Wsparcie wiejskich organizacji pozarządowych w

MOŻLIWOŚCI WSPARCIA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH W
RAMACH PROGRAMU ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH
NA LATA 2014-2020
Ryszard Zarudzki
Podsekretarz Stanu
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Podstawy prawne wsparcia
kierowanego do organizacji
pozarządowych
Podstawy prawne UE
 Rozporządzenie PE i Rady (UE) Nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich
przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE)
nr 1698/2005.
 Rozporządzenie PE i Rady (UE) Nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej,
zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr
2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008.
 Akty delegowane i wykonawcze KE.
Podstawy prawne krajowe (ustawowe)
 Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 349);
 Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności (Dz. U. poz. 378);
 Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach finansowania realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych
w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz. U. z 2014 r. poz. 1146, z 2015 r. poz. 378 i 1130);
 Ustawa z dnia 27 maja 2015 r. o finansowaniu wspólnej polityki rolnej (Dz. U. poz. 1130).
Organizacje pozarządowe - wykaz
instrumentów PROW 2014-2020
Wsparcie na rozwój lokalny kierowany przez społeczność w ramach Leader
 Wsparcie przygotowawcze,
 Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność,
 Przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania,
 Wsparcie na rzecz kosztów bieżących i aktywizacji.
Współpraca
 Wsparcie tworzenia i działania grup operacyjnych EPI na rzecz wydajnego i zrównoważonego rolnictwa.
Transfer wiedzy i działalność informacyjna
 Wsparcie kształcenia zawodowego i nabywania umiejętności,
 Wsparcie na demonstracje i działania informacyjne.
Wsparcie na rozwój lokalny kierowany
przez społeczność w ramach Leader
Poddziałania:
 Wsparcie przygotowawcze,
 Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez
społeczność,
 Przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania,
 Wsparcie na rzecz kosztów bieżących i aktywizacji.
Planowane w PROW 2014 – 2020 wskaźniki rezultatu:
 liczba ludności objęta działaniem Lokalnych Strategii Rozwoju (LSR) – 16,12 mln;
 liczba Lokalnych Grup Działania (LGD) – 256;
 liczba utworzonych miejsc pracy – 5 943.
Łączny budżet PROW 2014-2020 przewidziany na działanie wynosi ok. 735 mln euro
Wsparcie przygotowawcze
Zakres:
Wsparcie przygotowawcze ma na celu wsparcie lokalnych grup działania (LGD) i lokalnych społeczności
w przygotowaniu lokalnych strategii rozwoju (LSR), które będą realizowane w okresie 2014-2020 oraz utrzymanie potencjału
administracyjnego istniejących LGD lub jego zbudowanie na obszarach dotąd nie objętych podejściem Leader.
Szczegółowe przepisy określające warunki i tryb przyznawania pomocy i wypłat
19 czerwca 2015 r. zostało opublikowane rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia
3 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania
„Wsparcie przygotowawcze” objętego PROW na lata 2014–2020 (Dz. U. poz. 851).
Beneficjenci
Stowarzyszenie, fundacja lub związek stowarzyszeń, z wyłączeniem stowarzyszeń Jednostek Samorządu Terytorialnego
(JST).
Pomoc ma formę płatności ryczałtowej.
Kwota i wielkość wsparcia została określona na podstawie przeprowadzonej analizy kosztów.
Pomoc przyznaje się w wysokości:
 110 000 zł – w przypadku gdy obszar planowany do objęcia LSR jest zamieszkany przez co najmniej
