
120 233 zł.
2008 rok
1. Stan środków na początek roku 2008: 282 988 zł.
2. Wpływy z tytułu opłat, kar, inne: 377 704 zł.
3. Stan środków razem: 660 692 zł.
4. Wydatki ogółem: 562 970 zł.
5. Stan środków na 31.12.2008 r.: 97 722 zł.
Rozdysponowanie środków:
- na zadania związane z gospodarką ściekowa i ochroną wód 59 800 zł,
- na zadania związane z ochroną powietrza atmosferycznego i klimatu 63 723 zł,
- na zadania związane z gospodarką odpadami 102 279 zł,
- pozostałe dziedziny (m. inn.: zakup komputera dla dyrektora Wydziału Rolnictwa Leśnictwa
i Ochrony Środowiska, dofinansowanie ścieżki edukacyjnej w gminie Barwice, wykonanie
dokumentacji hydrogeologicznej na stację paliw przy ul. 1-Maja w Szczecinku, niwelację terenu
i porządkowanie plaży nad jeziorem Trzesiecko w Świątkach, szkolenia branżowe pracowników
Wydziału Rolnictwa Leśnictwa i Ochrony Środowiska, uzupełnienie wkładu własnego przy
dotacji z FOGR na zakup sprzętu komputerowego dla wydziału Rolnictwa Leśnictwa i Ochrony
Środowiska, zagospodarowanie terenów zielonych przy Specjalnym Ośrodku Szkolno
Wychowawczym w Świątkach, terenów zielonych – Orlik w Świątkach, zakup map
geologicznych, nagrody w konkursach ekologicznych, literatura branżowa, przeprowadzenie
pilotażowego programu związanego z segregacją odpadów: promocja, nagrody, zakup krzewów
na nasadzenia wzdłuż drogi powiatowej w Szczecinku, doposażenia pracowni ochrony
środowiska w szkołach dla których jednostką prowadząca jest Powiat Szczecinecki): 337 168 zł.
Wykaz zadań dofinansowanych ze środków PFOŚiGW, realizowanych przez osoby fizyczne
(uwzględnionych w kosztach powyżej):
1. Zadania związane z odnawialnymi źródłami energii (dofinansowaniu podlegały instalacje
wykorzystujące w procesie przetwarzania źródła odnawialne energii):
50
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
- w 2007 i w 2008 roku na ww. wydatki zaplanowano kwoty po 20 000 zł; dofinansowanie
średnio wynosiło ok. 1 000 zł na 1 instalację. Osoby wnioskujące wyraziły zgodę na publikację
informacji o instalacji wraz z dokumentacją fotograficzną - na portalu ZPP. Pozwoliło to
Powiatowi Szczecineckiemu promować energię odnawialną na terenie całej Polski.
Wydatkowano na ten cel: w 2007 r. kwotę 2 000 zł, w roku 2008 kwotę 18 000 zł: pompa
cieplna, 2 kotły na biomasę, 17 instalacji solarnych (wnioski od 18 osób na 20 instalacji). Dzięki
takim działaniom Powiat Szczecinecki realizował zadania zawarte w polityce ekologicznej
państwa a w latach 2007 i 2008 zajął 1 miejsce w Rankingu Energii Odnawialnej organizowanej
przez Związek Powiatów Polskich.
2. Zadania związane z likwidacją eternitu (dofinansowaniu podlegały koszty inwestycji
związane z utylizacją odpadów azbestowych powstałych przy wymianie lub likwidacji pokrycia
dachowego i elewacji tj. rozebranie pokrycia z płyt azbestowo-cementowych i gąsiorów;
zabezpieczenie odpadów azbestowych zgodnie z obowiązującymi przepisami; załadunek,
transport i składowanie odpadów; odkurzanie powierzchni z pyłu azbestowego:
- w 2007 i 2008 roku na ww. wydatki zaplanowano kwoty: po 60 000 zł; wydatkowano:
w 2007 roku kwotę 54 541,72 złote (wnioski od 12 osób), w 2008 roku kwotę 12 924 złote
(wnioski od 5 osób).
Łącznie w latach 2007-2008 ze środków PFOŚiGW wydatkowano: 795 398 złotych
złotych.
Powiat w latach 2007-2008 wspierał działania poprzez dotacje i promocje na str. ZPP.
6.8 Ochrona powierzchni ziemi
Ochrona powierzchni ziemi, zgodnie z zapisami ustawy Prawo Ochrony Środowiska, polega
na zapewnieniu jej jak najlepszej jakości. Uwzględniając te założenia ochrony powierzchni
ziemi w harmonogramie określono cel ekologiczny: rekultywacja terenów zdegradowanych.
Dla realizacji zamierzonego celu przyjęto następujący kierunek działania:
• Rekultywacja terenów poeksploatacyjnych i aktualnie eksploatowanych w granicach
ich oddziaływania z uwzględnieniem zasad ochrony i racjonalnego użytkowania.
Zaplanowane zadanie:
- Inwentaryzacja terenów poeksploatacyjnych oraz terenów zdegradowanych w otoczeniu
wyrobisk górniczych na skutek eksploatacji kopalin – opracowanie programu rekultywacji;
- Opracowywanie i wdrażanie planów rekultywacji terenów eksploatowanych.
Jednostki i podmioty odpowiedzialne za realizacje zadania: zaplanowane działania
dotyczą głównie obowiązków i powinności nałożonych na właścicieli gruntów – są to działania
koordynowane oraz wspierane.
Założony termin realizacji: zgodnie z terminarzem w tabeli 24.
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
51
2008
2007
2006
2005
2004
Tabela 24 Wykonanie harmonogramu – Ochrona powierzchni ziemi – ochrona gleb przed niewłaściwą
agrotechniką i nadmierną intensyfikacją produkcji rolnej oraz nadmiernym stosowaniem środków ochrony roślin i
nawozów oraz rekultywacja terenów poeksploatacyjnych i aktualnie eksploatowanych w granicach ich
oddziaływania z uwzględnieniem zasad ochrony i racjonalnego użytkowania.
Lata realizacji
Jednostki
Szacunkowe
Źródła
Lp.
Opis przedsięwzięcia
odpowiedzialne
koszty
finansowania
za realizację
wdrożenia
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
ZREALIZ
OWANE
PLANOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
29
Inwentaryzacja
terenów
poeksploatacyjnych
oraz terenów
zdegradowanych –
opracowanie programu
rekultywacji
29
Likwidacja „dzikiego”
wysypiska odpadów
w miejscowości Biała
(dz. Nr 17)
29
Uporządkowanie
terenu w Światkach –
nielegalne wysypisko
30
Opracowywanie
i wdrażanie planów
rekultywacji terenów
aktualnie
eksploatowanych
Użytkownicy
środowiska
30
Rekultywacja terenu
poeksploatacyjnego:
- leśny kierunek
rekultywacji dla
działek nr 166/27,
167/19, 167/14,
147/15, 147/12 –
razem 16,6093 ha
obręb ewidencyjny
Sępólno Małe, gmina
Biały Bór)
ZAKOŃCZONO
Lafarge
Żwirownia
Sępólno S.A.
w Warszawie
x
Rekultywacja terenu
poeksploatacyjnego :
- kierunek leśny dla
działek nr 146/17,
147/13, 147/14, 148/1,
148/2, 168/1, 168/2 –
razem 11,0397 ha,
obręb ewidencyjny
Sępólno Małe, gmina
Biały Bór)
ZAKOŃCZONO
Lafarge
Żwirownia
Sępólno S.A.
w Warszawie
Rekultywacja terenu
poeksploatacyjnego
złoża kruszywa
naturalnego
„PARSECKO”:
- leśny kierunek
rekultywacji dla
działek nr 242, 243/1,
260/1, 260/2, 260/3,
oraz części dz. nr 261/1
o pow. 3,59 ha, 239/19
o pow. 6,16 ha
(obręb ewidencyjny
Parsęcko, gmina
Szczecinek).
Kopalnia
Surowców
Mineralnych
Henryk
Szczepański
w Parsęcku
Wojewoda
Samorządy
terytorialne
Właściciele
terenów
zdegradowanych
x
x
Brak danych
kosztowych
x
Budżet
państwa
NFOŚiGW
Gmina Biały Bór
x
20 000 zł
20 000 zł
Środki
własne,
PFOŚiGW
Powiat
Szczecinecki
x
16 470 zł
Środki
własne,
PFOŚiGW
x
52
x
Brak danych
kosztowych
Środki
własne
jednostek
realizujacych
x
Brak danych
kosztowych
Środki
własne
x
x
Brak danych
kosztowych
Środki
własne
x
x
Brak danych
kosztowych
Środki
własne
x
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Rekultywacja terenu
poeksploatacyjnego
złoża kruszywa
naturalnego
„PARSECKO”:
- rolny kierunek
rekultywacji dla
działek nr 270/7,
270/5, 271, 272/1,
269/1, 239/21,
239/22,239/23, 239/24,
239/29, 239/28,
239/25, oraz części dz.
nr 261/1 o powierzchni
3,20 ha, 239/19 o pow.
5,15 ha, 239/20 o pow.
3,90 ha
(obręb ewidencyjny
Parsęcko, gmina
Szczecinek)
Rekultywacja terenu
poeksploatacyjnego
złoża kruszywa
naturalnego
„PARSECKO”:
- wodny kierunek
rekultywacji dla
działek nr 273/1,
273/3, 273/4, oraz
części działki nr
239/20 o pow. 0,14 ha
(obręb ewidencyjny
Parsęcko, gmina
Szczecinek)
Kopalnia
Surowców
Mineralnych
Henryk
Szczepański
w Parsęcku
x
Brak danych
kosztowych
Środki
własne
Kopalnia
Surowców
Mineralnych
Henryk
Szczepański
w Parsęcku
x
Brak danych
kosztowych
Środki
własne
Ocena stopnia realizacji zadań na podstawie założonego miernika.
Ad. pkt 29.
Wszystkie Gminy prowadzą systematycznie akcje likwidacji tzw. „dzikich” wysypisk
odpadów, poprzez wywiezienie odpadów gromadzonych w miejscach do tego
nieprzeznaczonych, na właściwe składowiska oraz uporządkowanie terenu.
Ad. pkt 30. Działające na terenie Powiatu Szczecineckiego kopalnie kruszyw mineralnych
oraz torfu posiadają plany rekultywacji eksploatowanych terenów. W zależności od stosowanych
metod wydobycia kopalin oraz ustalonego decyzją Starosty Szczecineckiego kierunku
rekultywacji prace rekultywacyjne wykonywane są na bieżąco lub po zakończeniu eksploatacji
złoża. W latach 2007 – 2008 zrekultywowano powierzchnię 49,729 ha poeksploatacyjnych
gruntów.
Zadanie zostało zrealizowane.
6.9 Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych
Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych jest ogólną nazwą na określenie
wielokierunkowych działań mających za zadanie:
• Ochronę istniejących zasobów przyrodniczych, prze prowadzenie prac pielęgnacyjnych,
ochronę przed pożarami, antropopresją (ogółem działań planowanych lub
przypadkowych, mających wpływ na środowisko przyrodnicze), zubożeniem
gatunkowym;
53
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
• Propagowanie wiedzy przyrodniczej na temat rodzimej flory i fauny oraz metod ich
ochrony, a także promowanie wartości lokalnych ekosystemów jako cennych
przyrodniczo i unikalnych krajobrazowo;
• Powoływanie nowych obiektów chronionych (pomniki, rezerwaty, użytki ekologiczne,...)
oraz ochrona istniejących, poprzez właściwe planowanie i zagospodarowanie
przestrzenne;
• Udostępnianie zasobów przyrodniczych do powszechnego korzystania - edukacja
ekologiczna przez bezpośredni kontakt z naturą (ścieżki edukacyjne, miejsca
wypoczynku i rekreacji, ścieżki piesze i rowerowe przez atrakcyjne krajobrazowo tereny,
• Ochronę gatunkową roślin i zwierząt.
Wszystkie wymienione wyżej zadania w harmonogramie ujęto w jeden cel pn.
”Zachowanie walorów i zasobów przyrodniczych z uwzględnieniem georóżnorodności
i bioróżnorodności”.
Dla realizacji zamierzonych celów przyjęto:
Kierunki działania:
• Ochrona i rozwój systemu obszarów chronionych;
• Ochrona roślin i zwierząt;
• Ochrona lasów;
• Integracja aspektów ekologicznych z planowaniem przestrzennym.
Zaplanowane zadania: szczegółowo wymienione w tabeli 25.
Jednostki i podmioty odpowiedzialne za realizacje zadania: za realizację zadań są
odpowiedzialne służby i instytucje powołane do ochrony zasobów przyrodniczych jak
i integracji aspektów ekologicznych z planowaniem przestrzennym. Są to:
− w przypadku zadania: Bieżąca ochrona obszarów i obiektów prawnie chronionych –
Powiat w ramach działań koordynowanych;
− dla pozostałych zadań: Dyrekcja Drawskiego Parku Krajobrazowego, Wojewoda, Gminy,
Nadleśnictwa, Związki Łowieckie, pozarządowe organizacje ekologiczne, Ministerstwo
Środowiska.
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
31
ZREALIZOWANE
PLANOW
ANE
31
2008
2007
Tabela 25 Wykonanie harmonogramu – Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych – ochrona i rozwój
obszarów chronionych
Lata
realizacji
Jednostki
Szacunkowe
Źródła
Lp.
Opis przedsięwzięcia
odpowiedzialne za
koszty
finansowania
realizację
wdrożenia
Przeprowadzanie
inwentaryzacji obszarów
Wojewoda
Brak danych
Budżety gmin,
chronionych ze szczególnym
x
x
Gminy
kosztowych
WFOŚiGW
uwzględnieniem użytków
ekologicznych
Większość najbardziej wartościowych krajobrazowo form i obiektów ochrony rodzimej przyrody
zlokalizowana jest na obszarze zarządzanym przez PGL Lasy Państwowe. Zgodnie z ustawą o lasach
i polityką leśną państwa, LP od lat inwentaryzują wszelkie cenne formy różnorodności biologicznej,
aktualizując je przy okazji sporządzania, w ramach prac urządzeniowych, programów ochrony
przyrody w nadleśnictwach. Inwentaryzacją objęte są wszystkie elementy, chronione prawem, tj.
rezerwaty przyrody, pomniki przyrody, użytki ekologiczne, gatunki zagrożone i rzadkie.
