Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia.
Transkrypt
Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia.
Paweł Jacek Wach Na pełnych żaglach możesz tak żyć Zeszyt 2: Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia. Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia „…haczyk tkwi w tym, że nie potrafimy odpowiednio nazwać tego, w czym jesteśmy tacy dobrzy. Jeśli czegoś nie potrafisz nazwać, to coś nie istnieje dla Ciebie… Nie ma bowiem ludzi do niczego się nienadających lub pozbawionych talentów. Są natomiast ludzie o małej świadomości, niskim poczuciu wartości własnej albo ludzie, u których nie odkryto jeszcze tego, co w nich rozkwita.” Bartosz Nestorowicz, Zdobywanie pracy, odkryj klucz do sukcesu zawodowego 1 2 Na pełnych żaglach Spis treści UMIEJĘTNOŚCI ......................................................................................................................................................................... 3 Zadanie 1 – Burza mózgu ..................................................................................................................................................... 4 Zadanie 2 – Ankieta skłonności zawodowych ................................................................................................................. 5 Ankieta skłonności zawodowych – klucz odpowiedzi.................................................................................................... 7 Ankieta skłonności zawodowych - interpretacja ............................................................................................................ 8 Zadanie 3 – Ankieta samocena umiejętności ............................................................................................................... 13 Zadanie 4 – Jaki to zawód? ............................................................................................................................................... 15 Zadanie 6 – Idealne miejsce do pracy. ........................................................................................................................... 17 Podsumowanie .................................................................................................................................................................... 18 Rynek Pracy – perspektywy ............................................................................................................................................... 19 Rynek Pracy - nowe zawody ............................................................................................................................................. 21 Nowe zawody - przykłady.................................................................................................................................................. 22 Zakończenie .......................................................................................................................................................................... 23 Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia UMIEJĘTNOŚCI Umiejętność to biegłość w wykonywaniu pewnej czynności. Czynności, których potrafisz wykonać jest bardzo dużo, często nawet nie zdajesz sobie sprawy z tego, że coś umiesz. Po prostu robisz to i już. Oczywiście są czynności, które wykonujesz dobrze i takie, których wolisz unikać. I bardzo dobrze. Nikt nie jest doskonały we wszystkim. Ważne, abyś zdał/a sobie sprawę, co robisz dobrze i w czym jesteś świetny/a, oraz czego lepiej ci nie powierzać. Z czasem, jeśli poświęcisz dużo czasu jakieś czynności jest szansa, że zostaniesz w niej mistrzem. Pomocne w dążeniu do bycia w czymś bardzo