Nowalijki! - bikeBoard

Giuseppe Arcimboldo - Vertumnus
Porady
Żywienie
Nowalijki!
CO TO TAKIEGO? TO PIERWSZE, WIOSENNE WARZYWA, KTÓRE
TRYSKAJĄC PIĘKNYMI KOLORAMI PRZYKUWAJĄ NASZĄ UWAGĘ
W SKLEPACH I NA BAZARACH. Do nowalijek zaliczamy m.in. rzodkiewki, pomidory, sałatę, młodą marchew, ogórek, szczypiorek, rzeżuchę, nać pietruszki, czy choćby
cebulę dymkę. Rosną tylko na odległych wysokogórskich poletkach otaczane miłością
rdzennych rolników, którzy raz do roku znoszą je w wiklinowych koszach do dolin, gdzie
świstak zawija je w sreberka... Niestety nie. Nowalijki hoduje się w sztucznych, szklarniowych warunkach, gdzie nie muszą walczyć z przeciwnikami bytującymi w gruncie.
Rosną szybko, są ładne i dorodne. Wszystko brzmi pięknie, ale by tak się stało przy
ograniczonym dostępie promieni słonecznych (zima), producenci używają sztucznych
nawozów, zawierających szkodliwe związki - głównie azotany, a także azotyny oraz kadm,
rtęć, miedź i ołów. Azotany upraszczają się w organizmie do azotynów, które przekształcają się później w rakotwórcze nitrozoaminy. Co więcej, bezbronne rośliny pobierają
ich tyle, ile im dostarczymy. A nawozów sztucznych dostarcza się o wiele za dużo, niż
nakazują normy. Potwierdzają to badania, których byłam świadkiem podczas laborków
na studiach... Dużo azotanów gromadzi się zwłaszcza w korzeniach i liściach warzyw.
Najwięcej gromadzą takie warzywa jak np. marchew, sałata, rzodkiewka. Mało kto zdaje
sobie sprawę z tego, że skórka młodych ziemniaków zawiera duże ilości toksyn, więc
należy je dokładnie obierać. Z sałat najlepiej usunąć wierzchnie liście, a młodą marchewkę lepiej lekko ugotować, niż zjeść na surowo… Ważny jest też wygląd rośliny. Nowalijki
22
bi keB oar d #3 m ar zec 2011
z przedawkowaną ilością azotanów szybciej więdną, choć na początku są niezwykle jędrne! Wybierajmy warzywa mniejsze, nie
wyrośnięte - te na pewno zwierają mniej środków chemicznych.
Gotować na parze czy w wodzie? Para zachowa więcej witamin,
ale i metali czy związków azotu. Z kolei
gotując w wodzie pozbędziemy się ich,
ale stracimy również więcej witamin.
Wniosek? Raz duszone, raz gotowane,
raz parowane, a nawet i mikrofalowane
(o tym Wam również napiszę). Nowalijki oczywiście zawierają też witaminy
i składniki odżywcze, ale trucizna pozostaje… Żebyście całkiem z nich nie zrezygnowali trzeba nadmienić, że warzywa
KAROLINA KOZELA
gruntowe też nie są we współczesnym
- Dietetyka jest jej pasją mgr
świecie dużo lepsze. Mają większą ilość
metali ciężkich, gdyż bardzo często pola inż. technolog żywności, wielokrotnie stawała na podium
uprawne znajdują się wzdłuż ruchliwych
Mistrzostw Polski, wygrała
dróg! Wiadomo, lepszy transport towaru
Puchar Polski w XC (2007),
pozwala go szybciej sprzedać, a kasą
Puchar Polski w Maratonach
trzeba obracać. Wiem, że to straszne,
MTB (2007, 2008, 2009). Jest
ale lepiej mieć świadomość tego, co
obecną brązową medalistką
z nami wyczynia zglobalizowany świat.
