Prezentacja
Transkrypt
Prezentacja
Delimitacja obszarów kryzysowych – sposoby, kryteria, wskaźniki Joanna Frątczak-Müller Fundacja PARTYCYPACJA Plan wystąpienia 1. 2. 3. 4. 5. 6. Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Obszary funkcjonalne, problemowe, degradacji, rewitalizacji Metodologia wyznaczania obszarów zdegradowanych i rewitalizacji Zasady podziału obszaru na jednostki funkcjonalne Opis obszarów problemowych Przykładowa charakterystyka obszarów zdegradowanych www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Podstawy merytoryczne delimitacji Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 Diagnoza – czynniki i przyczyny degradacji Obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji (nie większy niż 20% powierzchni gminy i zamieszkany przez nie więcej niż 30% jej ludności) Możliwość wydzielenia podobszarów Koncentracja działań Realizacja projektów rewitalizacyjnych w obszarach rewitalizacji www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Podstawy prawne delimitacji USTAWA z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji Wyznaczenie obszaru degradacji i obszaru rewitalizacji w drodze uchwały Obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji (nie większy niż 20% powierzchni gminy i zamieszkany przez nie więcej niż 30% jej ludności) Warunkowe objęcie rewitalizacją terenów poprzemysłowych (poportowych, powydobywczych, powojskowych, pokolejowych) Konieczność opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji z podziałem na podobszary w sytuacji wydzielenia podobszarów rewitalizacji Konsultacje społeczne projektu uchwały www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Podstawy prawne delimitacji Obszary niepodlegające delimitacji Obszary niezurbanizowane: pola, łąki, lasy, nieużytki i in. Obszar zurbanizowane: przemysłowe, wojskowe, kolejowe i in. www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Cele diagnozy: 1. Wyznaczenie obszaru zdegradowanego 2. Pogłębienie wiedzy o zjawiskach kryzysowych w obszarze rewitalizacji Metody diagnozy: 1. Analiza danych zastanych 2. Badania ilościowe (sondaże, sondy, ankiety) 3. Badania jakościowe (obserwacje, wywiady, spacery badawcze) Program rewitalizacji zawsze powinien być rozpoczęty diagnozą dostosowaną do problemów występujących w gminie MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Kryteria delimitacji: niekorzystne trendy demograficzne wysoki poziom ubóstwa wysoki poziom długotrwałego bezrobocia wysoki poziom przestępczości i naruszeń prawa niski poziom edukacji niski poziom kapitału społecznego niekorzystne cechy przedsiębiorczości porównywalnie niższy poziom wartości zasobu mieszkaniowego wysoki poziom degradacji technicznej infrastruktury miejskiej niski poziom wydajności energetycznej budynków Program rewitalizacji zawsze powinien być rozpoczęty diagnozą dostosowaną do problemów występujących w gminie MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Wskaźniki główne Do kategorii wskaźników głównych w województwie lubuskim zalicza się: wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego, wysoką stopę długotrwałego bezrobocia, wysoki poziom przestępczości i wykroczeń, niski wskaźnik prowadzenia aktywności gospodarczej, niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego. WYTYCZNE DO TWORZENIA LOKALNYCH PROGRAMÓW REWITALIZACJI DLA WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO NA LATA 2007 – 2013. Program rewitalizacji zawsze powinien być rozpoczęty diagnozą dostosowaną do problemów występujących w gminie. MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Wskaźniki fakultatywne Przyjęty w badaniu katalog wskaźników fakultatywnych powinien dawać możliwość przeprowadzenia analizy porównawczej obszarów problemowych i być dostosowany do specyfiki społeczności zamieszkującej diagnozowaną gminę. Wybór wskaźników pozostaje w gestii programujących proces rewitalizacji w gminie. Program rewitalizacji zawsze powinien być rozpoczęty diagnozą dostosowaną do problemów występujących w gminie. MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery społecznej niekorzystne