Biuletyn- kwiecień`2008
Transkrypt
Biuletyn- kwiecień`2008
Miesięcznik Zakładowy Nr 4 SUCHA BESKIDZKA Kwieciań 2008 B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y Przysłowia o kwietniu Suchemu kwietniowi chłop się nie raduje, bo kwiecień mokry dobry rok zwiastuje. fot. Mariusz Wiech Kwiecień-plecień, bo przeplata, trochę zimy, trochę lata. Biuletyn dostępny jest na stronie www.zozsuchabeskidzka.pl Oddział dla Przewlekle Chorych nr 43 kwiecień marzec 2008 nr 2008 B i u l e t y n i n f o r m a c y j n y Gabinet zabiegowy sala chorych łazienka dla pacjentów Izba Przyjęć łazienka dla pacjentów Izba Przyjęć Spis treści: Poznajmy się – ODDZIAŁ DLA PRZEWLEKLE CHORYCH .......................................................................... 2-3 Informacje z ŻYCIA NASZEGO SZPITALA ................................................................................................... 4-5 Informacje z ŻYCIA NASZEGO SZPITALA – analiza działalności Zespołu Opieki Zdrowotnej za rok 2007 ......................................................................................................... MODEL DOSKONAŁOŚCI EFQM Podziękowania ............................................................................................................... .................................................................................................................................................... Akty prawne .......................................................................................................................................................... Informacje w OCHRONIE ZDROWIA ............................................................................................................. Żywienie dietetyczna w osteoporozie .............................................................................................................. Porady ogrodnicze ............................................................................................................................................... ROZRYWKA ....................................................................................................................................................... 5 6 7 7 8 9 10 11 2 B i u l e t y n i n f o r m a c y j n y Poznajmy się – ODDZIAŁ DLA PRZEWLEKLE CHORYCH w Makowie Podhalańskim ul. Kasztanowa 17 ZOZ Sucha Beskidzka KADRA MEDYCZNA lekarze: koordynator lek. med. Jacek Bednarz – specjalista chorób wewnętrznych lek. med. Katarzyna Rzadkosz – specjalista chorób wewnętrznych Warunki hotelowe Oddziału – oddział posiada 5 sal 2,4,5 – osobowe bez węzła sanitarnego, pokój zabiegowy, punkt pielęgniarski, gabinet lekarski, izba przyjęć, kuchenka. W celu ułatwienia pracy pielęgniarkom i innemu personelowi, oddział posiada: lek. med. Ewa Zalewska – specjalista chorób płuc podnośnik hydrauliczny lek. med. Renata Trybała fotele defekacyjne Kadra pielęgniarska: Pielęgniarka koordynująca: Anna Szewczyk posiada licencjat pielęgniarstwa 10 pielęgniarek dyplomowanych Pozostali pracownicy: 1 sekretarka medyczna 1 magister rehabilitacji 1 technik fizykoterapii 1 asystent osoby niepełnosprawnej Oddział Przewlekle Chorych świadczy usługi przede wszystkim na rzecz pacjentów ze schorzeniami wymagającymi długotrwałego leczenia, pielęgnacji, rehabilitacji. Oddział specjalizuje się w leczeniu schorzeń wieku podeszłego. wózki inwalidzkie podnóżki stoliki przyjaciele sprzęt do diagnostyki: aparat do EKG, aparat do pomiaru cukru, pulsoksymetr, nebulizator. Pacjenci mają możliwość korzystania z pełnej rehabilitacji, która znajduje się w tym samym budynku. Usługi w zakresie sprzątania świadczy firma „Impel”. Telefon do dyspozycji pacjentów mieści się w holu przy wejściu do Oddziału. Internet jest dostępny w dyżurce lekarskiej oraz sekretariacie. Dane teleadresowe oddziału: Telefony 033 8771 – 001 (wew. 35) oraz fax 033 8771 – 23. Sekretariat czynny od 7.00 – 14.35 Materiały uzyskano Badania wykonywane w oddziale: RTG USG Spirometria 3 od zespołu pielęgniarskiego Oddziału dla Przewlekle Chorych nr 4 kwiecień 2008 B i u l e t y n nr 4 kwiecień 2008 i n f o r m a c y j n y INFORMACJE Z ŻYCIA NASZEGO SZPITALA i W dniu 2 kwietnia 2008 roku na Sali Konfe- rencyjnej naszego szpitala odbyło się posiedzenie