30 000 i mniej niż 60 000 mieszkańców;
 132 000 zł – w przypadku gdy obszar planowany do objęcia LSR jest zamieszkany przez co najmniej
60 000 i mniej niż 100 000 mieszkańców;
 154 000 zł – w przypadku gdy obszar planowany do objęcia LSR jest zamieszkany przez co najmniej
100 000 i nie więcej niż 150 000 mieszkańców.
Liczba beneficjentów – stan na 29 listopada 2015 roku
Liczba podpisanych umów - 299
Liczba zrealizowanych płatności – 270, na kwotę ponad 23 mln zł.
Wsparcie na wdrażanie operacji w
ramach strategii rozwoju lokalnego
kierowanego przez społeczność
Szczegółowe przepisy określające warunki i tryb przyznawania pomocy i wypłat
9 października 2015 r. zostało opublikowane rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w
sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie
operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz. U. poz. 1570).
Zakres operacji:
1) wzmocnienie kapitału społecznego, w tym z wykorzystaniem rozwiązań innowacyjnych i wspieranie partycypacji
społeczności lokalnej w realizacji LSR;
2) zakładanie działalności gospodarczej i rozwój przedsiębiorczości, z wyłączeniem świadczenia usług rolniczych;
3) dywersyfikację źródeł dochodu, w tym tworzenie i rozwój inkubatorów przetwórstwa lokalnego, tj. infrastruktury służącej
przetwarzaniu produktów rolnych w celu udostępnienia jej lokalnym producentom (produkty objęte i nieobjęte
załącznikiem nr 1 do TFUE), z wyłączeniem świadczenia usług rolniczych;
4) podnoszenie kompetencji osób z obszaru LSR w powiązaniu z zakładaniem działalności gospodarczej, rozwojem
przedsiębiorczości lub dywersyfikacją źródeł dochodów, w szczególności rolników i osób długotrwale pozostających bez
pracy;
5) podnoszenie wiedzy społeczności lokalnej w zakresie ochrony środowiska, zmian klimatycznych a także innowacji;
6) rozwój produktów lokalnych;
7) rozwój rynków zbytu, z wyłączeniem targowisk;
8) zachowanie dziedzictwa lokalnego;
9) rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej, rekreacyjnej lub kulturalnej;
10)rozwój infrastruktury drogowej gwarantującej spójność terytorialną w zakresie włączenia społecznego.
Wsparcie na wdrażanie operacji w
ramach strategii rozwoju lokalnego
kierowanego przez społeczność (c.d.)
Beneficjent (w zależności od zakresu operacji):
 osoby fizyczne;
 osoby prawne, w tym m.in. kółka rolnicze, JST z wyłączeniem województw, ich związki bądź ich jednostki organizacyjne,
organizacje pozarządowe, spółdzielnie, kościoły, związki wyznaniowe.
 jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawy przyznają zdolność prawną.
W przypadku projektów grantowych, grantobiorcami mogą być również sformalizowane grupy nieposiadające osobowości
prawnej (np. koła gospodyń wiejskich). Grantobiorcami nie mogą być podmioty prowadzące działalność gospodarczą lub
deklarujące jej podjęcie.
Maksymalny poziom wsparcia:
 300 tys. zł – limit na operacje, z wyłączeniem operacji z zakresu rozpoczęcia działalności gospodarczej, tworzenia
inkubatorów oraz operacji realizowanych przez jednostki sektora finansów publicznych,
 500 tys. zł na utworzenie inkubatora przetwórstwa lokalnego,
 100 tys. zł na operacje z zakresu rozpoczęcia działalności gospodarczej,
 50 tys. zł kwoty na operację własną.
Całkowita wartość operacji realizowanych poza projektem grantowym wynosi co najmniej 50 tys. zł. Całkowita wartość grantu
wynosi nie więcej niż 50 tys. zł.
Przygotowanie i realizacja działań w
zakresie współpracy z lokalną grupą
działania
Szczegółowe przepisy określające warunki i tryb przyznawania pomocy i wypłat
