WIADOMOŚCI - INFORMACJE

WIADOMOŚCI - INFORMACJE - OPINIE
nr 6/2013
W NUMERZE:
Wybierz
numer strony
PROW 2007-2013 .................................................... 2
Szkolenia ................................................................ 3
Produkcja roślinna .................................................
4
Produkcja zwierzęca ............................................... 7
Zdrowych i radosnych
Świąt Wielkiej Nocy
wszystkim Czytelnikom
Newslettera życzy
redakcja
PROW 2007-2013
Nabory wniosków w ramach
PROW 2007-2013
Nazwa działania
Modernizacja gospodarstw rolnych
Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiostw
Zwiększenie wartości dodanej podstawowej
produkcji rolnej i leśnej
Korzystanie z usług doradczych
przez rolników i posiadaczy lasów
Terminy naborów
27 marca – 23 kwietnia 2013 r.
15 – 26 kwietnia 2013 r.
29 kwietnia – 24 maja 2013 r.
Nabór ciągły do wyczerpania środków
finansowych, ale nie później niż do
31 grudnia 2013 r.
Uczestnictwo rolników w systemach jakości Nabór ciągły do wyczerpania środków
żywności
finansowych, ale nie później niż do
31 grudnia 2013 r.
Grupy producentów rolnych
Nabór ciągły do wyczerpania środków
finansowych
Aktualnie istnieje także możliwość przystąpienia do Programu Rolnośrodowiskowego, objętego PROW 2007-2013. Wiąże się to z podjęciem przez rolnika 5-letniego zobowiązania do realizacji w swoim gospodarstwie wymogów Programu
Rolnośrodowiskowego, w zamian za coroczną płatność, której wysokość uzależniona jest od rodzaju przyjętych wymogów.
Wnioski o płatność rolnośrodowiskową składane są corocznie w biurach powiatowych ARiMR, w terminie składania wniosków o dopłaty bezpośrednie.
Warunkiem przystąpienia do Programu Rolnośrodowiskowego jest opracowanie Planu działalności rolnośrodowiskowej, przy udziale uprawnionego doradcy.
Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do kontaktu
z doradcami rolnośrodowiskowymi zatrudnionymi
w Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego.
Powrót
do spisu treści
2
POMORSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO
W GDAŃSKU, ODDZIAŁ W STARYM POLU
organizuje dla wszystkich chętnych rolników kurs pt.
„Integrowana produkcja roślin rolniczych
oraz roślin warzywnych”.
Jest to 2-dniowe szkolenie zakończone uzyskaniem stosownego zaświadczenia.
Zaświadczenie to wymagane jest do ubiegania się o wydanie certyfikatu IP.
Szkolenia
Cena kursu 270,00 zł brutto.
Producenci, który uzyskali certyfikaty IP, korzystający z działania „Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności”, mogą przez okres 5 lat ubiegać
się o zwrot kosztów, maksymalnie do wysokości 2750 zł rocznie.
Informacji nt. kursu udziela:
Monika Najduk, tel. (55) 270 11 37; (55) 270 11 00
e-mail: [email protected]
Szczegółowe informacje na temat integrowanej produkcji znajdują się na stronie
Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi:
http://www.minrol.gov.pl/pol/Jakosc-zywnosci/Integrowana-Produkcja/
Powrót
do spisu treści
3
Zalecenia na kwiecień
Zboża:
Produkcja roślinna
W
4
tym miesiącu, przy sprzyjających warunkach agrometeorologicznych, rośliny
zbożowe mogą bardzo szybko przechodzić w fazę początku strzelania w źdźbło.
Dlatego też należy często lustrować plantacje, aby w odpowiednim terminie zastosować odpowiedni fungicyd, regulator wzrostu oraz drugą dawkę nawożenia
azotowego.