Rady Społecznej. W trakcie spotkania przedstawiane zostały następujące tematy: Wstępna informacja z wykonania planu rze- rok Przedstawienie planu rzeczowo – finanso- wego i inwestycyjnego na 2008 rok Podjęcie uchwały w sprawie zaopiniowania planu inwestycyjnego ZOZ Sucha Beskidzka na 2008 rok czowo – finansowego za 2007 rok Analiza skarg i wniosków za 2007 rok. Beskidzka za 2007 rok łecznej za okres od ostatniego posiedzenia Sprawozdanie z działalności ZOZ Sucha Informacja na temat umów podpisanych i z Narodowym Funduszem Zdrowia za 2008 Sprawozdanie z prac Prezydium Rady Spo- Sprawy bieżące. W tym roku kalendarzowym przypada 25 że uroczyste obchody 25-lecia naszego Szpitala z tej okazji podobnie jak 5 lat temu planowane W spotkaniu brali udział przedstawiciele – lecie funkcjonowania naszego szpitala, było zorganizowanie uroczystych obchodów tego jubileuszu w dniu 30 maja bieżącego roku. Przed podjęciem decyzji na spotkaniu w dniu 28 marca bieżącego roku, Dyrekcja Zespołu Opieki Zdrowotnej w Suchej Beskidzkiej chciała za- sięgnąć opinii przedstawicieli związków zawodowych naszego Szpitala w sprawie zoorganizowania uroczystości. Podczas spotkania związki zawodowe nie były jednogłośne w podjęciu decyzji, ustalono, nie będą zorganizowane. związków zawodowych: Międzyzakładowa Organizacja Ogólnopolskiego Związku Zakładowego Pielęgniarek i Położnych ZOZ Sucha Beskidzka, Związek Zawodowy Techników Farmacji, Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy Oddział Terenowy w Suchej Beskidzkiej, NSZZ „Solidarność” Mię- dzyzakładowa Organizacja Związkowa przy ZOZ Sucha Beskidzka, Ogólnopolski Związek Zawodowy Pracow- ników Służby Zdrowia przy ZOZ Sucha Beskidzka, Ogólnopolski Związek Zawodowy Techni- ków Medycznych Elektroradiologii z siedzibą w Suchej Beskidzkiej Związek Zawodowy Pracowników Administracji i Obsługi Służby Zdrowia przy ZOZ Sucha Beskidzka 4 B i u l e t y n i i n f o r m a c y j n y nr 4 kwiecień 2008 INFORMACJE KOMITET DS. JAKOŚCI Uprzejmie informujemy, że w maju br. zostaną przeprowadzone audyty niżej wymienionych obszarów: 1. Dokumentacja zabiegowa (Oddziały: Ortopedia, Chirurgia, Urologia Ginekologia i Położnictwo, wybrane poradnie) Zespół audytowy: Dyrektor ds. Lecznictwa Adam Kwiatek, Bogumiła Mazur 2. Diagnostyka laboratoryjna ze szczególnym uwzględnieniem dostosowania do wymagań prawnych, pobierania i transportu materiału do badań (Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej, Punkt pobrań w Makowie Podhalańskim, Ambulatoryjna Opieka Całodobowa w Jordanowie). Zespół audytowy: mgr Anna Pilecka, Bogumiła Mazur 3. Rejestracja oraz nadzór nad godzinami pracy Poradni Specjalistycznych (Rejestracja Centralna oraz rejestracje w poradniach, wybrane poradnie). Zespół audytowy: mgr Urszula Lasa, Bogumiła Mazur Specjalista ds. Jakości - mgr Bogumiła Mazur Informacje z życia naszego szpitala – analiza działalności Zespołu Opieki Zdrowotnej za rok 2007 Poniżej przedstawiamy analizę działalności naszego Szpitala za rok 2007 i w porównaniu z latami ubiegłymi. Informacja ta jest również umieszczona na stronie internetowej www.zozsuchabeskidzka.pl 2003 2004 2005 2006 2007 ilość wzrost/ spadek % ilość wzrost/ spadek % ilość wzrost/ spadek % ilość wzrost/ spadek % ilość wzrost/ spadek % Lecznictwo Szpitalne - leczeni (bez Ośrodka Dializoterapii) 15984 spadek o 4,25% 15744 spadek o 1,50% 15797 wzrost o 0,34% 16429 wzrost o 4,0% 16335 Spadek o 0,57% Lecznictwo Szpitalne - osobodni 130013 spadek o spadek o 120920 3,33% 7,0% 116985 spadek o 120997 3,25% wzrost o Spadek o 118241 3,43% 2,28% Średni czas pobytu pacjenta 8,13 wzrost o 0,87% 7,68 skrócenie o 5,54% 7,41 skrócenie o 3,52% 7,36 skrócenie o 0,67% 7,24 skrócenie o 1,63% Wykorzystanie łóżka w dniach 274,87 spadek o 4,34% 258,38 spadek o 6,0% 251,8 spadek o 2,55% 260,77 wzrost o 3,56% 260,16 Spadek o 0,23% Przelotowość 33,79 spadek o 5,27% 33,64 spadek o 0,44% 34,00 wzrost o 1,07% 35,41 wzrost o 4,15% 35,94 wzrost o 1,50% Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna porada 104100 wzrost o 3,41% 111591 wzrost o 7,20% 114361,00 wzrost o 2,48% 117100 wzrost o Spadek o 111962 2,40% 4,39% Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej działalność 264560 spadek o spadek