dobrym są uzdolnienia (np. intelektualne, ruchowe, artystyczne). Po czym poznać, że posiadam dane umiejętności lub uzdolnienia? Po tym, że szybko się tego uczysz, że przychodzi ci to z łatwością. Ważne Uzdolniony jest każdy z nas, bo każdemu z nas nauka pewnych czynności przychodzi z łatwością. Warto, więc rozwijać to, w czym jesteśmy najlepsi. Cel ćwiczeń: Nazwiesz czynności, które potrafisz dobrze wykonywać. Wybierzesz umiejętności, które chcesz rozwijać w przyszłości. Ważne pytania: Co potrafię robić: szybko, dokładnie, poprawnie? Zadania: Zadanie 1 – Burza mózgu Zadanie 2 – Ankieta skłonności zawodowych Zadanie 3 - Samoocena umiejętności Zadanie 4 - Jaki to zawód? Zadanie 5 – Moje miejsce pracy Podsumowanie 3 4 Na pełnych żaglach Zadanie 1 – Burza mózgu Instrukcja: Odpowiedz na poniższe pytania. Co uważasz za swój największy sukces? Z czego jesteś dumny/a? Co dla ciebie oznacza „rozwijać się”? Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia Zadanie 2 – Ankieta skłonności zawodowych1 Instrukcja: Potrafisz wykonać wiele czynności, ale jedne z nich są dla Ciebie bardziej atrakcyjne a inne mniej. Są zadania, o których myśląc „palisz się” do pracy, a także takie, o których wolisz nie myśleć. W tabeli poniżej wybierz jedną odpowiedź („a” lub „b”) i zaznacz ją na arkuszu odpowiedzi znajdującym się na końcu. W wyjątkowych sytuacjach możesz zaznaczyć dwie odpowiedzi, bądź nie wybrać żadnej. Odpowiedz sobie na pytanie: co wolisz? Na przykład. : 1a. bawić się z małymi dziećmi czy 1b. słuchać muzyki, grać na gitarze, skrzypcach itp. wolę : bawić się z małymi dziećmi, dlatego zaznaczam 1a. 1 1a. Hodować zwierzęta, uprawiać rośliny. 1b. Obsługiwać maszyny (np. wiertarkę, robot kuchenny, maszynę do szycia). 2a. Opiekować się osobą chorą, dbać o przyjmowanie przez nią leków. 2b. Wykonywać wykresy, zestawienia, schematy lub proste programy komputerowe. 3a. Wyrażać na piśmie swoje myśli (pisać wiersze, opowiadania, pamiętniki, bloga). 3b. Obserwować rozwój roślin i zwierząt. 4a. Wykonywać różne przedmioty, wyroby, (np. z drewna, tkaniny, metalu, składników spożywczych) 4b. Sprzedawać lub reklamować towary. 5a. Uczyć się języka obcego, tłumaczyć teksty. 5b. Mieć do czynienia z publikacjami artystycznymi o muzyce, malarstwie, teatrze, kinie. 6a. Zajmować się zwierzętami. 6b. Tłumaczyć innym, jak mają coś zrobić. 7a. Organizować wystawę prac, konkurs recytatorski, imprezę, pokaz mody, wycieczkę. 7b. Obsługiwać sprzęt gospodarstwa domowego, pojazdy, maszyny. 8a. Udzielać rad i informacji 8b. Bywać w teatrze, muzeum, na wystawie sztuki. 9a. Naprawiać różnorodne rzeczy (ubrania, rzeczy, sprzęt mechaniczno – elektryczno, elektroniczny). 9b. Wyszukiwać i poprawiać błędy w tekstach, tablicach, rysunkach. 10a. Prowadzić prace doświadczalne z biologii. 10b. Robić obliczenia, rachunki. 11a. Pracować w sadzie, ogrodzie, na działce. 11b. Analizować schematy budowy odbiorników radiowych, telewizyjnych, komputerowych, wykroje odzieży, przepisy kulinarne. 12a. Rozwiązywać zaistniałe między ludźmi konflikty. 12b. Wykonywać rysunki techniczne (sprawdzać je, korygować). 13a. Robić zdjęcia artystyczne, malować, tańczyć. 13b. Przeprowadzać doświadczenia z roślinami. 14a. Naprawiać urządzenia i aparaturę medyczną. 14b. Nieść pomoc poszkodowanym w wypadkach. 15a. Skrupulatnie wykonywać powierzoną pracę (opisy, pomiary, sprawozdania). 15b. Wyrażać własne przeżycia przez rysunek, muzykę, wiersz. Przygotowanie uczniów gimnazjum do wyboru zawodu pod red: G. Sołtysińska, J. Woroniecka, KOWEZ, Warszawa 2001 5 6 Na pełnych żaglach 16a. Wykonywać analizy laboratoryjne. 16b. Przyjmować, leczyć chorych, rozmawiać z nimi. 17a. Zmieniać wystrój, ozdabiać swoje otoczenie. 