Ewidencjonowane są też formy i obiekty, które mają znaczenie w ochronie i zachowaniu bogactwa
różnorodności biologicznej lasów. Obejmują one bagna, moczary, torfowiska, oczka wodne. Na
obszarach zarządzanych przez gminy ochroną objęto jako pomniki przyrody najstarsze drzewa oraz
głazy narzutowe. Inną formą ochrony przyrody są użytki ekologiczne, czyli pozostałości naturalnych
ekosystemów
54
32
Bieżąca ochrona obszarów i
obiektów prawnie chronionych
Gminy
Dyrekcja
Drawskiego Parku
Krajobrazowego
Nadleśnictwa
Powiat
Zadanie
ciągłe
60 000 zł/rok
Budżety gmin,
NFOŚiGW
32
Rezerwaty przyrody:
„Dęby Wilczkowskie”,
„Bagno Ciemino”; użytek
ekologiczny: „Kusowskie
Bagna”;
Dodatkowa ochrona miejsc
rozrodu i regularnego
gniazdowania orła bielika,
orlika krzykliwego, bociana
czarnego.
Nadleśnictwo
Szczecinek
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
Środki własne
- budżet
33
Prowadzenie prac
pielegnacyjnych parków i
pomików przyrody
Gminy
Nadleśnictwa
Zadanie
ciągłe
Zależnie od
kosztów
działań
Środki własne
Prowadzenie prac
porządkowych na terenach
parków w Gminach
Gminy
Zadanie
ciągłe
w ramach prac
publicznych
Środki własne
Rewitalizacja zabytkowego
parku i infrastruktura brzegów
jeziora Trzesiecko
Miasto Szczecinek
20072008
66 000 zł
Środki własne
Mała architektura na
kąpieliskach (j.Trzesiecko,
j.Leśne)
Miasto Szczecinek
2007
2008
10 650 zł
9 080 zł
Środki własne
Zabiegi pielęgnacyjne na
drzewach w Parku
zabytkowym i na pomnikach
przyrody na terenie miasta
Szczecinek
Miasto Szczecinek
2007
2008
10 000 zł
10 000 zł
Środki własne
33
ZREALIZOWANO
PLANOWANE
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Ocena stopnia realizacji zadań na podstawie założonego miernika.
Ochroną i rozwojem obszarów prawnie chronionych zajmują się służby leśne, gminne,
powiatowe oraz Wojewoda. Inicjatywa o uznaniu obiektu jako cenny przyrodniczo leży nie
tylko w kompetencjach w/w służb, ale również w gestii wszystkich zainteresowanych.
Składane są wnioski do Rad Gmin, które uchwałą mogą przyjąć objęcie ochroną
wnioskowanego obiektu czy obszaru.
Wykaz tych form ochrony przedstawiono poniżej:
Rezerwaty
Rezerwat przyrody jest to najwyższa po parku narodowym ustawowa forma ochrony.
W Powiecie Szczecineckim zlokalizowanych jest 8 rezerwatów przyrody.
55
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Wykaz rezerwatów przyrody znajdujących się na terenie Powiatu Szczecineckiego
w okresie sprawozdawczym.
Nazwa
rezerwatu
Dęby
Wilczkowskie*
Akt prawny ustanawiający
rezerwat
Gmina
Zarządzenie Ministra Leśnictwa i
Przemysłu Drzewnego z dn. 12 lipca
1974 r.
Jezioro
Zarządzenie Ministra Leśnictwa i
Kiełpino*
Przemysłu Drzewnego z dn. 12 lipca
1974 r.
Jezioro
Zarządzenie Ministra Leśnictwa i
Głębokie*
Przemysłu Drzewnego z dn. 21 lipca
1977 r.
Jezioro
Zarządzenie Ministra Leśnictwa i
Iłowatka*
Przemysłu Drzewnego z dn. 21 lipca
1977 r.
Bagno Ciemino* Zarządzenie Ministra Ochrony
Środowiska, Zasobów Naturalnych i
Leśnictwa z dn. 25 lipca 1997 r.
Bagno
Rozporządzenie Wojewody
Kusowo**
Zachodniopomorskiego z dn. 25 maja
2005 r. w sprawie uznania za
rezerwat przyrody "Bagno Kusowo"
Diabelskie
Rozporządzenie Wojewody
Pustacie***
Zachodniopomorskiego z dn. 14
listopada 2008 r. w sprawie uznania
za rezerwat przyrody "Diabelskie
Pustacie"
Szczecinek
Typ rezerwatu Organ zarządzający
lub osoba sprawująca
bezpośredni nadzór
Leśny
Nadleśniczy
Nadleśnictwa Szczecinek
Szczecinek
Florystyczny
Agencja Nieruchomości
Rolnej
Biały Bór
Florystyczny
Agencja Nieruchomości
Rolnej
Biały Bór
Florystyczny
Agencja Nieruchomości
Rolnej
Borne
Sulinowo
Torfowiskowo
- leśny
Nadleśniczy
Nadleśnictwa Szczecinek
Szczecinek
Torfowiskowy
Nadleśniczy
Nadleśnictwa Szczecinek
Borne
Sulinowo
Florystyczny
Nadleśniczowie
Nadleśnictw Borne
Sulinowo i Czarnobór
Źródło:
* Obwieszczenie Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 5 lutego 2002 r. w sprawie ogłoszenia wykazu rezerwatów
przyrody znajdujących się na terenie województwa zachodniopomorskiego Dz. Urz. Nr 8 poz. 162.
** Rozporządzenie nr 11/2005 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 3 czerwca 2005 r. w sprawie uznania za rezerwat
przyrody „Bagno Kusowo” Dz. Urz. Nr 45, poz.1053 z dnia 03 czerwca 2005 r.
*** Rozporządzenie nr 45/2008 Wojewody Zachodniopomorskiego z dn. 14 listopada 2008 r. w sprawie uznania za
rezerwat przyrody "Diabelskie Pustacie" Dz. Urz. Nr 96, poz.2076 z dnia 26 listopada 2008 r.
•
•
•
•
•
Dęby Wilczkowskie – leśny rezerwat w gminie Szczecinek (nadleśnictwo i obręb Szczecinek)
o powierzchni 3,09 ha. Ochroną na jego terenie zostały objęte: zespoły roślinne (GalioCarpinetum, Fago-Quercetum), gatunki roślin chronionych objęte ochroną ścisłą (Neottia
nidus-avis, Platanthera bifolia), oraz gatunki roślin chronionych objęte ochroną częściową
(Asperula odorata, Ribes nigrum, Viburnum opulus). Przedmiotem ochrony objęty został
fragment lasu liściastego ze stanowiskiem rzadkiej rośliny złoci pochwolistej.
Jezioro Głębokie – florystyczny rezerwat w gminie Biały Bór o powierzchni 8,87 ha.
Ochroną na jego terenie zostały objęte: zespoły roślinne (Isoeto-Lobelietum, Myriophylletum
alterniflori), gatunki roślin chronionych objęte ochroną ścisłą (Isoetes echinospora, Isoetes
lacustris, Lobelia dortmanna), oraz gatunki roślin chronionych objęte ochroną częściową
(Ledum palustre).
Jezioro Iłowatka - florystyczny rezerwat w gminie Biały Bór o powierzchni 14,73 ha.
Ochroną na jego terenie zostały objęte: zespoły roślinne (Caricetum rostratae, IsoetoLobelietum, Myriophylletum alterniflori) oraz gatunki roślin chronionych objęte ochroną
ścisłą (Isoetes lacustris, Lobelia dortmanna, Nuphar pumilum).
Jezioro Kiełpino – wodny rezerwat w gminie Szczecinek o powierzchni 49,38 ha. Ochroną
na jego terenie zostały objęte: zespoły roślinne (Caricetum rostratae, Isoeto-Lobelietum)
oraz gatunki roślin chronionych objęte ochroną ścisłą (Isoetes lacustris, Lobelia dortmanna).
Bagno Ciemino – torfowiskowy rezerwat na terenie gminy Borne Sulinowo zajmujący obszar
lasu i torfowisk o powierzchni 326,56 ha. Celem ochrony jest zachowanie ze względów
56
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
•
•
naukowych i dydaktycznych cennych ekosystemów leśnych i torfowiskowych,
charakterystycznych dla Pojezierza Drawskiego.
Bagno Kusowo- rezerwat chroni zachowane w dobrym stanie kopułowe torfowisko, które
zajmuje powierzchnię ponad 300 ha, porośniętych mszarami torfowcowymi i borem
bagiennym.
W północnej części torfowiska jest zachowana doskonale typowa kopuła torfowa z bezleśną
częścią centralną, pokryta mszarami z wełnianką darniową i karłowatą sosną.
Diabelskie Pustacie – florystyczny rezerwat w gminie Borne Sulinowo o powierzchni 932,53
ha położony w obrębie ewidencyjnym Borne Sulinowo i Kłomino. Celem ochrony przyrody
w rezerwacie jest zachowanie układów biocenotycznych i krajobrazu dwóch szlaków
sandrowych – młodszego szlaku sandrowego i szlaku Płytnicy oraz leżących w ich obrębie
obniżeń wytopiskowych i wzgórz o charakterze ostańców erozyjnych.
Drawski Park Krajobrazowy
W celu ochrony wysokich walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych
fragmentu Pojezierza Drawskiego 24 września 1979 r. Uchwałą Nr XVI/49/79
Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie (Dz. Urz. WRN w Koszalinie Nr 6, poz.13)
został utworzony Drawski Park Krajobrazowy, który zasięgiem swym obejmuje obszar 41
430 ha (otulina zajmuje 22 212 ha). Park położony jest na terenie gmin: Czaplinek, Borne
Sulinowo, Barwice, Połczyn-Zdrój, Ostrowice i Złocieniec. Na obszarze Powiatu
Szczecineckiego Drawski Park Krajobrazowy zajmuje łączną powierzchnię 9 455 ha (oraz 2
219 ha otuliny). Teren objęty tą formą ochrony znajduje się w dwóch gminach powiatu:
Barwice i Borne Sulinowo. Odpowiednio w gminach Park zajmuje powierzchnie: 4 754 ha
Parku i 520 ha otuliny oraz 4 701 ha Parku i 1 699 ha otuliny.
W Parku znajduje się 48 jezior, o powierzchni powyżej 1 ha, których wody zajmują
10,5% całego terenu parku. Cenne są rzadko spotykane jeziora lobeliowe o krystalicznie
czystej wodzie i roślinności reliktowej. W znacznej ilości występują niewielkie jeziora nie
posiadające walorów rekreacyjnych, co związane jest z trudnym dostępem do lustra wody.
Jednak dzięki temu są one siedliskiem różnorodnego ptactwa, a w ich bezpośrednim
sąsiedztwie występują rzadkie okazy roślinności chronionej. Prawie 85% terenu parku
znajduje się w zlewni rzeki Drawy, z której wody za pośrednictwem Noteci, Warty i Odry
odprowadzane są do morza Bałtyckiego. Na terenie parku źródła mają również przepiękne
rzeki: Piława, Piławka oraz Dębnica. W bogatym wachlarzu flory parku spotyka się gatunki
charakterystyczne dla roślinności atlantyckiej, arktycznej oraz górskiej. Wyróżnić tu można:
wawrzynka wilczełyko, rosiczkę okrągłolistną, pośrednią i długolistną, tojada mocnego,
marzankę wonną czy wiciokrzewa pomorskiego. Jednakowo licznie występują tu ptaki
związane ze środowiskiem leśnym, jak i ptaki drapieżne. Do osobliwości należą: orzeł
bielik, orlik krzykliwy, puchacz, kania, bocian czarny czy bąk. Z płazów wyróżnić trzeba:
ropuchę szarą, żabę trawną czy traszkę zwyczajną. Natomiast gady reprezentują: jaszczurka
zwinka, padalec zwyczajny, żmija zygzakowata czy zaskroniec zwyczajny. W wodach rzek i
jezior żyje ponad 30 gatunków ryb. Pospolicie występuje szczupak, sandacz, leszcz, płoć,
karaś, sum czy węgorz. Z rzadziej spotykanych występuje: sieja, sielawa, brzana, kleń i
pstrąg potokowy. Źródłem powyższego opisu walorów przyrodniczych Drawskiego Parku
Krajobrazowego jest portal internetowy www.drawa.pl zawierający wiele cennych
informacji przyrodniczo-krajobrazowych.
Pomniki przyrody
Łącznie w Powiecie Szczecineckim znajduje się 202 pomniki przyrody, w tym
drzewa w pojedynczych formach, grupach drzew lub alejach. Do pomników przyrody
zaliczone zostały formy nieożywione, które stanowią 4 głazy narzutowe.
57
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Obszary chronionego krajobrazu
W Powiecie Szczecineckim ważnym czynnikiem ochrony przyrody są obszary
chronionego krajobrazu zestawione w tabeli poniżej.
Obszary chronionego krajobrazu na terenie Powiatu Szczecineckiego.
Data utworzenia
Powierzchnia
ogólna obszaru
[ha]
Pojezierze Drawskie
17.11.1975 r *
68 450
Okolice Żydowo – Biały Bór
17.11.1975 r *
12 350
Jeziora Szczecineckie
17.11.1975 r *
17619,1
27.09.2000 r**
28.02.2004 r ***
24.06.2004 r****
26.08.2004 r*****
86,00
1 998,57
79,88
1213,73
Nazwa obszaru
Las Drzonowski
Dolina Piławy
Dolina rzeki Płytnicy
Gminy powiatu
Gmina Borne Sulinowo,
Gmina Szczecinek, Miasto
Szczecinek
Miasto i Gmina Biały Bór
Gmina Biały Bór, Gmina
Szczecinek, Miasto
Szczecinek
Gmina Biały Bór
Gmina Borne Sulinowo
Gmina Szczecinek
Gmina Borne Sulinowo
Źródło: Starostwo Powiatowe w Szczecinku.
* - Uchwała nr X/46/75 WRN w Koszalinie z dnia 17 listopada 1975 r.
**- Uchwała Nr XX/181/2000 Rady Miejskiej w Białym Borze z dnia 27 września 2000 r.
*** - Uchwała Nr XIII/143/2004 Rady Miejskiej w Bornem Sulinowie z dnia 28 lutego 2004 r.
**** - Uchwała Nr XXI/136/2004 Rady Gminy Szczecinek z dnia 24 czerwca 2004 r.
*****-Uchwała Nr XVII/194/2004 Rady Miejskiej w Bornem Sulinowie z dnia 26 sierpnia 2004 r.
Obszary chronionego krajobrazu Jeziora Szczecineckie, Dolina Piławy, Las Drzonowski
oraz Dolina rzeki Płytnicy znajdują się w całości na terenie Powiatu Szczecineckiego. Pozostałe
obszary obejmują także gminy sąsiednich powiatów: Okolice Żydowo – Biały Bór obejmuje
gminę Polanów i Bobolice, Pojezierze Drawskie obejmuje gminę Drawsko Pomorskie,
Ostrowice, Złocieniec, Brzeżno.
Łączna powierzchnia obszarów chronionego krajobrazu na terenie powiatu wynosi
49 371,3 ha, co stanowi ok. 28,2 % jego całkowitej powierzchni. Tak duży teren powiatu objęty
ochroną świadczy o jego wyjątkowych walorach przyrodniczych. Szczególnie dotyczy to
bogactwa lasów i wody oraz ukształtowania terenu.
Użytki ekologiczne
Użytkami ekologicznymi w świetle ustawy o ochronie przyrody mogą być
pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania unikatowych zasobów genowych
i typów środowisk. Ta forma ochrony umożliwia zachowanie cennych fragmentów przyrody
uwzględniając równocześnie potrzeby człowieka w warunkach racjonalnego gospodarowania.
Na terenie Powiatu Szczecineckiego powołano użytki ekologiczne, o łącznej powierzchni 544,0
ha.
Obszary Natura 200
Specjalne Obszary Ochrony na terenie Powiatu Szczecineckiego .
Nazwa obszaru
Dorzecze Parsęty
Bobolickie Jeziora Lobeliowe
Jeziora Szczecineckie
Bagno i Jezioro Ciemino
Jezioro Śmiadowo
Diabelskie Pustacie
Poligon w Okonku
Dolina Piławy
Jezioro Bobięcińskie
Jeziora Czaplineckie
SOO (Specjalne Obszary Ochrony)
Kod obszaru
PLH320007
PLH320001
PLH320009
PLH320036
PLH320042
PLH320048
PLH300021
PLH320025
PLH320040
PLH320039
58
Typ obszaru
K
E
E
B
B
B
B
B
E
I
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Źródło: www.natura2000.mos.gov.pl
Typy obszarów Natura 2000
B - Wydzielone SOO (Specjalne Obszary Ochrony), bez żadnych połączeń z innymi obszarami Natura 2000
E - SOO, który graniczy z innym obszarem Natura 2000 - OSO lub SOO, ale się z nim nie przecina. I - SOO, zawierający w
sobie wydzielony OSO.
K - SOO, częściowo przecinający się z OSO.
Specjalne Obszary Ochrony na terenie Powiatu Szczecineckiego były zaakceptowane przez
Komisję Europejską dopiero w latach sprawozdawczych, mimo iż pierwsze zostały przekazane
już w 2004 r.
Charakterystyka Specjalnych Obszarów Ochrony
Dorzecze Parsęty
Dolina rzeki Parsęty, od źródeł koło Parsęcka aż po strefę ujściową w Kołobrzegu.
Obszar swoim zasięgiem obejmuje: – źródła Parsęty koło Parsęcka; - naturalną rynnę rzeki
Parsęty – od Radomyśla do Krosina – Bobolickie Jeziora Lobeliowe w otoczeniu
kompleksów leśnych, z dopływami: Kłudawa, Knyczanka, Gęsia Rzeka i Rudy Rów; –
strome jary i wąwozy rzeki Perznicy, Trzebiegoszczy i Łozicy; – liczne zakola, starorzecza,
torfowiska, lasy łęgowe i zarośla wierzbowe pomiędzy Krosinem a Osówkiem; - dolinę
Dębnicy; - przełomowy odcinek rzeki Parsęty koło Osówka oraz leśny kompleks z jeziorami
i torfowiskami k. Byszyna; - dolinę Parsęty, od Byszyna do Karlina, z ujściowymi
odcinkami rzek – Mogilica, Topiel, Pokrzywnica i Radew; – naturalną rynnę rzeki pomiędzy
Karlinem a Rozcięcinem oraz dopływ rzeki Pyszki; – dolinę Parsęty koło Kołobrzegu.
Stwierdzono tu występowanie 13 gatunków z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG.
Ø Zagrożenia
Do istotnych zagrożeń w Dorzeczu Parsęty należy: zmienianie stosunków wodnych
powodujące odwadnianie mokradeł; zaniechanie wypasu oraz zarzucenie koszenia łąk
świeżych i łąk podmokłych oraz torfowisk mechowiskowych; kłusownictwo ryb
łososiowatych; zalesianie torfowisk i podmokłych łąk; intensyfikacja użytkowania łąk lub
zamiana ich w grunty orne; zalewanie łąk i torfowisk – zbiorniki retencyjne; hodowla ryb;
nieuporządkowana gospodarka wodno-ściekowa oraz gospodarka odpadami – „dzikie
wysypiska" śmieci. Obszar podlega działaniom z zakresu ochrony przeciwpowodziowej.
Istniejące obiekty i urządzenia związane z ochroną przeciwpowodziową oraz koryto rzeczne
wymagają utrzymywania ich w sprawności technicznej. Na obszarze będą prowadzone
działania zapewniające swobodny spływ wód i kry. Przy wykonywaniu powyższych zadań
zachowana zostanie dbałość o utrzymanie dobrego stanu ekologicznego doliny.
Wykonywanie tych prac obejmuje różne fragmenty doliny rzecznej i nie ma istotnego
wpływu na całość obszaru Natura 2000.
Bobolickie Jeziora Lobeliowe
Ostoja obejmuje skupienie kilkunastu jezior rynnowych oraz bardzo dużą liczbę oczek
polodowcowych w okolicach Bobolic i Porostu. W jej granicach, oprócz różnego typu
zbiorników wodnych, znajdują się torfowiska i rozległe kompleksy buczyn. Na szczególną
uwagę i ochronę zasługują jeziora lobeliowe. Prawie wszystkie jeziora charakteryzują się
obecnością gatunków reliktowych, takich jak: lobelia jeziorna Lobelia dortmanna, brzeżyca
jednokwiatowa Litorella uniflora i poryblin jeziorny Isoetes lacustris oraz dobrze zachowaną
roślinnością isoetydów Isoeto-Lobelietum dortmannae. W czterech jeziorach stwierdzono
występowanie elismy wodnej Luronium natans. Liczne małe oczka eutroficzne rozproszone
są na obrzeżach kompleksów leśnych lub w krajobrazie rolniczym. Znaczącą powierzchnię
zajmują torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą. Na szczególną uwagę zasługuje
kompleks żywych torfowisk wysokich koło Drzewian. Mniejsze torfowiska mszarne (tzw.
torfowiska kotłowe) występują bardzo licznie na bezodpływowych obszarach morenowych
koło Porostu. Ponadto obszar obejmuje torfowiska mszarne z wrzoścem bagiennym,
59
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
torfowiska przejściowe, brzeziny bagienne, suche wrzosowiska oraz liczne torfowiska
mszarne zdolne do regeneracji. W otoczeniu jezior największą powierzchnię zajmują kwaśne
buczyny i dąbrowy ze znacznym udziałem starodrzewi.
Ø Zagrożenia
Do głównych zagrożeń w obrębie Bobolickich Jezior Lobeliowych należy: eutrofizacja
zbiorników lobeliowych, np. poprzez niewłaściwą gospodarkę wodno-ściekową w miejscach
rekreacyjnych, humizacja zbiorników lobeliowych, czyli dostawanie się do zbiorników
związków humusowych z odwadnianych torfowisk; funkcjonowanie starego systemu
melioracyjnego, za pomocą, którego wciąż odwadnianych jest wiele torfowisk; rolnictwo –
nawożenie pól wokół jezior, gospodarka leśna, hodowla ryb (lub zarybianie) w jeziorach
lobeliowych, infrastruktura rekreacyjna nad jeziorami, zanieczyszczanie wód,
niekontrolowane odwadnianie torfowisk, funkcjonowanie domków letniskowych nad jez.
Chlewe Wielkie i Pniewo.
Jeziora Szczecineckie
Wyróżniający się pod względem różnorodności biologicznej fragment strefy
morenowej Pomorza, o urozmaiconym krajobrazie, stanowiący miejsce koncentracji
unikatowych gatunków i siedlisk przyrodniczych. W skład obszaru wchodzą: – Torfowisko
Kusowskie Bagno – jest jednym z lepiej zachowanych torfowisk wysokich w Polsce.
Północna część torfowiska zachowała postać klasycznego kopułowego torfowiska
bałtyckiego z bezleśną częścią centralną. południowa część była eksploatowana, jednak
potorfia szybko zarastają i się regenerują. – Jezioro Wielatowo – przylegające do w/w
torfowiska jezioro lobeliowe - Kompleks buczyn na pd-zach od jez. Wielatowo –
w porównaniu z innymi buczynami regionu jest szczególnie istotny dla zachowania
różnorodności biologicznej – Niewielkie jeziorko bez nazwy ok 2 km na pd. od Kusowa –
unikatowe w skali całego Pomorza stanowisko siedliska – Brzezińskie Bagno – kompleks
borów i brzezin bagiennych z jeziorkami dystroficznymi, porastający torfowisko wysokie
typu bałtyckiego – Otoczenie jeziora Trzebiechowo – kompleks grądów istotnych dla
zachowania różnorodności biologicznej, a także płaty świeżych łąk uzupełniające
zróżnicowanie siedlisk – Jezioro Wierzchowo – dobrze wykształcone jezioro eutroficzne z
unikatową roślinnością rdestnicową i z fragmentami roślinności ramienicowej – Skarpy
wokół brzegów jezior Wierzchowo i Wierzchówko, ze względu na zachowanie fragmentów
siedlisk, w których możliwe jest jeszcze przetrwanie podawanego stąd Botrychium simplex.
Współczesnego występowania tego gatunku nie udało się jednak potwierdzić w terenie. –
Torfowisko Wielkie Błoto na pd. brzegu jez. Wierzchowo, pozostałość torfowiska
wysokiego typu bałtyckiego; dziś kompleks boru bagiennego i torfowisk przejściowych w
regenerujących potorfiach. – Przylegające do jeziora Drężno łąki o charakterze
mechowiskowym uzupełniające reprezentację siedlisk.
Ø Zagrożenia
Zanieczyszczenie jezior ściekami, eutrofizacja i wypłycanie jezior; osuszanie terenu;
wznowienie eksploatacji torfu na torfowisku Kusowskie Bagno.
Bagno i Jezioro Ciemino
Obszar obejmuje dawne torfowisko wysokie porośnięte zwartym borem bagiennym
i przylegające do niego jezioro lobeliowe. Torfowisko nie było nigdy eksploatowane na
większą skalę, lecz odwodnione rowami i zalesione, dziś jest w całości porośnięte lasem.
Tylko w centralnej części obiektu niewielkie fragmenty rozluźnionego boru bagiennego
nawiązują do niegdyś bezleśnej kopuły torfowiska. Występują tu bardzo obfite populacje:
widłaka jałowcowatego, borówki bagiennej, czartawy drobnej. Torfowisko jest okolone
lasami z udziałem starodrzewi bukowych, ale i z dużym udziałem sztucznych nasadzeń na
gruntach porolnych. W 2001 r. rozpoczęto zabiegi czynnej ochrony torfowiska. Od południa
i wschodu przylega do niego lobeliowe Jez. Ciemino o pow. 241,7 ha (gł. 13,6 m, dł. 3,7
60
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
km), z którego wypływa rzeka Nizica. U jego południowego brzegu znajdują się dwie wioski
letniskowe: Ciemino i Łączno. Jezioro to zajmuje stosunkowo niedużą rynnę subglacjalną.
Ø Zagrożenia
Wierzchnie warstwy torfu w całym obiekcie są zmurszałe. Proces torfotwórczy
zatrzymany. Zagrożeniami są: dalsze przesuszenie, rozwój podrostów brzozowych
i wzmożona transpiracja. Niebezpieczeństwem dla wartości przyrodniczych jest także
zabudowa rekreacyjna brzegów jeziora oraz zwiększone jego użytkowanie, bez
uwzględnienia wymogów ochrony przyrody.
Jezioro Śmiadowo
Obszar obejmuje Jezioro Śmiadowo o powierzchni 132,7 ha (maksymalna głębokość
15 m, długość – 2,4 km, szerokość - 0,8 km) z wąskim pasem lasu i zarośli porastających
brzegi akwenu. To oligotroficzne jezioro położone jest 140 m. n.p.m. i charakteryzuje się
przeźroczystą, średnio kwaśną wodą. Na zbiorniku znajduje się 6, malowniczych wysp.
Ø Zagrożenia
Presja turystyczna i rekreacyjna prowadząca m. in. do zabudowania brzegów,
zanieczyszczania wody, eutrofizacji i zaśmiecania terenu.
Diabelskie Pustacie
Obszar obejmuje tereny dawnego poligonu "Borne-Sulinowo" oraz przylegającą do
niego rynnę rzeki Płytnicy z jeziorami. Na dawnym poligonie zachowały się rozległe
przestrzenie bezleśne, pokryte wrzosowiskami. Część terenu została zalesiona, jednak
znaczne przestrzenie wrzosowisk są świadomie i czynnie chronione przez administrację
leśną (m. in. usuwanie nalotu drzew i krzewów). Rynna Płytnicy to dolina rzeki Płytnicy z
Jeziorem Przełęg i Jeziorem Kniewo, a także układy biocenotyczne otaczających ją równin
sandrowych starszego i w niewielkim stopniu młodszego szlaku, zwanego szlakiem
Płytnicy. Rynnie rzeki towarzyszą liczne zagłębienia wytopiskowe o owalnym lub
podłużnym kształcie, wypełnione złożami torfu. Koryto Płytnicy cechuje się naturalną
morfologią: posiada liczne drobne i większe baseny oraz zatoki. Jego nierówne dno jest
pokryte grubą warstwą osadów dennych, obfitujące w mikrosiedliska. Jeziora usytuowane w
biegu rzeki mają charakter zbiorników eutroficznych. Na torfowiskach rozwinęły się
fitocenozy przejściowo- i wysokotorfowiskowe: mszar turzycy dzióbkowatej SphagnoCaricetum rostratae (jako przeważający powierzchniowo), mszar wełnianki wąskolistnej
Sphagno-Eriophoretum angustifoliae, mszar kępowy z żurawiną błotną Sphagnetum
magellanici, młodociane postaci boru bagiennego Vaccinio uliginosi-Pinetum, luźne zarośla
wierzby uszatej Salicetum auritae, mszar wełnianki pochwowatej Sphagno-Eriophoretum
vaginati, mszar z bobrkiem trójlistkowym Menyantho-Sphagnetum teretis ze stanowiskami
rosiczki okrągłolistnej Drosera rotundifolia, skupienia turzycy nitkowatej Caricetum
lasiocarpae, mszar z sitem drobnym Sphagno- Juncetum bulbosi oraz traworośla z mietlicą
psią Carici Agrostietum caninae.
Ø Zagrożenia
Zalesianie lub brak czynnej ochrony wrzosowisk, zmiany stosunków wodnych.
Poligon w Okonku
Obszar obejmuje teren dawnego poligonu w Okonku, obecnie przekazany
Nadleśnictwu Okonek. Są to rozległe przestrzenie bezleśne, pokryte wrzosowiskami
i murawami napiaskowymi. Część terenu została zalesiona, jednak znaczne przestrzenie
wrzosowisk są świadomie i czynnie chronione przez administrację leśną (m. in. usuwanie
nalotu drzew i krzewów).
Ø Zagrożenia
Zalesianie, zarastanie wrzosowisk. Eutrofizacja.
61
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Dolina Piławy
Fragment terenu dawnego poligonu w Bornem-Sulinowie oraz dolina rzeki Pilawy na
odcinku tzw. Zalewów Nadarzyckich (sztuczne rozlewiska utworzone przed II wojną
światową jako część linii umocnień Wału Pomorskiego, jednak obecnie bardzo cenne
przyrodniczo i malownicze). Niepowtarzalny, w pasie Pojezierzy Pomorskich, ciąg
ekosystemów wodnych i torfowiskowych związanych z rynną wytopiskową głęboko
rozcinającą sandry starszego szlaku Piławy (Lobu Parsęty), co w wielu miejscach
w połączeniu z krętością dna obniżenia, stanowi o dużych walorach krajobrazowych ostoi.
Bardzo liczne jak na stosunkowo niewielki obszar, doskonale zachowane torfowiska cechuje
duża zmienność wynikająca ze zróżnicowania morfologii wytopisk, w obrębie których
powstały; od niewielkich, płaskodennych, dość płytkich obniżeń, po jeziora w głębokich
kotlinach. Liczne wytopiska to jeziora o sporym areale, jak: Generalskie, Brzeźno, Kowal,
Dudylany (zwane też Lipowym), Bagienne i Bobrowe. Bunkry pozostałe po umocnieniach
Wału Pomorskiego stanowią zimowiska nietoperzy.
Ø Zagrożenia
Zmiany stosunków wodnych, zalesianie, masowa turystyka wodna, masowe
wędkarstwo, potencjalnie zabudowa rekreacyjna.
Jezioro Bobięcińskie
Obszar swoim zasięgiem obejmuje 5 jezior lobeliowych, z których największe to
jezioro Bobięcińskie Wielkie o powierzchni 524,6 ha i maksymalnej głębokości 48 m.
Prawie wszystkie jeziora charakteryzują się obecnością roślin reliktowych, takich jak:
lobelia jeziorna Lobelia dortmanna, brzeżyca jednokwiatowa Litorella uniflora i poryblin
jeziorny Isoetes lacustris. Ponadto w jeziorze Bobięcińskim znajduje się duża populacja
Elisty wodnej Luronium natans, a w jeziorze Iłowatka występuje bardzo rzadki w Polsce
poryblin kolczasty Isoetes echinospora. Znaczną powierzchnię zajmują również inne
siedliska, w tym: zbiorniki dystroficzne i nachodzące na taflę wody pła mszarne, torfowiska
przejściowe i dywanowe mszary, bory i brzeziny bagienne oraz wilgotne i świeże łąki.
Całość kompleksu otoczona jest buczynami i dąbrowami. Jest to również ważne miejsce
odpoczynku i rekreacji.
Ø Zagrożenia
Do głównych zagrożeń obszaru należą:
− eutrofizacja zbiorników lobeliowych, np. poprzez zagospodarowanie turystycznejeziora,
− humizacja zbiorników lobeliowych poprzez przenikanie do jezior związków humusowych
z odwadnianych torfowisk,
− funkcjonowanie starego systemu melioracyjnego, za pomocą którego wciąż odwadnianych
jest wiele mokradeł.
Jeziora Czaplineckie
Obszar obejmuje najcenniejszy przyrodniczo i krajobrazowo fragment Pojezierza
Drawskiego. Jego rzeźba została ukształtowana w wyniku działalności lądolodu, podczas
ostatniego zlodowacenia bałtyckiego. Pozostałościami tej działalności są między innymi:
wały moreny czołowej, ozy, liczne jary, doliny rzek, jeziora rynnowe i wytopiskowe.
Na terenie ostoi zlokalizowanych jest 47 jezior (zajmujących ok. 10 % pow. terenu),
reprezentujących większość wyróżnianych w Polsce typów jezior. Jeziora mają
urozmaiconą linię brzegową, na niektórych z nich są wyspy. Brzegi jezior są wysokie,
porośnięte lasem, głównie łęgami i buczyną, lub niskie, z pasem roślinności przybrzeżnej. W
obszarze znajduje się największe jezioro Pojezierza – Drawsko (powierzchnia 1872 ha,
maksymalna głębokość 79,7 m). Jest ono drugim pod względem głębokości jeziorem w
Polsce, stanowi główny węzeł ekologiczny ostoi. Największą rzeką obszaru jest Drawa,
mająca na jego terenie swoje źródła. Swój początek biorą tutaj także inne rzeki, jak:
Dębnica, Wogra, Piławka, Kokna i Rakon.
62
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Ø Zagrożenia
Zanieczyszczenie wody i eutrofizacja (m.in. zanieczyszczenie jeziora Siecino wodami
z pobliskich stawów). Rozwój turystyki i rekreacji bez uwzględnienia potrzeb ochrony
przyrody (budowa infrastruktury niszczącej siedliska, zabudowa brzegów, zaśmiecanie,
zanieczyszczenia). Usuwanie martwego drewna i podszytu. Kłusownictwo. Sukcesja na
terenach otwartych. Wypalanie traw. Nieprawidłowa gospodarka ściekowa i odpadowa.
Potencjalnym zagrożeniem jest intensyfikacja rolnictwa np. spadek pow. odłogów,
stosowanie nawozów i pestycydów itp.
Obszary Specjalnej Ochrony na terenie Powiatu Szczecineckiego.
Nazwa obszaru
OSTOJA DRAWSKA
OSO (Obszary Specjalnej Ochrony)
Kod obszaru
PLB320019
Typ obszaru
F
Źródło: www.natura2000.mos.gov.pl
Typy obszarów Natura 2000
F- Obszar OSO, całkowicie zawierający w sobie obszar SOO.
Obszar Ostoja Drawska został uchwalony Rozporządzeniem Ministra Środowiska
z dnia 5 września 2007 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie obszarów specjalnej
ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. Nr 179, poz. 1275) i obejmował gminę Barwice oraz
gminę Borne Sulinowo na terenie Powiatu Szczecineckiego. Rozporządzenie Ministra
Środowiska z dnia 27 października 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie obszarów
specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. Nr 198, poz. 1226) rozciągnęło
przedmiotowy obszar również na gminę Biały Bór, Szczecinek oraz Grzmiącą.
Ostoja Drawska
Obszar obejmuje część Pojezierza Drawskiego z ponad 50 jeziorami (10 % pow.
terenu), reprezentującymi wszystkie typy jezior. Teren został ukształtowany w wyniku
działalności lądolodu podczas ostatniego zlodowacenia bałtyckiego. Pozostałościami tej
działalności są między innymi: wały moreny czołowej, ozy, liczne jary, doliny rzek, jeziora
rynnowe i wytopiskowe.
Brzegi jezior są wysokie, porośnięte lasem, głównie łęgami i buczyną, lub niskie,
z roślinnością przybrzeżną. Dominują tu bory, duże powierzchnie zajmują drzewostany
bukowe, dębowe. Rzeźba terenu jest zróżnicowana, z licznymi wąwozami, parowami,
niewielkimi, bezodpływowymi zbiornikami wodnymi, bagnami i torfowiskami. Największą
rzeką jest Drawa, mająca tu swoje źródła. Swój początek biorą tutaj także inne rzeki, jak:
Dębnica, Wogra, Piławka, Kokna i Rakon. Znaczna część obszaru jest użytkowana rolniczo.
Na terenie obszaru szczególnie cenna jest dolina Drawy, która wraz z dopływami
odgrywa bardzo ważną rolę łącznika między obszarami koncentracji cennej flory
w urozmaiconym krajobrazie polodowcowym. Jej źródła znajdują się w rezerwacie Dolina
Pięciu Jezior. Wody tych jezior są zasobne w wapń, na dnie zbiorników odkłada się kreda
jeziorna, która podściela zlądowiałe odcinki doliny między kolejnymi jeziorami. Dna jezior
porastają łąki ramienicowe.
Osobliwością są dobrze zachowane jeziora lobeliowe. Bardzo bogata jest także flora
mchów, reprezentowana aż przez 274 gatunki, z których 30 uznano za zagrożone w Polsce.
Do bardzo wartościowych zbiorowisk należą torfowiska, szczególnie wysokie, występujące
na wododziałach oraz torfowiska przejściowe.
Ostoja charakteryzuje się bogactwem i różnorodnością flory i fauny. Na jej terenie
występują 742 gatunki roślin naczyniowych, spośród których 28 objętych jest całkowitą
ochroną gatunkową, a 14 ochroną częściową. Spotyka się tu gatunki charakterystyczne dla
roślinności atlantyckiej, arktycznej, borealnej, górskiej oraz ciep łolubne.
Wody zasiedla 36 gatunków ryb i 1 gatunek krągłoustnych, w tym 5 gatunków
objętych ochroną prawną. Występuje tu 12 płazów i 5 gatunków gadów oraz 41 gatunków
ssaków.
63
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Ø Zagrożenia
Istniejące na rzece Drawie, poniżej obszaru, elektrownie wodne stanowią barierę dla
migracji ryb i innych organizmów wodnych i powodują ubożenie ichtiofauny reofilnej.
Z tego powodu w wodach Drawy na terenie ostoi nie spotyka się między innymi troci
wędrownej i łososia. Spływ wód ze stawów rybnych położonych w zlewni jeziora Siecino
(drugiego pod względem powierzchni na terenie ostoi) powoduje szybszą eutrofizację
jeziora. Silna presja turystycznorekreacyjna; presja inwestycyjna dotycząca zabudowy
brzegów jezior, powoduje ubożenie przyrodnicze i krajobrazowe terenu. Utrudnia także
rozród i migracje zwierzętom związanym z terenami wodnymi i wodno-błotnymi.
Potencjalne zagrożenie stanowi przewidywana intensyfikacja gospodarki rolnej. Z nią
związane jest między innymi: likwidacja odłogów, stosowanie znacznej ilości nawozów
sztucznych i środków ochrony roślin i nawożenie pól gnojowicą.
Na szczeblu wojewódzkim obszary Natura 2000 w latach 2007 – 2008 podlegały
Wojewodzie Zachodniopomorskiemu. W jego kompetencjach leży zawieranie umów
z właścicielami gruntów. Także Wojewoda wydaje zezwolenia na prowadzenie inwestycji lub
innych działań (mogących mieć wpływ na stan obszaru Natura 2000), na podstawie niezależnie
wykonanej oceny wpływu tego działania na przedmiot ochrony oraz po uzyskaniu opinii rad
gmin, których dane przedsięwzięcie dotyczy. Nadzór nad poszczególnymi obszarami Natura
2000 został powierzony różnym podmiotom. W zależności od własności gruntów, statusu
ochronnego terenu, itd. odpowiednio: dyrektorom parków narodowych i krajobrazowych,
administracji Lasów Państwowych.
Cel jest realizowany zgodnie z kompetencjami. Gospodarz terenu: Gmina, Nadleśnictwa, na
bieżąco prowadzą prace pielęgnacyjne parków i pomników przyrody. Powiat nie ma wpływu na
przyspieszenie działań (np. niezrealizowanych) przez Drawski Park Krajobrazowy lub
Nadleśnictwa. Inwentaryzacja najcenniejszych obiektów różnorodności biologicznej: obiektów
ochrony przyrody i cennych gatunków flory i fauny, jest sporządzana w ramach prac
urządzeniowych, programów ochrony przyrody w nadleśnictwach i parkach narodowych.
Szczególną uwagę zwraca się na naturalne fragmenty ekosystemów leśnych oraz na lasy
ekologicznie ważne: na siedliskach wilgotnych a także na takie obiekty jak: bagna, moczary,
torfowiska, oczka wodne, użytki ekologiczne. Inwentaryzacją objęte są też elementy chronione
prawem: rezerwaty przyrody, pomniki przyrody, gatunki zagrożone i rzadkie.
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
PLANOWAN
E
34
Wyznaczanie miejsc rozrodu i
siedlisk gatunków chronionych
zwierząt i roślin oraz
opracowanie dokumentacji tych
obszarów
Minister
Środowiska
Wojewoda
64
2008
2007
Tabela 26 Wykonanie harmonogramu – Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych – ochrona roślin
i zwierząt
Lata
realizacji
Jednostki
Szacunkowe
Źródła
Lp.
Opis przedsięwzięcia
odpowiedzialne
koszty
finansowania
za realizację
wdrożenia
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
Budżet
Państwa
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
ZREALIZOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
34
Załącznik Nr 5 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z 28 września 2004 w sprawie gatunków
dziko występujących zwierząt objętych ochroną ustala strefy ochrony ostoi, miejsc rozrodu lub
regularnie przebywających gatunków ochronnych. Dokumentację obszarów, na których znajdują się
miejsca rozrodu i siedlisk gatunków chronionych zwierząt i roślin, przygotowują (niezależnie):
-Biuro Konserwacji Przyrody (gospodarstwo pomocnicze) Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Szczecinie (współpracując z dużym gronem wybitnych specjalistów i
naukowców),
-Nadleśnictwa przy sporządzaniu inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczej
35
Racjonalizacja gospodarowania
zwierzętami łownymi przez:
opracowanie zasad
gospodarowania zwierzętami
łownymi, opracowanie
programu zwalczania
kłusownictwa
Nadleśnictwa,
Związek
Łowiecki,
Minister
Środowiska
x
Nadzór nad realizacją Planów
Hodowli Zwierzyny
Nadleśnictwa
Zadanie
ciągłe
Organizowanie w ramach
statutowej działalności akcji
dokarmiania zwierzyny przez
ustawianie: paśników, lizawek,
organizowanie poletek
żerowych i zgryzowych, zakup
i rozkładanie karmy, pasów
zaporowych;
Państwowy
Związek
Łowiecki (Koła
działające na
terenie Gmin)
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
Na terenach łowieckich
prowadzenie działań
prewencyjnych w stosunku do
osób podejrzanych o
popełnienie przestępstwa, w
tym: legitymowanie
podejrzanych; zatrzymywanie i
kontrola środków
transportowych, przeszukiwanie
powierzchni, osób i miejsc,
ujmowanie sprawców na
gorącym uczynku lub w
pościgu; odbieranie narzędzi;
kontrola punktów skupów
dziczyzny i prowadzących
sprzedaż dziczyzny, kierowanie
wniosków do sądów
Straż Leśna Straż
Łowiecka
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
35
x
Zależnie od
kosztów
działań
Brak danych
kosztowych
WFOŚiGW,
Związek
Łowiecki,
środki własne
Lasów
Państwowych
Środki własne
nadleśnictw
Środki własne
kół łowieckich
i Lasów
Państwowych
Środki własne
nadleśnictw
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie założonego miernika:
Ochrona zwierząt i roślin realizowana jest przez Powiat i Gminy przez szereg, nie
zaplanowanych w harmonogramie działań jak: wnioskowanie i ustanawianie użytków
ekologicznych oraz pomników przyrody, pomoc w utrzymaniu zwierzyńca przy Kościele Św.
Franciszka z Asyżu, działania na rzecz poprawy stanu czystości wód jezior i rzek.
65
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Wyrazem bogactwa gatunkowego fauny leśnej są zwierzęta łowne, których liczebność
utrzymuje się na wysokim poziomie, stwarzając równocześnie stałe zagrożenie dla lasu.
Ważnym problemem gospodarki łowieckiej jest regulowanie liczebności populacji zwierząt
łownych w celu zminimalizowania szkód w uprawach (zgryzanie) i młodnikach (spałowanie)
oraz w uprawach rolnych przylegających do lasów. Racjonalna gospodarka łowiecka,
obejmująca m.in. zagospodarowanie łowisk, wzbogacanie składu gatunkowego drzewostanów
i obrzeży lasu, regulację liczebności populacji i dokarmianie zwierzyny w okresie zimowym,
ogranicza poziom szkód wyrządzanych przez zwierzynę do rozmiarów gospodarczo znośnych.
Corocznie obserwuje się wzrost strat z powodu szkodnictwa leśnego: kradzieże drewna,
kłusownictwo, bezprawne korzystanie z lasu. W zwalczaniu tego rodzaju przestępstw nie
pomaga zbyt liberalne orzecznictwo sądów, często, bowiem orzeka się odstąpienie od
wymierzenia kary ze względu na znikomą szkodliwość społeczną, co powoduje poczucie
bezkarności u sprawców. Cel jest realizowany zgodnie z kompetencjami.
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
2008
2007
Tabela 27. Wykonanie harmonogramu – Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych – ochrona lasów
Lata
Jednostki i
realizacji
Szacunkowe
podmioty
Źródła
Lp.
Opis przedsięwzięcia
koszty
odpowiedzialne
finansowania
wdrożenia
za realizację
36
Ochrona i powiększanie
zasobów leśnych przez
opracowanie planów
urządzenia lasu z
Programem Ochrony
Środowiska
Nadleśnictwa
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych,
Budżet
Państwa,
NFOŚiGW
36
Opracowanie planu
urządzenia lasu
z Programem Ochrony
Środowiska dla
Nadleśnictwa Czarnobór
(pow. 13 381,11 ha)
Nadleśnictwo
Czarnobór
Ważny na
lata 2005 2014
87 700 zł
Środki własne
Lasów
Państwowych
Opracowanie planu
urządzenia lasu
z Programem Ochrony
Środowiska dla
Nadleśnictwa Szczecinek
(pow. 22 760,08 ha)
Nadleśnictwo
Szczecinek
Ważny na
lata 2005 2014
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Opracowanie planu
urządzenia lasu
z Programem Ochrony
Środowiska dla
Nadleśnictwa Czaplinek
(pow. 15 689,71 ha)
Nadleśnictwo
Czaplinek
Ważny na
lata 2000 2009
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Opracowanie planu
urządzenia lasu
z Programem Ochrony
Środowiska dla
Nadleśnictwa Tychowo
(pow. 22 271,11 ha)
Nadleśnictwo
Tychowo
Ważny na
lata 20082017
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
66
ZREALIZOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
36
Opracowanie planu
urządzenia lasu
z Programem Ochrony
Środowiska dla
Nadleśnictwa Połczyn (pow.
24 956,87 ha)
Nadleśnictwo
Połczyn
Ważny na
lata 20082017
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Opracowanie planu
urządzenia lasu
z Programem Ochrony
Środowiska dla
Nadleśnictwa Bobolice
(pow. 19 070,66 ha)
Nadleśnictwo
Bobolice
Ważny na
lata 1999 2008
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Nadleśnictwo
Czarne
Ważny na
lata 2002 2011
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Nadleśnictwo
Miastko
Ważny na
lata 20072016
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Nadleśnictwo
Polanów
Ważny na
lata 20072016
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Nadleśnictwo
Borne Sulinowo
Ważny na
lata 2002 2011
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Opracowanie planu
urządzenia lasu
z Programem Ochrony
Środowiska dla
Nadleśnictwa Czarne (pow.
28 407,74 ha)
Opracowanie planu
urządzenia lasu
z Programem Ochrony
Środowiska dla
Nadleśnictwa Miastko (pow.
22 849,92 ha)
Opracowanie planu
urządzenia lasu
z Programem Ochrony
Środowiska dla
Nadleśnictwa Polanów
(pow. 16 786,68 ha)
Opracowanie planu
urządzenia lasu
z Programem Ochrony
Środowiska dla
Nadleśnictwa Borne
Sulinowo (pow. 20 433,35
ha)
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
Wykonanie inwentaryzacji
i opracowanie
uproszczonego planu
urządzania lasu
Ważny na
lata 20082017
Powiat
Szczecinecki
Wykonano
w całości
założenia z
poprzednich
lat w 2007 i
2008 nie
zlecano
Środki własne
37
Racjonalne, zgodnie
z zasadami ochrony
przyrody użytkowanie
Nadleśnictwa
zasobów leśnych, w tym
wprowadzenie bezpiecznych
technik i technologii prac
leśnych
37
Zwiększenie zasobów drzewnych w lasach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe jest jednym ze
wskaźników jakości gospodarki leśnej (nie jest to skutek tylko zwiększenia powierzchni lasu). Na
dobrą jakość mają wpływ: podnoszenie kwalifikacji personelu oraz poprawne planowanie i
konsekwentne wykonywanie zaprojektowanych zabiegów hodowlanych. Nie mniej istotna jest
dbałość o stan zdrowotny drzewostanów, profilaktyka, kontrola i ograniczanie występowania
zagrożeń. Pozyskanie drewna charakteryzuje się dużym udziałem użytków przedrębnych (z cieć
pielęgnacyjnych) oraz przygodnych (w użytkowaniu rębnym i przedrębnym)
Zadanie
ciągłe
67
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych,
Budżet
Państwa,
NFOŚiGW
PLANOWANE
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
38
38
Działania prowadzące do
zróżnicowania struktury
gatunkowej lasów
i poprawy struktury
wiekowej lasów
Bieżąca praca nadleśnictw
zgodnie z opracowanymi
planami urządzenia lasów:
rębnie, trzebieże,
odnowienia, nasadzenia,
przebudowy drzewostanów,
zabiegi ochronne
(zabezpieczanie drzew
przed zwierzyną,
szkodnikami)
Nadleśnictwa
Zadanie
ciągłe
Nadleśnictwo
Czarnobór
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
Nadleśnictwo
Szczecinek
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
Nadleśnictwo
Czaplinek
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
Nadleśnictwo
Połczyn (plany
ochrony lasów)
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
Wykonanie odnowień i
zalesień
Nadleśnictwo
Czarnobór
2007-2008
Odnowienia, wprowadzenie
II piętra (pow. 206,05 ha);
zalesienia (pow. 79,21 ha);
CW, CP (pow. 257,63 ha)
Nadleśnictwo
Tychowo
Zadanie
ciągłe
Nadleśnictwa
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
62 280 zł
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych,
Budżet
Państwa,
NFOŚiGW
Środki własne
Lasów
Państwowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
Środki własne
Lasów
Państwowych
39
Opracowanie i wdrożenie
sieci monitoringu
środowiska leśnego w celu
przeciwdziałania stanom
niepożądanym (choroby,
szkodniki)
39
Lasu Państwowe na bieżąco monitorują stan lasów, aktualizują powierzchnię i zasoby drzewne.
Służby leśne śledzą i prognozują stan zagrożenia pożarowego oraz występowanie szkodników i
chorób drzew.
LP finansują prace badawcze umożliwiające postęp w naukach leśnych i zapewniające naukowe
podstawy działań gospodarczych. Instytut Badawczy Leśnictwa corocznie publikuje analizy i raporty
pt: Krótkoterminowa prognoza występowania ważniejszych szkodników i chorób infekcyjnych drzew
leśnych w Polsce. Analizy porównawcze pozwalają z wyprzedzeniem przeciwdziałać stanom
niepożądanym
40
Dostosowanie lasów do
pełnienia zróżnicowanych
funkcji przyrodniczych
i społecznych
(udostępnianie lasów do
celów turystyki,
wypoczynku, regeneracji
zdrowia, edukacji
ekologicznej)
Nadleśnictwa
Drawski Park
Krajobrazowy
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
40
Porządkowanie Ścieżki
Testamentu Papieskiego
JP II: (tematyka religijna),
Nadleśnictwo
Czarnobór
Parafia pod
wezwaniem Św.
Franciszka
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
Środki własne
podmiotów
realizujących
Porządkowanie Ścieżki
edukacyjnej wokół
Jeziora Leśnego:
(tematyka leśna)
Nadleśnictwo
Czarnobór
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
Środki własne
68
Brak danych
kosztowych
Środki własne
jednostek
realizujących,
dotacje
WFOŚiGW,
Środki własne
Lasów
Państwowych,
PFOŚiGW
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
ZREALIZOWANE
Wykonanie i realizacja
Planu ochrony
przeciwpożarowej
Działania prowadzone
w ramach prewencji
i zwalczania pożarów przez
służby:
- Państwowej Powiatowej
Straży Pożarnej;
- Straży Miejskiej
- Policji;
- Służb Ochrony Kolei
- Straży Leśnej
40
Nadleśnictwo
Połczyn
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
PPSP
Straż Miejska
Policja
SOK
Straż Leśna
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
Środki własne
jednostek
realizujących
Brak danych
Udostępnianie
ukierunkowanego ruchu
turystycznego w lasach
poprzez tworzenie tras
edukacyjno-przyrodniczych,
miejsc postoju,
udostępnianie dróg leśnych
dla ruchu, tras dojazdów do
jezior, miejsc biwakowych
i widokowych
Nadleśnictwa
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
WFOŚiGW,
środki własne
Lasów
Państwowych,
PFOŚiGW
Działania Nadleśnictw
w ramach ochrony zasobów
leśnych przed pożarami:
- prowadzenie obserwacji;
- wykonywanie pasów
ppoż. na
granicach pole- las;
- pogadanki i szkolenia
zarówno do użytkowników
środowiska jak i służb
odpowiedzialnych za
ochronę ppoż.;
- organizowanie narad
koordynacyjnych;
- pomiary wilgotności
i komunikaty ostrzegawcze;
- tablice informacyjno –
edukacyjne
- utrzymywanie bądź
wykonywanie punktów
czerpania wody;
- organizowanie punktów
alarmowo-dyspozycyjnych
(PAD);
- udział w akcjach
ratowniczo- gaśniczych;
- szacowanie szkód
i likwidacja skutków
pożarów
Nadleśnictwa
Zadanie
ciągłe
Brak danych
kosztowych
Środki własne
Lasów
Państwowych,
Budżet Państwa
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie założonego miernika.
Zgodnie z ustawą o lasach, starosta sprawuje nadzór nad gospodarką leśną w lasach
niestanowiących własności Skarbu Państwa. Powierzchnia lasów nadzorowanych przez Starostę
Szczecineckiego wynosi ok. 2,04% ogólnej powierzchni lasów na terenie Powiatu
Szczecineckiego.
69
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Łączna powierzchnia lasów na terenie Powiatu Szczecineckiego wynosi: 78 836,53 ha
w tym:
− będących w zasobach Skarbu Państwa: 76 225,53 ha
− niebędących własnością Skarbu Państwa: 1 611 ha.
Na terenie poszczególnych gmin powierzchnie lasów przedstawiają się następująco:
v GMINA SZCZECINEK
Nadleśnictwo
Łączna pow. lasów
w Nadleśnictwie
[ha]
Powierzchnia lasów na
terenie Gminy Wiejskiej
Szczecinek [ha]
21 265,87
21 632,54
11 800,70
17 418,35
14 610,75
27 199,89
-
13 505,87
415,55
2 614,74
440,78
131,80
393,98
17 502,72
Szczecinek
Miastko
Czarnobór
Bobolice
Czaplinek
Czarne
RAZEM
Udział procentowy
w ogólnej pow. lasów
państwowych na terenie
Gminy
77,16
2,37
14,95
2,52
0,75
2,25
100,00
Powierzchnia lasów niebędących własnością Skarbu Państwa na terenie Gminy Wiejskiej
Szczecinek wynosi: 392 ha. Ogółem na terenie Gminy Wiejskiej Szczecinek powierzchnia
lasów wynosi: 17 894,72 ha.
v GMINA BARWICE
Nadleśnictwo
Łączna pow. lasów
w Nadleśnictwie
[ha]
Powierzchnia lasów na
terenie Gminy Barwice
[ha]
14 610,75
23 246,06
-
1 373,46
7 320,56
8 694,02
Czaplinek
Połczyn
RAZEM
Udział procentowy
w ogólnej pow. lasów
państwowych na terenie
Gminy
15,80
84,20
100,00
Powierzchnia lasów niebędących własnością Skarbu Państwa na terenie Miasta i Gminy
Barwice wynosi: 271 ha. Ogółem na terenie Miasta Barwice powierzchnia lasów wynosi
39,37 ha, a na terenie Gminy powierzchnia lasów wynosi: 8 965,02 ha.
v MIASTO SZCZECINEK
Nadleśnictwo
Szczecinek
Czarnobór
RAZEM
Łączna pow. lasów
w Nadleśnictwie
[ha]
Powierzchnia lasów na
terenie Miasta
Szczecinek [ha]
Udział procentowy
w ogólnej pow. lasów
państwowych na terenie
Miasta
21 265,87
11 800,70
-
625,58
624,21
1 249,79
50,05
49,95
100,00
Powierzchnia lasów niebędących własnością Skarbu Państwa na terenie Miasta Szczecinka
wynosi: 8 ha. Ogółem na terenie Miasta Szczecinek powierzchnia lasów wynosi 1 257,79
ha (LP).
v GMINA BORNE SULINOWO
70
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Nadleśnictwo
Szczecinek
Czaplinek
Czarnobór
Borne Sulinowo
RAZEM
Łączna pow. lasów
w Nadleśnictwie
[ha]
Powierzchnia lasów na
terenie Gminy Borne
Sulinowo [ha]
Udział procentowy
w ogólnej pow. lasów
państwowych na terenie
Gminy
21 265,87
14 610,75
11 800,70
17 857,21
-
2 442,06
7 804,23
8 561,75
8 628,22
27 436,26
8,90
28,44
31,21
31,45
100,00
Powierzchnia lasów niebędących własnością Skarbu Państwa na terenie Miasta i Gminy
Borne Sulinowo wynosi: 414 ha. Ogółem na terenie Miasta Borne Sulinowo powierzchnia
lasów wynosi 1216,27 ha, na terenie Gminy Borne Sulinowo powierzchnia lasów wynosi: 27
850,26ha.
v GMINA BIAŁY BÓR
Nadleśnictwo
Czarne
Miastko
Szczecinek
Bobolice
Niedźwiady
RAZEM
Łączna pow. lasów
w Nadleśnictwie
[ha]
Powierzchnia lasów na
terenie Gminy Biały Bór
[ha]
27 199,89
21 632,54
21 265,87
17 418,35
24 637,27
-
80,11
7 731,31
3 490,81
1 352,54
184,07
12 838,84
Udział procentowy
w ogólnej pow. lasów
państwowych na terenie
Gminy
0,62
60,22
27,19
10,54
1,43
100,00
Powierzchnia lasów niebędących własnością Skarbu Państwa na terenie Gminy Biały Bór
wynosi: 330 ha. Ogółem na terenie Miasta Biały Bór powierzchnia lasów wynosi 365,54 ha,
a na terenie Gminy Biały Bór powierzchnia lasów wynosi: 13 168,84 ha.
v GMINA GRZMIĄCA
Nadleśnictwo
Szczecinek
Czaplinek
Tychowo
Połczyn
Bobolice
RAZEM
Łączna pow. lasów
w Nadleśnictwie
[ha]
Powierzchnia lasów na
terenie Gminy Grzmiąca
[ha]
21 265,87
14 610,75
20 766,26
23 246,06
17 418,35
-
1 652,06
1 075,77
2 071,21
2 643,52
64,37
7 506,93
Udział procentowy
w ogólnej pow. lasów
państwowych na terenie
Gminy
22,01
14,33
27,59
35,21
0,86
100,00
Ponadto na terenie Gminy Grzmiąca znajdują się lasy nienależące do zasobów Skarbu
Państwa, nadzorowanie przez Starostę Szczecineckiego o powierzchni: 196 ha. Ogółem na
terenie Gminy Grzmiąca powierzchnia lasów wynosi: 7 702,93 ha.
Łączna powierzchnia Powiatu Szczecineckiego wynosi 176 500 ha, w tym lasy 78 836,53 ha.
Lesistość Powiatu Szczecineckiego jest wyższa od średniej w Województwie
Zachodniopomorskim o 10% i wynosi: 44,7%.
Informacje dodatkowe dotyczące Planów Urządzania Lasu.
71
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Plan Urządzania Lasu stanowi szczegółowy leśny plan gospodarczy i jest podstawowym
dokumentem gospodarki leśnej opracowywanym dla organów sprawujących nadzór nad lasami
zgodnie z kompetencjami (Nadleśnictwa, Starosta, Agencja Nieruchomości Rolnych, Dyrektorzy
Parków Narodowych).
Zgodnie z Ustawą o Lasach tworzony jest, co 10 lat według stanu na dzień 1 stycznia
pierwszego roku obowiązywania (przez Biura Urządzania Lasu). Plan staje się podstawą do
prowadzenia jakichkolwiek zabiegów gospodarczych.
Plan Urządzania Lasu (PUL) zawiera dane inwentaryzacji lasu (część inwentaryzacyjna),
w tym: dokumentację prac siedliskowych, opis taksacyjny lasu, mapy obrazujące wyniki
inwentaryzacji lasu, zestawienia zbiorcze danych inwentaryzacyjnych (raporty w formie tabeli
i wykazów), ogólny opis urządzanego nadleśnictwa, zawierający ogólną charakterystykę lasów
oraz zestawienia zbiorcze danych inwentaryzacyjnych.
Zgodnie z ustawą o lasach, starosta sprawuje nadzór nad gospodarką leśną w lasach
niestanowiących własności Skarbu Państwa. Powierzchnia lasów nadzorowanych przez Starostę
wynosi: ok. 2,04% ogólnej powierzchni lasów na terenie Powiatu Szczecineckiego. Ponadto
lasy znajdują się również w zarządzie Agencji Nieruchomości Rolnych. Z uwagi na niewielki
udział w powierzchni zarządzanej przez w/w organy, cele polityki leśnej naszego kraju realizują
głownie Lasy Państwowe.
Zaplanowane działania koordynowane, do których powoływane są Nadleśnictwa –
wykonywane są na bieżąco. Wszystkie formy zagospodarowania i ochrony lasów służą
zachowaniu zasobów genowych i różnorodności biologicznej, czyli nadrzędnym celom ochrony
przyrody. Cel został zrealizowany.
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
2008
2007
2006
2005
PLANOWANE
41
Sporządzając plany zagospodarowania przestrzennego Gminy, kierują się zasadą ochrony dziedzictwa
naturalnego przy jednoczesnym zapewnieniu możliwie najpełniejszego dostępu społeczeństwa do
korzystania z bogactwa naturalnego bez uszczerbku na jego jakości.
42
Wprowadzanie
odpowiednich
procedur
lokalizacyjnych
chroniących tereny
cenne przyrodniczo
przed
przeinwestowaniem
PLANOWANE
41
Uwzględnianie
w planach
zagospodarowania
przestrzennego
selektywnego dostępu
do terenów wyjątkowo
cennych przyrodniczo
ZREALIZO
WANE
2004
Tabela 28 Wykonanie harmonogramu – Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych – integracja aspektów
ekologicznych z planowaniem przestrzennym
Lata realizacji
Jednostki i
Szacunkowe
podmioty
Źródła
Lp.
Opis przedsięwzięcia
koszty
odpowiedzialne
finansowania
wdrożenia
za realizację
Gminy
Zadanie ciągłe
Gminy
Zadanie ciągłe
72
Brak danych
kosztowych
Brak danych
kosztowych
Środki
własne
Środki
własne
ZREALIZOWA
NE
PLANOWANE
ZREALIZ
OWANE
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
42
Gminy Powiatu Szczecineckiego nie należą do terenów silne zaludnionych, gdzie istotnym problemem
jest antropopresja związana z rozwojem mieszkalnictwa. W chwili obecnej ogólne wymogi dotyczące
ochrony środowiska zawarte w licznych ustawach ( Prawo ochrony środowiska, Prawo wodne, Ustawa
o ochronie przyrody, Prawo budowlane itd.) w sposób wystarczający zabezpieczają tereny chronione.
43
Przeciwdziałanie
rozwojowi
budownictwa
mieszkalnego
i rekreacyjnego na
terenach chronionych
43
Gminy działają zgodnie z przepisami ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym dokonując wszelkich
przewidzianych prawem uzgodnień i konsultacji, i działa według określonych prawem procedur.
W planach uwzględnia się wszelkie obszary objęte ochroną prawną lub konserwatorska ograniczając
bądź wykluczając możliwość realizowania przedsięwzięć budowlanych na takich terenach.
Gminy
Zadanie ciągłe
Brak danych
kosztowych
Środki
własne
Racjonalnie prowadzona gospodarka (np. rolna, leśna czy rybacka) pozwala na zachowanie
walorów przyrodniczych terenu. Można założyć, że ograniczenia gospodarcze dotyczyć będą
nowych inwestycji i znaczącej intensyfikacji gospodarki. W przypadku wszelkich nowych
projektów, np. budowy autostrady, lokalizacji nowych zakładów przemysłowych itp. konieczne
będzie przeprowadzenie ocen oddziaływania na środowisko pod kątem wpływu inwestycji na
przedmioty chronione. Ocenę taką trzeba przeprowadzać zarówno w odniesieniu do inwestycji
zlokalizowanych w obszarze Natura 2000, jak bezpośrednio w sąsiedztwie tego obszaru. Zarząd
Powiatu Szczecineckiego, uzgadniając projekty Miejscowych Planów Zagospodarowania
Przestrzennego dla gmin, zawsze kieruje się zasadą zrównoważonego rozwoju mając na uwadze
nadrzędne cele ochrony przyrody
6.10 Przeciwdziałanie poważnym awariom
Program Ochrony Środowiska wymienia 8 zakładów, na terenie których stosuje się
niebezpieczne środki chemiczne.
W zależności od rodzaju, kategorii i ilości substancji niebezpiecznej znajdującej się
w zakładzie, uznaje się go za:
• zakład o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (zakład
zwiększonego ryzyka), albo
• zakład o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (zakład dużego
ryzyka).
Zakwalifikowanie zakładu do jednej z powyższych grup, pociąga za sobą obowiązek
wprowadzania, utrzymywania udoskonalania systemu zapobiegania poważnej awarii. Zgodnie z
rejestrem prowadzonym przez Komendę Wojewódzką Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie
na terenie Powiatu Szczecineckiego znajduje się jeden zakład dużego ryzyka wystąpienia
poważnej awarii przemysłowej, jest to Kronospan Chemikal Sp. z o. o. zlokalizowany w
Szczecinku przy ul. Waryńskiego 1.
Za poważną awarię uznaje się zdarzenie, w szczególności emisję, pożar lub eksplozję,
powstałe w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu, w którym występuje
jedna lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do natychmiastowego powstania
zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska lub powstania takiego zagrożenia
z opóźnieniem.
73
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
W celu ochrony przed poważnymi awariami oraz dla zapewnienia bezpieczeństwa
chemicznego i biologicznego w Harmonogramie realizacyjnym Programu Ochrony Środowiska
dla Powiatu Szczecineckiego wyznaczono dwa kierunki działań:
1. Opracowanie zewnętrznych planów operacyjno-ratunkowych dla zakładów o dużym
ryzyku wystąpienia awarii;
2. Zwiększenie bezpieczeństwa przewozów substancji niebezpiecznych.
Zaplanowane zadania: każdemu kierunkowi działania przypisano jedno zadanie
(odpowiednio):
1. Opracowanie planów działania oraz współdziałania pomiędzy poszczególnymi
jednostkami (zad nr 44)
2. Kontrola przewozów substancji niebezpiecznych. Kontrola stanu technicznego
pojazdów i dróg kolejowych (zad. nr 45)
Jednostki i podmioty odpowiedzialne za realizacje zadania: zaplanowane działania należą
do grupy zadań koordynowanych, za realizacje których odpowiadają: zakłady przemysłowe,
Policja, Inspekcja Transportu Drogowego.
Założony termin realizacji: założono, że zakłady przemysłowe, zakwalifikowane do
zakładów o dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej sporządzą plany działań do końca
2007r. W przypadku kontroli ruchu drogowego pod względem przewozu substancji
niebezpiecznych – działanie określono jako ciągłe.
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie przyjętego miernika.
Powiat Szczecinecki nie posiada procedury postępowania w przypadku wystąpienia zdarzeń
bezpośrednio zagrażających szkodą w środowisku oraz innych zdarzeń wymagających
zagospodarowania odpadów, opisującej działania organów administracji i służb ratowniczych,
bowiem nie jest organem kompetentnym w sprawie.
Ilość zdarzeń na terenie Powiatu Szczecineckiego w latach 2005-2008
Powiat
RODZAJ ZDARZENIA
Miejscowe zagrożenia
Alarmy fałszywe
rok
rok
2006
2007
2008
2005
2006
2007
2008
2005
2006
2007
2008
2005
2006
2007
2008
szczecinecki
Razem
rok
2005
Pożary
rok
438
545
409
429
401
613
548
925
7
10
23
19
846
1168
980
1373
Źródło: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinku
Zakłady przemysłowe, zakwalifikowane do zakładów o dużym ryzyku wystąpienia awarii
przemysłowej sporządziły plany działań. Ponadto na terenie Powiatu Szczecineckiego Policja
wraz z pracownikami Wojewódzkiego Inspektorat u Transportu Drogowego w Szczecinie
przeprowadzała kontrole ruchu drogowego pod względem przewozu substancji niebezpiecznych
Większość obiektów kontroli stanowiły cysterny przewożące paliwa. W trakcie kontroli nie
stwierdzono uchybień. Cel jest realizowany zgodnie z kompetencjami.
6.11. Edukacja w zakresie ochrony środowiska
Koncepcja kształcenia i wychowywania społeczeństwa w duchu poszanowania środowiska
przyrodniczego zgodnie z hasłem myśleć globalnie - działać lokalnie jest jednym z kluczowych
celów programu ochrony środowiska każdego szczebla. Edukacja ekologiczna obejmuje
wszelkie formy działalności skierowanej do społeczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem
dzieci i młodzieży, które mają na celu wpływanie na poziom świadomości ekologicznej,
propagowanie konkretnych zachowań korzystnych dla środowiska naturalnego, upowszechnianie
wiedzy o przyrodzie. Działania te prowadzone są przez szkoły, przez specjalistyczne placówki
edukacyjne zarówno publiczne jak i niepubliczne, a także przez liczne organizacje ekologiczne,
74
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
jednostki samorządowe a nawet podmioty gospodarcze. Na terenie Powiatu Szczecineckiego
podejmowanych jest wiele inicjatyw dotykających tego modnego, ale i bardzo ważnego tematu –
Ochrona środowiska. Większość działań podejmowanych jest spontanicznie. Programowe akcje,
podejmowane równocześnie przez wszystkie szkoły i placówki młodzieżowe przy jednoczesnym
wsparciu władz samorządowych związane są z międzynarodowym kalendarzem imprez
ekologicznych jak: „Akcja sprzątanie świata” czy, „Dzień ziemi”.
Celem, wyznaczonym przez Harmonogram realizacji Programu Ochrony Środowiska dla
Powiatu Szczecineckiego w dziedzinie „Edukacja w zakresie ochrony środowiska” jest
stworzenie i wdrożenie systemu edukacji i informacji o środowisku.
Zaplanowane zadania: wykonanie i wdrożenie powiatowego i gminnych programów
edukacji ekologicznej.
Jednostki i podmioty odpowiedzialne za realizacje zadania: zaplanowane działanie należy
do zadań własnych gmin oraz Powiatu Szczecineckiego.
Założony termin realizacji: zgodnie z terminarzem w tabeli 30.
Przebieg realizacji zaplanowanych działań:
ZREALIZOWANE
PLANOWANE
46
Wykonanie
i wdrożenie
powiatowego
i gminnych
programów edukacji
ekologicznej
46
Opracowanie
Programu Edukacyjno
– Informacyjnego
w ramach
sporządzania
Powiatowego
Programu Ochrony
środowiska
i Powiatowego Planu
Gospodarki Odpadami
Samorząd powiatowy
Samorządy gminne
Powiat Szczecinecki
x
x
x
2008
2007
2006
2005
2004
Tabela 30. Wykonanie harmonogramu – Edukacja w zakresie ochrony środowiska - stworzenie i wdrożenie systemu
edukacji i informacji o środowisku
Lata realizacji
Jednostki
Szacunkowe
Źródła
Lp.
Opis przedsięwzięcia
odpowiedzialne za
koszty
finansowania
realizację
wdrożenia
x
Koszty zależne
od posiadanych
środków
Środki
własne
jednostek
realizujących
x
Koszty
wynikające ze
sporządzenia
Powiatowego
Programu
Ochrony
Środowiska
i Powiatowego
Planu
Gospodarki
Odpadami
PFOŚiGW
x
x
prenumerata prasy
branżowej (Recykling,
Czysta Energia,
Przegląd Komunalny,
Przegląd Geologiczny,
Wodociągi i
Kanalizacja, Las,
Zieleń Miejska)
x
Starostwo Powiatowe
75
747 zł
882 zł
PFOŚiGW
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
konkursy ekologiczne
współorganizowane ze
stowarzyszeniami i
organizacjami
pozarządowymi m.in.:
akcja zbierania w
szkołach zużytych
baterii (pojemnik taki
znajduje się również
w budynku Starostwa
Powiatowego w
Szczecinku), coroczny
konkurs ekologiczny
„Woda, Powietrze”,
„Las i jego
mieszkańcy”,
Olimpiady
Wiedzy o Ekologii,
„Zielone lato”,
Międzynarodowy
Konkurs Plastyczny
„Na ratunek
środowisku”.
Akcja „Sprzątanie
Świata”
46
Zakup wyposażenia
do pracowni ochrony
środowiska w Zespole
Szkół im. St. Staszica
w Światkach
x
1 641 zł
7 292 zł
PFOŚiGW
x
300 zł
712 zł
PFOŚiGW
x
4 999,00 zł
PFOŚiGW
LOP, ZHP, KKT,
RDLP, Nadleśnictwa,
PTTK Wiarusy,
Towarzystwo Przyjaciół
Piławy, Stowarzyszenie
Gmin Pojezierza
Drawskiego, Koła
Łowieckie.
Starostwo Powiatowe
Powiat Szczecinecki
PGK Sp. z o.o. w
Szczecinku
Szkoły
x
x
Powiat Szczecinecki
x
ZREALIZOWANE
„Pilotażowy program
zbierania odpadów
komunalnych, w tym
odpadów ulegających
biodegradacji”
Starostwo Powiatowe
przy udziale PGK Sp. z
o.o. w Szczecinku oraz
SAPiK w Szczecinku
Strona internetowa
urzędu:
liczne artykuły
informacyjnoedukacyjne dot.
gospodarki odpadami
Starostwo Powiatowe
(np.: „Rolniku oddaj
opakowania po środkach (koordynator),
Przedsiębiorstwo
ochrony roślin!”,
Gospodarki Komunalnej
„Złomiarze (nie) do
zatrzymania?”, „Oddaj Sp. z o.o. w Szczecinku,
zużyty sprzęt elektryczny szkoły
i elektroniczny we
właściwe ręce”,
„Happening
podsumowujący
działania edukacyjne
akcji -Sortuj razem z
nami”, itp.)
76
x
x
12 800 zł
7 801 zł
3 000 zł
Koszty
administracyjne
WFOŚiGW
PFOŚiGW
PGK Sp. z
o.o.
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Edukacja leśna:
konkursy, szkolenia,
pogadanki,
utrzymanie ścieżek
edukacyjnych
RDLP w Szczecinku
Nadleśnictwo
Czarnobór
Nadleśnictwo
Szczecinek
Nadleśnictwo Miastko
Seminarium
„Organizacja
selektywnej zbiórki
i recyklingu zużytych
baterii oraz sprzętu
elektrycznego
i elektronicznego”
Powiat Szczecinecki
REBA Organizacja
Odzysku S.A.
Federacja Zielonych
„Gaja”
Warsztaty
szkoleniowe „Koszty
gospodarowania
odpadami
komunalnymi w
gminach” w
Osieczanach
k/Krakowa
seminarium
„gospodarka
odpadami
medycznymi”,
- Warsztaty
szkoleniowe:
„selektywna
gospodarka odpadami
na terenie Powiatu
Szczecineckiego”
Miejski program
zapobiegania
bezdomności zwierząt
ze szczególnym
uwzględnieniem
pomocy kotom wolno
żyjącym oraz
edukacja ekologiczna
mieszkańców miasta
Szczecinka
Współpraca z
miastami partnerskimi
Neustrelitz (Niemcy),
Bergen op Zoom
(Holandia) i
Söderhamn (Szwecja)
–wymiana
doświadczeń odnośnie
rozwiązywania
problemów
ekologicznych,
zwłaszcza
dotyczących ochrony
wód
Zadanie ciągłe
x
x
Brak danych
kosztowych
Środki
własne,
Budżet
Państwa,
PFOŚiGW
Koszty
administracyjne
Środki
własne,
PFOŚiGW
Po kosztach
własnych
organizatorów
Starostwo Powiatowe z
Fundacją Wspierania
Inicjatyw Społecznych
x
Po kosztach
własnych
organizatorów
x
x
157 400 zł
x
x
b.d.
Starostwo Powiatowe
przy współpracy
Powiatowej Stacji
SanitarnoEpidemiologicznej w
Szczecinku
Miasto Szczecinek
Miasto Szczecinek
77
Budżet
miasta,
WFOŚiGW
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Udzielanie
wszechstronnej
pomocy opiekunom
kotów wolno
żyjących.
Utrzymanie stałej
populacji kotów
wolno żyjących w
mieście.
Ograniczenie
nadpopulacji psiokociej. Prowadzenie
bazy trwale
oznakowanych
zwierząt oraz
umożliwianie
nieodpłatnego
znakowania zwierząt
dla osób w
szczególnie trudnej
sytuacji finansowej
oraz promowanie
trwałego znakowania
zwierząt
Miasto Szczecinek
prowadzi współprace
w zakresie edukacji
ekologicznej z:
Ośrodkiem Edukacji
Ekologicznej w
Świątkach – poprzez
organizowanie
konkursów
ekologicznych
Ośrodkiem Edukacji
Ekologicznej
„Dziupla” w
Czarnoborze –
poprzez organizację
ekologicznych
wycieczek
edukacyjnych
Ośrodkiem Edukacji
Ekologicznej Lipie –
poprzez organizację
wycieczek
ekologicznych
Współpraca z
organizacjami
ekologicznymi:
Stowarzyszenie
Przyjaciół Psa, Kota i
nie Tylko –
zwalczanie
bezdomności
zwierząt, wspieranie
Pogotowia dla
zwierząt - Buczek –
dokarmianie, zakup
misek, edukacja
x
x
316 000 zł
x
x
b.d.
x
x
b.d.
Miasto Szczecinek
Miasto Szczecinek
Miasto Szczecinek
78
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
W ramach
opracowanego
„Programu edukacji
leśnej społeczeństwa
w Nadleśnictwie
Czarnobór na lata
2004-2014”
Nadleśnictwo
Czarnobór prowadzi
edukację
społeczeństwa w
zakresie hodowli i
ochrony lasu, ochrony
przyrody, funkcji
lasów, bieżących
problemów ochrony
środowiska
x
x
22 510 zł
Środki
własne,
budżet
państwa
Nadleśnictwo
Czarnobór
Starostwo Powiatowe w Szczecinku finansowało również. wydanie materiałów informacyjno – edukacyjnych w
tym:
- „Pojezierze Drawskie – zachowaj dla przyszłych pokoleń”
− folderu zawierającego m.in. opis powiatu oraz zaznaczone zabytki, pomniki przyrody i szlaki turystyczne;
− album „Uroki Ziemi Szczecineckiej” ukazujący najpiękniejsze szczecineckie jeziora (Komorze, Trzesiecko,
Pile, Białe) i rzeki (Parsęta, Piława, Dębica), piękne lasy, rezerwaty przyrody, krajobrazy i zwierzęta, jakie
można spotkać na ziemi szczecineckiej;
− film o powiecie prezentujący m.in. walory przyrodnicze powiatu;
− przewodnik po szlakach turystycznych powiatu zawierający 37 szlaków turystycznych powiatu:
17 rowerowych, 5 kajakowych, 5 pieszych, 6 konnych oraz 4 ścieżki edukacyjno – przyrodnicze.
Ocena stopnia realizacji zadania na podstawie przyjętego miernika.
Gminy Powiatu Szczecineckiego nie wykonały i nie wdrożyły gminnych programów
edukacji ekologicznej. Nie oznacza to jednak, że nie są podejmowane działania związane
z promowaniem wiedzy i zasad ochrony środowiska. W ramach działalności edukacyjnej szkół
i placówek oświatowych prowadzona jest edukacja ekologiczna związana z realizacją
programów nauczania oraz podejmowana jest współpraca z ośrodkami edukacji ekologicznej
i organizacjami pozarządowymi (m.in. LOP, Fundacja „Wolę być”, Federacja Zielonych
„Gaja”). Edukację z zakresu ochrony środowiska na terenie Powiatu Szczecineckiego prowadzi
się nie tylko w postaci indywidualnych akcji, ale również przy okazji realizacji dużych
projektów (przykładem może być Rewitalizacja wód jeziora Trzesiecko, gdzie problematyka
degradacji jeziora i możliwości jej zahamowania była szeroko poruszana na łamach prasy,
w programach lokalnej telewizji, a także podczas otwartych debat, na które zapraszano
przedstawicieli świata nauki, władających bądź korzystających z wód jeziora oraz
przedstawicieli społeczeństwa i media).
Na uwagę zasługuje fakt zaangażowania w szeroko pojętą edukację ekologiczną
przedstawicieli wszystkich grup społecznych oraz przedsiębiorców działających na lokalnym
rynku. Należy uznać, że cel został zrealizowany.
6.12. Podsumowanie
Podstawą monitoringu realizacji programu jest sprawozdawczość oparta na wskaźnikach
odzwierciedlających stan środowiska i presję na środowisko. W celu nadzoru nad realizacją
opracowanego Programu, przyjęto wskaźniki pomocne w przedstawianiu stopnia realizacji
założonych zadań.
79
1. Rewitalizacja jeziora Trzesiecko
1. Gorące punkty
2. Gospodarka wodna
3. Gospodarka
odpadami
4. Poprawa jakości
środowiska –
POWIETRZE
2. Uporządkowanie zlewni jezior „Pętli
Szczecineckiej” w celu przywrócenia ich
funkcji biologicznej
Wspierane/
Własne
Wspierane/
Własne
V
V
Wspierane
3. Wykonanie remontu urządzeń wodnych
służących utrzymaniu retencji wodnej
w zbiornikach Baczyno i Baczynko
4. Likwidacja lub modernizacja instalacji
Koordynowane
V
niespełniających wymagań ochrony środ.