o 262551 1,18% 0,76% 284785 wzrost o 8,47% 315325 wzrost o wzrost o 349195 10,72% 10,74% Zakład Diagnostyki Obrazowej badania RTG badania USG badania TK 28363 5905 4049 wzrost o 5,61% wzrost o 12,20% wzrost o 0,17% 27714 6080 3328 spadek o 2,29% wzrost o 2,96% spadek o 17,81% 27366 6928 3372 spadek o 1,26% wzrost o 13,95% wzrost o 1,32% 30440 7150 4578 wzrost o 11,23% wzrost o 3,20% wzrost o 35,77% 30684 8322 5225 wzrost o 0,80% wzrost o 16,39% wzrost o 14,13% Komentarz: 1. W roku 2007r. zanotowano spadek w zakresie ilości pacjentów leczonych w Zespole Opieki Zdrowotnej w Suchej Beskidzkiej oraz osobodni, który wynikał bezpośrednio z ograniczenia działalności Oddziału Wewnętrznego w Jordanowie. 2. Spadek działalności w Przychodni Specjalistycznej był natomiast spowodowany strajkami personelu lekarskiego. 3. Wzrost działalności w zakresie badań laboratoryjnych oraz badań wykonywanych w Zakładzie Diagnostyki Obrazowej wynikał ze zwiększonej ilości zleceń z jednostek zewnętrznych oraz Szpitalnego Oddziału Ratunkowego naszego Zespołu. Kierownik Działu Organizacji i Nadzoru - mgr Urszula Chosianna 5 nr 4 kwiecień 2008 B i u l e t y n i n f o r m a c y j n y Model doskonałości EFQM W miesiącu marcu w Warszawie zostało ukończone szkolenie dotyczące Modelu Doskonałości EFQM, organizowane przez Umbrellę - Stowarzyszenie konsultantów. W szkoleniu brały udział pracownicy naszego szpitala: mgr Urszula Lasa i mgr Monika Wróblewska – Polak. Poniżej przedstawiamy po krótce na czym polega filozofia tego modelu zarządzani firmą. W miesiącu kwietniu planowane jest szkolenie w naszym szpitalu przeprowadzone przez konsultanta z Umbrelli i przedstawienie na nim najważniejszych cech modelu. Model Doskonałości EFQM to kompleksowe narzędzie doskonalenia organizacji oraz jej wyników, stosowane przez około trzydzieści tysięcy organizacji w Europie i poza nią. Model został opracowany w 1992 roku przez Europejską Fundację Zarządzania Jakością (EFQM) we współpracy z najlepszymi europejskimi firmami. Model EFQM stanowi podstawę Europejskiej Nagrody Jakości oraz większości krajowych nagród jakości państw europejskich, w tym też Polskiej Nagrody Jakości. Model opiera się na tzw. ośmiu podstawowych zasadach doskonałości, które są europejską wersją zasad TQM (Kompleksowego Zarządzania Jakością). Na podstawie tych zasady oraz najlepszych praktyk zarządzania w Europie opracowano wymagania (kryteria) Modelu. Model obejmuje dziewięć kryteriów, które odpowiadają wszystkim najważniejszym obszarom funkcjonowania organizacji. Pięć kryteriów ‘Potencjału’ odnosi się do sposobów i metod, jakie organizacja wykorzystuje aby realizować swoje podstawowe funkcje, zaś cztery kryteria ‘Wyników’ odnoszą się do efektów jej działania. Model jest co kilka lat weryfikowany i aktualizowany, w celu zapewnienia, że jego wymagania opierają się na najbardziej aktualnych i jednocześnie najlepszych praktykach zarządzania w Europie i w świecie. Model Doskonałości EFQM jest praktycznym narzędziem, stosowanym przez organizacje na różne sposoby: • jako narzędzie samooceny, które pozwala organizacji zmierzyć, w jakim miejscu na drodze do doskonałości się znajduje oraz pomaga zrozumieć istniejące braki , a następnie znaleźć rozwiązania; • jako bazę dla uniwersalnego słownictwa i sposobu myślenia na temat organizacji; • jako ramy dla uporządkowania prowadzonych inicjatyw, wyeliminowania działań dublujących się i zidentyfikowania istniejących braków; • jako strukturę dla systemu zarządzania organizacją. Model EFQM jest elastyczny i może być stosowany przez różnej wielkości organizacje, działające zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Wdrażanie Modelu Doskonałości EFQM polega na systematycznym przeprowadzaniu samooceny organizacji i realizacji działań doskonalących zaplanowanych na podstawie wyników samooceny. Podstawowe korzyści stosowania Modelu, wskazywane przez jego użytkowników to: • identyfikacja mocnych stron organizacji i obszarów do poprawy • poprawa systemu zarządzania i osiąganych wyników • integracja i uporządkowanie inicjatyw i stosowanych metod • możliwości porównywania się z innymi organizacjami – benchmarking • możliwość pomiaru postępów w zakresie rozwoju systemu zarządzania • identyfikacja