Na plantacjach pszenicy ozimej, uprawianej po roślinach kłosowych, w okresie
od początku fazy strzelania w źdźbło do fazy I-go kolanka, należy przystąpić do
zwalczania chorób podstawy źdźbła (łamliwość źdźbła i fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni) oraz septoriozy paskowanej liści. Przypominamy, że septoriozę zwalczamy już od fazy krzewienia, (kiedy jeszcze nie jesteśmy w stanie
stwierdzić porażenia roślin przez grzyba wywołującego tę chorobę) do końca fazy
kłoszenia.
W ochronie przeciwgrzybowej pszenicy ozimej należy pamiętać, aby podczas chłodnej wiosny stosować fungicydy z grupy chemicznej morfolin,
benzimidazoli lub ketoamin. Można też użyć fungicydów dwu- lub trójskładnikowych, które zawierają w swoim składzie jedną substancję biologicznie czynną z wyżej wymienionych grup. Jednakże, gdy temperatura
w czasie doby przekracza 12o C, z bardzo dobrym skutkiem można zastosować
fungicydy z grupy triazoli ze strobiluryną, których skuteczność działania jest najwyższa. W ochronie zbóż wskazane jest naprzemienne stosowanie fungicydów
różnych grup chemicznych/substancji aktywnych.
Na plantacjach zbożowych, w warunkach wysokiego poziomu agrotechniki,
optymalnego odczynu gleby oraz prawidłowej zasobności w fosfor, potas i magnez, wskazane jest dokarmianie mikronawozami w formie oprysków dolistnych.
Jest to zabieg uzupełniający podstawowe nawożenie przedsiewne lub pogłówne.
Mikroelementy poprawiają kondycję roślin, zwiększają ich odporność na choroby
oraz stresy fizjologiczne, a w przypadku niedoborów w glebie mogą zdecydowanie wpływać na ilość i jakość plonu ziarna. Zalecane jest łączne ich stosowanie
z fungicydami i insektycydami.
Na plantacjach pszenic konsumpcyjnych, gdzie obsada roślin na m2 będzie zbyt
wysoka lub przewidywane jest stosowanie wyższego nawożenia azotowego, na
ogół w początkowej fazie strzelania w źdźbło należy zastosować regulatory wzrostu. Temperatura podczas wykonywania zabiegu nie powinna być niższa niż
10o C i nie wyższa niż 25o C. Optymalna temperatura działania chlorku chloromekwatu (CCC) wynosi 10 – 15o C i 15 - 20o C dla etefonu.
Opóźnienie wykonywania zabiegu skracającego źdźbło CCC oraz niższe temperatury kilka dni po zabiegu, wpływają ujemnie na skuteczność zabiegu.
Zachwaszczenie zbóż jarych można ograniczyć poprzez stosowanie bronowania
pielęgnacyjnego. Obok zniszczenia kiełkujących siewek chwastów, uzyskuje się
wówczas poprawę stosunków wodno-powietrznych, a rośliny pobudza się do
krzewienia. Bronowanie można wykonać w dwóch terminach, pierwsze - w fazie szpilkowania, drugie w fazie 4 - 5 liści, ukośnie lub poprzecznie do kierunku
siewu. Po okresie 7 - 10 dni od zabiegu bronowania należy dokonać oceny stanu
zachwaszczenia (widoczne nowe wschody chwastów). Decyzję o zastosowaniu
herbicydu należy podjąć w przypadkach, gdy po bronowaniu nadal występuje
duże zachwaszczenie lub, gdy stanowisko jest po zbożach ozimych.
Na zasiewach pszenicy i jęczmienia jarego, gdzie istnieje zagrożenie zachwaszczenia owsem głuchym, należy zastosować jeden z następujących herbicydów:
Produkcja roślinna
powschodowo w jęczmieniu: Grasp 400 SC, Puma Uniwersal 069 EW, Fantom 069
EW, Agria-Fenoksaprop 069 EW; powschodowo w pszenicy jarej: Attribut 70 SG
lub pszenicy i jęczmieniu jarym - Axial 100 EC z Adigorem 440 EC, zgodnie z zaleceniami znajdującymi się na etykiecie-instrukcji stosowania. Zabiegi zwalczania
tego chwastu należy przeprowadzić w optymalnej fazie rozwoju roślin, tj. gdy
owies głuchy znajduje się w fazie 2 - 4 liści, najlepiej do fazy pełni krzewienia
zbóż.
Rzepak:
Wiosenne zabiegi odchwaszczające wykonujemy tylko na plantacjach rzepaku, na
których z różnych przyczyn nie zwalczano chwastów w okresie jesiennym.
Pamiętajmy, że wiosenne zabiegi odchwaszczające należy zakończyć wraz z początkiem strzelania rzepaku w pęd kwiatowy, aby zapobiec uszkodzeniom roślin.
Do zwalczania chwastów dwuliściennych użyć następujących preparatów np.:
Cliophar, Lontrel, Galera. Natomiast chwasty jednoliścienne zwalczać graminicydami np.: Agil, Focus Ultra, Fusilade Forte, Leopard, Pantera, Targa Super.
Straty w plonowaniu nasion rzepaku powodowane przez szkodniki wiosenne
mogą wynosić od 15 do 60 - 80%. Do najgroźniejszych z nich należą: chowacz
brukwiaczek, chowacz czterozębny, słodyszek rzepakowy, chowacz podobnik,
pryszczarek kapustnik i mszyce. Aby zapobiec powstającym w wyniku ich żerowania szkodom, należy prowadzić precyzyjny monitoring plantacji, pozwalający
na optymalne określenie terminów przeprowadzania zabiegów zwalczających.
Buraki cukrowe:
Siew buraków powinniśmy rozpocząć, gdy temperatura wierzchniej warstwy gle-
by wynosi 5 – 6o C, a jej wilgotność zapewnia dobre wschody. W wyborze właściwego terminu pomoże nam obserwacja otaczającej nas przyrody. Kwitną w tym czasie
forsycje, narcyzy, rozwijają się liście agrestu, porzeczki. Zabieg ten powinien być wykonany w ciągu kilku, najbardziej korzystnych dni starannie uregulowanym siewnikiem punktowym. Nasiona powinny być umieszczone na głębokości 2 – 2,5 cm
na glebach średnich i ciężkich o dobrej wilgotności oraz 3 cm na glebach lżejszych
i przesuszonych, w rozstawie rzędów 45 cm.
Powierzchnia pola właściwie przygotowanego do siewu punktowego, a zwłaszcza siewu w większych odstępach (18 cm), powinna być idealnie wyrównana bez
zagłębień i większych brył. W innym przypadku powstaną przepusty wynikające
nie tyle z gorszej siły kiełkowania nasion czy wad siewnika, ile wskutek błędów
powstałych w przygotowaniu roli do siewu. Jeżeli wyrównania roli nie zrobiliśmy
jesienią, powinniśmy to zrobić jak najszybciej wiosną.
Na temat nawożenia i zasad, jakimi powinniśmy się kierować przy ustalaniu jego
dawek i terminów, pisze w tym numerze PWR p. dr hab. Renata Gaj z Katedry
Chemii Rolnej i Biogeochemii Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Zachęcam do przeczytania tego artykułu.
Rośliny motylkowe grubonasienne:
Kwiecień
to czas siewu roślin strączkowych. Należy pamiętać o zaprawieniu nasion przed chorobami, najgroźniejsza w łubinie żółtym to antraknoza, a także bezpośrednio przed siewem należy zaszczepić nitraginą. Nitragina zawiera żywe bakterie brodawkowe z rodzaju Rhizobium lub Bradyrhizobium zdolne do wiązania
wolnego azotu atmosferycznego w symbiozie z roślinami motylkowatymi. Zastosowanie preparatu pozwala na zwiększenie intensywności wiązania azotu i zapewnia dostarczenie roślinom odpowiedniej jego ilości. Jest ona szczególnie potrzebna
na polach, gdzie rośliny strączkowe nie były uprawiane przez kilka lat. Nitraginę
5
Produkcja roślinna
należy stosować dla tych roślin motylkowatych, dla jakich została wyprodukowana. Przerwa w uprawie roślin strączkowych na tym samym polu powinna wynosić
4 - 5 lat. Orinetacyjne dawki nawozów pod rośliny strączkowe to: 20 - 30 kg N/ha,
50 - 70 kg P2O5/ha i 70 - 90 kg K2O/ha. W celu zwalczenie chwastów bezpośrednio po siewie, na wilgotną glebę, należy zastosować preparat doglebowy zgodnie
z etykietą.
W czasie sadzenia ziemniaków dobrze jest zaprawić sadzeniaki bezpośrednio w sadzarce, w celu zabezpieczenia plantacji przed pędrakami, drutowcami,
a także - w początkowej fazie rozwoju - przed mszycami, stonką i chorobami.
Należy pamiętać że wszystkie środki chemiczne należy stosować zgodnie z etykietą-instrukcją stosowania środka i zapisać w ewidencji zabiegów.
Głębokość sadzenia powinna odpowiadać średnicy sadzeniaka powiększonej
o około 1 - 2 cm, mierzona od wyrównanej powierzchni pola przed sadzeniem.
Najodpowiedniejszym terminem sadzenia to czas, gdy gleba na głębokości 10 cm
ogrzeje się do temp. 8o C.
Do sadzenie ziemniaków podkiełkowanych należy stosować sadzarki z kubełkowym zespołem sadzącym lub ręcznie, aby nie obłamywać kiełków.
Należy sadzić materiał kwalifikowany dobrych, sprawdzonych odmian najlepiej
plonujących na danym terenie, sprawdzony w badaniach Porejstrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego i wpisanych na Listę Odmian Zalecanych.
Po ostatecznym uformowaniu redlin, przed wschodami ziemniaków, można zastosować preparat doglebowy, w celu zwalczenia chwastów.
Powrót
do spisu treści
6
Zalecenia na kwiecień
Bydło:
Produkcjazwierzęca
roślinna
Produkcja
Producenci mleka rozpoczynają kolejny rok kwotowy, tj. 2013/2014. Jest to ostatni
7
rok, w którym wielkość kwoty krajowej zostanie powiększona o kolejny 1%. Wnioski o
przydział kwoty z rezerwy można składać od 1 kwietnia do 31 lipca br. Przypominamy
dostawcom bezpośrednim o obowiązku złożenia rocznej informacji rozliczeniowej
z posiadanej kwoty mlecznej za rok kwotowy 2012/2013 w ustawowym terminie, tj. do 14 maja br. Wzory aktualnych formularzy dostępne są na stronie ARR
– www.arr.gov.pl lub http://www.arr.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=125&Itemid=131.
Najwyższa pora na przygotowanie pastwisk do nowego sezonu. Szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na trwałe ogrodzenia, drogi przepędowe i urządzenia
pastwiskowe. Bardzo ważne jest przygotowanie systemu pojenia zwierząt. Przyczepy, beczki, koryta czy poidła powinny być sprawne i umożliwić krowom stały
dostęp do wody. Pojemność beczek czy koryt powinna zabezpieczyć odpowiednią ilość wody, nawet w najgorętsze dni.
Bardzo ważne jest nawożenie azotowe łąk i pastwisk. Trzeba je wykonać możliwie szybko, aby brak azotu nie doprowadził do ograniczenia krzewienia, a tym
samym plonowania. Trawy rozpoczynają wzrost, gdy wierzchnia warstwa gleby
osiąga temperaturę około 5o C i już wtedy potrzebny jest azot w postaci np. saletry
amonowej. Nawożenie to jedna z metod renowacji użytków zielonych - szczególnie tych, na których było ono wcześniej zaniechane.
Zielonka pastwiskowa jest najlepszą paszą i to pod wieloma względami. Z dobrego pastwiska krowa może wyprodukować około 15 - 20 litrów mleka dziennie.
Jest to najtańsza pasza, którą krowa pobiera sama. Odpadają nam koszty związane ze zbiorem, transportem i zadawaniem pasz oraz usuwaniem odchodów. Krowy korzystające z pastwiska mają zapewniony ruch, świeże powietrze, słońce,
a to jest bezcenne dla ich zdrowia i kondycji. Jednak, aby te zalety pastwiska w
pełni wykorzystać, nie możemy zapomnieć o okresie przejściowym między żywieniem zimowym - paszami konserwowanymi, a letnim – zielonkami. Okres ten powinien trwać około 3 tygodni, bo tyle czasu potrzeba na namnożenie się w żwaczu
nowej flory bakteryjnej, która w pełni będzie mogła wykorzystać zielonkę. Znaczenie okresu przejściowego jest tym większe, im wyższa jest wydajność zwierząt.
Organizmy krów wysoko wydajnych są bardziej delikatne i łatwiej ulegają wszelkim stanom chorobowym przy zmianie systemu żywienia. Zielonka pastwiskowa
to pasza, która ma nadmiar białka przy niskiej zawartości suchej masy, włókna
i energii. Powoduje to zmiany w składzie mleka. Duża zawartość białka w zielonce,
przy niedoborze energii, powoduje podwyższenie zawartości mocznika w mleku.
Jest to symptom świadczący, że wątroba jest przeciążona i mogą w konsekwencji wystąpić problemy z rozrodem. Natomiast mała zawartość włókna surowego
w zielonce pastwiskowej obniża poziom tłuszczu oraz powoduje biegunki, ponieważ przyśpiesza ona motorykę żwacza. Mogą wystąpić problemy z gospodarką
magnezem w organizmie. Konsekwencją tego mogą być tężyczki pastwiskowe.
Aby im zapobiec, powinniśmy przed rozpoczęciem sezonu pastwiskowego podawać zwierzętom mieszanki mineralno-witaminowe o podwyższonej zawartości
magnezu. Zbyt niski poziom energii w zielonce jest przyczyną obniżenia poziomu
białka w mleku.
Jeśli do tej pory nie przeprowadziliśmy korekcji racic, to powinniśmy zrobić to jak
najszybciej. Przy jej wykonywaniu należy zwrócić uwagę na stan linii białej, szpary
racicowej i skóry na koronce. Wszelkie zmiany chorobowe w tych miejscach mogą
świadczyć o niewłaściwym żywieniu w okresie zimowym i zapowiadać kulawiznę
krowy na pastwisku.
Produkcja zwierzęca
Trzoda chlewna:
Wartość rozpłodowa knura zależy od wielu czynników, są to zarówno cechy
osobnicze (genetyka) jak i środowiskowe. Do czynników środowiskowych zaliczamy
system utrzymania, mikroklimat, obsługę i żywienie.
Kojec knura powinien mieć powierzchnię minimum 6 m2, a w przypadku gdy krycie odbywa się w kojcu jego powierzchnia powinna stanowić 10 m2.
Posadzka powinna być równa, stabilna, gładka i nieśliska. W przypadku stosowania ściółki lepiej tradycyjną słomę zastąpić czystymi i wysuszonymi trocinami.
Pamiętamy, że knury powinny mieć kontakt wzrokowy z innymi zwierzętami.
Właściwa wentylacja ogranicza poziomu gazów szkodliwych, do których zaliczamy dwutlenek węgla, amoniak i siarkowodór. Właściwa temperatura dla knura
mieści się w granicach 12 - 20o C, przy czym optimum stanowi 15 - 18o C.
Wilgotność względna w przedziale 60 - 85%, jednak najlepiej utrzymywać ją na
poziomie 70 - 75%.
Ruch powietrza w zimie nie powinien przekraczać 0,3 m/s, w okresie letnim przeciąg do 5 m/s skutecznie obniża temperaturę budynku.
Bilansując żywienie, pamiętamy o składnikach mineralnych. Stosunek wapnia ogólnego do fosforu ogólnego powinien wynosić 1,3 : 1, zwracamy uwagę na istotną dla
rozrodu zawartość selenu (0,65 mg) i cynku (150 mg).
Powrót
do spisu treści
8