Mistrzostw Polski w XC
Nowoczesna produkcja żywności przyi srebrną w maratonie,
nosi też korzyści, jeszcze w dzieciństwie
tryumfatorką pucharu Austrii
naszego naczelnego jedyne warzywa
i Słowacji (XC) i Salzkammerdostępne od listopada do marca to były
gut trophy. Rocznie przejeżdża
ziemniaki i kapusta kiszona. Nowalijki
około 12-15 tys. km na robyły raz w roku i kosztowały fortunę,
werze i tylko 3-5 tys autem?.
a dziś są dostępne na okrągło, choć
Częściej lata, organizując
koszt ich spożycia jest trwale wbudow ciepłych krajach: zimowe
wany w tkankę. No cóż, by uwolnić się
obozy dla kolarzy. www.
choć trochę od chemicznych związków
karolinakozela.pl
i genetycznych modyfikacji trzeba by
przenieść się na wyspy Pitcairn (8000
km do najbliższego stałego lądu) lub
zacząć zmieniać błękitną planetę. Dlatego i warzywa gruntowe,
i nowalijki należy jeść, bo urozmaicają dietę. Muszą jednakże
stanowić dodatek, bo każda substancja chemiczna, nawet przynosząca najwięcej zdrowia, ma górny limit, którego spożycia nie
należy przekraczać. Polecam też własną plantację na parapecie!
To nie wymaga wcale dużo roboty, a efekty mogą miło zaskoczyć! Rzeżucha, to roślina pełna witamin! Potrzeba nam jedynie
opakowanie nasionek, które należy wcześniej (ok. 2 h) namoczyć
w wodzie. Ligninę lub watę kładziemy np. na tacce śniadaniowej
(dokładnie takiej jak w McDonaldzie). Całość utrzymujemy
w ciepłym i wilgotnym miejscu, pilnując, by nasionka nie uschły.
Po kilku dniach efekt murowany! Rzeżucha to bakteriobójcza
roślinka, bogactwo łatwo przyswajalnego jodu. Zawiera sporo
witaminy C, witamin z grupy B, beta-karotenu, kwasu foliowego,
siarki, potasu, magnezu, wapnia, żelaza i chromu! Jeśli jesteś
fanem aromatycznego szczypioru, wystarczy wsadzić kiełkującą cebulę do doniczki i przykryć ją do wysokości ¾ ziemią.
Podlewać sporadycznie. Po kilku dniach pojawi się nam zielony
szczypiorek, którego możemy używać do twarożku, jajecznicy
czy sałatek. Szczypiorek ma głównie właściwości bakteriobójcze,
ponadto zawiera duże ilości magnezu, żelaza, wapnia , fosforu,
witaminy z grupy B, C. Natka pietruszki? Wystarczy wybrać
w ekologicznym sklepie pietruszkę, która już wypuszcza listki.
Korzeń sadzimy w doniczce z ziemią i po kilkunastu dniach
otrzymujemy zdrową, zieloną natkę. Natka to bomba witaminy
C i A, ponadto kwas foliowy, który ułatwia przyswajanie żelaza!
Młode listki mniszka lekarskiego i pokrzywy to już zapomniane,
choć niezwykle cenne nowalijki, które możemy zerwać na łące!
Ziele mniszka zbiera się wiosną przed kwitnieniem. Mniszek
wzmacnia i oczyszcza cały organizm, podkręca przemianę
materii. Ma działanie żółciopędne i moczopędne. Leczy zaburzenia trawienia, takie jak wzdęcia i uczucie pełności. Pomaga
w pracy wątroby, ma właściwości krwiotwórcze, antyrakotwórcze
i bakteriostatyczne. Sok z pokrzywy pijam cały rok. Dlaczego?
Znakomicie uzupełnia braki witamin i mikroelementów, oczyszcza krew, wspomaga włosy, paznokcie i zawiera duże ilości żelaza!
Młode liście pokrzyw można przyrządzić tak jak szpinak, albo
też dodawać je do wiosennej zupy!