17b. Montować i naprawiać różne mechanizmy, przyrządy, maszyny (np. rowery, samochody, komputery.). 18a. Prowadzić wycieczki do teatru, muzeum, rajdy turystyczne. 18b. Dyskutować na tematy związane z architekturą i sztuką. 19a. Reperować uszkodzoną zabawkę, żelazo lub inny drobny sprzęt. 19b. Przerysowywać rysunki, napisy, mapy. 20a. Walczyć ze szkodnikami i chorobami roślin. 20b. Obsługiwać komputery, pisać na maszynie. 21a. Przebywać wśród ludzi, udzielać im pomocy i świadczyć drobne usługi. 21b. Składać różne urządzenia, majsterkować. 22a. Planować wydatki, sporządzać bilans kosztów. 22b. Być na wsi i brać udział w zajęciach gospodarskich. 23a. Lepić z gliny lub modeliny. 23b. Wędrować i obserwować naturę. 24a. Porządkować notatki, dokumenty, rachunki. 24b. Czytać czasopisma i książki o tematyce technicznej. 25a. Zawierać nowe znajomości. 25b. Rysować, grać na instrumencie, deklamować. Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia Ankieta skłonności zawodowych – klucz odpowiedzi Instrukcja: Przenieś swoje wybory z Ankiety do tabeli, zakreślając kółkiem wybrane przez ciebie odpowiedzi. Po wprowadzeniu wszystkich odpowiedzi podlicz ich liczbę w każdej kolumnie i sprawdź gdzie uzyskałaś/uzyskałeś największą liczbę punktów. Wyniki te różnicują Twoje skłonności do pracy w poszczególnych grupach zawodowych. W dalszej części znajdziesz opis poszczególnych grup zawodowych, wraz z ich charakterystyką i przykładami konkretnych zawodów. I II III IV V 1a 1b 2a 2b 3a 3b 4a 4b 5a 5b 6a - 6b - 7a - 7b 8a - 8b - 9a - 9b - 10a - - 10b - 11a 11b 12a 12b 13a 13b 14a 14b 15a 15b 16a - 16b - 17a - 17b 18a - 18b - 19a - 19b - 20a - - 20b - - - 21a - - - 21b - 22a - 22b - - - 23a 23b - - 24a - - 24b 25a - 25b PRZYRODA TECHNIKA LUDZIE INFORMACJE TWÓRCZOŚĆ 7 8 Na pełnych żaglach Ankieta skłonności zawodowych - interpretacja Grupy zawodowe: I. II. III. IV. V. PRZYRODA TECHNIKA LUDZIE INFORMACJE TWÓRCZOŚĆ Charakterystyka grup zawodowych: I. GRUPA ZAWODOWA: PRZYRODA Praca wiąże się z kontaktem z przyrodą: zwierzętami, roślinami, ich uprawą, pielęgnacją oraz badaniem różnych zjawisk w przyrodzie. W grupie tej znajdują się również zawody związane z ochroną środowiska przyrodniczego przed niekorzystnym wpływem skutków działań człowieka. Zawody te wymagają zamiłowania do przyrody, zdolności prowadzenia obserwacji, a czasem dużej sprawności fizycznej. Wymagania: cierpliwość, opanowanie, troskliwość; wytrzymałość na długotrwały wysiłek, zmysł równowagi, refleks, spostrzegawczość, brak lęku przy pracą na wysokościach; rozwinięte zainteresowania biologiczno-chemiczne, zamiłowanie do zwierząt, znajomość problemów środowiska przyrodniczego; w pracach badawczych liczy się myślenie twórcze, precyzja, wyobraźnia, niezależność, zdolność analizowania, wyciągania wniosków, zdolność do prowadzenia obserwacji. Przeciwwskazaniami do wykonywania zawodów z tej grupy mogą być: choroba reumatyczna, choroby układu oddechowego, duża wada wzroku, wady postawy. Typowe zawody: architekt krajobrazu sadownik astronom specjalista ochrony środowiska biotechnolog pracownik schroniska dla zwierząt geodeta pszczelarz grommer (psi fryzjer) psi psycholog hodowca zwierząt rolnik leśnik rybak meteorolog treser ornitolog weterynarz ogrodnik zootechnik Osoby te interesują się takimi przedmiotami szkolnymi jak: geografia, biologia, fizyka, chemia. Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia II. GRUPA ZAWODOWA: TECHNIKA Twoje zainteresowania wskazują, że masz skłonności do prac związanych z wydobywaniem i przetwarzaniem surowców, obróbką różnorodnych materiałów, produkcją, obsługą, naprawą maszyn i urządzeń. W tej grupie zawodów wymagane są takie cechy jak min.: spostrzegawczość, umiejętność obserwacji, opanowanie, dokładność, obowiązkowość. Wymagania: umiejętność wykonywania pracy monotonnej, często w szybkim tempie; zdolność koncentracji uwagi, spostrzegawczość, cierpliwość, dokładność, opanowanie; dobra pamięć a także umiejętność podejmowania szybkich i trafnych decyzji; ze względu na obsługę maszyn i urządzeń niezbędna jest dobra koordynacja wzrokoworuchowa i znajomość zasad ich funkcjonowania; zainteresowania techniczne i zamiłowanie do przedmiotów ścisłych; uzdolnienia manualne, wyobraźnia przestrzenna, myślenie twórcze. Przeciwwskazaniami do wykonywania zawodu z tej grupy mogą być: niedosłuch, zaburzenia równowagi, niesprawność kończyn, alergie skóry, choroby kręgosłupa. Typowe zawody: brukarz operator drona cieśla optyk elektryk, elektronik pilot glazurnik piekarz górnik spawacz hydraulik stolarz inżynier budownictwa ślusarz kierowca tapeciarz krawiec tapicer kucharz tokarz mechanik/mechatronik zegarmistrz Osoby te interesują się takimi przedmiotami szkolnymi jak: matematyka, fizyka, informatyka, technika. 9 10 Na pełnych żaglach III. GRUPA ZAWODOWA: LUDZIE Grupa trzecia obejmuje zawody związane z pracą wymagającą stałego kontaktu z ludźmi. Są to wszystkie czynności, w których zachodzi konieczność przebywania z interesantem, klientem, pacjentem, kontrahentem. W zawodach tych zwykle wymagana jest umiejętność łatwego komunikowania się z ludźmi. Wskazane są również min. życzliwość, empatia, pogodne usposobienie, cierpliwość, dyskrecja, a także rozwaga i opanowanie. Wymagania: gotowość do rozwijania umiejętności efektywnej komunikacji z ludźmi o różnych typach osobowości i różnym poziomie intelektualnym; otwartość na kontakty społeczne; umiejętność słuchania, umiejętność poprawnego wyrażania się; odporność emocjonalna, obiektywizm, brak uprzedzeń religijnych, rasowych, umiejętność wczuwania się w emocje drugiego człowieka. Przeciwskazania do wykonywania zawodu mogą być: duża wada wzroku, niedosłuch, przewlekłe choroby skóry, szpecące uszkodzenia twarzy, zaburzenia psychiczne. Typowe zawody dla tej grupy to: adwokat nauczyciel animator czasu wolnego negocjator barman opiekunka dziecięca dietetyk opiekun osób starszych doradca finansowy osoba duchowna doradca zawodowy policjant dziennikarz pielęgniarka fizjoterapeuta pracownik socjalny fryzjer psycholog instruktor sportowy pedagog kelner ratownik kosmetyczka sprzedawca kurator rekruter lekarz rezydent logopeda strażnik miejski mediator wedding planner Osoby te interesują się takimi przedmiotami szkolnymi jak: język polski, biologia, historia, WOS, wychowanie do życia w rodzinie, religia, etyka, W-F. Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia IV. GRUPA ZAWODOWA: INFORMACJE Grupa czwarta obejmuje zawodowy związane z posługiwaniem się systemem znaków i pojęć umownych, takich jak: kody, znaki kartograficzne, językowe, pojęcia abstrakcyjne, tabele, wykresy. W tej grupie zawodów pomocne mogą być takie cechy jak: samodzielność, zdolności organizacyjne, dobra pamięć, precyzja, umiejętność przewidywania, spostrzegawczość, zdolność skupienia uwagi. Wymagania: umiejętność działania w sposób rutynowy, postepowania według ściśle ustalonych procedur ze względu na często obowiązujące uporządkowane metody pracy; zdolność do długotrwałej koncentracji uwagi, dokładność, cierpliwość, wnikliwość, systematyczność, dobra pamięć; umiejętność analizowania, wyszukiwania zależności, dokonywanie zestawień i formułowanie wniosków; przydatne mogą być zdolności matematyczne, a także o uzdolnienia językowe, tam gdzie czynności