PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI JODŁOWNIK

Transkrypt

Gmina Jodłownik
Plac III Rzeczypospolitej
34- 620 Jodłownik
Tel.: + 48 18 332 12 51
Faks: + 48 18 332 12 51
e-mail: [email protected]
www.jodlownik.pl
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI
JODŁOWNIK
Wykonawca:
CENTRUM BIZNESU sp. z o.o.
ul. Chemików 1/225, 32-600 Oświęcim
tel.: + 48/33 847 20 29
+ 48/33 847 46 10
fax.: + 48 33 847 46 11
tel. kom. + 48 604 432 713
e-mail: [email protected]
www.centrumbiznesu.biz
www.funduszeeuropejskie.biz
JODŁOWNIK PAŹDZIERNIK 2007 ROK
Plan Odnowy Miejscowości Jodłownik
SPIS TREŚCI
I. WPROWADZENIE ..................................................................... 3
II. SPECYFIKA OBSZARÓW WIEJSKICH I ICH ATUTY.......... 5
III. CHARAKTERYSTYKA SOŁECTWA JODŁOWNIK ............. 8
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
3.5.
3.6.
3.7.
3.8.
3.9.
3.10.
3.11.
3.12.
Położenie geograficzne i administracyjne ...................................... 8
Historia ........................................................................................... 9
Ludność ........................................................................................ 10
Warunki klimatyczne.................................................................... 12
Rolnictwo ...................................................................................... 12
Gospodarka ................................................................................... 13
Rynek pracy i bezrobocie ............................................................. 16
Kultura .......................................................................................... 18
Turystyka, sport i rekreacja........................................................... 24
Instytucje użyteczności publicznej ............................................... 25
Komunikacja ................................................................................. 25
Gospodarka wodno-ściekowa ....................................................... 25
IV. ANALIZA SWOT MIEJSCOWOŚCI JODŁOWNIK ............. 26
V. OBSZARY STRATEGICZNE I KIERUNKI PRZYSZŁYCH
DZIAŁAŃ ROZWOJOWYCH MIEJSCOWOŚCI JODŁOWNIK28
VI. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH......31
6.1. Inwestycja główna „Rozbudowa i adaptacja budynku gminnego pod
potrzeby Domu Kultury w Jodłowniku”................................................. 31
6.2. Inne planowane inwestycje do realizacji w latach 2007-2013 na
terenie Jodłownika .................................................................................. 36
VII. ANALIZA FINANSOWA PRZEDSIĘWZIĘCIA................. 37
7.1. Nakłady inwestycyjne na realizację projektu ................................... 37
7.2. Źródła finansowania projektu .......................................................... 39
VIII. PODSUMOWANIE.............................................................. 40
IX. LITERATURA..........................................................................41
2
Sołectwo Jodłownik, Gmina Jodłownik, Powiat Limanowski, Województwo Małopolskie
I. WPROWADZENIE
Wieloletnie zaniedbania inwestycyjne polskiej wsi, ukształtowanej historycznie i politycznie na
przestrzeni ostatnich dziesięcioleci, przyczyniły się do obecnie występujących dysproporcji
pomiędzy obszarami wiejskimi naszego kraju a obszarami wiejskimi innych krajów należących do
Unii Europejskiej. Obszary wiejskie w Polsce stanowią 93,2% ogółu powierzchni kraju. Ich
znaczenie z punktu widzenia ekonomicznego, społecznego, jak i środowiskowego jest ogromne.
Po wejściu Polski do Unii Europejskiej są to również obszaru unijne, mające wpływ na
gospodarkę wspólnotową. W związku z czym, podlegają wspólnej polityce rolnej, w tym
narzędziom finansowym (funduszom strukturalnym) pozwalającym na finansowanie ich rozwoju,
a tym samym niwelację występujących dysproporcji.
W ramach finansowania z Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów
Wiejskich oraz ze środków krajowych w latach 2007-2013 będzie realizowany w naszym kraju
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW), w tym działanie „Odnowa i rozwój wsi”.
Celem działania jest poprawa jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb
społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Umożliwi to
zachowanie tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego,
atrakcyjności turystycznej czy specyfiki obszarów wiejskich.
Gmina Jodłownik, położona w południowej części województwa małopolskiego, w powiecie
limanowskim planuje w latach 2007 – 2013 przeprowadzenie procesu odnowy miejscowości
Jodłownik. W związku z czym opracowany został „Plan Odnowy Miejscowości Jodłownik”,
zwany dalej Planem.
Plan ma charakter dokumentu strategicznego i jest zgodny z „Planem Rozwoju Lokalnego Gminy
Jodłownik na lata 2007 – 2013”. Rozwój miejscowości Jodłownik związany jest z rozwojem całej
gminy, której jest częścią, ale także wynika z szerszego kontekstu, jakim jest rozwój całego
regionu. Dlatego też wszystkie przemiany, jakie następują w samym sołectwie muszą
bezpośrednio wynikać z szerszych planów rozwoju i uwzględniać panujące w tym zakresie
gminne, czy też regionalne tendencje. Dokument ten powinien być takowym „bilansem”
dokonanym na zasobach lokalnych miejscowości, który w konsekwencji pozwoli na wskazanie
potencjalnych kierunków rozwoju sołectwa.
Plan jest dokumentem operacyjnym, który powstał w celu nakreślenia kierunków spodziewanych
zmian gospodarczych i społecznych ze szczególnym uwzględnieniem „mocnych” i „słabych”
stron miejscowości oraz potrzeb inwestycyjnych w latach 2007 – 2013. Ma on posłużyć pełnemu
wykorzystaniu istniejącego potencjału, uwzględniając zarówno szanse, jak i zagrożenia mogące
wystąpić w najbliższych latach.
Zawiera on wykaz planowanych inwestycji w latach 2007-2013 na terenie sołectwa oraz analizę
techniczno-finansową projektu pn. „Rozbudowa i adaptacja budynku gminnego pod
potrzeby Domu Kultury w Jodłowniku”, na realizację którego Gmina Jodlownik planuje
pozyskać dofinansowanie z PROW, działania „Odnowa i rozwój wsi”.
Celem projektu jest poprawa jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb
społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi. Umożliwi to rozwój kulturalny społeczności
gminnej, w której obecnie brak jest tego typu instytucji. Nastąpi to poprzez pobudzenie życia
kulturalnego w gminie, w której folklor, miejscowe zwyczaje i obrzędy są starannie kultywowane.
Stworzy to mieszkańcom warunki do pielęgnowania wspomnianych zwyczajów i lokalnego
folkloru, a także będzie miejscem, w którym osoby w różnym wieku będą mogły rozwijać swoje
zainteresowania. W budynku mieścić się również będzie Biblioteka Publiczna oraz planowany do
utworzenia w najbliższych latach Punkt Informacji Turystycznej. Obecnie w budynku ma siedzibę
Ochotnicza Straż Pożarna w Jodłowniku. Rozbudowany i zaadoptowany budynek będzie
3
przystosowany na potrzeby osób niepełnosprawnych. Realizację projektu zaplanowano na lata
2008 – 2009.
Plan Odnowy Miejscowości Jodłownik, jak każdy dokument strategiczny, mający spełnić
należycie swoje zadanie, powinien być na bieżąco aktualizowany i modyfikowany w miarę
zaspokajania potrzeb mieszkańców sołectwa oraz zmieniających się warunków społeczno –
gospodarczych. Umożliwi to między innymi wyznaczenie prawidłowych kierunków rozwoju,
a następnie pozwoli sformułować trafną ocenę stopnia przygotowania i ewentualnych przeszkód
mogących wystąpić w realizacji przyjętych założeń.
Obszary strategiczne i kierunki przyszłych działań rozwojowych miejscowości Jodłownik zostały
sprecyzowane w rozdziale 5 niniejszego Planu oraz podzielone na 4 obszary. Realizacja zadań
inwestycyjnych w poszczególnym obszarze ma na celu:
obszar 1. „Infrastruktura techniczno-społeczna” – poprawa warunków życia
mieszkańców,
obszar 2. „Potencjał turystyczny” – stworzenia funkcjonalnego zaplecza turystycznego
dla podniesienia atrakcyjności sołectwa,
obszar 3. „Życie kulturalno – rozrywkowe” – pobudzenie aktywności mieszkańców do
czynnego udziału w życiu kulturalno-rozrywkowym,
obszar 4. „Rynek pracy i bezrobocie” – aktywizacja ludności pozostającej bez pracy –
walka z bezrobociem.
W ramach poszczególnych obszarów scharakteryzowane zostały zadania inwestycyjne planowane
do realizacji w latach 2007 – 2013, mające się przyczynić do osiągnięcia zamierzonych celów
w poszczególnych kierunkach rozwoju.
4
II. SPECYFIKA OBSZARÓW WIEJSKICH I ICH ATUTY
W gospodarce każdego kraju obszary wiejskie odgrywają ogromne znaczenie z punktu widzenia
ekonomicznego, społecznego i środowiskowego. W Rzeczpospolitej Polskiej zajmują one aż
90,98% powierzchni całego kraju, a ich obszar zamieszkuje 38,70% populacji mieszkańców.
W samym województwie małopolskim mieszka 3 271 tys. osób, zaś mieszkańcy wsi to 1 653 tys.
osób, czyli ponad 50% ludności mieszkającej w regionie.
Wieś jest jednostką osadniczą o zwartej lub rozproszonej zabudowie i istniejących funkcjach
rolniczych lub związanych z nimi usługowych lub turystycznych, nie posiadająca praw miejskich
lub statusu miasta.1 W Polsce definiuje się je jako tereny położone poza granicami
administracyjnymi miast, co oznacza, że są to gminy wiejskie lub części wiejskie gmin miejsko –
wiejskich.2
Funkcje jakie pełni wieś – rolnictwo i jego otoczenie – na gospodarkę kraju są ogromne.
Najważniejszą rolą wsi jest oczywiście produkcja żywności dla społeczeństwa danego kraju.
Ranga tej funkcji sprawia, że większość krajów dąży do samowystarczalności żywnościowej, co
uzyskuje się nawet za cenę radykalnego wzrostu nakładów finansowych w procesie produkcji
żywności.
Rola wsi jako producenta żywności, jak i rolnictwa jako jednego z trzech głównych sektorów
gospodarki narodowej kraju na przestrzeni lat ulegała zmianom. Systematycznie malało znaczenie
polskiego rolnictwa w tworzeniu Produktu Krajowego Brutto. Dla przykładu, udział tego sektora
gospodarki w PKB kraju w 1960 roku wynosił aż 23,3%, zaś obecnie jest to zaledwie w granicach
3%. Zmniejsza się również funkcja rolnictwa jako uczestnika wymiany międzynarodowej.
Dawniej ten sektor gospodarki traktowany był jako źródło pozyskiwania dewiz, w chwili obecnej
posiada ujemne saldo obrotów eksport – import. Jest to aktualnie jeden z kluczowych problemów
ekonomicznych i społecznych polskiej gospodarki.
Współczesna polska wieś boryka się z wieloma problemami. Ich źródłem są wieloletnie
zaniedbania oraz zmiany w systemie gospodarczym kraju, polegające na przejściu z gospodarki
kierowanej (nakazowo – rozdzielczej) na model gospodarki rynkowej. Mimo upływu wielu lat od
momentu wejścia Polski w proces transformacji ustrojowej, stosowania różnorakich form
pomocy dla polskiej wsi (czy to poprzez różnego rodzaju formy interwencjonizmu państwa w
produkcji rolniczej, czy poprzez inwestycje w infrastrukturę, czy też działania o charakterze
społecznym ukierunkowane na wsparcie mieszkańców obszarów wiejskich), do chwili obecnej nie
udało się uzdrowić sytuacji wsi polskiej i rozwiązać większości problemów z jakimi borykają się
mieszkańcy terenów wiejskich. Udało się jedynie zminimalizować niektóre niekorzystne zjawiska,
jednak ich całkowite wyeliminowanie nie jest możliwe do zrealizowania w tak krótkim odstępie
czasu.
Polska wieś cechuje się zapóźnieniem gospodarczym, infrastrukturalnym i społecznym. Wpływa
na to wiele czynników. Przyczyn problemów gospodarczych polskiej wsi – producenta żywności
ekonomiści upatrują się głównie w uwarunkowaniach rozwoju rolnictwa jako działu gospodarki
narodowej, a tu – w dysproporcjach zachodzących pomiędzy rolniczymi czynnikami produkcji,
do których należą: ziemia, praca i kapitał. W tym znaczeniu jako wady wymieniane są głównie:
po stronie ziemi, jako czynnika produkcji – niekorzystna struktura agrarna, czy też
struktura obszarowa gospodarstw rolnych, zbyt niskie areały gospodarstw rolnych
i niekorzystny rozłóg ziemi, nie najlepszej jakości gleby,
1
Dz. U. z dnia 22 września 2003 r. Nr 166 poz. 1612 USTAWA z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach
miejscowości i obiektów fizjograficznych1
2 „Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, Warszawa, czerwiec 2007 r., s.7.
5
po stronie pracy i zasobów ludzkich – zbyt duża jej podaż i w związku z tym problem
bezrobocia (szczególnie tzw. ukrytego bezrobocia agrarnego), niski poziom wykształcenia
i niskie przygotowanie zawodowe mieszkańców wsi, dysparytet dochodowy osób
pracujących w sektorze rolnym i powszechne na wsiach zjawisko dwuzawodowości , zaś
po stronie kapitału – niedoinwestowanie gospodarstw rolnych, brak środków własnych
na inwestycje, brak bądź niewystarczająca liczba instytucji finansowych z otoczenia
rolnictwa i niekorzystne warunki kredytowe, i inne.
Do wyżej wymienionych czynników dochodzą: niski stopień specjalizacji produkcji rolniczej,
niski stopień technicznego uzbrojenia gospodarstwa (słabe wyposażenie w środki techniczne)
oraz niski wskaźnik mechanizacji i motoryzacji (niski stopień mechanizacji prac polowych), itp.
Malejąca rola rolnictwa i przemysłu jako sektorów gospodarki narodowej i równoległy wzrost
znaczenia usług sprawiły, że zaczęto szukać kompleksowego rozwiązania problemów polskiej wsi
i rolnictwa uwzględniającej szeroko zakrojone działania mające sprzyjać rozwojowi wsi i poprawie
jakości życia jej mieszkańców.
Obecnie obszarom wiejskim przypisuje się nie tylko rolę terenów, na których zlokalizowana jest
działalność rolnicza i funkcja producenta żywności. Wieś powinno się postrzegać w pierwszej
kolejności jako mieszkańców, bowiem to oni pracując i odpoczywając w swoim miejscu
zamieszkania decydują i decydować będą o jego przyszłym kształcie i od nich w dużej mierze
będzie zależeć, jak prezentować się będzie obraz polskiej wsi za lat kilkanaście bądź kilkadziesiąt.
W pierwszej kolejności pomoc skierowana na polską wieś to przecież działania, których zadaniem
jest oddziaływanie na poprawę jakości życia ludności wiejskiej.
Miejscowości wiejskie – w zależności od regionów – pod względem liczby mieszkańców są
bardzo zróżnicowane. Charakterystyczny dla polskiej wsi jest tradycyjny model rodziny wiejskiej
żyjącej w strukturach wielopokoleniowych, gospodarstwa domowe składające się z pięciu i więcej
osób. Wynika to z ograniczonych możliwości finansowych młodych osób, którym trudno się
usamodzielnić. Mimo faktu, że sytuacja na rynku pracy ulega stopniowej poprawie, nadal istnieją
problemy ze znalezieniem na wsi atrakcyjnej pracy.
Przyczyną małej oferty zatrudnienia jest brak pozarolniczych miejsc pracy. W dalszym ciągu
niewiele firm decyduje się na inwestowanie na terenach wiejskich. Brak aktywności gospodarczej
samych mieszkańców spowodowany jest przede wszystkim strachem przed niepowodzeniem
przedsięwzięcia i brakiem wiary w „lepsze jutro”. Ludność wiejską cechuje niski poziom
przygotowania zawodowego, niższe niż mieszkańców miast wykształcenie i niski stopień
mobilności zawodowej. Mieszkańcy terenów wiejskich są w większym stopniu przywiązani do
rodzin i okolic, w których zostali wychowali, niż społeczność aglomeracji miejskich.
O niskiej atrakcyjności obszarów wiejskich dla inwestorów decyduje również nieodpowiedni
poziom inwestycji służących ochronie środowiska oraz niski poziom rozwoju infrastruktury
technicznej na wsi (kanalizacja, infrastruktura energetyczna, sieć telefoniczna, Internet). Potrzeby
w zakresie zaplecza technicznego na obszarach wiejskich są ogromne i przewyższają możliwości
inwestycyjne gospodarstw wiejskich, nawet w przypadku korzystania z transferu środków
publicznych i wymogów ograniczonych jedynie do wniesienia wkładu środków własnych
w rozwój infrastruktury. Analogicznie, niekorzystna sytuacja dotyczy inwestycji w usługi
publiczne w zakresie opieki zdrowotnej, wychowania przedszkolnego, oświaty, sportu oraz
kultury.
Mieszkańcy terenów wiejskich zmagają się także z barierami informacyjnymi, czego przejawem
jest utrudniony dostęp do Internetu. Sytuacja ta spowodowana jest przede wszystkim
ograniczeniami technicznymi i stagnacją na rynku telekomunikacyjnym w Polsce. Powszechne
wyposażenie w urządzenia z zakresu technologii informacyjno – telekomunikacyjnych (ICT)
i dostęp do Internetu są niezbędnymi warunkami istnienia i rozwoju społeczeństwa
6
informacyjnego. Możliwość korzystania z naziemnej sieci telefonicznej wyłącznie jednego
usługodawcy jakim jest Telekomunikacja Polska S.A., jest powodem stosowania przez operatora
praktyk monopolistycznych w zakresie świadczenia usług związanych z dostawą Internetu, co
z kolei przekłada się na wysokie ceny świadczonych usług dla odbiorców końcowych.
Na sytuację polskiej wsi należy patrzeć kompleksowo, mając na uwadze wszystkie czynniki
dotyczące uwarunkowań jej rozwoju. Niemożliwe i niepożądane jest bowiem rozdzielenie
problemów wsi z punktu widzenia funkcji producenta żywności od problemów społecznych
i infrastrukturalnych. Na szczęście stopniowo (choć trzeba przyznać – zbyt wolno) zmienia się
utrwalany przez lata obraz polskiej wsi jako miejsca kojarzonego wyłącznie z produkcją rolną.
Obszary wiejskie Rzeczpospolitej Polskiej oprócz braków i zapóźnień posiadają również wiele
mocnych stron, które czynią je atrakcyjnymi. Do atutów wsi należą przede wszystkim znaczne,
niewykorzystane rolniczo zasoby ziemi. I mimo, że nie są to ziemie najwyższej jakości, to ich
potencjał może być w pełni wykorzystany przy odpowiednim wsparciu finansowym
w zakresie inwestycji w gospodarstwach rolnych, przetwórstwa oraz infrastruktury. Nieoceniona
w tym względzie jest pomoc państwa oraz pomoc pochodzącą ze środków Unii Europejskiej.
Sytuacja społeczno – ekonomiczna i środowiskowa na terenach wiejskich wskazuje
z jednej strony na zapóźnienie rozwoju gospodarczego, z drugiej zaś – na znaczący potencjał
rozwojowy, którego efektywne wykorzystanie będzie sprzyjać zwiększeniu dobrobytu
mieszkańców wsi, co w konsekwencji wpłynie na rozwój społeczno-gospodarczy kraju.
Coraz częściej dostrzega się potencjał jaki posiada wieś, szczególnie ze względu na walory
krajobrazowe i przyrodnicze, a rozwiązanie problemów finansowych gospodarstw rolnych
upatruje się w możliwościach połączenia działalności usługowej, np. poprzez rozwój turystyki
połączony z prowadzeniem produkcji rolniczej.
Ogromną szansą dla polskiej wsi jest stan środowiska naturalnego i zasobów przyrody, które
sprzyjają tworzeniu korzystnych warunków dla rozwoju rolnictwa ekologicznego, rynku
produktów tradycyjnych i regionalnych, wielokierunkowemu rozwojowi wsi oraz działalności
pozarolniczej w dziedzinach takich jak rynek usług turystycznych, agroturystyka, produkcja na
cele energetyczne oraz rynek usług leśnych. Szansą jest również rosnąca gotowość do
podejmowania działalności pozarolniczej, przy odpowiednim wsparciu merytorycznym
i finansowym, która w dłuższej perspektywie może prowadzić do powstania nowych miejsc pracy
i wzrostu dochodów, a także ukształtowania się pełnego wizerunku wielofunkcyjnych obszarów
wiejskich. Taka szansa pojawia się głównie dla gospodarstw agroturystycznych. Wydawać by się
mogło, że nie mogą one konkurować z pensjonatami i ekskluzywnymi hotelami, jednak
w rzeczywistości mają o wiele bardziej atrakcyjne oferty, na które składają się: niezbyt
wygórowane ceny noclegów i wysoki standard pomieszczeń. Wśród bogatej oferty znajdują się
m.in.: jazda konna, grzybobranie, regionalna kuchnia, wycieczki bryczkami, psimi zaprzęgami,
samochodem terenowym, organizowanie ognisk i wiele innych. Innym ale nie mniej istotnym, lub
decydującym powodem dla którego turyści wybierają agroturystykę jest piękno i naturalność
wiejskiego krajobrazu. Coraz nowsze atrakcje wymyślane przez właścicieli przesądzają nierzadko
również o tym, że większość turystów wybiera właśnie taki rodzaj wypoczynku.
Szanse dla polskiej wsi pojawiły się z chwilą akcesji Polaki do Unii Europejskiej, a wraz
z nią z możliwością pozyskiwania wsparcia finansowego dla agrobiznesu. Zastrzyk finansowy
wynikający ze wstąpienia w struktury europejskie może pomóc w realizacji inwestycji
ukierunkowanych w rozwój infrastruktury na wsiach, co zaprocentuje polepszeniem jakości życia
mieszkańców terenów wiejskich.
7
III. CHARAKTERYSTYKA SOŁECTWA JODŁOWNIK
3.1.
Położenie geograficzne i administracyjne
Miejscowość Jodłownik wraz z jedenastoma innymi sołectwami tworzy Gminę o identycznej
nazwie (Gmina Jodłownik), która administracyjnie należy do Powiatu Limanowskiego
usytuowanego w południowej części województwa małopolskiego. Geograficznie gmina
położona jest w północno – wschodniej części Beskidu Wyspowego, dlatego też jej tereny są
bardzo atrakcyjne turystycznie i urozmaicone krajobrazowo. Na krajobraz gminy składają się
odosobnione, wyspowo wznoszące się, pokryte lasami szczyty i doliny. Naturalne granice gminy
wyznaczają szczyty: od wschodu Kostrza (719 m npm), a od zachodu Ciecień (829 m npm),
dolinami płyną rzeki, które stanowią prawe dopływy Raby: „doliną jodłownicką” – Tarnawa,
natomiast „doliną szczyrzycką” – Stradomka.
Sołectwo Jodłownik znajduje się w południowo – centralnej części gminy, w dolinie rzeki
Tarnawy. Leży na wysokości 350 – 400 m, w miejscu gdzie potok Owsianka łączy się z Potokiem
Tarnawka. Określana jest mianem stolicy gminy, ze względu na fakt zlokalizowania na jej terenie
Urzędu Gminy.
Tab. 3.1.1. Wykaz sołectw Gminy Jodłownik, z uwzględnieniem przybliżonej powierzchni
i liczby ludności – stan na dzień 30.12.2006 r.
Powierzchnia
Sołectwo
Liczba ludności
w ha
Jodłownik
595
1133
Góra Św. Jana
458
362
Janowice
904
872
Kostrza
581
448
Krasne-Lasocice
622
671
Mstów
408
505
Pogorzany
712
727
Sadek
384
483
Słupia
421
312
Szczyrzyc
348
552
Szyk
745
940
Wilkowisko
1028
1271
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy w Jodłowniku.
Jodłownik zajmuje powierzchnię ok. 5,95 km2, co stanowi 8,2% całego terytorium gminy (według
danych GUS z 2005 roku obszar gminy Jodłownik wynosi 72,43 km2). Jest szóstym co do
wielkości sołectwem, w którym zamieszkuje ok. 1133 osoby. Pod względem liczby ludności
Jodłownik plasuje się na drugiej pozycji, zaraz za sołectwem Wilkowisko.
8
Rys. 3.1.2. Sołectwo Jodłownik na tle Gminy Jodłownik.
Źródło: Opracowanie własne.
Sołectwo Jodłownik leży w stosunkowo niewielkiej odległości od dużych aglomeracji miejskich.
Od Krakowa dzieli go odległość 50 km, natomiast od Limanowej 20 km. Przez obszar
Jodłownika przebiega droga powiatowa nr 25210 relacji Jodłownik – Szczyrzyc, której długość na
terenie gminy wynosi 3,7 km, oraz drogi gminne w liczbie 26 o łącznej długości 12,52 km.
3.2.
Historia
Etymologia nazwy miejscowości Jodłownik nie jest do końca wyjaśniona. Część badaczy odnosi
ją do drzew jodłowych, które porastały i porastają do dzisiaj tereny wsi, natomiast część skłania
się do wszystkich drzew iglastych w ogóle: jedlina – jedlinik – Jodłownik. W zachowanych
dokumentach istnieje pierwotna nazwa wsi Jodlownyk.
Najwcześniejsze ślady osadnictwa na terenie Gminy Jodłownik pochodzą sprzed 3200 lat.
Natomiast pierwsza wzmianka o wsi Jodłownik pojawia się w dokumentach pochodzących
z 1361 roku. Wiadomo jednak, że wieś istniała dużo wcześniej, jej początków historycy doszukują
się w średniowieczu. Jodłownik od początku stanowił własność rycerską i częściej niż inne wsie
zmieniał właściciela. W 1403 roku należał do Michała Drobota herbu Doliwa, a następnie do
braci Ratołdów ze Skrzydlnej herbu Ratułt (Szeliga). Pod koniec XV lub na początku XVI wieku
Jodłownik znalazł się we władaniu rodu Lubomirskich h. Szreniawa, jednak już w 1531 roku
Jakub Lubomirski odsprzedał go rodzinie Niewiarowskich herbu Półkozic. Jak podają źródła
w tym czasie w Jodłowniku było 4 i ½ łana gruntów. Na początku XVII majątek
Niewiarowskich, w tym również wieś Jodłownik, przeszedł na własność klasztoru OO
Dominikanów z Krakowa. Z tym faktem wiąże się pewna opowieść, a mianowicie: w 1595 roku
Przecław Niewiarowski sporządził testament, w którym ustanowił spadkobiercą części swoich
dóbr (w rejonie Szczyrzyca) ten klasztor, który zobowiązałby się do wyprawienia mu pogrzebu.
Cystersi od razu zajęli się organizacją uroczystości pogrzebowych, jednak Dominikanie w niezbyt
chlubny sposób uprzedzili ich, a mianowicie nocą wykradli zwłoki zmarłego i przewieźli je do
Krakowa aby tam pochować darczyńcę. W ten sposób zostali posiadaczami jodłownickich dóbr,
9
aż do czasu konfiskaty ich przez rząd austriacki w roku 1784. W późniejszym czasie do
opuszczonego przez Dominikanów kościoła przeprowadzili się mnisi z pobliskiego Szczyrzyca.
Podominikańskie dobra Austriacy sprzedali hrabiemu Dzieduszyckiemu, następnie znalazły się
one we władaniu Ludwika Romera (koniec XIX w.). Przed I wojną światową trafiły do rodziny
Kirchnerów.
Pod względem administracyjnym od połowy XV w. wieś Jodłownik znajdowała się pod
jurysdykcją kasztelana Wojnickiego, a później Czchowskiego. Po zaniku kasztelanii ( od końca
XV w do 1772 r.) Jodłownik należał do powiatu szczyrzyckiego. Wiadomo, że od 1296 roku
Jodłownik należał do parafii p.w. św. Mikołaja Biskupa w Skrzydlnej, a w 1585 po wybudowaniu
przez Przecława Niewiarowskiego drewnianego kościółka p.w. św. Narodzenia Najświętszej
Maryi Panny Wniebowziętej, parafia jodłownicka aż do 1925 roku stanowiła filię parafii
w Skrzydlnej.
3.3.
Ludność
Obecnie miejscowość Jodłownik zamieszkuje 1131 osób, co stanowi 13,64% ogółu mieszkańców
Gminy ( 8292 – dane z lipca 2007 r.) i daje sołectwu drugie miejsce pod względem liczebności.
Liczba osób zamieszkująca we wsi Jodłownik nieznacznie zmieniała się w kolejnych latach.
W roku 2005 zanotowano wzrost liczby mieszkańców w kolejnych latach natomiast odnotowano
nieznaczny spadek. Poczynając od roku 2004 do stanu obecnego – lipiec 2007, większość
stanowiły kobiety ponad 50%, natomiast mężczyźni posiadali udział w ogólnej liczbie
mieszkańców na poziomie niewiele niższym ok. 49% w każdym roku. Szczegółowe informacje na
ten temat znajdują się w tabeli poniżej.
Tab. 3.3.1. Liczba ludności z uwzględnieniem podziału na płeć Sołectwie Jodłownik
w latach 2004-2007 – stan obecny.
2007 – stan
2004
2005
2006
Wyszczególnienie
obecny
osób
%
osób
%
osób
%
osób
%
Kobiety
573
50,48
581
50,88
574
50,66
566
50,04
Mężczyźni
562
49,52
561
49,12
559
49,34
565
49,96
OGÓŁEM
1135
100,00
1142
100,00
1133
100,00
1131
100,00
10
Rys. 3.3.2. Zmiany w liczbie ludności na terenie sołectwa Jodłownik w latach 2004-2007.
1144
1142
1140
1138
1136
1134
1132
1130
1128
1126
1124
1142
1135
1133
1131
2004 rok
2005 r.
2006 r.
2007 r.
Rys. 3.3.3. Zmiany w liczbie kobiet i mężczyzn w sołectwie Jodłownik w latach
2004-2007.
585
580
581
575
570
574
573
565
560
566
562
561
559
2005 rok
2006 rok
555
565
550
545
2004 rok
Kobiety
2007 rok
Mężczyźni
Liczba ludności w sołectwie odpowiednio wzrasta w sezonie letnim, z uwagi na rozwijającą się
w tym rejonie agroturystykę. Wzrost kształtuje się przeważnie na poziomie 10%. I tak według
danych statystycznych Gminy w roku 2006 liczba osób przebywających na terenie wsi Jodłownik
wzrosła o 113 osób. Wskaźnik gęstości zaludnienia na tym terenie jest bardzo wysoki, wynosi
190 osób/km2 i jest znacznie wyższy od gęstości zaludnienia odnotowanej w Powiecie
Limanowskim 113 osób/km2 oraz w Województwie Małopolskim 127 osób/km2.
11
Tab. 3.3.4. Liczba osób przebywających na terenie Jodłownika w sezonie i poza sezonem
– dane z 2006 r.
1260
1240
1220
1200
1180
1160
1140
1120
1100
1080
1060
1246
1133
Liczba mieszkańców
Liczba ludności w sezonie letnim
3.4.
Warunki klimatyczne
W rejonie Gminy Jodłownik, a tym samym również wsi Jodłownik przebiega granica strefy
klimatu Pogórza Karpackiego i klimatu Beskidzkiego, tzn. klimatu typu górskiego
i podgórskiego. Na klimat w dużej mierze wpływa ukształtowanie terenu, które obejmuje
zarówno rzeźbę, jak i wysokość nad poziomem morza. Istnieją pewne zależności,
a mianowicie: wraz ze wzrostem wysokości zmniejsza się ciśnienie powietrza, zwiększa się
natomiast przeźroczystość atmosfery, a także promieniowanie słoneczne. Średnie roczne
temperatury na tych obszarach wahają się w granicach 7-8˚. Średnio w roku występuje 80 dni
z przymrozkami. Pierwsze jesienne przymrozki średnio mogą pojawić się między 5 a 10
października, najwcześniej 15 września, natomiast ostatnie między 30 kwietnia a 5 majem.
Najniższe temperatury obserwuje się w styczniu, najwyższe zaś w lipcu. Wszystko to wpływa na
średni okres wegetacji roślin, który mieści się w granicach od 190 do 210 dni. Długość okresu
gospodarczego to około 250 dni.
3.5.
Rolnictwo
Sołectwo Jodłownik, jak i cała Gmina ma charakter rolniczy, ukształtowanie terenu,
w szczególności nasłonecznione stoki gór i pagórków idealnie nadają się do uprawy sadownictwa
oraz krzewiarstwa. Cześć gospodarstw rolnych prowadzi również hodowlę bydła mlecznego oraz
trzody chlewnej. Powierzchnia użytków rolnych stanowi aż 92% powierzchni sołectwa. Grunty
orne zajmują ponad 54% (326) powierzchni, natomiast sady rozciągają się na powierzchni 130 ha,
wśród nich wymienić można: jabłonie -91 ha, grusze – 3 ha, śliwy 7 ha oraz krzewy jagodowe –
29 ha.. Łąki i pastwiska stanowią 17% użytków rolnych. Lasy i grunty leśne zajmują 44,3 ha,
w 52% są własnością prywatną. Teren nieużytków jest niewielki, ponieważ nie przekracza nawet 1
ha.
12
Tab. 3.5.1. Struktura gruntów rolnych na terenie sołectwa Jodłownik.
Udział
Powierzchnia
Rodzaj gruntów
procentowy
[ha]
[%]
Użytki rolne
550
92,48
- grunty orne
326
54,81
- sady
130
21,86
- łąki i pastwiska
94
15,80
Lasy
44,3
7,45
- w tym państwowe
23
3,87
Nieużytki
0,42
0,07
OGÓŁEM
594,72
100,00
Na terenie Jodłownika prosperuje 257 gospodarstw rolnych. Najliczniejszą grupę stanowią
gospodarstwa o powierzchni od 1 do 5 ha (50,19%). Gospodarstwa do 1 ha, zwane często
działkami rolnymi, posiadają udział w ogólnej liczbie gospodarstw na niewiele niższym poziomie
43,19%. W zdecydowanej mniejszości (5,84%) natomiast znajdują się gospodarstwa, których
powierzchnia kształtuje się w granicach od 5 do 10 ha, rzadkością są także gospodarstwa liczące
powyżej 10 ha. Na terenie wsi Jodłownik obecnie działają 2 takie gospodarstwa.
Tab. 3.5.2. Charakterystyka gospodarstw pod względem powierzchni.
Liczba
gospodarstw
Udział
procentowy [%]
do 1
Powierzchnia [ha]
1-5
5 - 10
111
129
15
2
257
43,19
50,19
5,84
0,78
100,00
powyżej 10
Razem
3.6.
Gospodarka
Według danych z GUS za rok 2006 w Gminie Jodłownik zarejestrowane były 404 podmioty
gospodarki narodowej, wśród których zdecydowaną większość stanowiły podmioty sektora
prywatnego, bo aż 95% (381). W sektorze publicznym natomiast znajdowały się 23 jednostki
gospodarcze, tj. 5%. Prawie 80% podmiotów w Gminie Jodłownik to osoby fizyczne prowadzące
działalność gospodarczą. Na drugim miejscu znajdują się stowarzyszenia i organizacje społeczne
(18), natomiast trzecią pozycję zajmują równocześnie spółki handlowe (3) oraz spółdzielnie (3),
których liczba jest niezmienna od 2004 roku.
13
Tab. 3.6.1. Liczba podmiotów gospodarczych wg sektorów w Gminie Jodłownik w latach
2004-2006.
LATA
PODMIOTY GOSPODARCZE
2004
2005
2006
podmioty gospodarki narodowej ogółem
24
23
23
państwowe i samorządowe jednostki
prawa budżetowego ogółem
21
21
21
przedsiębiorstwa państwowe
0
0
0
spółki handlowe (prawa handlowego)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
podmioty gospodarki narodowej ogółem
372
365
381
osoby fizyczne prowadzące działalność
gospodarczą
313
307
323
3
3
3
z udziałem kapitału zagranicznego
0
0
0
spółdzielnie
3
3
3
fundacje
0
0
0
18
18
18
396
388
404
SEKTOR PUBLICZNY
z udziałem kapitału zagranicznego
państwowe i samorząd. jednostki prawa
budżetowego gospodarstwa pomocnicze
SEKTOR PRYWATNY
stowarzyszenia i organizacje społeczne
OGÓŁEM PODMIOTY
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z GUS.
Na terenie Jodłownika działa obecnie 38 firm, co stanowi ponad 13% ogółu podmiotów
w Gminie. Aż 47,36% (18) z nich prowadzi działalność związaną z handlem hurtowym,
detalicznym, naprawą pojazdów, samochodów, motocykli oraz artykułów użytku osobistego
i domowego. Biorąc pod uwagę lata 2004-2007 można stwierdzić, że ich liczba stopniowo się
zwiększała, ponieważ w roku 2004 takich firm na terenie Jodłownika było 11, a w chwili obecnej
jest 18. Kolejne miejsce zajmują firmy należące do następujących sekcji: D – przetwórstwo
przemysłowe, F – budownictwo, I – transport, gospodarka magazynowa i łączność oraz N –
ochrona zdrowia i pomoc społeczna. Ich liczba w poszczególnych sekcjach jest równa 4. Na
trzeciej pozycji znajdują się podmioty zajmujące się obsługą nieruchomości, wynajmem
i usługami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej. Liczba tych firm jest
niezmienna od 2004 roku, tak jak w przypadku sekcji M – Edukacja. W sekcji H – hotele
i restauracje w roku 2006 pojawiła się 1 firma i działa do chwili obecnej..
14
Tab. 3.6.2. Liczba podmiotów gospodarczych na obszarze sołectwa Jodłownik,
z uwzględnieniem podziału na sekcje PKD w latach 2004 -2007.
SYMBOL
LATA
RODZAJ DZIAŁALNOŚCI
SEKCJI
2004
2005
2006
2007
Przetwórstwo przemysłowe
D
3
3
3
4
Budownictwo
F
3
3
3
4
Handel hurtowy i detaliczny,
naprawa pojazdów, samochodów
G
11
12
16
18
i motocykli oraz artykułów
użytku osobistego i domowego
Hotele i restauracje
H
0
0
1
1
Transport, gospodarka
I
4
4
4
4
magazynowa i łączność
Obsługa nieruchomości, wynajem
i usługi związane z prowadzeniem
K
2
2
2
2
działalności gospodarczej
Edukacja
M
1
1
1
1
Ochrona zdrowia i pomoc
N
3
3
4
4
społeczna
OGÓŁEM
27
28
34
38
Rys. 3.6.3. Zmiany w liczbie podmiotów gospodarczych na terenie sołectwa Jodłownik.
40
38
35
34
30
25
27
28
2004 rok
2005 rok
20
15
10
5
0
2006 rok
2007 rok
Według aktualnych danych Urzędu Gminy w Jodłowniku kwota dochodu podatkowego gminy na
1 mieszkańca wynosi 290,64 zł.
15
3.7.
Rynek pracy i bezrobocie
W roku 2005 liczba pracujących na terenie gminy wynosiła 403 osoby i w porównaniu do roku
poprzedniego była większa o 54 osoby. Zdecydowana większość, bo aż 65% była zatrudniona,
w sektorze publicznym, natomiast w sektorze prywatnym pracowały 143 osoby. Wśród ogólnej
liczby zatrudnionych prawie 62% to kobiety (249 osób). Najwięcej pracujących odnotowano
w usługach nierynkowych (233 osoby), natomiast najmniejszą grupę tworzyli zatrudnieni
w rolnictwie, łowiectwie i leśnictwie (26 osób).
Tab. 3.7.1. Struktura zatrudnienia w Gminie Jodłownik według głównych rodzajów
działalności.
Liczba osób pracujących w latach
Wyszczególnienie
Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo,
rybołówstwo
Przemysł, budownictwo
Usługi rynkowe
Usługi nierynkowe
RAZEM
2004
2005
26
26
47
66
210
349
78
66
233
403
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy w Jodłowniku
Według danych Urzędu Gminy w Jodłownik można rozróżnić mieszkańców wg ekonomicznych
kategorii wiekowych. Jest to jednak potencjalny rozkład liczby ludności w poszczególnych
grupach, ponieważ nie ma informacji na temat czy wszystkie osoby w tym przedziale wiekowym
wykonują pracę przynoszącą dochód lub są zarejestrowane jako bezrobotne. Dotyczy to głównie
ludność w wieku produkcyjnym. Na dzień 27 sierpnia 2007 roku struktura ludności przedstawia
się bardzo korzystnie, ponieważ ludność w wieku produkcyjnym stanowi ponad 60% ogółu
mieszkańców wsi, a udział ludności w wieku przedprodukcyjnym w ogólnej liczbie mieszkańców
wynosi ponad 25%. Jeśli chodzi o liczbę mieszkańców w wieku poprodukcyjnym to na terenie
sołectwa Jodłownik jest ok. 150 takich osób.
Tab. 3.7.2. Potencjalny podział liczby ludności według rodzaju aktywności na rynku
pracy.
Wiek
Ludność [os.]
Przedprodukcyjny
Produkcyjny
Poprodukcyjny
OGÓŁEM
290
689
152
1131
Procentowy udział w
stosunku do ogółu
mieszkańców [%]
25,64
60,92
13,44
100,00
Liczba osób bezrobotnych na terenie Gminy Jodłownik stopniowo zmniejszała się.
W roku 2005 wynosiła 547 osób i była niższa od liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych
w roku ubiegłym o 19,6% (133 osoby), w roku następnym spadek był nieco niższy bo o ok. 9%.
16
Tab. 3.7.3. Liczba bezrobotnych na terenie Gminy Jodłownik w latach 2004-2006.
Lata
Wyszczególnienie
2004
2005
2006
Liczba
bezrobotnych
680
547
496
ogółem
- w tym kobiety
319
290
267
Rys. 3.7.4. Zmiany w liczbie pracujących na terenie Gminy Jodłownik w latach 2004-2006.
800
700
600
680
500
547
496
400
300
319
200
290
267
100
0
2004 r.
2005 r.
Liczba bezrobotnych ogółem
2006 r.
Bezrobotne kobiety
Według danych z Urzędu Pracy w Limanowej obecnie (II kwartał 2007) na terenie Gminy
Jodłownik bez pracy pozostaje 376 osób, co stanowi 5% liczby bezrobotnych w Powiecie.
(Liczba bezrobotnych w powiecie na dzień 30.06.2007 r. – 7442 osoby). Najwięcej osób
pozostających bez pracy zarejestrowano w przedziale wiekowym od 18 do 24 lat, natomiast
najmniejszy odsetek (0,5%) stanowią osoby w wieku od 60 do 64 lat.
Tab. 3.7.5. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Gminie Jodłownik i Powiecie
Limanowskim w II kwartale 2007 roku.
Przedziały wiekowe w latach
Liczba
Wyszczególnienie
bezrobotnych
18 - 24 25 - 34 35 - 44 45 - 54
55-59
60-64
ogółem
Gmina Jodłownik
133
93
62
76
10
2
376
Powiat
1890
1983
1822
1475
250
22
7442
Limanowski
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Urzędu Pracy w Limanowej.
17
Tab. 3.7.6. Liczba osób bezrobotnych ze względu na wykształcenie w Gminie
Jodłownik i w Powiecie Limanowskim (II kw. 2007 r.)
Wykształcenie
Policealne
Podstawowe
Wyszczególnienie
Razem
Średnie
Zasadnicze
wyższe i średnie
i niepełne
ogólnokszt. zawodowe
zawodowe
podstawowe
Gmina Jodłownik
11
108
36
125
96
376
Powiat Limanowski
274
1783
776
2553
2056
7442
Źródło: Opracowanie własne na podstawie UP w Limanowej.
Według tych samych danych największą grupę bezrobotnych w Gminie Jodłownik, stanowią
osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym (125 osób). Na drugim miejscu znajdują się
mieszkańcy, legitymujący się wykształceniem policealnym i średnim zawodowym, natomiast
najmniejszy problem ze znalezieniem pracy mają osoby posiadające wykształcenie wyższe.
Stanowią one niecałe 3% ogólnej liczby bezrobotnych w Gminie Jodłownik. Najwięcej osób
bezrobotnych, znajduje się w grupie, która nie posiada stażu pracy. Stanowi ona ponad 37%
ogółu bezrobotnych w gminie. Kolejne miejsce w liczbie 80 (21%) zajmują osoby, których staż
pracy nie przekracza 1 roku. Najmniejszy odsetek, bo niecały 1% stanowią osoby mające na
swoim koncie ponad trzydziestoletni staż pracy.
3.8.
Kultura
3.8.1. Życie kulturalne
Życie kulturalne mieszkańców Jodłownika jak i całej Gminy Jodłownik jest bardzo bogate.
Nawiązuje do miejscowych tradycji i obyczajów, które są przekazywane nieprzerwanie
z pokolenia na pokolenie. Świadczą o tym organizowane na tym obszarze liczne imprezy
podtrzymujące tradycje patriotyczne, ludowe, religijne, a także promujące produkty wytwarzane
na tych terenach.
Działalność kulturalna prowadzona jest w świetlicach wiejskich i szkolnych, ponieważ gmina nie
posiada Domu Kultury. Bardzo ważne ogniwo działalności kulturalnej i oświatowowychowawczej stanowi także Biblioteka Publiczna w Jodłowniku oraz jej filie usytuowane
w Szczyrzycu, Wilkowisku, Krasnem-Lasocicach i Sadku. Oprócz podstawowych zadań
statutowych związanych z gromadzeniem, opracowaniem i udostępnieniem księgozbioru,
biblioteka angażuje się w organizację imprez gminnych np. Dnia Dziecka, przygotowuje
inscenizację i dekoracje na różne uroczystości, w tym również rocznice państwowe. Wspomaga
edukację dzieci i młodzieży oferując im bezpłatny dostęp do książek i czasopism. Należy
wspomnieć, że od 2002 roku biblioteka została wyposażona w komputery z dostępem do
Internetu, które służą powszechnemu udostępnianiu wiedzy, informacji i sprzyjają budowaniu
społeczeństwa informacyjnego, oraz wyrównaniu szans młodzieży w dostępie do źródeł wiedzy.
Biblioteka w Jodłowniku funkcjonuje od 1955 roku, zatrudnia 2 osoby na 1,5 etatu. Jej siedziba
mieści się obecnie w Urzędzie Gminy, posiada także filię w innych sołectwach.
18
Tab. 3.8.1.1. Zestawienie danych statystycznych Biblioteki Gminnej oraz jej Filii
w Szczyrzycu na dzień 31.12.2006 r.
Wyszczególnienie
Sołectwa
Jodłownik
Szczyrzyc
12 724
12 114
Liczba czytelników
[os.]
576
440
Liczba wypożyczeń
[woluminy]
7 772
4 418
Liczba odwiedzin
[os.]
4 764
3 126
Księgozbiór
[woluminy]
Źródło: Opracowanie własne na podstawie informacji dostarczonych przez Urząd Gminy w Jodłowniku.
Lp.
Tab. 3.8.1.2. Kalendarz imprez kulturalnych Gminy Jodłownik
Przybliżona
Zasięg
liczba widzów
Nazwa imprezy
imprezy
Termin
Cel
1.
Przegląd Grup
Kolędniczych
gminna
Styczeń
2.
Konkurs „Palm
Wielkanocnych”
gminna
Niedziela
palmowa
3.
Obchody uroczystości
3 Maja
gminna
Maj
4.
Gminny Dzień
Dziecka
gminna
Czerwiec
5.
„Święto Pieśni, Tańca
i Muzyki Ludowej”
powiatowa
Czerwiec
6.
"Dzień Ziemi
Szczyrzyckiej"
regionalna
Lipiec
Podtrzymywanie
tradycji grup
kolędniczych,
zgodnie z
miejscowym
zwyczajem
Podtrzymanie
tradycji
wykonywania palm,
zgodnie z
miejscowym
zwyczajem
Podtrzymywanie
tradycji
patriotycznych
wśród
mieszkańców
Prezentacja
dorobku
kulturalnego dzieci
z terenu gminy
Propagowanie
pieśni, tańca i
muzyki ludowej
Propagowanie
kultury ludowej,
prezentacja
dorobku Związku
Szczyrzycan oraz
brak danych
brak danych
brak danych
ok. 1000
ok. 800
ok. 800
19
Zespołu„Szczyrzycanie”
7.
„Święto Owocobrania”
Jarmark Cysterski,
Targi Tradycyjnej,
Regionalnej Żywności
regionalna
Sierpień
8.
Obchody uroczystości
11 Listopada
gminna
Listopad
Promocja owoców
wytwarzanych na
terenie gminy oraz
podtrzymanie
tradycji i więzi
wśród
mieszkańców
Gminy Jodłownik
Podtrzymywanie
tradycji
patriotycznych
wśród
mieszkańców
brak danych
brak danych
Źródło: Opracowanie własne na podstawie www.jodlownik.iap.pl
Na terenie Jodłownika odbywa się wiele imprez kulturalnych wymienionych w powyższej tabeli
wśród nich znajdują się między innymi:
„Gminny Dzień Dziecka” – jest to impreza plenerowa, która odbywa się na boisku
sportowym, za budynkiem Urzędu Gminy, a jej głównym organizatorem jest Biblioteka
Publiczna w Jodłowniku oraz jej Filie Biblioteczne. Pierwszy raz impreza została
zorganizowana w 1995 roku i od tego czasu corocznie cieszy się ogromną popularnością.
Głównymi atrakcjami są występy dzieci i młodzieży, które prezentują utwory wokalnomuzyczne, układy taneczne oraz inscenizację. Dla najmłodszych uczestników imprezy
organizatorzy przygotowują różne konkursy. W czasie uroczystości wszystkie dzieci
otrzymują słodycze oraz napoje ufundowane przez Radę Gminy.
„Święto Owocobrania – dożynki” połączone z Jarmarkiem Cysterskim i Targami
Tradycyjnej i Regionalnej Żywności. Tradycja dożynkowa ma w Gminie szczególny
charakter. Od wielu lat Biblioteka Publiczna włącza się czynnie w przygotowanie imprezy
między innymi przygotowując wieńce dożynkowe. Od roku 2005 dożynki zostały
połączone z Jarmarkiem Cysterskim i Targami Tradycyjnej i Regionalnej Żywności, dzięki
czemu w atmosferze rodzinnego pikniku mieszkańcy okolicznych miejscowości mogą
podziwiać stoiska prezentujące produkty żywności, wyroby przygotowane tradycyjnymi
metodami oraz oglądać występy zespołów regionalnych. Podczas uroczystości Biblioteka
Publiczna prezentowała stoisko z wyrobami twórców ludowych Gminy Jodłownik.
„Gminny Przegląd Grup Kolędniczych”, po raz pierwszy został zorganizowany
w 2007 roku, przez Bibliotekę Publiczną w Jodłowniku i będzie organizowany
w kolejnych latach. W atmosferze świątecznych kolęd można było zobaczyć występy 11
grup kolędniczych z terenu gminy. Występy odbyły się w pomieszczeniach Parafialnego
Kościoła w Jodłowniku.
Mieszkańcy Gminy Jodłownik podejmują szereg działań mających na celu promowanie Gminy
oraz bardzo aktywnie uczestniczą w życiu kulturalnym, o czy świadczą następujące fakty:
W czerwcu 2003 roku galeria Sztuki Regionalnej Miejskiej Biblioteki Publicznej
w Limanowej udostępniła sale 18 twórcom ludowym z terenu Gminy Jodłownik, gdzie
prezentowali oni swoje rzeźby, obrazy, rysunki, architekturę. Mieszkańcy Powiatu mogli
obejrzeć bardzo ciekawe malarstwo z wykorzystaniem elementów sztuki chińskiej; prace
hafciarskie wykonane techniką: krzyżykową, richelieu, toledo; serwety wykonane techniką
szydełkową; tkactwo artystyczne; zdobnictwo strojów regionalnych; obrazy haftowane
20
wełną oraz kompozycje kwiatowe wykonane z bibuły. Należy nadmienić również, że
obecnie w placówkach bibliotecznych Gminy Jodłownik odbywają się wystawy twórców
w tzw. „Galerii Małego Obrazu”.
W 2003 roku w Filii Bibliotecznej Krasne Lasocice, został zapoczątkowany i odbywa się
co roku Gminny Konkurs Plastyczny pt. „Pisanki Wielkanocne”, którego celem jest
podtrzymanie tradycji wykonania barwnie dekorowanych pisanek oraz rozwijanie
i pogłębienie zainteresowań dzieci i młodzieży zwyczajami i tradycją regionalną.
Konkursowi towarzyszy wystawa prac uczestników. W roku bieżącym odbył się
V jubileuszowy konkurs.
W listopadzie 2003 roku odbyła się I edycja gminnego konkursu fotograficznego pt.
„Perełki naszej Gminy”. Głównym celem konkursu było ukazanie poprzez fotografie
piękna Gminy, poznanie jej historii, kultury oraz tradycji regionu. II edycja konkursu
miała miejsce w listopadzie 2004 r. p.t. „Przydrożne kapliczki i krzyże”.
W pomieszczeniach Biblioteki Gminnej wyeksponowano 213 fotografii, które były
dziełem 63 uczestników. Należy zaznaczyć, że uczniowie wykazali niezwykłe
zaangażowanie i ogromny wkład prac, za co zostali nagrodzeni upominkami i dyplomami
ufundowanymi przez Radę Gminy z Panem Wójtem na czele . W listopadzie tego roku
planowany jest kolejny cykl tego konkursu pt. „Gmina Jodłownik na starej fotografii”.
W lutym 2007 roku Biblioteka Publiczna w Jodłowniku przeprowadziła eliminacje
gminnego etapu konkursu plastycznego pt. „Kiedy dzwonię po straż pożarną”, do
którego zgłosiło się 74 uczestników ze Szkół Gminy. Pokonkursowa wystawa prac dzieci
i młodzieży była ogólnodostępna dla wszystkich zainteresowanych.
W ramach ogólnopolskiej akcji „Cała Polska czyta dzieciom” w bibliotekach Gminy
Jodłownik prowadzone są spotkania, na których czytane są wiersze i bajki najmłodszym
mieszkańcom. Spotkania tego typu organizowane są szczególnie w okresie ferii zimowych
i wakacji, aby w sposób pożyteczny uprzyjemnić dzieciom czas wolny.
Przez cały rok również w placówkach Bibliotek Gminy Jodłownik odbywają się lekcje
biblioteczne organizowane dla uczniów Szkół Podstawowych i Gimnazjów, na których
młodzież dowiaduje się w jaki sposób: korzystać z dostępnych księgozbiorów i katalogu
biblioteki, z czytelni internetowej i baz katalogów Bibliotek, wyszukiwać informacje na
dany temat, korzystać z Encyklopedii i Słowników.
Lokalni artyści i twórcy
Duże znaczenie kulturalne dla Gminy ma działalność miejscowych artystów i rzeźbiarzy. Wśród
nich można wymienić mieszkańców Szyku - Elżbietę i Piotra Zbrożków, absolwentów Wydziału
Rzeźby Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W swojej twórczości oprócz tradycyjnych
materiałów stosują unikatowe własne techniki, wykorzystując w tym celu słomę, papier i łyko.
Uczestniczą w zagranicznych plenerach rzeźbiarskich, w konkursach zbiorowych
i indywidualnych, nierzadko również prezentują swoje rzeźby podczas różnorodnych imprez dla
celów promocyjnych Gminy. Jedną z prac artystów, gobelin obrazujący mapę gminy, można
podziwiać w Urzędzie Gminy w Jodłowniku
Ważną rolę na terenie gminy odgrywa również powołane 13 lipca 1926 roku Stowarzyszenie
regionalne pod nazwą Związek Szczyrzycan, którego siedziba znajduje się w Szczyrzycu. Związek
ten podejmuje szereg działań, mających na celu rozwój i uatrakcyjnienie terenów gminny. Dzięki
Stowarzyszeniu między innymi upaństwowiono prowadzoną przez Cystersów szkołę podstawową
oraz wybudowano w czynie społecznym funkcjonujący do dzisiaj budynek szkolny w stylu
zakopiańskim. Związek Szczyrzycan jest także twórcą zespołu Pieśni i Tańca „Szczyrzycanie”
oraz zespołu dziecięcego „Mali Szczyrzycanie”, które mają w swoim dorobku wiele nagród
zdobytych na różnych festiwalach i przeglądach folklorystycznych. „Szczyrzycanie” prezentują
21
folklor lachów szczyrzyckich na estradach całej Polski. Na uwagę zasługuje fakt, że zespół
uczestniczył w nagraniach płyty „Życzymy, życzymy”, która dedykowana była Ojcu Świętemu
Janowi Pawłowi II.
Prasa lokalna
Na terenie Gminy Jodłownik ukazuje się samorządowy informator Gminy p.n. „Kurier
z Jodłownika”, który porusza najważniejsze problemy lokalnej społeczności, a także dostarcza
mieszkańcom informacji na temat obchodzonych uroczystości, podjętych lub zrealizowanych
inwestycji na terenie poszczególnych sołectw.
3.8.2. Zabytki wsi Jodłownik
Najważniejszym zabytkiem Jodłownika jest stary drewniany kościółek z 1585 roku, którego
fundatorem był Przecław Niewiarowski. Na uwagę zasługuje fakt, iż położony w centrum wsi
zabytkowy kościół znajduje się na wytyczonym „Szlaku Architektury Drewnianej”. Świątynia
zbudowana na zrąb ma wieżę o konstrukcji słupowej i dach z jedną kalenicą. Wieżyczka
sygnaturki jest barokowa, a samo wnętrze zdobi rokokowa polichromia z 1764 roku, która
przedstawia medaliony z popiersiami świętych związanych z zakonem Dominikanów. Poza
ołtarzem głównym, który zdobi obraz Matki Boskiej Śnieżnej i amboną z XVII wieku, na uwagę
zasługują także obrazy z XVII i XVIII wieku, w tym portret z 1600 roku, wspomnianego
wcześniej fundatora Przecława Niewiarowskiego. Obecnie zabytkowy kościółek stoi w cieniu
nowej, okazałej murowanej świątyni.
Obiekty z ewidencji zabytków (bez obiektów wpisanych do rejestru zabytków).3
dom nr 4 drewniany, z 1932 r., wł. M. Broda,
dom nr 5 oraz studnia kamienna, spichlerz drewniany i stodoła z końca XIX
i początku XX w., wł. J. Drożdż,
dom nr 7,
dom nr 11, drewniany, z XX w., wł. F. Dziedzic,
dom nr 12 i stajnia, drewniana z XX ., wł. W. Szpilka,
dom nr 40, drewniany z 1945 r., wł. J. Śliwa,
dom nr 50, drewniany, z końca XIX w.,
dom nr 51, drewniany z początku XIX w., wł. W. Kanaś,
dom nr 95, murowany, z początku XX w., wł. Z. Stachowicz,
dom nr 129 z 1927 r. i stodoła z 1967 r., drewniana, wł. J. Sowa,
kościół drewniany z VII w.,
kapliczka z XIX w., kamienno-drewniana, przy domu nr 8, wł. M. Tabor,
kapliczka z XIX w., kamienno-drewniana, opuszczona, koło zagrody nr 17.
Interesującym dokumentem jest mapa Jodłownika wykonana w 1630 przez wybitnego
matematyka i pisarza, profesora Akademii Krakowskiej Jana Brożka, który przeprowadził
pomiary geodezyjne rozstrzygające miejscowe spory.
3
Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Jodłownik, 2004 r., s. 84.
22
3.8.3. Zabytki Gminy Jodłownik
Do najważniejszych zabytków gminy Jodłownik należy zespół klasztorny OO Cystersów,
zlokalizowany w Szczyrzycu. Obejmuje on m.in.:
Kościół klasztorny zbudowany na planie krzyża, w zasadniczej części pochodzący
z roku 1620. Pierwotnie miał charakter gotycki, obecny wygląd zawdzięcza licznym
przebudowom i adaptacjom, które miały miejsce głównie w XVII i XIX. Należy
wspomnieć, że niedawno odkryte gotycko-renesansowe obramowanie okienne nosi
datę „1572”. Nie ma wątpliwości również, że w bryle kościoła znajdują się fragmenty
murów i fundamentów, których pochodzenie sięga końca XV wieku i początku XVI
wieku. Prawdopodobnie poprzednie zabudowania klasztorne, jak i sam kościół
w zasadniczej części wykonane były z drewna.
Zabudowania mieszkalne zakonników z gotyckimi portalami przy wejściach do cel.
Stacje różańcowe w ogrodach klasztornych.
Arkady ze stacjami Męki Pańskiej.
Zabytkowy charakter mają również zabudowania gospodarcze dawnego klasztoru takie jak:
Murowany spichlerz pochodzący z tego samego wieku co kościół, czyli
I połowy XVII wieku, w którym obecnie mieści się muzeum. Ma ono w swoim
posiadaniu bogate zbiory broni z różnych stron świata, takie jak na przykład: broń
azjatycka (miecz japoński-katana, nóż harakiri, kris malajski), broń drzewcowa (cep
bojowy, berdysz, spisa kozacka), broń sieczna zachodnio-europejska, broń egzotyczna,
broń sieczna wschodnio-europejska, broń palna, ciekawe minerały, a także cenne
zbiory obrazów. Dużą wartość zabytkową przedstawia witraż z postacią Matki Bożej
Szczyrzyckiej obraz wotywny z ok. 1530 roku z herbem Ogończyk, Chrystus
Frasobliwy, którego wykonanie przypisuje się, zamieszkującemu tereny Szczyrzyca
sławnemu mnichowi Stanisławowi Samostrzelnikowi (na początku XVI wieku) oraz
piękny przykład siedemnastowiecznego sznycerstwa – ozdobne drzwi kościelne,
a także trzy zabytkowe portale. Wśród wielu eksponatów znajdujących się w posiadaniu
muzeum, na uwagę zasługuje również unikalna na skalę europejską mapa świata,
pochodząca z końca XIII wieku.
Przyklasztorny browar, założony przez Cystersów w roku 1623, do którego
sprowadzono z Zachodniej Europy kilka rodzin piwowarów, do dzisiaj ważone jest
w nim doskonałe piwo.
Inne atrakcje Gminy Jodłownik
Tuż przy granicy wsi Pogorzany w miejscowości Krzesławice znajduje się potężna ławica
piaskowca ciężkowickiego nazywana „Diablim Kamieniem”. Jest to ściana skalna imponujących
rozmiarów: 55 m. długości, 12 m. szerokości i 17-20 m. wysokości. Zdaniem archeologów głaz,
tak pokaźnych rozmiarów był miejscem kultu pramieszkańców kotlinki szczyrzyckiej jeszcze
w czasach przed przyjęciem chrześcijaństwa. Miejsce to jest chętnie odwiedzane przez turystów, a
to ze względu na legendy, które tłumaczą umiejscowienie głazu właśnie w tym miejscu. Jak
podaje jedna z nich, głazem miał posłużyć się diabeł, aby zburzyć wznoszony w owym czasie
przez zakonników, klasztor szczyrzycki. Niecny plan nie doszedł jednak do skutku, ponieważ na
odgłos dzwonu na Anioł Pański diabeł stracił swą moc i upuścił głaz w odległości ok. 2 km od
celu. Entuzjaści legendy twierdzą iż pięć kulistych zagłębień na wschodniej ścianie skały to
właśnie ślady diabelskich pazurów. Obok niezwykłej skały stoi Pustelnia św. Benedykta,
założona na początku XIX wieku, w której do niedawna mieszkał eremita, a także urocza,
drewniana kaplica ze stacjami drogi krzyżowej, należąca do Szlaku Architektury Drewnianej w
Małopolsce.
23
3.9.
Turystyka, sport i rekreacja
Na terenie sołectwa Jodłownik jest możliwość zakwaterowania w następujących obiektach:
Pensjonacie „Kostrza”, który dysponuje 30 miejscami noclegowymi. Oferuje swoim
klientom pokoje 1, 2, 3 lub 4 osobowe.
Pokoje gościnne OSP w Jodłowniku.
Na terenie sołectwa działa Ludowy Klub Sportowy, w którym można wyróżnić 3 istniejące
grupy:
seniorzy - V liga, walka o IV ligę,
juniorzy: walka o II ligę,
trampkarze: awans do II ligi.
Gmina Jodłownik - Noclegi:
Domu Pracy Twórczej Polskiej Akademii Nauk, który posiada 40 miejsc noclegowych
w pokojach 2, 3 i 4 osobowych.
Dwór w Słupii, który położony jest w XIX wiecznym parku, a obecnie stanowi
własność Muzeum Narodowego w Krakowie. Znajdzie tutaj zakwaterowanie 30 osób.
Gospodarstwa Agroturystycznego „Koziarnia” Jadwigi i Marcina Lorek, Pogorzany
Smykań k/Szczyrzyca. Oferuje 20 miejsc noclegowych w pokojach 2,3 i 4 osobowych,
a także domową kuchnię. Gospodarstwo posiada własną winnicę – możliwość
degustacji, oraz własną hodowlę pstrągów.
Agencja Artystyczna „Baszta” (Wioska Indiańska). Oferuje zwiedzanie wioski
indiańskiej, uczestnictwo w różnych grach i zabawach.
Gospodarstwo Małgorzaty i Roberta Łyszczarz - 10 miejsc noclegowych.
Gospodarstwo Agroturystyczne nad potokiem – 10 miejsc noclegowych.
Na terenie Gminy Jodłownik działają następujące Kluby Sportowe:
LKS „Orkan” w Szczyrzycu (IV liga)
Uczniowskie Klub Sportowy w Szkole Podstawowej i Zasadniczej Szkole Zawodowej
w Szczyrzycu
Szlaki turystyczne
Na terenie Jodłownika znajduje się szlak pieszy o długości ok. 3 km, oznaczony kolorem
zielonym: Kostrza – Ciecień.
Rezerwaty przyrody
Na terenie Gminy Jodłownik znajduje się leśny rezerwat przyrody „Kostrza”, będący w zarządzie
Nadleśnictwa Limanowa. Rezerwat o powierzchni 38,56 ha położony jest na północnym stoku
góry „Kostrza”, na terenie wsi o tej samej nazwie i wsi Rupniów w gminie Limanowa. Utworzony
został dla ochrony dobrze zachowanego starodrzewu i stanowisk rzadkiej paproci – języcznika
zwyczajnego, które są jedynym znanym miejscem występowania tego gatunku na terenie Beskidu
Wyspowego. Rezerwat „Kostrza” został powołany Zarządzeniem nr 5/2001 Wojewody
Małopolskiego z dnia 4 stycznia 2001, aby chronić obszary cenne ze względów przyrodniczych.
24
3.10. Instytucje użyteczności publicznej
Na terenie sołectwa Jodłownik znajdują się następujące instytucje użyteczności publicznej:
Urząd Gminy w Jodłowniku.
Gminna Biblioteka Publiczna w Jodłowniku (budynek Urzędu Gminy) – czytelnia
internetowa otwarta w godzinach pracy bibliotek.
Urząd Pocztowy (Poczta).
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Jodłowniku (Ośrodek Zdrowia).
Straż Pożarna + siedziba Zarządu Gminnego OSP.
Filia Przedszkola w Szczyrzycu.
Zespół Szkół w Jodłowniku (Szkoła Podstawowa i Gimnazjum).
Świetlica środowiskowa socjo-terapeutyczna.
Poza tym w Jodłowniku ma swoją siedzibę koło łowieckie „SZARAK”, które formalnie
powstało w 1947, jednak „pamięta” czasy Romera – który jeszcze wcześniej podjął pracę
łowiecką i angażował w nią miejscowych chłopów. Obecnie liczy 41 członków i gospodaruje na 9
tys. ha, posiada również własną strzelnicę. Angażuje się także w działalność, której celem jest
modernizacja obiektów, a następnie ich przystosowanie do rekreacji i wypoczynku.
Na terenie Jodłownika działa także Koło Gospodyń Wiejskich.
3.11. Komunikacja
Wieś Jodłownik ma dostępność komunikacyjną drogami gminnymi i lokalnymi do innych
miejscowości. Komunikacja publiczna leży w gestii PKS oraz prywatnych przewoźników (busy).
Autobusy oraz busy kursują w Kierunku Limanowej (mniej więcej do 10 kursów), do Krakowa
i Nowego Sącza. Jeśli chodzi o ruch lokalny to kursy odbywają się w kierunku Dobrej, Skrzydlnej,
Szczyrzyca i Tymbarku.
3.12. Gospodarka wodno-ściekowa
Wieś Jodłownik jako jedyna posiada sprawnie funkcjonujący system odprowadzania
i oczyszczania ścieków bytowo gospodarczych, obecnie korzysta z niego ok. 40% mieszkańców.
Długość sieci wodociągowej na tym terenie wynosi 10 km, korzysta z niej ok. 60% mieszkańców.
W przyszłości władze Gminy planują wybudowanie dodatkowych 7 km sieci wodociągowej oraz
13,4 km sieci kanalizacyjnej.
25
IV. ANALIZA SWOT MIEJSCOWOŚCI JODŁOWNIK
Tab. 4.1. Analiza SWOT miejscowości Jodłownik.
MOCNE STRONY
• Siedziba Gminy Jodłownik
• Niewielka odległość od dużych
ośrodków miejskich – Kraków (50 km),
Limanowa (20 km) – warunki dla
turystyki weekendowej
• Bliskie sąsiedztwo z miejscowością
Szczyrzyc, która jest „wizytówką” Gminy
(zabytki, szlaki turystyczne, piesze i
rowerowe itp., centrum życia
kulturalnego, Spółdzielnia „Jodlim”.)
• Bliskie sąsiedztwo z sołectwem Góra Św.
Jana – duże zagłębie owocowe.
Nowoczesne i wysoko rozwinięte sady
jabłoniowe tej miejscowości znane są
całej Polsce
• 15 km odległość od Gminy Tymbarkkrajowego producenta soków
SŁABE STRONY
• Słabo rozwinięta oferta kulturowa – nie
ma możliwości nabycia wytworów
lokalnego rzemiosła
• Brak wystarczającego zaplecza
turystycznego (miejsc noclegowych)
• Większość dróg wymaga gruntownego
remontu
• Emigracja młodych osób do większych
ośrodków miejskich
• Teren nie odkryty turystycznie
• Mała liczba alternatywnych dla rolnictwa
miejsc pracy w samej miejscowości
• Położenie poza obszarem parków
narodowych i krajobrazowych
• Ograniczone środki finansowe Budżetu
Gminy Jodłownik
• Zabytki i atrakcje:
- Zabytkowy kościół z 1585 znajdujący
się na „Szlaku Architektury Drewnianej”
- Koło łowieckie „SZARAK”
• Sprawnie funkcjonujący system
odprowadzania ścieków bytowogospodarczych – oczyszczalnia ścieków
• Duża zaradność i aktywność lokalnych
władz
SZANSE
• Bliskie sąsiedztwo ze wsią Szczyrzyc
• Bliskie sąsiedztwo z „zagłębiem
owocowym” Górą Św. Jana
• Warunki klimatyczno-glebowe do
rozwoju sadownictwa, krzewiarstwa i
hodowli bydła
• Wysokie walory krajobrazowe nie odkryte
przez turystów
• Promocja sołectwa w publikacjach
Gminy Jodłownik, Powiatu
ZAGROŻENIA
• Mała promocja miejscowości
w publikacjach Gminy Jodłownik,
Powiatu Limanowskiego
• Nie otrzymanie wsparcia finansowego
w ramach Programu Współpracy
Transgranicznej RP - RS
• Opóźnienia w wypłacie środków
z Funduszu UE i związane z tym
nadmierne obciążenie budżetu Gminy
Jodłownik
26
Limanowskiego
• Przynależność do Euroregionu TATRY
• Współpraca z miejscowością o zbliżonym
charakterze z terenu Euroregionu Tatry
w ramach Programu Współpracy
Transgranicznej Rzeczpospolita Polska –
Republika Słowacka.
• Podejmowanie dalszych starań o
pozyskanie środków pomocowych UE
dla tutejszego środowiska wiejskiego
• Sprzyjająca polityka regionalna, w tym
adresowana do rozwoju obszarów
wiejskich.
• Przyciągnięcie inwestorów na obszar
miejscowości – nowe miejsca pracy
• Wykorzystanie bliskości rynków
Krakowa i Limanowej dla promocji
sołectwa
• Moda na wyjazdy weekendowe za miasto,
„ucieczka na łono natury” (bliskość
dużych aglomeracji miejskich – Kraków,
Limanowa)
• Obawa lub niechęć mieszkańców do
zakładania własnej działalności
gospodarczej
• Zbyt niski standard oferowanych usług
może zniechęcić turystów do ponownego
odwiedzenia tej miejscowości
• W przypadku szybkiego wzrostu bazy
noclegowej może zaistnieć problem
pozyskania odpowiedniej liczby turystów
• Niewielkie zainteresowanie potencjalnych
inwestorów terenem sołectwa,
wynikające z braku odpowiedniej
promocji i udogodnień dla tego typu
działalności
• Konkurencja sąsiednich miejscowości np.
Szczyrzyca
• Konkurencja miejscowości z sąsiednich
gmin tj. Tymbark, Raciechowice,
Limanowa
• Brak inwestycji kapitałowych
w rolnictwo
• Chęć odkrywania nieznanych obszarów
turystycznie, ze względu na małe
zatłoczenie i bliskość natury
• Obszar o dobrym, ciepłym klimacie,
umożliwia przedłużenie sezonu
o krótkie pobyty zwłaszcza pogodną
jesienią
Źródło: Opracowanie własne.
27
V. OBSZARY STRATEGICZNE I KIERUNKI PRZYSZŁYCH
DZIAŁAŃ ROZWOJOWYCH MIEJSCOWOŚCI JODŁOWNIK
Sołectwo Jodłownik jest bardzo ważną częścią Gminy, ponieważ na jego terenie zlokalizowana
jest większość instytucji użyteczności publicznej jak np. Urząd Gminy, Urząd Pocztowy, Ośrodek
Zdrowia, Biblioteka Gminna, Bank i wiele innych. Tereny Jodłownika to także piękne krajobrazy
będące północno – wschodnią częścią Beskidu Wyspowego, które z roku na rok odwiedza coraz
większa liczba turystów. Stosunkowo niewielka, kilometrowa odległość od Krakowa (50)
i Limanowej (20) umożliwia społeczności miejskiej tych miast oderwanie się od pracy i zgiełku
miasta, dlatego te tereny stanowią doskonałą bazę wypadową nie tylko na weekendy, ale także na
dłuższe pobyty. Turyści spędzający tutaj urlop cenią sobie przede wszystkim spokój, czyste
powietrze i zdrową lokalną żywność. Obecnie zauważa się tendencję mieszkańców miast do
kupowania działek pod budowę domów na terenach wiejskich w celach mieszkalnych, bądź
rekreacyjnych, co dla miejscowości Jodłownik jest szansą, która odpowiednio wykorzystana może
przyczynić się niewątpliwie do rozwoju sołectwa.
Na podstawie analizy SWOT dokonanej w poprzednim rozdziale można zlokalizować obszary
problemowe wsi, które hamują jej rozwój. Do nich należy infrastruktura techniczna,
w szczególności zły stan dróg oraz braki w sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Analiza wykazała
także braki, jeśli chodzi o bazę turystyczną: niewystarczająca liczba miejsc noclegowych, brak
infrastruktury turystycznej oraz słabo rozwinięta oferta turystyczna – na terenie Jodłownika nie
ma możliwości nabycia lokalnego rzemiosła. Niepokojącym zjawiskiem są także emigracje
młodych ludzi do większych ośrodków miejskich, spowodowane głównie brakiem
alternatywnych do rolnictwa miejsc pracy.
Zaniedbania we wskazanych obszarach powstałe na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci wynikają
również z niedoinwestowania, spowodowanego m.in. ograniczeniami budżetu samorządu
lokalnego. Dlatego szansą na przeprowadzenie planowanych inwestycji jest niewątpliwie Program
Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, który umożliwia dofinansowanie inwestycji
realizowanych na terenach wiejskich.
W związku z tym zidentyfikowano kierunki przyszłych działań miejscowości Jodłownik, które
wspomogą jej rozwój.
KIERUNKI PRZYSZŁYCH DZIAŁAŃ W MIEJSCOWOŚCI JODŁOWNIK
I. OBSZAR – „INFRASTRUKTURA TECHNICZNO - SPOŁECZNA”
Cel: Poprawa warunków życia mieszkańców
Zadanie 1.1. Modernizacja dróg gminnych
Zadanie 1.2. Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej
Zadanie 1.3. Budowa i remont chodników w celu poprawienia bezpieczeństwa
i estetyki miejscowości
Zadanie 1.4. Tworzenie nowych miejsc parkingowych i postojowych
Zadanie 1.5. Modernizacja oświetlenia ulicznego
Zadanie 1.6. Modernizacja i remont infrastruktury społecznej
Zadanie 1.7. Modernizacja Placu III Rzeczypospolitej – centrum administracyjno –
usługowe miejscowości i gminy Jodłownik
28
II. OBSZAR „POTENCJAŁ TURYSTYCZNY”
Cel: Stworzenie funkcjonalnego zaplecza turystycznego dla podniesienia atrakcyjności
sołectwa
Zadanie 2.1. Tworzenie korzystnych warunków do powstawania działalności
gospodarczej, w tym w szczególności gospodarstw agroturystycznych
Zadanie 2.2. Wspieranie istniejących gospodarstw ekologicznych,
agroturystycznych
Zadanie 2.3. Wspomaganie rozwoju bazy gastronomicznej
Zadanie 2.4. Promowanie miejscowych produktów: jabłka, śliwki, itp.
Zadanie 2.5. Zasadzenie jodeł w newralgicznych punktach Gminy – wizytówka
(przy Urzędzie Gminy, Szkołach, przystankach autobusowych)
Zadanie 2.6. Budowa kąpieliska i basenu
Zadanie 2.7. Oznaczenie szlaków pieszych
Zadanie 2.8. Utworzenie i oznakowanie ścieżek pieszych i rowerowych z
dokładnym opisem czasu przejścia, bądź przejazdu oraz stopnia trudności
Zadanie 2.9. Wprowadzenie jednolitego systemu oznakowania obiektów atrakcji
turystycznej
Zadanie 2.10. Zamieszczenie obok Urzędu Gminy i w innych centralnych punktach
gminy tablic informacyjnych dotyczących zabytków i atrakcji godnych zobaczenia
i zwiedzenia
Zadanie 2.11. Utworzenie Punktu Informacji Turystycznej (np. w budynku
gminnym, w którym zlokalizowany zostanie Dom Kultury w Jodłowniku), dzięki
któremu potencjalny turysta będzie mógł uzyskać kompleksową i aktualną
informacje o miejscach noclegowych, organizowanych imprezach i oferowanych
atrakcjach turystycznych, a także nabyć pamiątki z Gminy Jodłownik; prace
miejscowych artystów, itp.
Zadanie 2.12. Wykorzystanie istniejącej strony internetowej Gminy Jodłownik,
w celu informowania o ciekawych inicjatywach, imprezach i zdarzeniach jakie
mają miejsce na terenie Jodłownika i innych sołectw na terenie gminy
Zadanie 2.13. Wykonanie profesjonalnych zdjęć zabytków, ciekawych miejsc
w każdej porze roku, a następnie wykonanie widokówek Jodłownika i innych
sołectw
III. OBSZAR „ŻYCIE KULTURALNO – ROZRYWKOWE
MIESZKAŃCÓW”
Cel: Pobudzenie aktywności mieszkańców do czynnego udziału w życiu kulturalnorozrywkowym
Zadnie 3.1. Utworzenie Centrum życia kulturalnego w Jodłowniku – Dom Kultury
Zadanie 3.2. Modernizacja boiska sportowego, znajdującego się w centralnej części
sołectwa
29
Zadanie 3.3. Budowa hali sportowej przy Zespole Szkół Podstawowych w
Jodłowniku
Zadanie 3.4. Utworzenie klubu, w którym młodzież mogłaby spędzać aktywnie
czas (grać w gry planszowe, uczyć się języków obcych lub gry na instrumentach)
Zadanie 3.5. Wygospodarowanie miejsca w celu utworzenia placu zabaw dla dzieci
Zadanie 3.6. Zachęcenie miejscowych przedsiębiorców do sponsorowania
organizacji sportowo – kulturalnych
IV. OBSZAR „RYNEK PRACY I BEZROBOCIE”
Cel: Aktywizacja ludności pozostającej bez pracy – walka z bezrobociem
Zadanie 4.1. Szkolenia w zakresie wykorzystania zdolności i umiejętności
mieszkańców (rzemiosła i rękodzieła artystycznego)
Zadanie 4.2. Szkolenia w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej,
tworzenia małej gastronomii, gospodarstw agroturystycznych, rolnictwa
i sadownictwa ekologicznego, itp.
Zadanie 4.3. Organizowanie spotkań instruktażowych pn. ”Jak skutecznie
poszukiwać pracy i niwelować skutki bezrobocia”
Zadanie 4.4. Inicjatywy władz lokalnych i innych instytucji społecznych
w realizacji projektów finansujących kształcenie i szkolenie mieszkańców
(programu pomocowe UE)
Zadanie 4.5. Próby pozyskania inwertora zewnętrznego w celu stworzenia miejsc
pracy na terenie Jodłownika
30
VI. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH
6.1. Inwestycja główna „Rozbudowa i adaptacja budynku gminnego pod
potrzeby Domu Kultury w Jodłowniku”
Przedmiotem inwestycji jest rozbudowa i adaptacja budynku gminnego pod potrzeby Domu
Kultury w Jodłowniku. Obecnie mieści się w nim tylko Ochotnicza Straż Pożarna (OSP)
w Jodłowniku. Oprócz bazy technicznej dla członków OSP, w budynku znajdują się sale,
w których odbywają się imprezy okolicznościowe, w tym przyjęcia weselne lokalnej społeczności.
Rys. 6.1.1. Budynek gminny, który jest przedmiotem inwestycji.
Źródło: Wykonanie własne.
Zrealizowanie inwestycji pozwoli na optymalne wykorzystanie budynku gminnego, znajdującego
się w sąsiedztwie Urzędu Gminy w Jodłowniku. Niewielkie modyfikacje obiektu pozwolą na
stworzenie centrum życia kulturalnego – Domu Kultury w Jodłowniku, z którego będą mogli
korzystać wszyscy mieszkańcy Gminy. Dzięki inwestycji zostanie również unowocześnione
zaplecze kuchenne i magazynowe sali okolicznościowej, powstaną także nowe pomieszczenia
z przeznaczeniem na usługi społeczne i komercyjne. Należy również zaznaczyć, że nowo
powstała cześć budynku, a także ta już funkcjonująca będzie przyjazna dla osób
niepełnosprawnych, ponieważ przyjęte rozwiązania konstrukcyjne niwelują wszelkie
niedogodności jakie może napotkać osoba niepełnosprawna ruchowo.
Stan istniejący – dane techniczne:
Powierzchnia zabudowy budynku istniejącego:
Powierzchnia użytkowa budynku istniejącego:
264,30 m2
553,45 m2
Parter
Sprzęt techniczny straży znajduje się w pomieszczeniach garażowych (w tzw. przyziemiu),
w magazynie usytuowanym w północno-wschodniej części budynku oraz w pomieszczeniu
biurowo-magazynowym. Wjazdy do wcześniej wspomnianych garażów, w liczbie trzy oraz
główne wejście do budynku znajdują się również od strony północno-wschodniej. W przyziemiu,
obok klatki schodowej, która prowadzi na kolejne dwie kondygnacje, mieszczą się sanitariaty
(część południowo-wschodnia).
31
I piętro
Na pierwszym piętrze budynku znajdują się pomieszczenia balowe, kuchnia oraz dwa zaplecza
magazynowe.
II piętro
Drugie piętro zajmują dwa pomieszczenia balowe usytuowane po przeciwnych stronach
wewnętrznego korytarza od klatki schodowej, pomieszczenia magazynowe oraz biuro.
Wymieniony korytarz prowadzi do części nie wykończonej, z widoczną konstrukcją dachu oraz
nie otynkowanej ściany szczytowej. Strop przy klatce schodowej na obu kondygnacjach stanowi
wylewaną płytę żelbetową, przy czym strop nad drugą kondygnacją istnieje tylko w części
wykończonej. Stolarka okienna (drewniana) znajduje się w złym stanie technicznym. Balustrada
schodów w konstrukcji drewnianej, natomiast posadzki wykonane są z lastrika, w części
kuchennej z terakoty podłogowej. Ponadto budynek posiada wewnętrzną instalację wodociągową,
kanalizacyjną, elektroenergetyczną, system wentylacji grawitacyjnej oraz mechanicznych (kuchnia)
i klimatyzacyjne w zespole zamontowanych klimatyzatorów. Okładzinę zewnętrzną stanowi tynk
cementowy.
Stan projektowany – dane techniczne:
Powierzchnia zabudowy budynku po rozbudowie
Powierzchnia użytkowa w rozbudowanej części budynku:
421,41 m2
247,42 m2,
w tym:
parter
pierwsze piętro
Powierzchnia użytkowa budynku po rozbudowie
Kubatura budynku po rozbudowie
122,73 m2
124.69 m2
800,87 m2
4 840,0 m2
Rozbudowa budynku gminnego polega na wykonaniu dodatkowych pomieszczeń od strony
północno-zachodniej i południowo-zachodniej, dopasowaniu do istniejących wysokości
kondygnacji, a także wykonaniu pokrycia dachowego nad częścią budynku od strony północnozachodniej i tarasu widokowego od strony południowo-zachodniej.
ROZWIĄZANIA FUNKCJONALNE
Parter
W przyziemiu projektuje się punkt sprzedaży prasy wraz z zapleczem socjalnym
i magazynowym, pomieszczenie biblioteki z zapleczem socjalnym (obecnie biblioteka znajduje się
w budynku Urzędu Gminy), pomieszczenie kotłowni dla urządzeń technicznych wymiennika
i pompy ciepła, oraz zaplecze magazynowe dla potrzeb kuchni wraz z windą towarowo-osobową
i maszynownią.
I piętro
Na pierwszym piętrze w rozbudowanej części (strona południowo-zachodnia) będzie usytuowane
zaplecze kuchni, w skład którego wchodzą następujące pomieszczenia: pokój socjalny personelu
kuchni, zmywalnia brudnych naczyń, rozdzielnia kelnerska, pomieszczenie do zmywania warzyw,
wyparzalnia jaj, pomieszczenie lodówek oraz przedsionek windy. Ponadto część balowa
istniejącego budynku (strona północno-zachodnia) będzie poszerzona o nowe pomieszczenie
z tym samym przeznaczeniem. Na pierwszym piętrze planuje się także przebudowę dwóch
istniejących pomieszczeń zaplecza kuchni na pomieszczenia sanitarne, przy czym jedno będzie
dostępne z pokoju socjalnego kuchni, natomiast drugie funkcjonujące jako wc dla kobiet.
II piętro
32
Drugie piętro stanowi przebudowę istniejących pomieszczeń na cele jednej sali balowej oraz
przebudowę jednego z magazynów na cele wc dla mężczyzn. Planuje się również wykucie
w istniejącej ścianie szczytowej (od strony południowo-zachodniej) dwóch przejść na poziom
tarasu widokowego. Kondygnacja nowego skrzydła budynku przewiduje dopasowanie się
poziomem z istniejącymi stropami.
Projekt przewiduje również wyburzenie części stropu nad pierwszym piętrem (część północnowschodnia budynku) oraz podciągu żelbetowego opartego na słupach kondygnacji pierwszego
piętra i ściany zewnętrznej szczytowej. Po usunięciu stropu oraz ścian działowych, pomieszczenia
balowe drugiego piętra uzyskają pustkę nad pierwszym piętrem, dlatego też po wyburzeniu ścian
działowych w ich miejsce planuje się zamontowanie balustrady stalowej.
OPIS ZMIAN W CZĘŚCI ISTNIEJĄCEJ
Parter
W przyziemiu planowane jest wymontowanie, zamurowanie okna, drzwi zwykłych i drzwi
garażowych występujących w elewacji południowo-zachodniej, a następnie wykonanie ściany
konstrukcyjnej nowego skrzydła budynku. Ponadto w miejscu istnienia w/w drzwi ma powstać
dojście do nowego pomieszczenia wymiennikowni, do którego zostanie przeniesiony istniejący
przyłącz wodociągowy, zlokalizowany obecnie w pomieszczeniu technicznym OSP. Projekt
zakłada również wyburzenie istniejącego układu ścianek działowych w pomieszczeniu wc (część
południowo-wschodnia) i postawienie nowych do funkcji wc m in. dla osób poruszających się na
wózkach inwalidzkich. Przewiduje się także wymianę istniejącej balustrady schodów
zewnętrznych, na nową w konstrukcji stalowej, zdolną do przeniesienia obciążeń platformy
schodowej dla osób niepełnosprawnych.
I piętro
W byłych pomieszczeniach zaplecza wymurowane zostaną kabiny wc, poprzez ścianki działowe
6,5 cm do wysokości 240 cm. Ponadto, poprzez wyburzenie ścianki z obecnie założonymi
drzwiami wejściowymi oraz cofnięcie ścianki z drzwiami do wnętrza pomieszczenia ulegnie
przebudowie wejście planowanego wc dla kobiet. Okna w ścianie zewnętrznej pomieszczeń wc
zostaną zmniejszone w poziomym wymiarze do wielkości 90 cm. W celu połączenia
pomieszczenia wc personelu kuchni z zapleczem socjalnym, w nowym skrzydle budynku,
planowane jest przebicie w ścianie zewnętrznej, przy czym istniejące drzwi wejściowe od strony
klatki schodowej zostaną zlikwidowane, a następnie zamurowane. Z istniejącej klatki schodowej
projektuje się przejście do nowej części budynku, poprzez wyburzenie dwóch otworów
drzwiowych w istniejącej ścianie szczytowej. Powierzchnia sali balowej zostanie powiększona
poprzez przebicie przez istniejącą ścianę zewnętrzną (strona południowo-zachodnia) w miejscach
okien, od podłogi do wysokości istniejących nadproży okiennych. Jedno z okien od strony
elewacji południowo-zachodniej zostanie wymontowane, a następnie zamurowane. Zlikwidowana
będzie również istniejąca zabudowa kuchni ze ścianek działowych 6,5 cm, a razem z nią posadzka
kuchni w postaci wylewki zbrojnej z terakotą podłogową. Na całej powierzchni sali balowej wraz
z nową częścią dobudowy oraz na klatce schodowej planuje się wykonanie nowej posadzki
z płytek ceramicznych podłogowych z atestem na właściwości antypoślizgowe.
II piętro
W związku z budową tarasu widokowego od strony ściany szczytowej, części południowowschodniej, planuje się przebicie w istniejącej zewnętrznej ścianie, dwóch otworów drzwiowych,
wraz z jednoczesnym uzupełnieniem likwidowanego otworu okiennego. Pomieszczenie obecnie
funkcjonujące jako magazyn zostanie zaadoptowane na wc dla mężczyzn, poprzez zabudowę
ścianek działowych o grubości 6,5 cm na wysokość 240 cm. Ściany działowe wzdłuż korytarza
będą usunięte w celu powiększenia pomieszczenia balowego (północno-wschodnia część piętra).
Planuje się także poszerzenie istniejących otworów drzwiowych w ścianie nośnej o 60 cm z obu
stron. Istniejące kominy wentylacji grawitacyjnej pomieszczenia balowego pierwszego piętra
33
zostaną zlikwidowane, a miejsce po nich zostanie uzupełnione blachą identyczną, jak ta która
stanowi pokrycie dachu.
Część stropu nad pierwszym piętrem od północno-wschodniej ściany szczytowej do pierwszego
słupa będzie usunięte wraz z żelbetowym podciągiem. W ten sposób pomieszczenie drugiego
piętra – sala balowa uzyska pustkę nad dolną kondygnacją, dlatego też będzie ograniczone
stalową balustradą. W tym miejscu projektowany jest także podwieszany na stalowym stelażu
sufit, wykonany w systemie Rigips, z płyt gipsowo-kartonowych ognioodpornych.
W części klatki schodowej (obok wejścia do sali balowej) w istniejącym stropie wykonane
zostanie przebicie o wymiarach 80 cm x 80 cm oraz dla potrzeb dojścia do wieży obserwacyjnej
planuje się zamontowanie klamer na ścianie.
34
Tab. 6.1.3. Zestawienie pomieszczeń części nowo powstałej oraz już istniejącej,
zmodernizowanej.
PARTER
L.p.
1.
I PIĘTRO
II PIĘTRO
Wiatrołap
Nazwa pomieszczenia
Sala balowa
Sala balowa
2.
3.
4.
Biblioteka
Pokój socjalny
Przedsionek wc
Pomieszczenie lodówek
Mycie warzyw
Wyparzalnia jaj
Przedsionek wc męski
WC
WC
5.
6.
7.
8.
WC
Szatnia personelu kuchni
Przedsionek windy
Maszynownia
Przedsionek windy
Kuchnia
Rozdzielnia kelnerska
Zmywalnia naczyń
-
9.
10.
11.
12.
13.
Magazyn podręczny kuchni
Pokój socjalny
Przedsionek wc
WC
Magazyn opakowań
Pomieszczenie socjalne
Przedsionek wc
WC
Przedsionek wc damskie
WC
-
14.
15.
16.
17.
Punkt sprzedaży prasy
Przedsionek wc
WC
WC dla niepełnosprawnych
WC
-
-
18.
Wymiennikownia
-
-
Źródło: Opracowanie własne na podstawie projektu technicznego.