i dzielenie się najlepszymi praktykami w obrębie organizacji • poprawa wewnętrznej komunikacji, współpracy i zwiększenie zaangażowania pracowników Więcej informacji na temat modelu znajdziecie Państwo na stronie WWW.umbrella.org.pl mgr Monika Wróblewska -Polak 6 B i u l e t y n i n f o r m a c y j n y Podziękowania W czasach szarej rzeczywistości w polskiej służbie zdrowia, jest Szpital a w nim Oddział na którym słońce i ciepła atmosfera nie znają kresu. Tym miejscem jest Oddział Neurologiczny Szpitala w Suchej Beskidzkiej. W krótkim odstępie czasu (od 6.12 – 11.12 2007r. oraz od 02.01. – 08.01.2008r.) dane mi było przebywać w tym oddziale i choć trudno w to uwierzyć jestem bardzo mile zaskoczona. Na ręce Pana Dyrektora pragnę przekazać słowa WIELKIEJ WDZIĘCZNOŚCI dla całego Oddziału Neurologii począwszy od nieocenionego ordynatora doktora Jacka Kossowskiego czy równie znakomitych Pani doktor Barbary Stadnickiej –Kossowskiej, Jwony Binek, Agnieszki Niewiadomskiej, Doroty Bachul jak również z Pana doktora Jerzego Binka. Olbrzymi Bukiet Podziękowań czuwającym bez przerwy i nie swoich sił pielęgniarkom wraz z oddziałową energiczną i zawsze uśmiechniętą Panią Anną Szczotką. Ale w szpitalu nie samymi badaniami i zabiegami człowiek żyje; smaczne i różnorodne posiłki to wielka zasługa dietetyczki Pani Jolanty Gwiazdoń a nieskazitelny porządek i pachnący czystością oddział to efekt wielkiego wysiłku Pań z firmy IMPEL. Nisko „pochylam czoło” przed fantastyczną i zawsze pełna dobrej energii, sympatyczną sekretarką medyczną Panią Jadwigą Krajnik przed którą wypisy z oddziału i inna dokumentacja zdają się nie mieć żadnych tajemnic . Trudno nie zdobyć się na szczery podziw oraz uznanie wobec tak nietuzinkowych i bezinteresownych ludzi dla których zarówno sylwetka jak też słowa Wielkiego Polaka - Papieża Jana Pawła II jak tez przysięga Hipokratesa stanowią drogowskaz w wypełnianiu codziennych obowiązków. Z uwagi na fakt iż miałam możliwość poznać również okazjonalnie i inne oddziały Szpitala w sześciostopniowej skali ocen szkolnych wystawiam całej placówce a zwłaszcza Oddziałowi Neurologii DUŻĄ SZÓSTKĘ Z PLUSEM. Z wyrazami szacunku była dwukrotna pacjentka Oddziału Neurologii Beata Gąsiorek Prosto z serca płynące słowo „dziękuję” dla całego Zespołu Wyjazdowego „R”: Pana Doktora Jerzego Włodarczyka, Pani Aleksandry Cwajna, Pana Józefa Mikołajczyka oraz Pana Jana Suwaj. Dzięki fachowej pomocy udzielonej dnia 28 stycznia br. w drodze z Zawoi do szpitala dziecięcego w Krakowie – Prokocim, czteroletni Bartuś żyje. Podziękowania składają Bartosz Bżykot wraz z rodzicami. AKTY PRAWNE Dział Prawny ZOZ Sucha Beskidzka informuje o następujących aktach prawnych: Nr dziennika ustaw Przedmiot regulacji Nr 23 poz. 145 Minister Zdrowia, rozporządzenie z dnia 8 lutego 2008 r. Wprowadzenie jednolitych procedur postępowania w związku z wystąpieniem zakażeń meningokokowych. 13.02.2008 r. 1.11 2.1 3.7 Prawo ochrony środowiska. 15.02.2008 r. 2.2 4.7 4.10 11.03.2008 r. 1.11 2.1 2.2 2.3 3.7 4.5 4.7 Nr 25 poz. 150 Sejm, ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. poz. 187 Minister Zdrowia, Zm.: rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinny rozporządzenie odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym z dnia 15 lutego pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej. 2008 r. Data Otrzymują obowiązywania Wersje tekstowe aktów prawnych zamieszczone są w internecie: www.zozsuchabeskidzka.pl (w polu „hasło” wpisujemy: zoz) 7 nr 4 kwiecień 2008 nr 4 kwiecień 2008 B i u l e t y n i n f o r m a c y j n y Informacje w ochronie zdrowia Likwidacja stażu i skrócenie specjalizacji Burzę w środowisku medycznym wywołały zapowiedzi Ministerstwa Zdrowia na temat likwidacji stażu i skrócenia specjalizacji. Młodzi lekarze są zadowoleni, bo dzięki likwidacji rocznego stażu między studiami a kilkuletnią specjalizacją będą szybciej uzyskiwać samodzielność. Zdaniem starszych medyków mogą ucierpieć pacjenci. Prof. Wojciech Gaszyński, anestezjolog z łódzkiej Akademii Medycznej tłumaczy, że to właśnie w czasie stażu młody lekarz zdobywa najwięcej umiejętności praktycznych. Młodzi lekarze jednak odpowiadają, że staż często jest fikcją. Lekarz na stażu nie ma swojego