trendy demograficzne: - liczba osób w wieku produkcyjnym [%] (liczba osób w wieku produkcyjnym do ogólnej liczby mieszkańców obszaru) - saldo migracji na 1 tys. osób - przyrost naturalny ludności (różnica liczby urodzeń i zgonów do liczby ludności obszaru) - wysoki poziom niepełnosprawności (liczba osób z niepełnosprawnością na 1 tys. mieszkańców obszaru) - wysoka liczba długotrwale lub ciężko chorych (liczba osób chorych objętych usługami opiekuńczymi na 1 tys. mieszkańców obszaru) wysoki poziom ubóstwa: - wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego (liczba osób korzystających z zasiłków pomocy społecznej na 1 tys. ludności lub liczba osób w rodzinach pobierających zasiłki pomocy społecznej na 1 tys. ludności obszaru) - wysoki poziom bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych (liczba rodzin z problemami opiekuńczo-wychowawczymi na 1 tys. osób) - wysoka liczba dożywianych dzieci (liczba dożywianych dzieci na 1 tys. mieszkańców obszaru) www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery społecznej wysoki poziom przestępczości i naruszeń prawa: - wysoki poziom przestępczości i wykroczeń (liczba przestępstw na 1 tys. ludności obszaru) - wysoki poziom przestępczości nieletnich (liczba przestępstw popełnianych przez nieletnich na 1 tys. ludności obszaru) - niski poziom poczucia bezpieczeństwa (przewyższający średnią odsetek badanych) - wysoki poziom przestępstw przeciwko rodzinie (liczba przestępstw popełnianych przeciwko rodzinie na 1 tys. ludności obszaru) wysoki poziom długotrwałego bezrobocia: - wysoka stopa długotrwałego bezrobocia (udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym) www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery społecznej niski poziom kapitału społecznego: - niski poziom zaangażowania obywatelskiego (poziom frekwencji wyborczej i referendalnej, liczba wniosków z danego obszaru złożonych do finansowania z budżetu obywatelskiego na 1 tys. ludności obszaru) - niski poziom uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym (liczba osób uczestniczących w przedsięwzięciach kulturalnych organizowanych przez instytucje kultury) - niski poziom zaangażowania organizacji społecznych (liczba organizacji społecznych zaangażowanych w organizację przedsięwzięć kulturalnych w obszarze na 1 tys. ludności) niski poziom edukacji: - niski poziom wyników testów i egzaminów kończących szczeble edukacji (udział (%) uczniów szkół podstawowych osiągających wyniki z egzaminu po szóstej klasie poniżej średniej dla gminy w ciągu ostatnich trzech lat) - wysokie natężenie problemów wychowawczych (liczba dzieci i młodzieży sprawiającej problemy na 1 tys. ludności) www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery gospodarczej niekorzystne cechy przedsiębiorczości: - niski wskaźnik prowadzenia aktywności gospodarczej (liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarki na 1 tys. osób) - słaba kondycja lokalnych przedsiębiorstw (liczba nowo zarejestrowanych podmiotów do liczby podmiotów wyrejestrowanych, wielkość przedsiębiorstw ze względu na liczbę zatrudnionych) - wysoki udział form działalności gospodarczej typowych dla obszarów koncentracji problemów społecznych, jak lumpeksy, lombardy, firm udzielające pożyczki-chwilówki, firmy prowadzące zakłady losowe (liczba wymienionych form działalności gospodarczej na 1 tys. ludności obszaru) www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery środowiskowej przekroczenia standardów jakości środowiska: - przekroczenie dopuszczalnych norm hałasu (komunikacyjnego, przemysłowego, mierzonego w porze nocnej i w ciągu dnia – wskaźnikiem jest przekroczenie norm) - niedobór terenów zielonych (zacienione tereny śródmiejskie umożliwiające wypoczynek ) (średnia powierzchnia zieleni urządzonej na 1 tys. mieszkańców, odsetek powierzchni obszaru, z którego czas dojścia piechotą do najbliższego parku przekracza 10 min.) - obecność odpadów zagrażających życiu i zdrowiu mieszkańców (przekroczenie norm ustawowych) www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery technicznej degradacja stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym: - niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego [%] (liczba budynków mieszkalnych wybudowanych przed rokiem ’89 do ogólnej liczby budynków obszaru) - wysoki poziom degradacji technicznej infrastruktury miejskiej (liczba budynków wybudowanych przed rokiem ’89 do ogólnej liczby budynków obszaru) niski poziom wydajności energetycznej budynków: - wysoki udział budynków wymagających remontu/ termoizolacji [%] (udział budynków wymagających remontu/ termoizolacji do ogólnej liczby budynków obszaru) www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Przykładowy opis kryteriów i wskaźników sfery przestrzenno-funkcjonalnej niewystarczające wyposażenie w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej zły stan techniczny: - niski poziom wyposażenia w infrastrukturę techniczną (np. liczba toalet publicznych na 1 tys. mieszkańców obszaru) brak dostępu do podstawowych usług lub ich niska jakość: - ograniczony dostęp do usług specjalistycznych z zakresu ochrony zdrowia (np. liczba psychologów szkolnych na 100 dzieci, liczba lekarzy rodzinnych na 1 tys. mieszkańców obszaru) niedostosowanie rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru: - niedobór lub niska jakość terenów publicznych (np. liczba miejsc rekreacji dla dzieci na 1 tys. mieszkańców obszaru) - niski poziom obsługi komunikacyjnej (liczba linii autobusowych/połączeń autobusowych na 1 tys. mieszkańców, liczba miejsc parkingowych na 1 tys. mieszkańców obszaru) www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Źródła danych Dane wewnętrzne jednostek gminnych: - Biuro planowania lub Wydział zajmujący się planowaniem przestrzennym - Wydział Strategii - Wydział Geodezji lub inny wydział gromadzący dane kartograficzne - Wydział Drogownictwa lub inny wydział zajmujący się tematyką parkingów i komunikacji publicznej - Wydział Organizacyjny - Wydział Edukacji - Wydział Mieszkalnictwa - Wydział Spraw Społecznych - Wydział Ochrony Środowiska - Ośrodek Pomocy Społecznej - Konserwator Zabytków - Straż miejska MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Źródła danych Dane jednostek zewnętrznych: - Powiatowy Urząd Pracy - Miejska lub Powiatowa Komenda Policji - Okręgowa Komisja Egzaminacyjna - Główny Urząd Statystyczny - Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej - Urząd Skarbowy - Starostwo Powiatowe - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska - Państwowa Komisja Wyborcza - Urząd Skarbowy MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Istnieje wiele metod diagnozy i źródeł danych. Podstawą decyzji o ich wyborze powinna być wiedza o potrzebnym poziomie szczegółowości opisu zjawisk kryzysowych. Podstawą ich wykorzystania – świadomość różnic w zasadach agregacji danych. Program rewitalizacji zawsze powinien być rozpoczęty diagnozą dostosowaną do problemów występujących w gminie. MIiR, Modelowa rewitalizacja miast, warsztaty realizowane przez IRM www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Obszar zdegradowany: Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym. A ponadto co najmniej jednego z negatywnych zjawisk w sferach: gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej USTAWA z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, s. 6 www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych Obszar rewitalizacji: Obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację. USTAWA z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, s. 7 www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych JAK ROZUMIEĆ „Szczególną koncentrację negatywnych zjawisk”? Obszar rewitalizacji: powinien być wytyczony przy zastosowaniu reguły 20% powierzchni/30% ludności powinien obejmować szczególne nasilenie zjawisk kryzysowych wynikających np. ze szczególnej gęstości zaludnienia powinien dawać możliwość sfinansowania przez gminę planowanych działań rewitalizacyjnych w zakresie gwarantującym uzyskanie zakładanego efektu rewitalizacji Zjawiska kryzysowe to stany spowodowane koncentracją negatywnych zjawisk odnoszących się zazwyczaj do sfery