Pobierz fragment PDF

OGRÓD · BALKON · DOM – PORADY EKSPERTÓW
NR 8 (40) SIERPIEŃ 2015
cena 4,99 zł (w tym 8% VAT)
PŁACIMY
ZA WASZE
OGRODY
400 zł!
CZYTAJ NA S. 30
Na ratunek
pszczołom
Hosty
BYLINY
IDEALNE
Sekrety
MIECZYKÓW
Ogrodowe
trendy
Karczoch
zdrowy
przysmak
2 PROJEKTY
ze smakiem
Jakie meble
wybrać
na balkon
TEMATY:
_ ZIELONE NAWOZY
_ CHOROBY KRZEWÓW
OWOCOWYCH
_ NAJLEPSZE
ODMIANY RÓŻ
Lampy
bez
kabla
Balkon
6
pomysłów
na letnie drinki
Milin
zjawiskowe pnącze
Nasi
eksperci
SIERPIEŃ . spis treści
dr MAGDALENA
NARKIEWICZ
biolog
WIESŁAW
GAWRYŚ
mgr inż.
ogrodnictwa
Fot. Flora Press/The Garden Collection, iBulb, Shutterstock/iphetkao, Yasonya, Igor Klimov, Tim UR, materiały prasowe, archiwa prywatne
MAŁGORZATA
ŁĄCZYŃSKA
architekt
krajobrazu
20.
s.
Na czasie
6 Kalendarz prac ogrodniczych
ALICJA
GAWRYŚ
mgr inż.
ogrodnictwa
O czym warto pamiętać
Piękne w sierpniu:
rudbekia owłosiona
dr WOJCIECH
SŁOMKA
fitopatolog
20 W płomieniach kwiatów
Kompozycja bylin
w ciepłych kolorach
22 Zielona moda 2015
8 W górę do słońca
...pnie się milin obsypany
mnóstwem efektownych kwiatów
10 Kraina całorocznych wakacji
Malowniczy ogród
na przedmieściach Łodzi
dr HANNA
MASTERNAK
fitopatolog
W świecie roślin
14 Panna dziewanna
– mało wymagająca,
odporna na suszę i urodziwa
Stale współpracują: Anna Dąbrowska,
Małgorzata Łączyńska
Kierownik artystyczny: Mar ta Kochan
Czym zachwyca ogródek
pani Haliny Rduch
W świecie roślin
32 Powabne mieczyki
– propozycje aranżacji
na rabatach i w donicach
Eksperci radzą
35 Zielone pogotowie s.
Serwis e-ogrody.pl
Redaktor: Katarzyna Jodłowska
e-mail: [email protected]
Rarytasy
38 Liliowe oczko
Dejnante – bylina o oryginalnych
jasnofioletowych kwiatach
Dział reklamy:
tel. 22 555 61 84,
e-mail: [email protected]
Dyrektor sprzedaży: Piotr Hendel
Dział marketingu:
e-mail: [email protected]
Dyrektor marketingu:
Agnieszka Adamska
Dział kolportażu: tel. 22 555 53 33
Dyrektor kolportażu: Robert Małaszek
Wydawnictwo: AGORA SA,
ul. Czerska 8/10,
00-732 Warszawa
tel. 22 555 40 00, 22 555 40 01
Dyrektor wydawniczy:
Katarzyna Kolanowska
Wydawca: Piotr Hendel
Dyrektor artystyczny:
Andrzej Przygodzki
48.
Rozmnażamy lawendę
Bluszcz na balkonie
Problemy z piwonią
Gdy bergenia nie chce kwitnąć
Na co choruje epipremnum
Dziurki na pacioreczniku
Egzotyczny rącznik w ciągu
roku osiąga nawet 3 m!
Specjalista przestrzeni barwnej:
Paweł Szczepaniak
Fotoedytor: Alicja Górzyńska
.