miejsca na oddziale. Często zdarza się, że pracujący tam wręczają mu zaświadczenie, że odbył staż, i dają mu wolne. Nie jest to jednak regułą. Doświadczeni lekarze uważają, że likwidacja stażu to nie tyle krok w kierunku młodych medyków, ale również sposób na szybkie znalezienie nowych rąk do pracy po wejściu w życie unijnych przepisów, które ograniczają czas pracy lekarzy do 48 godzin tygodniowo. Inną zmiana, którą zapowiada resort zdrowia jest to, że niektóre specjalizacje lekarz mógł uzyskiwać wcześniej niż do tej pory. Cała specjalizacja miałaby trwać pięć lat. Przez trzy lata miałaby charakter ogólny. Potem następowałby egzamin, po którym lekarz decydowałby, czy chce się nadal kształcić na specjalizacji, którą rozpoczął, czy też chce być specjalistą z innej dziedziny. Przez kolejne dwa lata będzie się kształcił już w wybranym przez siebie kierunku. Zmiany mają wejść w życie od nowego roku. Źródło : Rzeczpospolita Nowa strona internetowa www.112.gov.pl 14 marca wicepremier, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Grzegorz Schetyna oraz komisarz UE ds. społeczeństwa informacyjnego i mediów Viviane Reding uruchomili stronę internetową www.112.gov.pl. Strona zawiera informacje m.in., w jakich sytuacjach korzystać z numeru alarmowego i jak zrobić to za granicą. Docelowo strona www.112.gov.pl dostępna będzie w trzech językach – polskim, angielskim i francuskim. Minister G. Schetyna zapewnił, że rząd zrobi wszystko, aby rozwiązać problemy związane z działaniem numeru 112. Komisarz Viviane Reding była bardzo zadowolona z realizacji postawionych Polsce zadań. Wyraziła również opinię o dużej użyteczności takich przedsięwzięć jakim jest portal informacyjny o numerze alarmowym 112. Polska może być przykładem dla innych państw europejskich. 56% Polaków wie czym jest i w jakich sytuacjach może być nieodzowny numer 112, a w pozostałych państwach Unii Europejskiej wiedzę o nim ma nieco ponad 20% obywateli. Alarmowy numer 112 będzie w pełni sprawny na przełomie maja i czerwca 2008 roku. Źródło: Kurier Medycyny Praktycznej Problem z płucami u dzieci Z najnowszych badań programu „Barometr Odporności Dzieci” wynika, że aż 66 procent polskich dzieci zapada na choroby układu oddechowego. Najczęściej chorują dzieci w wieku od trzech do 12 lat. Lekarze alarmuja, ze zwiększa się liczba schorzeń dróg oddechowych u małych pacjentów. Czesław Czechyra, lekarz pediatra i poseł (PO) z Sejmowej Komisji Zdrowia podkreśla, że obserwuje się szczególny wzrost infekcji dolnych dróg oddechowych, w tym zapaleń oskrzeli i płuc. Lekarze przebadali już ponad 2,6 tys. małych pacjentów w dziewięciu dużych aglomeracjach, m.in. w Warszawie, Krakowie, Trójmieście i na Śląsku. U 66 proc. stwierdzono infekcje dróg oddechowych. W Warszawie przebadano 655 małych pacjentów i aż 58 proc. (378) z nich było chorych. Na dokładne trzeba poczekać do kwietnia, kiedy zakończy się pierwszy etap programu. Na podstawie wyników tych badań powstaje mapa zdrowia polskich dzieci. Aktualizowane dane są komentowane przez ekspertów i umieszczane na stronie www.dniodpornosci. pl. Pierwsze wyniki „Barometru Odporności Dzieci” pokazują, że co trzecie dziecko w wieku od trzech do 12 lat zmaga się z nawracającymi chorobami dróg oddechowych, a 12 proc. cierpi na ciężkie infekcje. Medycy przestrzegają również rodziców aby nie lekceważyli zwykłego kataru czy przeziębienia u dzieci. Takie niepozorne i źle leczone schorzenia mogą przerodzić się nawet w groźne zapalenie płuc. Według pierwszych badań w ramach projektu „Barometr Odporności Dzieci” najczęściej chorują maluchy w wieku od trzech do sześciu lat. Na ponad 1,4 tys. przebadanych infekcje dróg oddechowych stwierdzono u 70 proc. pacjentów. W grupie dzieci od 7. do 12. roku życia stwierdzono ponad 770 zachorowań, czyli jest to 67 proc. badanych. Lekarze pediatrzy przebadali dzieci w dziewięciu dużych aglomeracjach. NajBiałewiększą liczbę schorzeń wykryto u dzieci z: Poznania (83%), Szczecina gostoku (88 proc.), (76%), Łodzi (73%). W pozostałych regionach współczynnik zachorowań nie spadł poniżej połowy przebadanych: Katowice (68%), Gdańsk (62%), KraWarszawa (58%), Wrocław (56%). ków (60%), Szczegółowe dane można znaleźć na stronie internetowej www.dniodpornosci.pl