społecznej, gospodarczej, środowiskowej, technicznej czy przestrzennofunkcjonalnej. Ich cechą jest nawarstwianie problemów i wzajemne powiązania, prowadzące do umacniania i pogłębiania stanu kryzysowego. www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Diagnoza i wyznaczanie granic obszarów zdegradowanych JAK ROZUMIEĆ „ISTOTNE ZNACZENIE DLA ROZWOJU LOKALNEGO”? Obszar rewitalizacji: nie powinien być wyznaczany jedynie na podstawie danych ilościowych wskazujących na najbardziej intensywną degradację powinien dawać możliwość wykorzystania lokalnych potencjałów Lokalne potencjały to elementy sfery społecznej, przestrzennej, gospodarczej, kulturalnej, technicznej dające możliwość wykorzystania dla pobudzenia lokalnego rozwoju (instytucje, organizacje społeczne, lokalni eksperci i liderzy, zasoby terenu). Są identyfikowane indywidualnie dla obszarów problemowych. www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Metodologia wyznaczania obszarów zdegradowanych i rewitalizacji Zasady wyznaczania obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w zależności od rodzaju jednostki osadniczej gminy miejskie – delimitacja dla miasta gminy miejsko-wiejskie – delimitacja metodą mieszaną (dla miasta i obszarów wiejskich) w przypadku miast koncentrujących więcej niż 30 % mieszkańców gminy gminy miejsko-wiejskie – delimitacja dla obszarów wiejskich lub metodą mieszaną (dla miasta i obszarów wiejskich) w przypadku miast koncentrujących mniej niż 30% mieszkańców gminy gminy wiejskie – delimitacja dla obszarów wiejskich www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Sposoby wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w zależności od rodzaju Wyznaczanie obszarów jednostki osadniczej zdegradowanych, Toruń 2016 r. Duże miasta: GMINY MIEJSKIE Zielona Góra Gorzów Wlkp. Małe miasta GMINY MIEJSKOWIEJSKIE GMINY WIEJSKIE Delimitacja dla miasta Delimitacja dla obszarów wiejskich Delimitacja dla miasta Dla których miasto nie koncentruje więcej niż 30% ludności gminy Dla których miasto koncentruje więcej niż 30% ludności gminy OBSZARY WIEJSKIE Delimitacja dla obszarów wiejskich LUB Delimitacja metodą mieszaną: - dla miasta – delimitacja dla małych miast - dla obszaru wiejskiego – delimitacja dla obszarów wiejskich Delimitacja metodą mieszaną: - dla miasta – delimitacja dla małych miast - dla obszaru wiejskiego – delimitacja dla obszarów wiejskich Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji w gminach miejskich Podzielić miasto na jednostki struktury przestrzennej www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji w gminach miejskich Dokonać analizy wskaźnikowej Podzielić miasto na jednostki struktury przestrzennej www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji w gminach miejskich Określić obszar zdegradowany Dokonać analizy wskaźnikowej Podzielić miasto na jednostki struktury przestrzennej www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji w gminach miejskich Określić obszar rewitalizacji Określić obszar zdegradowany Dokonać analizy wskaźnikowej Podzielić miasto na jednostki struktury przestrzennej www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na obszarach wiejskich ETAP 1 • Zebrać dane dla miejscowości / sołectw ETAP 2 • Dokonać analizy wskaźnikowej Wyznaczanie obszarów zdegradowanych, Toruń 2016 r. ETAP 3 • Określić obszar zdegradowany ETAP 4 • Określić obszar rewitalizacji www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na obszarach wiejskich ETAP 1 • Zebrać dane dla miejscowości / sołectw ETAP 2 • Dokonać analizy wskaźnikowej Wyznaczanie obszarów zdegradowanych, Toruń 2016 r. ETAP 3 • Określić obszar zdegradowany ETAP 4 • Określić obszar rewitalizacji www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Wyznaczenie obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na obszarach wiejskich ETAP 1 • Zebrać dane dla miejscowości / sołectw ETAP 2 • Dokonać analizy wskaźnikowej Wyznaczanie obszarów zdegradowanych, Toruń 2016 r. ETAP 3 • Określić obszar zdegradowany ETAP 4 • Określić obszar rewitalizacji www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Zasady