28 Olbrzym z tropików
Koordynacja produkcji: Anna Ziemak
Zespół: Alicja Gawryś,
Magdalena Narkiewicz,
Małgorzata Wójcik,
Aldona Zakrzewska
4
Roślina na cały rok
ul. Czerska 8/10, 00-732 Warszawa
tel. 22 555 68 50,
e-mail: [email protected]
www.e-ogrody.pl
Sekretarz redakcji:
Ewa Czaczkowska
e-mail: [email protected]
Zdjęcia na okładce:
Flora Press/Visions, Marek W. Kozłowski,
RHS/Bethany Clarke, Shutterstock/Binh Thanh Bui,
sarsmis, Lafuma – Pierrick Verny, materiały prasowe
Jakie ogrody są dziś na fali?
Trendy na dorocznej wystawie
Chelsea Flower Show
Obserwatorium
26 Na ratunek pszczołom
Co możemy zrobić, by ocalić
te pożyteczne owady
Nr 8 (40) sierpień 2015
Redaktor naczelna:
Anna Landowska
e-mail: [email protected]
30 Przy bloku
Inspiracje
Roślina miesiąca
Klucz do ogrodu
Ogrody czytelników
Funkie – odmiany o najbardziej
dekoracyjnych liściach i kwiatach
Pomysł na rabatę
ogród.
16 Królowe cienia
Prenumerata: tel. 801 130 000
(opłata za połączenie zgodnie
z taryfą operatora) lub 22 555 44 00,
faks: 22 555 55 59
e-mail:
[email protected]
Pytania i reklamacje prosimy
kierować pod adresem:
Dział Kolportażu AGORA SA,
ul. Czerska 8/10, 00-732 Warszawa
Druk: Quad/Graphics Europe Sp. z o.o.
ul. Pułtuska 120, 07-200 Wyszków
ISSN 2084-7270 INDEKS 282715
Copyright © Agora SA 2015
Redakcja nie odpowiada za treść
zamieszczanych reklam.
Redakcja nie zwraca materiałów
niezamówionych i zastrzega sobie
prawo do redagowania tekstów.
Wydawca magazynu „Magnolia”
ostrzega P.T. Sprzedawców,
że sprzedaż aktualnych i archiwalnych numerów czasopisma
po cenie innej niż wydrukowana
na okładce jest działaniem na szkodę wydawcy i skutkuje odpowiedzialnością sądową.Reklamy
nieoznaczone na stronach:
2, 75, 76.
s.
32.
Kwitnące drzewa
40 Dama w koralach
Doceńmy jarzębinę
Czas na zmiany
42 Na wprost albo po skosie
Dwie propozycje aranżacji
wejścia na posesję
Szkółkarze polecają
44 Sprawdzone róże
– najlepsze odmiany
Ze smakiem
46 Karczochy – osty do jedzenia
Tajniki uprawy, przepisy kulinarne
48 Nektary, letnie dary
Orzeźwiające drinki na bazie
owoców i warzyw
Klinika roślin
50 Co trapi krzewy owocowe
– sposoby walki z nękającymi
je chorobami i szkodnikami
s.
54.
52 Na naturalnej diecie
56 Zamiast drewna
Taras z desek kompozytowych
– krok po kroku
Inspiracje
58 Lekkość, wygoda, ozdoba
Meble – co ciekawego można
znaleźć w naszych sklepach
s.
26.
62 Wybierz swój styl
Nawozy zielone – prosty i tani
sposób na użyźnienie gleby
Serwis ogrodowy
54 Światło bez kabla
Niedrogie, ekologiczne, a przy tym
nastrojowe – oświetlenie
wykorzystujące energię słońca
Męska robota
58.
Metamorfoza
Bliżej natury
balkon itaras.
s.
Dwie wersje niewielkiego balkonu
s.
dom.
Parapetówka
66 Znikający achimenes
Niezwykła roślina doniczkowa
Rozrywka
65 Krzyżówka ogrodnicza
z nagrodami
Na żywo
68 Spotkanie z „Magnolią”
Weekend czasopism
Wasze sukcesy
70 Pochwalcie się
ogrodem, balkonem, rośliną!
Wasz temat: Kwiaty pod stopami
REKLAMA
Co w trawie piszczy
72 Warto zobaczyć:
Ogrody Zamku Królewskiego
w Warszawie,
a także:
ciekawostki, nowości,
kalendarium imprez
ogrodniczych
74 Za miesiąc w „Magnolii”
40.
ogród. ROŚLINA MIESIĄCA
MILIN WIELKOKWIATOWY
(C. GRANDIFLORUM)
Oryginalne
kwiaty
w kształcie
trąbek, szybki
wzrost,
imponujące
rozmiary – milin
to pnącze.
Tekst MAŁGORZATA WÓJCIK
w górę DO SŁOŃCA
MILIN WIELKOKWIATOWY (C. GRANDIFLORUM)
osiąga nawet 10 m.
Dostępny w zagranicznych sklepach
internetowych.
M
ilin amerykański (Campsis
radicans) jest pnączem, które w warunkach naturalnych można spotkać w południowo-wschodnich regionach Stanów Zjednoczonych. Do Europy gatunek ten
trafił w XVII wieku. Początkowo jego
urodę można było podziwiać jedynie
w ogrodach botanicznych, później
rozpowszechnił się na tyle, że zaczęto
go sadzić na terenach prywatnych.
Pnącze to ma dość charakterystyczny
wygląd – ciemnozielone liście osiągają długość około 30 cm i złożone są
z wielu piłkowanych listków. Ponieważ
roślina uwielbia słońce, rozrasta się ku
górze i właśnie w tej części kwitnie
najobficiej. W zależności od odmiany
kwiaty są czerwone, pomarańczowe, żółte lub lekko różowe. Rozwijają się od lipca do września, zebrane
po kilka w baldachowate kwiatostany.
Trzeba pamiętać, że sok znajdujący się we wszystkich częściach
milinu jest trujący (powoduje podrażnienie skóry i opuchliznę).
U wrażliwych osób roślina ta może wywoływać
reakcje alergiczne.
MILIN PRZYRASTA
1-2 m rocznie,
więc przydaje się
do maskowania
nieciekawych
miejsc w ogrodzie.
.
M A G N O L I A SIE R PIE Ń 2015
NIEMOŻLIWE? A JEDNAK!
Oblot terytorium, powrót do ula, a wreszcie przekazanie
wiedzy o źródłach pyłku i nektaru wymagają dużej inteligencji. Trzeba znać mapę terenu, zapamiętać wiele szczegółów z wyprawy, wykazać się umiejętnością nawigacji
w obszarze nieznanym, a w końcu precyzyjnie poinformować siostry – przyszłe zbieraczki – o miejscu obfitującym
w nektarodajne kwiaty. Powracające „ze świata” pszczoły
opowiadają o wyprawie siostrom, wykonując na plastrze
taniec informujący o kierunku, odległości, a także o wartości zasobów!
Kiedy odkrywca tego zjawiska, austriacki biolog Karl
von Frisch, opublikował swoje obserwacje, wielu nie mogło w nie uwierzyć. W końcu po latach prace innych badaczy potwierdziły niesamowite zdolności pszczół, co
naukowcowi pod koniec życia przyniosło Nagrodę Nobla.
PSZCZOŁA
MIODNA
chętnie
spija nektar
rzepaku.
na
ratunek
Tekst prof. MAREK W. KOZŁOWSKI
Katedra Entomologii Stosowanej SGGW
Fot. Marek W. Kozłowski [5], Jacek Jechanowski, Shutterstock/Martin Dworschak, sch_o_n, epsylon_lyrae,
Ed Phillips, Eric Isselee
Badania prowadzone przez
entomologów potwierdzają
pesymistyczne przypuszczenia:
ostatnimi czasy drastycznie
spada kondycja pszczół.
W
26
.
wypadku pszczoły miodnej wymierają nawet
całe rodziny, ale zjawisko to dotyczy także jej bliskich kuzynów – trzmieli – oraz całej pokaźnej
grupy pszczół samotnych. Scenariusz dramatu jest zwykle
podobny i ma znamiona kryminalnej zagadki. Pszczoły
zbieraczki wylatują z ula i już nie wracają. Dlaczego? Zanim spróbujemy odpowiedzieć na to pytanie, przyjrzyjmy
się niezwykłym zdolnościom pszczół.
ZAGADKA NIEMAL KRYMINALNA
Jak więc uczeni wyjaśnili ten syndrom „gubienia się
w świecie”? Pod uwagę wzięli wiele możliwych przyczyn
„ogłupienia” zbieraczek, m.in. choroby genetyczne, pasożyty, infekcje, zaśmiecenie pola magnetycznego przez nadajniki telefonii komórkowej, podtruwanie pszczół przez
pestycydy, głównie tzw. neonikotynoidy. Żaden jednak
czynnik pojedynczo nie tłumaczył tragedii, bo w każdym
wypadku znajdowano zamierające rodziny poza sferą jego
oddziaływania. Zaczął więc przeważać pogląd o kompleksowym działaniu tych przyczyn.
Równocześnie zmniejsza się różnorodność pszczół samotnych (niektórzy nazywają je „samotkami”) – owych
miesierek, murarek, smuklików, pszczolinek, porobnic czy
wałczatek, liczących niemal pół tysiąca gatunków w naszej
faunie. Dzieje się to głównie za sprawą degradacji ich naturalnych siedlisk.
CO LUBIĄ PSZCZOŁY
SAMIEC OBROSTKI
NA PĘPAWIE
PSZCZOLINKA SZARA
NA ZAWILCU
POROBNICA
NA KWIATOSTANIE
ŻMIJOWCA
PSZCZOŁA
MIODNA NA CYNII
.
M A G N O L I A M A J 2015
Rośliny polecane przez
ZWIĄZEK SZKÓŁKARZY POLSKICH
Nasz ekspert
Grzegorz Falkowski
Związek Szkółkarzy Polskich
B
ogactwo gatunków, form
i odmian róż dostępnych
w sprzedaży może wprawić
w prawdziwe zakłopotanie każdego, a zwłaszcza tych, którzy nie
do końca wiedzą, czego szukają.
Bodaj najchętniej kupowane są
róże wielkokwiatowe – dostojne,
zachwycające efektownymi, pełnymi kwiatami. Róże wielokwia-
44
.
Róże kochają
słońce, wtedy
kwitną
najpiękniej.
towe mają mniejsze kwiaty, zebrane w kwiatostany, ich kwitnienie
jest obfite i długie, a do tego często się powtarza. Róże parkowe są
łatwiejsze w uprawie, odporne na
mróz i choroby, a przy tym równie efektowne. Dość młodą grupę
wyodrębnioną w drugiej połowie
XX w. stanowią róże okrywowe
o płożącym pokroju i długotrwałym kwitnieniu. Oprócz tradycyjnego zastosowania można je traktować jak rośliny zadarniające. SPRAWDZONE
róże
TOMMELISE
SUNSHINE BABYLON EYES®
Niewielka odmiana parkowa i okrywowa o długotrwałym, obfitym kwitnieniu i podwyższonej odporności na niesprzyjające warunki uprawy.
Dorasta do wysokości 0,5 m i szerokości 0,7 m. Jej kwiaty są małe
(3 cm), pojedyncze, zebrane w bardzo duże, silnie rozbudowane
kwiatostany liczące po 20-30 sztuk, w odcieniu jasnoczerwonym,
różowiejące w miarę rozwoju. Odmiana ta kwitnie w drugiej połowie
czerwca, później kwitnienie jest słabsze, ale powtarza się do późnej
jesieni. Zielone kolczaste pędy są sztywne, wzniesione, lekko
pochylone na boki, gęsto pokryte jasnozielonymi liśćmi. Tommelise
ma małe wymagania, jest uniwersalna w zastosowaniu.
Wolno rosnąca róża wielokwiatowa o półkulistym pokroju.
Osiąga wysokość 0,6 m, kwitnie obficie od maja do października, tworząc pojedyncze kwiaty zbudowane z płatków o lekko
pofalowanych brzegach i zmieniającej się barwie – od góry są
ciemnopomarańczowe, u podstawy czerwone i przedzielone
na środku żółtawym paskiem. W trakcie kwitnienia górna
część płatków różowieje, a pasek bieleje. Żółte pręciki podkreślają otaczające je czerwone oczko. Liście są jasnozielone,
błyszczące. Róza ta jest odporna na mróz i suszę. Nadaje się
do uprawy na rabatach oraz w pojemnikach na balkonach.
.
M A G N O L I A SIE R P IE Ń 2015
Fot. Grzegorz Falkowski/ZSzP [5], Joanna Filipczak/APZ, Konkurs Roślin Nowości ZSzP;
rysunki: Joanna Maj, „Katalog Roślin”, www.katalogiroslin.pl
Od czasów
starożytnych
róże uchodzą
za najpiękniejsze
rośliny ozdobne.
ogród. KLINIKA ROŚLIN
coKRZEWY
trapi
OWOCOWE
JEŚLI LUBIMY maliny
prosto z krzaczka, rośliny
najlepiej chronić
środkami naturalnymi,
np. przed szarą pleśnią
– gnojówką z pokrzyw.
Owoce jagodowe dojrzewają w różnych
terminach. Zawsze pamiętajmy jednak, żeby
zbierać je, dopiero gdy minie okres karencji
preparatów zastosowanych do ich ochrony.
Nasz ekspert
dr Hanna Masternak
specjalistka
ochrony roślin
Prawidłowa
uprawa
sprawia, że
krzewy mniej
chorują.
M
oje rośliny jagodowe – truskawki, porzeczki, maliny
i inne – opryskuję tylko
w wyjątkowych przypadkach, gdy występują duże zagrożenia ze strony
szkodników i chorób. Do ochrony
wybieram preparaty o krótkim okresie karencji – tj. czasie, który musi
upłynąć od opryskiwania do zbioru. Po
tym terminie preparat rozkłada się
i można bez obawy zjeść owoce, oczywiście po ich uprzednim umyciu.
50
.
W moim ogródku truskawki
i poziomki rosną w różnych miejscach przy ścieżkach. Nie tworzą
dużych skupisk, toteż mniej zagrażają im choroby. Porzeczki, agrest
i maliny sadzę pojedynczo między roślinami ozdobnymi.
Pędy porzeczki opanowane przez
mszyce natychmiast wycinam i palę.
Podobnie robię z zamierającymi gałązkami zaatakowanymi przez przeziernika. Pamiętam ponadto o odpowiednich
opryskach po zbiorze owoców.
Moja winorośl obrastająca taras na
szczęście nie choruje i omijają ją szkodniki. Miałam natomiast problemy z borówką amerykańską. Gleba w ogródku
jest piaszczysta i sucha. Pomimo ściółkowania i dodatku kompostu z torfem
płytki system korzeniowy borówki nie
wytrzymywał i krzewy zasychały. Dlate
go zrezygnowałam z jej uprawy.
BRUNATNA PLAMA
i szary nalot na truskawce.
Przyczyna: szara pleśń.
BIAŁY NALOT
na liściu truskawki.
Przyczyna: mączniak
prawdziwy.
1. CHOROBY
SZARA PLEŚŃ
Objawy. Porażone pąki oraz kwiaty brunatnieją i zamierają.
Na zawiązkach owoców widać brunatne plamy, a dojrzałe owoce
gniją. Chore części pokrywa szary pylący nalot.