zawodowe będą polegały na posługiwaniu się językiem obcym; przydatna jest również umiejętność i dobra znajomość języka polskiego a także swoboda w operowaniu liczbami. Przeciwwskazaniami do wykonywania zawodu mogą być: nadmierna pobudliwość, choroby psychiczne, duże wady wzroku, niesprawność kończyn górnych. Typowe zawody dla tej grupy to: architekt księgowy agent celny kryminolog analityk kryptolog archeolog makler bibliotekarz media planner content manager new metrics analyst dietetyk informatyk doradca franchisingowy programista ekonomista specjalista ds. podatkowych farmaceuta taksator fizyk, chemik, tłumacz kasjer urzędnik Osoby te interesują się takimi przedmiotami szkolnymi jak: matematyka, chemia, fizyka, informatyka, języki obce. 11 12 Na pełnych żaglach V. GRUPA ZAWODOWA: TWÓRCZOŚĆ Duża liczba odpowiedzi mieszcząca się w obrębie piątej kolumny wskazuje na zainteresowania działalnością artystyczną, plastyczną, organizacją imprez artystycznych, wykonywaniem usług i wyrobów o charakterze artystycznym. Ze względu na specyfikę tej grupy od kandydatów do zawodu wymagane są uzdolnienia kierunkowe i plastyczne, muzyczne, aktorskie, literackie. Ważne dla osób pracujących w tych zawodach są też wrażliwość estetyczna, wyobraźnia przestrzenna, uzdolnienia manualne, ale też np. rytmiczność. Wymagania: różnorodne zainteresowania i wszechstronna wiedza; samodzielność, odporność emocjonalna, przy dużej wrażliwości osobistej; zdolność szybkiego postrzegania, błyskotliwość, umiejętność notowania rzeczywistości za pomocą różnych środków wyrazu, niekonwencjonalny sposób myślenia; kreatywność, niezależność i ciekawość otaczającego świata; wrażliwość na kolory i przestrzeń. Przeciwwskazaniami do zawodu z tej grupy mogą być: wada wymowy, wady słuchu, wady wzroku, alergie na środki chemiczne. Typowe zawody dla tej grupy to: akrobata kosmetyczka aktor krytyk antykwariusz malarz art-director muzyk charakteryzator operator kamery choreograf piosenkarz copywritter pisarz cyrkowiec plastyk designer projektant dźwiękowiec prezenter fotograf reżyser grafik rzeźbiarz komik wizażysta kompozytor tancerz konserwator dzieł sztuki Osoby te interesują się takimi przedmiotami szkolnymi jak: język polski, sztuka, technika, informatyka. Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia Zadanie 3 – Ankieta samocena umiejętności2 Instrukcja: Podkreśl czynności, które wykonujesz szybko, dokładnie i poprawnie. Zwróć uwagę na czasowniki opisujące dane czynności np. pomaganie, budowanie. Zastanów się: w czym chcesz pomagać?, co chcesz budować? Konkretne pomysły zanotuj. I. PRZYRODA hodowanie zwierząt gospodarskich; uprawianie roślin doniczkowych w domu; pielenie, pielęgnowanie trawnika, drzew i krzewów; opiekowanie się kwiatami; samodzielne dbanie o zwierzęta w domu (spacery, opieka w czasie choroby, karmienie, itp.); dokarmianie zwierząt i ptaków w zimie; rozróżnianie gatunków roślin i zwierząt. II. TECHNIKA szycie; montowanie z elementów; wykonywanie przedmiotów z drewna; budowanie; gotowanie, pieczenie; obsługiwanie urządzeń gospodarstwa domowego; konserwowanie lub naprawianie prostych urządzeń mechanicznych (rower); obsługiwanie nowoczesnego sprzętu komputerowego. III. 2 LUDZIE pomaganie ludziom (opiekowanie się, wykonywanie poleceń); słuchanie z uwagą tego, co mówią inni; przekonywanie innych do swoich racji; wyjaśnianie, tłumaczenie, doradzanie innym; łatwe nawiązywanie rozmowy z ludźmi, których się nie zna; współpraca; dyskutowanie; organizowanie wycieczek, spotkań koleżeńskich, itp.; ocenianie obiektywne np. postaci literackich, potrzeb innych; prowadzenie zebrań, zbiórek. Przygotowanie uczniów gimnazjum do wyboru