Źródło: Życie Warszawy 8 B i u l e t y n i n f o r m a c y j n y Żywienie dietetyczna w osteoporozie Osteoporoza - jest chorobą przewlekłą, która przez długi czas przebiega bezboleśnie i bezobjawowo. W jej wyniku dochodzi do stopniowej utraty tkanki kostnej. Prowadzi to do mniejszej odporności kości na rożnego rodzaju obciążenia, ich większej łamliwości i wzrostu ryzyka złamań, nawet w sytuacji niewielkiego urazu. Najczęstszą lokalizacją złamań w przebiegu osteoporozy to : trzony kręgów odcinka lędźwiowego i piersiowego okolice nadgarstka szyjka kości udowej Na łamliwość kości mogą wpływać : niedostateczna ilość wapnia w diecie alkohol, papierosy, nadmiar kofeiny brak ćwiczeń fizycznych i ruchu Osteoporoza – „cichy łamacz kości „ pojawia się u co czwartej kobiety po 50 roku życia. Chorują także mężczyźni po 60 roku życia oraz osoby przewlekle leczone. Osoby bardziej narażone na tę chorobę to także osoby szczupłe, osoby niedożywiające się prawidłowo, prowadzące siedzący tryb życia, palące papierosy, spożywające duże ilości kawy i alkoholu, kobiety w okresie menopauzy, osoby u których na osteoporozę chorował ktoś z rodziny. Istotną rolę w zapobieganiu i leczenie osteoporozy odgrywa odżywianie, zwłaszcza przyjmowanie wapnia i witaminy D białka , potasu, magnezu pochodzących z naturalnych źródeł. Jest to jednak niewystarczająca ilość i konieczne jest podawanie ich w postaci preparatów farmakologicznych. Zalecenia dietetyczne : Najlepsza jest żywność świeża, naturalna w skład, której wchodzą pełne ziarna zbóż, rośliny strączkowe, świeże owoce i warzywa, orzechy, nasiona oleiste, niewielkie ilości produktów pochodzenia zwierzęcego spożywanie warzyw sezonowych zwłaszcza li- 9 ściastych ( bogate w wapń ) brokuły, jarmuż, sałatę, zieloną pietruszkę, pokrzywę, żółtko pomarańczowe bogate w beta - karoten, marchew, dynię, kabaczki, bogate w Witaminę C : szczypiorek, nać pietruszki, kiszoną kapustę W jadłospisie należy uwzględnić produkty bogate w siarkę, która jest potrzebna kościom (jaja, czosnek, cebula, kapusty, rzodkiew, rzepa). Bardzo zdrowo jest pić wywary z warzyw - odkwaszające i mineralizujące. Stosować zdrowe tłuszcze: oleje roślinne tłoczone na zimno ( sezamowy, z pestek dyni, lniany, oliwa z oliwek extra virgine).Jeść pokarmy roślinne, nasiona sezamu, masło sezamowe oraz małe rybki w całości ze szkieletami, puszkowane sardynki, szproty i łososia. Z diety należy wykluczyć produkty przetworzone (produkty z mąki wysokooczyszczonej, makarony białe, paluszki, biszkopty) sól rafinowaną. Cukier i słodycze zakwaszają organizm i wiążą wapń -należy je także wykluczyć. Również należy unikać produktów z zawartością drożdży - są one bogate w fosforany, które „walczą” z wapniem o absorpcję w organizmie. Ograniczyć spożycie owoców cytrusowych oraz warzyw piankowatych (pomidory, papryka, ziemniaki, bakłażany), gdyż mogą one blokować wykorzystanie wapnia. Spożycie białek pochodzenia zwierzęcego należy ograniczyć na rzecz białek roślinnych (fasola, produkty sojowe, orzechy). Zdecydowanie ograniczyć ilość spożywanego mięsa. Mleko nie daje gwarancji zapobiegania złamaniom, należy spożywać małe ilości kefiru i jogurtu naturalnego oraz przetwory z mleka koziego. Kategorycznie unikać należy napojów gazowanych, zawierających fosforany. Bardzo szkodliwy jest sód zawarty w dodatkach i konserwantach ( glutaminian sodu, azotyn sodu, kwaśny węglan sodu). Odpowiednie żywienie, farmakologia są bardzo ważne ale również regularnie uprawiana gimnastyka zdrowotna, energiczne chodzenie, szybki marsz, wchodzenie i schodzenie po schodach, taniec - poprawiają wytrzymałość kości. Konieczne jest by każdego dnia wyjść na powietrze i zażyć kąpieli słonecznej dzięki temu w skórze produkowana jest witamina D. Opracowano dietetyczka Barbara Leśniak, na podstawie: „Dietetyczne żywienie zdrowego i chorego człowieka” nr 4 kwiecień 2008 nr 4 kwiecień 2008 B i u l e t y n i n f o r m a c y j n y PORADY OGRODNICZE Kwiaty w domu, balkony i tarasy: krzewom balkonowym dosypujemy żyznego podłoża i dodajemy długo działającego nawozu, byliny natomiast przesadzamy do świeżej ziemi, przekwitłym narcyzom i hiacyntom usuwamy kwiatostany, gdyż zawiązywanie nasion hamuje kwitnienie, jeżeli chcemy aby