Biuletyn nr 35 MAJ 2013

Biuletyn informacyjny
URBACT
Maj 2013
2
BIULETYN INFORMACYJNY URBACT
Warsztat informacyjny KPK URBACT Katowice - relacja
Program szkoleń dla lokalnych polityków
Modernizacja budynków sposobem na recesję
Letni Uniwersytet URBACT, 28-31.08.2013 Dublin
RAPORT SPECJALNY
Inauguracja programu szkoleń URBACT
dla
polityków
w
zakresie
zrównoważonego rozwoju
Kiedy mówi się o zrównoważonym rozwoju
w kontekście miast europejskich, uwaga
skupia się zazwyczaj na ekspertach
technicznych. A co z samorządowcami? W
jaki
sposób
można
zwiększyć
zaangażowanie polityków, których miasta
są partnerami projektów URBACT? Aby
udzielić odpowiedzi na te pytania, w
ramach programu URBACT opracowano
pilotażowy cykl szkoleń dla przedstawicieli
władz samorządowych. Oto relacja z
seminarium otwierającego ten cykl, które
odbyło się w Brukseli w dniach 8-10
kwietnia.
Nie ulega wątpliwości, iż członkowie władz
lokalnych mają kluczową rolę do odegrania
w dążeniach do zrównoważonego rozwoju
miast Europy. Trudniej jednak odpowiedzieć
na pytanie jak mają oni rozwijać swoja
wiedze i umiejętności praktyczne w tym
zakresie.
W
odpowiedzi
na
to
zapotrzebowanie w kontekście miast
partnerskich URBACT, stworzony został we
współpracy z Komisja Europejską pilotażowy
program szkoleń. Charlina Vitcheva,
Dyrektor w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki
Regionalnej i Miejskiej, wyjaśnia "Nasz
Komisarz,
Johannes
Hahn,
uznał
zaangażowanie
członków
władz
samorządowych w cały proces za niezwykle
ważne ze względu na fakt, iż są oni
wybierani bezpośrednio przez mieszkańców
miast i mają na co dzień do czynienia z
zagadnieniami rozwoju lokalnego. Szkolenia
te stanowią element kompleksowych działań
na rzecz umacniania lokalnego potencjału i
kompetencji
pod
kątem
kolejnej
perspektywy finansowej."
Przekazywanie wiedzy i dostarczanie
narzędzi z zakresu zintegrowanego
rozwoju lokalnego
Celem cyklu szkoleń jest przekazanie
przedstawicielom
władz
informacji
pozwalających im zapoznać się bliżej z
europejską polityką miejską, dowiedzieć na
czym polega zintegrowany i zrównoważony
rozwój oraz zdobyć praktyczne narzędzia
przydatne w zarządzaniu projektami.
Dzięki temu będą oni nie tylko mogli
podejmować bardziej świadome decyzje, ale
także opracowywać lepsze Lokalne Plany
Działania w projektach Urbact i bardziej
efektywnie
wspierać
funkcjonowanie
Lokalnych
Grup
Wsparcia.
Korzyści
wynikające z tej inicjatywy podsumowała w
przejrzysty sposób Beata Stepaniuk,
wykładowca uniwersytecki i radna miasta
Lublin, Polska, zaangażowana w projekt
EUniversities. "Mam nadzieję, że ten
program pozwoli mi lepiej sprawować moją
funkcję polityczną w mieście," powiedziała.
"Na rozwój miast składa się wiele
szczegółowych kwestii, a szkolenia są okazją,
aby
pozyskać
więcej
umiejętności
technicznych i przetestować nabytą wiedzę
w praktyce."
Cały cykl obejmuje trzy sesje na przestrzeni
roku 2013. Drugie seminarium odbędzie się
we wrześniu i poświęcone będzie
promowaniu partycypacyjnego podejścia
wśród wszystkich interesariuszy, a tematem
trzeciego spotkania zaplanowanego na
grudzień będzie zrównoważony rozwój i
zmiany. W kwietniowym seminarium wzięło
udział 30 burmistrzów i ich zastępców oraz
radnych z 15
państw. Uczestnicy
koncentrowali
się
na
metodach
wypracowania zintegrowanego podejścia do
rozwoju miast. Początek pierwszego dnia
upłynął na wzajemnym zapoznawaniu się i
na aktywnościach integracyjnych. Reszta
dnia poświęcona była na omówienie
podstawowych koncepcji. Podczas serii
wystąpień ekspertów, prezentacji Lokalnych
Planów Działania przez uczestników oraz
wzajemnych analiz i dyskusji udało się
szybko zidentyfikować wspólne wątki, a
wzajemne powiązania i odniesienia były
widoczne od samego początku.
Przegląd zagadnień związanych
długofalowym rozwojem miast
z
Ivan Tosics, Dyrektor Metropolitalnego
Instytutu Badawczego w Budapeszcie i Lider
Grupy tematycznej w programie URBACT
zaprezentował
analizę
podejść
do
zintegrowanego rozwoju na przykładzie
stolicy Węgier, gdzie duża część socjalnych
zasobów
mieszkaniowych
została
sprywatyzowana. Zwrócił on również uwagę
na wyzwania związana z dostosowaniem
krótkoterminowego
finansowania
do
potrzeb planów długoterminowych.
Dokładnie te same problemy są aktualnie
udziałem miasta Ryga na Łotwie,
reprezentowanego
przez
radnego
miejskiego, Jānisa Mārtiņša Zandbergsa.
"Jednym z naszych problemów jest to, że
wszystko zostało sprywatyzowane, a teraz
okazuje się, że potrzebujemy mieszkań
socjalnych,"
tłumaczył
Zandbergs.
"Dostępne są fundusze unijne na
finansowanie rozwoju miast, ale w Rydze
brakuje koordynacji działań i długofalowej
wizji. Myślę, że dzięki temu szkoleniu
będziemy mogli jesienią usiąść i wspólnie
opracować 4 - 10-letni program rozwoju dla
naszego
miasta."
Jako
partner
projektu USER realizowanego w ramach
URBACT, Jānis Mārtiņš Zandbergs jest
szczególnie
zainteresowany
lepszym
zagospodarowaniem otwartych przestrzeni
w zabytkowej dzielnicy Rygi. "Obecnie
panuje duży chaos, a my chcemy
wprowadzić pewien ład i spójność, ale nie
posiadamy wiedzy i doświadczenia w
rozwiązywaniu tego rodzaju problemów.
Dlatego chcemy dowiedzieć się jak działają
inne miasta i czerpać inspirację z ich
pomysłów. To szansa na rozwiązanie
naszych problemów."
Podejście do rozwiązywania problemów
w rozwoju miast
Przewidując zapotrzebowanie na tego
rodzaju tematy, drugi dzień seminarium
poświęcono
prawie
w
całości
na
identyfikację i analizę problemów. Na
początek, zaprezentowany został przegląd
zintegrowanych podejść z perspektywy
polityki Unii Europejskiej, którą omówiła w
swoim wystąpieniu Corinne Hermant z
Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i
Miejskiej. Następnie, Luis de Carvalho i
Willem
van
Winden,
konsultanci
reprezentujący organizatora seminarium
UrbanIQ, przedstawili dwie prezentacje
dotyczące
narzędzi
służących
do
rozwiązywania problemów np. technikę
drzewa
problemów,
w
kontekście
współpracy i współdziałania niezbędnych w
rozwoju miast.
Możliwość uczenia się od najlepszych
ekspertów w Europie była na pewno jedną z
największych wartości seminarium, podobne
jak wizyta w terenie zorganizowana
trzeciego dnia, której celem było przyjrzenie
się projektom rozwojowym realizowanym z
Brukseli. Dla uczestników cenna była jednak
również możliwość wypowiedzenia sie i
wymiany pomysłów i doświadczeń. Seria
ożywionych dyskusji w grupach miała
miejsce
po
prezentacji
dotyczącej
zrównoważonego rozwoju przedstawionej
przez Oriola Nello, Profesora Geografii
Urbanistycznej
Autonomicznego
Uniwersytetu w Barcelonie. Ponadto,
uczestnicy wzięli udział w ocenie prezentacji
Dr Lutza Trümpera, Burmistrza Magdeburga,
poświęconej roli Lokalnej Grupy Wsparcia w
budowie nowej dzielnicy naukowej w
mieście – w oparciu o doświadczenia
zebrane
podczas
uczestnictwa
w
projekcie REDIS realizowanym w ramach
programu URBACT.
Opracowywanie
Działania
Lokalnych
Planów
Opinie uczestników okazały się równie
cenne podczas prezentacji Lokalnych Planów
działania. Ákos Hegyi, radny węgierskiego
miasta
Pécs
biorącego
udział
w
projekcie URBACT Markets, uznał , że było to
bardzo stymulujące doświadczenie. "Nawet
wówczas gdy przedstawiałem treść mojej
prezentacji do głowy przychodziły mi nowe
pomysły i koncepcje. Zapisywałem je
natychmiast, aby podzielić się nimi z moimi
kolegami z Rady po powrocie do domu"
relacjonował. "Jeśli chodzi o informacje
zwrotne, to co normalnie zajęłoby miesiące
wymiany emaili, można było usłyszeć w
ciągu kilku minut." Dla miasta Pécs, które
opracowało
jasny model biznesowy
utworzenia dwóch nowych rynków w
mieście,
natomiast
potrzebowało
wskazówek dotyczących powołania Lokalnej
Grupy Wsparcia, pilotażowy program
szkoleń okazał się bezcenny. "Wiemy już co
chcemy zrobić, ale nie wiemy jak się do tego
zabrać" stwierdził Ákos Hegyi. "Tego właśnie
chcę się tu dowiedzieć."
szczeble władzy. Myślę, że świetnie się
uzupełniamy.
Wszyscy
otwarcie
opowiadamy o naszych problemach i
szukamy alternatywnych sposobów ich
rozwiązywania, tak abyśmy mogli po
powrocie
wypróbować nowe strategie
działania."
Więcej informacji na ten temat:
 Szkolenia dla przedstawicieli władz
samorządowych
–
strona
internetowa programu URBACT
 Samorządowcy
chcą
poznać
narzędzia
planowania
zintegrowanego i zrównoważonego
rozwoju - blog programu URBACT
Inwestycje w przyszłość
Elementem nauki jest chęć dzielenia się
doświadczeniami, zarówno tymi dobrymi jak
i złymi. Pod tym względem, uczestnicy
spisywali się idealnie już od pierwszego
poranka, czego dowodzi przykład dwóch
partnerów projektu
Sustainable Food
(Zrównoważona żywność) realizowanego w
ramach programu URBACT. Gus Hoyt, radny
z Bristolu jasno określił cele swojego udziału
w programie. "Zasadniczo chodzi o to, aby
dowiedzieć się co się sprawdza, a co nie w
innych miastach. Większość osób jest bardzo
otwarta i szczera i nie próbuje się za bardzo
reklamować. To doskonała platforma
wymiany wiedzy i doświadczeń."
Francoise Rivoire, Wiceburmistrz Lionu,
trafnie podsumowała wartość pilotażowego
programu szkoleń. "Potrzebujemy w naszym
mieście nowych polityk i projektów, więc
przyjechałam tu po pomysły," powiedziała.
"Najbardziej podobała mi się różnorodność
grupy przedstawicieli władz samorządowych
reprezentujących różne kraje i różne
Z BLISKA
Modernizacja
budynków
sposobem na wyjście z recesji
Budynki w miastach całej Europy muszą
w szybkim tempie zostać przystosowane
do
wymogów
energetycznych
przyszłości. Aby przeprowadzić taką
transformację, właściciele i lokatorzy
budynków muszą zostać przekonani o
konieczności zainwestowania w swoje
nieruchomości, aby uczynić je bardziej
energooszczędnymi. Grupa robocza
programu URBACT działająca pod
hasłem
"Promowania
energooszczędności w miastach Europy"
została
powołana
w
celu
przeanalizowania roli władz miasta w
dążeniu do energooszczędności miast
poprzez modernizację w sektorze
budowlanym.
W
artykule
zatytułowanym
"Modernizacja
budynków sposobem na wyjście z
recesji", Paul Ciniglio, Ekspert ds.
Zrównoważonych Strategii i Antonio
Borghi, Główny Ekspert Programu
URBACT w projekcie LINKS, prezentują
pierwsze wyniki swojej pracy.
Władze miasta mają kluczową rolę do
odegrania w rewolucji modernizacyjnej. Nie
jest to jednak zadanie rutynowe. Wręcz
przeciwnie – nie ulega wątpliwości, że mamy
do czynienia z jednym z największych
wyzwań w historii Europy. Zdaniem Antonia
Borghi i Paula Ciniglio, inwestycje
zmierzające do osiągnięcia wyznaczonych
standardów modernizacji w samej tylko
Wielkiej
Brytanii odpowiadają skalą
nakładom
na
organizację
Igrzysk
Olimpijskich od zera co roku.
Silne
argumenty
przemawiają
za
modernizacją
istniejących
budynków
zamiast ich wyburzania i wznoszenia nowej
zabudowy. Europejska polityka modernizacji
staje się coraz bardziej dojrzała i
kompleksowa, czas zatem, aby w ślad za
dokumentami rozpoczęły się działania.
Pomimo
trudnych
realiów
kryzysu
ekonomicznego,
korzyści
gospodarcze
odniesione z renowacji prowadzonej na
masową skalę mogą okazać się najlepszą
szansą na wyciągnięcie Unii Europejskiej z
recesji.
Ten interesujący artykuł skupia się przede
wszystkim
na
czterech,
wzajemnie
powiązanych katalizatorach przemian:
 Pierwszym
jest
stymulowanie
zapotrzebowania na modernizację
poprzez promowanie tej koncepcji
wśród właścicieli budynków. Oferta
musi być atrakcyjna
i złożona w
idealnym terminie, zbiegającym się z
potrzebą przeprowadzenia remontów.
 Drugim jest konieczność poważnego
zajęcia się kryzysem paliwowym i
zapewnieniem przystępnej cenowo
opcji
ogrzewania
milionom
gospodarstw domowych w świetle
rosnących kosztów dostarczania energii
przy niezmiennym poziomie dochodów.
 Trzeci aspekt polega na zapewnieniu
odpowiedniego,
długoterminowego,
ekonomicznego i zrównoważonego
finansowania,
przy
jednoczesnym
kształtowaniu postaw użytkowników,
które będą miały decydujący wpływ na
sukces lub porażkę finansowanych
projektów.
 Czwartym czynnikiem jest zadbanie o
unikalne, zabytkowe obiekty w
miastach i poprawę ich parametrów
energetycznych. Historyczne budowle
mają wiele szczególnych uwarunkowań
wynikających z ich formy i konstrukcji
stanowiącej kluczową wartość i są
materialnym dziedzictwem wspólnej
przeszłości.
Autorzy
wyjaśniają,
że
"Program
modernizacji budynków wymaga bez
wątpienia, aby Europa spojrzała wstecz i
sięgnęła pamięcią do czasów, kiedy powstała
zabudowa jej miast - to niezbędny krok jeśli
chcemy myśleć o budowie miast
przyszłości". i kończą zachętą do działania
"Niech rewolucja modernizacyjna stanie się
wreszcie faktem!"
Więcej informacji na ten temat:


Modernizacja budynków sposobem
na wyjście z recesji – pełna treść
artykułu - plik PDF
Trybuna URBACT - plik PDF
Uniwersytet letni URBACT 2013 –
Zapiszcie daty!
Bazując na sukcesie pierwszej edycji,
URBACT organizuje swój drugi Letni
Uniwersytet URBACT dla Lokalnych
Grup Wsparcia. Spotkanie odbędzie się
w Dublinie, Irlandia, w dniach od 28
sierpnia (środa) do 31 sierpnia (sobota)
2013 roku.
Uniwersytet Letni URBACT dla Lokalnych
Grup Wsparcia ma w założeniu stanowić
unikalne
doświadczenie
edukacyjne,
ukierunkowane
w szczególności na
ugruntowanie indywidualnych umiejętności i
kompetencji w zakresie partycypacyjnego
planowania działań związanych z polityką
miejską.
Na
zajęciach
Uniwersytetu
stanowiących
połączenie
szkoleń
teoretycznych z praktycznymi warsztatami i
oferujących
możliwości
nawiązywania
licznych kontaktów spotkają się praktycy w
dziedzinie zarządzania miastami, twórcy
polityk,
przedstawiciele
organizacji
pozarządowych
i
społecznych
oraz
przedstawiciele sektora prywatnego.
Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc,
Letni Uniwersytet URBACT jest otwarty
wyłącznie dla uczestników 15 aktualnie
działających sieci URBACT. Zadbamy jednak
o
to,
aby
rozpowszechnić
treści
przekazywane w ramach Uniwersytetu
zarówno przed, w trakcie jak i po jego
zakończeniu.
Aby poczuć klimat
tego wydarzenia,
zachęcamy do obejrzenia filmu wideo z
pierwszej edycji Uniwersytetu Letniego,
która odbyła się w Krakowie, w sierpniu
2011 roku.
Link do filmu wideo: UNIWERSYTET LETNI
URBAT DLA LOKALNYCH GRUP WSPARCIA –
PONIEDZIAŁEK 29.....
Szczegółowe informacje na temat rejestracji
i programu oraz wskazówki praktyczne
zostaną
wkrótce
opublikowane
w
Internecie.
Więcej informacji na ten temat:
 Filmy wideo z Uniwersytetu Letniego
URBACT 2011 dla Lokalnych Grup
Wsparcia! –
strona
internetowa
programu URBACT
 Uniwersytet Letni URBACT 2011 dla
Lokalnych Grup Wsparcia: Priorytet dla
uczestników! strona
internetowa
programu URBACT
 Lokalne Grupy Wsparcia w programie
URBACT - strona internetowa programu
URBACT
URBAKTUALNOŚCI
Warsztat informacyjny Krajowego
Punktu Kontaktowego URBACT
– Katowice 18 kwietnia 2013 - relacja
Warsztat Krajowego Punktu Kontaktowego
URBACT odbywał się 18 kwietnia 2013, przy
okazji
konferencji
Miasto
2013,
organizowanej przez Biuro Posła do
Europarlamentu Jana Olbrychta, Związek
Miast Polskich i Śląski Związek Gmin i
Powiatów. Wzięło w nim udział 49 osób z
całej Polski.
Gościem
specjalnym
warsztatu
był
Emmanuel Moulin, Dyrektor Sekretariatu
URBACT. P. Moulin mówił o tym, że nasze
wspólne dziedzictwo europejskie i podobne
historie zobowiązują nas do dzielenia się
doświadczeniami i poszerzania horyzontów.
Polityki miejskie w różnych krajach Europy
kształtują się nieco odmiennie, jednak w
przyszłej perspektywie finansowej UE
sprawy
miejskie
zostały
znacząco
podkreślone, a miasta jako motory rozwoju
regionalnego będą mogły się starać o środki
z różnych źródeł. Znaczenie spraw miejskich
jest dodatkowo podkreślone zmianą nazwy i
zakresu działania jednej z Dyrekcji
Generalnych Komisji Europejskiej – dawne
DG REGIO przekształcone zostało w DG ds.
Polityki Regionalnej i Miejskiej. Dodatkowo,
w nowej perspektywie 5% środków z
polityki spójności w ramach umów
partnerskich z krajami członkowskimi będzie
musiało być rozdysponowane na sprawy
miejskie – oczekuje się, że miasta będą
mogły
je otrzymać na podstawie
zintegrowanych strategii rozwoju.
Program URBACT łączy w sobie różne
poziomy doświadczeń i wiedzy partnerów z
wielu krajów – na tym budujemy cenny
kapitał
wiedzy.
Nie
finansujemy
infrastruktury, ale inwestujemy w ludzi.
Zintegrowane podejście i partycypacyjne
budowanie i wdrażanie projektów to nie
tylko słowa – jako praktycy wiemy, co za
nimi idzie, chociaż oczywiście łatwiej jest
mówić, niż realizować i we wszystkich
krajach Europy jest to trudność. Tym
bardziej, że czas kryzysu, o którym obecnie
wszyscy mówią i którego efekty są widoczne
w różnych dziedzinach życia, jest czasem
ważnym i twórczym. Tymczasem mimo
kryzysu – a może właśnie szczególnie w tym
czasie – w ostatnim naborze projektów
URBACT napłynęło 81 aplikacji. Spośród
nich Komitet Monitorujący zatwierdził do
ostatecznej realizacji 15 projektów, które
właśnie teraz organizują po kolei swoje
konferencje inauguracyjne, tworzą Lokalne
Grupy Wsparcia i wdrażają idee.
Polska jest na 4 miejscu pod względem
liczby miast uczestniczących w projektach
URBACT.
Najnowszymi narzędziami oferowanymi
przez Program dla uczestników projektów są
szkolenia dla członków Lokalnych Grup
Wsparcia organizowane w danym kraju oraz
szkolenia strategiczne dla wybranych
burmistrzów,
prezydentów,
radnych
organizowane w Brukseli. Szczególnie
zainteresowanie tym ostatnim prześcignęło
najśmielsze oczekiwania Sekretariatu.
Jak będzie wyglądał URBACT III i kiedy
będzie wdrażany? Szczegóły nie są jeszcze
do końca znane. Nie ma jeszcze ostatecznej
decyzji na temat budżetu UE – jago szkic
pojawi się pod koniec roku 2013. Później jest
9-miesięczny czas na składanie do niego
propozycji, w tym Sekretariatu URBACT.
Następnie procedura przewiduje czas dla
Komisji
Europejskiej
na
podjęcie
ostatecznych decyzji. Oznacza to, że
zatwierdzenie nowego Programu URBACT
nastąpi nie wcześniej niż w połowie 2014,
praktyka raczej pozwala sądzić, że będą to
początki 2015.
Niedługo
realizowany
będzie,
po
zatwierdzeniu przez Komitet Monitorujący,
pilotażowy projekt, który dotyczy URBACT
III, ale finansowany jest jeszcze ze środków
URBACT II. Dotyczyć on będzie dwóch
dziedzin:
1. Wdrażania zintegrowanych polityk
miejskich na poziomie lokalnym
(raczej dla miast zaawansowanych
w tym procesie) oraz
2. Wsparcia dla miast wymagających
szczególnej asysty w przygotowaniu
Lokalnych Planów Działania (np. z
udziałem społeczności romskiej).
URBACT nadal chce kontynuować otwartą
dyskusję z miastami, wspierając je w
poszukiwaniu najlepszych rozwiązań ich
problemów. Nie znane są też szczegóły
dotyczące wdrażania projektów URBACT w
przyszłości,
jednak
prawdopodobnym
wydaje się być niezmieniony poziom
dofinansowania projektów ze środków
własnych (85/75% w zależności od regionu
położenia miasta).
Jak
mogłoby
wyglądać
ewentualne
powiązanie metody URBACT z CLLD
(Community Lead Local Development)?
Szczegółów nie znamy, ale pomysł, by
bardziej zaawansowane Lokalne Grupy
Wsparcia przekształcać w Lokalne Grupy
Działania w ramach CLLD, jest ciekawa,
zwłaszcza, że obie metody wykorzystują
podobne podejście i narzędzi, a cel jest
zbliżony.
W chwili obecnej Sekretariat URBACT
gromadzi wszelkie idee i pomysły na
funkcjonowanie Programu, narzędzi i metod
w przyszłości. Najbliższe tygodnie to czas,
aby je przesłać Sekretariatowi. Zachęcamy
do podzielenia się Państwa uwagami i
sugestiami – zbieramy je do końca kwietnia i
przesyłamy
po
przetłumaczeniu
do
Sekretariatu.
Druga część warsztatu dotyczyła dwóch
projektów wdrażanych w Polsce – USER w
Krakowie oraz eUniversities i USER w
Lublinie. Prezentacje dotyczące obu tych
projektów dostępne są na www.urbact.pl.
URBACT Café zorganizowany podczas
warsztatu służył burzliwej wymianie
poglądów – jeden ze stolików skupił się na
strategicznej wizji przyszłego rozwoju
Programu, drugi – na realizowaniu
konkretnego projektu EVUE w Katowicach.
Przygotowała:
Anna Wiktorczyk-Nadolna
Koordynator KPK URBACT
o
l
n
a
K
o
o
r
d
y
n
a
t
URBACT to europejski program wymiany i nauki promujący
zrównoważony rozwój obszarów miejskich. Program umożliwia
miastom z całej Europy nawiązywanie współpracy w celu
opracowywania rozwiązań najpoważniejszych problemów nękających
obszary miejskie, co potwierdza kluczową rolę tej inicjatywy w
podejmowaniu działań związanych z coraz bardziej złożonymi
zmianami społecznymi. Jest on pomocy w znajdowaniu praktycznych
rozwiązań o innowacyjnym i zrównoważonym charakterze,
integrujących aspekty ekonomiczne, społeczne i ekologiczne. W
ramach programu miasta mogą dzielić się dobrymi praktykami i
doświadczeniami z profesjonalistami z całej Europy. Program URBACT
zrzesza 181 miast, 29 państw i 5 000 aktywnych uczestników.