9 listopada 2015 roku opublikowano rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 października 2015 r. w
sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Przygotowanie i
realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na
lata 2014–2020 (Dz. U. poz. 1839).
Beneficjenci: LGD, których LSR zostały wybrane do realizacji i finansowania ze środków Programu.
Wsparcie:
Pomoc ma formę refundacji.
 całkowity planowany koszt jednego projektu międzyterytorialnego wynosi minimum 50 tys. zł,
 limit pomocy na LGD: do 5% wsparcia kierowanego z Programu na daną LSR w ramach poddziałań „Wsparcie na
wdrażanie operacji…” oraz „Wsparcie na rzecz kosztów bieżących…”.
Wsparcie na rzecz kosztów bieżących i
aktywizacji
Szczegółowe przepisy określające warunki i tryb przyznawania pomocy i wypłat
6 listopada 2015 roku opublikowano rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 października 2015 r. w
sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na rzecz
kosztów bieżących i aktywizacji” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz. U. poz. 1822).
Wsparcie nie może dotyczyć kosztów zrefundowanych w ramach innych programów współfinansowanych ze środków
funduszy EFSI.
Beneficjenci: LGD, których LSR zostały wybrane do realizacji i finansowania ze środków Programu.
Rodzaj wsparcia:
 finansowanie ryczałtowe, określone przy zastosowaniu wartości procentowej do jednej lub kilku kategorii kosztów.
Współpraca
Poddziałanie:
Wsparcie tworzenia i działania grup operacyjnych EPI na rzecz wydajnego i zrównoważonego
rolnictwa
Zakres:
 tworzenie i funkcjonowanie grup operacyjnych na rzecz innowacji (EPI);
 rozwój nowych produktów, praktyk, procesów i technologii w sektorach rolnym, spożywczym i leśnym;
 projekty pilotażowe dot. wdrożenia do praktyki rozwiązań uzyskanych w wyniku realizacji operacji z zakresu nowych
produktów, praktyk, procesów, technologii, metod organizacji i marketingu w sektorach: rolnym, spożywczym i leśnym.
Beneficjenci:
Grupy operacyjne na rzecz innowacji utworzone przez co najmniej dwa różne podmioty (rolnicy lub grupy rolników,
posiadacze lasów, naukowcy; instytuty lub jednostki naukowe; uczelnie przedsiębiorcy sektora rolnego lub spożywczego,
przedsiębiorcy sektorów działających na rzecz sektora rolnego i spożywczego).
Członkami grupy operacyjnej mogą być także podmioty doradcze, konsumenci i ich organizacje, jednostki samorządu
terytorialnego, organizacje branżowe i międzybranżowe działające w obszarze łańcucha żywnościowego.
Maksymalny poziom wsparcia:
 100% kosztów kwalifikowalnych dot. kosztów funkcjonowania grupy operacyjnej, studiów wykonalności, przygotowania
planu operacyjnego grupy, animacji, promocji rezultatów operacji, przygotowania planu biznesowego operacji,
 90 % kosztów kwalifikowalnych dot. prowadzeniem prac badawczych, bezpośrednio związanych z wdrożeniem
przedmiotu operacji,
 2 mln zł i nie więcej niż 20% całkowitych kosztów kwalifikowalnych operacji na tworzenie i funkcjonowanie grup;
 10 mln zł na operacje z zakresu wdrożenia do praktyki rozwiązań z zakresu nowych produktów, praktyk, procesów,
technologii, metod organizacji i marketingu w sektorach: rolnym, spożywczym i leśnym, na jedną grupę EPI w okresie
realizacji Programu.
Współpraca (c.d.)
Poddziałanie:
Wsparcie tworzenia i działania grup operacyjnych EPI na rzecz wydajnego i zrównoważonego
rolnictwa
Łączny budżet PROW 2014-2020 przewidziany na to działanie wynosi ok 58 mln euro
Planowane w PROW 2014 – 2020 wskaźniki rezultatu:
 Liczba utworzonych grup operacyjnych EPI: 90
Transfer wiedzy i działalność
informacyjna
Poddziałania:


Wsparcie kształcenia zawodowego i nabywania umiejętności
Wsparcie na demonstracje i działania informacyjne
Łączny budżet PROW 2014-2020 przewidziany na to działanie wynosi ok. 58 mln euro.
Planowane w PROW 2014 – 2020 wskaźniki rezultatu:
 Liczba osób przeszkolonych - 261 811
Transfer wiedzy i działalność
informacyjna (c.d.)
Poddziałanie:
Wsparcie kształcenia zawodowego i nabywanie umiejętności
Zakres:
Działania szkoleniowe służące rozwojowi umiejętności zawodowych rolników i właścicieli lasów w następujących zakresach:
 zarządzanie,
 technologia i organizacja produkcji,
 bezpieczeństwo pracy, marketing,
 rachunkowość,
 ubezpieczenia,
 instrumenty finansowe,
 ochrona środowiska, w tym OZE,
 TIK,
 spółdzielczość,
 tworzenie i funkcjonowanie grup producentów,
 skrócenie łańcucha dostaw żywności.
Ostateczni odbiorcy pomocy:



rolnik, domownik, małżonek rolnika, osoba zatrudniona w rolnictwie,
właściciel lasu,
osoba fizyczna rozpoczynająca po raz pierwszy prowadzenie gospodarstwa jako młody rolnik
„Premia dla młodych rolników” PROW 2014-2020
w ramach poddziałania
Ostateczni odbiorcy pomocy nie ponoszą kosztów związanych z udziałem w szkoleniach.
Działania transferu wiedzy nie mogą zastępować zajęć edukacyjnych przewidzianych programem nauczania obowiązującego
w szkołach ponadgimnazjalnych lub programem kształcenia dla poszczególnych kierunków na uczelniach.
Transfer wiedzy i działalność
informacyjna (c.d.)
Poddziałanie:
Wsparcie kształcenia zawodowego i nabywanie umiejętności
Beneficjenci:

jednostki naukowe i uczelnie,

publiczne podmioty doradcze (WODR, CDR, IR),

JST lub organy administracji rządowej prowadzące szkoły rolnicze, szkoły leśne, CKU, CKP,

inne podmioty szkoleniowe, w tym organizacje pozarządowe, spełniające warunki kwalifikowalności,

konsorcja ww. podmiotów.
Warunki kwalifikowalności:

prowadzenie działalności szkoleniowej na terytorium RP,

odpowiednie doświadczenie w organizacji działań transferu wiedzy dla rolników lub właścicieli lasów (5 lat aktywności
w tym obszarze – udokumentowana realizacja minimum 6 działań transferu w roku),

odpowiednia kadra dydaktyczna (kwalifikacje: wykształcenie i doświadczenie; regularnie podnoszone kwalifikacje),

odpowiednia baza dydaktyczno-lokalowa,

prawo do dysponowania nieruchomością na cele określone w operacji przez okres
demonstracji).
Forma i poziom wsparcia:

refundacja do 100% kosztów kwalifikowalnych.
trwania operacji (dotyczy
Transfer wiedzy i działalność
informacyjna (c.d.)
Poddziałanie:
Wsparcie na demonstracje i działania informacyjne
Zakres:
Operacje służące upowszechnianiu innowacyjnych rozwiązań i dobrych praktyk, poprzez umożliwienie ostatecznym
odbiorcom praktycznego zapoznania się z rozwiązaniami, które zostały już przetestowane i są możliwe do stosowania
w sektorach produkcji rolnej, leśnej lub w przetwórstwie rolno-spożywczym.
Projekty mogą dotyczyć w szczególności technologii i organizacji produkcji, przetwarzania produktów rolnych wytwarzanych
w gospodarstwie oraz rozwiązań związanych z ochroną środowiska i klimatem, w tym OZE.
Ostateczni odbiorcy pomocy:
 rolnik, domownik, małżonek rolnika, osoba zatrudniona w rolnictwie,
 właściciel lasu,
 osoba fizyczna rozpoczynająca po raz pierwszy prowadzenie gospodarstwa jako młody rolnik
„Premia dla młodych rolników” PROW 2014-2020.
w ramach poddziałania
Ostateczni odbiorcy pomocy nie ponoszą kosztów związanych z udziałem w demonstracjach.
Działania transferu wiedzy nie mogą zastępować zajęć edukacyjnych przewidzianych programem nauczania obowiązującego
w szkołach ponadgimnazjalnych lub programem kształcenia dla poszczególnych kierunków na uczelniach.
Transfer wiedzy i działalność
informacyjna (c.d.)
Poddziałanie:
Wsparcie na demonstracje i działania informacyjne
Beneficjenci:

jednostki naukowe i uczelnie,

publiczne podmioty doradcze (WODR, CDR, IR),

JST lub organy administracji rządowej prowadzące szkoły rolnicze, szkoły leśne, CKU, CKP,

inne podmioty szkoleniowe, w tym organizacje pozarządowe, spełniające warunki kwalifikowalności,

konsorcja ww. podmiotów.
Warunki kwalifikowalności:
 prowadzenie działalności szkoleniowej na terytorium RP,
 odpowiednie doświadczenie w organizacji działań transferu wiedzy dla rolników lub właścicieli lasów (5 lat aktywności
w tym obszarze – udokumentowana realizacja minimum 6 działań transferu w roku),
 odpowiednia kadra dydaktyczna (kwalifikacje: wykształcenie i doświadczenie; regularnie podnoszone kwalifikacje),
 odpowiednia baza dydaktyczno-lokalowa,
 prawo do dysponowania nieruchomością na cele określone w operacji przez okres trwania operacji (dotyczy
demonstracji).
Forma i poziom wsparcia:

Ryczałt do 100% kosztów kwalifikowalnych.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi