D - Sąd Okręgowy w Toruniu

IX Ka 263/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 czerwca 2015 r.
Sąd Okręgowy w Toruniu w Wydziale IX Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący – S. S.O. Rafał Sadowski
Sędziowie: S.O. Aleksandra Nowicka (spr.)
S.O. Barbara Plewińska
Protokolant st. sekr. sąd. Magdalena Maćkiewicz
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Toruniu Barbary Dryzner
po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2015r.
sprawy C. R. oskarżonego z art. 244 kk
na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego
od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 10 lutego 2015 r., sygn. akt II K 1088/14
I. zmienia zaskarżony wyrok w pkt 1. ten sposób, że w miejsce orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia
wolności, po zastosowaniu art. 58§3 kk na mocy art. 244 kk i art. 34§1 kk w zw. z art. 35§1 kk wymierza oskarżonemu
C. R. karę 3 (trzech) miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy
na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie;
II. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
III. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym, a wydatkami obciąża
Skarb Państwa.
IX Ka 263/15
UZASADNIENIE
C. R. został oskarżony o to, że w dniu 1 października 2014 r. w miejscowości W. kierował rowerem po drodze
publicznej, czym nie zastosował się do orzeczenia wyroku Sadu Rejonowego w G.z dnia (...) o sygn.. akt (...)środka
karnego w postaci zakazu prowadzenia rowerów na okres lat 3 obowiązującego w okresie od 8 maja 2012r. do 8 maja
2015r.,
tj. o przestępstwo z art. 244 kk.
Sąd Rejonowy w Grudziądzu wyrokiem z 10 lutego 2015 r., sygn. akt II K 1088/14, uznał oskarżonego C. R. za winnego
popełnienia zarzucanego mu czynu, tj. występku z art. 244 kk, za co, na podstawie tego przepisu, wymierzył mu karę
3 miesięcy pozbawienia wolności.
Sąd zwolnił oskarżonego od opłaty sądowej i wydatków postępowania, którymi obciążył Skarb Państwa.
Apelację od powyższego wyroku wniósł oskarżony, który zaskarżył go w zakresie rozstrzygnięcia o karze.
W uzasadnieniu apelacji wskazał, że opiekuje się, wymagającymi szczególnej pomocy rodzicami. Dołączył
dokumentację medyczną dotyczącą matki G. R..
Wskazując na powyższe, oskarżony wniósł o zmianę kary bezwzględnej pozbawienia wolności na karę ograniczenia
wolności.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja oskarżonego zasługuje na uwzględnienie.
Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe, dokonał trafnej oceny dowodów i subsumcji.
Wymierzona kara jest jednak zbyt surowa. Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku eksponował głównie okoliczności
obciążające, jakimi są: niepoprawność oskarżonego, jego uprzednia karalność oraz brak „usprawiedliwionego
powodu, aby poruszać się rowerem wbrew zakazowi”. Sąd Okręgowy nie neguje wagi tych okoliczności.
Jednakże przy ustalaniu wymiary kary należy uwzględnić także okoliczności łagodzące. Do takich okoliczności
niewątpliwie należy przyznanie się oskarżonego do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyrażona skrucha. W
szczególności jednak należy mieć na uwadze realny stopień społecznej szkodliwości czynu – zwłaszcza w porównaniu
do podobnych przestępstw, które w istocie należą do nagminnych. Ta ostatnia okoliczność ma wprawdzie charakter
obciążający, ale pozwala także stwierdzić, że orzeczenie kary bezwzględnego pozbawienia wolności wobec osoby nie
respektującej zakazu prowadzenia rowerów – jest orzekana tylko w przypadkach szczególnych.
Stwierdzić należy, opierając się na doświadczeniu życiowym i procesowym, że osadzenie skazanego w zakładzie
karnym również nie przyniesie resocjalizacyjnego skutku. Eksponowanie izolacyjnej funkcji kary ma istotne znaczenie
w przypadku groźnych przestępców, ale nie w przypadku, gdy mamy do czynienia z osobą nie respektującą zakazu
poruszania się rowerem.
Sąd Rejonowy uznał, że taką szczególną okolicznością wskazująca na konieczność wymierzenia oskarżonemu kary
izolacyjnej jest jego niepoprawność, wynikająca z faktu popełnienia już wcześniej przestępstw w tym podobnego
czynu. Zgodzić się można ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że taka postawa rodzi poważną wątpliwość, co do
pozytywnej prognozy wobec oskarżonego, a więc także, co do możliwości warunkowego zawieszenia kary pozbawienia
wolności wobec niego. Z drugiej strony nie wykazano też by oskarżony wymagał aż tak intenstywnego oddziaływania
penitencjarnego. W tym kontekście konstatacja Sądu Rejonowego, że oskarżony jest niepoprawny i tylko kara
bezwzględna pozbawienia wolności może odnieść skutek prewencyjny, nie jest trafna. Oskarżony nie jest osobą
wysoce zdemoralizowaną - wyraził też skruchę i zrozumiał niewłaściwość swojego postępowania. Kara ta jest
nieproporcjonalna do winy oskarżonego.
Z uwagi na to, Sąd odwoławczy zmienił pkt I zaskarżonego wyroku w ten sposób, że wymierzył oskarżonemu karę
3 miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, dozorowanej pracy na cele społecznej
w placówce użyteczności publicznej w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym. Sąd Okręgowy uznał, że
taka kara będzie adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu – także
przy uwzględnieniu tej niewątpliwie istotnej okoliczności obciążającej, jaką była swoista „recydywa” oskarżonego.
Oskarżony, pracując dla dobra lokalnej społeczności, jeszcze wyraźniej odczuje, że popełnianie przestępstw jest
karygodne i wiąże się z realną dolegliwością. Wymiar 20 godzin tygodniowo przez 3 miesięcy jest dość wysoki, z uwagi
na występujące w sprawie okoliczności obciążające, lecz nie może być uznany za zbyt surowy. Oskarżony będzie mógł
kontynuować prace dorywcze, co umożliwi mu utrzymanie siebie i pomoc rodzicom, a po znalezieniu stałej pracy
będzie mógł ubiegać się o zmianę sposobu wykonywania kary przez potrącenie części dochodu. Kara ograniczenia
wolności umożliwi, więc oskarżonemu normalne życie, a jednocześnie będzie miała duży efekt wychowawczy i
ogólnoprewencyjny. Wprawdzie jest to formalnie "kara łagodniejszego rodzaju", co pozornie może prowadzić do
wniosku, iż z samej swojej natury będzie ona mniej skuteczna aniżeli kara pozbawienia wolności, ale trudno wręcz
przecenić wychowawczy charakter tej kary wobec drobnych przestępców.
W związku z tym sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok co do rodzaju orzeczonej kary. Jeżeli oskarżony nie podda
się rygorom tej kary, to musi mieć świadomość, że kara ta zostanie wówczas zamieniona na karę pozbawienia wolności
i trafi on do zakładu karnego; będzie to zależało jednak wyłącznie od jego postawy.
Zważywszy, że Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu uchybień mogących stanowić bezwzględne
przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok
został utrzymany w mocy. Na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk, mając na uwadze trudną sytuację
materialną oskarżonego, Sąd zwolnił go od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym,
całością wydatków obciążając Skarb Państwa.