rośliny cebulowe zakwitły za rok, nie powinniśmy zasuszać ich od razu po przekwitnięciu - nawozimy je, dopóki same nie zżółkną, żółtokwitnąca kalla kończy okres zimowego spoczynku - kłącza możemy posadzić do dużej donicy wypełnionej mieszanką gliny i starego obornika, roślina najlepiej będzie się czuła na chłodnym, ale słonecznym parapecie, jeżeli w marcu wysialiśmy do pojemników na parapecie nasiona kwiatów jednorocznych, to teraz ukorzenione już sadzonki przesadzamy do doniczek z ziemią ogrodniczą, aby zapobiec wykrzywianiu się roślin w kierunku szyby, co kilka dni rozsadę obracamy, poza tym systematycznie podlewamy i nawozimy, jeśli chcemy aby rośliny się krzewiły, możemy im uszczykiwać wierzchołki, w cieplejsze dni hartujemy sadzonki, rozsadę i rośliny doniczkowe, które na lato wystawimy na balkon. Teraz wynosimy je z mieszkania i stawiamy w zacisznym, osłonięty miejscu, po kilku godzinach zabieramy z powrotem do pokoju, Kilka rad dla początkujących hodowców kwiatów Każdy gatunek rośliny potrzebuje indywidulanego podejścia, są jednak pewne zasady, których należy przestrzegać w stosunku do wszystkich roślin. Najwięcej problemów sprawia zazwyczaj podlewanie, nie wiemy kiedy je podlewać i ile wody potrzebują. Niemożliwe jest podanie dokładnych proporcji, ale istnieją pewne zasady które pozwolą hodowcom uniknąć podstawowych błędów. Największym grzechem jest tzw. podlewanie na zapas, zazwyczaj powoduje to gnicie korzeni rośliny a w efekcie całkowite zmarnienie. Należy pamiętać że przed podlaniem zawsze sprawdzamy ziemię palcami. Nie wystarczy jednak sprawdzać jej tuż przy powierzchni, lepiej wsunąć palec głębiej i jeśli jest sucha, wtedy podlać. Pamiętajmy jednak że ziemia dla paproci i roślin takich jak skrzydłokwiat powinna być stale wilgotna (co nie znaczy mokra). Początkującym hodowcom nawet zwykłe podlewanie może przysporzyć wielu problemów szczególnie jeśli stawiają sobie wysoko poprzeczkę i zaczynają od wymagających gatunków. Ważną zasadą jest podlewanie roślin mniej zimą, a zdecydowanie więcej latem w okresie wzrostu, dodatkowo od marca zaczynamy nawożenie . Niektórzy hodowcy sądzą, że dodanie większej dawki niż jest podana na opakowaniu spowoduje szybszy rozwój rośliny. Nic bardziej mylnego. Przenawożenie też bywa groźne w skutkach Niektóre rośliny np. fiołek afrykański należy podlewać „od dołu”, czyli wlewając wodę do podstawki, po odczekaniu ok. 15 minut wodę która została wylewamy. Pamiętajmy także, że podlewanie często i po trochu jest szkodliwe, aby roślina mogła oddychać należy dać ziemi nieco czasu na przeschnięcie (nie zasuszenie). Dla ułatwienia podam, że zazwyczaj podlewa się rośliny dwa razy w tygodniu latem i raz zimą. Oczywiście są też pewne wyjątki. Z czasem jeśli hodowca dokładnie przygląda się swoim roślinom sam zacznie zauważać czego im brakuje, sam będzie wiedział czy zwiększyć podlewanie, czy przestawić roślinę w inne miejsce. Jeśli chodzi o miejsce to panuje zasada, że gatunki o kolorowych liściach stawiamy w miejscach bezpośrednio nasłonecznionych np. na parapecie okna. Im gatunek zieleńszy tym lepiej znosi niedostatki światła. Nie znaczy to jednak, że można postawić kwiat w zacienionym korytarzu i wymagać żeby ładnie się rozwijał. Każda roślinka potrzebuje światła żeby przeprowadzać proces fotosyntezy. Tekst opracowano na podstawie Mój Ogród, Delta, Warszawa 1993, str. 458 - 465, oraz artykułów umieszczonych w Działkowiec, nr 4/96, s. 4 - 5, Działkowiec, nr 4/2004, s. 68 - 69, Ogrody nr 4/2003, s 77, Kwiaty na Działce i Balkonie, nr 2/2003, s. 26, Poradnik Domowy, nr 3/2004, s. 90. 10 B i u l e t y n i n f o r m a c y j n y ROZRYWKA przepisy kulinarne Sałatka ziemniaczana • 50 dag ziemniaków • 2-3 jaja ugotowane na twardo • duże winne jabłko • 2 łyżki oleju • łyżka musztardy • po pół pęczka natki pietruszki i szczypiorku • czubata łyżka posiekanych włoskich orzechów • 2 łyżki soku z cytryny • opakowanie jogurtu naturalnego • sól, pieprz Sposób przyrządzenia: Ziemniaki ugotować w łupinach, obrać, pokroić w kostkę, oprószyć solą i pieprzem. Jabłko obrać, pokroić w kostkę lub zetrzeć na tarce o grubych oczkach, skropić sokiem z cytryny, dołożyć do ziemniaków, wymieszać z orzechami i olejem. Szczypiorek i natkę opłukać, drobno