podziału obszaru na jednostki funkcjonalne ze względu na cechy terenów: - funkcja terenu - budowa przestrzenna i charakter zabudowy - intensywność użytkowania w oparciu o źródła: - jednostki statystyczne UM (obwody spisowe i obręby statystyczne) - istniejące i historyczne granice osiedli mieszkaniowych - dostępne mapy miasta (również historyczne i topograficzne) - okręgi wyborcze - strukturę tkanki miejskiej Gmina Szprotawa, Raport z - podział zwyczajowy wyznaczania obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji, 2016 www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Powierzchnia [ha] Udział w ogóle powierzchni [%] Kategorie opisu Liczba mieszkańców 23276,1 1094,8 85,0 523,5 100 4,70 0,37 2,25 244,8 Obszar 4 Osiedle Chrobrego Obszar 5 Wiechlice Obszar 6 Dziećmiarowice, Bobrowice, Nowa Kopernia, Polkowiczki Udział w ogóle mieszkańców [%] Liczba osób w wieku produkcyjnym 20831 11771 5024 3835 100 56,51 24,12 18,41 13 795 7681 3298 2402 1,05 2117 10.16 1470 241,5 1,04 795 3,82 511 1576,4 6,77 2195 10,54 1556 2 088 8,97 743 3,57 501 2677,4 2 065,2 11,50 8,87 1047 607 5,03 2,91 702 410 4 239,1 18,21 338 1,62 218 1461,4 6,28 1481 7,11 982 Obszar 11 Borowina, Długie 3824,1 16,43 1222 5,87 798 Obszar 12 Witków, Siecieborzyce, Rusinów 4249,7 18,26 1413 6,78 947 Obszary problemowe Gmina Szprotawa Miasto Szprotawa Obszar 1Śródmieście Obszar 2 Osiedle Słoneczne, Iława Sowiny Obszar 3 Osiedla Piastowskie i Mały Puszczyków Obszar 7 Henryków, Kartowice, Pasterzowice Obszar 8 Dzikowice, Cieciszów Obszar 9 Leszno Dolne, Kopanie, Szprotawka Obszar 10 Leszno Górne, Biernatów, Buczek, Sieraków Charakterystyka obszarów problemowych Gmina Szprotawa, Raport z wyznaczania obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji, 2016 www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Obszar 4: Osiedle nr 3 Wielkość obszaru [ha]: 244,8 Terytorium obszaru: Liczba mieszkańców: ulice: Rolna, Kolejowa, Kożuchowska, Róży Luksemburg, Szpitalna, Owocowa, Henrykowska, Warszawska, Wiejska, Dębowa, Poznańska, Waszyngtona 795 Funkcja i charakterystyka obszaru: Instytucje publiczne: Dominująca funkcja mieszana mieszkaniowo-techniczna obszar zabudowy mieszkaniowej oraz usługowej i przemysłowo-technicznej, rolniczej łąkowej, zieleni działkowej, ogrodniczej, sadowniczej. Zespół Szkół nr 1 , Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Urząd Skarbowy Infrastruktura użyteczności publicznej: Organizacje pozarządowe: Przedsiębiorstwa społeczne: Przystanki autobusowe, szpital, postój taksówek, Miejski Ośrodek Sportu, Parafia rzymskokatolicka pw. Wniebowzięcia NMP Ogólnopolskie Stowarzyszenia Optymalnych Charakterystyka obszarów problemowych Gmina Szprotawa, Raport z wyznaczania obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji, 2016 Spółdzielnia Socjalna „WINDA” www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Momenty krytyczne: wyłonienie kryteriów dla wybranych sfer: społeczna, gospodarcza, środowiskowa, techniczna, przestrzenno-funkcjonalna opis wskaźników (podstawowe i fakultatywne) obliczenie wartości wskaźnika referencyjnego określenie wskaźników syntetycznych (wartości średnie, system progowy, system wagowy, wartość negatywnych przekroczeń średniej) www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Kryteria analizy: - niekorzystne trendy demograficzne - wysoki poziom ubóstwa - wysoki poziom bezrobocia długotrwałego - wysoki poziom przestępczości i naruszeń prawa - niekorzystne cechy przedsiębiorczości - porównywalnie niższy poziom zasobu mieszkaniowego www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Wskaźniki główne: Wskaźnik Opis wskaźnika Wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego Liczba osób korzystających z zasiłków pomocy społecznej na 1 tys. ludności Wysoka stopa długotrwałego bezrobocia Udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń Liczba przestępstw na 1 tys. ludności Wysoki odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym [%] Udział ludności w wieku poprodukcyjnym w ogóle ludności Wysoki poziom niepełnosprawności Liczba osób z niepełnosprawnością na 1 tys. osób Niski wskaźnik prowadzenia aktywności gospodarczej Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarki na 1 tys. osób Niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego [%] Liczba budynków wybudowanych przed rokiem ’89 do ogólnej liczby budynków obszaru www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Wskaźniki fakultatywne: Wskaźnik Opis wskaźnika Wysoka liczba długotrwale lub ciężko chorych Liczba osób objętych usługami opiekuńczymi na 1 tys. osób Wysoki udział form działalności gospodarczej typowych dla obszarów koncentracji problemów społecznych Liczba lumpeksów, lombardów, firm udzielających pożyczek-chwilówek, firm prowadzących zakłady losowe na 1 tys. ludności obszaru Wysoki udział budynków wymagających remontu/ termoizolacji [%] Udział budynków wymagających remontu/ termoizolacji do ogólnej liczby budynków obszaru www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego? Powierzchnia [ha] Obszary problemowe Gmina Miasto Obszar 1: Śródmieście Obszar 2: Osiedle nr 1 Obszar 3: Osiedle nr 2 Obszar 4: Osiedle nr 3 Obszar 6: Tereny inwestycyjne Wartość referencyjna wskaźnika Opis wskaźnika 23 276,1 1094,8 85,0 523,5 244,8 241,5 208,5 Kategorie opisu Udział w Liczba Udział w ogóle ogóle mieszkańców mieszkańców powierzchni [%] [%] 100 100 7,8 47,8 22,4 22,1 19,0 20831 11771 5024 3835 2117 795 308 100 100 42,7 32,6 18,0 6,8 2,6 Liczba osób w wieku produkcyjnym [%] Kryterium podstawowe Niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego [%] 66,22 65,25 65,64 62,63 69,44 64,28 68,51 95 100 100 100 100 100 100 Kryterium fakultatywne Wysoki udział budynków wymagających remontu/ termoizolacji [%] 95 93 93 97 100 71 100 95 95 Liczba osób w wieku produkcyjnym do ogólnej liczby mieszkańców Liczba budynków Udział budynków wybudowanych wymagających przed rokiem ’89 remontu/ do ogólnej liczby termoizolacji do budynków ogólnej liczby budynków Przykładowa charakterystyka obszarów problemowych wg wskaźników przyjętych dla opisu podsystemu technicznego www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji? Obszary problemowe Obszar 1: Śródmieście Obszar 2: Osiedle nr 1 Obszar 3: Osiedle nr 2 Obszar 4: Osiedle nr 3 Obszar 6: Osiedle nr 4 Sfera społeczna Sfera gospodarcza Sfera techniczna Suma 6 4 3 3 5 1 1 2 2 0 1 1 2 1 1 8 6 7 6 6 Wyznaczanie obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji Rodzaje wskaźników syntetycznych: wartości średnie, system progowy, system wagowy, wartość negatywnych przekroczeń średniej www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji? NIE TAK W zakresie ilu wskaźników obszary problemowe przekraczają wartości referencyjne? Czy obszary problemowe o największej liczbie przekroczeń spełniają kryterium 20/30? Porównanie jednostek o tej samej liczbie przekroczeń wartości referencyjnych w celu wyłonienia tej (tych) o największym stopniu przekroczenia Wyznaczanie obszarów zdegradowanych, Toruń 2016 r. Aż do spełnienia warunku 20/30 TAK NIE TAK OBSZAR REWITALIZACJI Czy obszar zdegradowany przekracza 30% mieszkańców i 20% powierzchni? Jak wyznaczyć granice obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji? Wyznaczanie obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji Gmina Szprotawa, Raport z wyznaczania obszarów zdegradowanych i obszaru rewitalizacji, 2016 www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Źródła http://www.mr.gov.pl/miasta http://www.mr.gov.pl/rewitalizacja Ustawa o rewitalizacji http://www.dziennikustaw.gov.pl/du/2015/1777/1 Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/dokumenty/wytyczne-w-zakresierewitalizacji-w-programach-operacyjnych-na-lata-2014-2020/ Modelowa Rewitalizacja Miast https://www.popt.gov.pl/strony/o-programie/wydarzenia/konkurs-dlasamorzadow-modelowa-rewitalizacja-miast/ http://szprotawa.bip.pbox.pl/public/get_file_contents.php?id=170885 http://www.torun.pl/pl/rozwoj/miejskie-programy-rozwojowe/lokalny-programrewitalizacji/konferencja-dotyczaca-rewitalizacji www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] www.fundacjapartycypacja.pl [email protected] Dziękuję za uwagę