zawodu pod red: G. Sołtysińska, J. Woroniecka, KOWEZ, Warszawa 2001 13 14 Na pełnych żaglach IV. INFORMACJE zbieranie i porządkowanie informacji; szybkie liczenie w pamięci; pisanie na komputerze; obsługa komputera; planowanie pracy; analizowanie i porównywanie; rozwiązywanie zagadek logicznych; redagowanie tekstów. V. TWÓRCZOŚĆ dekorowanie; rysowanie i malowanie; fotografowanie, filmowanie; tworzenie grafiki komputerowej; śpiewanie; gra na instrumencie; tańczenie; recytowanie; występowanie w przedstawieniach; pisanie poezji lub opowiadań. NOTATKI: Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia Zadanie 4 – Jaki to zawód? a. Instrukcja: Połącz zawody i wybrane umiejętności: mediator sądowy dobry słuch policjant umiejętność udzielania rad, kierowania specjalista ds. podatkowych umiejętność wyciągania wniosków piosenkarz umiejętność dobierania kolorów cukiernik umiejętność aktywnego słuchania b. Instrukcja: Do swoich kluczowych umiejętności (to co potrafisz robić: szybko, dokładnie, poprawnie - użyj informacji ze stron 13-14 powyższego zeszytu) przypisz 3 zawody, w których te umiejętności są bardzo przydatne. Umiejętność 1: Umiejętność 2: Umiejętność 3: Umiejętności te przydatne są w zawodach: c. Instrukcja: Poniżej wypisz swoje 3 kluczowe umiejętności (to co potrafisz robić: szybko, dokładnie, poprawnie – użyj informacji ze str. 13-14 powyższego zeszytu) oraz swoje zainteresowania (zeszyt 1). Następnie poproś bliską ci osobę, aby wypisała zawody, które kojarzą się jej z takimi umiejętnościami i zainteresowaniami. MOJE UMIEJĘTNOŚCI POMYSŁ NA ZAWÓD fizjoterapeuta MOJE ZAINTERESOWANIA 15 16 Na pełnych żaglach d. Instrukcja: Zaznacz symbol min. 2 narzędzi, którymi posługujesz się dobrze, sprawnie. Instrukcja: Zanotuj poniżej, z jakimi zawodami kojarzą ci się wybrane przez ciebie narzędzia. Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia Zadanie 6 – Idealne miejsce do pracy. Instrukcja: Zastanów się chwilę i spróbuj narysować miejsce w którym chcesz w przyszłości pracować. Wyobraź sobie jak wygląda otoczenie, jak umeblowane jest to miejsce, jakie narzędzia pracy w nim się znajdują. Postaraj się oddać jak najwięcej szczegółów dotyczących wygładu tego miejsca. 17 18 Na pełnych żaglach Podsumowanie [str. 7] Ankieta skłonności zawodowych – zaznacz tę grupę zawodów, w której dostałeś/aś najwięcej punktów. [] PRZYRODA [] TECHNIKA [] LUDZIE [] INFORMACJE [] TWÓRCZOŚĆ [str. 13-14] Ankieta samoocena umiejętności: w tabeli poniżej wypisz czynności, które wykonujesz: szybko, dokładnie, poprawnie. Czynności, które wykonuję: szybko, dokładnie, poprawnie to: [str. 16] Narzędzia, którym potrafię posługiwać się dobrze, sprawnie to: [str. 17] Moje idealne miejsce do pracy to: Zawody, które mnie zainteresowały to: Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia Rynek Pracy – perspektywy Rynek pracy to rodzaj rynku, na którym z jednej strony znajdują się poszukujący pracy i ich oferty, a z drugiej strony przedsiębiorcy tworzący miejsca pracy i poszukujący siły roboczej. Ze względu na status prawny dzieli się on na: rynek oficjalny – gdy osoba pracuje zgodnie z prawem, a z jej płacy pobiera się składki ZUS, składki zdrowotne itp.; szarą strefę (tzw. „praca na czarno”, bez umowy i wynikających z niej świadczeń) Zmiany na rynku pracy w Polsce Rynek pracy w Polsce w perspektywie ostatnich dwudziestu lat uległ znaczącym przeobrażeniom. Wynika to z jednej strony z przemian politycznych i ustrojowych, z drugiej strony z przemian które dokonują się nadal w obszarze gospodarczym, w całym świecie „zachodnim”. Ten drugi czynnik jest ściśle związany z rozwojem nowoczesnych technologii, które w