5. Reorganizacja systemu monitoringu
Koordynowane
V
i oceny jakości wód powierzchniowych i
podziemnych
6. Poprawa jakości wody pitnej dzięki
Wspierane
V
modernizacji istniejących stacji uzdatniania
wody
7. Opracowanie i realizacja programu
V
Koordynowane
ograniczania zanieczyszczeń wód
spowodowanych produkcją rolną przez
realizację ustawy o rolnictwie ekologicznym
i Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej
8. Zintensyfikowanie rozbudowy, renowacji
Wspierane
V
i modernizacji sieci wodociągowej
9. Przeprowadzenie akcji edukacyjno –
V
Wspierane/
informacyjnej propagującej optymalizację
Własne
zużycia wody przez indywidualnych
użytkowników
V
10. Zintensyfikowanie rozbudowy sieci
Wspierane
kanalizacji sanitarnej oraz sukcesywna
modernizacja istniejącej sieci
Realizacja planu gospodarki odpadami – dane w sprawozdaniu PGO
11. Modernizacja układów technologicznych
oraz montaż urządzeń ograniczających
emisję
12. Objęcie pozwoleniami emisyjnymi
dużych zakładów przemysłowych
13. Eliminowanie węgla jako paliwa
w kotłowniach lokalnych, rozbudowa sieci
gazowej na obszarze powiatu i zwiększenie
liczby odbiorców, modernizacja kotłowni
węglowych w obiektach użyteczności
publicznej
14. Rozwój sieci ciepłowniczej na terenie
miasta Szczecinka
15. Modernizacja kotłowni rejonowych
i sieci c.o. w Bornem Sulinowie oraz budowa
kotłowni na biomasę
80
Nie zrealizowane
Zrealizowane
częściowo lub
realizacja
nieuzasadniona
lub niemożliwa
Nazwa przedsięwzięcia
Zrealizowane
Cel i kierunek
działania
Rodzaj zadania
ze względu na
wykonawcę
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Koordynowane
V
Koordynowane/
Wspierane/
Własne
Koordynowane
V
Wspierane
V
Wspierane
V
V
V
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
5. Poprawa jakości
środowiska – HAŁAS
– ocena stanu
akustycznego
środowiska i ocena
zmian
6. Poprawa jakości
środowiska –
PROMIENIOWANIE
ELEKTROMAGNET.
7. Racjonalizacja
użytkowania surowców
8. Ochrona
powierzchni ziemi
9. Racjonalne
użytkowanie zasobów
przyrodniczych
16. Promowanie nowych nośników energii
ekologicznej pochodzących ze źródeł
odnawialnych (energia słoneczna, wiatrowa,
wodna, geotermalna) oraz edukacja
ekologiczna społeczeństwa na temat
wykorzystania tych nośników energii
17. Budowa zespołu siłowni wiatrowych do
wytwarzania energii elektrycznej w Gminie
Barwice, w Gminie Grzmiąca rozpoznano
teren pod inwestycje
18. Wprowadzenie ruchu tranzytowego
z obszaru miast, budowa obejść drogowych,
obwodnic, przebudowa dróg o małej
przepustowości oraz bieżąca modernizacja
dróg i ciągów komunikacyjnych
19. Inwentaryzacja źródeł emisji hałasu do
środowiska, zwłaszcza hałasu
komunikacyjnego i przemysłowego
20. Opracowanie map akustycznych
obszarów położonych wzdłuż głównych dróg
i linii kolejowych, których eksploatacja może
powodować negatywne oddziaływanie
akustyczne na znacznych obszarach
ochrony przed hałasem
21. Opracowanie programów ograniczania
lub wyeliminowania emisji hałasu do
środowiska oraz
22. Integrowanie planów zagospodarowania
przestrzennego z problemami zagrożenia
hałasem
23. Wprowadzenie systemu monitoringu
hałasu
24. Inwentaryzacja i kontrola źródeł emisji
promieniowania elektromagnetycznego
25. Preferowanie niskokonfliktowych
lokalizacji źródeł promieniowania
elektromagnetycznego
26. Opracowanie programu zmniejszenia
materiało- i energochłonności gospodarki
27. Wprowadzenie bodźców ekonomicznych
dla przedsięwzięć proekologicznych (ulgi
podatkowe, możliwość współfinansowania)
28. Poprawa parametrów energetycznych
budynków (wymiana okien, ocieplenie
budynków)
29. Inwentaryzacja terenów
poeksploatacyjnych oraz terenów
zdegradowanych – opracowanie programu
rekultywacji
30. Opracowywanie i wdrażanie planów
rekultywacji terenów aktualnie
eksploatowanych
31. Przeprowadzanie inwentaryzacji
obszarów chronionych ze szczególnym
uwzględnieniem użytków ekologicznych
32. Bieżąca ochrona obszarów i obiektów
prawnie chronionych
33. Prowadzenie prac pielęgnacyjnych
parków i pomników przyrody
81
Koordynowane/
Wspierane/
Własne
V
Wspierane
V
Koordynowane/
Własne
V
Koordynowane/
Własne
V
Koordynowane/
Własne
V
Koordynowane/
Własne
V
Wspierane
V
Koordynowane
V
Koordynowane
V
Wspierane
V
Koordynowane
V
Wspierane/
Własne
V
Koordynowane
V
Koordynowane/
Wspierane
V
Koordynowane
V
Koordynowane/
Wspierane
V
Koordynowane/
Wspierane
Koordynowane/
Wspierane
V
V
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
10. Racjonalne
użytkowanie zasobów
przyrodniczych –
ochrona lasów
34. Wyznaczanie miejsc rozrodu i siedlisk
gatunków chronionych zwierząt i roślin oraz
opracowanie dokumentacji tych obszarów
35. Racjonalizacja gospodarowania
zwierzętami łownymi przez: opracowanie
zasad gospodarowania zwierzętami łownymi,
opracowanie programu zwalczania
kłusownictwa
36. Ochrona i powiększanie zasobów leśnych
przez opracowanie planów urządzenia lasu z
Programem Ochrony Środowiska
Koordynowane
V
Koordynowane
V
Koordynowane
V
37. Racjonalne, zgodnie z zasadami ochrony
przyrody użytkowanie zasobów leśnych,
w tym wprowadzenie bezpiecznych technik i
technologii prac leśnych
38. Działania prowadzące do zróżnicowania
struktury gatunkowej lasów i poprawy
struktury wiekowej lasów
39. Opracowanie i wdrożenie sieci
monitoringu środowiska leśnego w celu
przeciwdziałania stanom niepożądanym
(choroby, szkodniki)
Koordynowane
V
Koordynowane
V
Koordynowane
V
Koordynowane
V
Wspierane
V
Wspierane
V
Wspierane
V
Koordynowane
V
Koordynowane
V
40. Dostosowanie lasów do pełnienia
zróżnicowanych funkcji przyrodniczych
i społecznych (udostępnianie lasów do celów
turystyki, wypoczynku, regeneracji zdrowia,
edukacji ekologicznej)
41. Uwzględnienie w planach
zagospodarowania przestrzennego
selektywnego dostępu do terenów
wyjątkowo cennych przyrodniczo
42. Wprowadzenie odpowiednich procedur
lokalizacyjnych chroniących tereny cenne
przyrodniczo przed przeinwestowaniem
43. Przeciwdziałanie rozwojowi
budownictwa mieszkalnego i rekreacyjnego
na terenach chronionych
44. Opracowanie planów działania oraz
współdziałania pomiędzy poszczególnymi
jednostkami
45. Kontrola przewozów substancji
niebezpiecznych, kontrola stanu
technicznego pojazdów i dróg kolejowych
46. Wykonanie i wdrożenie powiatowego i
gminnych programów edukacji ekologicznej
11. Racjonalne
użytkowanie zasobów
przyrodniczych –
integracja aspektów
ekologicznych z
planowaniem
przestrzennym
12. Przeciwdziałanie
poważnym awariom
13. Edukacja w
zakresie ochrony
środowiska
RAZEM
46 PRZESIĘWZIĘĆ
Cel
Cel 1. Gorące punkty
Cel 2. Gospodarka wodna
Własne/
Wspierane
V
38
7
1
Mierniki monitorowania efektywności Programu
Mierniki
• ilość zlikwidowanych kotłowni węglowych w stosunku do
wszystkich funkcjonujących na terenie gminy - 29
•Liczba szamb – 2 503 sztuk
•Liczba przydomowych oczyszczalni ścieków – 10 sztuk
•Liczba oczyszczalni ścieków: 10 (Szczecinek, Grzmiąca,
Równe, Sławno, Wierzchowo, Turowo, Borne
Sulinowo, Łubowo, Barwice, Białowąs)
82
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Cel 3. Gospodarka odpadami
Cel 4. Poprawa jakości środowiska - Powietrze
Cel 5. Poprawa jakości środowiska - Hałas
Poprawa
jakości
środowiska
PROMIENIOWANIE
ELEKTROMAGNETYCZNE
Cel 7. Racjonalizacja użytkowania surowców
Cel 6.
Cel 8. Ochrona powierzchni ziemi
Cel 9,10,11. Racjonalne użytkowanie zasobów
przyrodniczych
Cel 12. Przeciwdziałanie poważnym awariom
Cel 13. Edukacja w zakresie ochrony środowiska
-
•Procent skanalizowania terenu w 2008 r. – 55,3%
•Procent zwodociągowania w 2008 r. – 95,5%
•Wskaźnik proporcji długości sieci kanalizacyjnej do
długości sieci wodociągowej w 2008 r. – 0,58
•Udział zanieczyszczeń z produkcji rolnej – b.d.
•Wskaźnik jakości badanych w 2008 r. wód
powierzchniowych: jez. Wierzchowo i Trzesiecko III
klasa (umiarkowany stan ekologiczny), wody
podziemne (w różnych punktach pomiarowych) II-III,
V klasa (stan dobry, zadawalający, zły)
• Realizacja planu gospodarki odpadami – dane w
sprawozdaniu PGO
• Poziom zanieczyszczenia powietrza:
klasa A – SO2, NO2, C6H6, CO, Pb, Cd, Ni
Klasa C – PM10, B/a/P
• Pomiary wykonane przez WIOŚ w 2008 r. na drodze
krajowej nr 11 w Szczecinku nie wykazały przekroczeń
dopuszczalnego długookresowego średniego poziomu
dźwięku
• Liczba emitorów – 122 emitory w Powiecie Szczecineckim
• Udział energii wytworzonej ze źródeł odnawialnych – b.d.
•Udział powierzchni zdegradowanej w stosunku do
rekultywowanej w ciągu roku – 0,8 (powierzchnia
zdegradowana – 22,14 ha, zrekultywowana – 27,649 ha)
•Powierzchnia terenów zrekultywowanych w stosunku do
ogólnej powierzchni zdegradowanej – 56% (powierzchnia
zdegradowana ogólna - 49,789 ha, zrekultywowana –
27,649 ha)
•Wskaźnik udziału gruntów wymagających rekultywacji w
stosunku do ogólnej powierzchni – 0,44
•Udział powierzchni obszarów prawnie chronionych:
- rezerwaty – 11 228,75 ha (6% pow. powiatu),
- obszary chronionego krajobrazu – 49 371,3 ha (28,2% pow.
powiatu)
•Teren objęty siecią Natura 2000 – brak danych
•Stosunek liczby wyciętych drzew do posadzonych – 0,2
• Liczba stwierdzonych wypadków z udziałem substancji
niebezpiecznych – w 2008 r.: 1.
• Opracowanie powiatowego i gminnych programów
edukacji ekologicznej - realizacja programów edukacji
ekologicznej w powiecie, mieście i nadleśnictwie.
Niniejszy Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska jest sporządzony po raz drugi
i obejmuje lata 2007-2008. Zakres Raportu obejmuje „Program Ochrony Środowiska dla
Powiatu Szczecineckiego”. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U.
z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.) nie określa wymagań dotyczących zakresu i formy Raportu.
Wszystkie zadania realizowane były w celu poprawy stanu środowiska na terenie powiatu.
Program Ochrony Środowiska stanowi podstawowe narzędzie prowadzenia polityki ekologicznej
w powiecie. Podstawowym założeniem w tworzeniu Programów Ochrony Środowiska na
wszystkich szczeblach od krajowego do gminnego jest, aby ich realizacja doprowadziła do
poprawy stanu środowiska naturalnego, efektywnego zarządzania środowiskiem oraz zapewniła
skuteczne mechanizmy chroniące środowisko przed degradacją, a także stworzyła warunki do
wdrożenia wymagań obowiązującego w tym zakresie prawa.
83
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Szczecineckiego za lata 2007 – 2008
Większość zadań wytyczonych do realizacji w perspektywie 2 lat udało się zakończyć, lub
są one w trakcie wykonywania. Dotyczy to szczególnie inwestycji w zakresie gospodarki wodno
– ściekowej oraz inwestycji drogowych. Tylko jedno zadanie nie zostało wykonane: „Remont
urządzeń wodnych służących utrzymaniu retencji wodnej w zbiornikach Baczyno i Baczynko”
z powodu ograniczonych środków finansowych będących w dyspozycji Gminy Grzmiąca.
Większość zadań wytyczonych w Programie ma charakter ciągły – proponuje się ich
kontynuację podczas wykonywania kolejnego Programu.
Wskaźniki oceny wdrażania programu wskazują, że na terenie Powiatu Szczecineckiego nie
wszystkie standardy jakości środowiska się poprawiają. Pomimo widocznych efektów
uporządkowywania gospodarki wodno-ściekowej i leśnej, nadal odczuwana jest uciążliwość
związana z emisją zanieczyszczeń do powietrza (powierzchniowa i punktowa).
Wynikiem rocznej oceny jakości powietrza za 2007 i 2008 r. przeprowadzonej dla stref
Województwa
Zachodniopomorskiego było: zakwalifikowanie czterech stref województwa
zachodniopomorskiego: Aglomeracji Szczecińskiej, miasta Koszalina, Powiatu Gryfińskiego
oraz Powiatu Szczecineckiego do klasy C ze względu na przekroczenie poziomu docelowego
benzo(a)pirenu w powietrzu. Zakwalifikowanie tych stref do klasy C oznaczało obowiązek
opracowania przez Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego programu ochrony
powietrza (POP). Celem tego programu ma być osiągniecie za pomocą ekonomicznie
uzasadnionych działań technicznych i technologicznych poziomów docelowych benzo(a)pirenu
w powietrzu - do 2013 roku. Potencjalne przyczyny przekroczeń poziomu docelowego przez
średnioroczne stężenie benzo(a)pirenu na obszarach stref zakwalifikowanych do POP to
w większości przypadków procesy spalania paliw stałych zarówno w sektorze energetycznym,
przemysłowym jak też w sektorze komunalno-bytowym. W 2008 r. nie podjęto działań
związanych z opracowaniem Programu Ochrony Powietrza, pomimo ustawowego obowiązku.
Droga do racjonalnego gospodarowania środowiskiem i jego zasobami naturalnymi
prowadzi przede wszystkim przez świadomość ekologiczną mieszkańców. Dlatego należy
kontynuować i podejmować nowe działania mające na celu kształtowanie ich świadomości
ekologicznej. Najlepszym przykładem jest Kampania Wodna Polskiej Akcji Humanitarnej pod
hasłem „Woda to życie”.
84