DOSTĘPNOŚĆ DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Zarówno nowo powstała część budynku jak i już istniejąca w trakcie rozbudowy zostanie
przystosowana do potrzeb osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Dzięki wykonaniu
pochylni o spadku 6%, zniwelowane będą wszelkie progi wejść publicznych do budynku. Planuje
się także wykonanie nowej balustrady na istniejącej klatce schodowej wewnątrz budynku, w celu
dostosowania wymaganej szerokości biegu do wymiaru 120 cm oraz zapewnienia odpowiedniej
nośności dla montażu platformy schodowej na wózki inwalidzkie. Na parterze powstanie także
pomieszczenie wc, dostosowane specjalnie dla osób niepełnosprawnych.
ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOŻAROWE
Budynek gminny po rozbudowie będzie zaliczony do kategorii zagrożenia ludzi ZLI (w myśl
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury, z dnia 12.04.2002 r., w sprawie warunków technicznych
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690) i jako
budynek niski, odznacza się klasą odporności pożarowej B. Stanowi on dwie strefy pożarowe,
a mianowicie: istniejący budynek z częścią dobudowanej sali balowej oraz nowa dobudowa. Obie
strefy posiadają odrębne drogi ewakuacyjne, przy czym strefa z pomieszczeniami sali balowej
posiada dodatkowe wyjście ewakuacyjne ze schodami zewnętrznymi o szerokości biegu 120 cm,
w północno-zachodniej części budynku.
35
W celu jak najskuteczniejszego ograniczenia wystąpienia pożaru, do wykończenia wnętrz planuje
się użycie materiałów trudno zapalnych, w postaci gołych tynków na ścianach i wykładziny
z terakoty ściennej i podłogowej.
6.2. Inne planowane inwestycje do realizacji w latach 2007-2013 na terenie
Jodłownika
Oprócz inwestycji głównej zgłaszanej do dofinansowania z PROW, działanie „Odnowa i rozwój
wsi” na terenie sołectwa w latach 2007-2013 planowane są następujące inwestycje:
Odnowa centrum wsi Jodłownik (Modernizacja Placu III Rzeczypospolitej,
modernizacja boisk sportowych, modernizacja oświetlenia, itp.) Planowane lata realizacji:
2008-2009.
Budowa hali sportowej przy Zespole Szkół Podstawowych w Jodłowniku.
Planowane lata realizacji: 2009-2010.
Budowa otwartych stref rekreacji na terenie Jodłownika. Planowane lata realizacji:
2009-2010.
Modernizacja dróg gminnych na terenie Jodłownika. Planowane lata realizacji: 20092013.
Budowa Gminnego Centrum Informacji Turystycznej wraz z systemem
jednolitego oznakowania obiektów atrakcji turystycznej. Planowane lata realizacji:
2008-2009.
Budowa i modernizacja sieci wodociągowej. Planowane lata realizacji: 2008-2013.
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w zlewni nr 2 (Wilkowisko, Jodłownik,
Janowice, Kostrza, Szyk) oraz budowa oczyszczalni ścieków. Planowane lata
realizacji: 2008-2013.
36
VAT 22%
Wartość brutto
3 000,00
10 000,00
6 000,00
660,00
2 200,00
1 320,00
3 660,00
12 200,00
7 320,00
808 403,17 177 848,70
35 157,52
7 734,65
138 888,11 30 555,38
82 127,00 18 067,94
56 998,51 12 539,67
44 369,68
9 761,33
132 623,17 29 177,10
73 431,69 16 154,97
64 632,10 14 219,06
986 251,87
42 892,17
169 443,49
100 194,94
69 538,18
54 131,01
161 800,27
89 586,66
78 851,16
1. Roboty ogólnobudowlane
1.1. Fundamenty
1.2. Ściany murowane i nadproża żelbetowe
1.3. Szyb windowy
1.4. Stropy, wieńce i belki żelbetowe
1.5. Konstrukcja i pokrycie dachu, taras II piętra
1.6. Podłogi i posadzki
1.7. Tynki i okładziny wewnętrzne sam
1.8. Stolarka okienna i drzwiowa
ROK 2008 – 1 005 976,90 PLN BRUTTO
ZAKRES RZECZOWY PROJEKTU - 1 185 169,35 PLN BRUTTO
1. Koszty opracowania Planu Odnowy Miejscowości
2. Koszty przetargu
3. Koszty promocji projektu
PRACE PRZYGOTOWAWCZE - 23 180,00 PLN BRUTTO
Wartość netto
KOSZTY KWALIFIKOWANE
Tab. 7.1.1. Nakłady inwestycyjne na realizację projektu.
7.1. Nakłady inwestycyjne na realizację projektu
VII. ANALIZA FINANSOWA PRZEDSIĘWZIĘCIA
IV kw. 2007 r.
II kw. 2008 r.
II kw. 2008 r.
Czas realizacji
od II kw. 2008 r.- do IV kw.
2009 r.
37
16 168,06
Koszty inspektora nadzoru
2 879,98
Koszty inspektora nadzoru
633,60
13 348,93
6 200,66
5 057,00
1 764,48
326,78
18 330,86
5 876,64
11 943,29
127,01
383,92
3 556,97
5 712,51
11 283,43
3 011,15
3 806,46
13 842,07
1 982,97
3 513,58
74 025,87
34 385,49
28 043,38
9 784,84
1 812,15
101 652,99
32 588,66
66 230,99
704,34
2 128,99
19 725,03
31 678,48
62 571,74
16 698,21
21 108,53
76 760,56
10 996,46
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych w kosztorysie.
RAZEM KOSZTY KWALIFIKOWANE PROJEKTU – 1 208 349,35 PLN BRUTTO
60 676,94
28 184,83
22 986,38
8 020,36
1 485,37
83 322,13
26 712,02
54 287,70
577,33
1 745,08
2. Instalacje sanitarne
2.1. Instalacja kanalizacji sanitarnej i technologicznej
2.2. Instalacja wody ciepłe, zimnej i cyrkulacji
2.3. Biały montaż
2.4. Instalacja gazu
3. Instalacja elektryczna
3.1. Zasilanie główne i montaż rozdzielni
3.2. Instalacja elektryczna
3.3. Instalacja połączeń wyrównawczych
3.4. Instalacja odgromowa
ROK 2009 – 179 192,45 PLN BRUTTO
25 965,97
51 288,31
13 687,06
17 302,07
62 918,49
9 013,49
1.9. Stropy podwieszone z płyt gipsowo-kartonowych
1.10. Roboty ślusarsko-kowalskie
1.11. Roboty malarskie
1.12. Schody ewakuacyjne
1.13. Ocieplenie ścian zewnętrznych
1.14. Roboty zewnętrzne - chodniki
od II kw. 2008 r. do IV kw. 2009 r.
38
4.
3.
2.
1.
L.p.
Rok 2008
%
256 374,23
769 122,67
100%
25%
75%
0,30% 1 025 496,90 84,87%
100% 1 025 496,90
25%
75%
302 087,35
906 262,00
Razem lata
100% 1 208 349,35
25%
75%
%
179 192,45 14,83% 1 208 349,35
179 192,45
44 798,12
134 394,33
Rok 2009
KOSZTY KWALIFIKOWANE
%
Źródło: Opracowanie własne na podstawie wytycznych z PROW.
3 660,00
3 660,00
915,00
2 745,00
Rok 2007
Tab. 7.2.1. Źródła finansowania projektu.
Ogółem kwota
projektu
Program Rozwoju
Obszarów
Wiejskich (dotacja)
Budżet Gminy
Jodłownik
Ogółem kwota
kwalifikowana
projektu
Źródło
finansowania
projektu
7.2. Źródła finansowania projektu
100%
100%
25%
75%
Razem
%
39
VIII. PODSUMOWANIE
Realizacja inwestycji „Rozbudowa i adaptacja budynku gminnego pod potrzeby Domu
Kultury w Jodłowniku” przyczyni się do rozwoju życia kulturowego, nie tylko w sołectwie
Jodłownik ale również w całej Gminie Jodłownik, gdyż będzie służyć wszystkim mieszkańcom
gminy. Mieszkańcy Beskidu Wyspowego będą mieli szansę pełniejszego skorzystania z dorobku
kulturalnego jaki niesie za sobą współczesna gospodarka, przy zachowaniu własnej odrębności
kulturowej. Należy zaznaczyć, że mieszkańcy Gminy Jodłownik prowadzą bardzo aktywne życie
kulturalne, ich zaangażowanie w pracę organizacyjne różnych uroczystości i przedsięwzięć jest
godne podziwu, tym bardziej, że Gmina nie posiada Domu Kultury. Działalność kulturalna
prowadzona jest głównie w świetlicach wiejskich i szkolnych, Bibliotece Publicznej oraz w jej
filiach. Na terenie Gminy Jodłownik organizowane są cyklicznie różne imprezy okolicznościowe
o charakterze gminnym, a także powiatowym. Głównym ich celem jest podtrzymywanie tradycji
różnego rodzaju (np. kolędowanie, wykonywania palm wielkanocnych, zdobienie pisanek,
patriotycznych), a także prezentowanie dorobku kulturalnego Gminy – zespołów ludowych.
Władze Gminy oraz jej mieszkańcy podejmują szereg działań mających na celu promowanie
Gminy Jodłownik, w tym również wytworów i produktów z tego terenu. W skuteczny sposób
pielęgnują tradycje i dbają o ich trwałość przekazując młodszym pokoleniom swój dorobek
kulturowy. Ich zaradność i umiejętność zainteresowania dzieci i młodzieży różnymi
przedsięwzięciami, skutecznie przekłada się na liczbę uczestników poszczególnych konkursów
takich jak np. konkurs fotograficzny, którego celem jest ukazanie piękna Gminy Jodłownik.
Dom Kultury usytuowany w centrum administracyjno – usługowym gminy, obok Urzędu Gminy
Jodłownik, będzie skupiał różne przedsięwzięcia kulturalne, które aktualnie są „porozrzucane”
w różnych obiektach użyteczności publicznej (szkołach, świetlicach wiejskich, bibliotece i jej
filiach). Możliwe będzie także organizowanie nowych kółek zainteresowań, przeznaczonych dla
dzieci i młodzieży, a w miarę potrzeb, także dla osób starszych, które w sposób aktywny
chciałyby spędzać wolny czas. Idąc za przykładem innych miejscowości, również w Domu
Kultury w Jodłowniku mogą być organizowane kursy językowe, komputerowe, jak również
szkolenia specjalistyczne dla rolników i właścicieli firm z terenu gminy, w zakresie
przedsiębiorczości, systemów finansowo-podatkowych oraz zasad ubiegania się o środki
pomocowe z UE. Według planu na parterze budynku mieścić się będzie również punkt sprzedaży
prasy, który do czasu utworzenia profesjonalnego Centrum Informacji Turystycznej, może służyć
jako Punkt Informacji Turystycznej. Zmodernizowane pomieszczenia sali okolicznościowej oraz
unowocześnione zaplecze kuchenne i magazynowe niewątpliwie wpłyną na życie kulturalne
mieszkańców gminy.
Podsumowując, zrealizowanie inwestycji pozwoli na optymalne wykorzystanie budynku
gminnego. Niewielkie modyfikacje budowli pozwolą na stworzenie centrum życia kulturalnego –
domu kultury, z którego będą mogli korzystać wszyscy mieszkańcy z terenu gminy. Dzięki
inwestycji zostanie również unowocześnione zaplecze kuchenne i magazynowe sali balowej,
powstaną także nowe pomieszczenia z przeznaczeniem na usługi społeczne i komercyjne. Należy
również zaznaczyć, że nowo powstała cześć budynku, a także ta już funkcjonująca będzie
przyjazna dla osób niepełnosprawnych, ponieważ przyjęte rozwiązania konstrukcyjne niwelują
wszelkie niedogodności jakie może napotkać osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim.
Ważnym zaznaczenia jest również fakt, że koszty inwestycji są stosunkowo niewielkie, biorąc pod
uwagę zakres rzeczowy inwestycji oraz korzyści społeczne. Koszty budowy nowego obiektu Domu Kultury w Jodłowniku byłyby znacznie wyższe. Natomiast budynek już istniejący wymaga
zastosowania nowych rozwiązań, dzięki którym te wszystkie przedsięwzięcia wyżej wymienione
będą mogły być zrealizowane. Decydujące znaczenie dla realizacji projektu i jego powodzenia ma
niewątpliwie dofinansowanie z programu PROW.
40
IX. LITERATURA
1. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Jodłownik na lata 2007-2013.
2. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Jodłownik, Jodłownik 2004 r.
3. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, Warszawa, czerwiec
2007 r.
4. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 – materiał informacyjny,
Warszawa, listopad 2006 r.
5. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Jodłownik na lata 2004-2015, Nowy Sącz,
listopad 2004 r.
6. Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Jodłownik na lata 2004-2011 wraz z prognozą do
roku 2015, Nowy Sącz, listopad 2004 r.
7. Projekt architektoniczno – budowlany p.n. „Rozbudowa budynku (OSP) w Jodłowniku”.
8. Kosztorys inwestorski.
9. Materiały promocyjne Gminy Jodłownik.
10. Strategia Rozwoju Gminy Jodłownik (Synteza studium i perspektyw rozwoju), Kraków,
1998 r.
11. Strategia Rozwoju Turystyki Wiejskiej w Gminie Jodłownik, grudzień 2003 r.
12. Program Rozwoju Opieki Zdrowotnej dla Gminy Jodłownik, Jodłownik 2006 r.
13. Strony internetowe: www.jodlownik.iap.pl, www.powiat.limanowa.pl.
41

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI JODŁOWNIK

Transkrypt

Podobne dokumenty

Pobierz artykuł - odkryj Beskid Wyspowy

Wszystkim mieszkańcom naszej gminy składam

Czas na pracę

Pobierz artykuł - Odkryj Beskid Wyspowy

Zbiórka zużytych opon samochodowych

gminy jodłownik - Gmina Jodłownik