Zagrożenia. Truskawki i maliny oraz pozostałe jagodowe.
Zwalczanie. Nie sadzimy roślin zbyt gęsto. Regularnie usuwamy
chwasty i martwe części roślin. Pierwsze opryski wykonujemy
na początku kwitnienia, a następne co 5-7 dni (w zależności
od od nasilenia opadów) preparatami: Polyversum WP, Signum 33
WG, Switch 62,5 WG lub Teldor 500 SC i po zbiorze owoców, jeśli
wystąpią obfite opady: Mythos 33 WG lub Thiram Granuflo 80 WG.
MĄCZNIAK PRAWDZIWY
Objawy. U większości jagodowych na liściach widać biały nalot.
U agrestu i winorośli porażane są owoce, na których początkowo
nalot jest biało-szary, potem brunatny. Atakowane są także pędy.
Zagrożenia. Agrest, czarna porzeczka, truskawka, winorośl.
.
M A G N O L I A SIE R P IE Ń 2015
ogród. W STRONĘ NATURY
Kto chce
użyźnić glebę
w sposób prosty,
ekologiczny
i tani, temu
polecamy
nawozy zielone.
Można je
stosować co
roku, na każdym
typie podłoża.
Tekst ALICJA GAWRYŚ
KONICZYNA P
rzepis na zielony nawóz jest
prosty: zaczynamy od wysiewu
roślin, takich jak bób, facelia,
gryka lub żyto, które szybko rosną,
i tworzą dużą „zieloną masę” łodyg
oraz liści. Następnie, po około 2 miesiącach, przekopujemy je z ziemią.Tam,
ulegając rozkładowi, zamieniają się
w wartościowy organiczny nawóz i poprawiają właściwości gleby.
Ważne, aby dobrać odpowiednie
gatunki na nawóz zielony do typu
gleby. Gdy jest ona ciężka (gliniasta),
do jej rozluźnienia najlepiej nadają się
facelia, łubin niebieski i peluszka.
Jeżeli jest piaszczysta, zastosujmy łubin żółty lub jego mieszanki z seradelą, owsem lub gorczycą.
Specyficznym rodzajem nawozu jest
ścięta trawa, której kawałki rozsypuje
na trawniku kosiarka z funkcją mulczowania. Drobinki źdźbeł wpadają
między kępki murawy, gdzie ulegają
rozkładowi i użyźniają trawnik.
Jedynym mankamentem nawozów zielonych jest nakład pracy,
której wymaga wysianie oraz podlewanie roślin w okresie wzrostu, a po
tem ich przekopanie.
KAPUSTA rośnie
w młodym zbożu,
które po zbiorze warzyw
zostanie przekopane z ziemią jako zielony nawóz.
NA NATURALNEJ
diecie
KIEDY I JAK SIEJEMY
BÓB – wysiewamy go wiosną
na pustych grządkach.
Gatunki na nawozy zielone
możemy wysiewać wiosną
na pustych jeszcze zagonkach
jako tzw. przedplon.
W miejscach, w których ziemia długo stała odłogiem,
rośliny przeznaczone na zielony nawóz stanowią plon
główny. Ich nasiona siejemy
wiosną lub latem.
W sierpniu w ogrodzie pustoszeją grządki, na których
GORCZYCA – jest dobrym
nawozem na gleby lekkie.
FACELIA – poprawia jakość
gleb gliniastych.
rosły wczesne warzywa. Jako
poplon można tam posiać
peluszkę, łubin albo mieszankę owsa, grochu i wyki.
Rośliny te przekopujemy jesienią. W tym samym czasie
możemy także wysiewać ozime gatunki żyta lub wyki.
Ich siewki wykiełkują jesienią i przetrwają do wiosny.
Dopiero wtedy przekopujemy je z ziemią.
ŁUBIN – stosowany na różnych
rodzajach gleb.