ciągu ostatnich 10-15 lat spowodowały znaczne zmiany w stylu życia ludzi, zmieniając jednocześnie gospodarkę i rynek pracy w Polsce. Rozwój nowoczesnej gospodarki pociąga za sobą konieczność zmiany charakteru wykształcenia i oczekiwań względem pracowników. Coraz większą rolę przypisuje się wiedzy i umiejętności jej wykorzystania. Oprócz tradycyjnych kwalifikacji zawodowych (zwanych twardymi) na znaczeniu zyskują także ogólne umiejętności tzw. kompetencje kluczowe (społeczne), rozwijane niezależnie od rodzaju pracy, zawodu i stanowiska. Kompetencje przydatne w nowoczesnej gospodarce: myślenia – dostrzegania zależności przyczynowo - skutkowych i funkcjonalnych oraz złożoności zjawisk; poszukiwania, segregacji i wykorzystywania informacji z różnych źródeł; doskonalenia się – elastycznego reagowania na zmiany i poszukiwanie nowych rozwiązań; komunikowania się – korzystania z technologii, porozumiewania się w kilku językach; argumentowania i obrony własnego zdania; współpracy i porozumienia w grupie; działania – organizowania pracy, opanowania technik i narzędzi pracy, projektowania działań. Należy także pamiętać o tym, że rozwój technologiczny przyczynił się do likwidacji niektórych miejsc pracy. W prostych pracach np. w przemyśle, człowiek jest zastępowany wydajniejszymi i dokładniejszymi automatami, czy robotami. Z drugiej strony rozwój wiedzy i co za tym idzie pojawienie się nowych możliwości spowodował pojawienie się nieznanych dotąd obszarów i miejsc pracy. 19 20 Na pełnych żaglach Zmiany dotknęły również samego pojęcia „pracy”. Dziś coraz częściej trzeba liczyć się z tym, że w ciągu całego swojego życia zawodowego wielokrotnie będziesz zmieniać miejsce pracy, a nawet zawód. We współczesnym świecie coraz trudniej jest mówić o wyborze jednego zawodu na całe życie. Nie oznacza to, że jest to niemożliwe. Należy jednak brać pod uwagę, że po kilku latach pracy w jakimś zawodzie będziesz musiał/a ukończyć dodatkowy kurs, szkołę, studia, aby móc dalej, efektywnie szukać pracy. Praca - dotychczas Praca – dziś Stałe zatrudnienie z umową o pracę. Elastyczne formy zatrudnienia. Zatrudnienie w jednym miejscu pracy przez całe życie. Częste zmiany miejsca pracy, wzrost znaczenia samozatrudnienia. Standardowe godziny pracy (8h, 8 -16). Elastyczny i zróżnicowany czas pracy, okresy wzmożonej aktywności przeplatane przestojami. Zatrudnienie na pełny etat (40 godz./tydz.). Mobilność i przestrzenna dyslokacja. Zabezpieczenie socjalne, gwarantowane przez Państwo. Indywidualna odpowiedzialność za zabezpieczenie socjalne. Współpraca wewnątrz organizacji, oparta na spotkaniach twarzą w twarz. Elastyczne formy komunikacji i kooperacji równocześnie wewnątrz, jak i z otoczeniem firmy. Dominacja hierarchicznych powiązań w zakładzie pracy. Praca projektowa, spłaszczenie struktur organizacyjnych. Głęboka specjalizacja zawodowa, kwalifikacje zdobywane na całe życie. Ciągłe doskonalenie zawodowe, edukacja ustawiczna przez całe życie. Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia Rynek Pracy - nowe zawody Przemiany Rynku Pracy związane z rozwojem nowych technologii, procesem globalizacji przyczyniają się nieustannie do pojawiania się nowych zawód. Najczęściej są to zawody wymagające od pracowników posiadania specjalistycznej wiedzy i umiejętności. Dlatego tak duży nacisk kładzie się obecnie na ciągły rozwój. Wiedza we współczesnym świecie jest bowiem źródłem nowych pomysłów, idei, a co za tym idzie nowych możliwości i miejsc pracy. Tym co w ciągu ostatnich kilkunastu lat nabrało znaczenia jest również znajomość języków obcych. Coraz częściej na Rynku Pracy mamy do czynienia z korporacjami, firmami, w których