posiekać. Musztardę wymieszać z jogurtem, polać sałatkę, posypać częścią zieleniny, odstawić na godzinę. Jaja pokroić na ćwiartki i udekorować nimi sałatkę, posypać pozostałą natką i szczypiorkiem. Podawać do zimnych mięs, śledzi oraz innych ryb. Niezawodne rady i pomysły • Na glazurze i kabinie prysznicowej często powstają trudne do usunięcia zacieki oraz smugi. Pozbędziesz się ich, przecierając zabrudzone miejsca ściereczką zamoczona w occie spirytusowym. Odczekaj 20-30 min., a następnie starannie spłucz ocet z mytych powierzchni. • Osad z herbaty i ślady po papierosach usuniesz z porcelanowych naczyń sodą oczyszczoną. Nałóż ją na wilgotną ściereczkę i przetrzyj zabrudzone miejsca. Ten sam środek skutecznie czyści czajniczki do parzenia herbaty • Świeżo umyty pędzel osusz, nałóż na włosie kilka kropli oliwy, owiń w foliowy woreczek i powieś włosiem do dołu. Jeśli mimo to stwardnieje, przed olejnym użyciem namocz go w occie. Uśmiechnij się Przychodzi mama Jasia do urzędu pracy i prosi o jakieś zajęcie dla syna, aby ten nie spędzał całego wolnego czasu na piciu piwa. - A co syn potrafi? -pyta urzędnik. - Murować-odpowiada kobieta. - To świetnie! Mamy tu pracę dla murarza, 4 tysiące złotych na rękę. - O Boże, to za dużo. Ile piwa można za to dostać! Nie macie czegoś za mniejsze pieniądze? - Pomocnik murarza za 3 tysiące . - Też za dużo, będzie pił i pił. Nie macie czegoś za 600-700 złotych? - Mamy, ale do tej pracy to studia trzeba skończyć, kochana... 11 Student medycyny na egzaminie ma przedstawić trzy największe zalety mleka matki. Siedzi więc i myśli, aż w końcu wymyślił: - Po pierwsze – mleko matki jest najlepsze dla niemowlaka, ponieważ jest w 100 proc. Naturalne... - Dobrze, proszę kontynuować – mówi egzaminator. - Po drugie – nie trzeba go gotować i zawsze jest ciepłe... W tym momencie zabrakło mu inwencji. Siedzi wiec i myśli, a czas leci. Egzaminator sięga już po indeks, a student w ostatniej chwili wpada na genialny pomysł: - A po trzecie – kończy z radością – ma świetne opakowanie! nr 3 marzec 2008 nr 4 kwiecień 2008 B i u l e t y n i n f o r m a c y j n y Remonty w naszym szpitalu W miesiącu marcu bieżącego roku zostało ukoń- czone zadanie związane z adaptacją pomieszczeń dla • Terenowego Oddziału Krwiodawstwa i Krwiolecznic- Modernizacja windy osobowej w Bloku „A” Szpital Sucha Beskidzka (koszt ok. 300 tys. zł) twa w pomieszczeniach na Parterze Bloku „C” (dawne pomieszczenia Poradni Endokrynologicznej, Rehabi- litacyjnej, Medycyny Szkolnej i Medycyny Pracy). (W numerze majowym opublikujemy zdjęcia oficjalnego otwarcia) • Budowa szybu windowego i montaż nowej win- dy w budynku nr 2 w Makowie Podhalańskim (Oddział Paliatywny i Obserwacyjno – Zakaźny) Aktualnie trwają prace remontowo - budowla- ne związane z „zadaniem SOR” – dostosowaniem • (koszt ok. 240 tys. zł) Węzeł sanitarny w Bloku „C” (koszt ok. 28 tys. zł) pomieszczeń do Rozporządzenia Ministra Zdrowia, zgodnie z którym w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym powinny znajdować się minimum 4 stanowiska do obserwacji pacjentów (obecnie posiadamy 2 stanowiska). W bieżącym miesiącu ukończone zostanie zada- nie związane z zakupem sprzętu rehabilitacyjnego dla Działu Rehabilitacji w Suchej Beskidzkiej i Makowie Podhalańskim. Koszty związane z tym zadaniem są Występujemy w tym roku kalendarzowym z wnio- skiem do Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na modernizację Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii wraz z wyposażeniem sprzęt medyczny. również pokryte w 50% z PFRON-U , dzięki pozytyw- nie rozpatrzonemu wnioskowi, który został złożony w 2007roku. Poniżej zdjęcia z wyremontowanych pomieszczeń i nowym sprzętem w Dziale Rehabilitacji w Makowie Podhalańskim. Wystąpiliśmy z wnioskami do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych o współudział w dofinansowaniu 50% kosztów: B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y Nasza Redakcja: Dział Marketingu mgr Monika Wróblewska-Polak mgr Barbara Orędarz Informacje uzyskano od mgr inż. Tadeusza Spyrki – Kierownika Działu Remontowo - Budowlanego Adres: ul. Szpitalna 22, 34-200 Sucha Beskidzka Blok C, III piętro, Dział Marketingu, tel. (033) 872-32-13 e-mail: [email protected]