pracują osoby z różnych kręgów kulturowych i językowych. Czymś powszechnym dziś jest wymóg znajomości choćby jednego języka obcego, który stał się niezbędnym narzędziem do komunikowania się z przełożonymi lub współpracownikami. Trudno przewidzieć jak będzie wyglądał Rynek Pracy w Polsce i na świecie za kilkanaście lat. Realizowane badania wskazują na to, że w najbliższych latach miejsc pracy będzie przybywać w takich obszarach jak: administracja i zarządzanie, sprzedaż, marketing, public relations, finanse, IT, kształcenie zawodowe. Spadać zaś będzie zatrudnienie w takich obszarach jak: rolnictwo, budownictwo, proste prace fizyczne. 21 22 Na pełnych żaglach Nowe zawody - przykłady Poniżej znajdziesz przykałdy nowych zawodów, które pojawiły się na Rynku Pracy, w obszarach związanych z informatyką i komunikacją, zdrowiem, finansami i szeroko rozumianymi usługami. Więcej informacji o zawodach, które pojawiły się niedawno możesz uzyskać wpisując w wyszukiwarce zwrot „nowe zawody”. Specjalista ds. bezpieczeństwa projektów IT bierze udział w projektach związanych z bezpieczeństwem sieciowym. Przeprowadza badania w celu poszukiwania nowych rozwiązań dla zabezpieczenie oprogramowania przed usterkami. Współpracuje z inżynierami w zakresie wdrażania nowych apliakcji i testowania ich. Mechatronik łączy w sobie trzy dziedziny: mechanikę, informatykę i elektronikę, pracuje przy wdrażaniu, eksplatacji urządzeń i systemów automatyki. Inżynier kliniczny zajmuje się procesem kupna i odpowiedniego wykorzytsania sprzętu medycznego. Menedżer kultury pozyskuje sponsorów i producentów do realizacji projektów artystycznych i kulturalnych. Doradca ds. żywienia dopasowuje i przygotowuje dla klienta dietę oraz inne zalecenia (np. gimnastykę). Wedding planner zajmuje się kompleksowym przygotowaniem ceremonii ślubnej i wesela. Grafik Copy writer tworzy teksty do reklam. tworzy i przygotowuje materiały reklamowe. Clinical Research Assistant nadzoruje badania kliniczne i wprowadzanie na rynek nowych leków. Animator czasu wolnego organizuje czas wolny zgodnie z preferencjami klientów. Media planner doradza klientom jak prowadzić skutecznie kampanie reklamowe. Specjalista ds. telebankingu udoskonala formy kontaktów między klientem a bankiem. Content manager zajmuje się organizacją i sposobem prezentacji zawartości stron www. Taksator zajmuje się szacowaniem wartosci nieruchomości. Doradca ekologiczny odpowiada za poprawę zabezpieczeń w firmach przed skażeniem środowiska. Biotechnolog poprzez badania genetyczne zmierza do polepszenia jaości życia. Personal Shopper pomaga klinetowi w zaplanowaniu i dokonaniu zakupów. Grommer odpowida za kompleksową pielęgnację psów, czyli czesanie, strzyżenie, obcinanie pazurów. Key account manager odpowiada za opiekę nad kluczowymi klientami firmy, pozyskuje klientów, tworzy dla nich oferty. Art director zarządza zespołem kreatywnym. Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia Zakończenie Poznanie swoich umiejętności to kolejny krok drodze poznania siebie. Jeśli chcesz kontynuować tę pracę, zapraszam do skorzystania z kolejnych części Poradnika. Składają się na niego następujące Zeszyty: Zeszyt 1 – Odkrywam swoje zainteresowania. Zeszyt 2 – Poznaję swoje umiejętności i uzdolnienia. Zeszyt 3 – Określam swoje cechy charakteru. Zeszyt 4 – Porządkuję swoje cele i możliwości. Podsumowuję wiedzę o sobie. Zeszyt 5 – Wybieram zawód i szkołę. Jeżeli chcesz podzielić się wrażeniami z pracy z tym Zeszytem zapraszam do wypełnienia ankiety: http://www.ankietka.pl/ankieta/205502/ocena-podrecznika-na-pelnych-zaglach.html Możesz też zalogować się do ankiety używając poniższego kodu QR. 23